Katalog

18 MART 1998 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA EKONOMI 11 Tüketici köşesi ödüHepi • Ekonomi Servisi - Tuketıcıvı Koruma Demeğı'lTUKODER) tuketıcı haklannın gelışımınde katkısı olan vazılı \e gorsel basında tuketıcı koşelennı teşekkur plaketlerı>le odullendırdı TUKODER, 15Mart Dunya Tuketıcı Haklan Gunu'nde, gazetemızın tuketıcı köşesının >azan Fatma Koşar'a teşekkur plaketı\enldı TRT, Hurnyet\eMıllıyet gazetelerının tuketıcı koşelen de teşekkur plaketlenyle ödullendınldı Reklamlar olmasaydı • BURSA (AA) - Cenajans Grey reklam ajansının Yonetım Kurulu Başkanı Naıl Keçıh, "Reklam olmadığında, ne kadar kalıtelı mal uretırse uretsın, uretıcı nakavttır" dedı TArden yeni uçak • *NKARA(AA)-Turk Havacılık ve Uzay Sanayıı (TAI) tarafından yurutulen ürun gelıştırme projelennın en yenısı olan, tek kışılık taarruz gozetleme uçağı 'Yarasa', bugun Genelkurmay yetkıhlenne tanıtılacak TÜGİAD'in raporu • Ekonomi Servisi - Turkıye Genç tşadamlan Demeğı (TUGtAD) Turkıye'nın son yıllardakı dış polıtıkasının ınceledığı bırrapor yayımladı Raporda, Turgut Özal'ın olumunden sonra Turkıye'nın dış polıtıkasında bır değışımın olmadığı kaydedıldı POAŞ'm özelleştirilmesi • Ekonomi Servisi - Ozelleştırme tdaresı Başkanlığı (OtB). Petrol Ofısî AŞ'nın yuzde 51 hıssesının biok satışı ıçın verdığı ılanlarla ozelleştırme surecını başlattı 7 Mayıs 1998'de yapılacak olan ıhale hakkında açıklama yapan Perrol-lş Sendıkası Genel Başkanı Bayram Yıldınm, •'Petrol urunlen uzennde fıyat kartellennın oluştugu dıkkate alınınca POAŞ'ın ozelleştınlmesının ne denlı olumsuz olacagını tahmın etmek zor değıl" dıyerek ıhaleyı desteklemedıSını bıldırdı Alışverişlerde tüketiciye ödettirilen verginin muhatabı aslmda satıcı 'KDV uygıdaıııası yanhş'• Alıcı, mal ve hızmet teslımi sırasında KDV'nin kendisine yansıtılmasına ıtıraz ederek satıcıya ödettırebiliyor. Kanunda verginin mükellefi 'satıcı' olarak tanımlanırken vergi 'tüketım vergısi' olduğu gerekçesıyle alıcıya yansıtılıyor. FATMA KOŞAR Yıllardır her alış\erışte odenen KatmaDeğer Vergısi nınmukelle- fı aslında tuketıcı (alıcı) değıl Alı- cı, mal \ e hızmet teslımi sırasında KDV'nin kendisine yansıtılmasına ıtıraz ederek satımaodettırebılı- yor 3065 Sayılı Kanun'daKDVran mukellefı. "saücr olarak tanım- lanırken. \ergı "tüketim v«rgjsi" olduğu gerekçesıyle alıcıya yansı- tılıyor Bılırkışı raporlannca satıcı ta- rafından odenmesı gerektığı ongo- rulen KD\ 'nın uygulamada \ anıl- gıya duşulmesı sonucunda tuketı- cıyeodettınldığıbelırtılıvor Alıcı- İstanbuldaelektrikdağıtımsirketleri KDVyifaturayaekliyor Elektrikte trilyonlan buluyor Istanbul'da elektnk dagıtım şîrketlennm fa- turalara ekleyerek, tûketıcıdentahsü ettıgı KDV, tnlyonlarca lırayı aşıyor Aktaş'm İstanbulda 1 mılyon 300 bın cıva- nnda abonesı olduğu dıkkate alınırsa odenen KDV 'nın tnlyonlan bulduğu ortaya çıkıyor Her abonenın ortalama 3 mılyon lıralık fatu- ra bedehne, yaklaşık 400 bın lıra KDV eklenı- yor Bu şekılde yapıian ortalama bır hesapla, Ak- taş abonelennın her odeme donemınde 520 mıl- yar lıra cıvarında KDV odedığı ortaya çıkıyor tstanbul'un Avrupa yakasına elektnk dağıtı- mı yapan Boğazıçı Elektnk Dağıtım AŞ'nın de ortalama 2 mılyon 500 bın abonesı olduğu du- şunulürse