Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
24IJUBAT1999 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI 13
TfcK'ten iç
brç için öneri
• \NKARA (AA) -
Tûtiye Işveren
Seıdikalan
Kcnfederasyonu (TİSK),
iç »orçlanma yükünün
azihlması için, kamuya
ait aayrimenkullerin
satknasını önerdi.
TÎS.Oen >apılan yazılı
açKİamada, her geçen
giudevlete daha pahalı
hak gelen ıç borçlanma
yülûnün azaltılması için,
kamuya ait bir kısım
gayrimenkullerin
satlmasının çözüm
olabileceğı vurgulandı.
Küçük sanat
kooperatifine
destek
• ANKARA(ANKA)-
Geiıştırme ve
Destekleme Fonu'ndan,
küçûk sanat
kooperatıflerini
desteklemek amacıyla
kredi açılmasında da
yararlanılması
kararlaştınldı.
Bakanlar Kurulu'nun
Resmi Gazete'de
yayımlanarak yürürlüğe
giren karanna göre,
Geliştirme ve
Destekleme Fonu,
"KOBİ mevzuatına
davalı destek
unsurlanndan
yararlananlar hariç
olmak üzere başbakan
onayı ile ûretıme dönük
faaliyette bulunan küçük
sanat kooperatiflenni
desteklemek amacıyla
kredi açılmasında" da
kullanılacak.
ABO'H çiftçiler
Adana'da
• ADA1NA (AA) -
ABD'nın Kalifomiya
Eyaleti'nden gelen 38
kişilik çiftçi heyeti,
Adana'da, Türkiye'nin
tanmsal durumu
hakkında bilgi alarak.
Türk çiftçilerle fikir
alışverişinde bulundu.
Adana Valiliği'nde
yapılan toplantıda
konuşan Vali Oğuz
Kağan Köksal,
Adana'nın, " " " ^
Seyhân veCeyhan —
nehirleri ile sulama
olanağı olan. Akdeniz'in
önemli bir tanm alanı
olduğunu söyledi. Iklim
koşullan nedeniyle
Adana'da yıl boyunca
tanm yapılabildiğini, iki
ya da üç ürün
alınabildiğini kaydeden
Vali Köksal. Türkiye'de
tanmın ıdari
örgütlenmesi ve işleyişi
hakkında da bilgi vetdi.
Bölge sorunlannm çözümü için önemli olan projenin 2010 yılında tamamlanması bekleniyor
GAP'a yeıri yapılaııma• 1989 yılı master planı,
projenin 2005 yılında
bitirilmesini
öngörmesine karşın
finans darboğazının
aşılamaması ve
koordinasyon
yetersizliği nedeniyle
hedeflere ulaşamadı.
• Yeni planla şu
hedeflerin
gerçekleştirilmesi
bekleniyor:
• 3.8 milyon kişiye iş
olanağı sağlanacak.
• Kişi başına düşen gelir
2 katına çıkacak.
• Bölgenin milli hasılası
4.5 kat artacak.
EMtNEKAPLAN
ANKARA-AbduDahÖcalan ın
yakalanmasmın ardından Doğu
ve Güneydogu'nun kalkınması-
na yönelık çalışmalar hız kazan-
dı. Güneydoğu Anadolu Projesi
(GAP) Idaresi Başkanı Olcay Un-
ver, projenin 2010 yılında tamam-
lanabilmesi için yenı bir master
planı hazırlandıgmı belirterek. 3.8
milyon kişiye iş olanağı sağlana-
cağını, kişi başma düşen gelirin 2
kat ve bölgenin milli hasılasının
da 4.5 kat artacağını söyledi.
Tamamlandığında bölgenin
ekonomik sorunlannı kökten çö-
zümleyeceği belırtilen GAP'ın
2010 yılında tamamlanabılmesi
için yeni bir master planı hazırla-
nıyor. 1989 yılı masterplanı, pro-
jenin 2005 yılında bitirilmesini
öngörmesine karşın finans dar-
boğazının aşılamaması ve koor-
dinasyon yetersizlığı nedeniyle
hedeflere ulaşamadı.
