Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 17 AĞUSTOS 1998 PAZARTE
HABERLERİN DEVAMI
TURKIYE
Istanbul
Edime
Kocaelı
Çanakkale
Izmır
Manisa
Aydın
Oenizlı
PB
PB
PB
PB
A
A
A
A
29
31
28
30
32
32
36
33
Sinop PB 24 Adana A 34
Samsun Y 26 Mersin A 35
Trabzon Y 24 Dıyartoakır A 38
Giresun
Ankara
Y 25 Şanlıurfa A 37
PB 28 Mardin A 34
Eskişehir PB 28 Siirt
Konya
A 35
PB 28 Hakkâri PB 30
Sıvas Y 26 Van PB 27
Zonguldak PB 25 Antalya A 33 Kars Y 24
Yurdun kuzey ke-
simleri çok bulutlu,
Orta ve Doğu Kara-
deniz, Iç Anado-
lu'nun kuzeydoğusu
ile Doğu Anado-
lu'nun kuzeyı sağa-
nak ve gök gürıiftülü
sağanak yağışlı, di-
ğer yerier az bulutlu
veaçıkgeçecek. Ha-
va sıcaklığı tüm yurt-
ta biraz azalacak.
DIS MERKEZLER
Oslo
Helsinki
Stockholm
Londra
Amsterdam
Brüksel
Paris
Bonn
Y
Y
Y
Y
Y
PB
A
A
20
18
18
25
22
27
30
30
Münih A 28 Zürih
Beriin
Budapeşte
Madrid
Viyana
Belgrad
Sofya
Roma
Atina
A
A
Y
A
PB
PB
Y
A
31
29
35
28
32
30
33
30
A 29 Şam
Moskova
Aşkabat
Astana
Taşkent
Bakû
Bişkek
Tiflis
Kahire
Y
PB
A
A
A
PB
A
A
14
30
32
34
30
37
26
36
A 41
•Tahran
Kahıre'
Parçah tMİUth
Bulutlu k
Çok bulutlu > Sulu kar > Gokguruttı
G. Doğu'ya 15 bin
B Baştarafı 1. Sayfada
geçiş çok pahalıya mal olu-
yor. Bu nedenlerden dola-
yı 2000 yılı ıçın öngördü-
ğü profesyonellığe geçe-
meyen TSK, 18 aylık mec-
buri askerlik hizmetini
yaptıktan sonra sivil haya-
ta dönen kişiler yerine 15
yıl mecbun hizmet sırasın-
da deneyiminden yararla-
nacagı uzman askerleri ter-
cih ediyor.
1992 yılından itibaren
uzman başçavuş alımlan
ile profesyonel orduya ge-
çişin çekirdeğini oluşturan
TSK'de profesyonel leşme
oranıyüzde 10'ugeçmedı.
Şu anda profesyonel ordu-
nun çekirdeğini oluşturan
kadrolar ise henüz ABD ve
tsrail'de olduğu gibi üni-
versite mezunu kadrolar-
dan oluşamıyor. Ancak
TSK, son dönemde verdi-
ğı ılanlarda bazı profesyo-
nel kadrolar için üniversite
mezuniyeti koşullan da
aramaya başladı.
Sezgin, uygulamadakı
mecburi askerlik ve profes-
yonel ordu olan karma as-
kerlik sisteminin terör ör-
gürü PKK ile mücadeleye
uygun olmakla beraber
Türkiye'nin, ülke içinde,
bölgede ve dünyadaki eko-
nomik ve siyasi gelişmele-
re bağlı olarak profesyonel
sisteme geçişinin sürdürül-
düğüne işaret etti. Sezgin
profesyonel orduya geçişin
bir amaç olmaya devam et-
tiğine de işaret etti.
Soğuk savaşın sona er-
mesi ile askeri harcamaia-
nnı azaltan Türkjye'nin
pek çok Avrupah müttefi-
ki, kaynaklannı ekonomik
gelişme için harcama ola-
nagına kavuştu. Ancak ge-
rek devam eden PKK terö-
rü, gerekse dünyanın po-
tansiyel istikrarsızlık böl-
gelerinin Türkiye'nin çev-
resinde yer alması Anka-
ra'yı askeri harcamalannı
azaltıp bunu ekonomik
kalkınmaya ayırma olana-
ğından yoksun bıraktı.
