Katalog

31 AĞUSTOS 1998 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER Histin'de Nkitfam • GAZZE (AA) - Filistin lideri Yaser Arafat, cinayetten idama mahkûm edılen 2 Filistin polisi hakkındaki karan onayladı. 2 polis memurunu öldûrmekten yargılanan Raed Ebu Sultan ve Muhammed Ebu Sultan adli kardeş poüsler hakkında verilen ölûm cezası perşembe günü kurşuna dizme yoiuyla mfaz edilecek. Arafat, böylece özerk Filistin topraklannda ilk kez idama yeşil ışık yakmış oldu. B Halil'de yaşam normale dönuyor • KUDÜS(AA)-israil, Batı Şeria'nm El-Halil kentinde. kendi denetimınde bulunan semtlerde yaşayan 20 bin Filistinli'ye uyguladıgı sokağa çıkma yasafını kaldırdı. Israil, bir FilistinJi 'nin bir Yahudi yerleşimciyi bıçaklayarak öldürdüğü 20 Ağustos'tan bu yana 400 kadar Yahudi ycrleşimciyle 20 bin Filistinli'nin yaşadığı semtlerde sokağa çıkma yasağı uyguluyordu. ftrak'ta savaş kalıntıları • BAĞDAT (AA) - Irak'm güney kesimınde, Körfez Savaşı'ndan kalma havan topu ve mayınlann patlaması sonucu 9 kişi öldü. Kuveyt sının yakmlanndaki El- Zubayir Bölge Valisi Ekrem Muhammed Ali. Safvan çöl bölgesinde patlamalar sebebiyle 3 çobanın öldüğünü söyledi. Diğer 6 Irakh'nın da, Kuveyt sının yakınlanndakj bölgeierde, havan topu ve mayın pattamalan sonucu öldükleri belirtildi. Sudan'da sef • HARTUM(AA)- Sudan'ın kuzeyindeki Nil eyaletinde meydana gelen sel felaketi, 160 bin aılenin evsiz kalmasına ve yaklasık 7 milyon dolar tutannda zarara yol açtı. Eyaletin Atbara kentinde 67 köy ve binlerce hektarlık ekili arazi sular akında kakh. Başkent • Hartum'un 300 kiiontetre kuzeyindeki Artuli Adası 'nda mahsur kalan 4 bin ailenin de tahliye edildiği bildirildi. Sudan'ın batısmdaki Güney Darfur bölgesinde de sel nedeniyle 17 kişi öldü. Kamboçya'da halkayakta • PHNOMPENH(AA)- Kamboçya'da, geçen ay yapılan seçimlere hile kanştırıldığını iddia eden ve bir haftadır başkent Phonm Penh'te oturma eylemi yapan 15 bin kadar gösterici, dün Meclis'e doğru yürüyüşe geçti. Kamboçya'da şimdiye dek yapılan bu en büyük gösteriye katılanlara güvenlik güçleri müdahale etmedi. Muhalefet. 26 Temmuz'da yapılan seçimlere hile kanştınldığını öne sürerek resmi soruşturma açılmasını istiyor. Nndistan'da tekne kazası • YENİDELHİ(AA)- Hindistan'ın doğusundaki Bihar eyaletinde, önceki gün bir teknenin batması sonucu 30 kişi öldü. Hindistan resmi haber ajansı PT[, teknede, çoğu kadın ve çocuk olmak üzere en az 50 yolcu bulunduğunu duyurdu. Kaza nedenini belirtmeyen ajans, 20 kadar yolcunun yüzerek ya da kurtanlarak sahile ulaşmayı başardığını belirtti. Çin'de hastane yangını • PEKtN(AA)-Çin'in dogusundaki Çangzu kentinde, bir hastanede çıkan yangında 14 kişi öldü. Yangına, bir onanm sırasında kaynak yapılırken etrafa saçılan İavılcımlann neden olduğu bildirildi. Kısa sürede binayı saran alevlerden kurtulmak için pencerelere ' hücum eden hastalardan 