Milli Güvenlik Kurulu'na su-
nulan raporda, planın makro bü-
yüklüklere ulaşamadığı gibi iç
göçler nedeniyle sosyal ve ekono-
mik ortamın dengesızleştiğı. açık
işsizlik ve yaygın yoksulluk du-
rumu başta olmak üzere yaşam
koşullannın daha da ağırlaştığı
Mart başında kesinleşmesi bekleniyor
Acil destek programı
ANKARA(ANKA)- Bakanlar Ku-
rulu'nun,Doğuve Güneydoğu'da ya-
ttnmlan canlandırmak için acil des-
tek programını yeniden devreye sok-
makaranve dogrultusunda çalışma-
larsürerkenTanmBakanı Mahmut Er-
dir, yaklaşık 10 trılyon liralık kalkın-
ma projesini uygulanabilirliğini belir-
lemek amacıyla bugün Şanlıurfa'ya
gidiyor. Mart başında somut hale gel-
mesi beklenen acil destek programı
kapsamında şu konular yer alıyor:
• Bölgelenn kalkmması için gerek-
li olan yatınmlann hızlandınlması.
• Güvenlik acısından önem taşıyan
yoHannyapımı. asfalüanmast.
• Terör nedeniyle göç etmiş yurttaş-
lann yerleştırilmesi yakıitp yıkılmış
köylerin yeniden yapılandınlması.
• OHAL teşvıklenne ilişkin yasa-
daöngörülen önlemlerin almması ve
işlemlerin hızlı biçımde gerçekleşti-
riJmesi.
• El hahcılığı, ancılık, seracüık gi-
bi iş olanaklan yaratanalanlarda pro-
jelerin sûrdûrülmesi için bütçe içi ve
dışı kaynaklanrt etkin biçimde değer-
lendirilmesi.
•Çeşitli nedenlerlekapalı olan okul-
lartn açılması, yatılı bölge okullannm
sayı ve kontenjanlannın arttınlması,
yurt ve pansiyon gereksinimlerinin
karşılanması.
• Saghk tesisi yapımına hız veril-
mesi, donanım eksikligi yüzünden fa-
aliyete geçemeyenlerin eksiklikîerinin
giderilmesi.
• Eğitim ve sağhk başta olmak üze-
re kamu kurum ve kuruluşlanndaki
nitelikli personel açıgının giderilme-
si. bölgede görev yapan kamuçahşan-
lanran lojman gereksinimlerinin kar-
şılanması.
• Elektrik kesintilerinin en aza in-
dirilmesi için çeşitli önlemlerin alın-
ması.
'Kaynaksızpaket açıklanmamalı9
Güneydoğu halkı böige için acil çözüm bekliyor.
GAZİANTEP (AA) - Gaziantep
Sanayi Odası (GSO) Başkanı Nejat
Koçer, Güneydoğu'yayönelik olarak,
kaynagı olmayan paketin açıklanma-
masını istedi.
Koçer, terörörgütüelebaştnm Ken-
ya'dayakalanarakTürkiye'yegetıril-
mcsı sonrasında dikkatlerin yeniden
Güneydoğu Anadoluüa yoğunlaştı-
ğım ve bölge kalkınmasınadinamizm
kazandırmak için çeşitli önlemlerin
gündemegeldığmı söyledi. Yöresa-
nayicifcri olarak, kaynagı olmayan pa-
ket ya da teşviklerin kesınlikle açık-
lanmamasını istediklerini belirten
Koçer,"Bu konuda duyarlı olunma-
h, verilmeyecek ya da verilemeyecek
hiçbır söz deklare edilmemeli"* de-
dı. Koçer, "Bölgede topyekûn bir sa-
nayileşme mümkün degil. Heryerde
organize sanayi botgesi olamaz, Kay-
naklar, sanaykfc pilotiiere aktanbna-
ta" dıye konuştu. Bazı ıllenn sanayi,
bazılannın tanm, bir bölümünün ise
hayvancılık aîanında desteklenmesi
gerektiğini ifade eden Koçer. yatın-
madegil, üretimedestek verilmesige-
rektiğini viffguladv
vurgulandı. Raporda. sektörler
iribanyla tanmda 25. enerjide 6 ve
eğitimde 16 yıllık gecikme oldu-
ğuna dikkat çekildi.
