Katalog

17ŞUBAT1998SALI CUMHURİYET SAYFA KULTUR 13 Aliye Berger 'in sergisi 6 Mart tarihine dek Yapı Kredi Kâzım Taşkent Sanat Galerisi 'nde izlenebilir Orhan Peker'in Aihe Berger portresi (üstte).Orhan Pe- ker, Aliye Berger'in portresini yaparken Ara Güler'in objektifijıe poz veriyor (yanda). Bakıra yansıyan yaşamAHUANTMEN Ressam Orhan Peker'in geçen yıl son- larında Portakal Müzayede Evi'nce Ame- Ik-Ferit Edgü müzayedesinde satışa sunu- lan Aliye Berger portresi, Türk sanatında kendine özgü bir yeri olan bu sıradışı ka- dının görsel bir yaşamöyküsüdür sanki: "Gravürcünüıı bakışlannda bir duygulu- luk vardır. Özellikk zorlu bir çalışmanın göziere oturmuş yorgunluğu" diyen Ali- ye Berger'ı ilk ele veren. bu portredeki mahmur gözleridır. Peker, Aliye Ber- ger'in varlığına sınmiş hüzün duygusunu açığa vurur portresinde. üstelik onun renkli kişıliğinı hıç gölgede bırakmadan... Aslında bir renk ve süs cümbüşüdür ilk göze çarpan; ıncik boncuklar. fularlar, bo- yalar! Oysa sıyaha bürünmüştür Aliye Berger ve sanki çok uzaklardadır... Bu yo- ğun atmosfer ızleyiciyi öylesine içine çe- ker ki. Berger'in parmaklan arasındaki sigarayı tütüyor sanınz... Aliye Berger, bu portre tamamlandık- tan üç yıl sonra. 1974 yılında 71 yaşınday- ken Büyükada'da öldü. Geride bıraktığı gravûr, desen ve yağîıboya resımlerden oluşan zengin bir koleksiyon, şu sıralar Yapı Kredi Kâzım Taşkent Sanat Galeri- sı'nde bazı mektuplan ve Ara Güler'in çektiği fotoğraflanyla birlikte 6 Mart ta- rihine dek sergilenıyor. Berger'in farklı ruh hallerinı yansıtan otoportreleri, sev- diği ressamlardan Munch'u çağnştıran bazı gravürleri (tkilı Portre, tstanbul, Dr. Berger Büyükada'da. Leda. Çıplak, Ölüm gibı), ailesınin - Halikamas BahkçısL Fah- relnissa Zeid, Nejad Devrim - portrelen ve 1954 yılında Türk sanat ortamına ade- ta bomba gibi düşen ünlü resmi "Hasat". serginın dikkat çeken yapıtlan arasında. "Hasat"tan söz açılmışken; Uluslara- rası Sanat Eleştirmenleri Sempozyumu çerçevesınde Yapı Kredi Bankası'nın onuncu kuruluş yıldönümü nedenıyle dü- zenlenen "Türkiye'de lş ve İstihsal" baş- lıklı yanşmalı sergide aralarında ltal- ya'dan Lionello Venturi. Ingıltere'den Herbert Read ve Fransa'dan Raymond Cogniafnın bulunduğu seçıci kurul tara- fından birincilik ödülüne değer görülen bu resim, Aliye Berger'in sanat dünyası- na attığı ilk önemli adım olmuştu. Oysa zorlu bir adım olacaktı bu; sanat çevresin- den bazı kişiler, sanat yaşamına epey geç başlayan ve gerçekleştirdiği ilk büyük boyutlu yağiıboya resim ile birincilik ödü- lü alan bu kadına ateş püskürüyordu! Fe- rit Edgü yazıyor: "Resim yapmak sanki bazı kişilerin (akademilerde terebantin koklamışlann) tekelindev di ve herkes had- dini bUmeli>di. Alive'nino kiiçükgravür- leri yapmasuu bağışkvorlardı. Ama