Katalog

2 ARALIK 1999 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA HABERLER Çadırlann düzensiz ve birbirine çok yakın kurulması yangınlann önlenmesine engel oluyor Plaıısız \erleşiııı telılike-dYurt Haberferi Servisi - 4. Ko- lordu Komutanı ve Deprem Böl- gesı Koordinatör Komutanı Kor- general Erol Tutal, Bolu'da 3 ay- n mehmetçik çadırkenti oluşturu- lacağını ve buralarda, yol üstü res- toranlan kalitesinde hizmet ven- leceğıni bildirdi. Çadırkentlerde çadırlann büyük bölümünün dü- zensiz ve birbirine çok yakın ku- rularak güvenlik mesafesinin ih- lal edıldiği, bu nedenle de çadır yangınlannda müdahalenin güç olduğu belirtildı. Bolu'da polisiye önlemlere karşm yardımlann da- gıtımı sırasında ızdihanun önüne geçilemıyor. Bolu Vaiisi Nusret Miroğhı, Beledıye Başkanı V'üksel Ce\lan, Korgeneral Erol Tutal, 2. Koman- do Tugay Komutanı Tuğgeneral Aydın Inağ i!e diğer ılgililerönce- kı akşam, Karabük Vali Yardım- cısı Fatih Damatiar \e Aşağıso- ku Mahallesı Muhtan Muharrem Güler'ın, muhtarlıkta verdiğı ak- şam yemeğine katıldılar. Korgeneral Tutal, çadırkentle- rin tahsısinde adaletsizhk yapıl- djjgı iddialanna ilişkın olarak, "OnceJikü tahsis. ağır, orta ve az hasarlı sıralamasına göre japılır. Ona göre çadırkent kuranz. Bu insanlan burada sefil ve hasta edersek olmaz. Burim orada dişci- miz var. Doktorumuz var, gelstn- leroraya" dedı. Korgeneral Tutal, mehmetçik çadırkentlerindeki Lojıstık Koordınasyon Merke- zı'nin çadırlarda kalanlar için ka- lon hesapları yaptıklannı belırte- rek u Mehmetçik çadırkentterin- de yol üstü restoranlarda verilen hizmet kalitesinde hizmet verece- ğiz" diye konuştu. 1.250 kutup ça- TÜCSAŞ fayın üzerine kurulmus dınndan oluşan 3 mehmetçik ça- dırkentı kuracaklanm söyleyen Tutal, çadırkentlenn içerisinde depremzedelerin her türlü ihtiya- cımn karşılanacağını bildirdi. Bo- lu Vaiisi Nusret Miroğlu ise "Va- tandaş bizden cennet istiyor. Biz her türlü ihtiyacı karşılamak için etimizden geieni yapıyoruz" diye- rek yurttaşlardan daha sabırlı ol- malannı istedi. Bolu'da polisiye önlemlerekar- şm yardımlann dağıtımı sırasında izdihamın önüne geçilemıyor Bolu'nun Gölyüzü Mahallesi'nde dün özel bir kuruluş tarafından battaniye dağıtımı sırasında yine izdiham yaşandı. Kişi başına bir battaniyenm verildiği dağıum sı- rastnda küçük çocuklar, battaniye almak isteyen büyüklenn arasın- da sıkıştılar. Öte yandan, Bolu kent merkezınde çadırkentler, er- ken saatlerde başlayan sis yüzün- den adeta görünmez hale geldi. Meteoroloji yetkilileri, gün boyu yağış beklenmediğini belirttiler. Fzmit büyükşehir Belediyesı h- faiye Daire Başkanı Emin Pehh- van, depremın ilk günlennde ge- lişigüzel kurulan çadırkentlerde olası bir yangın için emniyet ted- bırinın göz ardı edıldiğini belirt- ti. Pehlıvan şöyle konuştu: "Çadırkentierde güvenlik me- safesine dikkat edilmediği için yangın yayılıyor\e müdahalegüç- leşiyor. Oysa çadıriann birbirine olan