Katalog

SAYFA CUMHURİYET 5EKİM1999SALI HABERLER DUNYADA BUGUN ALİ SİRMEN Vordonos Ne Zaman Battı? Çocukluğumda, ilkgençliğimde ve gençlik yıl- larımda İstanbul bir deniz kentiydi. Küçükken, karpuz kabuğu denize düşmeden suya girmemize izin vermezlerdi. ama daha sonralan mayısın ikinci yarısını devirir devirmez haşır neşir olurduk denizle, kimi zaman taa 29 Ekim'e kadar uzardı bu süre. 1953 yılından başlayarak o zamanlar, yalnız kıyı boyunda parmakla sayılacak kadar az evin bulunduğu, bir sundurması bile olmayan istas- yonunda banliyö trenlerinin yeni durmaya baş- ladığı, tenha Idealtepe'de geçirirdim yazları. Sabah erkenden, güneş doğmadan kürekle- re asılır, Dragos'un hemen başlangıcındaki, 2. Dünya Savaşı sırasında Ingıliz askeri malzeme- sini boşaltmak için inşa edılmiş, adı da bu yüz- den Milli Müdafaa iskelesı olan yerin 50 metre açığındaki kerterızde, saat 10'a-11 'e kadar iz- marit avlardık. Sonbahara doğru istavrit akını başladığında çaparilerle, oralıların "Çakar" dedikleri iki deniz fenerinin oraya giderdik. Hemen hemen ev ile adalarin arasında yarı mesafede bulunan bu çakarların arası sığdı. Kolaylıkla dalıp kayalar- dan midy'e ya da istiridye çıkarırdık. O zamanlar bilmezdim, bu kayalık yüksekli- ğin bundan 1000 - 1500 yıl önce batmış olan Vordonos Adası olduğunu. ilk sayısı birkaç gün önce elime geçmiş olan Prens Adaları dergisinden edindim bu bilgiyi. • • • Dergide şu bilgiler yer alıyor batık ada konu- sunda: "Kınalıada, Maltepe, Bostancı üçgeninin tam ortasında yer alan ADA yaklaşık bin yıl önce deprem sonucu batmıştır. Üzerinde bir de manastır bulunan batık ada gemiler için tehlike oluşturduğundan yeri deniz fe- nerleri ile belirtilmiştir. Batık bu ada Vordo- nos Adası'dır." Adalar'da ilk iskân Burgazada'da Makedon- yalılann Antigone kalesini yaptığı MÖ 298'e rastladığına göre bu deprem o guzelim adalar- da insanların oturduğu, hatta düşük Bizans prenslerinin, krallarının sürgün olarak yaşadık- lan yıllara rastlıyor. Yalnız bildiğim kadanyla Istanbul'da, büyük dalgalann (tsunami) surlan aşıp, içindeki bina- ları dövdüğü büyük deprem. MS 509 yılında ol- muştu. Bu durumda Vordonos batalı bin değil, yak- laşık bin beş yüz yıl olması gerekiyor. Herhalde söz konusu depremler 16 ve 18. yüzyıldakiler değil. O zaman çok daha fazla ka- yıt bulunurdu. Derginin yazı kurulundaki uzman kişilerleyap- tığım telefon görüşmesinde de bilginin doğru- luğunu teyit ettiler. Şimdı top artık bilim adamlarında, gerçekten Vordonos Adası var mıydı? Var idiyse ne zaman battı? • • • Tabii bu bilgi, olası bir depremin adalarda y- ol açacagı tahrıbat konusunu da gündeme ge- tiriyor.- Ben bu konuda görüş ileri sürecek durumda değilim. Ama Adalar'ı ziyaret edenler, oralann dep- remsiz de tahrip edildiğini, Istanbul'un incisi Adalar'ın, başıboş yapılanma, artan motorlu araç yüzünden çok ciddi bir tehdit ile karşı kar- şıya bulunduğunu ve buraya motorlu araç sok- ma hevesinde olanlann bu niyetlerinden vazge- mediklerini bilirler. Bu yüzdendir ki, Prens Adaları dergisini çıka- ran Adalar Vakfı'nın ve Ada Dostları Derne- ği'nin, bueşsızdoğaguzellığini korumayolun- daki çalışmalarına basın ve kamuoyu olarak destek