aynı ortaSama rakamlann baz aknma- sı halınde, abonelerden her odeme donemınde t tnlyon lıra cıvannda KDV tahsıl edılıyor lann *yasa bunu gerektiriyor" du- şuncesıyle odedığı \ergmm yasa- ya gore mukellefının satıcı olduğu ve mal ya da hızmetı alan kışınm boyle bır vergı borcu olmadığı ıfa- de edılıyor Saticı aleyhine dava 3065 Sayıh KDV Kanunu'nun mukellef \e vergı sorumlusu baş- lığı altında yeralan "Malteslimive hizmetifasıhaOerindebu tşiyapan- lar._" ıfadesıne dayanarak, satıcı aleyhıne dava açan alıcıların KDV'yı odemek zorunda kalmadı- ğı ortaya çıktı Bılırkışı raporlann- da, uygulamada yanhşlık olduğu tespıtedıhrken.Yargıta> 11 Hukuk Daıresı'nın de çeşıtlı kararlarında, satıcının odemesını benımsedığı ıfade edıldı Ali thsan Hayırlıoğlu'nun Bank Exspress AŞ hakkında, Istanbul 5 Aslıye Tıcaret Mahkemesı'nde aç- tığı 1995-100 numaralı dava dos- yasındayapılan bılırkışı mceleme- sı sonucu \ enlen bılırkışı raporun- da, alıcının boylebır vergı borcu ol- madığı ıfade edıldı Raporda, Yar- gıtay 11 Hukuk Daıresı'nın, 15 04 1994 gun ve 1994-1453 E. 1994- 3112 K sayılı karannm da aynı yonde olduğuna dıkkat çekıl- dı. Söz konusu bılırkışı raporu. KDVnın alıcı ıle satıcı arasında yapılan sozleşmede kım tarafın- dan odeneceğının açıklığa kavuş- turulması gerektığını ortaya koydu Marmara Unnersıtesı Oğretım uyesı Prof Dr Osman Altuğ. KDV Kanunu'nda değışıklık yapılması gerektığını belırterek, yururlukte olan yasaya göre. KDV mukellefı- nın mal ve hızmetı teslım eden kı- şı, fırma ya da kuruluş oldugunu belırttı Ozel hukuk çerçevesinde Altuğ, her alanda tuketıcıye odet- tınlen KDV'nin, ozel hukuk ku- rallan çerçevesinde kım tarafından odenmeM gerektığıne karar ven- lebıleceğıne dıkkat çekerek, u Sa- ncu bu \ergrvi bizim adımıza değiL kendi adına vahm or. >Iukellefi biz olsa\dık. bizım adımıza \atınrdı. Satıcı bizden almasa da kendi ode- mek zorunda" dedı "Da\a açılabilir" Her turlu mal \e hızmet ıçın ay- nı kanunun geçerlı oldugunu ıfade eden Mtuğ, "Gerekfaturalaraek- lensin gereksc sokakta alınan şe>- lerin satış bedeline eklensin. KDV 'nin mukellefı teslimi >apan- dır. Taraflar arasında \apılan soz- leşmedeaba. benodenm diyeim- za atnıamışsa bu verghi odemek zorunda değU" dıye konuştu Sozleşmede odeyeceğıne daır ımza atmayan tuketıcılerın adlı mahkemelerde dav a açabıleceğıne ışaret eden Prof Dr Altuğ, "Bu konuda kazanılan çok sayida da\a var. Orneğin elektrik dağıtımcısı firma\la >aptığınız sozleşmede KD\ \ i odejeceğjnize dair bir ifa- de >oksa da«» açabilir. hak araytşı- na gidebilirsinız. İtirazetme hakkı- nız >ar. Çunku. mukellef mal \e hizmetiteslimedendır'"dedı Altuğ, alıcmın. teslım y apan satıcı aley- hıne "Bu haksız bir alım. Aramtz- da bö>le bir anlaşma vok" dıyerek dava açabıleceğını ıfade ettı Biracılara kriz darbesi Ekonomi Servisi - Bıra satışlan- nın. Asya knzı nedenıyle azaldığı belırtılırken, tüm dunyayı sarsan El Nıno'nun da satışlan canlandırdığı ıfade edılıyor Fılıpınler'ın başkentı Manıla'da duzenlenen Uluslararası Bıracılık Kongresı'ne katılan uzmanlar ve sektor temsılcılen, Asya knzının bolgedekı bıra satışlannı azalttığı- na dıkkat çektıler AFP'nın habenne göre. kışı ba- şına yıllık bıra tuketımınm Alman- ya'da 132 lıtre. ABD'de 110 lıtre olduğu. buna