Dünyada savunma har-
camalanna aynlan kaynak
küçülürken; Türkiye, en-
vanterindeki tiim eskime-
ye yüz tutan silah sistemle-
rini yenileme ve pahaiıya
mal olan ateş gücü yüksek,
kritik teknoloji gerektiren
modern bir yapılanmayı
başlattı. Bu amaçla TSK
önümüzdekı 25-30 yıllık
dönem için 150 milyar do-
larlık bir harcama gerektı-
ğini açıkladı. Sezgin. Tür-
kiye'nin bu yılki bütçesi 60
milyar dolar olmakJa bera-
ber. ülkenin çevresindekı
istikrarsız durumun güçlü
ve caydıncı birTSK'ye ih-
tiyaç gerektirdiğine işaret
etti. Sezgin şunlan söyledi:
"Türkiye haJen TSK'ye
yılda ortalama 3 milyar do-
lar civannda bir harcama
yapıvor. Bunun hemen he-
men yansını Savunma Sa-
nayii Destekleme Fonu'-
ndan karşıhyor. Bunun dı-
şında devlet kredisi ile ya-
nm miiyar dolar civannda
Hazine'den karşılanan a-
lımlar vardır. Sadece bu ra-
kamlar yılda 4 mih ar dola-
n bulmakta olduğundan
bu. 30 yılda 120 miryar do-
lar demektir. Savunma Sa-
na>ü Destekleme Fonu 'nun
giderekartacağı da beklen-
mektedir."
'ABaıtniyedr
Sezgin, Türkiye'ye tam
üyelik yolunu açmayan
AB'nin Türkiye'nin iç ya-
pısına ve Kıbns dahil dış
politıkasma dair yanlı, ön-
yargılı veabartılı değerlen-
dirmeler yaptığını belirtti.
AB'yi Türkiye'ye art ni-
yetli siyasi koşullar dayat-
makla suçlayan Sezgin şu
görüşlere yer verdi:
"AB'nin turumu sağiam ve
güven duyabileceğûniz bir
zemin oluşturmaktan u-
zaktır. Türkiye'nin gelece-
ği ve AB Ue flişkileri böyle-
sine belirsiz bir zemin üze-
rine inşa edilemez. Türkiye
aynı zamanda AB Ue bü-
tünleşme iradesini her şeye
rağmen sürdürmektedir.
Bu kararlıhğım ı/ın devanu,
AB'nin izlediği hatalı ve sa-
kıncalı yolda ısrar edneme
erdemini göstermesine
bağbdır."
Seçim yaturmı başladı
• Baştarafı 1. Sayfada
lesi yapılan 3 bin 670 ara-
cın bu yıl sonuna dek iller-
de yapılacak törenlerle da-
ğıtılacağını söyledi. Yıl-
maz, 29 bin geçici işçiye
de "Bu işçOerin sürekli ot-
ması için söz aldım. Yıl so-
nuna kadar bu işi hallede-
mezsem, kendimi hiçbir şey
yapmamış sayanm" müj-
desi verdi. Yılmaz'ın, Bay-
kal ile anlaşmalanna uya-
cağını sık sık yinelemesi,
hükümet ortaklannın se-
çimde kendilerine katkı
sağlayacak yatınmlan bir
an önce tamamlama çaba-
sına girmesine yol açtı.
"Seçim ekonomisi yok"
açıklamalanna karşın hü-
kümetin fındık, buğday ve
şekerpancan alımlan için
650 trilyon lira vermeyi ön-
görmesi Yüksek Planlama
kurulu'nda da "seçnnyaü-
nnu" olarak değerlendiri-
Iip tartışma yaratmıştı. Me-
mura ekim ayında verilme-
si öngörülen "en az yüzde
10'lukzammın" daha yük-
sek olması beklentisi de di-
le getirilirken köylü ve iş-
çilere yeni "seçim müjdele-
nT
verilmesi bekleniyor.
DSP'nin kendi partisin-
de bulunan bakanlıklarda
8 yıllık eğitim ve vergi re-
formunun gerçekleştiril-
mesini seçimlerde temel
propaganda malzemesi
olarak kullanması bekle-
nirken Köy Hizmetleri Ge-
nel Müdürlüğü kendisine
bağlı olan DSP'Ji Devlet
Bakanı Mustafa Yümaz da
köylüler ve geçici işçilere
dönük "müjdeler" verme-
ye hazırlanıyor. Yılmaz,
dozer, silindir, damperli
kamyon, seyyar tamir kam-
yonu, hidrolik kaya delici
ve greyderlerden oluşan 3
bin 670 aracın ihalesinin
yapıldığmı, bu yıl sonuna
dek köylüye teslim edile-
ceklerini söyledi. Cumhu-
riyet tarihinin en büyük
makine alımlanndan birini
gerçekleştirdiklerini vur-
gulayan Yılmaz, arahk
ayında illerde törenler dü-
zenleyerek alınan araçlan
dağıtacaklannı söyledi.
Yılmaz, Doğu ve Güney-
doğu Anadolu'da çok sayı-
da güvenlik yolunu ta-
mamladıklannı belirterek
"Dijarbakır'da, Tunceli'de
asfah şantiyesi kurduk. Gü-
venlik \ollan için şu andan
itibaren 2 trihon daha har-
cavacagız. Doğu ve Güney-
doğu'da çok sayidayerin iç-
me suyu işini tamamladık.
Srvas'ta tarihin en büyük
yatmmuu gerçekleştirdik"
dedi.
Hükümetın.l999yıhba-
şına dek geçici işçi sorunu-
nu da çözmesi bekleniyor.
