Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 27 EKİM 1999 ÇARŞAMBA
C r O R U S L i . b j . i l . olay.gorus(acumhuriyet.com.tr
Türk Devrûninin Başlangıcı...
NurerUĞURLU
C
umhurhetçilik, Türk
Devrimi'nın başlangı-
cıdır Gerçekte bır dev -
let bıçımı olan Cumhu-
riyet, sıyasal bır kavram
olarak, 4 Temmuz
1776da Amerika Birleşik Devtetleri'nın
kunılmasıyla doğmuş, 14 Temmuz 1789
Fransız İhnlâli'nden sonra yayılmaya
başlamış. XIX yuzyılın sonlanna doğ-
ru da uygulama alanında etkınlık kazan-
mıştır
Turk Devrimi ne zaman başlamıştır9
Kımı araştırmacılarTurkDevrimi"nı
'Amasya Genelgesi'yle (22 Hazıran
1919)başlatırlar SivasKongresi'yle(4-
11 Evlul 1919) başlatan sıvasal bılım-
cılerçoğunluktadır Saltanatın kaldınl-
ması>la (1 Kasım 1922) başlatan araş-
tırmacılar da vardır Mustafa KemaL
Türk Devrimi'nın başlangıcını Mond-
ros Mutarekesı'nın ımzalanmasından
sonra butün yurtta somurgecı dev letle-
re karşı savaşmak ıçın kurulan Anado-
lu ve Rumelı Mudafaaı Hukuk Cemi-
yeti'nın eylemlenne bağlamıştır 15-20
Ekım 1927'de Ankara'da toplanan Cum-
huriyet Halk Fırkası'nın Buyuk Kong-
resi'nı açış nutkunda Mustafa Kemai,
bu konuda şunlan soylemıştır
"Efendiler,
Cumhunyet Halk Fırkası'ıuıı Buyuk
Kongresrnı açrvorum, Fırkamız, geçen
ısürapseneleriiçinde rrulktunızuı haya-
tı ve şerefi ıçın gosterdiği yıiksek azım
veiradenin mumessflı olarak bundan do-
kuz seneevvel me\ dana çıkrmştı. Butûn
Anadolu ve Rumelı'ye şâmil olmak uze-
re ilk umumî kongremız Sı\ as'ta akde-
dilmiştL
Sıv as Umumî Kongresı 'nde mıiza-
kere mevzuu aynı esaslar olmuştur. Bu
esaslar tavzihan ve butun memlekete
teşmilen kabul oiumnuştur.
Gerçi, o zaman kuüandığunız unvan
ile bugunku unvan arasında fark vardır.
Fakat teşkilât, esas ıtıban\la mahfuz
kalmıştır ve bugun sıyasî fikra halinde
tecdli eden mevcudı\ete mebde teşkil
etmiştir. Bilhassa memleket ve millete
umumî ga>e -la umumî sdâmet \e re-
fah teminden ibarettir- ash, mahıyeö de-
ğişmeksızuı taldp olunmuştur. Buıaena-
lev h diyebiliriz ki, bugıin kuşadft le müf-
tehir olduğum Buyuk Kongremız, Sı-
vas Kongresı'nden sonra teşküâümızın
tkıncı Buyuk Kongresı oluyor." (Ata-
turk'un Söylev ve Demeçlen, Ankara
1959) Atatûrk'un de belırttığı gıbı, ye-
nı Türk devleti uzun yıllar 'Türldye Bü-
>ıık Vlillet Medisi Hûkumeti' adını ta-
şımış, ancak uygun zaman gelınce, ger-
çek adını, 'Türidye Cumhuriyeti' unva-
nını almış Cumhunyet Halk Fırkası
da oluşumu ıçın u>gun zaman gelınce-
ye kadar 'Anadolu ve Rumeh Müdafa-
ai Hukuk Cemiyeti' dıje anılmış, fırka
(partı) olarak yapılan ılk kongreye 'İkin-
ci Buyuk Kongre' denılmış. Mudafaai
Hukuk'un 'Sivas Kongresı' (4-11 Ey-
lul 1919) 'Birincı Buyuk Kongre' sayıl-
mıştır
Cumhurivet HalkFırkasının 'Uçün-
cu Buyuk Kongresı' 10 Mayıs 1931 'de
Ankara'da toplanmıştır Kongreyı açış
konuşmasının başında Başkan Gâzi
Mustafa Kemal, Cumhuriy et Halk Fır-
kası'run Mudafaai HukukCemiyeti'nın
de\amı olduğunu bır kere daha anım-
satmış, 'Ük Kongrenın bır okul bınasın-
da toplandığını behrterek şunlan soy-
lemıştır "Arkadaşlar, birinci umumî
kongremız 12 yıl once Srvas'ta bır mek-
tep daıresındeyapdmıştı. Ora>a geien mu-
rahhaslar, rurlu takıpler amnda, birçok
muşkuilerle karşılaşmışlardı. Muzake-
rderimiz dahifi ve haricî düşmaniann
sungu ve idam tehdhleri ahmdavuku bu-
luyordu. Fakat Turk miDetinin hakıkî hıs
ve emellenru temsil ettıgine kani bulu-
nan kongre heyeti, milfi vazifesinı ihmal
Inzumunu ber mulâhazanın ustunde
tuttu; taldp etmekte bulunduğumuz
prensıplerin ilk esaslannı da tesbit etti
Ondansonrada feragaüe veazimleoesas-
lar uzerinde vurudu, muvaffak oldu.
