Katalog

CumhuriyeC | Imtivaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yonetmenı Orhan Erinç 1 Genel Va>ın Koordınatoru Hikmet Çetinkaya • > azııijlen Mudüru tbrahım V ıldız • Sorumlu Mudür Fıkret İlkız Haber Merkezı Muduru Hakan Kara # Görsel Yonetmen Fikret Eser Istıhbarat Cengiz \ ıldınm • Ekonorm Ozlera Yüzak#Kulrur Handan Şenköken •Spor Abdulkadır V ucelman # Makaleler Samı Karaoren 0 Duzeltme \bdullah Vazıcı • Fotograt Erdoğan Koseoğlu • Bılgı-Belge Edib« Buğra • Yurt Haberlen Mehmet Faraç Yavın Kurulu llhan Selçuk (BaşJouı), Orhan Ennç, Oktav Kurtböke Hikmet Çebnkaya. Şükran Soner, fbrahım V ıldız, Orhan Buruh, Musufa Balbav, Hakan Kara. Ankara Temsilcısı Mustafa Balbay AtaturkBulvan \o 125, Kat4, Bakanlıklar-Ankara Tel 4195020(7 hat), Faks 419502 7 «İzmırTemsılcısı SerdarKınk, HZıvaBlv 1352 S 23Tel 4411220 Faks 4419117 • AdanaTemsılcısı Çctıo V iğenoğlu, lnonu Cd 119 S No 1 Kat I Tel 363 12 11, Faks 363 12 15 Muessese Müduru Üstün Akmen # Koordınator Ahmet Konılsan • Muhasebe Bülent Yener • Ida- re Hüseyın G ü r e r # Bılgı Iş- iem ıNaıl Inal • Satış Fazılet Kuza MEDY \ C • > onelım Kurulu Başkanı Genel Mudur Cölbin Erdurao 0 Koordınator Retıa Işıtman # Genel MudurV. ardımtısj Sevda Çoban Tel 514 07 53 M39580 5138460-61 Faks.5138463 V avımla\an ve Basan Yenı Gun Hatnrr Mansı Bas n % e Yayıncılık A Ş Turtcocajı Cid 19 4 Cag2.oglu .4H4 Istanbul PK 246 Sırkecı 3443^ lstanbul Faks www cumhunyet com tr J7KASIM1999 Imsak 5 16 Guneş6 46 Oğle 11 56 fkındı 14 28 Akşam 16 52 Yatsı 18 17 'Abdülcanbaz' sahnede • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Kankatünst Turhan Selçuk'un çızgı romanından Ülku Ayvaz'ın sahneye uyarladığı "Abdulcanbaz", Kuçuk Tıyatro'da sergılenmeye basladı AntalyaDevlet Tıyatrosu'nda 19 Ekım'de ılk kez sahlenenen "Abdulcanbaz"ın Ankara galası dun yapıldı Selçuk, "Abdu!canbaz"m dünyada ve Turkıye'de tıyatrola$tınlan tek çızgı roman olduğunu sandığını belırttı Aspinin uyansı • CHICAGO(AA)- ABD'nın Boston kentınde yapılan Amenkan Rheumatology Kolejı Genel Kunıl toplantılannda, NSAID adı venlen Ibuprofen, Naproxen ve Ketaprofen gıbı reçeteyle satılan ve ıltıhaph romatızmada kullanılan ılaçlan alanlann, aynı zamanda aspınn kullanmamalan gerektıgı belırtıldı NSAID cmsı ılaçlar ıle Aspınn'ın yalnız başma aJınmasının mıde kanamalan ve ülserlı hastalarda mıde delınmelennı üçe katladığına değınen Dr Ellıot Rosensteın, NSAID ılaçlar ve Aspınn'ın bırlıkte ahnmasının ıse bu nsklen 7'ye katladığını kaydetti. ABD'den ödiil • VVASHBVGTON (AA) - ABD'dekı Kadm Gelışımı Derneğı (AWID), merkezı tstanbul'da bulunan Kadının Insan Haklan Projesı adlı derneğe, Turkıye'de cınsel eşıtlık ve sosyal adaJetın gelıştınlmesıne yönelık çahşmalan dolayısıyla ödûl verdı AVVID'ın, 'büyük çözumkr ödülunü' Kadının Insan Haklan Projesı adına alan dernek koordmatörü Ipek flkkaracan'a, aynca 300 dolarlık sembolık bir para ödûlu de venldı Yurtdışmda yapılan antipropagandalar Türk turizmini olumsuz etkiledi Tıırist sayısı azahyorANKARA (Cumhuıiyet Burosu) -1999 