10'u düşerek öldü. 4 hasta da yanarak can verdi. Pakistan'da • LAHOR(AA)- Pakistan'ın Pencap eyaletinde, kimliği belirsiz saldırganlar, bir ailenin 4 üyesini boğazlannı keserek öldürdü. Saldırganlar aynı aileden 3 çocuğun da boğazını kesti. Çocuklar hastanede yaşam savaşı veriyor. Rusya'da, iktidar ve muhalefetin üzerinde uzlaştığı siyasi mutabakat metni KP yönetiminden döndü Koıııüııistler geıi achmatb• Komünist Parti Genel Sekreteri Züganov, metni kabul etmeden önce aksamadan uygulanacağı yönünde garanti istediklerini ve Boris Yeltsin'in yetkilerinin bir bölümünün hemen parlamentoya devredilmesi gerektiğini bildirdi. Dış Haberler Servisi - Rusya'da devlet başkanı, iktidar ve muhalefe- tin, ekonomik krizin yol açtığı siya- si lcrizi aşmak amacıyla dün üzerin- de anlaşmaya vardığı siyasi mutaba- kat metni Komünist Parti Politbüro- su'ndan geri döndü. Komünist Parti Genel Sekreteri Gennadi Züganov. iktidarla muha- lefet arasındaki pazarlıklar sonucu hazırlanan metne itirazlannı açık- larken, parti yönetiminin. metni im- zalamadan önce 'aksamadan uygu- lanacağı' yönünde garanti istediği- ni bildirdi. Rusya'nın NTV televiz- yonuna konuşan Züganov, parla- mentonun alt kanadı Duma'da bu- gün yapılması beklenen güvenoy- lamasında da. Başbakan Vekili VTk- tor Çernomırdin'm başbakanlığa getirilmesine karşı oy vermeleri ka- ran alındığınt kaydetti, Züganov, "Ekonominin çökmesinde Çerno- mırdin'in de payı vardır" dıye ko- nuştu. Züganov'un televizyon konuş- masının ardından aşın sağcı milli- yetçiler de, Çernomırdin'in başba- kanlığına karşı oy kullanacaklannı açıkladılar. Rusya'da dün sabah, Kremlin, ik- tidar ve muhalefet arasında bir mu- tabakat metni imzalandığı bildiril- mişti. Çernomırdın başkanlığında bir hükümet kurulmasmı öngören metin, Devlet Başkanı Boris VeK- sin'in sahip olduğu yetkileri sınır- landınyordu. Yeltsin, günün ilerle- "Yeltslnln de koltuğu sallantıda' Etme bulma dünyası R Ekonomik kriz ülkedeki dengeleri altüst etti. Halk ucuz tnallar satan diik- kânlann önünde uzun kuyruklar oluşturdu. Yeltsin,ekonomik krize çözüm bulması için Çemomırdin'i, başbakanlığa getirmiştL(Fotoğraflar: Reuters) yen saatlerinde yaptığı açıklamada. kendisinin ve özellikle Kremlin Sa- rayı'ndaki kurmaylannın, hüküme- tin yapısı ve politıkalanna çok faz- la kanştığını kabul ederek. mutaba- kat metninin hükümet ile ilgili bö- lümlerine onay verdiğini açıkladı. Ancak Duma'da çoğunlukta olan KP yönetimi. akşam saatlerinde metni kabul ermediğıni bildirdi. Karan açıklayan Züganov "Bu metin, uygulanacağı yönünde hükü- metin ve Boris Yeltsin'in garantile- riniiçermi>or''dedi. *YettsûTinken- dfleri ile oyun oynayabileceğini sa- vunan' Züganov. Çernomırdin'in, güvenoyu aldıktan sonra Yeltsin ile ülkeyi istedikleri gıbi vönetmeye devam edebileceklerini belirtti. Züganov. "Biz Yeltsin'in yetkileri- ni şimdiden devretmesini. her