Katalog

CumhuriYet kitap kulübü Yaşamı kısacık bir mum aJevi olarak görmemenin yolu: KİTAP Tutocağı Cad. No: 39/41 (34334)Ca5atogiu4stanbıJ Tel.g12)5140196faKs:(212)S1401 95 Cumhuri ECumhuriYet kitap kulübü Ana konu ve sorunlara açıklık, duyarlılık "ÇAĞDAŞ YAYINLARTnda. Türfajcağı Cad. No 39/41 (34334)CağaloğMstanbul Tefc(212)514 01 96 Faks (212)514 01 95 74. YIL SAYI: 26468 / 125000 TL (KDViçınde) KURUCUSU. Y U N U S NADİ (1924-1945) BAŞYAZAR1: NADİR NADİ (1945-1991) 26 MART 1998 PERŞEMBE İznıirDevlet GüvenlikMahkemesi 800gün sonra tahliye kararı verdi Manisalı gençler özgür• Yargıtay'ın bozduğu Manisalı gençler davasının yeniden görüşülmesine dün başlandı. Gençlere destek vermek amacıyla çok sayıda aydm, sanatçı, politikacı ve sivil toplum örgütü temsilcisi duruşmayı izledi. Mahkeme, "suç vasfında değişme" olasılığını göz önüne alarak ve sanıklann tutuklu kaldığı süreyi değerlendirerek tahliyelerine karar verdi. tZMİR(CuınhuriyetEgeBürosu) - Yargıtay 9. Ceza Dairesi'nce "ek- sik soruşturma" gerekçesiyle bozu- lan Manisalı gençler davasının lzmir DGM'de yeniden başlanan dünkü ilk duruşmasında tutuklu bulunan beş kişı de, rutukluluklannın 800'üncü gününde tahliye edıldi. Davada tu- tuklu sanık kalmadı. lzmir DGM'de saat 14.00'te başlayan duruşma ön- cesı Manisalı gençlere destek ver- meye gelen ses, sinema, tıyatro sa- natçılan. aydmlar. demokratik kıtle örgütlen temsılcılen mahkeme bi- nasının önünde büyük kalabalık oluşturdular. Sanatçılar. hiçbır gru- bun çağnsıyla değil kendi inisiyatıf- lenyle hukukun üstünlüğüne sahip çıkmak ıçın geldıklerinı belirttiler. Aralannda Türkan Şoray, Edip Ak- bayram. Yılmaz Erdoğan, Demet Akbağ, Bır Demet Tiyatro Toplulu- ğu üyelerı, Yavuz Büıgöl. Ferhat Tunç, Suavt Mahsun Kırmızıgürün de bulunduğu grubun büyük çoğun- luğu mahkeme salonuna gıremedi. Duruşma öncesınde 27 sanatçı adı- na açıklama yapan Yılmaz Erdoğan. şunlan söyledr "Bırakın sanatçı duyarlılığınu sı- radan insanlar olarak bile insanlık onunına a> kın oiduğunu savundu- ğumuz işkenceye karşı 'dur' diyebil- mek, bu konuda kamu vicdanmı or- tak tavır almaya yöneltebilmek ve yargryı insanlıkonurundan yana ka- rar verme>e çağırabilmek için, bir erdemli da> anışmayı sergilemek adı- na yan yanayız. Bilinmelidir ki. >aşa- mımızL,yannlarınuzı sergilemek adı- na yan yanayız. Bilinmdkiir kiyann- larunızj tesüm edeceğjmiz bu çocuk- M Arkası Sa. 6,Sü.3'te Hükümete 3 aylık süre tanıyan sivil girişim, çalışmalannı sürdürecek Toparlanın'çağnsıOneriler # Irticaya karşı mücadele programı ödünsüz uygulanmalı. # Demokrasi dışı çözüm arayışlan sorunlan derinleştiriyor. # Merkez sağ ve solda yeniden yapılanmayla demokrasi düze çıkabilir. # Irticanın kaynaklannın kurutulması için, vergi, sosyal güvenlik reformlan, istihdam artışı, sosyal adalet ilkesi gerçekleştirilmeli, kayıt dışı sektör kayıt altına almmalı, yatınm ve girişimcilik özendirilmeli. # Özelleştirmelerle belli çevrelere çıkar saglanmamalı. # Anayasa \e yasalarda demokratik yapı oluşturulmalı. # Yasadışı ve gizli örgütlenmelerin devlet içindeki kadrolaşması tasfıye edilmeli. # Siyasal partiler ve seçim yasaları değiştirilmeli. ANKARA (Cumhuriyet