Devlet Bakanı Mustafa
Yılmaz, 15 bin geçici işçi-
nin Milli Eğitim ve Sağlık
bakanhklarının sınavlannı
kazandığını, atamalannın
yapıldığını; kalan 29 bin
geçici ışçinın sorununu da
çözmeye çalıştıklannı söy-
ledi. 29 bin geçici işçıyı
"sürekli'" yapmaya çalıştık-
lannı anlatan Yılmaz, şu
bilgileri verdi: "Bakanlar
Kurulu'nda bana söz veril-
di. Benim de işçilere sözüm
var. 1999 bütçesine 12 a> ça-
bşacaklar gibi para konul-
ması için çalışacağun. Sözü-
nü aldım. Aksilikolursa, bu
rüzgârfirtınayadöner, be-
ni bakanbktan götürür. Se-
çimden önce bunu mutlaka
çözeceğiz. Bütçeyi biz yapa-
cağımıza göre, bu sorunun
çö/ülmemesi için neden
yok. 29 bin geçici işçüün du-
rumu mutlaka bu yıl sonu-
na dek belliolmakzorunda.
Bu proje gerçekleşmezse,
ben kendimi hiçbirşey yap-
mamış saj^nm. KarayoUa-
n işçileri, kışın karla uğra-
şıyor, vann yol yapıyor, de-
niyor. Bizim geçici işçileri-
nıizin de 8 yıllık eğitimden
sonra 12 ay çalışması gere-
kiyor. Taşımalı sistem nede-
nrvle, bütiin yollan sürekli
açık kaunalı. 8 yıllık eğitim,
Köy Hizmetieri'nin kışın da
çahşmasınızonınlu haiege-
tirdL"
Harp Akademileri komşu ülkelerin durumunu inceledi
Silahlanma raporuALPERBALLI
ANKARA - Harp Akademileri
Komutanlığı, Türkiye'nin savunma
sanayii altyapısının komşulanyla
karşılaştınldığında kendi kendine
yeterli olmaya doğru giderek geliş-
tiğini bildirdi. Harp Akademileri ta-
rafından hazırlanan "TSK ve Sa-
vunma Sanayii'' başlıklı raporda,
Türkiye'nin Batı'nın ambargosuna
hedef olan komşulannın özellikle
Çin ve Kuzey Kore'den silah ve tek-
noloji dışalımına yöneldikleri kay-
dedildi. Raporda, Türkiye'nin sa-
vunma elektroniği ve havacılık ko-
nularında gelişmiş ülkeler standar-
dına ulaştığı kaydedilirken "Türki-
ye,bazı belirii silah sistemlerinin ge-
liştirilmesi üzerindeçaba sarfetme-
mekle birlikte.gerektiğinde bu silah
sistemlerini üretebilecek temel alt-
>apı>~a \c insan gücüne sahip bir ül-
ke konumundadır" denıldı.
Hava Pılot Kurmay Yarbay Os-
man Gür tarafından hazırlanarak
Harp Akademileri Komutanı Orge-
neral NecatiOzgen'in önsözüyle ki-
taplaştınlan raporda, Türkiye'nin
komşulanna ilişkin şu değerlendir-
melere ana hatlanyla yer verildi:
Yunanistan: 1980'lerin başında
Avusturya ve Almanya'yla imzala-
nan lisans anlaşmalan çerçevesin-
de paletli zırhlı personel taşıyıcılar
ile 30 milimetrelik uçaksav ar topla-
nnm üretimine başladı. Atina ya-
Yetişmiş insangücü kaynaklannın
kısıtlı olması nedeniyle başarılı olamadı.
Balistik füzeler ve topçu roketleri ile m o -
torlu toplann üretiminde önemli yetenek-
ler kazandı, ancak bağımlılıktan kurtula-
madı. İSrall; Bölgedeki en güçlü savun-
ma sanayiinin sahibi. Dünyaya yayılmış
Yahudi toplumu tarafından destekleniyor.
Sürekli bir teknolojik bilgi akışına sahip.
kınlanndaki HAI (Yunanistan Uzay
ve Havacıhk Sanayii) tesislerinde
ise ABD ve Fransız yapımı uçak ve
helikopterlerin bakım ve onanm
hizmetleri ile bazı yedek parçalan-
nın üretimi gerçekleştirildi.