uzakiığı bir itfaiye aracının geçebileceği kadar olmalt yangın durumunda birçadırdan diğerine kolaj lıkla stçraması engeüenmeli. A>iu şekilde. olası yangında itfaiye araanınkolmlıklagir^veçıkışva- pacagı bir hat bulunmah." Korgeneral Erol Tutal bölgede kurulacak askeri çadırkentlerin tamamiajımasıyla beslenme sonınunun da büyük ölçude a/aiacagını sov ledı BURSA (Cumhuriyet) - Bursa'mn Gemlik üçesinde faaliyet gösteren Türkıye Gübre Sanayi AŞ'nin (TÜG- SAŞ), Kuzey Anadolu fay hattmın güney kolunun üze- nnde kurulu olduğu, olast bir depremde, depoladığı amonyak gazı nedeniyle bölge için tehdit oluşturduğu öne sürüldü. Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Dep- rem Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Ahnıet Me- te I$ıkara'nın da katıldığı bir toplantıda "fay hattı üze- rinde buiunduğu ve bu nedenie tehlike oluşturduğu'" id- diasıyla gündeme gelen TÜGSAŞ"la ilgili taroşmalat sürüyor. fddıayı gündeme getırenGemJıkBelediyeBa^-.. kanı Mehmet Turgut yaptığı açıklamada, Bursa Valili- ği'nin olaya el koyduğunu söyledi. Vali Yardımcısı Emre Ayman başkanlığmda yapılan bir toplantıda, Gemlik'ten geçen fay hattının MTA ta- rafından kesin tespitinin yapılması ve bu tespitin imar planlanna yansıtılması görûşünde birleştiklenni anlatan Turgut, almması gereken önlem ve tedbirleri de tartış- tıklannı bildirdi. Gölcük merkezli depremin ardından MTA'ya, TÜG- SAŞ'ın bulunduğu böîgedeki deprem riskiyle ilgili bir çalışma yaprnaaı IÇJC müracaatta.bulumılduğunu belir- tea Tuıgut, DevletUakanı Edip Safter Gaydah'nın ça- ni\rf±nf*]r]t*rt* t\nr>e*\\\r Istanbul HaberSenisi-Türkive'nin vaşadıö iki büvükdepremin gıyeceKiere onceıiK J ? n J ı n d a nç e ş W İ Vmtaa ^am ^nnmiân amrakS ürâyor. Sguua- nn Kice bastırması nedenrvie yardımlar, çadır. battaniye. Joşlık gryecek gibi malzemelenk yoğunlaşö. Kadıkö> Beiediyesi, depremzedeler için toplâdığı yardun malzemeİerini Düzçe'de dagıttı. Kadiköy Belediye Başkanı Seiami Öztürk'ün de kaöldığı dagmmda vardımlar, giyecek, ya- kacak ve yiyecekten oluştu. Başkan Özrürk, Kadiköy Beledivesi tarafindan her gün 3 bin 600 depremzedeye iiç öğün yemek dagıtılan aşevinde depremzedeterle sohbet ederek ihti\açlan tespit etti. Tiirk cumhuriyetleri ile akraba topluluklanndan gelerek IstanbuJ'da üniversite eğjtimi gö- ren Azeri, Kırgız ve Kazak öğrencÛer, kendi aralannda topladıkbn 285 milyon lira ile aldıklan 100 battani\eyi, depremzedelere iletümek üze- re İstanbul \alisi Erol Çakır"a teslim ettiler. Yapılan >-ardımlann büyüklüğiinün önemü olmadığmı belirten Vali Çakır, öğrencilerin toplâdığı parayi Düzce depremi için açüan banka hesabına, bartaniyeleri ise kuracakJan çadırkente göndereceklerini söytedL Uluslararası Lions Kulüp- leri Birliği de önceki gün depremzede çocuklar yaranna vapdması planlanan Etüt Okulu Projesi için bir konser ve kermes düzenledL Depremzede geçici koııutlara ilgi göstermedi MUTLUSERELİ İZMTT- Bayındırlık