Katalog

SAYFA CUMHURİYET 20 OCAK 1999 ÇARŞAMBA HABERLER Erbakan'ın atternatif medyası • ANKARA (ANKA) - Kapatılan RP'nm genel başkanı Necmettin Erbakan'ın iftar yemeklennde bir araya geldiği çevrelere "Kendi muspet medyanıza sahip çıkın" mesajının altında FP. DYP, BBP ve dığer muhafazakâr partilerin tabanlanna seslenecek bır gazete hazırlığının yattığı ortaya çıktı. Plana göre, FP'nin yayın organı niteliğindeki Milli Gazete aynı konumunu sürdürecek. Erbakan'ın gazetesi, lsldmı kesime seslenen Yeni Şafak ve Akit gibi gazetelerin dışmda ve üstünde bir konumla, 28 Şubat sürecine karşı çıkan en geniş yelpazedeki bazı gazeteci \e yazarlann da katılımına açık olacak. Sendikacılamn • ANKARA (ANKA)- Seçim takviminin başlamasıyla birlikte sendikacılar ile demokratik kıtle örgütü yönetıcıleri de adaylığa soyundu. DtSK Genel Başkanı Rıdvan Budak. Türk-lş Genel Sekreteri Şemsı Denızer ile Türk-lş Genel Teşkilatlandırma Sekreteri Sabri Özdeş'in DSP'den aday olacağı. Türk-lş Genel Eğitim Sekreteri Salih Kılıç'ında "adaylık görüşmeleri" yaptığı belirtildi. Türk-lş Bastn Müşavıri Hasan Benli. DSP Adapazan adayhğına başvurusunu yaptı. Türk Harb-lş Genel Başkanı tzzet Çetin'in de DSP'den aday olacağı bildırildi. Türkiye Maden-lş Genel Başkanı Hasan Hüseyın Kayabaşı'nın ANAP Kütahya adayı olacağı belırtilirken eskı Demiryol-lş Başkanı Enver Toçoğlu. DYP'nin Adapazan adayı oldu. Dok Gemı-İş Genel Başkanı Nazım Tur'un DYP ya da FP'den aday olacağı, eskı Türk-lş yöneticilerinden Çetın Göçer'in detiSPİzmir miHetvekilltği îçirt'siiaylığını koyduğubelirtİldı. Meclis'e inceleme • ANKARA (ANKA)- TBMM Genel Kurul Salonu inşaatı sırasmda Hazıne'nın 1.5 trilyon lirazarara uğratıldığı gerekçesıyle Emlak Konut aleyhıne açılan dava çerçev esinde mahkeme 26 Ocak Salı günü saionda inceleme yapacak Meclıs Başkanlığı, Hazıne'nın genel kurul salonu ınşaatında 1.5 trilyon lıra zarara uğratıldığını, Emlak Konut ise kesın hesap çıkanImadığı ıçin zarann saptanamayacağı nı savunuyor. Bu arada Maliye Bakanlıgı Hukuk Müşavirİiği, davalı Emlak Konut'un savunmasında yer alan delillerin de Meclis Başkanlığı teknik uzmanlan tarafından incelenerek yanıtlann kendilerine gönderilmesıni ıstedı. Poiscinnet geçirdi: 3 ölü • ADANA (Cumhuriyet Bürosu) - Cinnet getiren polis memuru. eşi ile iki oğlunu kurşun yağmuruna tuttuktan sonra intihar etti. Yüreğir llçe Emniyet Müdürlüğü'nde görevli 37 yaşındaki polis memuru Nusret Aydın, bilinmeyen bir nedenle cinnet getirmesi sonucu beylik tabancasını çekerek eşi ve çocuklanna kurşun yağdırdı. 