GAP Idaresi Başkanı Ünver.
yeni master planın bu yıl ortala-
nnda tamamlanacağını bildırdi.
Hedeflere ulaşılabilmesi ıçm sek-
törlerde yatınmlann 2 ile 5 kat
artması gerektığıne dikkat çeken
Ünver, "Tahminleriınizegöre pro-
je tamamlandığı zaman 3.5-3.8
milyon kişiye istahdam olanağı
sağlanacak. Bölgede kişi başına
gelir 2 katına çıkarken, bölgenin
milli hasılası 4.5 kat artacak" de-
di.
Tarım sektörünün sulamayla
gelişeceğini. ancak sanayi sektö-
rünün daha ağırlık kazanacağını
anlatan Ünver, bundan sonra pro-
jenin sosyal ve çevresel boyutu-
nun vurgulanacağıru söyledi. Sos-
yal kalkınma acısından projenin
halka dayanması gerektiğini be-
lirten Ünver, kalkınmada eşitlik ve
adeletin sağlanması için kesimle-
re göre ayn programlann uygulan-
ması gerektiğini bildirdı.
Projenin 2010 yılında bitırile-
bılmesi için her yıl ortalama 550
trilyon lirahk ödenek tahsisi ya-
pılması gerektiğine dikkat çekilir-
ken, aksı durumda GAP'ın ancak
2047 yılında tamamlanabileceği-
ne işaret edildi.
bedelîağır
• Konut fiyatlannı düşürdüğü söylenen durgunluk kiralan
etkilemedi. Şehir merkezine yakın semtlerde 100
metrekarelik daire kirası 100 milyon liradan başlarken
dairenin ve semtin özelliklerine göre 800-900 milyon liraya
kadar çıkabiliyor.
IKTISAT FINANSAL KIRALAMA A.Ş.
YÖNETİM KURULU BASKANUĞINDAN
tn t998 yıtına ılı$ktn Oloğan Genel Kurul TopJanhsı oşağıda yazılı gundemı gonjşup karara bağiamck
uzere 15 Mort 1999 gunu saat 10 00 da Buyiikdere Cad No 165/1 Esentepe/lstanbul odresmde yapıbcakhr
Işhrak etmek ısteyen sayın ortaltianmızın en geç toplanîi gununden bır haffa cncesıne kodar pay sohıplîklennı
belgeleyen hısse seneHenn» ŞıHtetımıze veyo Mıtlı bir banlca'ya tevdi ederek, keza en geç oynı süreye kadar
^ırkehmızın Geoel MöduHuğu'nden gtnş karb almolan gerekmektedır Belirtılen sure ıçmde gtrış korhnı almaycnbnn
toplantiya ışiirak olanağımn bulunmodığtnı haîırlafınz Topionhya temsıkı vasıtosı ile kahlocak ortaklanmızın,
Gundem bolununun oltında bir ornegı soptanon femsıl Belgesi nı veya Noterden tasdıklı Vekaletnomelerını
yantnaa buİundurmalarını nca ederız
Şırketımızm 1998 foalıyet yılıno ait Yör>etım Kurulu ve Denetçıier Kurulu rapof'On ile bağımsız DeneHeme KuruJuju
raporlarmın loplantı tanhınden 15 gun öncesîn<iefi ıtıbofen Sayın ortaklanmtzın ıncelemeierme hazır tuhjlocogı
saygı îe duyurulur
GÖNDEM:
1 Acıiı> ve Ba>kanitk Dıvonmın seçinn,
2 Geie) Kurui Toplantı Tulanoğı'nın ımzalanması bususuoda Boşkorılık Dıvonı'na yetki venfmeH,
3 1998 yılı Yönetım Kurulu faalıyet raporu ve denetçıter ropoHartnın okunmosı ve goruşüfmesı
A B'lonço ve Kar Zarar Hesaplanmn okunması muzokeresı ve tasdıki ile kar dağıhmı ile tlgılî teklıfin göruşulerek
torara bağiaflması,
5 Boğtmsız Deoeffeme Kuatluşunun roporlonmn okunmosı ve görüşGlmesı
6 Yonetım Koruİu Uyelerı ve Denetçılerm 5'Hcetın 1998 yılı foaliyerierındefi dolayı ıbra edıbnelen,
7 Yonehm Kyrulu Uyelerı ve Denetçıienn seçılmesı,
8 Yonetım Kjrulu Uyelerı ve Denetçı ucretlerımn saptanmasi
9 Yönehm Kurulu Uyelerine Türk Tfcoret Kanunu'nım 334 ve 335. ModdeJertnde yczılı muomeİeierın ıfası hususunckı
ızın venlmesı,
10 Yonehm Kurulu tarafından seçılen Bağsmsız DeneHeme Kuruluşu seçtmıpıp onaylanması
İKTİSAT FİNANSAL KİRA1AMA A Ş
VtKALETNAME
İKTİSAT FİNANSAL KİRALAMA A.Ş.