ve tskân Bakanhğı'nca yaptınlan prefabrike konutlann bir bölümü, dep- remzedelerce talep edilmemesi nedenıyle böş kaldı. Sakarya Vaiisi Cahit Kıraç, Hendek'te yaptınlan 508 adet geçici konut için depremze- delere duyuru yapılmasına karşm, henüz hiç ta- lep olmadığuu söyledi. Baymdırlık ve Jskân Ba- kanı Koray Aydın ise bu böîgedeki konutlann ba- şından bu yana Sakarya Üniversitesi öğrenciîe- ri için yurt olarak planlandıgını savundu. Koray Aydın, geçici konutlann kapılannın kapanmadı- ğından, yatacak yer bile olmadığından yakınan bir yurttaşa "Demagoji yapma" yanıtını verdi. Aydın, soğuklann ıyice bastırmasıyla birlikte ısınmak için kullanılan pıknik tüpleri ve katali- tik sobal ar nedenıyle artan yangınlardan da yurt- taşlan sorumlu tuttu. Bayındırlık ve Iskân Bakanhğı'nca 30 Ka- sım'da tamamlanacağı sözü verilen 25 bin 800 konut eksiksiz tamamlanamazken Koray Aydın, konutlann durumunu göstermek üzere dün çok sayıda bürokrat ve basın mensubuyla deprem bölgesine gittı. Gezi boyunca Aydın 'ın çe\TCsin- den aynlmayan çok sayıda güvenlik görevlisi, bakanın etrafında kuş uçurtmadı. Aydın ve be- raberindekiler, program kapsammda önce Düz- ce'deki Fevzi Çakmak Mahallesi prefabrike ala- nına giderek yapımı tamamlanan 456 konutu in- celedi. 17 Ağustos depreminin hemen ardından yapımına başlandığı için daha önce tamamlanan ve depremzedelerin yerleştirildiği Fevzi Çak- mak Mahallesi'ndeki yurttaşlar, okul bulunma- masından yakındılar. Aydın ve beraberindeki grup, daha sonra Şıralık Köyü mevkiinde inşa- aü yeni tamamlanan 508 konutluk prefabrike alanı ziyaret ettı. Buradaki konutlarda baca bu- lunmaması dikkat çekerken ısınmanın katalitik sobayla sağlanacağı düşüncesiyle baca yapılma- dığı belirtıldi. Düzce'den sonra Sakarya Hendek'teki pre- fabrike kent ziyaret edildi. Aydın, Sakarya Va- iisi Cahit Kıraç'a buradaki prefabrike konutla- nn anahtarlannı teslim etti. Kıraç. basın mensup- lanna verdiği bilgide, konutlar için yurttaşlara duyuru yaptıklannı, ancak henüz hiç talep olma- dığını söyledi. Kıraç, yurttaşlann prefabrike kent alanmı uzak buldukJan ve kira yardımını tercih ettikleri için konutlan istemediklerini düşün- dükJerinı bildirdi. Sakarya Vaiisi, talep olma- ması durumunda burayı öğrenci yurdu haline getireceklerini belirtti. Bakan Koray Aydın ise Kıraç'ın açıklamalanna karşın, bu alanı zaten depremzede yurttaşlar için düşünmediklerini, başından beri yurt olarak planladıklannı ileri sürdü. Aydın ve beraberindeki grup daha sonra 742 konutluk Emirdağ, 1300 konutlukAdapazan Ti- caret ve Sanayi Odası (ATSO), 352 konutluk Beşköprü ve 200 konutluk Sapanca prefabrike alanlannı gezdi. ATSO'da bir yurttaş, Bakan Ay- dın'ın yamna gelerek prefabnke konutlann ye- tersizliğinden yakındı. Kapılann kapanmadığı- nı, kilitlerinin çalışmadığını belirten yurttaş, ya- tacak yer bile bulunmamasmdan şikâyet etti. Ay- dın, depremzedenin sözlerini ''Demagoji yap- ma" diyerek