Miffi mefkûreve tam bır iman ve onun
ıcaplanna tereddutsuz te\essulun netı-
cesı elbette nıu\affakr>ettir.
Bugunku kongremiz işlerine başlar-
ken. Sivas Umumî Kongresı'ni yâdet-
mekten maksadım, onun Fırkamızca
ınkılâbımızın tarihî bir haürası olarak
mahfuz tutulmasmda fay da gorduğüm-
dendır. Mület ıçın ve mılletçe \ apılan ış-
leruı haürası herrurlü habralann ustun-
de tutulmazsa, mıltî tanh mefhumunun
kıymetini takdir etmek mumkün ol-
maz."
Mustafa KemaL bu konuşmasında,
Fırka'nın ulke ıçın yaptığı onemlı ışler
uzennde pek durmamış, bundan sonra
çok daha önemlı çalışmalar yapılacağı-
nı, fakat bunun her zaman bır koşulla
(şartla) olabıleceğını soylemış, bu tek
ve biiyük koşul'un ne olduğunu da şoy-
le açıklamıştır
"O şart, aziz milietimizia, muhabbet
ve ramadının, Fırkamız uzerinden eksik
olmamasına, dikkat ve feragatle çahş-
makür.
Fırkamız bunda kusur etmedikçe, se-
lim hisli, şuurlu, vefalı mılletımızm mu-
habbet ve itimadından daima emin ola-
bılınz.
.»Buyuk Mılletımızın Fırkamıza gos-
termekte olduğu alâka ve itimada kar-
şı-ayaga kalkarak-en derin tâzim ve hûr-
metle eğilır ve ona minnet ve şukranla-
nmı sunanm." (Atatûrk'un Soylev ve
Demeçlen)
CumhuriyetHalkFırkası'nın ılk prog-
ramı da. bu 'Üçûncii Büyfik Kongre-
si'nde kabul edılmıştır Kongre sonun-
da yayımlanan firka programında Cum-
huriyetçilik ılkesı şoyle dıle getınlmış-
tır "Fırka milletin hâkimiyeti gayesini
en ıvi ve en sağlam \e tatbık eden dev-
let şeklının Cumhunvet olduğuna kani-
dir. Fırka, bu sarsılmaz kanaatla, Cum-
hunyetı her tehlıkeve karşı bütun vası-
talan ile muhafaza ve mudafaa eder."
(Mahmut Goloğlu, Tek Partılı Cumhu-
nyet, 1931-1938 Ankara 1974)
Programında 'Cumhurrveti her teh-
likeye karşı butün araçlanyla koruyan
\esavunan" denılen, Atatûrk'un kurdu-
ğu, uzun yıllar Genel Başkanhğını
(1938'ekadar) yaptığı CumhuriyetHalk
Partisi'ne, yazık kı 18 Nısan 1999'da
v apılan genel seçımlerle kuruluşuna
ve gelışmesıne bu\xık çabalar harcadı-
ğı Turkıye Buyük Mület Meclisi'ne gı-
rememış, dışanda kalmıştır
Bu ınanılmaz gerçek karşısında, baş-
ta Cumhuriyet Halk Partisi'ne gonul
vermış partılıler ve yurttaşlar olmak
üzere,'TürkDevrimi'ne 'AtaturkÜke-
leri'ne vûrekten bağlı her Turk ınsanı-
nın bu duruma bır yol, bır çozum bul-
ması tanhsel bır olgu olarak gerekmek-
tedır Aynca bu gereklılık, ılencı, dev-
nmcı, demokrat ve çağdaş her Tnrk
yurttaşının da gorevı ve odevı olmalı-
dır
ARADABİR
Prof. Dr. ESMERAY ACARTÜRK
Çukurova Unıversıtesı Tıp Fakultesı
Kardıvolojı Anabılım Dalı Oğretım bvesı
Cumhupiyetin
Bekçilerine...