resim, 'peinturrrreL' Hayır! Heie hele ödüllük birtablo.aslar Gerçi Berger, gravürcülüğünden hıç vazgeçmedi. Sanat yaşamına, yirmi yılı aşkın bir süre aşk yaşadığı, evlendikten al- tı ay sonra ise yitirdiğı Karl Berger'in ölü- münden sonra girdıği bunalımdan ann- mak içın. bir tür katarsis olarak başlayan Aliye Berger'in Karl Berger'e olan sev- gisi, onun ölümünden sonra sanat aşkına dönüşmüştü. Kendisini ifade etmenin en uygun yolunu gravürde bulmuştu Aliye Berger: "...ısrjrabımçokbüyüktü.Dünya- yı renkli olarak göremiyordum. lldnci bir sebep daha vardı. Bunu izah etmek güç: Gravürde bakır üzerine çakşıvordum ve bakınn ışığın altındaki panlüsı beni çeki- yor. yaratmak istediğûn şekillere hayatve- riyordu. Aslında sadece benim ha>aJimde ntevcut olan şeldller, o panltıda bir serap gibi beliriyor ve ben bakınn üzerinde ça- üşükça o serap hakikat ohıyordu. Hayat- ta büyük bir felakete uğramışbm, şekiller bakın nasri kaplıyorsa. sanatım da benim hayatımı a>nı şekilde dolduruyordu ade- ta. Bakır levhavla. boşalan ve doldurma- ya çalıştığım havanmın ahengi aynıydı." (Alive Berger Anlatıyor, Vatan, 19 Eylül 1954) Sanat üretimine geç başlamıştı ama, Türkiye'nin en çok sanatçı yetiştirmiş ai- lelerinden Şakirpaşa aılesinin bir 'ürü- nü'ydü Aliye Berger de. Karl Berger ile yıllarca süren ılışkisinı de sanki 'sanatsal birikiminin' bir parçası sayıyordu, Ed- gü'nün Aliye Berger kitabındayazdığı gı- bı "Yalmz bir müzdk öğretmeni degildi Berger onun için. Edebiyann, şiirin, res- min, tek bir sözcükle dünyanın kapılannı açan bir aşktT. Yapı Kıedi Kâzım Taşkent Sanat Gale- risı'ndekı serginin merkezinde, Aliye Berger'in, \'an Gogh'u çağnştıran o dev- boyutlu renk ve hareket şiiri. "Hasat" bu- lunuyor. "İstihsal sembolü diye büyük bü- yük koyunlar yapamazdım ya!" demış Berger bir söyleşisinde... Bu resmindeki renk çeşitliliği, hareket ve parlaklıktan, gravürlerinın dingin, hüzünlü atmosferi- ne geçıyor izleyici... Büyükada ve İstan- bul görüntülerinden, folklorik öğeler ta- şıyan resimlere, yasadığı iç mekânlann aynntılarından Boğaz Köprüsü yapımı- na, duyarhlığını yansıttığı bir dizi farklı içerik yer alıyor Berger'in yapıtlannda. Karl Berger'in ölümünden sonra "ha- yatta onun için arzulanacak tek şey bir şeyler yaratabilmek için çırpınmakti"... Aliye Berger' ın sanatı. ışte o çırpınışın ız- lerini taşıyor. Yaratabilmek için yaşamış, yaşamak için yaratmış. Galiba sanatçı dı- ye, böylelerine deniyor... Boston Üniversitesi'nde öğrenim gören Koray Sazlı, çalışmalanyla öğretmenlerinin hayranlığını kazandı i KIasikmüz^ne kadartanımımzo GÜL ERÇETİN "Koray Sazlı, Boston Üniversi- tesi'nde eğitim verdiğim 17 yıl boyunca karşılaş- üğım en yetenek- li öğrenci. Kom- pozisyon bölü- münde mastır yapan bir öğren- ci ve müzik