karşın Asya knzının etkısıyle Fılıpınler'de 20 lıtre, Ja- ponya'da ıse 25 lıtre bıra ıçıldığı be- İırtılıyor Afhka'daıse 1 lıtre duze- yınde Uzmanlar. *Herşişeiçin2.5 cenfJikartış.a>daUmihonşişetu- ketiminin azalmasına nedenohıyor" dıyorlar Onceflıalekazanıldı şiııuli şaıtlar değişiyorANKARA (Cumhurnet Buro- $u) - Sekız termık sanrralın ışlet- me hakkını 20 >ıllığına alan fir- malar. de\ ır sozleşmesıne kona- cak hukumlenn lehlerıne değış- tınlmesı ıçın Enerjı Bakanlığı >et- kılılen>le pazarlığa oturdular Bakanlık yetkılılerı pazarlık goruşmelerını reddederken adı- nın açıklanmasını ıstemeyen ust duzey bır gorevlı şu bıl- gılen \erdı "Şartnamcde ongoru- len sartlarda değişiklik isthoriar. Firmalar tek- Kfı verdiler. Tcklilkrden sonra burasını şo>le an- lamıştz. burasını bö>le anlamışız fîlan devipdeğişiklik istediler. Do- la\ısı\la once ihale\i kazandılar, sonra sartlarda değışıklık ısnŞor- lar. E\lul ayından ben tarnşma- larsurmor. Eğerihatai ka/anmış- larsa gider şartname>ı ımzalar- lar. İhale>ı kazanan şirketler, his- se senetieri borsada fırladıktan sonraiki mislideğişiklikonerisi)- le geldiler." Enerjı \e Tabıı Ka>naklar Ba- kanı Cumhur Ersümer ıle ABD Enerjı Bakanı Federicoflenaara- sında Washıngton'da 19 Aralık 1997 tarıhınde ımzalanan "Tur- kJyeCumhurhetiile \merika Bir- leşik Devletleri \rasında Enerji İşbiıiiği Konusunda Ortak Bildi- ri"nın Turkıve nın enenı polıtı- kasina yenı bır von oluşturacağı- na dıkkat çekıldı Bıldınde. "'Tür- ki\e'nin artan enerji lalebınin. enerji işbiıiiği alanındakı ıkili ılıs- kilerin daha da genişletilmesi için j ermık santrallann ışletme hakkıru A devralan firmalar. sozleşme hükümlennı lehlenne değıştırmek uzere Enerjı Bakanlığı ıle pazarlığa oturdular firsat oluşturduğu" kaydedıldı Irak ıle Turkıye ham petrol boru hattımn kesıntıye uğramasının. Turk ekonomısını cıddı bıçımde etkıledığı belırtılen ortak bıldın- de. Turkıye'nın artan enerjı ıste- mının enerp ışbırlığı alanındakı ıkılı ılışkılenn daha da genişletil- mesi ıçın firsat oluşturduğu kay- dedıldı Turk boğazlarında artan tan- ker trafığıy le bağlantılı çevre kay- gıları ıle fizıkı kısıtlamalara ışa- ret edılen bıldırıde. şoy le denıldı "Bakû-Ceyhan ve Hazargeçis- li petrol \e doğalgaz boru hatlan- nın geliştirilmesinın hızlandınl- ması konusundakı taahhut ve des- teklerini. bolgesel ticaret bağlan- tılannın ve altvapı şebekelerinin kurulmasının \e boru hatlannın bu bağlantılarda o> navacağı rolun stratejık oneminı. Tiırkive Dışiş- len Bakam'nın \BD'\e vaphğı son riş aretsırasında taraflar ara- sında \ukandaki butun konularda duzenli goruş alışverişinde bulunma hu- susunda vanlan ortak an- lavışı kavdederek, enerji işbırliği alanında divalog kurmavı kararlaştirmış- lardır." Turkıye ıle ABD'nın belırle- nen konularda duzenli gorüş alış- \ erışınde bulunmak amacıyla yıl- da en az ıkı kez toplanması ongo- rulen bıldırıde. nukleer enerjı ve nukleer gu\ enlık konulannda kar- şılıklı ışbırlığı deongoruldu Bıl- dınde. "Clobal enerji kavnakla- nnın çeşıtlendınlmesi \e enerji guvenliâinınsağlanmasLTurkbo- ğazJanvla ilgılı guvenlık kavgıla- nıungiderilmesi konusundagoruş alışverışınde bulunulması" gerektığı kaydedıldı ÇIFTÇÎ DOSTU / SADULLAH USUMÎ Tütün Üreticisi Fedai mi? Net Faiz