Işıldayan bır ınsanımızı daha yıtırdık Uzgunuz,
kızgınız
Tetığı çekenler kadar, tetığı çekenlerle aynı du-
şunceyı paylaşan ve bu duşunce ile tetıkçıler ye-
tıştırenler de bu ıhanet ve alçaklığın ıçındedır
Cumhurıyetın duşmanı, dın devletı kurma hayalı
peşındekı herkes bır şekılde tetıkçılere cesaret
vermektedır Şenat duzenını ısteyenlerın, laıkTur-
kıye Cumhunyetı'nın, Atatûrk'un, çocuklanmızın
ve geleceğımızın duşmanı olduğu gerçeğının bı-
lıncındeyız Her geçen gun karanlığa suaıklendı-
ğımızı gormek kahredıyor bızı
Cumhuriyet demek demokrası demektır, oz-
gurluk, ulusun çağdaş dunyadakı yen ve gelece-
ğı demektır Duşunce ozguriuğu de cumhurıyetın
bır parçasıdır Ancak duşunce ozgurtuğu cumhu-
rıyetımız ıçın tehlıke oluşturan eylemlere uzandı-
ğı zaman ona dur demek, her yurtseverın kütsal
bır gorevı olmatıdır Karanlıkla ortulu, gun ışığı go-
remeyen, çağa ayak uydurmaktan korkan beyın-
ler, aydınlık beyınlen ortadan kaldırarak yaşaya-
bıleceklennı ummaktadırlar Işın kotusu veacı ya-
nı, bu kara duşunceyı, yargı bağımsızlığını dahı çığ-
neyerek destekleyenlenn, Mustafa Kemal'ın onur-
la kurduğu Meclıs'ın çatısı altmda mılletı temsil eden
konumda olmalandır Yurdumuza ve cumhurıye-
tımıze ıhanet edenlere goz yumanlar veya hoşgo-
ru ile bakanlar bağışlanamaz Sorumluluklarının
bılıncınde olmayanların cumhunyetı temsil etme-
ye haklan yoktur
Cenaze torenlennde uzgun olmak, olayları kı-
namak, kanın yerde kalmayacağı soyievlerı ile ar-
tık bu soylevlere kanmayan ınsanları kandırmaya
çalışmak, faıllen bulmak cesaretını gosteremeye-
ceklennı bıle bıle, bulunacağı masallannı anlatmak
yetmez Cesaretınız varsa sozunuzde durun, so-
nuna kadar gıdın bakalım neler çıkacak ortaya
Mustafa Kemal ile omuz omuza çarpışan, top-
rağımızı, cumhurıyetımızı, ozgurluğumuzu bıze
bağışlayan bugunku yaşamımızı borçlu olduğu-
muz dedelerımız, nınelerımız ve bu değerlı ema-
netı savunmak ıçın goğuslerını sıper eden Meh-
metçık evlatlarımız, ulkelen ıçın olmekten bır an
bıle korkmadılar Turkıye'nın aydınlan, Atatûrk'un
evlatlan, Mehmetçıklenn analan, babalan bızler mı
ılkelenmızı savunurken olmekten korkacağız?
Korkmuyoruz sızden, yedı kat yenn dıbı kadar
karanlık kafalılar* Ulkemız ve ılkemız ıçın olmek-
ten ancak onur duyarız
Cumhunyetımızın bekçılenne saygılanmla
FETHİYE ASLİYE 1. HUKUK
MAHKEMESİ'NDEN
DosyaNo 1998/639
Davacı Recep Çetın vekılı Av Fıkret Kaya tarafin-
dan davalı Hasan Işık Cad 3 6 Marmans adresınde
Abdullah Fethı kızı 1949 dogumlu Mujde Selçuk aley-
hme açtığı şuf a davasınm yargılaması sırasında dava-
lıya dava dılekçesı teblığ edılemedığı gıbı adresı de
tesbit edılemedığınden dava dılekçesının ılanen teblı-
ğıne karar venlmıştır
Davalı Mujde Selçuk duruşmanın talık edıldığı
04 11 / 1999 günü Saat 10 00 da Fethıye Aslıye 1
Hukuk Mahkemesı duruşma salonunda hazır bulun-
manız veya kendınızı bır vekılle temsil ettırmenız ge-
rektığıne ılanen ıstınaden geçerh mazeret bıldırmeksı-
zın gelmedığınız takdırde yoklugunuzda yargılamaya
devam edılıp karar venleceğı nedenıyle ışbu ılanımız
28 10 1998 tanhlı dava dılekçesı teblığ yenne geçerh
olmak uzere ılanen teblığ olunur Basın 50372
ARAÇSULH HUKUK
HÂKİMLİĞİ'NDEN
DosyaNo 1997 163
Davacı Orman Genel Müdürlüğune ızafeten Araç
Orman lşletme Müdurluğü vekılı Av Ayla Tanç tara-
