Katalog

SAYFA CUMHURİYET 20 OCAK 1999 ÇARŞAMBA 10 DISHABERLER ashep çekiyor • LONDRA(AA)- tngiltere'nin. aynntılı bir planla Kuzey trlanda'da bulundurduğu askeri gücün bir bölümünü daha çekmeye hazırlandığı bildirildi. Kuzey Irlanda Banş Anlaşması'nm ardından bölgedeki askeri gücünü azaltmaya başlayan Ingiltere'nin, bunu önümüzdeki günlerde de sürdûreceği ve böylece başta IRA olmak üzere, bölgedeki bütün paramiliter gruplara "iyi niyet gösterisi" yaparak bu gruplan silah bırakmaya özendireceği belirtiliyor. Sıpbistan'da Atatürk dizisi • BELGRAD(AA)- Yugoslavya'nın en saygın magazin dergilerinden biri olan NIN, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk hakkuıda bir yazı dizisi yayımlamaya başladı. "Kemal Paşa-Modern Türkiye'nin Babası" başlığını taşıyan yazı dizisinde, kuruluş aşamasında Türkiye Cumhuriyeti'ne Sırp ve Yugoslavlann gösterdikleri ilgiye ve Atatürk'ün Yugoslav ve Sırp Kraliyet ailesi üyeleriyle "sıcak kişisel ilişkilerine" değiniliyor. Papandreu'mın eşi yargılanacak • ATİNA(AA)- Yunanistan'ın 3 yıl önce yaşamını yitiren eski Ba^bakanı Andreas Papandreu'nun eşi Dımitra hakkmda vergi kaçakçılığı suçlamasıyla dava açılacağı bildirildi. Yunan basınında yer alan haberlere göre, Papandreu'nun, Atina'nın Ekalı kentindeki lüks villasının değerini düşük gösterme yoluyla 76 milyon drahmı (yaklaşık 85 milyar TL) vergi kaçırdığı belırlendi. Suçlamayı reddetmeyen Papandreu, hedefın kendisi olmadiğını söyledı. TVIcDonalds'a ölüm' • • BRÜKSEL (AA) - ABD ve Avrupa'da, "hayvanlan koruma ve doğa sevgisi" adına çeşitlı eylemler yapan "Anımal Lıberation Front" (ALF) ve "For Earth/Animal Liberation" (ELF) örgütlerinin faaliyetleri giderek artıyor. Genelde et endüstnsıne ve "fast food" lokantalara karşı terör eylemlerı düzenleyen ALF ve ELF, Belçika'dâ son bir yıl içinde çok sayıda "McDonalds" ve "Quick" lokantasını kundakladı. "McDonalds" ve "Quick" gibi lokantalann büyükbaş hayvan yetiştirmek için ormanlan yok ettiklerini ileri süren örgütler, terör eylemlennden pişmanlık duymadıklannı ve faaliyetlerini sürdüreceklerini duyurdular. Iran'da bayram affı • TAHRAN (.AA) - lran dini lıderi Ayetullah Ali Hamaney, Ramazan Bayramı dolayısıyla 1428 mahkûmu affetti. Resmi haber ajansı IRNA, cezalan affedilenlerin, Islam Devrimi'nden önce hüküm giyen mahkûmlar olduğunu belirtti. Ramazan Bayramı'nda mahkûmlann affedılmesi bir gelenek olmamakla beraber, bu yılki bayramda çok sayıda tslam ülİcesi lideri bazı mahkûmlan affetti. Mısır da, Ramazan Bayramı dolayısıyla dün 1600 mahkûmu affederek serbest bnakmıştı. Bulganstan'da gizligöç • SOFYA(AA)- Bulganstan'da yaşayan Türkler ve Müslümanlar, 9'uncu kez özgürce ve korku duymadan bir Ramazan Bayramf ru kutlamanın mutluluğu içindeler. Ancak geçen yıl olduğu gibi, bu yıl da Türklerin yoğunlukta yaşadığı bölgelerde, Ramazan Bayramı buruk bir mutiuluk içinde kutlanıyor. Bulgaristan'dan Türkiye'ye doğru oluşan gizli göç nedeniyle yüzlerce köyün boşaldığı Türk bölgelerinde, artık neredeyse bayramlasacak insan kalmadı. Gizli göçün en yoğun olarak görüldüğü Kırcaali