Katalog

Q)iO"7.4 BADVO Cumhuriyet İSTANBUL VE ÇEVRESİNDE YAYINDAYIZ Cumhuriyeİ /SMTKErtlTttZHİZMET M VUa MBE UtOP TESÜNİ / # SMTOYHJKIMBULO M uurtfw»stoufe oumuâ I uwrıwom£idrtp»mşı latabın admı. kredı kartmızjn oumarası ve son Kuilanma tanhı bıkhnn, btap & ımzde olsun Adınızı, soyadınızı \e telefon da bıldırmeyı urutmayn Üye defılsenız, dılersenız ûve de olun \i da _ı\e[ feuuzı vemieyın İSİEM BİR TELEFONLA:0212 S14 01 96 76. YIL SAYI: 27076 / 250.000 TL (KDV,çmde) KURUCUSU: YUNUS NADİ (1924-1945) BAŞYAZARI: NADİR NADİ (1945-1991) 24 KASIM 1999 ÇARŞAMBA U M H U R I I N K U U R H I M î FALIH RIFKI ATAY ÇANKAYA- V Falih Rıfkı Atay, Cumhuriyet tarihimizin en önemli anı kitaplarından biri olan Çankaya'yı şu ilgi çekici sözlerle tamamlamıştır: "Gazi, yaratıcı bir enerji kaynağı... Yeryüzünde kara topraktan, yeşil ottan, taştan ve tuzlu sudan başka ne varsa, hepsi böyle yaratıcıların eseri değil midir? Hava, su ve toprağın içindeki buyük kuvvet esrarlarını onlar sezip buldukları ve maddeleştirdikleri gibi, insanın kanı, kemiği ve siniri içindeki kuvvet esrarlarını yine onların gözleri görür, kat'aları bulur, karar ve fiilleri hakikatleştirir. Onlarsız aradığımızı bulamazdık. İstediğimize ulaşamazdık. Yaptığımızı yapamazdık. Gazi'yi bilmek insanın insanlığına vücut veren yaratıcılardan birinin hayat ve eserini öğrenmek demektir. İnsanlık ağacı bir Gazi yemişi vermek için, nesillerce, sayısız yaprak çürütür. Pek azımız Gazi gibi doğarız. Herkes buharı, mikrobu ve elektriği keşfetmez: Fakat keşfetmiş olanların metodlarını öğrenmek büyük buluşları ve yaradılışları tamamlamak ve faydalandırmak için lâzımdır. Gazi'nin eserlerini devam ettirecek olanlar, Gazi'nin başarma metodlarının neler olduğunu öğrenmelidirler." Falih Rıfkı Atay'ın Cumhuriyet tarihimizin Çankaya gibi bir klâsiğini okurlarımıza orijinal metin olarak sunmaktan büyük kıvanç duyarız. Cuma günü Cumhuriyet'le birlikte... Siyaset ve diplomasiye etkileri tartışılıyor... Öcalan için karar yartn PKKBderiOcalan. # Yargıtay'ın hükmü onaması veya bozmasının ardından "sürecin yavaşlatılmasırun" Türkiye'nin Avrupa ile ilişkilerini tanımlayacak Helsinki zirvesi öncesi Öcalan nedeniyle köşeye sıkışmak istemeyen hükümete manevra olanağı sağlayacağı belirtiliyor. Ankara 2 No'lu DGM, Öcalan'ı "terör örgütü PKK'yi sevk ve idare ederek devletin hâkimiyetindeki topraklardan bir kısmını devlet idaresinden ayırmaya matuf eylemlerde bulunduğu" gereİcçesiyle "ölüm" cezasına çarptırmıştı. ANKARA (Cumhuriyet Bürosa) - Türkiye'nin AB üyeiıği için adaylığınınaçık- lanması beklenen Helsinki zirvesi öncesi Türkiye'de yargı, diplomasi ve siyasi çevrelcrde Abduliah Öcalan hakkında verilen "ölüm ce- zası"nın onanması durumun- da. ınfazın geciktirilmesi için yapılacak işlemler tartışılı- yor. Ankara'da genel eğilim, karar onanırsa, Öcalan'ın A\nıpa Insan Haklan Mah- kemesi'ne yapacağı başvuru- nun sonucu alınana kadar Yargıtay karannı TBMM'ye sevk etmeme yönünde şekil- leniyor. Yargıtay 9. Ceza