Ancak 1980'lerin sonlanndan
itibaren yurtıçi siparişlerdeki düşüş
ve HAI'nin kuruluş aşamasında ön-
görülen ihracat hedeflerine ulaşıl-
maması gibi nedenlerle kara ve ha-
va sistemleri üretiminde kayda de-
ğer bir gelişme elde edilemedı. Si-
vil amaçlı gemi inşa olanaklan son
derece ileri düzeyde bulunan Yuna-
nistan'ın, bualandakı potansiyelini
Deniz Kuvvetleri'nin ihtiyaçlannı
karşılamada organize edemediği
görüldü. 199O'lı yıllarda Almanya
lisansı altında firkateyn inşa etme-
ye başlayarak bu alandaki ilk ciddi
adımını attı. Buna karşılık arzuladı-
ğı başanya ulaşamadı. Uçak ve he-
likopter teknolojileri ile roket ve sa-
vunma sanayiine yönelik elektro-
nik teknolojilerinde Türkiye'nin
çok gerisinde kaldığı görülmekte-
Y l i n a n l S t a n : Uzay ve havacıhk sanayi-
inin ihracat hedeflerine ulaşamaması ne-
deniyle üretimde kayda değer gelişme
gösteremedi. f r a n : Çin Halk Cumhuriye-
ti ve Kuzey Kore gibi teknolojik açıdan ge-
ri ülkelerle işbirliğine zorlandı. B l l l g a -
H s t a n : Tamamen eski Sovyetler Birli-
ği'ne bağımlı durumda olması nedeniyle
modern siJah sistemleri geliştiremedi.
dir.
İran: Irak'la savaş ve Batı'nın
uyguladığı silah ve teknoloji am-
bargosu, savtuıma sanayii altyapısı-
nı geliştirme çabalannı olumsuz
yönde etkilemiş, Tahran yönetimi-
ni Çin Halk Cumhuriyeti ve Kuzey
Kore gibi teknolojik açıdan geri ül-
kelerle işbirliğine zorlamıştır.
Iran'ın bugün için sahipolduğu bel-
ki de en ileri üretim yeteneğinin
topçu roketleri ile kısa-orta menzil-
li balistik füzeler üzerine yoğunlaş-
tığı görülmektedir. Aynca genelde
eskimiş teknolojili Doğu Bloku sis-
temlerinin ömek alınması ve kop-
ya edilmesi yoluyla da bazı muha-
bere donanımı, tekerlekli zırhlı
araçlar, hafif kara silahlan ve tank-
savar füzelerinin yapıldığı bilin-
mektedir.
Bulgaristan: Savunma sanayii fa-
alıyetlerinde tamamen eski Sovyet-
ler Birliği'ne bağımlı bir durumda
olması nedeniyle teknolojiye ulaş-
mada ve modern silah sistemleri-
nin geliştirilmesinde zorluklarla
karşılaşılmıştır. SavTinma sanayii iş
dağılımında mühimmat, kara ko-
nuşlu elektronik harp sistemleri ve
muhabere donanımı üretimini üst-
lendi. Aynca sınırlı da olsa zırhlı
araç üretimi yeteneklerini geliştir-
di.
Irak: Saddam Hüseyin rejiminm
başa geçmesinden sonra savunma
sanayii alanında kendine yeterli ola-
bilmek ve silahlı kuvvetlerin büyük
miktardaki savunma donanımı ihti-
yacını yurriçi kaynaklardan karşıla-
yabilmek için gerekli yatınmlardan
kaçınmayan Irak, yetişmiş insangü-
cü kaynaklannın kısıtlı olması ve
devlet eliyle gerçeldeştirilen yatı-
nmlarda büyük idari hatalar yapıl-
ması nedeniyle başanlı olamamış-
tır. Balistik füzeler ve topçu roket-
leri ile kundağı motorlu toplann da
aralannda bulundugu kara tipi si-
lahlann üretimindeönemli yetenek-
ler kazandı, ancak bağımlılıktan
kurtulamadı.
Suriye: Türkiye'nin komşulan
arasında en zayıf savunma sanayii
altyapısma sahip ülke. Eski Sovyet-
ler Bırliği'nin destekleriyle güçlü
bir ordu kurdu, ancak kendi sanayıi-
ni kurmak yerine yardım almayı ter-
cih etti. Bu nedenle 199O'lı yıllara
kadar faaliyetleri mühimmat üreti-
mi ve tadilatlarla sınırlı kaldı. Son
dönemde Iran ve Irak örneklerini
izleyerek 1991 yılından bu yana
Kuzey Kore ve Çin'in teknik ve in-
san gücü desteğiyle balistik füze
üretimi yonünde adımlar atmaya
başladı.
Israil: ABD'den aldığı büyük
miktarda mali ve teknolojik yardım
sayesinde bölgedeki en güçlü sa-
vunma sanayiinin sahibi oldu. Dün-
yaya yayılmış Yahudi toplumu tara-
fından da mali açıdan desteklen-
mekte, sürekli bir teknolojik bilgı
akışına sahip olmaktadır. Yine de
birçok temel sanayiden yoksun bir
ülke olarak dısa bağımlı kalmaya
devam ediyor. ABD desteğinin ke-
silmesi durumunda belirii alanlar-
da yoğunlaşmış AR-GE faaliyetle-
rine rağmen gerileyeceği muhak-
kaktır.