100. Yıl Mahallesi312SokakP No'lu evde meydana gelen olayda, polis memurunun eşi Ayşe ile oğlu Erhan yaşamını yitirdi. Polis memuru daha sonra aynı tabancayla intihar etti. Polisin yaralanan oğlu Ersin ise Numune Hastanesi"nde tedavi altına alındı. Bakırköyde ceset • tstanbu] Haber Servisi - Bakırköy Aytekın Kotil Parkı'nın yanındaki dalgakıran üzerinde dün bir erkek cesedi bulundu. Polisler, üzerinde kımlik belirlemeye yarayacak bir belge bulunamayan ve yaklaşık 50 yaşlannda bir erkeğe ait olduğu bıldirilen cesedi, ölüm nedenınin anlaşılması için Adlı Tıp Kurumu'na göndenldiğıni belirttiler. Osmanlı döneminde 85, Cumhuriyet sonrası ise 190 parti siyaset sahnesine atıldı 275 siyasi parti kuruldu Adnan Menderes EVİN GÖKTAŞ ANKARA - 18 Nısan 1999 günü yapıla- cak genel seçımlere 21 siyasi partının katı- lacağı açıklarurken L'lusal Kurtuluş Savaşı ortamında Osmanlı tmparatorluğu'nun son dönemlennde 85, Cumhuriyetin ilan edildı- gi 1923 yıhndan bu yana da 190 siyasi par- ti kurulduğuna dikkat çe- kildı. Ankara Barosu ayukat- lanndan Hacı AH Özhan tarafından yapılan araştır- maya göre Cumhunyet ta- rihi boyunca Türkıye'de 55 hükümet kuruldu. 26 kişi başbakanlık koltuğu- na oturdu. 5.675 kişi mıl- letvekılliği sıfatı kazandı ve 40 milletvekılının do- kunulmazlığı kaldınlır- ken Adnan Menderes, Ha- san Folatkan ve Fatin Rüştü Zorhı'nun dışında 12 milletvekılı ıdam edıl- di. Mılletvekili sıfatı ka- zanan 5 bin 675 kişıden sadece 105'inın kadın ol- duğu belirtildi. Araştırmaya göre Os- manlı İmparatorluğu'nun son döneminden Cum- hunyetin ilanına kadar kurulan 85 siyasi partınin adlan şöyle: "Fedailer Cemiyeti. Yeni OsmanhlarCemiye- ti, Ali Suavi Komitesi. Kleanti Skalyeri (Aziz Komitesi), Osmanlı İtti- hat ve Terakki Cemiyeti, Teşebbüsü Şahsi ve Ade- mi Merkeziyet Cemiyeti. Osmanlı İttihat ve İnkı- lap Cemiyeti. Cemiyeti İnkılabi>e, Osmanlı Hür- riyet Cemiyeti, \atan ve Hürriyet Cemiyeti, Sela- meti Lmumiye Kulübü. Fedekarani Milkt Cemi- yeti, Nesli Cedid Kulübü, Osmanlı Demokrat Fır- kasu Osmanlı Ahrar Fır- kası, Türk DerneğL Isla- hatı Esasiye Osmaniye Fırkasu Heveti Müttefika Osmanive, İttiha- di Muhammedi Fırkasu Osmanlı Sosyalist Fırkasu -Vhali Fırkasu Türkocağu Hürriyet ve İtilaf Fırkası, Cenevre Türk Yurdu, Türk Yurdu Cemiyeti, Lozan ve Neuchatel Türk Yurdu, İstihlak MiDi Cemiyeti, Milli Meşru- tiyet Fırkasu Halaskar Zabıta Gnıbu, Paris îûrk Yurdu, MiUiTalim Terbfye Cemiyeti, Halka Doğru Cemiyeti, Selameti Osmaniye Fırkasu İzmir Müdafai Hukuku Osmaniye Cemiyeti. Trakya Paşaeli Müdafa Heyeti Os- maniye, Ahali İktisat Fırkası, Milli Kongre, Osmanlı Sulh ve Selamet Cemiyeti, Teced- düt Fırkası, Selameti Aıtıme Heyeti, Kara- kol Cemiyeti, Kars Milli Şûra Hareketi, th- tilası Vatan Cemiyeti. Osmanlı Hürriyet Per- veran Avan Fırkasu Radikal Avam Fırkası, Kiliky alılar Cemiyeti, Si>syal Demokrat Fır- kası. Sulh ve Selameti Osmaniye Fırkası, Vahdeti Müliye Heyeti, Künüstan Teafa' Ce- miyeti, İstanbul Müdafai Hukuk Cemiyeti, Anadolu \e Rumeli Müdafai Milliye Cemi- yeti,TrabzonMuhafaza-i Hukuk Milliye Ce- miyeti. Türkiye Sosyalist Fırkası, Teali Is- lam Cemiyeti. Mağdurun Siyasi Teavün Ce- miyeti. Osmanlı Mesai Fırkası, Nibeghan Askeriye Cemiyeti, Hürriyet ve İtilaf Fırka- SL \ ilson Prensipleri Cemiyeti, Ayduı Milli Heyeti. Trabzon ve Havalisi Ademi Merke- ziyet Cemiyeti. İhakı Reddi Heyet Milliyesi, MiIB Türk Fırkasu Osmanh İlanı Vatan Ce- • Ulusal Kurtuluş Savaşı ortamında Osmanlı imparatorluğu'nun son dönemlennde 85, Cumhuriyetin ilan edildiği 1923 yılından bugüne kadar da 190 olmak üzere toplam 275 siyasi parti kuruldu. 