bölgesinde, tek insanın dahi kalmadığı köylerin sayısı her geçen gün artıyor. ABD Başkanı'nın avukatlan dün, Clinton'a karşı getirilen suçlamalara yanıt vermeye başladılar Beyaz Saray karşı atakta • Clinton'ın yargılamasında söz savunmaya geçti. Savunma makamına da üç gün süre tanınırken,Clinton'ın avukatı Charles Ruff' Başkan suçlu değildir" dedi. FUAT KOZLUKLU WASHINGTON - ABD Başkanı Bffl CHn- ton' ın Senato'da devam eden yargılamasında söz savunmaya geçti. Başkanın avukatlan, dün ögledensonra Clinton'a yöneltilen suçlamala- ra yanıt vermeye başladılar.ABD'nin 42'nci başkanı olan Clinton, eski Beyaz Saray stajye- ri Monka Lewinsky ile ilişkisini gızlemeye ça- lışırken "Federal Jİüri önünde yalan söylemek ve adaleti engeUemeye çalışmakla" suçlanıyor. Clinton'ın avukatlannın savunmalannı sunma- sı yann sona erecek. Savunma makamına da üç gün süre tanınır- ken, dünkü duruşma, Bill Clinton'un avukat- ianndan Charles RufTun sunuşu ile başladı. Avukat Charles Ruff. "Başkan suçln değil- dir, görevinden alınmamalıdır" dedi. Clin- ton'un savunmasını başlatan Ruff, anayasa- nın, Başkan'ın görevden alınması için anaya- sa ve topluma karşı suçları öngördüğünü söy- ledi. Ruff, Başkan Clinton'un yalan beyanda bulunmadığını ve adaletin akışını engelleme- diğini belırterek, "Bu nedenle Başkan görev- den alınmamalıdır'" diye konuştu. Buarada,Clinton'ın. Senato'daki yargılan- ması sırasında cepheye süreceği gizli silahmın, Harvard'tı Nicole Setigman adında bir kadın avukat olduğu bildirildi. Öte yandan, Clinton. salı akşamı hakkında iki ayn "görevden uzaklaşbrma" suçlaması- Cnnton bu zor günlerinde böyûk desteği eşi Hfflary'den eörmeye devam ediyoc nı kabul eden Temsilciler Meclisi ile kendısi- ni yargılayan Senato'nun bütün üyelerinin kar- şısmaçıktı. Ginton, televizyonlardan nakJen ya- yımlanan geleneksel "birfiğnı duruımı" ko- nuşmasında eğitim, sosyal güvenlik ve sağlık konulanna ağırlık verdi. Cumhuriyetçiler, Clin- ton'ın yargılanması devam ettiği için bu konuş- mayı yapmamasmı, davanın birimine kadar er- telemesi gerektiğini savunuyorlardı. Bu arada. Senato'da liderliğıni Clinton'ın yaptığı De- mokrat Parti'den Azınlık Grubu Başkanı olan Tom Dashle. karşı çıktığı halde tanıklann ifa- desine başvurulmasmın kaçınılmaz olabilece- ğini söyledi. Daha önce mahkeme sürecini uza- tacağı gerekçesiyle tanıklann dinlenmesine karşı çıkan Beyaz Saray'ın, tanıklann Baş- kan'ın savunması için yararlı olabileceğini dü- şünmeye başladığı ifade ediliyor. Eski Beyaz Saray stajyeri Monica Lewinsky'nin büyük olasıhkla ifade vermeye cağnlacağı kaydedi- liyor. Clinton'ın avukatlan, Başkanın vatana ihanet,riişvetve yolsuzluk gibi bir suç işleme- diğini ve bu nedenle de seçildiği görevi sürdür- mesi gerektiğini belirtecek'ler. iraklılara seslendi ClintonJ dan bayram mesajı WASHINGTONi(Cınnhuri>«<) - ABD Başkanı BiD CHnton, Ra- mazan Bayramı doiayısıyla ya- yımladığı mesajda, özellikle Irak halkınm içinde yaşadığı şartlann düzelmesini dilediğini. Iraklıla- nn baskılar ve savaş nedeniyle çok uzun süre acı çektikJerini