vermek, aynı zamanda, bu yöndeki ça- balan dolayısıyla Vakıf Başkanı Adalar Kay- makamı Mustafa Farsakoğlu'na sahip çık- mak gerekir. Umanz Sayın Farsakoğlu bu yöndeki çaba- ları yüzünden iyi saatte olsunlann hışmına uğ- ramaz. Rekabet Kunılu yarın toplamyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)-Star gazetesınin başlattığı. ardından da Posta. Gözcü ve Takvim"in de bulunduğu bazı gazetelenn fiyatlannda damping yaparak basmda rekabeti bozduklan gerekçesiyle, Cumhuriyet'i yayımla>an Yeni Gün Haber Ajansı'nın Rekabet Kurulu'na yaptığı başvuru yann görüşülecek. Rekabet Kurulu Başkanlığı. başvuruya ılişkin görüşünü yann kurula sunacak. Promosyon gıbi basın sektöriinde rekabeti engelleyıci bir unsur olarak görülen maliyetin altında satışlar nedeniyle, Cumhuriyet'i yayımlayan Yenı Gün Haber Ajansı AŞ'nin Rekabet Kurulu'na 3 hafta önce yaptığı başvuru. kurulun yann yapacağı toplantısında değerlendinlecek. Yeni Gün Haber Ajansı AŞ'nin Rekabet Kurulu'na 3 hafta önce yaptığı başvuru, Rekabet Kurulu. incelemenin sürmesı nedeniyle, başvurunun ardından yaptığı ikı toplantıda konuyu ele alamamıştı. Başvurunun, kurulun yannki gündemınde olduğu öğrenildi. Kurul başkanlığının hazırlığı tamamlayamaması durumunda inceleme gelecek haftaya kalacak. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, maliyetin altında satışlarla yapılan rekabeti engelleyicı durumun Rekabetin Korunması Hakkında Yasa'nm 6. maddesinde düzenlenen "Hâkim Durumun Kötüye Kullanılması" hükmü çerçev esinde değerlendırilebıleceğini. Rekabet Kurulu'nun geçıcı tedbir karan alabileceğini ve para cezası venlebıleceğmi bildirmişti. Depremin yıktığı kentte belediye deniz kenarma inşaat izni vermeye hazırlanıyor Yalova'da imar yağması sürüyor • Depremden ders almayan fırsatçılar, Yalova'da Atatürk Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü'nün kullandığı deniz kenarmdaki tanm arazisini imara açtırarak burada blok apartmanlar yapmaya hazırlanıypr. - FATMA KOŞAR Yalova'da Atatürk Bahçe Kültürlen Araş- tırma Enstitüsü'nün kullanımında bulunan deniz kenanndaki birinci sınıf tanm arazısı, daha öncekı y ıllarda alınan yargı kararlan v e depremin sonuçlanna karşın imara açılıyor. Yalova Belediye Meclisi 'nin daha öncekı yıl- larda söz konusu arazıyi imara açma girişı- mi Danıştay tarafindan durdurulurken dep- remden ders almayan fırsatçılar bu arazıye bına >apmaya hazırlanıyor. Marmara depremı tanm topraklannı, sa- hılleri, dolgu alaniannı, su havzalarını, or- manlan, dere yataklannı sıyasal kararlarla yapılaşmaya açan polıtikalann sonuçlannı ortaya koydu. Bundan ders alınması gere- kirken yıllardır imara açılması için girişım- lerde bulunulan söz konusu tanm arazısi, deprem bahanesiyle imara açılmak ısteni- yor. Maliye Bakanlığı. Tarım ve Köyışlen Bakanlığı'na 23 Eylül 1999tanhlıbıryazıy- la enstıtünün kullanımında bulunan arazınin Yalova Defterdarlık binası inşa edilmek üze- re tahsıs edildiğini bıldırdı. Danıştay karan Yalova Belediye Meclisi. sağlık, spor, eği- tım ve kamu tesıslen kurmak üzere arazi için ımar planı hazırlamıştı. Bunun üzerine tstanbul 4. tdare Mahke- mesı'ne dava açan Tanm Bakanlığı. 