Katalog

Cumhuriyeİ Imtivaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yönetmenı Orhan Erinç 0 Genel Yayın Koordinatörü Hikmet Çetinkay a 0 Yazıışlen Müdürü İbrahim Yıldız • Sorumlu Müdûr Fikret İlkiz 0 Haber Merkezı Muduru. Hakan Kara 0 Görsel Yönetmen. Fikret Eser Utıhharal Cengiz Yıldınm 0 Ekonomı Özlem YÜ7ak0Kultür Handan Şenköken • Spor \bdulkadir V ucelman 0 Makaleler. Sami Karaören 0 Duzeltme Abdullah Yazıcı 0 Fotoğraf Erdoğan Köseoğlu 0 Bilgı-Belge. Edibe Buğra 0 Yurt Haberlen Mehmet Faraç Yayın Kurıılu tlhan Selçak (Başkan). Orhaa Erinç, Oktay Kurtböke, Hikmet Çetinkay», Şükraıı Soner, lbmhim YıMız, OriUBBursah,MustafaBalbay. Hakan Kan. Ankara Temsılcısı Mustafa Balbay Ataturîc Bulvan No. 125, Kat 4, Bakanlıklar-Ankarâ Tel 4195020 (7 hat), Faks 4195027 01anır Temsılcısı: SerdarKrak, H ZıyaBlv 1352 S 2/3Tel 4411220, Faks 4419H7 0 AdanaTemsılcısı: Çetin Yiğenoğlu, inönüCA 119 S No 1 Kat. 1, Tel. 363 12 11. Faks 363 12 15 Müessese Muduru £ stüjı \kroen O Koordmatör Ahmet Konılsan • Muha- sebe Bulent Vener*ldare Hiseyin Gârertt Bdgı-l5 lan N»U tnal • Bılgı- sayarSısUm Mürûvtt ÇOertSatış. FazBetKm MEDYA C: • Yönetım Kurulu Başkanı - Genel Mudür Gâlbia Erduran • Koordınalor Rcha Işıtnnn • Cknel MudurYarduncısı SevdaÇoban Tel 514 07 53 - 5139580-513846O«l Faks 5138463 \ayımla>an ve Basaa: Yenı Oûn Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A Ş Turkocağı Cad 39 41 Cağaloglu 34334 tstanbul PK 246 - Sırkecı 34435 Istanbul Tel (0212)51205 05(20hatl Faks (0 212)513 85 95 www.cumhunyet cotn.tr 1 EKİM 1999 lmsak:5.27 Güneş: 6.53 Öğle: 13.01 Ikindi: 16.17 Akşam: 18.55 Yatsı: 20.16 Yeni öğretim yılına girerken üniversite öğrencileri yine bannma sorunu yaşıyor Taıikatlar ö&renci avmda• Yoksul ailelerin çocuklan tarikatlann yurtlanna ya da bu tarikatlann ucuza kiraladıklan evlere yerleşmek zorunda kalıyor. Tarikatlara bağlı yurtlarda öğrencilere yurt mescitlerinde ibadet etme zorunluluğu getirilirken siyasal tslamın ideolojik eğitimi veriliyor. YUSUFZİYAAY Oniversitelerde yeni öğretım yılına birkaç gûn kalmasına karşın öğrencı- ler, bannma sorunlanna çözüm bula- mıyor. Kredi ve Yurtlar Kurumu'na bağlı devlet yurtlanna yedek Ustedetı yerleştinlen öğrencılenn yanı sıra yurt listelerine gıremeyen öğrencileri, ev kiralan ve özel yurtlann pahalı olma- sı nedeniyle tankatlara bağlı yurtlann ağına dûşme tehlikesi bekliyor. Her öğretım yılında aynı sorunlann yaşanmasma karşın YURT-KUR'a bağ- lı öğrenci yurtlannın kapasitesi arttınl- mıyor. YURT-KUR yurtlannınyatak ka- pasıtesı şöyle: Maçka'da Abdi tpekçi Er- kek Öğrenci Yurdu (1.470), Üskûdar'da Altunızade Erkek Öğrenci Yurdu (738), Anadoluhısan Kız Öğrenci Yurdu (448). Zeytınburnu'nda Atatürk Erkek Öğ- renci Yurdu (3.400), Avcılar Karma Öğrenci Yurdu (664 kız, 1.580 erkek), Sanyer'de Bahçeköy Erkek Öğrenci Yurdu (936), Fındıkzade'de Cerrahpa- şa lyımaya Erkek Oğrencı Yurdu (252), Çapa Erkek Yurdu (168), Çapa Kız Yurdu (140). Çemberlıtaş Kız Yurdu (1.000), Fatıh'te Edirnekapı Erkek Yur- du (1.200), Fahh Kız Yurdu (252), Fe- rikby Erkek Yurdu (450). Fmdıkzade Kız Yuıdu (348), tcerenköy'de Hoca Ah- met Yesevi Erkek Yurdu (376), Fatih'te Hüdavendigâr Kız Yurdu (130), Şiş- li'de Hûrriyeti Ebediye Erkek Yurdu (300), Kadırga Erkek Yurdu (792), Fın- dıkzade'de Nığde Kız Yurdu (208), Şehreminı Kız Yurdu (180), Veznecı- ler Kız Yurdu (1.384). Tarikatçı ymHar Tankatçı olduğu belirtilen özel öğ- renci yurtlan şunlar Bakırköy'de Kartaltepe Talebe Yur- du, Fatih'te Antalya Erkek Öğrenci Yurdu, Kadıköy'de Yeni Sahra Tale- be Yurdu, Bağcılar'da Yûksek Tahsil Erkek Öğrenci Yurdu, Vefa'da Fatih Sultan Merkez Öğrenci Yurdu, Üskû- dar'da Gül Erkek Öğrenci Yurdu, Ba- kırköy'de Zümrütyuva Erkek Öğren- ci Yurdu, Ümraniye'de Aziz Mahmut Hüdayi Erkek Öğrenci Yurdu. Mar- mara Eğitım ve Kültür Vakfi yurtla- nndan Şışli'de de Altınay, Beykoz'da Fırdevs, Güngören'de Fudayl B.Iyaz, Bahçehevler'de Hafiz Ali, Paşabah- çe'de Hafız Tevfık, Gaziosmanpa- şa'da Hasan Feyzi, Kumkapı'da Her- kûl, Gûltepe ve Kâğıthane'de Kırklar, lstinye'de Mahmut Bayram, Kozya- tağı'nda Üftade. Avcılar'da Zirve, Şiş- li'de Nilgûn, Idealtepe'de Osmanga- zi öğrencı yurtlan. ERICSSON TURKCELL SÖYLEŞİ ATTİLÂİLHAN 'Anadolu Ihtilâl-i Kebipi', "RaıHkal'dip MORLD BIRAK1Y0RTELEFONM TAHTINITURKIYE Infrared modem, dual band, faks/data, geniş ekran, dayamklı metal çerçeve ve en gelişmiş GSM özellikleri, Turkcell hattıyla sadece (0212) 286 86 86 Türkiye Yetküi Distribütörleri: GBkPA **W HİZW*M: (0212) 287 17 17 (pbx) *Turkcell taratından ucretsız açıbcaktır KulUnımı aylık ucrete tabıdir. 1 0 K A M P A N Y A S T I K L A R L A S I N I I L I I I I . (0216) 445 70 45 (pbx) Nasıl da unırturduk! Na- sıl da hıç aklımıza gel- mezdi! Ulu ağaçlann yap- raklan arasından, yansıma- lı bır gun ışığı uzenmıze do- külür; yukarda, çıptak ma- vi birgökyüzü, uzayıp gtder- di. Bilinmez kaçıncı çay fin- canını, hanl harıl kanştırıp, 'devlet' ve 'ihtilâl' uzerine ahkâm keserken, sözleş- miş gibi hepimiz, 'ihtilâl'ı daima 'sosya/ızm'e yakış- tmr; yaşanmış btr ulusal de- mokratik devrimin çocukla- n olduğumuz halde, cum- hunyetn ve demokrasinin, sankı kendıiığınden, -mâ- ruf tâbiriyle- 'ınkışâf ede- rek' oluştuklanna hükme- derdik. Başka bır deyişle, sosyalizm dedığın devrim- le oluyor; cumhunyet ve de- mokrasi ıse, gelışmeyle! iyı de, Fransız ihtilâl-ı Kebin'nı, nerede unutuyorduk aca- ba? Hadı onu unuttuk, 2O'lı yıllan kasıp kavuran, Ana- dolu Ihtilâl-ı Kebıri'ne ne demeliydi? Yoksa hatamız, Batı'yı bır ve tek gibi görmek mıy- dı? Sankı hepsı aynı kalıp- tan çıkmışlar: Demokrasi, liberaldir, oluşması ve ge- lışmesi de, oyte dmalı; bak- sana Ingıltere'ye; Sosya- lizm, radıkaldir, oluşması