fından davalılar Rukıye Uzun ve arkadaşlan aleyhıne
Araç ılçesı Yukanoba köyu Çayır mev kıınde bulunan
446 parsel sayılı taşınmaz ıçın açılan tapu ıptah \ e tes-
cıl davasının yapılan açık yargılaması ara karannca,
Davalılardan Araç ılçesı Yukanoba köyunden Yusuf
oğlu, 1934 dogumlu Selahattın Uzun'a dava dılekçesı
tûm aramalara ragmen teblığ edılemedığınden ılanen
teblığe karar venlmıştır Adı geçen davalının mahke-
memızın 18 11 1999 günü Saat 09 OOdakı oturumu-
na katılması veya kendısını bır vekılle temsil ettırme-
sı, aksı takdırde yargılamaya yokluğunda devam olu-
narak karar venleceğı, dava dılekçesı yenne geçerh ol-
mak üzere ılanen teblığ olunur 23 09 1999
Basın 47253
29 Ekim'e Doğru Türkiye
Aydemir CEYLAN Emekh Mı ADD
T
ürkıye, hazıran temmuz aylannı,
ulusumuzun geleceğını dennden et-
kıleyecek "uluslararası tahkün",
"ozeUeştirme", "kamu hizmeti"
sozcuklen ile tanımlanan konula-
n ıçeren "paket anayasa değişik-
Kğj" tartışmalan ile geçırdı Toplumsal fay hat-
tının kınlimasına ramak kalmışken Kuzey Ana-
dolu Fay Hattı kınldı MarmaraBölgesıneredey-
se yerle bır oldu Tum ınsanlık Türkıye ve dep-
remzedeler ıçın koşuştururken, Sosyal Guven-
lık Yasa Tasansı yangından mal kaçınlır gıbı
TBMM'dengeçıverdı Derken, yenı adlîyıhn açı-
lışında Yargıtay Başkanı Sami Selçuk'un yaptı-
ğı çelışkılı konuşma Turkıye'yı salladı O ko-
nuşmanın yıkıntılan ile uğraşırken ceza ve tu-
tuke\ lennden gelen deprem hukuk. yargı ve ce-
za ınfaz sıstemımızın tümuyle kınk olduğunu or-
taya koydu Gazeteler cezaev lenndekı toplu ıs-
yanlann devlet gorev lılen ile mahkûmlar arasın-
da yapılan anlaşma ile sona erdınldığını yazı-
yorlar "Anlaşma ömıasaydı ne olurdu" şeklın-
dekı soru üzenne Istanbul Cumhunyet Savcısı
Ferzan ÇHki "Cezaevlerindekiolayiar daha çok
gelişirdi ve kan dökülürdu. Bunu onlediğimizi sa-
nı>orum"demış(Cumhun>etGazetesı 3 Ekım
Pazar)
Hâlâ nıçın, hangı koşullarda çıktığı, onca ın-
sanın nasıl olduğune ılışkın doyurucu açıkla-
malann yapılmadığı bu ısyanlar, tüm yargı sıs-
temımız. ıvedı gözden geçmlıp çağa uygun ye-
nı bır yapılanma ile şekıllenmedıkçe sürûp gı-
deceğe benzer 1978'de Amasya Valısı ıken çı-
kan bır cezaev ı ısyanında dönemın sav cı ve sav-
cı yardımcılan ile Adalet ve Içışlen Bakanlan'nın
arasında kalmıştık
Bın "guç kullanın, tâviz \ermeyin_'' derken
öburu "ölumlere. yaralanmalara, tahribatlara
meydan vermeden isyam sona erdirmeye çanşa-
hm_" dıyordu Avnı partının ıkı bakanından ıkı
farklııstem Yırmıyıldabırarpaboyuyolgıde-
memışız Çetelenn, yasadışı örgut mılıtanlan-
nın cınt attığı, sılâh deposu halıne gelen, can gü-
venlığının olmadığı cezaev lenne bıle hukuka
Genel Başkan Yardımcısı
dayah dev let otontesını sokamazsak, sokaktakı
yuntaşın hukukun, yargının guv encesı altmda ol-
duğunu nasıl anlatabılınz ınsanlanmıza
Türkıye. olasıdır kı bır oncü sarsmtıyı da yak-
laşan cumhurbaşkanlığı seçımlen ıçın yaşaya-
cak Depremden sonra tum Turkıye psıkolojık
depresyonla boğuşurken, Anayasa'da yapılacak
bır değışıklık ile cumhurbaşkanının gorev süre-
sının uzatılmasına ılışkın göruşler alabıldığın-
ce tartışılmaya başlandı Kımı sıyasal partılen-
mız ve lıderlen, boyle bır anayasa değışıklığı-
nın cumhunyet ve demokrasunıze hangı yarar-
lan ya da sakıncalan getıreceğını ıkıncı plâna