yılında ozellıkle yurtdışında Turkıye aleyhme gelıştınlen propagandalar nedenıyle sıkıntılı bır sureç geçıren tunzm sektoru geçen yılkı tunst sayısının vaklaşık dortte bınnı kavbettı Tunst sayısı 1999'un ılk 10 avında yuzde 24 3 azalarak 6 mılyon 724 bın olurken, zıyaretçılenn yuzde 57 7 sını OECD. yuzde 28 2'sını de Doğu AvTupa ülkelennden gelenlenn oluşturduğu bıldınldı Alınan bılgıye gore, 1999 yılının ılk 9 avında 16 bın 91 yatak kapasıtelı 84 tesıse yatınm belgesı, 12 bın 62 yatak kapasıtelı 77 tesıse de ışletme belgesı venldı Tunzm yatınm belgelı tesıs sayısı 1383. yatak sayısı 253 bın 534, ışletme belgelı tesıs savısı 1966, yatak savısı da 317 bın 97'ye yukseldı 1999 yılı ıçınde yenı belge venlen 280 acenteyle bırlıkte toplam seyahat acentesı sayısı 3 bın 947'ye çıktı Aynca 2000 y ılında hac organızasyonu yapmak üzere başvuran seyahat acentelennden 156'sına, yeterlı görülerek hac kontenjanı venlmesı sağlandı Yat tunzrrune her geçen gun ılgı artarken, bu alandakı yatak sayısı da 12 bın 397'ye çıktı Yatınm ve ışletme belgelı lıman sayısı 24 oldu Yat lımanlan bağlama kapasıtesının 2003 yılında 24 bıne çıkanlması hedeflenıyor Tunzm Bakanlığı'nca Turkıye'nın 2000 >ılı tunzmınden pay alması amacıyla onemlı dını merkezlenn restorasyon, çevre düzenlemesı ve ışıklandırma çalışmalan da surdüruluyor Gelecek yıl Kazakıstan. Ozbekıstan. Arnavutluk, Arjantın. Macanstan, Ukrayna, Polonya, Yugoslavya, tspanya, Rusya, Hırvatıstan ve Mısır ıle tunzm karma komısyon toplantılan ve tunzm ışbırlığı anlaşmalan gerçekleştınlmesı planlanıyor Tunzm Bakanhgı, 2000 yılında 6 buyuk, 36 kamu ozel sektör ışbırlığı çerçevesınde olmak uzere 18 ülkede toplam 42 tunzm ıhtısas fuanna katılmayı hedeflıyor A>nca 2000 yılı ıçın 8 dılde 24 çeşıt olmak uzere toplam 11 mılyon 250 bın tırajlı yavın bastınlması planlanıyor Bakanlık, tatıl ko>lennden en az 2 bın 500 oda kapasıtelı "tatil kentierine" geçış ıçın araştırma ve planlama çalışmalan da başlattı Aynca antık kentler ve tanhı çekım merkezlennın tunzm açısından öncelıklennın belırlenerek envantennın hazırlanması amacıyla oncu ornek olarak Çanakkale, Balıkesır ve tzmır ıllennde bulunan antık kentlenn altyapı sorunlannın gıdenlmesı çalışmaJan da devreye kondu Yüzyılm son gökyüzü şöleni Bugün hova göktaşıyağışlı ANKARA (AA)-Gokyu- zü tutkunları- nın sabırsızlık- la bekledığı goktaşı (le- onıd)>ağmuru bu akşam baş- layacakveyak- laşık 16 saat surecek Dünya. bu akşam' 55P- Temple-Tuttle kuyruklu- yıldızının yorüngesınden geçecek Yaklaşık 16 saat surecek geçış sırasında kuyrukluyıldızın bıraktığı astreoıd'leratmosfenn ust tabakalanndan geçecek Atmostenn daha alt taba- kalanna gıren parçalar ıse yanacak ve yuksek ısı se- bebıyle patlayacak Kum tanesınden tavuk yumur- tasına kadar değışen bü- yuklüklerdekı goktaşlan dunya ıçın herhangı bır tehlıkevaratmıyor Saruye- de 70 kılometre hızla at- mosfere gıren ve>erden 120 kılometrey uk- seklıkteparla- maya başlayan astreoıd'ler. 60 kılomerre- de vanarak yok oluyor Goktaşı fir- tınası, en ıyı