İITİ5AT =İNANSAL KİRALAMA A $ 'n.n 15 Mart 1999 gunu Soat 10 OO'da Buyukdere Cad No 165/1
Esentepe^lstanbu
1
adresınde yapıtocak Ola§an Gene! Kuru! Toplantısında aşağıda beiırttığım goruşlef doğruJtusunaa
benı temsıle, oy vermeye, tekhfte bulunmaya ve gereklı belgeİerı ımzalamoya yetkılı oJmok uzere
yi vekıl tayın edıyorum
A) TEMSİL YETKJSİNİN KAPSAM1
a) Vekıl Kjm gundem maddeteri için ltendı görujû doğrutaısunda oy kuilanmaya yertcılidtr.
b) Vekıl oşağıdokf talfmatlar doğruhusunda gunden maddelen ıç n oy kullanmaya yetkılidır
c) Vekıl ^ırket yonefımınin onenlerı doğrultusunda oy kullanmaya yetkılidır
d) Toplanhda ortaya çıitabılecek dığer konulorda vekil o>oğidakı talımotkır do$ruJh»ünda oy kultanmaya yericilîdir
fTaiiTiat yoksa vekıl oyıjnd serbestçe kuHanır)
Tahmotiar [ Özel talimatlar yazılır)
B) OftTAĞIN SAHİP OLDUĞU HİSSE SENEDİNİN
a) Tertıp ve Sensı
b] Numarası
c| Adet ve Nomınat Degerı {
d} Oyda ımtıyazı olup olmodığt
e) Hamılme - Nomo yazılı olouğu
ORTAĞIN ADI SOYADI veya ÜNVANf
İMZA5I
ADRESİ
Not {A) bolumunde (a), (b), veya (c) olarok belırtilen şıklardon ûırısı secılır (b) ve [d) şıkkı tçîn oçıklama yapılır
Vekaletname vermek fsteyen oy holckı sahıbı, vekaletname formunu doldurcak ımzasını notere onoylattınr veya
noterce oooylı ımza strkölermı keidı ımzasını taştyon vekalei^arTie formuna ekler
İKTİSAT
LEASINGy
FATMA KOŞAR
Emlakçılar gayrimenkulde fıyatla-
nn gerilediğine dikkat çekerek "atan
zamanı" derken, konut kiralan baş dön-
dürücü bir hızla artmaya devam ediyor.
Nüfus artışı ve kentlere yasanan göçe
bağlı olarak konut açığı her geçen gûn
büyürken, ev kirası, dar ve sabit gelir-
li aılelerin en önemli gider kalemini
oluşturmayı sürdürüyor.
lstanbul'da yaklaşık 6 ayda bir orta-
lama yüzde 70 oranında zamlanan ev
kirası semte ve evin durumuna göre
bÜNÜk farklıhk gösterirken, nerede olur-
sa olsun 100 milyon Hranın altında ki-
ralanabilecek 100 metrekarelik evkal-
madı. Gayrimenkulde durgunluktan
kaynaklandığı belirtilen fıyat gerile-
mesine karşın hızla artışmı sürdüren
yüksek kira, dar ve sabit gelirlinin kent
merkezınden uzaklaşmasına yol açı-
yor.