atarak kendı konumlannı cumhurbaşkanlığı se-
çımlennde onde ve güçlu tutmaya çahşıyorlar
Çok özendığımız, benzemeye çahştığımız
Fransa. Almanya, ltalya, ABD'de ve hatta yazı-
lı anayasası olmayan îngıltere'de son kırk yılda
bızdekı kadar çok ve sık anayasa yapıldı ya da
anayasa değışıklığıne gıdıldı mı, bılen bın var-
sa ben gelsın
Ben ışırmedım, okumadım Anayasalar bır
ulusun temel ıdeolojısını ve bu ıdeolojı ıçınde
yer alan yasama, yargı ve yürütme erklennın
bırbırlen karşısındakı konumunu behrleyen, sı-
nırlayan, yurttaşlannm hak ve odevlennı ıçeren
toplumsal uzlaşmayadavalı cıddı metınlerdır Oy-
sa bız son kırk yıl ıçensınde ıkı anayasa ve sa-
yısını unuttuğumuz anayasa değışıklıklen ile
Afhka ve Guney Amenka ülkelennı dahı gen-
de bıraktık
Son anayasamız bıle geçen bırkaç yıl ıçensuı-
de yamalı bohçaya dondü Varsayalım kı ülke-
sını dünyarun en güçlu ülkesı durumuna getır-
dığı ıçın ABD Başkanı CKnton'un gorevının bır
kez daha uzablması doğrultusunda hazırlıklar baş-
ladı ABD toplumunun 8 şıddetınde bır deprem-
le karşı karşıya kalması kaçınılmaz olur Neyse
kı oralarda demokrası böylesıne sarsıntılar ıçın
dayanıkh bır geleneğe sahıprır
Yuksek yargıda 4 yılda bır seçım yapılır, 65
yaş dolunca emekh olunur Genelkurmay Baş-
kanlanmız, Kuvvet KomutanlanmızbiT, bıleme-
dın ıkı yılda bır yerlennı arkalanndan gelenle-
re bırakırlar Hıç kımse gocunmaz, polemık ya-
pılmaz Hıçbır komutan da Sılahlı Kuvvetlen-
mızın gucunü, saygınlığını kendı varlığı ile eş-
değerde tutmaz Bılırler kı arkalannda aynı de-
ğerde yetışmış, yetıştmlmış zengın bır kadro
vardır Dünyanın en guçlu ve saygın ordulann-
dan bınne sahıp olmamızın temelınde bu ger-
çeklenn yattığını sıyasılenmız de gorebılseler
Türkıye 2000'h yıllara huzur ıçınde gırer
Kendısını vazgeçılmez sayanlar, vazgeçılme-
sı gereklı ınsanlann başında gelır
Ulkemız son bır toplumsal depremle 21 Ekım
Perşembe gunu yenıden »arsıldı Bılım adamı,
Cumhunyet gazetesı koşe yazan, eskı Kültur
Bakanı, Atatürkçu Duşunce Derneğı Genel Yo-
nenm Kurulu uyesı, Kemauzmın yılmaz ve odun-
süz savunucusu Prof Dr.AhmetTanerKışkh'yı
alçakça düzenlenen bır saldın sonucu yıtırdık
Tıpkı Atatürkçu Duşunce Derneğı Kurucu
Başkanı Muammer Aksoy, Uğur Mumcu ve
Bahnve Üçok gıbı Işıklar ıçınde yatsınlar
Aydınlan, duşünenlen yok ermekle duşunce-
ye gem vurulabılseydı ınsanlık bır arpa boyu
yol gıdemezdı
Beklıyoruz, ıstıyoruz bu son saldınnın ve dı-
ğerlennın faıllen ve arkasındakıler o çok kork-
tuklan gun ışığına çıkanlsın
Bu. 2000'lı yıllara hazırlanan Türkıye Cum-
hunyetı Devletı'nın oncehklı gorevı olmuştur
îşte bu koşullarda Cumhunyetımızın 76 yı-
lını kutlamaya hazırlanıyoruz Iç vedış sıyasa-
rnızdakı sorunlara, yaşadığımız deprem felake-
tının hâlâ tazelığmı koruyan acılannı da ekler-
senız bu yılkı kutlamalann buruk, 75 yıl coş-
kusundan uzak kutlamalar olacağı kuşkusuz
Içınde bulunduğumuz sorunlar, gerçekler ne
olursa olsun karamsarhğa da gerek yok "Cum-
huriyet Treni"yoluna devam edı>or Ataturk ıl-
kelennın ışıldadığı vüreklenmızde ve Anadolu
topraklannda
Cumhunyet yaşayacak Çağdaş uygarlığa her
şeye karşın ulaşacağız Ulusumuzun ozbenlı-
ğınden güç alarak Kemalızm'ın gereklennı ye-
nne getıreceğız Yeter kı elımızı taşın altına so-
kalım Bu, her yurtsevenn namus borcudur
Nke76.yuTara™
Bir Karşılaştırma...
