Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
10 ŞUBAT 1998 SALI • • • • CUMHURİYET SAYFA
HABERLERtN DEVAM 17
Istanbul
Edırne
Kocaelı
Çanakkale
Izmır
Manısa
Aydın
Denızlı
PB
PB
PB
PB
A
A
A
A
7
7
8
8
11
9
12
9
Zonguldak PB 7 Antalya
Sınop
Samsun
Trabzon
Gıresun
Ankara
Eskışehır
Konya
Sıvas
PB
K
K
K
PB
PB
PB
PB
6
6
5
6
4
4
3
2
16 Kars
Adana
Mersm
Dıyarbakır
Şanlıurfa
Mardın
Sıırt
Hakkârı
Van
A
A
PB
PB
PB
PB
B
B
14
15
5
7
5
4
-1
-5
Orta Karadenız kıyıları
Doğu Karadenız ıle Do-
ğu Anadolu nun kuzey _ .
doğusukaryağtşlı ote u s l
° PB
. kı yerler az bulutlu ve Helsınkı
açıkgeçecek Havası Stockholm
caklığında onemlı bır Lcrndra
değışıklık olmayacak A m s t e r d a r T 1
Ruzgar kuzey ve doğu A m s l e r a a m
yonlerden hafif ara sıra Bruksel
orta kuvvette, batı bol- Pans
gelenmızde kuweth Bonn
olarak esecek Munıh
Y 10
PB 10
PB 9
PB 10 Mılano
Beriın
Budapeşte
Madrıd
Vıyana
Belgrad
Sofya
Roma
Atına
PB
PB
PB
PB
PB
PB
PB
PB
8
8
15
9
9
-3
12
11
PB 12
ASYA
Moskova
Aşkabat
Akmola
Taşkent
Bakû
Bışkek
Tıflıs
Kahıre
K
K
PB
Y
PB
Y
PB
Y
-3
1
-4
13
6
8
4
16
Şam 13
0Aç!k Parçalı bulutlu Ss Bulutlu > Çok bulutlu > Yağrnuriu Karlı h Gok gurultulu
G U N C E L CÜNEYTARCAYÜREK
• Baştarafı 1. Sayfada
maktan oteye nasıl değerlendıreceksınız'
Medyaya bır goz atınız, Irak knzı çıktı çıkalı enflas-
yon başta hemen hıçbır konuda eteştın oklanyla kar-
şılaşıyor mu bu hukumef?
Hayıri
Hoş, hukumete eleştınler yoğunlaşsa ne olacak'
Oyle bır hukumet kı yaşamsal tnr konuda ortakla-
n bırbınne ters duşuyor Ama ne hıkmettır kı ana fikır-
de aynı goruşlere sahıp çıkan konuşmalar yapan Baş-
bakan ıle Başbakan Yardımcısı daha sonrakı açıkla-
malannda bu saptamayı yalanlayacak farklı goruşler
dıle getırıyorlar
Başbakan Yardımcısı Ecevıt'e gore Irak konusun-
da Başbakan'la hem aynı goruşte olmanın hem de
sonradan değışık yaklaşımlar sergılemenın nedenı
sadece ve sadece "soylem farkı" 0 kadar1
Ornegın Irak ın vurulmasından sonrakı gelışmeler-
de hukumetın bır numarası Başbakan susuyor Ama
ıkı numara Ecevıt "Benım kaygılanmı o da taşıyor" dı-
yor
Nedır "o kaygılar?"
t 1991 'de Irak'ın bolunmesı ve Kuzey Irak'ta ABD ıle
• Ingıltere'nın kontrol edeceğı bır Kurt devletı kurulma-
sı planı, başanyla sonuçlanmadı Ecevrt kesın bır dıl-
le "bu planın değışmedığını" soyluyor ve bır adım
daha ılenye gıdıyor
"Amenka, Bağdat'ı vurduktan sonra Irak'ta toprak
düzenlemelenyapacak ve Kuzey Irak'ta bırKurt dev-
letı kuracak'"
Turkıye, yıllardan ben Amenka ıle muttefiklennın
bır Kurt devletı kurma planının variığıyta dıken uze-
nnde oturuyor kuşkuyla yatıp kalkıyor Hatta bu ko-
nuda zaman zaman ABD yetkılılennı sıkıştınyor "Bır
Kurt devletıne onayak olunmayacağına daırguven-
celer aldığı da" oluyor
Ama Ecevıt oyle rîadeler kullanıyor kı bu planın
son krızle yenıden ele alındığını, adeta "Kürt devletı
konusundakı gızlı senaryonun yürurlûğe sokulması
aşamasına gelıneceğını" soyluyor
"Eğerplan bu değılse bıze açıklasınlar" dıyor Ece-
vıt
Tersine yaklaşım
ABD'nın Irak'ı ateş altında tuttuktan sonra uygula-
maya alacağı Kurt devletı savına, pazar gecesı Cum-
hurbaşkanı Demirel TRT'dekı bır programda Ece-
vrt'ın aksıne, hatta Ecevrt'ın goruşlenne karşı çıkan bır
uslupla yaklaşıyor
Cumhurbaşkanı oncelıkle Turkıye'nın "en lyı ışbır-
lığı ıçınde bulunduğu ulkenın ABD" olduğunu soylu-
yor kı bu vurgulaması Ecevrt'ın son gunlerde Amen-
ka'ya yonelttığı eleştın dolu soylemlerie zıtlaşıyor Bu,
«tor.