şe> in şimdiden belli olnıasınu ondan son- ra Çernomırdin'e gü\eno\u veril- mesini talep ediyonız" dıye konuş- tu. Milliyetçi Partı'nin lıden Vllade- mir Jirinovski de. "Komünistleri destekJcmekten memnunluk duya- cağıın"dedi. Yeltsin. Çernomırdin'in ısmini Duma'ya bir hafta önce bıldırdiği için güvenoylamasinın, bugün ya- pılması gerekiyor. Duma'nın Yelt- sin'in önerdiği aday için üç kez oy- lama yapma hakkı bulunuvor. Uç oylamada da başbakan adayının reddedılmesi halınde Yeltsin'in Du- ma'yı feshetme hakkı doğuyor. Sıyasi gözlemciler. yapılacak ye- nı bir anlaşma ile Yeltsin'in siyasi açıdan bertaraf edilebileceğini, Ko- münıstlenn yeni kurulacak hükü- mette daha fazla söz sahibı olacağı- na dikkat çekiyor. Rusya'nın ekonomik reformlan gerçekleştirmesini isteyen Batı, ül- kedeki son gelışmelere temkinli yaklaşıyor. ABD Hazine Bakan Yardımcısı Lawrence Summers, Komünistlerin itirazından önce yap- tığı açıklamada, "Ülkeler kendieko- nomik gekceklerini kendüeri belir- lerler. Bunu da sözierk değil, eylem- leriyle gerçekleştirirler" dıye konuş- muştu. HAKANAKSAY MOSKÖVA - 80'li yıllann sonuna doğru Puşkin Meydanı'nda ve Arbat Sokagı'nda keyifli bir yenilik ortaya çıktı. Lider Miha- DGorbaçov'la fotoğraf çektirmek isteyenler bu hoş yenilik sayesinde amaçlanna ulaşa- bılıyordu. Normal insan boyunda bir tahta- ya yapıştınlmış kaliteli bir Gorbaçov fotoğ- rafı parayı bastıranın emrine amadeydi. Gidip yanına pozunu veriyordun ve ister yan yana, ister el ele, istersen de kolun lide- rin boynunda fotoğraf çektinp tarihte bir iz bıraktığın kanısına kapı- labıliyordun. Ardından yeni lider Boris YehsüTle fotoğraf çektırmek mo- da oldu. Sonra da bu mo- dalar unutuldu girti. Geçenlerde baktım, Yeltsin'in büyük boy fo- toğrafı yeniden ortaya çıkmış. Şaşırdım. Acaba neye işaret? Gorbaçov'la çektirilen fotoğraflann sayısı en çok o iktidardan indikten sonra artmıştı... Ee, etme bulma dün- yası ! Gorbaçov çok uzun bir süre içinde ve adım adım terk etmişti iktida- n. Yetkileri aşamaaşama budanmıştı. Sonunda bir gün üstüne oturdu- ğu koltuğun hiçbir anlamı kalmadığını gö- rüverdi. Veolmayan birüJkenin başkanlığın- dan istifa etti. O zamanlar Gorbocov'un çi- lesi, ezeli rakibi Yeltsin'e zevk veriyordu. Kimbilir şimdi Gorbaçov ne gibi duygular içindedir?.. Gorbaçov'un iktidan kaybetmesi yaJnız- ca siyasi gelişmelere ve saray entrikalanna baglı degildı. Sovyetler Birligi ciddi bir eko- nomik kriz yaşıyordu. Krizi aşmak için 1991 'de dönemin başbakanı Valentin Pavlov para reformuna gitmişti. Fiyatlar 3 kat art- usya'da Birinci Dûnya Savaşı'ndan beri, iktidarlann devrilip yeni yönetimlerin işbaşına gelmesinde ekonomik krizler etkili oldu. Gorbaçov'u koltuğundan eden, siyasi gelişmeler kadar, ekonomik krizdi. Bugün siyasi kulislerde, Yeltsin'i de aynı sonun beklediği konuşuluyor. mıştı. Dış Ekonomi Bankası fiilen batmış- tı. Yoksulluğunun