Katalog

SİZ VARSAMIZ UMUT 75. YIL SAYI: 26540 / 150000 TL (KDVıçinde) Cumhu Cumhuriye! ^'-INTERNET'TE www.cumhuriyet.com.tr " www.cumhuriyet.com KURUCUSU: YUNUS NADİ (1924-1945) BAŞYAZARI: NADİR NADİ (1945-1991) 6 HAZİRAN 1998 CUMARTESİ Anayasanın din ve devlet ilişkilerini ayıran maddesinde değişiklik öngören tasarıya onayyok ABD'de laiklik ilkesi delinmedi• ABD'de tutucular tarafından şiddetle desteklenen anayasa değişikliği tasansı Temsilciler Meçlisi'nde yeterli oyu alamadı. Ancak tasanya destek verenlerin 224'e203'lükbirüstünlük sağlaması, "Amerika'da dindarlann. yönetimdeki ağırlıklannı giderek arttırdıkları" şeklinde yorumlandı. FUATKOZLUKLU WASHINGTON - ABD Anayasası'nda "din ve devlet işlerini ayıran'" temel ilkeyi he- def alan anayasa değişikliği teklifi reddedil- di. Tutucu dindarlann şiddetle destekledikleri ve lobi çalışması için milyonlarca dolar har- cadıklan tasanya, başta ABD Başkanı Bill Clinton olmak üzere, temel hak ve özgürlük- leri savunan laik toplum kesimleri karşı çıkı- yorlardı. Clinton. "tasannın anayasa değişik- liği haline gelmesinin. herkesin şimdi sahip ok- duğu dini özgiiriükJerin baltalanması anlamı- na 8616060" görüşünü savunuyordu. ABD lideri, geçen hafta sonunda yaptığı açıklamada, anayasanın, ifade özgürlüfü ıle din ve devlet işlerinin aynlığinı zaten garan- ti altına aldiğım vurgulayarak. "anayasanın yeniden yazılmasına gerek bulunmadığınr di- le getirmişti. Tavır alan ABD Başkanı Bill Clinton, mev- cut anayasa hükümlerinin "yeterince din öz- gürlüğü sağladığını" \ urgulamıştı. Ancak tutucu dindarlar, Birleşik Devletler Anayasası'nın "yeterince din özgürlüğü sağ- lamadığı" görüşündeydiler. Laikliği hedef alan anayasa değişikliği ta- sansına, Temsilciler Meçlisi'nde öncekigün- kü oylama sırasında 224 üye destek verdi; 203 üye de aleyhte oy kullandı. M Arkası Sa.17, Sü.4'te Koalisyon ortağı DTP'den Yılmaz - Baykal uzlaşmasma tepki: Geçerliliği yok Cindoruk'taııret ///U\\ DTP 'Cumhurbaşkanı bağlanamaz" Demokrat Türkiye Partisi lideri Cindoruk, "seçim hükümeti" uzlaşmasını kabul etmedi. Anlaşmanın "olabilirliği, geçerliliği" bulunmadığını, önerilen modelin anayasa sınırlan dışında olduğunu savunan Cindoruk, "Partiler Cumhurbaşkanı'nı bağlayıcı karar alamaz. Hatta parlamento başbakanı tayin edemez. Cumhurbaşkanı 7 ay sonraki şartlara göre karar verecek" dedi. ANAP'lı Uğur Aksöz, Demirel'in onayı olmadan Yılmaz'ın istifa etmeyeceğini söyledi. • 5. Sayfada HAVADA PANİK 173 kişi ölümden döndü CHP'de Deniz Baykal'a tepki Aydın Güven Gürkan, Ercan Karakaş, Fikri Sağlar ve Seyfi Oktay yaptıklan ortak açıklamada, seçim uzlaşması ile ilgili olarak grupta genel görüşme açılmasını istediler. Muhalif milletvekilleri, "Liderlerin, ahn size bir başbakan, dedikleri kişiyi Meclis niye benimsesin? Meclisimize sunulması düşünülen bir olağandışı hükümet ve başbakan güvenoyu alamazsa rejimimiz yeni ve çok ağır