ve gelışmesı de öyie ola- caktır, baksana Rusya'ya ve Çın'e! Yalnız cumhuri- yetin ilk kuşak sosyalist- lerinin değil, ilk kuşak cumhuriyetçilerinin de vahim hatası, Krt'a Avrvı- pa'sında cumhuriyet'in dolayısıyla demokrasi- nin, hiç de liberal ve de- mokratik yoldan patlak vermediğini gereğince etüt etmeyişleridir. Av- rupa'da, cumhuriyet ra- dikakür bffeyci değil, top- lumcu bir düzeyde; zin- cirleme devrimci eytem- lerle oluşmuştur. Anstok- rasi'yekarşı, Burjuvazı'nın üretım ve dağıtımda oldu- ğu kadar, yasalar karşısın- da da, yurftaş eşrtiığını sağ- laması, gıyotin sepetlerine kaç kafa düşürmüstıir, kım bilir! Önce bunu hatırlamak- ta ve hatırlatmakta fayda gördüm. Çünkü şımdı ak- taracağım ıkı alıntı, Anado- lu IhtJlâ-i Kebin'nin, hangı amaçla ve ne kadar radi- kal bır felsefe üzenne yük- seldiğinı, ayan beyan or- talığa dökecektı. O zaman, öyle sanıyorum, 'Ekono- midekı TanhselAdımlar'm, ne kadar yanlış ve vahım ol- duklan, bir kere daha, bü- tün vahametiyle ortaya çı- kacak. 'Tam bağımsızlık' denildiği zaman— Gâzi Mustafa Kemal Pa- şa, 5 Ekim 1919'da, yâni 'Harekât-ı Milliye'nm he- nüz başladığı günlerde, Anadolu'daki Ihtilâl-i Ke- bır'in amacını kısaca şöy- le ozetlemişti. Ibret-i âlem olsun diye, bir kere daha, sunuyorum. "...istiklâl-itam.bizim bugün deruhte ettiğimiz vazrfenin ruh-u aslisidir. Bu vazrfe, bütün millete ve tarihe karşı deruhte edilmiştir. Bilgili bilgisiz, bütün halkımız, belki tçindeki zorluklan tama- miyle anlamaksızın, bu- gün yalnız bir nokta çev- resinde toplanmış ve so- nuna kadar kanını akıt- maya karar vermiştir. O nokta 'tam bağımsızlı- ğın' sağlanması (buraya dikkat) ve sürdürülmesi- dir..." "...tam bağımsızlık fıs- tiklâl-i tam) denildiği za- man, elbette siyasal, pa- rasal, ekonomik, yasal, askeri ve kûttüre) vb. her yöndetam bağımsızlık ve serbestlik demektir... (Bu- raya dikkat) Bu saydıkla- ı m n herhangi bünde ba- ğımstzlıktan yoksunluk, ulusun ve memleketin, gerçek anlamda bütün bağımsıztığından yoksun oiması demektir..." Hani demokratik 'sivil' toplumdan dem vuruyoriar ya, o 'sivil toplum', elbette Anadolu demokrasisinin de idealidir, ama ancak 'tam bağımsızlıkçerçevesı' için- de oluşturulabilırse, ona gerçek bir demokratik sivil toplum denebilır; bunun içjn de, istese de isternese de, Anadolu'daki radikal de- mokratik hareket, 'Mazlum Milletler'in istiklâline mu- sallat olan emperyalızme de, emperyalist devtetlere de karşı çıkacaktır. Çıkmıştır da! Şımdi de- mokrasiye ulaştrrnak amaç ve göreviyle kurduğumuz Cumhurıyet'in, üzerinde yükseldıği Müdafaa-i Hu- kuk Doktnnı hangi temel kavramlan ıçeriyormuş, is- ter misınız bır göz atalım. Hayır, özetı ben toparla- mayacağım, Tevfık Çav- dar'ın kalemınden okuya- caksınız. Her şeyden önce, 'cumhuriyetçi'... "...Atatürk Dönemi, 'Müdafaa-i Hukuk'untü- revidir. Müdafaa-i Hu- kuk'çu