Ahmet YORULMAZ
B
aşta 'Cumhuriyet' olmak uzere,
hemen hemen her gun, bır ıkı ya-
yın organında devlet gelırlennın
azaldığı vergı tahsılatının yapı-
lamaması ve vergı kaçağınm bu-
yuk boyutlara varması, bazı bu-
yuk ışadamlannın olağanustu rakamlardakı v er-
gı ve sıgorta borçlannı savsaklamalanndan bun-
lann doğurduğu sıkıntılarla devlet yatınmlan-
nın aksadığı, devletın ıçte-dışta borçlanmaya
gıtmek zorunda kaldığı haberlenne rastlanz
Cumhunyet'ın ekonomı sayfalanndakı ha-
berlerle uzmanlann kalemlennden çıkmış yazı
ve koşe yazılan sadece vergı kayıplannı değıl,
devlet kasasından. varlıklanndan, olanaklann-
dan yapılan uçkâğıtçılıklan da venrler Bunlar-
dan ıkı ömek 'Kamunun borcu artryor: Iç borç
stoku ağustosta 19 katrilyonu aşmış!', 'Para ka-
yıp, sanık yok: Emlak Bankası'nın Menkul De-
ğerler AŞ'yi 11 trilvon dolandıranlardan sanık
sandalyesinde kimse kalmamış!'
Buyiık ışadamlığı kısvesıyle devlet kesesın-
den yapılan vurgunlar soygunlar ayanbeyan ol-
duğu halde uçaklarla, yatlarla yapılan 'Korumam
alündadırha!_' havah gezıler, bu kısa yazının ko-
nusu dışındadır
Konumuz, vergısız kazançlardır Hanı gelır
vergısı, KDV, perakende satış fışı fatura dıye-
rek ve kaçakçılık cezalannı sozum ona ağırlaş-
tirdığımız, ama o korolası oy av cılığımız yüzun-
den, değıştırdığımız yasalannı bıle uygulama-
yıp, 'adeta' kaduk (değennı yıtırmış) hale ge-
tırdığımızdevletgelırlen Kıyılarda (sahıl yer-
lerde) oturanlanmız bılırler Yaz dınlencesı baş-
ladığında (kışlan da bır kaçamak yapıp gıder-
senız öyledır ya) özellıkle restoranlarda, gazı-
nolarda yedığınız yemeğın, salatanın, balığın. enn,
ıçtığınız ayranın, kolanın, rakı-şarabın fışı hak
getıre1
Vergı daıresınden alınması gereken, adısyon
dedıklen sıpanş fışı yasal değıldır Hele hele Ba-
tı ülkelenndekı gıbı, kaçakçılığı önlemek ama-
cıyla, numaralanyla oynanması olanaksız de-
lıklı fışlerle uzaktan yakından ılgısı yoktur He-
sabı ıstedığınızde, yasal hıçbır, ama hıçbır de-
ğen olmayan, kendılenne göre kargacık kurga-
cık bırtakım ışaretler ve yazılar bulunan okun-
maz lısteyı katlayıp arkasınabırrakamjazıpuza-
tırlar sıze x
"Kasa fişi?" dedığınızde. kem küm'
Ne demek o
1
Boyle yüzlerce, on bınlerce ışyen vardır Mev-
sımınde gunluk satışlan mılyarlarla ıfade edıle-
bılır Ve dev let baba, bu tur yerlerden doğal ko-
şullar altında alması gereken vergının ancak beş-
te bınnı alır'
Bunlara karşm, edebıyat toplantılanna çağn-
lı olarak gıttığımız komşu ülke Yunanıstan'da,
gözlemledığımız kadanyla bu ışler rayına çok-
tan oturtulmuş, tıkır tıkır ışlemekte
Kuzey Yunanıstan'dakı Aleksandroupolıs'te de,
Güney Ege'dekı Rodos'ta da Kuzey Ege dekı Mı-
dılh'de de uygulama aynıdır Yedığınız ıçtığınız,
numaralan delıklı yasal sıpanş hstesıne oku-
naklı yazılır ve o fiş, 'Garson, lutfen besabı ge-
tirir misiniz?' dedığınızde de, yazarkasanın fı-
şıyle bırlıkte zımbalanmış olarak onunuze ko-
nulur Bır fıncan kahvede de, bır kadeh konyak-
ta da fiş, aynı anda gehruş, tabağınızın altına otur-
muştur' Kımı lokantalannda, gazınolannda ıse
dökumlü kasa fışınız. sıpanşınızle bırlıkte, da-
ha ılk anda gelır, masanızın bır kenanndakı bar-
dakta ödenme vaktını bekler'
Bızdekı tnlyonlara varan bu haksız kazanç-
lar, (hepımızın bıldığı bır soylemle') bınaya, zı-
naya, kumara ve lüks otolara gıdıyor devlet de
parasızhktan ınım ınım ınlıyor'
Bızdekı penşan ve başıboş halı, aramızdakı
sorunlann anlayışla banşla çozümlenmesını dı-
ledığunız Yunanıstan'dakı uygulamayla karşılaş-
tınnış olduk
Bır AB ulkesı olduklanndan mı boyle vergı-