sorunlarla karşılaşmayacak mıdır" sorulannı gündeme getirdiler. • 5. Sayfada Seçimin kaderi YSK'ye bağlı Yerel ve genel seçimlerin 18 Nisan 1999'da yapılmasına ilişkin uzlaşma, yalnızca koalisyon ortaklannın değil, Yüksek Seçim Kurulu'nun (YSK) da muhalefetiyle karşı karşıya. TBMM'nin seçim karannı Yüksek Seçim Kurulu uygun görmezse iptal edebilecek. YSK, yüksek yargı organı niteliğinde olduğu için kararlan kesin ve temyiz makamı yok. Turgut Özal'ın başbakanlığı döneminde alınan bir genel seçim karan YSK'nin karanyla iptal edilmişti. • 5. Sayfada ANTALYA (Cumhuriyet) - Antalya'da charter seferi yapan bir Fransız uçağının iniş takım- lannın anzalanması, heyecan- lı anlar yaşanmasına neden ol- du. Charter seferi yapan ve için- de 167 yolcu ve 6 mürettebat taşıyan özel Franceline firma- sına ait uçağın inış takımı, An- talya Atatûrk Havalimanfndan kalkarken anzalandı. Havaala- nının çe\ resinde tur atarak ya- kıt boşaltan uçak, üç kez piste pas geçti. Uçak gece saat 01,40'ta gövde üstü kum piste iniş yaptı. Inişten sonra uçağa soğutma işlemi yapıldı, teker- leklerinin parçalanmış olduğu görüldü. Havaalanında emniyet güç- leri yoğun güvenlik önlemleri alırken olası bir kazaya karşın itfaiye ve ambulanslar hazır bekletildi. Bir açılış nedeniyle Antal- ya'da bulunan Turizm Bakanı ıbrahim Gürdal da olayı du- yunca havaalanına geldi ve uçağın inişinı ızledi. TCDD GENEL MÜDÜRÜ EMEKLİ OLDU Hızlı tren anlaşmazlığı • Devlet Demiryollan Genel Müdürü Tekin Çınar, Ankara-lstanbul demiryolu projesinde Ulaştırma Bakanı Menzir ile anlaşmazhğa düştü. Daha önce onaylanan projenin değiştirilmesi üzerine emekli olan Çınar, demiryolu rehabilite edilmeden kaynaklann teknolojiye aktanlmasının doğru olmadığını söyledi. OLCOT «VDİLSCin haberi • 3. Sayfada DEMİREL-SİMİTÎS GÖRÜŞMESİ - Ukrayna'nm Yalta kentinde gerçekleştirilen tari- hi zirvede, Karadeniz ülkelerinin işbiriiğinde önemli bir adım atıhrken Cumhurbaşkanı DemireL, Yunanistan Başbakanı Kostas Simitis'le de bir süre görüştü. (Fotoğraf: A A) KEİ'de yeni dönem• Karadeniz Ekonomik lşbirliği'ni uluslararası bir örgüte dönüştüren "JCEİ Şartı" 11 ülke tarafından LJkrayna'nın Yalta kentinde imzalandı. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, KEl'nin bölge ve dünya banşına hizmet eden önemli bir platform haline geldiğini belirterek, "KEC gelecekte Avrupa çapında bir ekonomik bölge yaratılmasına katkıda bulunacak; bölgede karşılıklı anlayış, banş ve güvenliği arttıracaktır" dedi. • 17. Sayfada Hükümet meselesl yoir Yalta'daki toplantıya katılan Demirel, uçakta gazetecilerin iç politikaya ilişkin sorulannı yanıtladı. Demirel, "Hükümet istifa ettiği zaman önüme geldiğinde, anayasaya ve ülkenin yüksek menfaatlanna göre halini, icabını düşünürüm" dedi. •6. Sayfada DEMİREL, KOÇARYAN'I UYARDI • 6. Sayfada Acı itiraf: Çevreyi koruyamadık'KamU İradeSİ OİUŞturamadlk' Çevre Bakanlığı Müsteşan Firuz Demir