olmak nedir? Mü- dafaa-i Hukuk'un özel- likleri nelerdir? Bunlan şöyle sıralayabiliriz: "...Her şeyden önce 'milletin kendi kaderini tayin hakkını' öne çıkar- ması gelmektedir. Amas- ya Bildirgesi ile gündeme getjrilen bu özellik, 'Ege- menlik kayıtsız şartsız milletindir' deyimi ile ifa- desini bulmaktadır. Bi- rinci Mecliste kabul edi- len 'kuvverJer birtiği' il- kesinin yaşama geçiril- diği Halkçılık Bildirgesi ve onun uzantısı olan 1921 Anayasası, bu te- mel yaklaşımın doğal so- nuçlandır. Cumhuriyet ise zaten vanlması kaçınıl- maz olan noktadır. Müda- faa-i Hukuk her şeyden önce cumhuriyetçidir, halk egemenliğinden ya- na olmaktır..." "...Müdafaa-i Hukuk, aynı zamanda anti/em- peryalist bir tutumu sim- gelemektedir. Millî Mü- cadele sıradan bir Türk / Yunan savaşı değildir. Savaşın ölçeği belki Bi- rinci Dünya ya da Bal- kan Savaşı'na oranla, nisbeten küçüktür, ama bu durum bir ulusun ba- ğımsızlığını korumak ve geleceğini hazırlamak açısından yaptığı sava- şımın önemini yadsıta- maz. Bu mücadele ezi- len mazlum bir halkın emperyalızme başkaklı- rısıdır. Emperyalizmin demtr pençesi altında ezilen tüm uluslar için bir umut ışığı olmuştur. Ulusal kurtuluş hareket- lerinin örneği olarak ka- bul edilmelfdir..." -...Müdafaa-i Hukuk'çu olmak, Misâkn MüfTyi sa- vunmaktır. Misâk-t MilR her zaman bir sınır bel- gesi olarak nrtelenmiş- tir. Oysa asıl önemli yö- nü, Anadolu'da ve Trak- ya'da ve Kuzey Mezopo- tamya'da yaşayan halk- ların kendi kaderlerine hâkim olma hakkını orta- ya koyması ve savunma- sıdır. Bu yaklaşım bilindl- ği gibi ABD Başkanı Wil- son'ın banş koşullannı belirieyen ilketerinden bi- ridir.Misâk-ıMitirdebu, açık olarak, ülke sınırta- nru belirteyici unsur ola- rak ortaya konmuştur. Müdafaa-i Hukuk'çular, Misâk-ı Miljî'de ortaya konan siyasi, ekonomik, sosyal ve küttürel bağım- sızlık düşüncesinin de yilmaz takipçisi olmuş- lardır. (Benım, 'Üç Misâk- ı MillT dedığim platform) "...Müdafaa-i Hukuk'çu olmak, ezilen uluslann ('Mazlum Milletler'in)ya- nında olmaktır. Bu yakla- şım, zaten anti/emper- yalizmin olmazsa olmaz koşuludur. Ezilen ulus- lara yalnız örnek olmak değil, onlann savaşımın- da da onlann yanında ol- mak demektir. Bu tavır, ülkedeki ezilen sınrflann yanında olmayı da ge- rektirir. Çünkü emperya- lizmle savaşım, onlann yurtiçindeki ortaklan ve uzantılan ile mücadele etmeyi de içerir..." ('Tür- kiye'nın Demokrasi Tarihı', 1839/1950, s. 335, Imge Kitabevi, 1995) Şimdi 'yeni' iktidann 'ekonomideki tarihsel adımlan'n\, bir de Anado- lu Ihtilâl-i Kebiri'nin gelece- ğimıze yüklediğı sorumlu- luklar açısından değerlen- dirır misiniz? Hangi 'ba- ğımsızlıklar 1 için savaşmı- şız, bızı o 'bağımsızlıklan' korumak ve surdurmek için seçmış halkımıza, hangi 'bağımlılıklan' kabul ettir- meye çabalıyoruz. pp http^/www.bilgiyayınevi.com.tr7ailhan Faks/0-212/26019 88