Rusya, Moğo- lıstan, Hındıs- tan Iran. SudanveGuney Afnka Cumhurıyetı'nın bulunduğu doğrultuda ız- lenebılecek Asrrologlar, bu doğrultu dışında kalan ulkelerde de goktaşı firtı- nasının ızlenebıleceğını ve atmosfer koşullannın uy- gun olması durumunda le- onıd'lenn çıplak gözle bı- legörulebıleceğını belırtı- yorlar Goktaşı > ağmuru- nu Turkıye'den ızleyecek- lenn ıse şehırdışında. ışık kırîılığınden etkılenmeyen > uksek tepelere çıkmala- n onenlıyor. BİR ALTMIŞSEKİZLİ İLE BİR ALTMIŞSEKİZSİZ e-posta : tan (a prizma. net tr ABD'li bilim adamları Antalya'da îskoç rüzgârıAntaha Kültür Merkezı Aspendos Salonu'nda gerçekleştirilen konserde etekli iskoçJar sahnede} di ama gajda yerine elektrogitar sesi duyuluvordu. 6 yıldır Ingi/tere. fskandinav^a, 4BD, Kanada, Avrupa \e uzak doğu ulkelerini kapsayan turneterie mü/iklerini tanıtmaya çalışan grup. pop ve rock ritimlerini kullanarak, kendi tarzında yorumiadığı İskoç müziğKle gençlere farklı duygular \aşattı. Biletleri öğrencilere ucnetsiz olarak dağıtılan konserde, depnem felaketivle sarsılan yürekler coşmadu ama alkışlarla İskoç rirmine eşlik edildi. Antaha Olimpos Rotan Kuliibü, The British Council ve Antarva Büvökşehir Belt divesi'nin katkılanyla dü/enlenen konserde, harvketli parçalanvla sahnede çok i>i bir performans gösteren grup ise, Antaha'da olmaktan mutluluk duvduğunu belirtti. 4binyülık abece bulunduKAHİRE(AA)-Ame- nkalı ıkı Mısırbılımcı, dunyada bılınen en eskı abece şeklını bulduklan- nı duşunuyorlar Yale Unıversıtesı'nden Mısırbılımcı John Cole- man Darnell ve eşı, AFP'ye verdıklen demeç- te, Luksor'un batısındakı >arlarda kıreçtaşlanna ka- zınmış yazı ve ışaretler bulduklannı, bunlann abe- ce olduğunu ve daha son- ralan Mısır çıvıyazısı ve Arapça ıle Ibranıcede kul- lanılan abecelerle ılgısı bulunduğunu düşundük- lennı belırttı John Coleman Damell, buldukları yazıların Isa'dan yaklaşık 2 bın yıl oncekı doneme aıt olabı- leceğını, yazıtlann henüz çok az bır bölümunü ço- zebıldıklennı anlattı Yazı ve şekıllenn, da- ha çok eskı Mısır dılıne benzedıgını soyleyen bı- lım adamı "Okunuş, her- hangi bir Sami diline ben- zemiyor,ama seslerin, harf- lerin \z soz obekkrinin ya- pısı, en eski Sami dili olan Akadçava ve İbraniceye çok yakın" dedı Okuyabıldıklen sözcük- lerden bınnın 'Rub' oldu- ğunu ve bunun 'sahip, efendi, tann' anlamına gcl- dığını belırten Darnell, Arapçada aynı sozcuğun Rab, Ibranıcede de Rabbı olarak geçtığıne dıkkat çektı. Mısırbılımcı çıftın, bu yazıtlan 1994 yılında Kral- lar Vadısı'nın karşısında- kı El Hol yoresınde bul- duklan kaydedıldı hi)k\n Kendinizi ödüllendirin... Bu kez Dünya Gençlik Merkezi'ne kendiniz için bir şeyler bakmaya gelin. Surada hayatinıza enerp katacak. delikanhlığın keyfiniyaşatacak bmlerce k var. . A r k « * « : e . CARftETOUR • CAFTTOt • CAROUSa • GAUERtA • ANTALYA 2000 • MİGROS BEn(»COÛ2U •fcflûROSANKARA • ZAfER PlAZA BURSA SÖYLEŞİ ATTİLÂİLHAN Alman 'Tezgâhı'... Ankara'nın "resmV goruşu, Türk/Sovyet Dostlu- ğu'nu, II. Dünya Savaşı'na doğru, Ruslann once 