Bttrosu) - Türk-lş. DİSK, TtSK, TESK ve" TOBB'nın REFAH- YOL döneminde "cumhuriyetin kazanımlan- nı" korumak üzere oluşturduklan sivil girişim, 55. hükümeti ortak bildiriyle uyardı. Hüküme- te 3 aylık süre tanıyan sivil girişim, demokra- si dışı çözüm arayışlannın sorunlan daha da de- rinleştirdiğıne dik- metin irticaya karşı mücadele programı- nı ödünsüz uygula- ması gerektiğini bıl- dirdi. Merkez sağ ve solda yeniden yapı- lanma gerektiğine ışaret eden sivil gın- şim, Siyasal Partiler ve seçim yasalannda değişikhk yapılmadan erken seçime gidilmemesini istedi. 5 sivil top- lum örgütünün genel başkanlan. dün Türk-lş Genel Merkezi'nde bir araya gelerek ortak bil- diri yayımladılar. Bildiriyi okuyan Türk-lş Ge- nel Başkanı BayramMeral,u Ülkemizinhake<- • ArkasıSa. 6, Sü. 6'da Üniversiteye polis çemberi tstanbul Cniversitesi öğrencilcri, giderek gerginleşen ortam yüzünden cop gölgesinde derslere devam etmeye çalışıyoriar. Faşist saldınlann yo- ğunlaştığı ünrversitede, 'özgür, özerk ve biümser ünhersite mücadele- si veren öğrenciler, her çaüşmada'yaniı tutumlan' nedeniyle deştirdik- leri poiisin kontrolünün ardından ümversiteye girebiüyorlar. Öğrenci- lerin aksi yöndeki istemlerine karşın tstanbul Emniyet Müdürü Hasan Özdemir, ünhersitedeki ola> lar artüğı sürece güvenlik önlemlerinin de artünlacağuu söyledi. Önceki gün gözalüna alınan 9 sol görüşlü öğren- cidünsavcdıkçaserbestbırakıldı.(Fotoğraf: HATlCETUNCER) Islamcı sermayenin denetime alınmasına yönelik tasarılara son şekli veriliyor soruşturması EKONOMİK ÖNLEMLER • Irticai örgütlenmelere para akışının tespiti amacıyla çeşitli yasalarda değişiklikler öngörülüyor. Hazine'nin teşvik uygulamalannda da başvuran şirketlere güvenlik soruşturması yapılmasmın gündemde olduğu belirtildi. Irticai faaliyetlen desteklemek amacıyla yurtdışından yapılan kayıt dışı para transferleri Mali Suçlan Araştırma Kurulu'nca takibe ahndı. Faizsiz finans kuruluşlan yeni şube açabilmek için Merkez Bankası ve Hazine'den izin almak zorunda olacak. • 6. Sayfada ANAP'TA İRTÎCA ÇATLAĞI • lrtica ile mücadele için bir dizi yasa tasansı hazırlayan hükümetin büyük ortağı ANAP'ta tartışma çıktı. Mehmet Keçeciler, "Ihtiyaç duyulan tedbirler ahnacak, ama bazı kişilerin gönlünden geçirdiği gibi samimi Müslümanlar rahatsız edilmeyecek" dedi. Keçeciler, 163. maddenin ya da benzeri bir düzenlemenin getinlmesinin düşünülmediğini bildirdi. Başbakan ve kurmaylan MGK'de zorlama olursa hükümetin istifasının gün- deme gelebileceği mesajını verdiler • 5. Sayfada İRTİCA PAKETt TBMM^DE • Başbakan Mesut Yılmaz'ın irticayla mücadele paketi doğrultusunda hazırlattığı 7 yasa tasansı TBMM Başkanhgt'na sunuldu. Pakette yer alan bazı kararlar şöyle: Irticai faaliyetlere kanşan kişiler devlet memuriyetinden çıkanlacak; KlT'lerdeki sözleşmeli personelin sözleşmesi feshedilecek. Irticai faaliyetlere kanşan vali ve kaymakamlar meslekten çıkanlabilecekler. Cüppe, sank gibi giysilerle dolaşanlara 6 aydan bir yıla kadar hapis cezası verilecek. I 5. Sayfada C U M H U R İ Y E T M N K Ü L T Ü R H İ Z M E T 1 3.1 MART İSYANI ECVET CÜRESİN Yakın tarihimizin önemli olaylarından biri de şeriatçı kesimin "Din elden gidiyor" diyerek Padişah II. Abdülhamid döneminde giriştiği 31 Mart İsyanı'dır. (13 Nisan 1909) Eski Cumhuriyet Gazetesi Cenel Yayın Yönetmeni ve kontenjan senatörü Ecvet Güresin, yakın tarihimizin bu kanlı şeriatçı ayaklanmasını "31 Mart İsyanı" adlı kitabında ayrıntılarıyla araştırmakta, sürükleyici bir çalışma ortaya koymaktadır. Ecvet Güresin, bu ilgi çekici tarihsel çaltşmasında şu soruların karşılığını araştırmaya yöneliyor: 31 Mart olayı nedir? Bu kanlı olay, 1908 Meşrutiyeti'nin karşılığı mıdır? Halkın sadece ittihat ve Terakki iktidarını devirmek için giriştiği bir ayaklanma mıdır? Yoksa 31 Mart, düpedüz bir gericilik hareketi midir? İsyanı kim düzenlemiş, kimler yürütmüştür? Bu sorular üzerinde şimdiye kadar çeşitli görüşler ileri sürülmüştür. Gerçekte 31 Mart, nedenleri bakımından, yakın tarihimizin çok ilgi çekici bir gericilik olayıdır. Ecvet Güresin'in olayı ayrıntılarıyla irdeleyen bu kitabını ilgiyle okuyacaksınız. Yann Cumhuriyet 'le Petrolpiyasasını ABDyönetiyor • ABD, petrol sektörünü yönlendiren en önemli ülke. Ingiltere ise ABD'nin stratejik ortağı konumunda. Yapılan tahmınlere göre petrol, 2035-2040 yılına kadar stratejik önemini ve ekonomik ağırlığını korumayı sürdürecektir. Ekonomik bir sektör olarak petrol, mali ve endüstriyel piyasalarla iç içe geçmiştir. • Bu nedenle, petrol rezervlerinin bulunduğu ülkelerde demokratikleşme, ulusal çıkarlara yönelik politikalar, sektöre hâkim olan büyük ülkeler tarafından istenmeyen öğeler olarak görülür. Sektörün büyüklüğü ve stratejik önemi, büyük devletler için tek yanlı olarak bu koşullan hazırlamıştır. //. Sayfada BORSA ûDün 3301 önceki 3241 DOLAR ûDun 240.100 önceki 239.700 MARK ûDûn 131.400 Önceki 131.100 ALTIN Dun 2.320.000 önceki 2.325.000 'ASLITÜRK'ÜN PİSLİĞİNİ TEMİZLEYECEĞIZ' • 3. Sayfada ŞUBAT AYIBÜTÇE AÇIĞI 567 TRİLYON LİRA • 7. Sayfada 'İRTlCA NEDENİ YÜKSEK ENFLASYON' • 7. Sayfada ABD'DE ÇOCUKLAR DEHŞET SAÇTI • 9. Sayfada GUNCEL CUNEYT ARCAYUREK Yasaları Yenilemek Çare mi? Yalım Erez kimdir? Bir işadamı. Ama öne çıkan özelliği Sanayi Bakanı olması. Erez'i öteki bakanlardan ayıran bir başka özelliği var: Hem REFAHYOL döneminde hem de Mesut Yıl- maz hükümetinde aynı görevi üstlenmesi. Bir başka şansı daha var: REFAHYOL ve Yılmaz hü- kümetlerini sarsan irticayla ilgili olayların siyasal yan- M Arkası Sa. 6, SiLl'de BUGUN Enerji için sınırsız kredi LALE SARltBRAHİMOĞLL' ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - ABD. Ba- kû-Ceyhan boru hartı dahil enerji yatınmlan başta olmak üzere Türkiye'deki tüm projelere Amerikan fırmalannın dahıl olması koşuluyla kesenin ağzını açtı. ABD bu amaçla Exim- bank'ın Türkiye'ye sınırsız kredi vermeye ha- zır oiduğunu Ankara'ya resmen iletti. M Arkası Sa. 6,Sü.3'te GUNDEM MUSTAFA BALBAY Otenazi... Öte Nazi... Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'den sonra CHP Genel Başkanı Oeniz Baykal da gelişmeleri an- latırken fıkrayı kullandı. Geleneğe bizim de küçük bir katkımız olsun... Delikanlının biri salona girmiş. Ortaya bağımnış: - Ben istediğim herşeyi dayatınm. Bana kimse bir şey dayatamaz. Gerekiyorsa ben dayatınm, gerekmi- I Arkası Sa. 6, Sü. 8 'de