keserken kendisine uzattığı prefab- rike konutun anahtannı da yurttaşa geri verdi. Bazı bürokratlar da, depremzedenin tepkile- rini dinleyen basın mensuplanna "Devlet yata- cak yer veriyor. hâiâ şikâyet ediyorlar. Siz de gi- dip onlan çekiyorsunuz" dıye söylendiler. Tüm geçici konutlann yüzde 97'sinin tamamlandığı- m öne süren Aydın, kışın iyice bastırmasınm ar- dından bölgede ısınmada kullanılan piknik tüp- leri ve katalitik sobalar nedeniyle artan yangın- lardan yurttaşlan sorumlu tuttu. lışma başlatilması için tahmat verdiğini, 12 Kasun dep- remi nedeniyle çalışmalann aksadığını söyledi. TÜGSAŞ'ta eksi 33 derecede sıvı halinde amonyak depolandığını, ısının artması ya da deprem gibi durum- larda gaz haline gelecek amonyağın havaya kanşacagı- nı belirten Turgut şunlan söyledi: "Olası bir deprem ve böîgedeki BP tesisteri amooyak için büyük tehdit oluşturuyor. Yöre büyük tehlike attın- da. Bu nedenle böîgedeki fay hattı iyice tespft edihneli" TÜGSAŞ yetkilileri ise her sanayi tesisinin risk taşı- yabileceğini belirterek "TÜGSAŞ ehil eüerdedir. Endi- şe edilecek bir jey yırfdur" dediler. Bilim adamlarına uyarı 6 Kısır tarbşmalara son verin' CELALY1LMAZ İZMİR - Türkıye'yi üç ay içensınde vuran iki büyük dep- rem felaketi sonrasmda bilim adamlanmn televizyon ekranla- nnda bırbirlenni suçlamaya varan tartışmalanna tepki göste- rilerek, deprem sonrasmda halkm ne gibi önlemJer alabilece- ği, yurttaşlann ilk yardım ve acıl kurtarma gibi alanlarda bi- lınçlendırilmesine yönelik eğiticı biigilerin venlmesi ıstendi. Türkiye'nin her bölgesınde her an çeşitli büyüklükte dep- rem olabileceği olasılığının kabul edilmesi gerektıği de vur- gulanarak, salt Marmara Denızi'nde ve Istanbul'u etkıleye- ceği öne sürülen deprem olasılıkJanmn ülke genelinde olabi- lecek "bûyük bir depremi" gözardı etmekle eşdeğer olduğu belirtildi. Bilim adamlan, Türkiye'nin özellikle de büyük kentlerindeki imar planlannın yüzde 95 oramnda tamamlan- dığını ve halkın çarpık uygulamalarla tam anlamıyla bir "ka- derdBge" terk edildiğine dikkat çekerek, çarpık yapılaşma- nın ve var olan binalann zemın etütlerinin yenıden denetlen- mesinin olanak dışı olduğunu kaydettiler. Dokuz Eylül Üniversitesi Jeoloji Mühendisliğı Bölümü öğ- retim üyesi Doç. Dr. Tahir Emre, deprem sonrası sahip olduk- lan yapılann "dayanıkhlık testi" ni yaptırmak isteyen yurttaş- lara 2-5 milyar arasında fatura çıkanldığını ve ekonomik ola- naklan kısıtlı çoğu vatandaşın bunu yaptırmaktan yoksun ol- duğunu vurguladı. Emre şunlan söyledi: "Bunu yapbrabOcek vc bedetini ödeyecek insan sayısı çok az, Çürük ve dayanıksız binalar nasd sagiamlasünlacak veya boşaltdacak? Gerhe olası bir depremde 'olumlu-olumsuz" ne- lerinyapdabüeceği tarttşması kalı>or. BiBm adamlanolası dep- remler üzerine yüzeysel teoriler üretmek yerine buna yöneUk ciddi önermelerde bulunmahdır. Son Bolu-Düzce depremin- de bu yanlışlık bir kez daha görülraüştür. Bunun