'soğuttuklan', savaştanmuzafferçıkıncada 'sonaer- dırdıklen' merkezındedır Bugorüşun, doğruya yakın bır yanı var da, yanlışa yakın bır yanı da var 'kuşba- kışı' bır goz atalım, ıster mısınız'' Herkes bılıyor Stalin'ın Sovyetler'ı. Lenin'ın Sov- yetler'ı değıldır once, Sultan Galiyef ve Müslüman (Türk) Komünist Partısı tasfıye edılmış, arkasından, unlu 'Moskova Davalan'yla, ıhtılâlı gerçekleştıren po- lıtburo'nun unlu lıderlerı (Trotsky, Zınovyef, Kama- nef, Radek, Bukhann vb) 'etkısız' kıiınmıştır Anka- ra, besbellı, SSCB'nın Musluman (Turk) halklanyla, ya- kından ılgılıydı bu bakımdan, Galiyef ve yandaşlan- nın 'tasfiyestnden' sonra, Gıâzi'nın Moskova'nın 'maz- lum halklara' vaat ettığı gıbı davranmadığına dıkkatı çekmesı; bır yerde onun Galiyefın daha oncekı var- sayımına katıldığmı gosterır 'Ruslar, komünist de olsa, Rus Proleteryası, Müslüman (Türk) Proleter- yasını ezecektiri' Stalin'ın Sovyetter'ınden, Lenin'le -ve Trotsky'yle- yapıian anlaşmalara sâdık kalmışAn- kara, hıç de 'sempatık' gorulmeyebılırtiı bu duygu, sa- vaş ertesınde, Boğazlar bahane edılerek, açıklanmış- tır; bu, ışın doğruya yakın yanı1 Pekı, yanlışa yakın ne7 Daha doğrusu, boyle bıryan olduğuna, nereden hukmedılıyor^ Daıma altını çızegel- dığım, ulkemızde herkesın -bılhassa aydınlann- 'unut- maya' son derece yatkın olduğu, bır gerçek yuzunden' Çunku artık, 'MiUîŞefın Türkiye'sı de, Gâzi'nın Tür- kiye'sı değıldı, ve Ruslann hıç de hoşlanmayacağı, bır- takım gızlı fınldaklann peşındeydı Atıyor muyum'? Oyleyse, şu 'belgeler'e bır goz ata- caksınız. Ajanlar ortalıkta cirit atıyor...1 Belge/1. "...Tarabya'dakı Alman Elçılığı'nden, Büyükelçi Von Papen'ın, 5 Ağustos 1941 tari- hınde Alman Dışışleri Bakanlığı'na verdiği rapor- dan alınmıştır..." "...iyi haber alan guvenilir bir ajan tarafından bil- dirildiğine göre, Türk Hükümet çevreleri, Alman- ya'nın Rusya'daki başanları açısından, Türk/Rus sınınnın otesindekı ırkdaşlannın kaderine, ozel- likle Azerî Türklerinın kaderine, gıderek artan bir ilgi göstermektedirier. Bu çevrelerde 1918 olayla- nnı gen getırme ve bölgeyi, özellikle değerti Bakû petrol bölgesini ilhak etme eğiiimi goze çarpmak- tadır. Bu amaç için (...) bır uzmanlar komıtesı nı- teliğinde bır şey oluşturulmuştur..." "...bu grubun lıden, Istanbul mılletvekili Şükrü Ye- nibahça'dır; diğerleri, Enver Paşa'nın kardeşi Nu- ri Paşa, Profesör Zeki Velıdi Togan, ki Başkırt kö- kenlidır, ve Kınm'lı Cafer Seyidahnmet'tir. Ankara'daki Do- ğu Türklerı meselesinde, hukümetin ajanlarından birisi de, General Huseyın Husnü Emır Erkılet'tır, kendısı Tatar kokenlidir." Belge/2. "...Berlın'de, Dışişleri'nden VVeizsac- ker'ın Dışışleri Bakanı Von Ribbentrop'a, 5 Ağus- tos 1941 tarihlı raporundan..." "...Türk Buyükelçısi (Husrev Gerede) bugün ba- na yeni elçilık danışmanını tanıştırdı. Danışman hemen Sovyet Rusya'daki Turk asıllı komşu halk- lar konusunu açtı. Bu Turk boyları aracılığıyla, an- ti/sovyet propaganda yurutmek olanağına dıkka- ti çektı. Sonra da, açık bir biçimde, Kafkas halk- lannın ılerde 'tampon' bir