Yaşamış. Türkiye'nin 20 yıl önce çevre yönetimini oluşturmasma karşın çevreyi koruyamadığım itiraf etti. Türkiye"nin çe\Te yönetimine Batı'yla eşzamanlı başladığını ancak başanlı olamadığını söyleyen Yaşamış, bunun nedenini, "çevresel değerlerin korunması konusunda toplumda başlayan uyanmanın, siyasal ve kamusal bir iradeye dönüşememesi" olarak açıkladı. CEM ULUTAŞ'm haberi • Arka Sayfada Demirel: İnsanllk dünyayi tatirip etti Cumhurbaşkanı Demirel, Dünya Çevre Günü nedeniyle yaptığı açıklamada, hiçbir ülkenin tek başma çevre sorununun üstesinden gelemeyeceğini söyledi. "Siyanürle altın"a karşı mücadele veren köylülere destek amacıyla Bergama'daki Çevre Günü kutlamasına, Izmir ve Istanbul'dan çok sayıda sivil toplum örgütü temsilcisi katıldı. Izmir Çevre Hareketi Avukatlan, Gökova Termik Santrah'nı çalıştıranlan "vatan haini" olarak nitelendirdi. • Arka Sayfada L i d e r i i ğ i t e h l i k e d e Hastahk Amfath TPihıyor BariŞ SÜred etkl'ledi Ortadoğu'da bitmeyen çatışmalann taraflanndan biri olan Filistin lideri Yaser Arafat'ın, yakalandığı parkinson hastalığı nedeniyle zor günler geçirdiği bildirildi. Jarussalem Post gazetesinin Foreign Report bültenine dayanarak yaptığı habere göre Arafat'ı bir süredir etküeyen hastahğın daha da belirginleştiği. zaman zaman hafızasında bir zayıflama, hatta aksama görüldüğü ileri sürüldü. Bültene göre banş sürecinin çıkmaza girmesi Arafat'ı çok etkilemiş, ağır bir depresyona girmesine neden olmuş. ERGİN Y1LDIZOĞLU LONDRA - Ortadoğu banş sürecının çıkmaza gırmesının. Filistin lideri Yaser Arafat'ı hem siyasi olarak zor duruma düşürdüğü hem de sağlığının daha da bozulmasına yol açtı- ğı bildiriliyor. Bu arada Ha- mas'ın etkisinin artmaya baş- ladığı görülüyor. 4 Mayıs tarihli Jarussalem Post gazetesinin, Londra'da yayımlanan Foreign Report bültenine atıfla verdiği habere göre Yaser Arafat'ın sağlık du- rumu bedensel ve ruhsal ola- rak çok bozuk. Bülten, yakın çalışma arkadaşlanna dayana- rak Arafat'ı bir süredir etkile- mekte olan parkinson hastalı- ğının son dönemde daha da be- lirginleştığini, zaman zaman hafızasında bir zayıflama, hat- ta aksama görüldüğünü ilen sürdü. Bültene göre banş süre- c\nin çıkmaza girmesi Arafat'ı çok etkilemiş. ağır bir depres- yona girmesine neden olmuş. • Yakın çalışma arkadaşı ola- rak belirtılen kaynaklar. Ara- fat'ın eskısi kadar yoğun \ e id- dıalı bir tempoda çalışmadığı- nı, ağır yorgunluk belırtilerı gösterdığini aktarıyorlar. Bu kaynaklara göre Arafat, çoğu zaman en yakın arkadaşlarına bile danışmadan çalışıyor, ka- rar alı\or. buna karşılık çevre- sindekiler zaman zaman çok önemli fakslan bile Arafat'a göstermiyorlar. Bülten. Ara- fat'ın, yerine Mahmud Ab- bas'ın (Abu Mazen) geçmesi fıkrine artık soğuk baktığını. şimdi kendisini El-Fetih'in li- deri olarak Filistin'de yaşamış birinın izlemesini istediğini de yazıyor. Diğer taraftan gelişmeler, M Arkası Sa. 