Da- iresi, Öcalan'ın temyiz ıste- mine ilışkin karannı yann açıklayacak. Yargitay 9. Ceza Dairesi, Öcalan hakkında verilen i- dam karannı onarsa hüküm kesinleşecek. Hükmün infa- zı için dosya Adalet Bakan- lığı aracılığıyla TBMM'ye göndenlecek. Ancak dosya- nın TBMM'ye gönderilme- sinin geciktirilebileceği dile getiriliyor. Bunda da Türki- ye'nin Avnıpa Birliği üyeli- ği surecinde Avnıpa ile iliş- kileri tanımlayacak Helsinki zirvesi sonrasına bırakma is- teginin etkili olduğu belirtili- yor. Başbakan Bülent Ecevit, gazetecilerin karann Helsin- ki zirvesi sonrasına bırakılıp bırakılmayacağına ilişkin so- rusuna. "Davanın hukuki sü- red sona erecek mi ermeye- cek mi onu şimdilik bilmiyo- nız. Çünkü başka itiraz yol- lan da var. Avukattaruı Av- rupa tnsan Haklan Mahke- mesi'ne başvurusu nedir? Buna yanıt geldi mi. ona göre AİHM'den bizecrtelemeiste- ği geldi mi, gelecek mi henüz bflmiyonız. Yani şu ana ka- dar gelmedi, gelecek mi bil- miyonjz. Öyle bir şey olursa ona göretavnmızı belirleriz" {anıtını verdi. "Hökümet, nsan Haklan Mahkemesi karannıbekleyebüirmi" şek- lindeki soruya Bülent Ece- • Arkası Sa. 8, Sü. 3 'te ABANCICİNAYETİ ErdaPın tutukluluk süresi iızatddı # Neşe Yıldırım sahte kimliği ile yakalanan Sabancı cinayeti sanıklanndan Fehriye Erdal ile DHKP/C örgütü üyesi olduklan öne sürülen Musa Asoğlu, Kaya Saz ve Hasan Ekici, Belçika Bruges Mahkemesi'ne çıkanldı. Mahkeme, Erdal ile Asoğlu ve Saz'ııı tutukluluk süresinin uzatıldığıru açıkladı. Serbest bırakılan Ekici'nin Belçika'yı terk etmesi yasaklandı. # Mahkemede Neşe Yıldınm ismini kullanan Fehriye Erdal'ın avukatlan, Belçika'dan iltica talebinde bulunulması konusunda henüz karar vermediklerini söylediler. • 7. Sayfada Türkiye ile ABD, Suriye-Irak-Iran'dan gelebilecekfiizetehdidine karşı birlikte çalışma yapacak ABD ile ortak savunma• ABD Başkanı Clinton'ın Türkiye'ye yaptığı ziyarette güvenlikten enerjiye, bölgesel sorunlardan ikili ekonomik işbirliğine kadar birçok alanda önemli ilerlemeler kaydedildi. ABD, Ortadoğu'dan kaynaklanabilecek fiize tehdidine karşı ortak bir çalışma geliştirme kapsamında Genelkurmay'dan 3 Tûrk generalini ABD'yedavetetti. SERKAN DEMtRTAŞ ANKARA - Türkiye ve ABD; Su- riye, Iran ve Irak gibi nükleer fiize sistemlerine sahip ülkelerden gelebi- lecek tehditlere karşı yürüttükleri or- tak çalışmayı, ABD Başkanı Bill ÜRKİYE-RUSYA Çeçenlere karşı PKK dosyası # Ankara'da bir araya gelen Türk ve Rus istihbarat servisleri. Çeçen ve PKK dosyalannı ele aldılar. Çeçen aynhkçılann Türkiye'deki faaliyetlerini gündeme getiren Ruslara karşı Türk istihbarat elemanlan da PKK'nin Rus topraklanndaki üsleri ve faaliyetleri konusunu masaya yatırdılar. • 8. Sayfada EÇENtSTAN Grozni'ye Rus yanlısı hükümet # Rus birlikleri, başkent Grozni'nin alınmasının önündeki son engel olan Urus-Martan'a yönelik saldınlannı yoğunlaştırdı. Çeçenistan'da Rus yanlısı hükümet kurmaya hazırlanan eski Grozni Belediye Başkanı Bislan Gantamirov, Rusya'ya, operasyonu sonuna kadar götürme çağnsı yaptı. • II. Sayfada Clinton'ın ziyaretı sırasında ılerlet- me karan aldılar. ABD Savunma Ba- kanlıgı. 