1983 yılından bu yana kurulan 97 siyasi partiden halen 34'ünün tüzelkişiliği devam ederken diğer 63 partiden 21 'i Anayasa Mahkemesi'nce kapatıldı. Bir basbakan ve iki bakan idam edildi Fatin Rüştü Zorlu Hasan Polatkan Parti kapatma davalart Araştırmada, kurularak tüzelkişılik kazanmış siyasi partilerden Terakkiperver Cumhunyet Fırkası'nın 1925. Türkiye Cumhuriyet ve Amele Fırkası'nm 1930, Ahali Cumhuriyet Fırkası'nın 1931 yıllannda vekiller heyetin- ce kapabldığı belirtildi. Siyasi Partiler Yasası'run olma- dığı 1961 Anayasasf ndanönce MilletPartisi'nin 1954'te Ankara Sulh Ceza. Demokratik Parti'nin de Ankara As- liye Hukuk Mahkemelerince kapatıldığı büdirildi.Siyasi Partiler Yasasrnın yürürlüğe girdiği 1961 yılından sonra Anayasa Mahkemesi'ne acılan 36 ayn kapatma davasın- dan 10'unun reddine, 4'ünün dağılma halinin tespitine, 21 'inin de kapatılmasına karar verildiği kaydedildi. Kapatılan partiler şunlan "tşçi Çîftçi Partisi MiBi Ni- zam Partisi, Târidye İleri ÜUdi Partisi Türkiye İşçi Parti- si, Büyük Anadolu Partisi, Türkiye Emekçi Partisi. Yüce Görev Partisi, Türkiye Huzur Partisi, Bizûn Parti, FazSet Partisi, Türkiye Birİesik Komünist Partisi, Cumhuriyet Halk Partisi, Sosyalist Parti. Büyük Anadolu Partisi, Hai- kuı Emek Partisi. Özgürlük ve Demokrasi Partisi. Sosya- list Türkiy e Partisi. Veşiuer Partisi. Demokrasi PartisL De- mokrat Parti. Demokrasi Değişim Partisi, Emek Partisi, Dnüiş Partisi, Refah PartisL'' Kapatma davası açılan Demokratik Kitle Partisi ile il- gili inceleme halen devam ederken "Muhafazakâr Parti, Yeni Dûzen Partisi, Büyük Anadot Partisi Halk Partisi Sosyalist Parti, Bayrak Partisi, Mnliyetci Çahs,ma Partisi Demokratik Banş Hareketi' ile ilgilı davalann ise reddi- ne karar verildi. Kapatılmaya ilişkin 21 adet karann dör- dünün laiklik ilkesine aykınlığa, 13'ünün devletin bölün- mez bütünlüğü ilkesine aykınlığa, dördünün de teknik mevzuat eksikliğine dayandığı belirtildi. Laiklik ilkesine aykjnlıktan kapatılan partilerin, "MffliNizamPartisi,Tür- Idye Huzur Partisi, Fazflet Partisi ve Refah Partisi*" nin olduğu kaydedildi. miyeti, Türkiye İşçi Çiftçi Sosyalist Fırkası, Reddi tlhak Milli Hareket Teşkilatı. Şark VTlayeti Müdafa MilliCemiyeti,Şarkianado- lu Müdafai Hukuk Cemiyeti. tngüiz Muhip- ler Cemiyeti. Milli Vhrar Fırka.sı. \esil Or- du, Türkiye Zürre FırkasL Müdafai MiIBye Teşkilatı. Halk İştirakiyun Fırkasu Türkiye Komünist Fırkası. TürkKe Komünist Par- tisi Amele Fırkası. Şarkı Karip Çerkezleri Temin Cemiyeti, Müdafai Hukuk Gnıbu, Tariki Salah Cemiyeti, Müstakil Sosyalist Fırkasu Müdafai Hukuk Gnıbu (2), Vİuha- faza Mukaddesat Cemiyeti." Mustafa Kemal'in. 1906 yılında Vatan ve Hürriyet Cemiyeti'nı kurarak aktif sıya- sete başladığı, 1919 yılında Anadolu ve Ru- meli Müdafai Hukuk Cemiyeti'ni, aynı yıl Şarkianadolu