17,Sü.4İe 1.5 milyon Cezayirli öldürüldü Fransız katliamı sorgulanıyor • Fransa Ulusal Meclisi'nin sözde Ermeni soykınmını kabul etmesi, yıllarca Fransız katliamlanna maruz kalan Cezayir kamuoyunu da harekete geçirdi. Cezayir kamuoyu ve basını, 83 yıl önce yaşandığı savlanan "soykınmf' kabul eden Fransa yönetimini, l .5 milyon Cezayirlinin öldürülmesi, 2 milyon kadannın da yerlerinden edilmesinden sorumlu tutuyor. • Cezayir'de yayımlanan gazeteler. Fransa Ulusal Meclisi'nin karannı manşetlere taşırken Fransa'nın Cezayir'de uyguladığı "soykınmı" çok çabuk unuttuğu görüşlerine yer verdiler. 8 Mayıs I945'te yaşanan "Setif katliamı"nda 45 bin Cezayir yurttaşı Fransız askerlerince öldürülmüştü. • 9. Sayfada NATO ve ABD kaygılı Kosova'ya askeri müdahale hazırlığı • ABD Savunma Bakanhğı son çatışmalara Sırp ordusunun da katıldığına ilişkin haberler geldiğini açıklayarak, bu gelişmeyi kaygı verici olarak niteledi. Pentagon, her şeye rağmen ABD'nin diplomatik çözümden yana olduğunu bildirdi. • Ingiltere Savunma Bakanı George Robertson, NATO'nun Kosova'daki şiddet dalgasına askeri yanıt verme seçeneğini değerlendirdiğini söyledi. BBC radyosuna konuşan Robertson, ittifakın en radikalleri de dahil bütün seçenekleri değerlendirdiğini söyledi. Robertson. askeri seçeneğin biçimi konusunda bilgi vermezken Rusya, NATO'nun bölgeye müdahalesine karşı olduğunu bir kez daha vurguladı. • 8. Sayfada 'Enflasyon duvannı kaldınn' • Standart and Poor's'un Avrupa ülkelerinden sorumlu direktörü Cavanaugh, azınlık hükümetinin para politikası gibi tartışmalı konularda karar vermesinin zor olduğunu söyledi. FUAT KOZLÜKLU'nun haberi • //. Sayfada BORSAİ DOLAB Dun 4080 Oncek 4012 Dun 257 500 Oncekt 2S7 6O0 MARK | ALT1N ÛOOO146.300 Oncekı 14S.800 Dun 2.430.0O0 ûncetu 2.43C.0OC GUNCEL CUNEYT ARCAYLREK Her Şey - Hiçbir Şey! YALTA - Karadeniz'i çevreleyen ülkeler, devlet veya hükümet başkanlarıyla burada bayrak gösteriyorlar. KEİ 4. Zirvesi sabah toplandı. Atfabetik sıraya göre konuşmalar yapıldı. Cumhur- başkanı Demirel sonuncu sırada. Zirvenin önemli olayı; kuşkusuz, deyim yerinde mi bil- mıyorum, örgüte, bugüne dek yoklugunu duyumsadı- • ArkasıSa. 17,Sü. l'de BİLİMİ Çokjükür, evren yok olmayacak GUNDEM TBKNİK- Dünyanın farklı bölgelerinde yapılan araştırmaların ortak sonuçları, evrenin kaderi ile ilgili üretilen kuramları altüstetti... Yamyamlık sanıldığından çok daha yaygın İnsanlar arasında yamyamlığın yaygın olduğu görüşü kabul edilmeye başlandı. MUSTAFA BALBAY Bügün Cumhuriyet 1e birlikte Soykımm Kuşatması... Son bir hafta içinde birbirinden bağımsız (gibi gö- rünen) üç olayı alt alta koyalım: - 2 Haziran'da ABD'de, Ikinci Dünya Savaşı sırasın- da Türkiye'nin Nazi altınları karşılığında Almanya'ya krom sattığına, böylece Yahudi soykırımına katkıda bu- lunduğuna ilişkin rapor yayımlandı. - 29 Mayıs'ta Fransa'da, Ermeni soykınmına ilişkin • Arkası Sa. 17, Sü. 8'de