be- lirtti. Ramazan Bayramı dolayı- sryla Amerikan halla adına tslam dûnyasma en iyi diieklerini sun- duğunu vurgulayan Clinton, bû- tün dünyanın Müslümanlığın ne- den dünyanın en büyük dinlerin- den biri olduğunu. bir kez daha anladığıni dite getirdı. Clinton mesajında, ramazan ayında oruç tutan Müslümanla- nn fedakârlık ve disiplinleriyle Islam'ın insanhk ve yardımse- verlik dini olduğunu bir kez da- ha gösterdiklerini söyledi. Clinton, zamanımızın en büyük zorluklarından birinin farklı ınançlara bağlı kişilerarasında an- layışı güçlendırmek olduğunu belirtti. Pentagon heyeti Türkiye'de• Patriot savunma sistemlerinin yerleştirileceği încirlik ve çevresinde inceleme yapmak isteyen ABD askeri heyetinin bölgedeki çahşmalanna başladığı bildirildi. WASHINGTON (Cumhuriyet) - bataryasının Türkiye'ye bayram so- ABD'nin Türkiye'de konuşlandırma- yı kararlaştırdığı Patriot savunma sis- temınin yerleştirileceği bölgelerde in- celemelerde bulunmak üzere Penta- gon'dan askeri bir heyet Türkiye'ye geldi. AsOOkeri heyetin Türkiye'ye geçen hafta sonunda ulaştıgı ve Türk meslek- taşlanyla birlikte Patriot'lann yerleş- tinleceği tncirlik ve çevresinde çalış- malır yaptığı bildirildi. Patriot füze nunda getirileceği belirtiliyor. Bir Pentagon yetkilisi, Patriot sa- vunma sisteminden Türkiye'ye 1 adet gönderileceğinı ve büyük bölümünün Încirlik Üssü çevresinde konuşlandı- nlacağinı söyledi. Bayram sonuda gön- derileceği kaydedilen Patriot savunma bataryası 8 ayn fuze fırlatma rampa- sından oluşuyor. Bu arada ABD Savun- ma Bakanı VVÜKam Cohen'in, Türki- ye'ye Patriot savunma sistemi gonde- rilmesi karannı onayladığı belirtildi. ABD, Patriot fiizelerini Türkiye'de, Irak ile arasmdaki mevcut bunalım de- vam ettiği sürece tıpkı lsrail'de oldu- ğu çerçevede konuşlandınlacak. Fü- zeler bunalım sona erdığinde de Tür- kiye'den çekilecek. ABD yönetımı, Türkiye'nin günde- me getirdiği kaygılannın anlaşılır ol- duğunu, belirterek e Türkiye bugün için acıl bir tehditle karşı karşıya bu- lunmadığını ifade etti. Öte yandan ABD'nm hava filosu- nu takviye için tncirlik'e F-15,F-16 ve AWACS uçaklan göndereceği bildi- rildi. Maden işçileriBükreş'eyürüyor PETROSANl (Ajanslar) - Roman- ya'nın orta kesimlerindeki Jiu Vadi- si'nde, grevdebulunan binlercemaden işçisi ile madencilere barikat kuran gü- venlik güçleri arasında çatışma çıktı. Jandarma yetkilisi General Gheorg- he Lupu. madencilerin en yakındaki Bumbesti kentine kadar >r ürüyüş yap- malanna ızin verdiklerini söyleyerek ışçilerin buradaki kent stadyumunda toplanacaklannı açıkladı. Başkent Bük- reş'ekadaryürümejıplanlayan maden işçileri, kurulan barikatlan aşarak pro- testo yürüyüşlerini sürdürdüler. tşçikr pofei pûskûrttû Işçilerin polis barikatını zorlamala- n sırasında güvenlik güçlerinın eylem- cileri dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandığı, ancak maden işçilerinin toplanarak barikata doğru yürüyüşe geçmelerinin ardından polisin geri çe- kilmek zorunda kaldığı belirtildi. Bükreş'e 300 kilometre mesafede bulunan maden işçileri, önceki gün po- lis tarafından