ana- liziyle keyboard armonisi konula- nnda eğitmentik yapan bir asistanolarakher iki dal- da da büyük Uerieme gösterdi." Bu sözler Boston Üniversıtesı Bestecı- lik ve Teori Bölümü profesörlerin- den Samuel Headrick'e ait. Henüz 25 yaşında Koray. Ancak sonbahar döneminde tek bir ödev teslim et- mesı yeterliyken flüt, obua ve klar- net için bir trio. dört trombon ıçın bir kuartet ve Nâam Hikmet'in şi- irleri üzerine bestelediği şarkı de- metınden oluşan, birbirinden başa- nlı üç yapıtıyla Amerikalı hocala- nnın hayranlığını üzerine toplama- yı başardı. 1993-94 döneminde Mimar Si- nan Ünıversitesi Gitar Bölü- mü'nden mezun olan sanatçı, kom- pozısyon bölümünde mastır yap- maya karar verdiğinde hocalan görme özrii nedeniyle. bu tür bir eğitimin Türkiye'de oldukça zor olacağına karar vererek Koray'ın bu isteginden vazgeçmesi gerektı- ğini düşünmüşlerdı. Genç yetenek bunun üzenne yurtdışındaki ola- naklan denemeye karar verdi. Baş- Niırduğu Boston Üniversitesi de da- ha önce, görme özürlü bir öğren- ciyle kompozisyon bölümünde mastır programına girmemişti. Bu nedenle ilk döneminde kredisiz öğ- rencı olarak başladı dersierine. Ba- şansız olursa notlan dosyasına ış- lenmeyecekti. Ancak yıl sonunda yüksek notlarla dolu bir karne ve bin dolarlık bir başan ödülü aldı Koray ve öteki öğrencilerle aynı statüde değerlendirilmeye başladı. Sazlı, mastr programı için Ame- rika'ya gitmek zorunda kalmış ol- masına karşın Türkiye'deki teorik eğitimin hiç de düşünüldüğü kadar kötü olmadığını belirtıyor: "Türki- ye'dcki egitim öyk çok düşük değiL Ancak20. >üz>il müziği oldukça za- yıf. Pekçok kaynağın çe>rilmesi ge- rekiyor diHmize. Benim için en bü- yük sonınsa kompozisyon mastır programı için gerekli olan kabart- ma notalann bulunmamasıydıT Görme özürlü olması nedeniyle karşılaştığı pek çok sorunla Ame- rika'da da mücadele etmek zorun- da kaldığını behrtiyor Sazlı. Ancak artık pratik yapma konusundaki olanaklan artmış durumda. Pek çok yaşıtının aksine tüketim toplumunun uzantısı olan pop mü- zik yerine klasik muziği seçen Ko- ray Sazlı, bu durumu daha ilkolcul- dayken konservatuvar eğitimi al- mayabaşlamasıylaaçıklıyor: "Kla- sik muziği nekadartanırsanızoka- dar soersiniz. Örneğin Bach'ı seve- bilirsiniz. Ancak onun müziginde- ki matematiği keşfettikçe, ona olan hayTanhğuuz artar. Benim de aldı- gım eğitimin ardından başka tür müziklere yönelmenı mümkün de- pdi." Ancak Koray Sazlı "nın dünyası klasik müzik üzerine kurulu değil. Her şeyin ortamıntn olduğunu be- lirtiyor. Müzikteki başanlannın ya- nı sıra arkadaşlanyla kurdugu sa- mimi ilişkilerle de öğretmenlennin ilgisini toplayan genç yetenek, ar- kadaşlanyla kafeteryalara ve barla- ra gitmekten kayağa kadar pek çok etkinliğe de yer veriyor yaşantısın- da. Koray Sazh'yı bugün