Oranı Yılhk BÜeşik Net Faiz Vade: 17/06/1998 (91 gün) IKTİSAT BANCASI Memnunıyetle CadMBdBriük (212) 2-4.11 II . Mtrko: (212) Vt T)» • Alcar» (212) 532 29 "9 • A«ta- (212) 67*«75 • «Açttap: (212) 5UM (O •Blbriür (212) 54* 5193- BHTjmp.f»: (212) 565 H <0 • B»B<la{ (2IÎ) 2W09 18 • Ennkw (216) }68 2682 • Wtr (212) 28" II 50 • ÖMK5İ (212) 655 88 22 • l*kÜH (216) VB 25 60 • bnkor (212) 251 T 2 38 • loTtv*) (216) 46" 04 10 • Moter (212) 6<" 44 00 • Şrnnn Cw*»(H216) 4^4070 • t*ud* (216) «9285 10 • kfan 022) 364 2401 • Ankn CM2) 4P 9980 • Grtomaıaıt (312) 447 58 29 • AnaM (0242) M 69 81 • Bursı (224) 255 '» 80 • Çoriu (282) 653 83 M • Denzii (258) 265 20 41 • Eskljthır (222) 220 27 M • Otntaır (<42) 220 78 50 • Ortlf (262) 64* 04 20 • Imır <2<2) 463 69 69 • Bosunlı (232) 330 12 W • timt (262) 323 II 00 • Mmmansıni: (344) 221 15 «0 • I»«Bİ 052) 222 2* 00 • tenra: (3>2) 216 8" Tl • Mımam (252) 413 T «0 AKHİSAR - TEKEL'ın huyu suyu değıştı Geçmış yıllarda duzenli po- lıtkalaria urencıyı sevındıren TEKEL'ın bu yıl tutumu, yabancı tutun şırket- lenne ve sanayıcılere yaradı Ege tu- tun pıyasası ıkı ay gecıkme ıle açıldı- ğı ıçın yabancı şirketler daha alışve- nş başlamadan tnlyonlarca lıra ka- zandı 900 bın lıra gıbı son derece duşuk bırfiyat ılan edılerek Amenkan, Ingılız ve Fransız şırketlenne, Turk uretıcısının hakkı olan tnlyonlar ar- mağan edıldı Bunlar da yetmedı TEKEL alımlara nazlı gırerek uretıcı- lenn yabancı şırketlenn oyuncağı ha- lıne gelmesıne neden oldu Tûtun pıyasalan ıle ılgılenenler çok ryı bılırler kı, alım-satımlann onemlı bır kısmı bır veya ıkı gun ıçınde bıter Çunku, uretıcı parasızdır, gırtlağa ka- dar borç ıçındedır Enonemlısıdetu- tununu bırkaç kuruş daha fazlaya sa- tabılmek ıçın knze gırer Tuccar da bu durumdan yararlana- rak, uretıcıyı şaşkına çevırecek alım polıtıkalan ızler Eğer, uretıcılenn haklannı koruyan hukumetler ışbaşında ıse, TEKEL de tuccar gıbı hızlı alımlara başlar Do- ğacak rekabet, tuccann duşuk fiyat- la alım yapmasına engel olur. Ama, bugunku gıbı, uretıcı yennetuccar ve sanayıcıden yana hukumetler var ıse, TEKEL alımlan yavaş tutar ve fiyatlar da duşer Piyasa cumartes açıldı Nıtekım, hıç gerek olmadığı halde, hukumet pıyasanın açılışını bır cu- martesı gunune bıraktı. TEKEL de cumartesı ve pazar gunlennı firsat bı- lerek ısteksız davrandı Cumartesı gunu sabah piyasa açı- lır açılmaz yabancı şirketler 900 bın lıra başfiyata uygun alımlara başladı Ancak, TEKEL'ın ısteksız alım yaptı- ğtnı gorunce fıyattan hemen aşağı çekt. Örneğın, 800 bın lıra değenn- dekı tutunlere 600 bın lıra, 700 bın lı- ra değenndekı tutunlere 500 bın lıra teklıf ettı Bır kısım tuccar bu konuda o ka- dar acımasız hareket ettı kı, 700 ve- ya 800 bın lıraya pazarlık ettığı hal- de, tutunlerı ya almaktan vazgeçtı ya da 150 ıle 200 bın lıra arasında du- şuk fıyat onerdı TEKEL'den umudunu kesen uretı- cıler, tutunu satabılmek ıçın tuccar burolarını dolaşmaya başladılar Bu arada oylesıne enteresan gelışmeler yaşandı kı, tuccar, uretıcının ılk gelı- şınde 800 bın lıra verdığı tutune ıkın- cı gelışınde 650 veya 600 bın lıra de- dı Hatta uçuncu kez geldığı zaman fıyatı daha da aşağı çekeceğını soy- leyerek tehdıt ettı Uretıcı sonuçta bu oyunları aşamadı ve tutununu TE- KEL'ın