derdine düşen halk, ülke- nin parçalanmasma aldırmadı bile. Bu Rusya'nın kaderiydi belki de. Daha Birinci Dünya Savaşı yıllannda çıkan eko- nomik kriz (fiyatlar 1914-1916'da yaklasık yüzde 200,1917'de ise yüzde 426 artmıştı), enflasyon ve çığ gibi büyüyen iç borçlar, Romanov ve Kerenskiyönetimlennin altını oymuş ve Bolşeviklerin iktıdara gelmesine kapıyı aralamıştı. Daha sonra iç savaş, bankalann millileş- tirilmesi, mevduatlara el konması, iç ve dış borçlann reddedilmesi, emisyon hacminin ölçü- süzce büyümesi, şimdi "kml terör yıUan" deni- len "askeri komünizm" dönemine uzanmıştı. 1928, 1931 ve 1932 yıl- lanndaki ekonomik bu- nalım ve fiyatlann olağa- nüstü artması, Stalin' in baskıcı yönetimini bera- berindegetirdi. 1947 pa- ra reformu "demir^ıer- de"nin kurulmasında önemli bir aşamaydt 1961 yılındaki pafe re- formu. rublenin değer kaybı ve dövizle ilgiJi kı- sıtlamalar. ardındaıj ka- raborsanın doğuşu, 1962 ve 1964'tekifiyat artışlan, NikitaKmşçev'in iktidardan uzak- la^tmlmasına zemin oluşturdu. - Başka ömekler de vermek mümkün. Ama belki de en sıcak ömek bugün yaşamyor. Rusya 1991 'den bu yana en cıddı ekonemik krizi soluyor. Ve bir polıtıka uzmanının de- yişiyle, "Kriz, Yeltsin'in ülkeyi yönetmede- ki beceriksiziiğini birdenbire bütün açıklı- gryla ortaya seriverdL" Ne diyelim, kralın çıplak olduğunu anla- mak körü değil. Yeter ki bu arada halk çıp- lak kalmasın... Kabila'ya bağlı birliklerin liman kenti Matadi ve Inga barajını ele geçirdiği bildirildi Kongo DC'de isfancılar ğeüDış Haberler Senısi - Kon- go Demokrarik Cumhunye- ti'nde (Kongo DC) Devlet Başkanı Laurent Kabila'ya bağlı hükümet birlıklerinin başkent Kinshasa'nın ardın- dan guneybatıdaki liman ken- ti Matadi ile Inga barajının da kontrolünü ele geçirdikleri bildirildi. Bu arada, Geneikurmay Başkanı General Joseph Ka- bila'nın, halka sükünet çağn- sı yapmasmm ardından ülke- de durumun sakin olduğu ha- ber \eriliyor. Bölgedeki AFP muhabiri, Tutsilenn önderli- ğindeki isyancılann linç edil- mesi, canlı canJı yakılması ya da dövülerek öldürülmesi gi- bi olaylann hemen hemen durduğunu belirtti. 'Teslim olun' çagnsı Devlet Başkanı Laurent- Desire Kabıla'mn oğlu, Ge- neikurmay Başkanı Joseph Kabila, geçen cuma günü yaptığı açıklamada, çevreleri kuşatılmış olan isyancılara teslim olmalan. halka da şid- dete son vermeleri çağnsında bulunmuşru. Ülkenin güneyindeki Go- ma kentindeki üslerinden Yakalan gerillalann linç edilmcsl, iskenceyle >c_va yakılarak öldürülmesi gibi insaniık dışı olaylann durduğu belirtiliyor. AFP'ye açıklama yapan ıs- nyle mücadeleye devam ede- layan Jean-Pierre Ondekane, ediyoruz" dedı. yancılann liden Jean-Pierre ceklerini söyledi. Matadi ken- "Savaşbttmedi.Durumbirim Ruanda Dışışleri Bakanı Ondekane ise Kabila güçle- tinin düştüğü haberini yalan- lehimjze. ÎJeriemeye devam Anastase Gasana, Güney Af- rika