cı ve duzenlı oluyorlar bılmıyorum Yalnız es-
kıden ben, vergıcılıkte tıtız davrandıklanna da-
ır bılgı kınntılan belleğımde canlanır gıbı olu-
yor
Ama doğruluk aşkına bu tıp eğlence ve tu-
ketım >erlennden doğru durust vergı almak ıçm
AB üyehğı mı koşuldur, yoksa gorev yapmak mı9
GEBZE ASLİYE 3. HUKUK MAHKEMESİ
DosyaNo 1998/1020
Davacı Orhan Adıv aman tarafından davalı Nevnye Adıyaman aleyhıne açılan boşan-
ma davasında verılen ara karan uyannca,
Davalı Köşklüçeşme Mahallesı, Gümüşpala Caddesı No 81 adresınde annesı Hatun
Işık yanında Gebze adresınde ıkamet eden Hüseyın ve Hatun'dan olma 1956 dogumlu
davalı Nevnye Adıyaman aleyhıne davacı Orhan Adıyaman tarafindan davalının evı terk
ettığını, evlılıklennın yürümesının bundan boyle ımkânsız hale geldığını, boşanmaya
karar venhnesını bıldırerek boşanma davası açmış olup, davalının yapılan tum arama-
lara ragmen adresının tesbit edılemedığınden,
Davalının duruşma gunü olan 07 12 1999 gunü Saat 13 35'de bızzat mahkememızde
hazır bulunması veya kendısını bır vekıl ile temsil ettırmesı, duruşmaya gelmedığı ve-
ya bır vekıl tarafindan da temsil ettınlmedığı, davaya karşı cevaplannı yazılı olarak bıl-
dırmesı, aksı takdırde duruşmaya yokluğunda devam olunup karar venleceğı ılanen teb-
lığ olunur 27 07 1999 Basın 37466
ŞİŞÜl ASLİYE HUKUK
HÂKİMLİĞİ'NDEN
DosvaNo 1999 109
Davacı Seber Bmgul vekılı tarafindan davalı Omer Bıngül
aleyhıne ıkame olunan boşanma davası sebebıvle Türbe Çeş-
me Sokak No 8 Sanyeristanbul adresınde ıkamet eden davalı
Ömer Bıngul adına çıkartılan dava dılekçesı ile duruşma günü
bıldınr ça^ı kağıdı Hakımlığımıze bıla teblığ ıade edılmış olup
zabıtaca vapılan tum aramalara ragmen davah adresı tesbit edı
lemedığınden Hakımlığımızın 1999 109 esas savıb dosyasımn
duruşma günü olan 16 11 1999 gunu saat 1040 da duruşmada
hazır bulunmanız veya kendınızı bır vekılle temsil ettırmenız,
aksı takdırde duruşmanın vokluğunuzda devam edıp bıtınlece-
ğı hususu dava dılekçesı ve venıleme dılekçesı yenne kaım ol-
mak üzere ılanen teblığ olunur 14 10 1999 Basın 50080
PENCERE
Dincilik Kaygası ye
İbadet Özgürlüğü
Dıncılık kavgası Anadolu'ya ozgu sayılamaz;
tum Islam coğrafyasında geçerlıdır Turkıye'ye oz-
gu yerel bır olay değıl ırtıca, Afganıstan, Iran, Su-
dan.Cezayırvb ulkelerdebaşabeladır Laık cum-
hunyet yalnız Anadolu'da var, ama, kanlı dıncılık
kavgası, laık devlet duzenıyle ılgısı bulunmayan
Musluman ulkelerde bızdekınden daha beter bo-
yutlarda surup gıdıyor
Osmanh'da ırtıca 19'uncu yuzyıl boyunca sorun-
du 1909'da bu ulkenın başında padışah-halıfe
vardı, Şeyhulısam ile kadılar devlet orgutunde yet-
kılı ıdıler, Şenye Vekâletı bulunuyordu, 31 Mart'ta
ırtıca ortalığı kana buladı
Kemalıstlere "laıkçıler" dıye yuklenenler ya ka-
sıtlıdırlar ya aymazlık ıçındedırler 21 'ıncı yuzyılın
eşığınde ırtıca, yalnız laık Ataturk cumhunyetını yık-
maya çalışmıyor; Muslumanlık coğrafyasında bır
numaralı sorundur
•
Anadolu'da ıkı temel mezhep var Sunnılık ve Ale-
vılık
Osmanh'da Alevı baskı altındaydı
Nasıl olmasın kı'
Devletın başı padışah Sunnılenn halrfesıydı; Kı-
zılbaşlara uygulanan zulmun haddı hesabı yoktu,
Alevıler dağlara çekılmışlerdı, ancak Ataturk laık
cumhunyetı kurduktan sonra soluk alabıldıler
Ne var kı çok partılı rejımle bırlıkte devlet ıçınde
Sunnı ıktıdannı kuran gencılık, Alevılerın ustunde
dayanılmaz bır baskı oluşturdu
Toplumsal donuşum ve nufus patlaması, Alevı-
lerı kırsal alandan kentlere taşıyınca, bunalım yo-
ğunlaştı Çunku dağa ve duze yerteşık uzak koy-
lerde ıbadetını surdurebılen Alevı şehırde ne ya-
pacaktı?