en çok mutlu eden şey. kendisinin göster- diği üstün başannın ardından me- zun olduğu sene Mimar Sinan Üni- versitesi'ne iki görme özürlü öğ- rencinın daha kabul edilmesi. Ba- şanlanyla öğrencilere ve öğret- menlere güven verdiğini ve ömek olduğunu hisseden Sazlı 'nın isteği, mastırdaki başan lannın da yaşıtla- nnı görme özrüyle yetenek arasm- da ters bir orantı olmadığı konu- sunda yüreklendirmek. Koray Sazlı Fılarmoni Vakfi, Bülent EczacıbaşL Koç Vakfi, Sev- da-Cenap And Vakfi. Z«ynep Taş- kent gibi kurum \e kişilerin ayrı zamanlarda verdikleri burslarla okuyor Boston'da. Amerika serü- veninin ilk günlennden beri genç sanatçının yanında olan Zeynep Taşkent. Koray'la tanıştığı andan itibaren onun görme özürlü oldu- ğunu unuttuğunu, genç yeteneğin yaşam sevincı ve umuduyla kendi- sindeki acıma duygusunu ortadan kaldırdığını belirtiyor. Mastır progTamının ardından doktorasmı da tamamlamak isteyen Koray Saz- lı, daha en az dört yıl Amerika'da kalacak. Ancak eğitimini tamamlar tamamlamaz Türkiye üzerine yo- ğunlaşmak istiyor. Ulkesıyle ilgili planlannı şöyle sıralıyor: "Müzi- ğimk Türkiye'nin tanıtimına yar- dımcı olmak. Türkiye'deki egitim, özellikle de özürtülerin eğitimi için bir şeyler yapmak. egitim sistemin- deki eksiklikkrin giderilmesi için çaba harcamak." Sazlı son olarak Türkiye'deki gençlerin çok yüksek bir potansiye- le sahip olduklannı vurguluyor. Gerekli olanaklann sağlandığı tak- dirde gerek sanatta, gerek endüst- ride gerek de politikada istediği- miz düzeye geleceğimize inanıyor. Okuma Günlem'nin konuğu Savaş Büke • Kültür Senisi - Edebiyatçılar Derneği'nin yazarlarla okurlann buluşmasını sağlamak. yazının güncel yaşamdaki yerini tazelemek, yeni yazın yapıtlannı ve yazarlarını ekin dünyamıza tanıtmak amacıyla düzenlediği 'Okuma Günleri'nin bu haftaki konuğu mizah yazan Savaş Büke. Büke. bugün saat 18.30'da Ankara Çankaya Belediyesı'nin Mıtharpaşa Caddesi'ndeki salonunda öykülerinden ve şiirlerinden örnekler sunacak. Esenyurt Belediye Tıyatrosu'nda Tamipci' • Kültür Servisi - Esenyurt Belediye Tiyatrosu. Refık Erduran'ın yazdıği ve Suat Ülhan'ın yönettiği "Tamirci'yi lsmet Küntay Sahnesı'nde sergıliyor. Çocuk tiyatrosu kapsamında ise Nazım Yılmaz'ın yazıp yönettiği 'Medya Komedya' adlı oyun sahneleniyor. Yılın En Genç Müzisyeni Yanşması I Kültür Servisi - The British Council tarafından düzenlenen 'Yılın En Genç Müzisyeni Yanşması' sonuçlandı. Yanşmada birinciliğe ldns Şentürkler. ikinciliğe Bora Ateşyakan. üçüncülüğe de Pınar Başgöze layık görüldü. Hacettepe Cniversitesi Devlet Konservatuvan'nda yapılan yanşma jürisinde Verda Erman, Idil Biret, Rengim Gökmen, Rena Kellavvay ve Hüseyüı Serbest yer aldı. Yanşmanın birincisi Şentürkler bir yıl, ikincisi Ateşyakan üç ay ve üçüncüsü Başgöze de iki