Müdafai Hukuk Cemiyeti'ni. 1923 yılında da Cumhuriyet Halk Partısi'ni kurduğu anımsatıldı. Mustafa Kemal ve arkadaşlannca Cum- huriyetin ilanından günümüze kurulan siya- si partiler şöyle: "Cumhuriyet Halk Parti- si Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasu Ser- best Cumhuriyet Fırkası, Türkiye Cumhu- riyet Amele ve Çiftçi Fırkasu Laik Cumhu- riyetçi İşçi ve Çiftçi Fırkası, Milli Kalkınma Partisi Demokrat Parti Sosyal Adalet Par- tisi Liberal Demokrat Parti. Çiftçi ve Köy- lü Partisi Türk Sosyal Demokrat Partisi Türkh'e Sosvalist Partisi Türkive Sosvalist İşçi PartisiTürkiye İşçi veÇiftçi Partisi Tür- kiye Sosyalist Emekçi ve Köylü Partisi Yal- nız Vatan İçin Partisi Ergenekon İşçi ye Köylü Partisi Artirma Koruma Partisi İs- lam Koruma PartisL ^ urt Göre\ Partisi İde- aüst Parti, 1 ürk Muhafazakâr Partisi, Tür- kiye Yükselme Partisi Millet Partisi Ozde- mokratlar Partisi Serbest Demokrat Parti, Müstakil Türk Sosy ahst PartisiToprak Em- lak ve Serbest Teşebbüs Partisi MüstakiDer Birliği Çahşma Partisi Liberal Köylü Par- tisi Demokrat İşçi Partisi Bağımsız Siyasi Derneği İslam Demokrat Partisi Türkiye Köylü Partisi Vatan Partisi Cumhurryetçi Miİlet Partisi Hürriyet Partisi Birlik Parti- si Cumhuriyetçi Köy lü Millet Partisi Ufak Parti. Hür Türkiye \dalet Partisi Hürriyet Partisi Sosyalist Parti. Devrim Partisi De- mokrat Parti. Yeni Demokrat Parti. Mute- dil Liberal Parti. Memleketçi Serbest Parti, Memleketçi Cumhuriyet Partisi Cumhuri- yetçi Mesleki Islahat Partisi Çalışma Parti- si Adalet Partisi, Millete Hizmet Partisi Düstur Partisi Musavat Partisi, Güven Par- tisi ^eni Türkiye Partisi Muhafazakâr Par- ti, Türkiye İşçi Partisi Kemalist Gençlik Par- tisi Türkiye İşçi Çiftçi Partisi. Cumhuriyet- çi Parti. 946'lıiar Milli Mücadele Partisi Ra- dikal Parti. Millet Partisi Yeni Kövlü Parti- si Sosyal Demokrat Parti, Türkiye Birlik Partisi Milti Güven PartisL Demokrat Bir- lik Partisi Cumhuriyetçi Köylü Millet Par- tisi. Türkiye İJeri İlkü Partisi Büyük Ana- dolu PartisL Milli Nizam Partisi Demokrat Parti. Demokratik Parti, Cumhuriyetçi Par- ti, Milli Selamet Partisi Türkiye Lİusal Ka- dınlar Partisi Büyük Kuvvet Partisi Türki- ye Kardeşlik Partisi Cumhuriyetçi Güven Partisi Sosvalist Yatan Partisi türkiye Sos- yalist İşçi Partisi Vatan Parti- si Türkiye İşçi Partisi Türld- ye Emekçi Partisi Sosyalist Devrim Partisi Nizam Parti- si Türkiye İşçi Köylü Partisi Sosyalist Hareket Partisi*' Araştırmada, kurulmuş ve tüzelkışiliği devam eden bü- tün partilerin, 1981 askeri darbesi döneminde çıkanlan bır yasayla feshedildikleri. 