Cumhuriyeti Devlet Baş- kanı Nelson Mandela'nın yü- rüttüğü banş girişiminin ba- şansız olması halinde Kongo DC'ye asker göndermeye ha- zir olduklan uyansında bu- Iundu. Güney Afrika haber ajansı SAPA'nın haberine göre, Ga- sana, "Aksi halde, Kongo De- mokratik Cumhuriyeti'nde yaşayan Ruandalılara vç Tut- sflerin de aralannda bulundu- ğu diğer insanlara \ardım et- mek için askeri mtidabalede bulunacağız" dedi. Öte yandan, Kabila'nın, ka- tılmadığı Bağlantısızlarzirve- sinde Kongo DC delegasyo- nunun "işgalci" olarak nite- lendirdikleri Uganda ve Ru- anda'nın kınanması yolunda girişimlerde bulunduğu kay- dedildi. BM Genel Sekreteri Kofi Annan ise Güney Afrika Cumhuriyeti'nin Durban ken- tinde yapılan zirve öncesinde yaptığı açıklamada, Kongo DC'deki sorunun banşçı yol- lardan çözümlenebileceğin- den emin olduğunu söyledi. Annan, çatışmayla ilgili bü- tün ülkelerle sürekli temas ha- linde olduğunu ifade etti. 'S-300'leri Atina koruyacak' • Yunanistan Savunma Bakanlığı Danışmanı Alifantis, Türkiye'nin Kıbns'a yönelik bir hava saldınsı halinde, Yunanistan'ın buna 5 dakika içinde karşılık verebileceğini öne sürdü. LEFKOŞA (AA) - Y'unanistan Savunma Bakanlığı Özel Danışmanı Stelyos Alifantis. Yunanistan'ın, Kıbns Rum yönetiminin Rusya'dan sipariş eftiği S- 300 fuzelerinin taşınmasında koruma sağlayacağını belirtti. Rum kesiminde yayımlanan Simerini gazetesine bir demeç veren Alifantis, Rum-Yunan ikilisınin S-300 füzeleri konusunda ortaya koydukJan önşartlara uyulmadan, füzelerin adaya gelişinin olası bir ertelenmesi ve devamında iptal edilmesini "savaşmadan mağlubiyet" olarak niteledi. Böyle bir durumda "Türkiye'ye Ege'de oJay çıkarma yolunun açüacağuır iddia eden Alifantis. "Ankara'nın askeri tehditlerine boyun eğmeye ve savunma hakkınuzdan vazgeçmeye haanz, mesajını vermiş olacağız" görüşünü ortaya attı. Alifantis. Kıbns Rum yönetimi lıden Glafkos KJerides ile Yunanistan Başbakanı Kostas Simitis arasında Atina'da yapılan toplantıda, Rum kesiminin, Yunanistan tarafindan süratle takviye edilmesinin de kararlaştınldığmı bildirdi. Alifantis. Türldye'nin Kıbns'a yönelik bir hava saldınsı halinde, Yunanistan'ın buna 5 dakika içinde karşılık vereceğinı öne sürdü. 'Karar Rum kesimine ait' Yunanistan Başbakanı Kostas Simitis, S- 300 füzeleriyle ilgili nihai karann. Kıbns Rum yönetimi tarafindan verileceğıni, Atina'nın da bu kararı destekleyeceğini söyledi. Rum radyosunun haberine göre. Fransız Le Monde gazetesine bir demeç veren Simitis. S-300 füzelerini Kıbns'a getirmenin amaç olmadığını, füzelerin. Rum kesiminin savunması için alındığı görüşünü savundu. Simitis, Rum yönetiminin Avrupa Birliğı üyeliği ile çözüm çabalannın ayn olduğunu ileri sürerek. üyelik görüşmelerinin yanı sıra çözüm için de görüşmeleryapılmasını ıstedı Türk- Yunan ılişkilerine de değınen Simitis, "Türkiye'de yapılması beklenen seçimlerden