Kuzey Kore, Çin: Sovyet yapısı
silahlan taklitle başlattıklan sanayı-
lerini belirii düzeye getirdiler. Ba-
tı'nın ambargo uyguladığı ülkeler
üzerinde egemenlikleri ile önemli
bir pazar kapülar. Türkiye'nin bu
pazan ele geçirebilmesi için üstün
teknoloji içeren ürünleri sunması
gerekir.
m 8ÖmürÜ8Üne karşı çıkın'• Baştarafı 1. Sayfada
Kültür Bakanı tstemihan Talay. Bayındırlık
ve Iskân Bakanı Yaşar Topçu, Orman Baka-
nı Ersin Taranoğlu ve Enerji ve Tabii Kay-
naklarBakanı CumhurErsümer katıldı. De-
mirel, etkinliklerden alınacak dersin beraber-
lik olduğunu, bunu zedelemeye çalışanlann
yanlış yapacağını anlattı. Türkiye'nin ana-
yasal ve demokratik bir dev let olduğunu be-
lirten Demırel. "herkes ber şeyi söylerken
saygısızhk da yapılmadıgına" dikkat çekti.
Geçmışte yaşanan acılan yanna taşımaya-
caklannı vurgulayan Demirel şöyle konuştu:
"Bize güven ve banş içinde bir yaşam lazım.
Doğulusuna, Banlısına da. Sünnisi ve Alevi-
sine de lazım. Eksikliklerimiz var. Herkes. bu
ülkenin vatandaşı olarak birinri sınıf vatan-
daştır. Kendinizi bu ülkenin birinci sınıf va-
tandaşı saymazsanız, kendi kendinize ezryet
edersiniz. Bu yanlışnr. .\levi ve Sünni vatan-
daşlann, birinin diğerinden farkı yoktur."
Demırel. Türkiye'de pek çok sorun oldu-
ğuna. bu sorunlar içinde yaşamanın kolay ol-
madığına dikkat çekerek, hangi inançlarda
olurlarsa olsunlar dini ıstismar etmek iste-
yenlere karşı çıkılmasını istedı. Demirel, "Bu
ülkede şikâyetçi olmaktansa, bufilkeyidaha
ileri nasıl görürvbihriz.diyelim. Bu memleket-
te hatalar olmuşrur. Ama herkes i>tedigi yere
gidebiliyor, istediği şeyi söylüyor" dive konuş-
ru. Yurttaşlardan Atatürk'ün koyduğu iikele-
re bağlı kalmalannı ısteyen Demırel, alanlar-
da bırlik ve milletm i> ıliğıni aradıklannı. baş-
ka türlüsünün yanlış olacağını vurguladı.
V
r
ılmaz, kültürel farklılıklan. çatışma, ay-
nşma ve düşmanlık nedenı değil, ülke insan-
lannı zenginleştiren ve birbinne kenetleyen
unsurlar olarak gördüğünü söyledi. Yılmaz.
"Bin birbirimize bağlayan bağlar o kadar
güçlüdör ki, kimse bunlan koparamaz. Bun-
lan koparmaya çahşanlann sonu her zaman
hüsran olur" dedi. Yılmaz, kavgadan değil.
uzlaşmadan; siyasi lafebeliğinden değil, hiz-
met yanşından yana olduklannı vurgulaya-
rak, Hacı Bektaş Veli'nin "Ayağakalkarsan,
hizmetamacryiakalk''sörfnüaııımsattı Yıl-
maz, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bugün \icdanlanmıza el uzatanlar, Türk
Müslümanlannın berrak sulannı bulandır-
maya çalışanlar vardır. Bunlar fslamı refe-
rans aldıklannı söyleyerek ithal mah Acem-
Arap kanşımı gerid birrihniyetisergDemek-
tedirler. 'Bızden olanlar Müslümandır' şek-
lindeki sahte propagandalan fle bölücülük
yapmaktadırlar. .Anadohı insanı saf ve temiz
inana Be yüzyıllardır, tespihin uzunluğuna.
sakabn şeklinebakmaksı/ın mütevazı olmuş-
tur. tnsan sevgisini gönlünde taşımay anlar. di-
ni kendi tekeflerine almakisteyenlereen iyi ce-
vabı Türk Müslümanı verecektir. Kimseden
korkmadan çauşmaya devam edeceğiz.''
Baykal, Hacı Bektaş Veli'nin eşitlık ve bi-
limi her şeyin önünde kabul edişiyle Türki-
ACIBEKTAŞ ŞENLÎĞl'NDEN N O T L A R
'Aleviyiz, adııııızı istiyoruz
9
EMtVE KAPLAN
HACIBEKTAŞ - Hacı
Bektaş Veli'yı anma törenle-
rinde "irticanın 1950'liyülar-
dan bu yana uygulanan poli-
tikalar sonucu bugüne geldi-
ği" voırgulanarak. "politika-
lar değişmediği sürece irtica-
nındurmayacagı" uyansında
bulunuldu. Hükümet politi-
kalarını eleştiren Aleviler;
Çorum, Maraş ve Sıvas kat-
liamlannın bir daha yaşan-
maması dıleğinde buîundu-
lar.