geliştirilme- sine yöneHk. halkın biünçlcndirilmesine katkı sağlavacak bi- ümsel projelerin ortaya konulması ve kısır tarOşmaUnn son- landınlmas] gerekmektedir." Ege Bölgesı'nin de dolaylı olarak depremlerle hareket e- den levhalardan etkilendiğini belirten Doç. Dr. Emre, Mar- mara Depremi öncesi ve sonrasmda da çok sayıda küçük bü- yükJükte depremler yaşandığını kaydetti. ARAYIŞ TOKTAMI^ ATEŞ Testi Kırılmadan Once... Önümde birfaks var. istanbul Inşaat Mühen- disleri Odası'na yaptığım başvuru sonrasmda yapılan incelemenin raporu. Sayın yöneticileri- mizden bazılan, "Sen kim oluyorsun da böyle raporistiyorsun?" diye kızacaklar ama, o bina- da ben oturduğuma göre, kimilerinin "keyfini" bekleyecek halim yok. Raporda çizili bir planın altında şu satırlar yer alıyor: "Incelenen yapı dilatasyonlarla birbirinden aynlmış üç bölümden ibarettir. Ana bina ola- rak tabir edilen bölümlerde deprem etkisiyle meydana geldiği tahmin edilen duvar-kolon, duvar-kiriş biıieşim çatlaklan görülmüştür. 7â- ş/yıcı sistemde hiçbir hasara rastlanmamıştır. Derslik olarak tabir edilen bölüm 4 kattan (bodrum, zemin, 2 normal) ibarettir. 2. kat ko- lonlan 30X30, 1. ve zemin kat kolonlan 40X40 ebadındadır. Bodrum kata gihlemediğinden in- celemeyapılamamıştır. Bütün katlarda, özellik- le köşe kolonlannda rutubetin yarattığı, depre- min tahn'k ettiği önemli derecede pas payı ka- yıplan ve donotef?) incelmeleri görülmüştür. Gözle yapılan incelemede beton düşük ev- saflı, kolon kirişlehnin de bu tip bir yapı için ye- tersiz olduğu düşünülmektedir Hava ile direkt teması olan kirişlerde de pas payı dökülmele- ri vardır. Bütün kolonlann ve hava ile direkt te- masta olan kirişlerin mantolanarak sistemin ko- runması ve güçlendirilmesi önerilir." Bizim bina ile ilgili rapor bu. "Mantolama" öneriliyor ama, şimdiye dek bu konuda en u- fak bir adım atılmadı. Herhalde "Birşey olmaz ağabey" ya da "Allah korur" mantığından ha- reket ediyorlar. ••• Binalarının durumu bizimkinden besbeter olan Mühendislik Fakültesi için ne yapıldı ki, bi- zim bina için ne yapıiacak? Elimde fakültenin eski dekanı Prof. Dr. Reşat Apak'ın hazırlamış olduğu bir dosya var. Tüm raporlar, binalann güvensiz olduğunu dile getiriyor. Zaten dep- rem öncesinde de hasar varmış. Yani salt dep- remin ortaya çıkardığı bir durum değil. Fakat nereden kaynaklanırsa kaynaklansın, ortada ciddi bir durum var. Daha sonra yaşa- nan şiddetli artçı depremlerin, bir yıkıntıya yol açmamış olmasının arkasına sığınmanın da mantığı yok. • • • Benzer bir durum, Cerrahpaşa Tıp Fakülte- si'nin kimi bölümlerinde de varmış. Ama kim- senin kılı kıpırdamıyor (gibi...). Atalanmız "Testi kırıldıktan sonra yol göste- ren çok olur" demişler. Kimileri, "testi kınlma- dan önce" uyarmaya çabalıyorlar. Ama kimi yöneticilerimiz, bunu kişılıklerine karşı bir hare- ket olarak görüyor ve değerlendiriyor. "Binala- nmız sapasağtam" diyorlar. Doğrusunu