sonra, siyasal arenanın netleşmesini umduklannı" söyledi. Fkvadnr'da fplnkptler 7İnririıznvauur uujeıuneuer zıncırı b a d a k i ozel bir Tupole\ tipi bir uçağın, başkent Quito'daki havaalanından önceki gece havalandıktan hemen son- ra düşmesi sonucu ölenlerin sayisı 77'ye > ükstldi. Kurtarma çalışmaiarının sürdüğünü belirten yet- kililer, uçakta 34'ü Ekvadorlu olmak üzere 76 yolcu ve 14 mürettebat bulunduğunu kaydetrJler. Ül- kenin kıızeydoğusundaki Paapallacta yerieşim bölgesi yakınlannda bir otobüsün uçuruma yu- vaıianması sonucu da, biri çocuk 34 kişinin öldüğü, 18 kişinin yaralandığı bildirildi. 'Bin Laden son anda kaçtı' Dış Haberler Servisi - ABD yönetiminin. Kenya ve Tanzanya'daki ABD büyükelçiliklerine düzenlenen saldınlann arkasında olmakla suçladığı Suudi milyarder Osama bin Laden'ın. Afganistan'da geçen hafta bombalanan üslerden birinde bulunduğu, ancak saldından hemen önce üsten aynldığı iddia edildi. Washington Post gazetesinin, resmi kaynaldara dayanarak dün verdiği haberde, Bin Laden'in, 20 Ağustos'ta Afganıstan'a düzenlenen saldınlarda hedef alınan üslerden birinde, kendisine bağlı örgütün üst düzey yetkilileriyle toplantı yaptığı kaydedildi. ABD Savunma Bakanlığı'nın bir yetkilisi, gazeteye verdiği demeçte. "Saldınnın düzenlendiği gün bir toplantı yapıldığından haberdanz" dedi. Washington Post'un haberine göre, bazı askeri yetkililer de, Afganistan'da terör kampı olarak belirlenen hedeflerin. Kenya ve Tanzanya'daki büyükelçiliklere düzenlenen saldından çok önce tespit edildiğini belirttiler. Haberde, ABD'li askeri yetkililerin, Afganistan'daki terör kamplaruıa saldm hazırlığı yapılması konusunda haziran ayında talimat aldıklan kaydedildi. Kameraman ölü bulundu Bu arada, Bin Laden'e ait terör kamplannın filmini çekmek üzere bölgeye giden bir kameraman. Pakistan-Afganistan smınndaki otel odasmda ölü bulundu. CBS televizyonunun en fazla izlenen araştırma programı "60 Dakika'' için çekim yapacak olan 40 yaşındaki kameraman Carlos Mavroteon'un ölüm sebebi bilinmıyor. Peşaver kentindeki otel odasında, yatağmda "oturur vazryeöe" ölü bulunan Mavroleon'un ölüm nedenini saptamak için otopsı yapılacak. Güney Afrika'daki bomba Bu arada. Güney Afrika'nm Cape Town kentinde Planet Hollywood lokantasına düzenlenen bombalı saldınnın, Islamcılar tarafindan değil, uyuşturucu tüccarlan tarafindan gerçekleştirildiği öne sürüldü. Alman Focus dergisi, ABD Haberalma Teşkilatı CIA'nın, bu konudaki bilgileri Alman Haberalma Teşkilatı BND'ye ilettiğini yazdı. ABD fastfood restoran zinciri Kentucky Fried Chicken'ın Pakistan'ın Karaçi kentindeki şubesine bir grup genç tarafindan sopalarla saldın düzenlendiği kaydedildi. ABD'nin Sudan ve Afganıstan'a düzenlediği saldınlara misilleme yapılmasmdan çekinen Mısır'da da ABD, tngiltere ve Israil büyükelçilikleri civannda güvenlik önlemlerinin olağanüstü arttınldığı bildirildi.