Hacı Bektaş Veli dernek-
leri adına okunan bildiride.
"Aleviyiz, adımtn jstiyoruz"
denirken Diyanet Işleri Baş-
kanhğı'nın kaldınlması ve
Alevi çevTelerde cami yapı-
mı politikalanndan vazgeçil-
mesi istendi.
Nevşehir'in Hacıbektaş il-
çesinde düzenlenen törene
yaklaşık 500 bin yurttaş akın
etti.
Hacı Bektaş Veli'vi anma törenlerine kaülan Cuhıhurbaşkaru Süley man Demirel. Ha-
cı Bektaş Türbesi'ndeki aslanlı çeşmeden su ıçti. (Fotoğraf: AA)
Yoğun güvenlik önlemlerinin alm-
dığı etkinlikler sırasında binden faz-
la polıs, 200 kadar asker görev yap-
tı. Devlet zirvesinin detaşındığı kut-
lamalara Türk-Iş Başkanı Bayram
Meral. ÖDP Genel Başkanı Ufiık
Uras. eski Galatasaray Asbaşkanı
Adnan Polat da katıldı. Yurttaşlar,
Polat'a sık sık tezahüratta bulundu-
lar. Başbakan Mesut Yılmaz, tören
başlamadan önce Alevı dedelerinden
Yusuftzzettin Ulusoyile yaklaşık bir
saat süren görüşme yaptı. Törene ka-
tılan CHP lideri DenizBaykal, "Baş-
bakan Baykal'' sloganlan ile karşı-
landı.
Aleviler, hükümet politikalannı
sert bir dille eleştirdiler. Kutlama tö-
renlerinin başlangıcmda, şair \leh-
met Erdal'ın "Şeriat rozetini goğsü-
mün üstüne takamaziar / Devrimle-
rim var iken / Özgür Türk kadınını
karaçarşafasokamazlar/Devrimler
var iken" dizelerinin yer aldığı şiiri
okundu.
Semah gösterilerinin coşkuyla al-
kışlandığı törende. Başbakan Mesut
Ytlmaz'ın sık sık Hacı Bektaş'ın
sözlerine yer verdiği konuşmasına
öğle ezanının okunması nedeniyle
geç başlaması dikkat çekti.
Hacı Bektaş Veli derneklen adına
okunan bildiride devlet politikaları
eleştirilirken eşitlik istendi.
Aleviliğin gerçek demokrasi ve la-
ikliğin güvencesi olduğu vurgulanan
bildiride "Biz Aleviyiz, Adımtn isti-
yoruz" denildi.
Bildiride şu istemlere yer verildi:
"Baslacı, yasakçı anlayışuı üriinü
olan 1982 Anayasası ve 12 Eylül hu-
kuku kaldınJmalı. yeniiikçi bir ana-
yasa yürüriüğe konulmaljdır. Düşün-
ce özgüıiüğünün önündela engeller
kaldınlmalı. Alo ileri. oraya buraya
çekiştiren eller çekilmeü. kendi ya-
şam ve inanclanna saygı duyulmab-
dır. Alevikrin isten atdmalanna son
verilmeli. terfilerine engel olunma-
malıdır. Çorum, Maraş ve Sıvas olay-
lan bir daha vaşanmamaiı. gi/li ka-
lan sanıklarbulunup azalandınlma-
lıdır. Diyanet tşleri Başkanhğı kakta-
nunau, Alevi köylerine cami yapü-
ması politikasından vazgeçü-
melidir. İrtica iie mücadele
bir görevdir. İrtica, bu top-
rakiarda 1950'U yillardan bu
yana devletin uvguladıgı po-
litikalar sonucu bugüne gel-
miştir. Bu politika değişme-
dikçe irtica önlenemez. Laik,
demokratik \e parasız eğitim
istiyoruz. Zorunlu din dersle-
ri ile çocuklann kendi deger-
lerine yabancılaşünlmasın-
dan vazgeçilmelidir. Zorunlu
eğitim lOyıiaçıkanlmalı, din
dersi altında dogmanın pran-
gasunn vurulmastna son ve-
rilmelidir. Devlet kadrolan
ırkçı ve şeriatçüardan anndı-
nlmahdır. Köy boşaltma, in-
san haklan ihlalleri zorta göç
uYguiamalanna son verilme-
hdir."
Törene katılan konuşma-
cılara etkinliklerin simgesi
olarak değerlendirilen "gü-
vercin" armağan edildi.