isterseniz; içinde kendilerinin de olması, bana teselli vermiyor. • • • Testi kınlmadan önce", önlem almması ge- reken bir başka nokta, depremzedelere yapı- lan yardımların bir düzene bağlanması. Aynı konuya, salı günkü yazımda da değinmiştim. Devlet, verdiği sözleri tutamıyor. Oysa ki tutmak zorunda. Zira aksi takdirde, fatura Atatürk Cumhuriyeti'ne çıkartılıyor. Hayatında Atatürk aydınlığının zerresinden nasibini alamamış ol- ması muhtemel birinin hatalanndan, Atatürk Cumhuriyeti zararlı çıkryor. Depremi izleyen günlerde, işin orduya dev- redilmemesini çok eleştirmiştim. Derhal sıkıyö- netim ilan edilmeli, olmazsa "olağanüstü hal" durumuna geçilmeli ve yardım düzeni kurul- malıydı. Ama olmadı. Ve bu yüzden meydan, "kalmaması gerekenlere" bırakıldı. Kimi tari- katlar "fink atarken"; kimi mafya özentileri de kara paralannı aklamanın fırsatını buldular. Bu kış zor geçecek. Ülkemizin en üretken ve zengin bölgelerinde yüzbinlerce insan, başka- lannın eline bakacak. Açığımız zaten büyüktü, şimdi daha büyük oldu. Üstelik "yama" küçü- lürken. "' • • • Toplumumuzda siyasete ve siyasetçiye gü- ven çok azalmıştı. Şimdi bu "durum", güven azalması sürecini hızlandıracak. Ve korkarım, bu işten demokrasimiz de çok zarar görecek. Insanlardemokrasiden umudunu keserse, ne- ler olabileceğini düşünmek bile istemiyorum. Faşizm de doğabilir, şeriat düzeni de... Testi kırılmadan önce, önlemini almamız ge- rek. Not: Geçenlerde YÖK'le ilgili bir yazımda, "başçavuş mantığından" söz etmiştim. Kimi emeklı astsubayfarımız buna kınlmış. Çok sa- yıda mektup ve birkaç telefon aldım. O yazıda elbette astsubayları aşağılamak amacını gütmüyordum. Kınlanlardan özürdile- rim. Aradan çeyrek yüzyıl geçmiş bile olsa, bir "piyade asteğmeni" olarak, o emekçilerin or- dumuza katkılannı elbette yakından biliyorum. Hepsini sevgiyle kucaklıyorum. ÇOK ACI KAYBIMIZ Merhum Onursal Yafgrtay Üyesi ve 1950-1960 CHP Bıngöl Mılletvekıli Mustafa Nuri Okçuoğlu ile merhume Bedia F. Okçuoğlu'nun kızlan, Yargrtay Onursal Daıre Başkanı Doç. Dr. Yavuz Okçuoğlu, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi E. Öğretım Üyesi ve TÜBA Başkanı Prof Dr. Ayhan Çavdar ve Avukat Merih Erhan'ın değerti ablalan, Banu Erhan Symington, Ebru Erkut, Tomris Çavdar ve Burak Erhan'ın sevgili teyzelerı, Meral Okçuoğlu'nun görümcesi, Dr. Semih Erhan ve Avukat Arif Çavdar'ın baldızlan, Bmas ve Çağla Symington ile llker Erkut'un büyükteyzeterı, Zıraat Muh. Yılmaz Muncukuneşi, Köymen, Okaygün, Pitten veTanaılelennınyeğenlen, Muncuk aılesinin gelinı, Gazı Üniversitesi Mesleki Egrtım Faküttesi, Uygulamalı Sanatlar Eğitim Bölümü öğretim üyesi, çok değerii insan ve hocalann hocası. Atatürk Öğretmeni .. Profesör N. ULKER O. MUNCUK'Ukaybetmenin derin üzüntüsünü yaşıyoruz. Merhume 3 Aralık 1999 Cuma günü Kocatepe Camiı'nde kılınacak öğle namazından sonra Cebeci Asri Mezarlığı'ndaki aile kabrine defnedtlecektir. Allah rahmet eylesia AİLESİ