Alevının ibadet ozgurtuğunu kazanmak ıçın sa-
vaşımı bu zorunluluktan doğdu Sonuçta kentler-
de cemevlen kuruldu, tapınma ozguriuğu kazanıl-
dı
Alevı şenatçı değıldır; şenata karşıdır, camıye de-
ğıl cemevıne gıder, dın devletı kurmak gıbı bır
amacı olamaz
Sunnılıkte durum
Sunnı şenatında ıkı alan vardır; bınncısı "ibadet"tır,
ıkıncısı "muamelât"t\r
İbadet tapınmadır; muamelat kapsamında ce-
za, mıras, aıle hukuku da vardır kı bu bolum baş-
tan sona demokrası, ınsan haklan ve temel ozgur-
luklere ters duşen kurallarla dolup taşar
Bır Sunnı gunde beş değıl, yırmı beş rekât na-
maz kılsa kımse kanşamaz, çunku bu ıbadetbr; ama,
bır Sunnı, şenat hukukunun uygulanmasını ıster-
se, kjyamet kopar; daha Osmanlı donemınde şe-
natın muamelat bolumundekı kurallar devletın hu-
kukundan bır bır kaldınlmaya başlanmıştır, ırtıca,
yenılıkçı Osmanlı padışahlanna ve paşalanna bu
nedenle duşmanlaşmıştır
1923 Cumhunyet devnmınde Sunnı devlet ya-
pısıyıkıldı, padışahlık, halıfelık, Şeyhulıslamlık, Şe-
nye Vekâletı kaldınldı, dıncının belı kınldı; "Aypın-
lanma Devnmı" gerçekleştı, ırtıca bu uygufama-
ları ıçıne sındıremedı
•
Pekı, devlet nasıl olmalı?
Hangı dın ve mezhepten olursa olsun, sonuna
dek tapınma ozguriuğune evet' Şenatçılığın top-
lum duzenıne donuşmesıne sonuna kadar hayırL
Irtıcanın başını ezmek, yalnız demokrasının de-
ğıl, ibadet ozguriuğunun de kaçınılmaz gereğıdır
tLAN
T.C.
ANTALYA MAHKEME SATIŞ
MEMURLUĞU'NDAN
GAYRİMENKUL AÇ3K AKTTIRMA
İLANI
DosyaNo 1999/41
Antalya-Merkez Keşırler köyü 270 parselde kayıtlı
taşınmaz satılıktır
Tapu kaydına göre 438 m2 genışlığınde olup parsel
tanmsal üretıme uygun olup üzennde 114 adet
1 090 000 / 000 Tl değennde agaçlar mevcuttur Ma-
hallı rayıçlere göre m2'sı 6 500 000 Tl 'den muham-
men bedelı 3 / 937 000 000 Tl 'dır
1 Satış 13 12 1999 gunu Saat 16 45-16 55 arasın-
da Antalya Adlıye Sarayı Kat l,No 62'de açık arttır-
ma ıle yapılacaktır Bu satışta da değennın % 75'ını
bulmadığı takdırde 23 12 1999 günü aynı yerde ve ay-
nı saatte 2 arttırma yapılacaktır Bu satışta değennın
%40 ve masraflan geçtığı takdırde en çok arttırana ıha-
le edılecekür Satış peşın para ıledır, ancak ısteyen alı-
cıya 20 günü geçmemek üzere mehıl venlebılır Ihale-
ye ıştırak eden değenn %20'sı nısbetınde temınat yatır-
ması şarttır Satışa katılan şartnameyı görmuş ve mün-
derecatını kabul etmış sayılacaklardır Başkaca bılgı
almak ısteyen memurluğumuzun 1999/41 esas sayıh
dosyasına başvurmalan ılan olunur
Basın 56021
YALNIZCA
TURKIYE MI?Alfemo Moduler Urunlerı nın
• Belçika
• Holtanda
• Isroı!
• Aimanya
• ABD
• Bulganstan
• Fransa
• Isvıçre
• Fınlandrya
• Suudı Arabstan
• Kenya
• Kuzev Kıbns Turk Cumhunyetı
ve
• Tanzanya da da
kullanıldıgını bıliyor muydunuz''