Cumhurbaşkanı Sûleyman
Demirel, devlet politikalan-
na yönelik eleştirilere "Türkiye de-
mokratik bir devleftir. Eğer öyte ol-
mazsa buradaolamayız. Her şey söy-
lendi. Türkiye, daha çok demokratik
olsaydı daha ne söylenebilirdi, diye
düşündüm. Bu ülkeden şikâyetçi ol-
maktansa, bu ülkeyi daha ileri nasıl
götürebOiriz, diyeHm" yanıtını ver-
di. Deniz Baykal, Hacı Bektaş Veli
üniversitesi kurulmasını önerirken
Başbakan Yılmaz, Hacı Bektaş Veli
yerine "Haa Bayram" diyerek gaf
yaptı. Üniversite için bir şey söyle-
yemeyeceğini. ancak araştırma mer-
kezinin Hacıbektaş'a getirilmesi ko-
nusunda söz verebileceğini söyleyen
Yılmaz, "tnşallah, zaman içinde o
fakülte de üniversite de olur" dedi.
ye'nin ve insanhğın önünde büyük ufuklar
açtığını belirterek. "Bu toprağminsanlançok
incüıdüer.Ama kimseyi incitmedikr. Ama da-
ha fazla zorlamamak, sahip çıkmak lazım"
dedi. İrtica tehlikesine de dikkat çeken Bay-
kal, tehlikenin, tehdidi yok sayarak ve sırtı-
nı sıvazlayarak ortadan kaldınlamayacağı
uyansında bulundu. Hacı Bektaş Veli Dost-
luk ve Banş ödülü'ne değer görülen Çanka-
ya Belediye Başkanı Dogan Taşdeiende dost-
luğu ve sevgiyi Hacı Bektaş Veli'den, diren-
meyi Pîr Suhan'dan, laik demokratik anlayı-
şı Mustafa Kemal'den öğrendıklerini vurgu-
ladı. Hacıbektaş Belediye Başkanı Mustafa
Ozdvan, Aleviliğin siyasete alet edilmeme-
sı gerektiğini anlatarak, devletin cami ve ce-
mevi yapması yerine, insanlığa yatınm yap-
masını istediklerini vurguladı.
Hacı Bektaş Vieli'yi anma törenleri için
Hacıbektaş ilçesine gelen, ancak Belediye
Meydanı'nda düzenlenen resmi törene katıl-
mayan Başbakan Yardımcı-
sı Bülent Ecevtt, önce Hacı-
bektaş'm 103 Evlersemtin-
de, Cem Vakfı tarafından
yaptınlacak olan cemevı ve
kültür merkezinin temel at-
ma törenine katıldı. Ecevit,
törende yaptığı konuşmada,
55. hükümet olarak Alevile-
re verdikleri sözü tutmaya
başladıklannı ve cumhuriyet
tarihınde ilk kez Alevilere
bütçeden resmen ödenek
sağlandığını kaydetti. Ecevit
daha sonra Hacı Bektaş Tür-
besi'ni ziyaret etti. Ecevit'e,
DSP Hacıbektaş Ilçe Merke-
zi'ni ziyarete giderken va-
tandaşlar tarafından, "Sokla
birleşme seninle", "Halkçı
Ecevit" sloganlan atılarak
sevgi gösterisinde bulunul-
du. Yılmaz, Hacıbektaş'tan
sonra gittiği Nevşehir'in
Avanos ilçesinde Ayhanlar
köyündeki sulamaprojesinin
temelini attı. Yılmaz, Âyhan-
lar'a gelmeden önce de Ka-
rabuma'da geçen haziran
ayında ölen ANAP Belde
Başkanı Omer Demir'in evi-
ni ziyaret ederek başsağhğı
diledi. Yılmaz, Avanos'daki
temaslannı tamamladıktan
sonra Üreüp'e geçerek Tur-
gut Özal Tş Merkezi'nin açı-
lışını yaptı.
Yılmaz, Mahalli Idareler
Yasası'nın ekim ayında TB-
MM'nin açılmasıyla ele alı-
nacağını belirterek Yasa'nın
çıkmasından sonra merkezi-
yetçilik diye adlandınlan so-
runun ortadan kalkacağmı
kaydetti. Yılmaz daha sonra
Ürgüp'ün Ortahisarbeldesi-
ne geçerek burada belediye-
yi ziyaret etti. Yılmaz, bura-
dan da Göreme'ye geçerek
belediyenin yeni hizmet bi-
nası ile çok amaçlı salonun
temelini attı. Nevşehir Ulus-
lararası Havaalanı'nın yapı-
mı için 3,5 trilyon lira para
aynldığmı belirten Yılmaz,
havaalanm Cumhuriyet Bay-
ramı'ndan önce açılacağını
bildirdi.
Kazalards
28ölü
• Baştarafı 1. Sayfada
ki 34 NBH 53 plakalı mini
büs, viraji alamayınca şoföı
Hüseyin Saühoğlu yöneti-
mindeki Üsküdar-Beykoz
seferini yapan belediye oto-
büsüne çarparak devrildi.
Ağır yaralanan minibüs sü-
rücüsü Kenan Deniz (27),
kaldınldığı Haydarpaşa Nu-
mune Hastanesi'nde hayatı-
nı kaybettı. Yaralılar aynı
hastanede tedavi alnna alın-
dı.