2 yıllık ara darbe döneminden sonra 1983 yılından ıtıbaren partilerin yeniden kurulmaya başladığı anımsatıldı. Bu ta- rihten sonra kurulan partiler şöyle sıralandı: -Milliyetci Demokrasi Par- tisL Anavatan Partisi Halkçı Parti, Bü>ük Türkiye Partisi Sosyal Demokrasi Partisi. Yü- ee Görev Partisi, Doğru Yol Partisi Yeni Doğuş Partisi, Ye- ni Düzen Partisi Müüyetçi Ça- lışma Partisi, Fazilet Partisi Bizûn Parti. Refah Partisi Hu- zur Partisi Bayrak Partisi Is- lahatçı Demokrasi Partisi De- mokratik Sol Parti, Büyük Anadol Partisi Vatandaş Par- tisi Hür Demokrat Parti, Bü- yük Vatan Partisi Halk Parti- si Sosvalist Parti. Veşiller Par- tisi Cumhuriyetci Demokrat Gençlik Partisi Yeni Doğuş PartisL Halk Partisi, Diriliş Partisi. Cumhuriyetçi Halk Parti, Demokrat Merkez Par- ti Türkiye Birleşik Komünist Partisi Halkın Emek Partisi Demokratik Mücadele Parti- sL Sosyalist Birlik Partisi Bü- yük Anadolu Partisi, Demok- ratik Hareket Partisi Yeşil Türkiye Partisi İşçi Partisi Özgürlük ve Eşitlik Partisi Sosyalist İkodar Partisi Yeni- den Doğuş Partisi Bütünleşme PartisL Öz- gürlük \e Demokrasi Partisi Birlik ve Banş Partisi Demokrat Parti, Cumhuriyet Halk Partisi Mület Partisi Sosyalist Devrim Par- tisi, Büyük Birlik Partisi. Demokratik Katı- lım Partisi. Demokrasi Parösi Büyük Deği- şim Partisi Veni Ufuk PartisL Veni Parti, Tür- kiye İçjn Yeniden Birlik Partisi Sosyal De- mokrasi Partisi Anayol PartisL Halkın De- mokrasi Partisi Türkiye Sosyalist İşçi Parti- si Sosvalist İktidar PartisL Birleşik Sosyalist Parti. Demokratik HedefPartisL Liberaİ Par- ti. Sokla Kaülım PartisL Genç Demokrat Par- ti. BirliğeÇağn PartisL Milli Irade PartisL Söz Millerindir PartisL Solda Birlik ve Bütünleş- me Partisi. Veni Demokrasi Hareketi. Anava- tan İçin Bütünleşme Partisi, Öz Adalet Par- tisi. 2. Değişim Partisi V ükselen Lftık Parti- si Demokratik Sosyalist Parti, Demokrasi Değişim Partisi Büyük Adalet Partisi Ada- let Partisi Türkiye Adalet Partisi Ozgürlük ve Dayanışma Partisi Demokrasi Banş Par- tisi, Emek PartisL Büyük Türkiye Partisi Devrimci İşçi Partisi, Türkive Sultan Partisi Türkive Ozürlüsü İle Mutiudur Partisi Sos- valist İşçi Partisi, Demokratik Banş Hareke- ti. Emeğin PartisL Banş PartisL Demokratik Kitie Partisi Demokratik Türkiye Partisi Devrimci Sosvalist İşçi Partisi Demokratik Halk Partisi Fazilet Partisi Değtşen Türkiye Partisi. Türkivem PartisL" DemirePden hoşgörü ve birlik çağnsı ANKARA / İSTANBUL (Cum- huriyet) - Cumhurbaşkanı Süley- man Demirel, bayram namazını Çankaya Merkez Carrusı'nde kıl- dı. Demirel, cami çıkışında yurt- taşlann ve gazetecilenn bayramla- rını kutladı. Basbakan BülentEce- vit de dev letin kazalann önlenme- si \ e önlenemeyen kazalarda yara- lılann bilimsel yöntemlerle kurta- nlması için çok iyi önlemler aldı- ğını söyledi. Cumhurbaşkanı De- mirel bayram namazı için geldiği Çankaya Merkez Camisi'nde va- az dinledi. Cami imamı. vaazında hoşgörü ve sevginin önemini vur- gulayarak birlik ve baraberliğin korunması çağnsında bulunurken yurttaşlann bırbırleriyle daha çok kaynaşmasını istedı. Demirel. yurttaşlann ve gazetecılerin bayra- mını kutladıktan sonra Çankaya Köşkü'ne geçti. Basbakan Ecevit. dün gazetecıleri Başbakanlık'ta kabul ederek bayramlannı kutladı. Ecevit. Türkıye'de can kayıpla- nnın en fazla trafık kazalanndan kaynaklandığını. bu nedenle ılk zi- yaretını bu sorunla ilgilı