durdurulmadan önce 25 kilometre yürümüşlerdi. Polis helikop- terlerinin yürüyüş yapan maden işçi- lerine göz yaşartıcı gaz bombalan at- tıklan bildirildi. Yaklaşık iki haftadan bu yana ücret artışı talebıyle grev ya- pan 10 binden fazla maden işçisi, Jiu Vadisi'nin başkentı Petrosani'den pa- zartesi günü aynldı. Maden işçilerinin temsilcileri ile yetkililer arasındakı gö- rüşmelerin devam edecegı bildirildi. Cenevre'de görusmeler surüyor Koreler için barrs maratonu D»ş Haberter Servisi- ABD, Çin ve iki Kore'nin katıhmıyla yapılan bö- lünmüş Kore yanmada- sında kalıcı banşın sağ- lanmasına yönelik görüş- melerdün lsviçre'nin Ce- nevre kentinde başladı. Çin heyeti başkanı Qi- an Yangnian yaptığı açık- lamada, taou&arasın- da görüşme sürecini ger- çek anlamda başlatmaya yönelik bazı önerilerle geldiklerini ifade ettı ve "LTak ufak gelişmeler sağbmayı ümit edrvoruz" dedi. tki Kore arasında 1997 yılının Aralık ayında baş- latılan banş süreci çer- çevesinde Kore Sava- şı'nın (1950-53) eski düş- manlan dördüncü kez bir araya geliyorlar. Taraflar arasında daha önce yapı- lan oturumlarda prose- dür könulan üzerinde du- rulmuştu. Kore yanmadasının farklı iki rejimi arasında normal ilişki kurûlrhasi- nı hedef alan görüşme- ler, aynı zamanda Kore Savaşı sonunda imzala- nan mütarekenin yerine kalıcı bir banş anlaşma- sı sağlanmasını amaçlı- yor. Kore banş görüşmele- rinin cuma gününe kadar sürmesi bekleniyor. AK^DEN TÜRKİYE^ ÇAĞRI ^Refornılara devam edin' STRASBOURG(AA) - Avrupa Konseyi Parla- menterler Meclisi (AKPM) bünyesinde faliyet göste- ren ve üye ülkelerin so- rurnluluk ve yükümlülük- lerinin izlenmesinden so- rumlu komitenin, Macar parlamenter Andreas Bar- sony ve AMisturyalı par- lamenter VValter Schwim- mer tarafından hazırlanan Türkiye raporunu onayla- dığı bildinldı. Gelecek hafta yapılacak AKPM genel kurul toplan- ülannda tartışılacak rapor- da, "Törkiye'den insan haklan ve demokrasi ala- nındaki reformlara de- vam etmesi çağrısında" bulunuluyor. Raporun, anayasal reformlar konu- sunda. Venedik Komisyo- nu ile işbirliği yapılması önerisinin Dışişleri Bakan- lıgında sıkıntı yarattığı bildirildi. Venedik Komis- yonu, üye ülkelerin anaya- salanndaki maddelerin Av- rupa Konseyi ilkelerineay- kın olup olmadığını ince- lıyor. Venedik Komisyo- nu daha çok, Avrupa Kon- seyi'ne yeni katılmış Do- ğu Avrupa ülkelerinin ana- yasalannı inceliyor ve bu konuda hukuki tavsiyeler- de bulunuyor. tki Avrupalı parlamen- ter, Ankarave Dıyarbakır'ı ziyaret ederek, Türk yet- kililerle bir dizi temaslar- da bulunmuştu. AKPM genel kurul oturumunda tartışılacak olan raporun öneriler bölümünde, "Ya- pılması istenen yeni yasa- lann dışında. daha önce insan haklan konusun- da yapılan yasal dü/enle- melerin uygulanmasına yönelik uyanlarda" bulu- nuluyor. ABD'de 6 ay lenf kanseri tedavisi görmüştü Ürdün Kralı Hüseyin ülkesine döndü BIÇAK SIRTI EROL MANİSALI "Yabancı Mal Alacaksan Git, Orada İş Ara" - Almanya'nın dev otomobil firmalanndan biri fab- rikasında dev gibi bir levha asmış. Şöyle diyor "Eğer Japon otomobili alacaksan git