29 Ni- san 1993 tarihli yargı karanyla "yağmayı" durdunnuştu. tstanbul 4. Idare Mahkeme- sı'nin karanna ıtiraz eden Yalova Belediye- si'ne Danıştay 6. Daıresi'nin 22 Eylül 1994 tarihli yanıu "tarun arazisinde yapılaşmaya gidilemeyeceği* yönünde oldu. E>aruştay 6. Daıresi'nin karannakarşın üs- telik depremden yararlanarak imara açılma- sına karar venlen arazinin hem deniz dolgu- su hem de birinci sınıf tanm arazisi olduğu- nu behrten TMMOB Ziraat Mühendislen Odası Başkanı Prof. Dr. Gürol Ergiıı "Yalo- va Belediyesi'nin. siyasiierin ve Maliye Ba- kanlığı'nın göz diktiği bu alanı yapılaşmaya açmak çüguüıktır" dedi. Ergin, söz konusu arazıyi kullanan Atatürk Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü'nün Tanm Bakanlı- ğı'nın sayılan gittikçe azalan enstitülerin- den bin olduğunu belirterek şunlan söyledi: "Kamuya ve ülkeyeverdiği çok önemli hiz- metler nedeniyle de yapüaşmaya açılamaz. Deprem sonrasında sorumlu tutulan hırsız müteahhitler. rüş\etçi belediye başkanı ve meclis üyeleri rüşvetçi kamu çahşanlan. çok büyük felaketin bile aklını başına getireme- diği, enstitü bahçesini >ağmay a çahşan bu fir- satçı kafalardan daha suçlu olabilir mi?" Prof. Dr. Ergin. Danıştay 6. Dairesi'inin aldığı karan da anımsatarak "Tanm ve Kö- yişleri Bakanlığı gerekli ve etkili girişimlerde bulunmazsa Türk tanmı inanılmaz bir yağ- maya ve toprak krvımına uğrayacakür. Üste- lik devlet adına ve devlet eüyle'' dedı. Tanm Bakanlığı yetkilılen, arazınin Ata- türk döneminde "tarun amaçü" kullanılmak üzere Atatürk Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü'ne bağışlandığını anlatarak "Yar- gı kararlan da arazinin sadece tarun amaçtı kuOanılabileceği y önünde. Yapılan tahsis için bizden izin ahnmadı. Gerekli müracaatian yapacağE" dedıler. Yetkilıler, teknoloji üreten kurumun de- ğerli arazilennm haraç mezat dağıtılmak is- tendiğine dikkat çekerek"Bu tahsis karan son olmayacaknr. Yülardır buraya göz dütil- mişti. Mücadelemiz sonucunda alamadılar. Şimdi ise orta hasarü Defterdarlık binasunn inşaaD için tahsis edildi" dedıler. .f A »_ Yüzyıtan felaketi depremden sonra Güneşli'ye ve Bağlar MahaBesi'ne milletveküleri, siyasetçiler geltnişler. Depremde evsizkalan halkave muhtar Nevriye Hanım'a u geçmis olsun" deyip girmişler. Halkve muhtar yıkuıtyla baş başakalmış. Bağcılar'ın Bağlar Mahallesi'nin kadm muhtan iki aydır gözünü kırpmadı Depreminydmaz savaşgsı • 17 Ağustos'taki Marmara Bölgesi'ni sallayan depremde Bağcılar Bağlar Mahallesi Çeşme Sokak 11 numaradaki 6 katlı binada tam 21 kişi hayatını kaybetmişti. HATİCETUNCER Güneşli, 17 Ağustos Marmara depreminde Is- tanbul'un en çok hasar gö- ren semtlerinden biri. Bağ- lar Mahallesi Çeşme Sokak 11 numaradaki 6 katlı bına- da tam 21 kişi hayatıru kay- betti. Bağlar Mahallesi Muhtan Nevriye Oral, iki aydır neredeyse hıç uvurnu- yor. Mahalleli Oral'a sev- gisinı üç dönemdir büyük oyçokluğuyla seçerek gös- termiş. Bağlar Mahalle- si'nde tiyatro oluşturmuş, kâğıt toplama kampanyala- n düzenlemiş, kadmlar için kurslar açmış. Depremden bu yana da depremden za- rar gören yurttaşlar için çır- pmıp duruyor. Şimdılerde evlen hasarlı yurttaşlar için ikametgâh ve konut formu hazırlamak için bilgisaya- nnm başında