Şehir merkezine yaklaştıkça artan
konut kıralan, merkez dışına kaydıkça
90-100 milyon liraya kadar geriliyor Şe-
hir merkezine yakın semtlerde 100 met-
rekarelik daire kirası 100 milyon lira-
dan başlarken dairenin ve semtin özel-
liklenne göre 800-900 milyon liraya
kadar çıkabiliyor. Kimi semtlerde dö-
vize endeksli olarak belirlenen kiralar,
orta gelır grubunun tercih ettiği belli baş-
lı yerleşim merkezlerinde 100 ila 150
Nerede, Kaça Oturabilirsiniz?
Semtler
Kartal
Beylikdüzü
Halkalı
Okmeydanı
Çapa
Sanyer
Cihangir
Kurtuluş
Bebek
Beşıktaş
Merter
100m
z
80-110
90-120
70-120
100-150
100-150
100-200
100-250
100-250
150-500
100-250
90-200
Semtler
Üsküdar
Bakırköy
Kadıköy
Şişli
Levent
Suadiye
Boğazda
100-200
100-300
100-250
100-300
150-350
200-400
200-800
milyon lira arasında değişiyor. Ancak,
bir daireye girebilmek için sadece ki-
ra bedelini dikkate almak yeterli ol-
muyor. Şehir merkezinden uzak olan ve
oturma bedeli 100 milyon lira olan bir
evi emlakçıdan kiralayabilmek için en
azmdan 300 milyon lirayı gözden çı-
karmak gerekiyor. Özellikle büyük
kentlerde bir zorunluluk haline gelen
depozit ve 2 ya da 3 aylık kirayı peşin
ödemeye emlakçı komisyonu da ekle-
nince, en kötûsünden bir daireyi kira-
layabilmek dar gelirinin en az üç ma-
aşına denk geliyor.
Ulaşım sorununu düşünerek şehir
merkezinde ya da yakmında konut ki-
ralayabilmek yine emlakçı komisyonu
ve peşinatlarla birlikte 400-500 mil-
yon liraya mal oluyor.
Emlak piyasasının rannnın yüksek ol-
ması. kolayca para kazanmak isteyen-
lerin dikkatini bu alana çekiyor. lstan-
bul'da ev bulma sıkıntısımn her geçen
gün artması bu kesimin ekmeğine yağ
sürüyor. Dargelirli, "80 milyon.3oda.
Giriş
7
" şeklinde gazete ilanlan üzerine
bakrnaya gittiği evlerin durumu karşı-
sında dehşete düşüyor. Konut ihtiyacı-
nın iyice arttığı son yıllarda, emlakçı-
lar ve ev sahipleri, yaşanmayacak ka-
dar kötü. kimilerinin "depo olarak bi-
le kullanılamaz" diyebileceği bodrum
katlannı 70-80 milyon liraya "Idrahk
ev" diye pazarlayabiliyor.
Arz-talep dengesi
Türkiye'nin genel ve yerel seçimle-
re hazırlandığını anımsatan Ulusal Em-
lakçılar Derneği Başkanı Reha Medin.
"Sadece emlak piyasası degil. bunun
biitün pi>asalara negatif etkisi olur. An-
cak, e\ kiralan artma> a devam cdrvor.
Talep karşısında arzın yeterli olmama-
sı, inşaatta üretimin durması, kiralan
>ükseltiyor'' dedi. Medin. yüksek enf-
lasyonu da kira artışma neden olarak
gösterirken, emlak piyasasında ihtiyaç
alımlannm sürdüğünü belirtti.