olarak Emniyet Genel Müdürlüğü"ne yaptığını söyledi. Dev letın kazala- nn önlenmesı ve önlenemeyen ka- zalarda yaralılann bilimsel yön- temlerle kurtanlması için çok ıyi önlemler aldığını belirten Ecevit, " Burada asıl tedbirsürücülere dü- şüvor. Bir görev de yolculara düşü- yor. Sürücüleri fazla hız ve alkollü taşıt kullanımı konusunda uyar- maldar"' dıye konuştu. YılmazveÇiller Istanbul'da ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz ve DYP Genel Başkanı Tansu Çiller bayrama Istanbul'da Cumhur- başkanı Süİeyman Demirel bayram namazı çıkışında halkla gtrdıler. Bayram namazını Dolma- bahçe'deki Bezm-i Âlem Valide Sultan Camii'nde kılan Yılmaz, daha sonra camıden aynlarak, kal- makta olduğu Swissotel'e döndü. Yılmaz, camıden aynlışı sırasmda vatandaşların ba)Tamını kutladı. Yılmaz saat 15.00sıralanndaotel- den aynlarak Gümüşsuyu Cadde- si 39 numarada oturan annesı Gü- zide Yılmaz'ı ziyaret etti. DYP Genel Başkanı Tansu Çil- ler, DYP İstanbul tl Başkanlı- ğı'nda partilıler ve vatandaşlarla bayramlaştı. tl başkanlığına gelı- şinde davul zurna eşlığinde "Bas- bakan Çiller"1 tezahüratlany la kar- şılanan Çiller, burada yaptığı ko- nuşmada. tüm Istanbullulann. Türk mılletınin ve "İslam âle- mi"nın Şeker BavTamı'nı kutladı. Çiller. önümüzdeki günlerde Tür- kıye'nin yepyenı birdöneme gire- ceğmi belirterek "Milli vemanevi değerierimizle bir büyük değişime ülkemizin ihtiyacı var. Bu büyük değişimin adı 2. demokrasidir" de- dı. DYP Genel Başkan Yardımcı- sı Havri Kozakçıoğlu'nun da katıl- dığı bayTamlaşma sırasmda D\? ıl merkezinde büyük ızdıham yaşan- dı. Öte yandan Çiller. ıl merkezı- ne gelmeden önce annesı Muazzez ve babası Hüseyin Necati Çilfcr'in Zincırlıkuyu'daki mezarlannı zi- yaret etti. Çeşitlı partilıler bayramlaşma ıçin dün DYP'yi ziyaret etti. DYP Genel Başkan Yardıcısı Mehmet Gölhan ile Grup Başkanvekilleri Turhan Güven ve SafTet Ankan Bedük. konuk partilileri ağırladı. DYP'yi ilk olarak Yeniden Doğuş Partisi (YDP) ziyaret etti. YDP Genel Başkan Yardımcısı Ali Sa- ral. genel başkanlan Hasan Celal Güzel'ın Yalun Erez için "Meclis transfer komitesi başına getirilme- lasjb. (Fo- toğraf: AA) H" diye espn yaptığını belirterek "Yahm Erez, oldu çerez" dedi. Gölhan ise partılennın kişilerle bir işinm olmadığını belirterek 28 Şu- bat sürecinin sürdüğünü. Demı- rel'in de bunu TRT'de yayımlanan bir programda doğruladığını söy- ledı. Turhan Güven de Erez için "Gölgesinden başka arkasından giden yoktu" dıye konuştu. DYP'yi Millet Partisi ve BBP"nın genel başkan yardımcıla- rından oluşan heyet ziyaret etti. FP'li yöneticıler de DYP'yi ziya- ret ederek partililerin bayramını kutladılar. GLOBALPOLİTIKLTTÜR ERGIN YıLDıZOĞLU Ölümünde(n) • Öğrenmek Bireyi... Ben yerine "biz", o yerine "on/ar"ın önemli oldu- ğuna inanmışsınız hep. Bu yüzden bireyler üzerine, yaşarlarken ve öldüklerinde, yazmaktan kaçınmışsı- nız. Doğru bir tutum mu? Bireyciliğın, herkesi birbi- rine benzettiği bir dunyada, bireyciliğe dırenebildiği için