hafta İngiltere'de egitim hakkı kazandı. Tıyatpokane'den yeni bir oyun • Kültür Servisi - Tiyatrokare, 12 Mart'tan itibaren Şişh'deki salonunda. Gülsün Siren'in yazdığı. Engin Gürmen'in yönettiği, Nilgün Gürkan'ın dekor ve kostümlerini tasarladığı 'Profesör Enişte' adlı oyunu sergıleyecek. Nedim Saban, İlkay Saran, Çiçek Dilligil ve Alper Bolgi'nin rol aldığı oyun, annesinın baskılanndan kurtulmaya çalışan bir köşe yazannın hıkâyesıni anlatıyor. CVFE&TAI Her Çarşamba 23.00 BASAK SIGORTA SANAT GALERİSİ IŞIL ÖZIŞIK RESİM SERGİSİ 13Şubat-7Martl998 Şair Eşref Bulvan 19 35210İZMİR Başak Sigorta Sanat Galerisi, Başak Sigorta'nın bir kültür hizmetidir. SE5_188;, ORTAOYUNCULAR İSTİKUL CAD. N0.140 TEL: 25118 65-66 FAX: 0212.244 43 27 Ferhon Sensoy FERHANGİ ŞEYLER Çarçamba Fertıon Sensoy FELEK BİR GUN SALAKKEN Pazar 15.30-18.30 HALDUN TANER KABARE Kurgulayon FerHon Sensoy Yor>e*en Dsryo Boykol Cuma 21.00 Cumariesi 18.30-21.00 Sanat Aüzigi Üstadları Sadettin Kaynak Selahattin Pınar Avni Anıl Selahattin İçli M. Nurettin Selçuk Furın erbaİH hejçt eşfiğmde ve szlere özö olarak. hertur bestekar ppn hazıflanmı? faria Mtıpplılinyta ÜSTADLARI ANMA GÜNl£R< 3 Şubat-5 Mart örihlen arasında her Salı ve Perşembe akjamı Fi\ M.-nıı: 4 IK'cll ı-n bıii;i n,ın .ıra\ınv/ DOSTLARIYLA BİRLİKTE Her Perşembe CEM KARACA Mis Sk. No: 20 / BEYOGLU Rer 293 05 98-293 99 73 için . 293 89 78 (3üat) Kı/ltur Boiconl'ğm-n KaHcıiorrylo ESKI OYUNLAR BUYUK EKRAN VIDEO GOSIERILERI SOYUT PADİŞAH Ferhon Sensoy 17 Şubat SAlı 19.00 /18 Şubat Çary 15.00 / 21 Şubat C.tesı 14 00 Bılel Sah> Yerlcn. Ortooyunculor & s e 251 18 65 VAKKORAMALAR; Taksım, Rumeli, Suadiye ve Akmerkez CARSI MAĞAZALARI Moslak. Capito!, Bok.rl>öy \ 246 35 89 - 247 36 34 Vsnatons tnıgmctiques Oynayan MUŞFİK KENTER-BEKIR AKSOY l2-13-1!-1J-20 5u!al2!K) ; CeKl üick ınnm. Imt nmfiMn mn: İMARIA CALLASİ ŞARYO CAFE GRUPGÖÇEBE Artık ŞARYO'da Her Cuma / C.tesi İ. HAKKI FENCİOĞLU Doç. JASMEN'den T^.M.'nin Unutulmaz Şarkılarında l'du \t Seajlc Her Sall SUIerle Birlikte Her Akşam Piyano Resitali imam Adnan Sık. No:30 Beyoâlu (Vakko Karşısı) Rez: 293 57 61 YAGLIBOYA RESİM DERSİ VERİLİR (0216)359 22 76 Kültür Sanat ilanlarınız İçin: 293 89 78 (3 hat) KARADANA ATOLYESİ ÖĞRENCİLERİ 1.YIL RESİM SERGİSİ MÜNEVVER MINE BAĞ NECMİYE ÇITAL AYNUR ERTEKİN NEŞE GİRAY NELLY GÜLER SERAPİRDEL BELGİN N. KIRALP SELMAMERGEN ZEYNEP MINKARI MERİ MİTRANİ YASEMİN ÖZBAY SEDA SEVİNÇ EMİLY ŞAİR NESRİN TANAĞAR NEVİN TİRYAKİ 17-28 Şubat 1998 -2000 DENIZ MÜZESİ SANAT GALERİSİ AtoettoBeşfldaş-IST Tet 0.212.261M40 Rgen P. Bato'nın resim sergisi • Kültür Servisi - Figen P. Batı'nın üçüncü kışısel resim sergisi Izmir Konak Resim Heykel Müzesı'nde 28 Şubat tarihine dek izleyicılerle buluşuyor. Sanatçı, derinlikler ve renklerin önemli bir yer tuttuğu yapıtlannda. yaşama aıt huzur ve huzursuzluklan, smırlanmışlığı ve özgürlükleri, korku ve başkaldınlan konu edıyor. Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Resim Ana Sanat Dalf ndan mezun olan Batı, yüksek lısans programını da aynı fakülte ve bölümde tamamladı. ilk sergısini 1990 yılında açan sanatçı, bugüne dek sekiz sergiye katıldı. Kapılan' yayımlandı • Kültür Servisi - Ce\ det Kudret'in eleştiri ve mceleme yazılanm bir araya getiren 'Edebiyat Kapılan', Yapı Kredi Yayınlarf nın Edebiyat Dizisı'nden çıktı. Yazı yaşamına 1927 yılında Servet-i Fünun Dergisi'nde başlayan Cevdet Kudret. şairliginin \anı sıra öykü, roman, deneme ve inceleme yazan olarak da tanınıyor. Kudret, 'Ortaoyunu" adlı yapıtıyla TDK 1974 Bilim Ödülü'nü, son deneme kitabı 'Kalemin Ucu' ile de 1991 Sedat Simavi Büyük Ödülü'nü kazanmışü. Ölümünden kısa bir süre önce, 'Karagöz' ve "Ortaoyunu" gibi inceleme kitaplarıntn 'ön-yazı'lannı, tükenmış olan kitabı 'Abdülhamıt Devnnde Sansür'ü, Yunus Emre üzenne bir bıldirisini, "Kitab-ı Dede Korkut' ve Yahya Kemal üzerine birer yazısını. iki ansiklopedi içın yazdığı "Tanzimat'tan Cumhuriyet'e Türk Edebiyatf ve 'Yahya Kemal' maddelerini gözden geçirip yeni bılgiler ve yayınlar doğrultusunda yeniden yazarak. "Edebiyat Kapılan" adıyla bir araya getirmiştı. Yayımlandığını göremediği bu kitapla. Cevdet Kudret'in gerçekten de 'edebiyat kapısf niteligi taşıyan başlıca yazılan tek cıltte toplanmış oluyor. CRR'de Türk Musikisi' I Kültür Servisi - lstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvan Türk Musikisi tcra Heyeti, yann saat 19.30'da Cemal Reşıt Rey Konser Salonu'nda, "Saadettin Kaynak ve Selahattin Pınar'dan Seçılmış Şarkılar' seslendirecek. Türkiye'nin ılk konservatuvan olan lstanbul Belediye Konservatu\an'nda faaliyet gösteren Türk Musikisi tcra Heyeti. 1985 yılında 1Ü Devlet Konservatuan'na bağlanmıştır. Heyet, klasik ve neoklasik formlarda bırçok esen ıcra etmekte ve halen Rıza Rıt vönetimınde çalışmalarını sürdürmektedir. Beko'dan çocuk tiyatrosu • Kültür Senisi -Beko Çocuk Tiyatrosu. Antoine de Saint E.\upery'nın yazdığı, Gencay Gürün'ün Türkçeye çevırdiği ve Ülkü Ayvaz'm oyunlaştırdığı 'Küçük Prens" adlı oyunu, her pazar saat 1130'da Matlar Terakki Vakfi Kültür Merkezi'nde sergileyecek. Cebraıl Keleş'in yönettiği oyunda Gülen Çehreli, Alptekin Serdengeçti. Necla Yaldır, llki Güneş, Levent Eryüzlü, Kamil Güler ve Ozan Güven rol alıyor. Kostüm tasanmmı Selçuk Günşık, dekorlannı Mücahit Özel'in hazırladığı oyunda. müzik Baba Zula'ya ait. Yetişkinlenn dünyasını çocuk gözüyle eleştıren oyun. uçağı anzalanan ve çöle zorunlu inış yapan bir pilotun'Küçük Prens'le tanışmasını ve onun öyküsünü dinlemesinı konu ediyor. (211 41 00) 293 89 78 I3H»T1 6 ?3 Şubi- Sut 21 00