Eximbaıık'tan özel bankalara uyarı
BANU SALMAN
ANKARA - Eximbank'ın, ticari
bankalan dışsatımcılara yönelik kre-
di kullandınmında zorluk çıkarma-
malan için uyardığı öğrenildı. Hükü-
metin, üretim sektörüne yönelik ön-
lemler kapsamında 1998 yılsonuna
kadar aktanlacağını açıkladığı 35 tril-
yon liralık kaynağın 25 trilyon lirası-
nın zamanında Eximbank'a iletildiğı,
ancak 9 trilyon liramn henüz ulaştınl-
madığı bildirildi.
Dünyada yaşanan bunalım nede-
niyle dışsatımın zora girmesi ve yak-
laşık 1.5 yıldır sürdürülen istıkrar
programı sonucunda ıç pazarda ya-
şanan daralma, üretim sektörünü olum-
suz yönde etkilemeye devam ediyor.
Üretim sektöründeki bunalım sinyal-
len üzerine, hükümet geçen yıl so-
nunda büyük ölçüde dışsatımı arttır-
maya dönük önlemler açıkladt. Bu
kapsamda Eximbank'ın sermayesi
1999 yılında 375 trilyon liraya çıka-
nlacaktı ve 35 trilyon liralık kaynak
1998 yılsonuna kadar aktanlacaktı.
Ancak yılsonuna kadar 25 trilyon li-
ra aktanlabildi.
Kalan 9 trilyon liralık aktanm için
bütçeyle ilgili olarak kurumlar ara-
sındaki teknik çalışmalann sürdürül-
d ü p öğrenildi. Yetkililer, "Teknik
düzenlemeler üzerinde çalışıyoruz.
Ödenek yazılacak. Fon bu kaynagı büt-
çesüıde gösterecek. İcra Komitesi ka-
ran alınacak. Şu sıralar bu kaynak da
gelmek üzere" diye konuştular.
Eximbank'ın doğrudan kendisi dış-
satımcılara kredi verdigi gibi, ticari
bankalar aracılıgıyla kredi kullandı-
nmına başvuruyor. Dışsatımcılar ise
Eximbank kaynaklannı kullanımda
zorluk çektiklerini, özellikle vadesi
dolmadan kredileri geri isteyen tica-
ri bankalann bu kredilere el koyduk-
lannı belirtiyorlar.
Eximbank"ın ticari bankalara, kre-
di kullandınmında zorluk çıkarma-
maları konusunda uyan yazılan gön-
derdiği öğrenildi.
Yetkililer şöyle konuştular:
"Eximbank'taki her 1 lira ihracat-
çrya veriliyor. Şikâyetier var. Ticari
bankalara bu konuda gerekli uyarda-
runızoluyor. Ama kredileriticariban-
kalar aracıhğryla kullandırmak son
derece önemli. Her yerde şubemiz ol-
madığı için ihracatçüara ancak ticari
bankalar aracılıgıyla ulaşabüiriz."
ÇtFTÇİ DOSTU
SADULLAH USUMİ
Tarıma Yapılan Destek
Sıfırlanmalı mı?
Hazine Müsteşariığı ile Dünya Bankası temsilcileri-
nin Ankara'da ortaklaşa yaptıklan konferansın tartış-
malan Türkiye'nin gündemine ateş gibi düştü.
Daha önceki yazılanmızda da belirttığimiz gibi, her
iki kuruluşun temsilcileri Türk tanmına yeni bir destek-
leme modeli hazırlığı içindeler. Tanm kesimi ile bazı çı-
kar çevreleri, gelişmeîeri merakla izliyorlar.
Ancak, Hazine Müsteşariığı ile Dünya Bankası'nın
tanmda neyi amaçladıklannı tahmin etmek için çok ka-
fa yormaya gerek yok.
Müsteşar Yener Dinçmen, tanma yapılan deste-
ğin çok fazla olduğunu söylüyor ve tanmsal KlT'lerin
de özelleştirilmesini savunuyorsa... Dünya Bankası
Türkiye temsilcisi Ajay Chibber de, Türkiye'de Avru-
pa ülkelerinden daha çok destekleme yapıldığını id-
dia ediyorsa amaç bellidir. Bugün bile çok yetersiz bul-
duğumuz tanma destek sıfırlanacak demektır.