de Japonya'da iş ara." - Bir oturumda konuşmacıyım, yanımdaki ko- nuşmacı büyük bir iktisadi odanın başkanı.. o da şöyle diyor "Türkiye ne kadar gelişti, Istanbul'u, dünyanın bellibaşlı markalannm mağazaları dol- durdu, gelişiyorvz, ne güzel." İki ülke, iki dünya, iki kafa, İki bakış açısı. Biri gelişmiş, diğeri azgelişmiş, aynen kafalargibi. Bi- ri neyi, niçin yaptığını biliyor; diğeri gününü gün etmekte, hiçbir şeyin farkında bile değil. Televiz- yonda bar bar bağıran, gazetelerde büyük pun- talarla ilan verenler, bak verdiğim şu eşya Fran- sız, Italyan, Alman, bunlan al ai al diye çığırtkan- lık yapıyor. Benim işçimin, mühendisimin ürettiği mal yaramaz, sen dışandan geleni al da fabrikan kapansın, sen de işsiz kal demiş oluyor.. ama far- kında değil bindıği dalı kestiğinin, zavallı. Italyan ayakkabı giyer, onun boyunbağını takar, hele evi- ni de onun eşyası ile donatırsan mutlu olursun, kal- kınırsın demeye getiriyor. Bu Cumhuriyeti niye kurup sanayileşmeye, ge- lişmeye çalışmışız ki.. ne gerek vardı bütün bun- lara. Dönelim o, "toplu iğne bile üretemediğimiz" zamanlara, kentlerde yalnız yabancı mallar satıl- sın. Benim insanım çalışacak fabrika bulamasın, sırtında, küfeyle Galata Köprüsü'nün üzerinde, dışardan gelen mallan taşısın. Toplumumuzda yabancı mal hayranlığı yaratan, bunun çığırtkanlığını yapanlar genellikle, "birey- selsorunlan "olmayan insanlar. GenişkitlelermL kimin umrunda. Bu çığırtkanlığı yapanlar yann da kalkar, gazetelerde, televizyonlarda, nedir bu ke- pazelik, işsizlik artıyor, dış borç dağ gibi diyerek, yine çığırtkanlıklannı, utanmadan, sürdürürler. Işte, Almanya gibi gelişmiş bir ekonominin top- lumsal bilinci; işte, azgelişmiş bir ekonominin bi- linçsizliği. İşin teknik aynntısına hiç girmiyorum, sa- dece şunu demek istiyorum: Türkiye'de yabancı mal hayranlığı yaratan çığırtkanlar yalnız ekono- mik zarar vermiyorlar, aynı zamanda, toplumda aşa- ğılık duygusunun temellerini güçlendiriyoriar. Bir kısmı, kendi ezikliklerini karşılıyoriar, diğerteri ise, işin biraz farkında ama.. umuriannda değil, onlar günlerini gün ediyorlar, gerisi önemli değil diyor- lar. Onlar ne yapıyor? Bugün Avrupa, Amerika, Japonya yabancı mal sokmamak için "tarife dışı engeller" adı altında, bin türlü araç geliştinp engelleme yapıyoriar, içer- deki işsizlik artmasın, içerde yatınmlar düşmesin, dış ticaret açık vermesin, ekonomi büyüsün diye. Biz ise, bilinçsizlik ve aşağılık duygusundan, ya- bancılann çığırtkanlığını yapıyoruz. Tekstilcilere sorun bakalım, Avrupa nasıl engellemeler yapıyor? Gıdaaları dinleyin, Türkiye'den mal gelmesin di- ye en ufak aralıklan bile nasıl tıkamaya çalışıyor- lar. Gelişebilmek için, "gelişmişlerin dediklerini değil, yaptıklannı yapmamız" gerekmez mi? Biz ise hâfâ, "onuriu ve şerefli" bir biçimde, onlann dediklerini, hem de çığırtkanlık yaparak sürdürü- yoruz. New York'u Fransız, Alman, Japon mağa- zalan doldurursa bu, Amerikan iş çevreleri ve sen- dikalan için utanılacak bir durumdur; Frankfurt'u Japon ve Amerikan mağazalan tşgal ederse, bu- nun Alman için, askeri