3 Türk generalini ABD'de yapılacak bir toplantıya davet eder- ken, kurulacak ortak çalışma gnıbu gelecek yıl ABD'de 'simülasyon tat- bikatı' gerçekleştırecek. ABD yöne- timi, Soğuk Savaş dönemı sırasında kurulan ve SSCB'nin nükleer faali- yetlerini de izleyen Belbaşı sismik gözlemevini Türkiye'ye devrediyor. Clinton'm ziyareti sırasında 484 mil- yon dolarlık 5 enerji santralının da ABD'li fınnalarca yapılmasında an- laşmaya vanldı. ABD Başkanı Bill Clinton'ın 15- 19 Kasım günlerinde Türkiye'ye yaptığı ziyaret, güvenlikten enerjiye, bölgesel sorunlaıdan ekonomik işbir- liğine kadar her alanda birçok somut adımın atılmasına neden oldu. Clin- ton'ın Cin'e gerçekleştirdigi zıyaretin ardından en uzun dış gezisini gerçekleştirdiği Türkiye'yle ABD arasında stratejik ortaklığm gelecek yüzyıldaki işbirliği zemini de hazırlanmış oldu. Ost dü- zey bir ABD yetkilisi. Clin- ton'ın verdiği en önemli me- sajın. "Türkiye'de neolacak- sa 21. yüzyılda tüm düm'ayı etldleyecektir. Türkiye, nem bölgesi hem de tüm dünya için çok daha önemli bir ülke olacak. Biz ABD olarak Tür- khe'ye desteğimizi her şekfl- de sürdüreceğiz. Türkiye bu yüzvılı çok oîumlu notlarla bitiriyor ve gelecek >üzfıl için de büyük güven veriyor" ol- duğunu söyledi. ABD'li yetkili, Clin- ton'ın ziyareti öncesinde ve sırasın- da iki ülİce arasmda üzerinde anlaş- ma ve ılerleme sağlanan konulan şöyle sıraladı: m Arkası Sa. 9 Sü\8'de Hükümet, üst düzey atamalarda bine yakın kadro değişikliğine gitti. ANAP tepki gösterdi Biirokraside MHP depremiYoğun kadrola$ma DSP-MHP-ANAP hükümeti 6 aylık iktidan süresince bine yakın üst düzey atama gerçekleştirdi. Atamalarda Koray Aydın yönetimindeki Bayındırlık ve Iskân Bakanlığı, Ahmet Kenan Tannkulu yönetimindeki Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ile Osman Durmuş yönetimindeki Sağlık Bakanlığı öne çıktı. MHP'li bakanhklarda ANAP'lı kadrolann bile tasfiyesi biçiminde kadrolaşma hareketi var. • 5. Sayfada Bayındırlık'ta kıyım Adana Bayındırlık Müdürlüğü üst yönetimi tamamen değiştirilerek MHP'lileştırildi. ll müdürü ile birlikte beş şube müdürü, değişik yörelere sürüldü. Yerlerine de, sürülen yönericilerin daha önce yanlannda çalışan MHP eğilimliler atandı. Proje Şube Müdürü Ata Bilgiç, Bayındırlık Bakanlığrnın Personel Dairesi'nden yirmi dört saat arayla çıkanlan iki atama emriyle henüz bilinmeyen bir yere sürüldü. • 5. Sayfada Marmara'daftrtına Amıpa'dayoğunkar Deprem bölgesinde etkili olan ve hızı saatte 90 kflometreye kadar çıkan lodos ile sağanak vağış, depremzedelerin yaşam koşullannı daha da ağırlaştırdı. Deniz ulaşımı kuvvetü rüzgâr nedeniyle aksarken Bursa'nın ilçelerinde okullar bir gün süreyle tatil edildi. Marmara, Ege. Batı Ak- deniz, tç Anadolu ile Batı ve Orta Karadeniz dün sağanak yağışın etki- sinde kaldı. Soğuk hava Avrupa'da etkisini gösterdi. Almanya'da yoğun kar vagışı zaman zaman ulaşımı engeDedi. (Fotoğraf: REÜTERS) ANAP isyan etti ANAP grubunda, başta Sanayi ve Tanm Bakanlığı olmak üzere MHP'li bakanlıklar ve bağlı kuruluşlardaki kadrolaşma eleştirildi. ANAP Genel Başkanvekili Mustafa Taşar. bazı bakanlıklarda, "koalisyon ortağı olmanın devlette eşit sorumluluk ve görev paylaşımı olduğu unutularak" kadrolaşma gayretine gidildiğini, bu durumun bürokrasiyi durma noktasına getirdiğini belirterek hükümet ortağı MHP'yi uyardı. • 5. Sayfada ÜZCE'DE BARINMA SORUNU Depremzedeyi kötü hava vurdu # Düzce depreminde evlerini kaybeden depremzedeler, bu kez de dün akşam saatlerinde başlayan yağmura karşı mücadele veriyorlar. Binlerce İcişinin çadırlarda banndığı bölgede , yağmurdan önce başlayan firtına, çadırlann ve naylon bannaklann yırtıhnasına, neden oldu. # Panik halinde çadu^lannı yağan yağmur ve biriken sulardan korumak isteyen yurttaşlar, su geçirmeyen branda ve naylon alabilmek için sıraya girdiler. Yağmur ve firtınanm etkisiyle morallerinin bozuk olduğu gözlenen yurttaşlar, zaman zaman branda ve naylon dağıtan yetkililerle tartıştılar. • 9. Sayfada Deprem üzerine düşünceler # Depremde ölümlerin önemli bir bölümü ülkedeki çirkin poîitikacı ahlakı ya da ahlaksızlığı nedenlerinden kaynaklanmıştır. Politik ahlaksızlık, yalnız cehaletten doğmamaktadır. Kasaba pazarında pazarlık yaparken sergilenen cinlikler, imar planlanna yansımışOr. Kim WWKm yiZM • 6. Sayfada Cözler rövansta G. Saray tur için avantajlı # Galatasaray, UEFA Kupası 3. tur ilk maçında Boîogna jle deplasmanda 1 -1 berabere kalarak avantaj yakaladı. Signori'nin golüyle yenik düşen San -Kırmızılılann beraberlik sayısı Hakan Şükür'den geldi. MSpor'da GUNCEL CUNEYT ARCAYUREK Devlet Dersleri' Cumhurbaşkanı Demirerin sözlerini vitrine çıka- ran gazetenin başlığı ilginç: Kocaman kocaman, "Devlet dersi verdik" diyor. Kimlere? AGlTtoplantısı için Istanbul'a gelen 50'ye yakın devleti temsil edenlere! Bu devletler ıçinde yüzyıllardır tarih yazanlar var. Örneğin Fransa, Almanya, Ingiltere. ABD bile en az yüz yıllık bir geçmişe sahip. M Arkası Sa. 8, SiLl'de Stand-by pazarlığı tamamlandı IMF'den3.5 milyar dolar # IMF heyetıyle Ankara'da sürdürülen görüşmeler tamamlanarak stand-by ile Türkiye'ye aktanlacak para miktan açıklandı. IMF, Türkiye'nin 4 milyar dolarlık kaynak aktanmı istemini kabul etmedi. Hazine Müsteşan Selçuk Demiralp, 3 yıllık stand-by'ın 2000 yılında yürürlüğe gireceğini belirterek 3.5 milyar dolar kaynak sağlandığım söyledi. • 13. Sayfada BORSA Dün 8657 Öncekı 888O DOLAR ODün 5O7.2OO Önceki 5O5.8OO MARK Dun 267.2OO Önceki 266.8OO ALTIN Dun 4.855.OOO önceki 4.81O.OOO '24 Kasım Öğretmenler Günü' Oğretmenlerin sorunları çok # Cumhuriyetin ilk yıllannda ülkenin en saygın meslekleri arasında yer alan öğretmenlik mesleği, sonraki yıllarda ücret düzeyindeki düşüklükler ve eğitimdeki sorunlann ağırlaşması nedeniyle gerilemeye başladı. Eşitsiz öğretmen dağılımı, hizmet içi eğitimlerin yetersizliği, öğretmenlik mesleğüıi en çok zorlayan sorunlann başında yer alıyor. • Arka Sayfada