özgün bir birey olmayı başaran bireylerı konuş- mak gerekir halbukı... • • • Bınlerce kilometre öteden annenizi anyorsunuz bir pazartesi sabahı. Göreceğinız gelmiş. Hatınnı sor- mak için... İlk sözü "Ergun Balcı öldü" oluyor. Ga- rip. Burnunuzun direği sızlıyor birden. Garip. Garip, çünkü, sizin gibi, annenız de Ergun Balcı'yı tanımaz. Sizın gibi. o da bilir, ama tanımaz. Ergun Balcı'yla yaptığınız konuşmalar toplam bir iki saati aşmaz. A- ma burnunuzun direği sızladı yine de. Garip. Derrida, Sepectres of Manc'a şöyle başlan "So- meone, you or me, comes forward and says: I wo- uld lıke to learn to //Ve finally" (1). Birbırine paralel en az iki cümle gerekiyor bunu çevirmek için, hatta an- lamak ıçin. Sonunda, yaşamayı öğrenmek istiyo- rvm. Sonlu olarak yaşamayı öğrenmek istiyorvm. Insan yaşamayı nasıl öğrenir? Yaşamak öğrenilebi- lir mi (ya da Fransızca orijinalindeki, öğrenmek söz- cüğünün ikinci anlamını hatıdayarak), öğretJlebilir mi? Yaşamayı yaşama eyleminin kendisinden, yaşarken (yaşama işini yaparken) öğrenemezsiniz. Yalnızca yaşanır o kadar! Yaşamak, ölümden de öğrenilemez, kimse kendi ölümünü yaşayamadığı için. Öyleyse yaşamayı öğrenmek, yaşama eylemiyle ölüm araan- daki bir yerden/şeyden öğrenilebiür belki. Ama nasıl ve ne'den? "Yaşama eyleminin kendisi olmayan ve ölümden önceki şey nedir" diye sorduğumuzda, Derrida, hem ölü, hem de ölü olmayan, aynı zaman- da hem ölü olmayan, hem de canlı olmayan bir şe- ye (Hamlet'in babasını düşünerek) "hayalete" gön- derme yapar. Ben başka bir şeye, insan yaşamının "hayalet" gibi, ne canlı ne de ölü olan bir özelliğine, emeğıne, bıraktığı ize gönderme yapmak istiyorum. Insan, bu izı, emeğiyle bırakır. Yaşamı, emegınde hem vardır, hem de yok. Yaşam enerjisi, etkinliği e- mek ürününde kristalleşır. Ama emek, hem kendidir, hem de değildir (yabancıdır) toplumsaldır, başkala- nna aittir. Yaşamak, emek ürününden öğrenilebilir ve emek ürünüyle öğretilebilir ancak. "Ya sonlu olarak yaşamak", bu nasıl öğrenilebilir? Borges'e göre "yalnızca hayvanlar ölümsüzdür. Çünkü ölûmlü olduklannı bilmezler". Belki de bu yüzden yalnızca hayvanlar mutiudur. insanlar için, Vtfoody Allen'in sözleriyle, "yalnızca mutsuzluğun çeşitli tonlan vardır" o kadar. Peki "sonlu olarak na- sılyaşanabihr?" Aranan cevap saW.pratık olamaz. Ay- nı zamanda etik'tir de. Nasıl "hangi doğruya uygun " yaşamak gerekir sonlu bir yaşamı? "Sonlu olarak na- sıl yaşanabilir?" Bu sonlu olma durumunun yarattı- ğı bunaltı, yaşamı aşan metafizikçözümlere başvur- madan nasıl aşılabilir? Yaşamayı öğrenerek ve öğ- reterek! Nasıl? Emek ürunlerinden ve emeğinizin urü- nüyle... Kendi yaşamlannı aşmış emek ürünlenyle. Sizfn yaşamırHzraşacak bır şekılde,amaaiix^Hi^jç baştan çıkarıcılıgına kapılmadan, yalnı?