açtkladığı fıyatların bıle altın- da satmak zorunda kaldı. Başfiyat düşük Tutun uretıcılen 1980 yılından bu ya- na, hıçbır yıl umut ettığı sonucu ala- madı Sadece, 1991 seçımlennden once, zamanın DYP Genel Başkanı Süleyman Demırel "ANAP ne ve- nrse benden 5 bın fazlası" demıştı Demırel gerçekten seçımlen kazan- dı ve 30 bın lıra ılan edılen başfiyatı 35 bın lıraya çıkardı Ancak, o yıl da tutun bedellennın odenmesı gecıktı- ğı ıçın uretıcı gene mutlu olamadı Malı sıkıntıları devam edıp gıttı Devlet Bakanı Eyüp Aşık tutun pı- yasasını 900 bın lıra başfiyatla açtığı zaman "Populıstpolıtıka uygulama- dık" demıştı Gazetelerde çıkan ha- ber ve koşe yazılarında da 900 bın lı- ra başfiyatla ılgılı çeşıtlı yorumlar ya- pıldı Bazılarına gore 900 bın lıra çok fazlaydı ve hukumet "populıstpolıtı- ka " ızlemıştı 900 bın lıra başfiyatı se- çım yatınmı olarak da degeriendıren- ler oldu Bu goruşlenn hıçbınsı doğru değıl- dı ve gerçegı yansıtmıyordu Zıra, 900 bın lıra başfiyat venldı de ne oldu'' 900 bın lırayı çok bulanlara tutun bol- gelerını dolaşmalarını tavsıye ederız Uretıcılerle goruşsunler Kendılen de goreceklerdır kı, yuz bınlerce, hatta mılyonlarca uretıcı arasında memnun oldugunu soyleyen bır tek kışı bıle çıkmayacaktır Hatta, dalkavuklar bı- le halkın arasında, memnun oldukla- nnı soylemeye cesaret edemeyecek- lerdır Hele, TEKEL'ın ızledığı nazlı alım polıtıkalanndan on bınlerce ure- tıcı ağız dolusu yakınacaklardır Ak- hısar'dan başlayarak Manısa'ya ka- dar olan 50 ıla 55 kılometrelık yol us- tundekı kasaba ve koylere uğramak, hem yorgunluk vermeyecek hem de gerçeklen oğrenmeye yetecektır. Enflasyon canavan Tutunun hakkı bu yıl 1 mılyon 250 bın lıra ıdı Ancak, "Tutune 1 mılyon lıranın ustunde fiyat venlırse, enflas- yonun onu alınamaz" dıye kıyametı koparanlar bu fiyatın venlmesını en- gelledıler Aslında bunlan soyleyenlenn çoğu ya tuccann sozculerı ıdı ya da serma- yekesımınıdestekleyenlerdı Aksı hal- de, bır damla ınsan sevgısı olanlann bu goruşlen savunması mumkun ola- mazdı Buğdayda, pamukta ayçıçeğın- de, tum tanm urunlennde fiyat soz ko- nusu olduğu zaman hep aynı turden kıyametler koparıldı Memura, ışçı- ye, emeklıye uç kuruşluk zam yapı- lacağı zaman da aynı sesler duyuldu Her zaman olduğu gıbı, "Aman ha Enflasyon azar" dedıler Hukumet- ler de bu gerekçelere sımsıkı sarıldı- lar Bu yuzden memur ışçı, emeklı geçım sıkıntısı çektı Aç kalanlar pa- zar yerlennden sebze ve meyve top- layanlar oldu 62 mılyon ınsanımızın, 55 mılyonu enflasyonun fedaısı haltne getınldı 1 Ama enflasyon gene de onleneme- dı Demek kı, uygulanan polrtıkalar- da bır yanlışlık vardı Hukumet ve devlet yetkılılerının hıçbırı, gozlennı holdınglere bankalara ve buyuk ış- letmelere çevırmek ıstemıyordu Her yıl yuzlerce tnlyon lıra kazanan hol- dınglere ve bankalara bır baksalar enflasyon canavannı tam ışbaşında yakalayacaklardı ama işlerıne gel- mezdı O zaman da "Vurabalıya" gıdıyor1 BENCE İZZETTİN ÖNDER Ara Rejim Turk burjuvazısı, farklı donemlerde farklı bıçımlerde ola- rak daıma devlete dayanarak yapılanmış ve bunun adına da serbest piyasa demıştır Burjuvazı, bugun de aynı ma- razı alışkanlığını surdurerek gelışmesını tamamlamaya ça- lışmattadır Ancak boylesıne tek yanlı çıkar dayanışması