1980 yıhndan sonra tanma yapılan destek her ge-
çen yıl biraz daha azaltılmış ve son yıllarda yok dene-
cek noktaya gelmiştir.
Tanmsal KfT'lerin özeileştirilmesi tanma büyük bir
darbe vurmuştur. Bundan sonra yapılacak özelleştir-
meler de yeni yaralar açacaktır. Çiftçiye yapılan des-
teğin fazla olduğunu ileri sürmek de iyi niyetle bağ-
daşmaz...
Dünya Bankası Türkiye temsilcilerinin iddiası ise
hayret vericidir. Avrupa ülkeJerindetanma yapılan des-
tekler, Türkiye'deki desteklerden en az 50 kat fazla-
dır. Mukayese bile edilemez.
Dünya Bankası gibi önemli bir kuruluşun temsilci-
st gerçeklerı böytesine saptırmaya nasıl cesaret ede-
bilir? Türkiye bu kadar sahipsiz midir?
Tanma yapılan desteklemenin ciddi bir sisteme bağ-
lanmasına ve gereklerinin yerine getirilmesine kimse-
nin bir itirazı oiamaz. Aksini düşünmek, devletın ka-
sasından çıkan paralann çiftçi yerine başka kesımle-
re kaçmasını kabullenmek demektir.
Türkiye'de bugün yapılan destekleme uygulamala-
n tam bir faciadır. Zira, yıllarca önce çiftçtyi korumak
ve desteklemek tçin kuaılan tanmsal Klf'ler ve tanm
satış kooperatiflen gibi bırçok kurum, tüccar ve sa-
nayicryi destekler hale getirilmiştir.
Eğer, 12 Eylül darbesine kadar devam eden des-
tekleme modeli yozlaştınlmadan sürdürülebilseydi,
Türk tarımı 2000 yılına belki de sorunsuz gırebilirdi...
• • •
Herkesin kafasında ve dilınde sadece destekleme
lafı var. Destekleme tanm kesiminin maddi açığını ka-
patmak için yapılır. Ama, önemli olan çiftçinin hakkı-
nı korumaktır. Istediğiniz kadar maddi destek yapınız,
eğer çiftçiyi gerek ürününü satarken, gerekse gırdile-
rini sağlarken koruyamıyorsanız sonuç alamazsınız.
Çiftçi için gözden çıkanlan destekler özel sektörun ka-
salanna akar. Bugün oiduğu gibi...
Batılı ülkelerde çiftçiyi desteklemek veya korumak
için gerekli olan ekonomik ve siyasal örgütler çoktan
kurulmuştur. Her ülkede çiftçinin özel bankalan, fab-
rikalan, güçlü kooperatiflen vardır. Çiftçiler veya ko-
operatifleri üç kuruş kredi bulabilmek için başbakan-
lann, bakanlann, özel bankalann kapılarını aşındır-
mazlar. Kendi özel bankalan ve kooperatifleri imp%-;
ratpriuk gibi güçlüdür... !
Ürününü, piyasanın en yüksek fıyatlan ile kendi ko-
operatifine verir. Kredilerini kendi bankalanndan en dü-
şük faizlerie alır...
Traktörlerini, ekipmanlannı, yedek parçasını, güb-
resini, tohumluğunu, akla gelebilecek her türlü girdi-
sini kendi kooperatiflerinden piyasa fiyatlannın çok al-
tında sağlar. Urünlerini de ilan edilen alım fiyatlannın
bir kuruş altında satmaz. Üstelik, ürünler devlet gü-
vencesi altındadır. İlan edilenfiyatlarmutlaka çiftçinin
eline geçer... Batılı ülkelerde yaşayan çiftçiler, sana-
yicilere ve tüccara karşı böytesine bir koruma çem-
beri içindedir.