@mayı gö- ' ze alarak, ûretilecek urünlerle. Güncelliği aşan ürün- lerle. Başkaları bunlardan öğrendikçe... Siz başka- lannın yaşamının parçası oldukça... Başkalan, sizi konuştukça, yaşamınızı bilmeseler, sizi tanımasalar, ölümünüzü yasamasalar bile, konuşmaya devam et- tikçe... "Sonunda, yaşamayı ve sonlu olarak yaşa- mayı" sanınm böyle öğrenebiliriz. ••• Ergun Balcı'nın yazdıklanna, kendisiyle birlikte ge- çirdiğim bır ıkı saatin izlerine, dostlannın yazdıklan- na bakmca, Balcı'nın "sonunda ve sonlu olarak ya- şamayı öğrenen" ve bunu etik olarak da beceren az sayıda insandan biri olduğunu düşünüyorum. Yazdıklanna bakınca Ergun Balcı güncel olmaya zahmet etmeden, modern olmayı başardı diyorum. Dostları, gerçeği ne günü gününe değişen doğrula- ra, ne de büyük harfle "Doğru'"ya kurban etmediği- ni düşünüyoriar. Bır dostu, "Tek başına yaşayan bu yalnız adam, tüm pısliklerin ortasında.. tertemiz kal- dı" diyor. 'Aydın'ın eninde sonunda yalnızlığa mah- kûm olduğunu söyleyen Proust'a hak veriyorum. Ender konuşmalarımız sırasındaki sıcaklığını, dene- yim birikiminin yarattığı etkiyi, Balcı'da, "ben de ne- yım"\n (2) yokluğunu duyumsadığımı hatırlıyorum. Bir başkası, "Başkalanna ömek olmak gibi bir der- di de, birilennin omuzunda yükselme ısteğı de, mev- kı ve para hırsı da yok. Bıldığı gibi yaşıyor" diyor. Ben yazılanndan "kalbinın her zaman doğru yerde" ol- duğunu biliyorum; zaman zaman yazdıklanna katıl- mamış olsam bile esas olarak her zaman aynı kamp- ta "barikatın aynı tarafında" olduğumuzu da. Evet yazdıkça, düşündükçe daha bır emin oluyo- rum. Balcı "sonlu olarak yaşamayı öğrenmişti!" Bu yüzden, yaşamının en kristalleşmiş özü olan emeği- nin ürunlerinden ve ona ilişkin deneyimlerimizden "sonlu olarak yaşamayı öğrenebıleceğimiz" az sa- yıda insandan biri. Biriydi değil, biri. Çünkü metafi- zik çözümlere başvurmadan, sonlu olarak yaşama- yı becerdiği için, hep bizimle kalacak. (1) Orijinali şöyle sanınm: "Je vvoudrais apprand- re a vivre finalement." Bu bölüm esas olarak, Der- rida'ya dayanıyor. Ama bir fark da var. Jacques Der- rida (1994) Spectres of Marx Rutledge, New York. (2) Çözümleme, Mustafa Balbay. Batman'da bir imam daha öldürüldü ARİFASLAN BATMAN - Adı uzun süre "Faili Meçhul Cina- yetter Kenti" olarak anı- lan Batman'da son aylar- da üç imam ve müezzi- nin öldürülmesi, bir ima- mın da kaçınlmasının yarattığı korkunun izleri geçmeden bir imam da- ha öldürüldü. Akşam yatsı namazını kıldırmak için evinden çıkan imam Firaç Yıldız (30) Ipragaz Mahalle- si'ndeki lpragaz Cami- si'nin girişinde kimliği meçhul kişilerin silahlı saldınsma uğradı. Vücu- duna isabet eden 5 kur- şunla ağır yaralanan Yıl- dız, Devlet Hastanesf ne kaldınlırken yolda yaşa- mını yitirdi. Camide yat- sı namazını kılmayı bek- leyen ve silah seslen ile dışan fırlayan toplulu- ğun yakalamaya çalıştığı saldırganlar karanlık so- kaklara kaçarak kaybol- dular. Geçen aralık ayında da Bahçelievier semtindeki Şevket Başak Camisi imamı M. Nurullah Aöl- gan yatsı namazından sonra evine giderken uğ- radığı silahlı saldın so- nucu öldürühnüştü. Batman'da önceki ak- şam öldürülen Yıldız ile birlikte faili meçhul ci- nayete kurban giden din görevlisi sayısı 5'e yük- seldi.