ıçınde, tum yararlar burjuvazı lehınde ozelleştınlırken tum malıyetler de çok çeşıtlı kamusal orgutler ve kurumlara fatura edılerek hem demokrası yıpratılmış hem de gtde- rek yukselen duzeyde bır kırlenme ve çarpıkhklar manzu- mesı yaratılmıştır Burjuvazı henuz tam anlamı ıle gelış- mesını tamamlamamış olacak kı gunumuzde de benzer sorunlar ortaya çıkmaktadır Turkıye'de arareıımtalebı, eğer varsa acaba kımden gelıyorolabılır? Geçen gunlerde gazetelerde çıkan Sılah- lı Kuvvetler ıçındekı hesaplann boyle bır soylentıye neden oldugunu ıten surmek tıpık medya- medya mensubu dav- ranış tıpolojısınden oteye grtmeyen mekanık habercılık nı- telığındedır Her kurumda olduğu gıbı Sılahlı Kuvvetler ıçınde de boyle bır hesap yapılabılır hatta bunun ıçın ken- dılenne gore bır plan dahı oluşturuyor olabılır Ancak boy- le bır planın gerçekleştınlmesı bunun toplumsal denge- lerle uyuşması halınde soz konusu olabılır Bu nedenle, Sılahlı Kuvvetler ıçınde yapılan hesaplar dogal olarak ka- bul edılmelı ve bunlann sadece bır haber nıtelığı taşıdığı duşunulmelı, fakat bu hesaplann gerçekleştınlmesınde yararlanılabılecek elverışlı ortamın oluşması tahlıl edılme- lı ve yorumlanmalıdır Sanırım, gazetecılıkte de haber ıte yorumun farkı bu noktada yatmaktadır Elvenşlı ortam noktasını aydınlatabılmek ıçın gunumu- zun zaman kesıtındeyoğunlaşan taleplere bakmamız ge- nekmektedır Çok genel hatlarla, kırsal kesımler kentsel ke- sımlere yonelmış ve ısteklennı yukseltme eğılımı ıçıne gır- mış bulunmaktadır Turkıye'nın doğu ve guneydoğu so- runlan da bu kapsamda gorulebılır Ustelık bu kesım, be- lırlı bır oy potansryelı de taşımaktadtr Ote yandan kent- sel kesımlere baktığımızda, sağlıksız kentleşmenın yarat- tığı kırsal nıtelıklı kentler yanında, kent varoşlan da talep- lennı yukselmektedır Bunlann yanında ozel kesımde ve kamu kesımınde çalışan emekçıler de ayaktalar Kısaca- sı, ekonomının tum kesımlen, bırbın ıle yanşırcasına kay- nak talep etmekteler Unutmamah kı ıçte ve dışta fınans sermaye de kaynaklardan aslan payını almaktadır Boyle bır kargaşaya ancak toplumsal sukûnet ve hızlı bınkım ıle cevap venlebılır Fakat gelırlenn arttmlamadığı ve gelır dağılımınm bu denlı bozulduğu kargaşa ortamın- da, zaten sukûnetyok demektır Luksyaşamdan tavız ver- meyen toplumun ust katmanlan ıse bır yandan toplum- sal kargaşa hırsını ateşlerken dığer yandan da hızlı bınkı- mın onunu tıkamaktadır Ekonomının genel yapısı ıse hız- lı bır sılkınmeyı gerçekleştırebılecek kadar venmlı değıl- dır. Ara rejım, baskı rejımını çağnştınr Bu nedenle ara re- jım, demokrası dışı bıraraç olarak gorulur Fakat bu ıkı yu- zeysel saptamaya dayanarak ara rejımın goruntudekı uy- gulayıcılannı objektıfe getırmek ıstemıyorum Aynca on- ce ekonomık ve toplumsal dengesızlık yaratarak ara re- jım uygulamasına açık davetıye çıkaran ve sonra da bu rejımden yararlananlar guçlu ve etkılı ıken boylesıne bır yargılamanın da yanlış oldugunu duşunuyorum Ara re- jımden kımleryararlanıyor, kımler bu rejımın malıyetme kat- lanıyor^ Belırlı frekanslarla belıren ara rejım tartışmalan- na hatta oluşan fıılı mudahalelere zemın hazırlayanlar kımlerdır^ 1 1980 darbesi ve bu darbeye sırtını dayayarak yukse- len sıyasal darbecıler, darbelenn nıtelığını vetanhsel