Kastamonu'nun Taşköprü
ilçesi yakınlannda NihatTa-
tar yönetimindeki 37 AC
369 plakalı otomobil, Enis
Nar'ınkullandığı37EL435
plakalı kamyon ile carpıştı.
Kazada, Mesut Temel (40),
Nihal Tatar (36) ve 7 yaşın-
daki Bahar Temel öldü, 4 ki-
şı de yaralandı.
lzmir ve Bursa'da meyda-
na gelen trafik kazalannda
ise 3 kişi öldü, 3 kişi yaralan-
dı. Izmir'in Bornova ilçesi
Çiçekliköy mevkiinde, Hay-
rettin Dursun'un kullandığı
otomobil, fthami Ataş'ın
kullandığı yolcu otobüsüy-
le carpıştı. Kazada, Hayret-
tin Dursun (47) öldü.
Bursa'dan Gemlik'e gidcn
Ahmet Sevinç'in kullandığı
16 FV 080 plakalı kamyonet.
13.kilometredetaklaattı. Bu
sırada. çevrede bulunan ve
yardımcı olmak isteyen Ser-
vet Dogantûnur, a>nı yönde
seyreden fbdvan Durmuş'un
kullandığı 34 UEP 67 plaka-
lı aracın çarpmasıyla ağır ya-
ralandı. Hastaneye kaldınl-
mak istenen Servet Doğanti-
mur, yolda öldü. Bursa-lzmir
karayolu 71. kilomerresınde
ise bir motosiklet bankete
çarparak devrildi. Adı öğre-
nılemeyen motosiklet sürü-
cüsü olay yerinde öldü.
Izmit, Artvin ve Kara-.
bük'te meydana gelen trafik
kazalannda 4 kişi öldü. Iz-
mıt'ten Istanbul'a giden Ab-
dullah Kapan idaresindeki
kamyon, D-100 karayolunun
Kuruçeşme mevkiinde, yo-
lun karşıstna geçmeye çalı-
şan Fikret Yümaz'a çarptı.
Emekli öğretmen Yılmaz
(65), kaza yerinde öldü. Ko-
caeli'nin Körfez ilçesinde
Ankara yönüne gitmekte
olan Albay Osman Yüksel'in
kullandığı 34 VY 7555 pla-
kalı özel otomobil, TEM'in
Kirazhyalı mevkiinde, şa-
rampole yuvarlandı. Kaza
yerinde ölen Albay Osman
Yüksel'in, 2. Ordu Komu-
tanlığfnda görevli olduğu
öğrenildi. Artvin'in Hopa il-
çesinde, sürücü belgesi ol-
mayan 18 yaşmdaki Volkan
Karataş yönetimindeki 52 K
589 plakalı kamyon, bahçe-
de oynayan Se\^ Topal'a (9)
çarparak öfümüne neden ol-
du. Karabük'ün Safranbolu
ilçesinde, Ayteküt Ay'ın kul-
landığı 31 PN 067 plakalı
otomobil şarampole yuvar-
landı. Kazada, Aytekin Ay
(29) olay yerinde öldü.
Viranşehir'den Şanlıur-
fa'ya gelen Mustafa Toprak
yönetimindeki 63 HH 898
plakalı minibüs, Çamlıdere
bucağı yakınlannda takla
atarak şarampole yuvarlan-
dı. Kazada, adı öğrenileme-
yen 2 kişinin öldüğü, 9 yara-
lının tedavilerinin ise sürdü-
riildüğu bildirildi. Afyon'un
Dinar ilçesi yakınlannda tb-
rihimAva yönetimindeki 03
EL 874 plakalı minibüs, Ço-
bansaray köyü dörtyol kav-
şağında, Asteğmen Alper
Atalay yönetimindeki 34
HLU 53 plakalı otomobille
carpıştı. Kazada, Alper Ata-
lay ölürken 3 kişi yaralandı.
Çankın'dan Ankara istika-
metine giden, Ahmet Gül
(45) yönetimindeki 57 AH
344 plakalı özel otomobil,
sürücüsünün kontrolü kay-
betmesi sonucu aynı yöne gi-
den Gazi Koçak idaresinde-
ki 06 CCN 89 plakalı traktö-
rün altına girdi. Kazada, Ah-
met Gül ve Esra Gûl (18)
ölürken bir kişi yaralandı.
Hatay'dan Adana'ya gel-
mekte olan Kemal Fu-tma
yönetimindeki 06 HAS 72
plakalı yolcu otobüsü, Cey-
han'a bağlı Dokuztekne kö-
yü yakınlannda, Aü Zaim'in
kullandığı 46 KH 218 plaka-
lı kamyona arkadan çarptı.
Kazada, Ercan Fırtma (17)
ölürken, iki kişi yaralandı.
Isparta, Trabzon, Sürme-
ne, Şırnak. Denizli ve Orha-
neli'deki trafik kazalannda
ise 10 kişi öldü, 7 kişi yara-
landı.