gün boyu ça- lışıyor. Depremin ardından hemen çöken binanm yanı- na koşan Nevriye Hanım bir anda depreme hazırlık- sızlığın nasıl elini kolunu bağladığmı anlatıyor. •'İtfaiyevi aradık, e) lam- bası aradık. mahalleliyi ça- ğırdık, berkes ilk andan iti- baren yıkmtılara koştu. Ne gereklidir, ne yapıhr bilmi- yoruz. Belediv e>egittik. Be- lediyenin iş makineleri gel- di. Ama nasıl v ardım edece- ğinıizi bilmiyorduk. Kimi iş makinelerini çalıştırıp en- kazdan insan çıkanlabile- cegini söylüyordu. Kimi en- kaza makinenin ginnemesi gerekriğini söylüyordu. İtfa- iye geldL, jeneratörü yok. Hazuiıkh değildik. eğitimi- miz yok. Aracımız gereci- miz yok, olsa da kullanma- yı bihniyoruz. Delicesine ne yapabinrizdiye koşturduk." Sonra milletvekillen, si- yasetçiler gelmişler. Nevri- ye Hanım, "Geçmiş olsun deyip gittiler. Burada yıkuı- tıyla baş başa kaldık. Ben burada bir tnahalle muhta- n olarak bu yük sırtımda çauşıyorum" dıye konuşu- yor. Muhtar Nevriye Hanım. deprem sabahı hemen kay- makamhktan ve çevredekj işyerlerinden yardım sağla- maya çalışmış. Yıkılan bı- nadaki 17 aıleyı muhtarlığa yerleştirmiş. Ağır ve orta hasarlı binalarda yaşayan 91 aıleye çadır bulunmuş. Açıkta kalan bazı aileleri ve korkudan evlerine gıreme- yenleri de babasının evinin bahçesıne yerleştirmiş. Nevriye Oral, Bağlar Ma- hallesi'nde bir bınanın yı- kılmasıyla meydana gelen kargaşayı Izmıt, Adapazan ve Yalova'daki felaketle şöylekıyaslıyor: "Tekbina yıkıkh. Bunun için gecegfln- düz çalışıyoruz. Koca iller Adapazan, Yalova, Gölcük ne hallerde, nasıl toparla- mr?" Muhtar Hanım yoğun iş- lerinden vakit buldukça muhtarlık binasının üst kat- lannda yaşayan aileleri zı- yaret edıyor. Yardımda bu- lunmak isteyen sıv ıl toplum kuruluşlannın temsilcileri- ne eşlik edıyor. 63 yaşında- ki Mustafa Mutiu. Bağlar Mahallesi'nde vıkılan bina- nın sakinlerinden. Halime ve Mustafa Mut- lu. bir oğullanyla 1989'da Bulgaristan'dan göç etmiş- ler. Halime Mutlu, "Geldi- gimizden beri fabrikalarda, orda burda çalışıyoruz. Hiç durmadık. Bu evi aldık, o da yüaldT diyerek gözyaşı döküyor. Mustafa Mutlu ıse ışyeri Çorlu'ya taşmdığı için ışten çıkanlmış, "Şim- di tazminatı yiyoruz işte" dıyor. Artık depremzedele- re ödenecek kira yardımın- dan yararlanıp muhtarlık binasını boşaltmaları ge- rekli. Bu yaşta kiralık ev aramak da zor geliyor yaş- lı çifte. Mustafa Mutlu bir kurtuluş yolu anyor kendi- ne: "Kira yardımı almaya- lım. biz bu odacıkta yaşar gjderiz" dıyor. Muhtar Nevriye Hanım. bürosundan çağnlınca gidi- yor. Mahallelinm kuyruğu uzamış. bir an önce kira yardımı için işlemleri ta- mamlansın istiyorlar. Bağlar Mahallesi Muhtan Nevrhe Oral, iki aydır neredeyse hiç uyumuyor. BağlarMahallesi sakinleriNevriye Oral'a sev- gisini üç dönemdir büyük oyçokluğuyla seçerek göstermiş. tstanbul Bağcılar'ın Bağlar Mahallesi'nde evlerini kaybeden aileler, devletin yardım elini bir an önce uzatmasuıı bekliyorlar. Yalova Uyuz salgını başladı Yurt Haberleri Servisi-Bursa Eczacılar Odası Başkanı Kemal \cnikale. Yalova'da uyuz salgını olduğunu açıkladı. Yenikale, son bir haftadır Yalova'ya çok miktarda bit ve uyuz ilacı gönderdikerini bildirdi. lçışleri Bakanı Sadettin