ışle- vını netleştınrken aynı anda da sermayeyı ve toplumu bo- lerek bu tur darbelere de noktayı koymuş oldu Boylece aynşan vefarklı kaynaklardan beslenmeye başlayan fark- lı sermaye katmanlan, olası ara rejım guçlennın odaklan- nı ve çeşrtlendırmeye başladı Işte bu oluşum, ekonomı- yı ınce ayar darbeler aşamasına taşıdı Gunumuzde be- lırlı belırsız tartışılan başkanlık sıstemı tam da boylesıne antı demokratık bır ınce ayar sıyasal darbe yolunu sım- gelemektedır Demokrası yandaşı olmak sadece en kaba bıçımı ıle ortaya çıkan srtahlı darbelere karşı durmak olmaytp bun- dan çok daha denn bıralgılamayı gerektırmektedır Bu al- gılama parlamento ıçı de dahıl olarak toplum kesımlen- nı aynı derecede kararlara katmayan tum fıılı, sıyasal bas- kıcı kurum veoluşumlara karşı olmayı ıçermehdır Gerçek anlamda demokrası salt bır hak arama rejimı olarak go- rulemez Zıra. ancak kaybedılen şey aranır Oysa demok- rası, daha ışın başında toplumsal kaynaklann kullanımı ve dağılımında her kesımın eşıt guçle kararlara katılma- sının soz konusu olduğu bır rejımdır Elınde sılahı olanın gucu açıktır Açık gucun algılanma- sı ve denetlenmesı, olası olmasa bıle hıç değılse tartışı- labılır Bunu tartışanlar ıse kendılenne demokrat olma pa- yesı bıçebılırler Ama sılahtan çok daha etkılı araçlara ıla- veten, gerektığı zaman ve yerde bu sılahı dahı kendi yo- nunde kullanan asıl gucu gormezden gelmek, demokra- sının katlıdır Bu katlıama gonulden katılanlar ıse kendıle- nnı lıberal addetmektedır Eğer ara rejım bır baskıyı ıfade edıyorsa, Turkıye bu guçlerden hangısının gerçek anlam- da ara rejım nıtelığı taşıdığını çok lyı duşunmelıdır Eğer ara re|im bır baskı ve antı demokratık yonetım re- |imı ıse lıselı gençlere baskı ve teror uygulayan samımı bır talebı dıle getırdı dıye altı gence asırlık ceza veren so- kakta memurunu doven ve daha bırçok baskı uygulama- sı omeklennı sergıleyen btr reıımı nasıl nrtelemelı'? YATIRIM FONLARI 17 Kattma belgeaadı işBaık teOrafcPon taBsfe OateteıFon t^tlja*. AT p Kyma ktettffc A Tp Detetan htar Yanm A Tp Kvma Inter Yat HBS* Fon MsX ATp OrtVif P Garanb A Tp Kanna Fon Garanb * Tp Oe^şfcer f Esbar* A Tp Detatan YKY A Tp Hsse Fon YKYATpKamaFon VKYAfpTflkallSettF YKYATpMaiKtjırt F VKY A Tp Metaf Setc F YtOf A Tp Grfa-ic S F VaMHtsseFar t>şfcar*ATpK»maFon DBbanA A Tp Dstaksn FQ Yaş»bar* A Tp uSRfcerı FfHre ATp Detettn fon CUSgartaATpCtotetan Ûraat A TCH De^ken For Pamutear* A Tp Deteta Emötbark Hîsse Seriea F Emiatta* Deteken F Sümer Karnıa Fcn EgeRjn-2 Kafcrena A Tp Dsğışkârı F Donv Forv-1 Derrw Yat A Tp Detoten TürVb** Hısse SenM Fon ÎSKSATnDetefcff.Fan M&»* A Tp DeManFcn Teksbl A Tp Hose ran Ata A Tp KtffM Fon AüATpHeseSeneciF KoçbankATpOe^ştenF Koçbanh Karma For Koçbar* Htsse Fon Gtoöa A Tp DeâsMr Fan Kfirte YaL A TpKarma F *îB Deûshsn A TîBKarmaA TEBVatDetekenA Kentbank A t p K»ma fon Altenao'F 1 Şeher A Tıpı Değ^ten EczacCâSi A T& Değışkfifı Ekscres A "Hpı DB^S*BI C Grak AT ıpı Karma ror Kap*ai A i p DeğtşKen F Tcpak A Tp D^şkaı Tekfm Fcn-i •%ıdFon-i t * A Tp rtes* Fon Afe A Tp Değçken Fonu ^attmfîn DetekenFonu TacctarATıpıGnıaFon rşYat DeMoÎFor> Osna* Karma Fon HafcSmtaûaJFan EGS ATp Karra fon ABNAmraK^maf TAfi Yabm Deteitsr A F Ngftfetgıı tmtaş S*g.