işgalden farkı yoktur. Bi- zim etkili ve yetkili iş çevrelerimiz ise bunu, "ge- lişmişliğin bir göstergesi sanır", işin nereye grt- mekte olduğunu anlayamaz bile. Çok merak ediyorum, uluslararası alanda "ka- lite ödüllerialan çevreler" bu çığırtkanlann farkın- da değiller mi? Bizdeki çığırtkanlar Almanya'da, Japonya'da, Amerika'da olsa, beş dakikada ağız- lannı kapatırlar, onlara, git de çığırtkanlığını yap- tığın ülkede iş tut derler, bir yolunu bulup kapı dı- şan ederier. Sen benim halkımın refahını nasıl en- gellersin, diye yüzlerine tükürürier. Azgelişmişliğin izleri her yere yayılmış. Işçi sen- dikasının yöneticisi, kendi işçisinin ürettiği oto- mobili hor görür, ille de Jaguar isterim diyerek temsil ettiği işçiyi işsiz bırakırsa.. gerisini siz dü- şünün. Avrupa'da, gereksiz yabancı mal girişine, en fazla, işçi sendikalan tepki gösterir, işçisini ko- rumak için. Işçi sendıkalanmız şimdiye kadar bu konuda hiçbir şey yapmamışlardır. Bu da, azge- lişmişliğimizin bir göstergesi. Demokrasi, haklar, öyle kuru gürültüyle olmaz, yürümez. Türk entelecensiyası, işin bu boyutunun, ge- nellikle farkında değildir. Farkında olanlar da, bu konulara pek bulaşmazlar, arkalannı dönerler. Bir- çok yazar-çizerimizin de, çığırtkanlar arasında ol- duğunu söylemem, herhalde yanlış olmayacak- tır. Işte, Alman'ın, koca fabrikasına astığı, koca- man levhanın öyküsü. Aslında Alman'ın bu ger- çeği kendi toplumuna ilanla açıklamasına gerek yok. Uygulamalan, zaten hep böyle, bu bilinç için- deler. Herhalde, o fabrikada çalışan yabancı işçi- leri uyarmak istemiştir, Almanları değil. • Lenf bezi kanseri tedavisi için gittiği ABD'de aylarca kalan Ürdün Kralı Hüseyin, ülkesinde görkemli biçimde karşılandı. Dış Haberier Servisi - Ürdün Kralı Hü- ra F-16 ve Mirage jetleri eskortluk yaptı. seyin, lenf bezi kanseri tedavisi görmek için gittiği ABD'de 6 ay kaldıktan sonra dün ülkesine döndü. Ürdün, aylardır ülkesinden uzak olan kralına muhteşem bir karşılama hazırladı. ABD'deki Mayo Kliniği'nde geçen tem- muz ayından bu yana kanser tedavisi gö- ren ve altı kez kemoterapiye giren Kral Hü- seyin (63), dinlenmek üzere geçen ay ln- giltere'ye gitmişti. Dün ülkesine dönen Kral Hüseyin'i karşılama için binlerce in- san sokaklara döküldü. Kral' ı taşıyan uça- ğa Ürdün'ün hava sahasına girdikten son- Kral Hüseyin'i havaalanında ailesiyle birlikte, Filistin lideri Yaser Arafat. Katar Emiri Seyh Hamid bin Halifeel Tani ve Ye- men Devlet Başkanı AB Abdullab Salih karşıladı. Kral Hüseyin. geçen cumartesi günü televizyondan yaptığı duvgusal konuş- mada, eve döneceğini ve halkının gelecek- le ilgili kaygılarını azaltacak önemli karar- lar alacağını söylemiş, ancak kararlann içe- riğiyle ilgili bilgi vermemışti. Kral Hüse- yin'in ardından yerine kimin geçeeeği ve ülkenin geleceğinin ne olacağı belirsizliği- ni koruyor. mhuriy umhuriyet jandası YAYSAT B a y i l e r i n d e Tören için caddeier Kral ve eşinin posterleriyle süslendi. W Cumhuriyet »^ kitap kulubu Çağ Pazartama A.Ş Türkocağı Cad. No.39/41 (34334)Cağaloğlu-lstanbul Tel: (212)514 01 96