Tantan, Adapazan 'nın su ve kanalizasyon sorununun çözümü için 5 trilyon 450 milyar liralık bir bütçenin, bölgeye aktanldığını bildirdi. Başbakanlık Knz Yönetim Merkezi, dün saat 11.00 itıbanyle Marmara depreminde hayatını kaybedenlerin sayısını 15 bin 820, yaralananlann sayısını ıse 43 bin 953 olarak açıkladı. Bursa Eczacı Odası Başkanı Kemal Yenikale,Yalova'daki uyuz salgını ile ılgili şunlan söyledi "Salgınm başlayacağını biliyorduk. Tedbirierinüzi baştan almıştık. Bit ve uyuz ilaçlannı bölgede görev yapan gönüllü eczacüara göndermiştik. Ancak talep yoğun ohınca' işin içinden çıkılması güç okhı. Biz çeşmt'' kuruluşlardan aldığımız bağışlana bu ilaçlan temin ediyoruz." 'Bürokrasi engelüyor' Bölgede 17 Ağustos'tan bu yana hizmet verdiklerini ve önemli aksaklıklan saptadıklannı da belirten Yenikale, sağlık ocaklanndaki bazı hekimlerin bürokratik işlemler nedeniyle depremzedelere bit ve uyuz ılacı vermekte zorlandıklannı, aynı sıkıntının Yalova Devlet Hastanesi'nde de görüldüğünü söyledi. Yaşanabilir koşullar olmadıkça salgının devam edeceğini behrten Yenikale şöyle devam ettı: "Bitknme ve uyuz salgını bektenen bir şeydL tlaçlar şimdilik geçici bir çözüm. Çünkü bitlenme ve uyuz salgınının attatılması için kişilerin banyo yapmasu temiz iç çamaşın ve temiz çarşaf kullanması gerekİTOr.'" Içışlen Bakanı Sadettin Tantan, Sakarya Vahsı M.Cahit Kıraç'ı makamında ziyaret ederek. çalışmalar hakkında bilgi aldı. Valiliğe gelişinde gazetecılerin sonılannı yanıtlayan Tantan, "deprem bölgelerindeki çahşnıalann merkezdeB yönetildiği'' yolundaki iddialar ile ilgili olarak. "Yetki yasasına göre hazuianmış ve ywürlüğe girmiş olan kararnameye bakıldığında. sistemin merkezden değil, buradan yönetildiği görülür" dedı. Her türlü yönetimin, deprem bölgesinden yapıldığını ve hizmetin yerinde verilebilmesi için hükümetin tüm ekonomik gücünün buralara aktanldığını ifade eden Tantan, şöyle konuştu:"Adapazan'nın enkaz kaldmna işi Bayudırük Bakanhğı'nca ihale edilmiştir. Su problemi için, 12 trilyon lira buraya aktanlnuştır. Kanalizasyonla ile ilgili olarak da, l$> trilyon lira gönderilmiştir. Çalışmalara. süratle başlanacaktır. Aynca. su kanallannuı rehabilite edilmesi için 450 milyar lirank bir yardım buraya aktanlnuştır. Su ve kanalizasyon sonınu için. 5 trilyon 450 milyar lira bölgeye gönderilmiştir. Şimdi, bu yardımlarda kullanılmak üzere, İstanbul ve Ankara Büyükşehir bekdiy elerinden, yetenekli işci ve eldpkr talep edeceğiz.'' 'Asla isyan olmaz' Sadettin Tantan, ANAP Genel Başkan Yardımcısı ve Sakarya Milletvekili Ersin Taranoğlu'nun basın toplantısında söyledığı, "halk isyan noktasmda" sözlerine de, "Adapazan halkı. son derece vatamna, milletine saygın ve sabırlı bir halktır. Belki. birtakım istekleri yerine gelmediği için, psikolojik olarak serzenişte bulunabilirler. Ama, asla isyan etmezler"' diye karşılık verdi. Gölcük Esnaf Kefalet Kooperatifi Başkanı Süleyman Selim. ilçede yaşamın canlandmlması amacıyla, esnaf için özel prefabrik işyerleri yaptınlmasını istedi. Süleyman Selim, depremden sonra ilçe merkezindeki yaşamın karanhğa gömüldüğünü belirterek. bu havanın bir an önce dağıtılmasına yardımcı olunması gerektiğinı söyledi.