ûıe F BTİP^ r-ONLAR işBanh CMğtş^For kş Bar* v ab»ıcı M K. Fonu iş 6ar* TarMİ ve Bono ron «ttsaEBTpTahvi^ono GunKA 1-0111 101'89? 2«Q- 25794 15464 2 S9 173692^ 592962 Mİ7681 779669 24S20 1215" 7 9707 13384 9626 11928 1058-54 5355266 1444048 5809'2 20S-2!6 254816 2185969 104T726 11689 4386- 605O9 2982i 1 T 5 33 162049 630018 12290 386173 265627 6014: 139930 522046 25401 724808 139963 2795- 5591-9 10423 2S8242 52053 1725 96462 11165 133—3 43099 69604 S2482 49094 54159 28500 38957 23302 27185 26182 26051 2T21 21180 33959 25965 1836" 18126 T607 11916 18064 12320 «15 3864158 6358-6 36 120 320060 1609925 362751 2014492 Deg S 4103 -035 020 018 030 036 0 3 0-46 -0 32 018 58 042 054 138 043 -011 •0 23 0 0' 063 065 023 ^ 13 -089 035 010 J24 J - 1 -G 3& 084 •0K 0 ' 05" 069 •09' 054 096 100 022 092 009 014 •0 55 J33 -0 45 006 0-2 -0?9 -O^a 03 068 0 24 -0 5 T r 16 j * T 1W ^36 048 O'o -0 4" -028 0 01 -0 02 0 38 023 023 -025 -0 36 016 •053 044 19 3 J42 0 6 012 021 S04 Katılma belgesıadi Irtil- c ^5şkerc GJf3fH - t û T 3f"v Fy SJ y f c L \ jr Gyant E r o k -arrp Fjn uıant [J * mjsii-r ^or EsbankBTc Oegışlıer Esûanh 8 Tçt Karma ı-on YKB 3 Tn UU Fon VKBBTpDeMtanFon YKB B Tpı TaM Bono c on YKBBTpyao.M Klym F YKYBTpUotFor YlCtf B Tp T ^iy^Bono Fcrti VaMTaMveBonoFcnj VsM Dsteh^ı Fon VaUYabanoMcnkulFont. VaUüUFon VjMBTpKamaFon D^barık o Tpı Dflteken F Yaşan^nk B Tp uefeken YaşıtanküMFon F«nsBT«ı*ltı«(-aor» Rnans 6 Tıpı Detetai Fon Finans B Tıpı UkiFonj ZraatB-îpıD«4*»ıFon ZiaalBrnLMFon ZratForM rtakFon-1 Ha»Fon2 PsnıA B Tçı Jut Fon Psnıiı B Tın Detettsi c on En*»bar* T*ı*8ono Fonu Ertatoar* Da^tai Fon örübank LM Fon Sun» DeMı«n Fon Suma LJwFon Sumer Tahvif Sono c onu EgeFon-t Munıa B Tp Deâstn F DemrFon-2 Dw* ^aL BTıt* De^şkan TmşFon-1 TmsFonJ Tirtbar*T*N*veScroFo EUon A U m B tıpı DeAşksı F AMar*BrıpıTâ»*-Bm TeksSBTpliotFon «a 6 To Tj v f j r i f ^^çr» Sö B TafM-Bono Kû^artı 8 Tçı Dsğçfcai F Kaçb** Tahvü Boıc Fon KflrtsıBT n OvtekcnFon KortezY* ET<>i5^ş c TEBDt^lvB KOTtMnk Tahrt-Bono Fonu MerroHF2 AJWTBÖF 3 Şeksr B Tp Deteken Fon Bsrofcaşı B Tp Detekm Sj3^£2Pg^w^F 3edkBnpn*vı^6c«c c Btnctto DeûıSfcsi F?r> Kaprtai B TpÛöşken F K Yaftrnı BTpuSgBten Toprak B Tp De^şkoi MYZFoM IşMv B Tp Yatona Moi Afe B Tp OâğO'cff Fonu TiKfte BTnueğs(w\ F Bayndr 3 TpDeğ^ten F OsmanfcTahv^BoroFonj EGSBTtpt'ahrf Bono Fon ABNArrvDDeûEÂenFon tMarC Bar* BTp Değ^t Yurtbar* E Tp Değtşker F MART Gunlûk -^- ı. iE34-^ 43 C ^ğ^ 1 2925008 B331O3 4017631 3141935 1433980 1320695 23154 24135 T32345 1472S86 964003 654062 14^1" 35"929' 607456 72056 2059176 1358733 1242982 -16 41 1-0-29 1560628 1829K7 1043086 1444858 1108581 1809900 1880428 801082 16714 16415 399022 112-150 685821 12060 1168806 432834 50650 1016960 39991 422565 198850 251346 199834 30449 11835 j l 8* 33409 H0916 3848 89509 73373 »594 20364 2042C 119636 29804 $9857 34288 43252 33846 13348 36510 23668 12561 24883 21211 2495 192 5 1^341 16323 12361 13664 1399 1998 Değ % 0' 010 01' 016 02. 03< 04 021 009 013 057 019 •034 319 016 049 019 00" 00" 052 018 008 014 019 013 017 009 -oos 015 021 312 008 011 026 068 01 031 r 2t 11 L34 021 018 021 017 021 007 0'7 019 104 0'î llü' 0 018 031 018 Ofe 0 21 O ' j 01! ü 13 020 004 021 0..50 - 01 018 018 019 -014 009 001 005 009 012 0.U •010 023 016