•••
Türkiye'de ise tam tersi bir uygulama vardtr. Dev-
let, tanm ürünlerinin alımfiyatJannıtespit ederken ma-
liyet hesaplannı dikkate almaz. Bu konuda çiftçi ku-
ruluşlannın görüşlerine ve uyanlanna itibar etmez. Bir
önceki yıl verilen fiyatlara befli bir yüzde ilavesi yapı-
lır ve açıklanır. İlan edilen fiyatlar genellikle ürün ma-
liyetlerinin çok altında olur. Buna rağmen, tanmsal
WTIer ve tanm satış kooperatifleri güçlü olmadıklan
için fiyatlan koruyamaz ve çiftçi ürününü açıklanan fi-
yatlann çok altmda satmak zorunda kalır...
Bu arada sanayici de kendi ürünlerine istediği ka-
dar zam yapar. Serbest pazar ekonomisi gerekçesi ile
devlet bu zamlara karşı sessız kalır.
Böylece, çiftçi traktörünü, gübresini, zirai ilaçlannı,
tohumluğunu, yedek parçasını, mazotunu yüksek fi-
yatlarla alırken, üriinünü de tüccar ve sanayiciye ma-
liyetinin çok altında satmak zorunda kalır.
Işte... Türk çiftçisi 19 yıldan beri alırken ayn kazık-
lanır, satarken ayn kazıklanır Devlet yetkilileri de bu
durumu görmezlikten gelir...
Eğer, SEK ve Et-Balık Kurumu ve yem sanayii gibi
çiftçiyi koruyan kuruluşlann bir kısmını özel sektöre sat-
mışsan, geri kalanlan da satışa çıkarmışsan piyasa-
larda tanm ürünlerinin fiyat dengelerini kuran TARİŞ,
ANTBİRÜK, ÇUKOBİRÜK, FİSKOBİRÜK gibi tanm sa-
tış kpoperatiflerine üvey evlat muamelesi yapıyorsan
tanmı desteklemek nasıl mümkün olabilir?
Özelleştirme adı altında tanmsal KlT'ler özel sektö-
re peşkeş çekilmişse hangi güç tanmı koruyabilir?
Ne çiftçinin cebine açıktan para koyabilirsin, ne de
silahlı güçlerie piyasalarda ürün fiyatlannın düşmesini
engelleyebilirsin...
RekabetKurulu 'nda
başkanlıkyanşı
ANKARA(AA)-Danış-
tay, Aydın Ayaydm'ın Re-
kabet Kurulu Başkanlı-
ğfndan milletvekilliği
adaylığı için istifasından
sonra ortaya çıkan duru-
maaçıklıkgetirdi.
Danıştay 1. Dairesi'nın
görüşünde, Rekabet Kuru-
luBa^kanlığı seçimleri için
Ayaydm'ın dönüşü beklen-
meden, bir başka ifadeyle
milletvekilliği seçim so-
nuçları beklenmeksizin
başkanlık seçiminin yapı-
labileceği belirtildi.
Rekabet Kurulu'nun ilk
oluşumunda bir defaya
mahsus olmak üzere, Sana-
yi ve Ticaret Bakanhğı'nın
göstereceği 2 aday arasın-
dan Bakanlar Kurulu'nca
başkan seçimi yapılabıle-
ceğine ilişkin hükmün bir
defa kullanıldığına işaret
eden Danıştay, bu durum-
da yeni başkanlık seçimi-
nin, kurulun kendi üyeleri
arasından yapılması gerek-
tiğine dikİcatı çekti.
Bukonuda Rekabet Ku-
rulu ile Sanayi Bakanlığı
arasında görüş aynlığı bu-
lunuyordu. Sanayi ve Tica-
ret Bakanlığı, geçiş döne-
minde bulunulduğugerek-
çesiyle, Ayaydın'dan bo-
şalan üyeliğin Sanayi ve
Ticaret Bakanlığf nın kon-
tenjanı oiduğu görüşün-
de>di. Rekabet Kurulu gi-
bi Sanayi ve Ticaret Ba-
kanlığı da bu konuda Da-
nıştay'dan görüş istemişti.
Danıştay'ın aldığı kararla,
kontenjanm, kurulun ken-
di kontenjanı oiduğu ke-
sinleşmış oldu.