devlette birteşecekleri- ni söyledi ve Hazar'ın doğusunda bağımsız bır Tu- ran Devleti kurulabileceğini ima yoluyla belırttı...'' Belge/3. "...Berlın'de Dışişlen Siyası Kısım dip- lomatlanndan, Hentıg'ın 24 Kasım 1941'de, diplo- mat Erdmannsdorf ve VVoermann'a raporu: a/ "...Berlin'de iyı tanınan şahıslardan Dr. Harun, benı zıyaret ettı, kendısı burada, teknık kolej'deon yedi yıldan ben ders vermıştır; şımdı yıne Istanbul'da yaşamaktadır. Buradakı Buyukelçılık ve onde ge- len Turk çevrelennce gorevlendınldığı sanılmak- tadır..." b/ "...Dr. Harun, Turancılığa karşı olan tavnmızı görebılmek için geldi. Kendisı bana Buyukelçı Ge- rede ve Genelkurmay Başkanı Fevzı Çakmak'ın mesajlarını ıleftı. Her ıkisı de, 'resmen' lehine ça- lışmalan mümkun olmaksızın, bu sorunla büyük öl- çüde ılgılendiklennı bıldıriyordu. Genelkurmay Baş- kam'nın, Turancılık Sorunu'nun, Turkıye ile Alman- ya arasında, bır temel teşkıl edebileceğini söyle- diği rapor edılmektedir. Daha da ilerıye gıdılerek, Türkıye'nin Almanya'ya karşı bir harekâta gırme- yeceğı güvencesını vermıştır..." Belge/4. "...Istanbul'dan General H.H. Emır Er- kilet tarafından, Alman Dışışleri Siyası Kısmı'nda görevli Henfag'e, 27 Kasım 1941 tarihinde gönde- rilen mektup..." "...sevgıli ve çok saygıdeğer bakan, Bay Veli Menger kanalıyla bana gönderdığinız 17 Kasım tarihlı dostça satirlannız ve ortak davamızdan ya- na çok değeıiı çabalannız için, size pek çok teşek- kur ederim..." "...yakında vıze alan iki bay, Müstecip Fâdil ve Edige Kemal, sizı gormeye gelecekler. Kendileri Kı- nm'da Almanlara yardım etmektedırfer ve aynı za- manda Kınm Turklerine yardımcı olmakla gorev- lendinlmışlerdir. Prof. Idris'e bu konuda yazdım ve kendisıne yazdığım her şeyı sıze tercüme et- mesini de rica ertım. Mustecıp bır avukat ve ya- zardır, eskiden savcıydı. Edige de ryi öğrenım gör- müş genç bır ınsandır.. Her ıkısı de Kınm'lıdır ve güvenılır kişılerdır..." "...sızden her ıkısini de Kınm'a göndermenizi ve orada Türk/Alman ortak çıkan için kullanılmalan- nı rica ederim..." Biriyle müttefik', ötekisiyle dost', ama... Yeter mı, devam edelım mtf Bunlar Kızılordu Ber- lin'e gırdığı zaman, Nazi Dışişlen Bakanlığı'nda ele geçırdığı bınlerce belgeden, yayımlanmış bırkaçı; açıkça neyı gosterıyorlar 9 II. Dunya Savaşı'nda, In- giltere'nın 'muttefikı', Rusya'nın dolayısıyla 'muttefi- kı' -hıç değılse 'dostu'- Ankara'nın, Nazi Almanya'sı ıleSovyetteraleyhıne açıkça ışbırlığını değıl mı? Onu- ne bu belgelerkonulursa, Stalin gıbı bıradamın, 'Mil- fî Şef'e ve 'onun ulkesıne' karşı, ne turlu duygular besleyeceğını sanıyorsunuz? Meraklısı için not: Yo hayır, belgelen, karanlık bır sokakta, ıslıkla ışaret veren 'casus/ar'dan almadım, 1977'de Havass Yayınlan tarafından, Istanbul'da ya- yımlanmış, 'Alman Dışişlen Daıresı Belgelen / Tür- kiye'dekiAlman Polrbkası' adlı kıtaptan aktardım, ba- zılannm, orıjınallerıyle bırlıkte basıldığı bırderleme, da- ha epeyce belge var http^/www.prizma.nettr/AlLHAN http7/www.bilgryayinevi.com.trVailhan Faks/0-212/2601988