ikıncı nokta, Cumhurbaşkanı, "B'ır tarafta Irak'takı
sorunu savaşsız çozmenın dıplomatık mucadelesını
yaparken dığer tarafta sızden hıçbır şey ıstenmedığı
yerde, yann ıstenırse ne yapılacağını söylüyoruz" dı-
yor
Demirel boylelıkle ABD'nın bızden bır şey ısteme-
dığının resmen duyurulmasından sonra elbette ısım
vermeksızın Ecevrt'ın Incırlık'ın kullanımını asla kabul
etmeyecegımtzı soylemesındekı yanlış saptamaya
şoyle değınıyor "Bunlar ısteıier dıye hareket etme-
nın yanlış tarafı var"
Uçuncu nokta, Ecevrt'ın kuşkudan da oteye nere-
deyse bır oldubıttıye bağlanacağını soyledığı Kurt
devletıne degınıyor Cumhurbaşkanı
"Olay mudahaleye donuşurse Kuzey Irak'ta bırba-
ğımsız devlet kurma hadısesıyle karşılaşır mıyız gıbı
sorular da soruluyor Işte Irak'ın toprak bütünlûğunü
bız herkesten çok savunmaya devam edıyoruz.
Irak'ın toprak butunluğunun korunacağı bıze vaat
edılıyor
Yapılacak ışın o noktaya varabılmesı halınde onun
tedbırlen yıne ayndır
Burada dıkkatlı olmak, kaygılı olmak fevkalade lyı,
ama onu bıryerden oteye goturup bırtakım kuşku-
lan vatandaşın zıhnıne koymaktayarargormuyorum"
dıyor Turkıye'nın bıroldubıttıyle Kurt devlet kurulma-
sına veya kurdurulmasına "asla musaade etmeyece-
ğı ve uzenne duşenı yapacağı", ABD ve muttefîkle-
nne hemen her fırsatta soylendı, soylenıyor
Kurt devletı gınşımıne karşı onlemlenmız nedır'
Çok basrt1
Batı ıle doğuya danışmadan Kuzey Irakta-
. kı duşsel Kurt devletı topraklanna "gereken müda-
haleyt anında yapmak "
O kadari
4
Orduya Kuzey Irak nöbeti'• Baştarafı 1. Sayfada
ye'ye gıttıgı ve Barzanı ıle yaptığı
bırkaç saatlık göruşmeden sonra
donduğû öğrenıldı Çetın Doğan
Kuzey Irak'ta PKK'nın uslerının
temızlenmesı konusunda Türk as-
kennin ışbırlığı yaptığı Barza-
nı'yle, IKDP'nın bolgede oluşturu-
lacak tampon bolgeye vereceğı
desteğı goruştu
ABD"nın Saddam'ı vurma ola-
sılığı uzenne Türk Sılahlı Kuvvet-
len nm hemen Kuzey Irak ıçıne gı-
recek şekılde son ıkı haftadır sını-
ra artan bıçımde asker kaydırdığı
öğrenıldı
Kuzey Irak'ta Insanı Destek
Prograrru adı altında oluşturulacak
tampon bolgeye ılışkın Ortado-
ğu'dakı uzmanlar değışık senaryo-
lar ortaya atıyorlar Türkıye'nınde
kaygılandığı bu senaryo, ABD'nın
bu kez Irak'ı vurma operasyonu-
nun daha genış bır planın parçası
olduğu yönünde Olasılıklar ara-
sında Saddam'ın devnlıp yenne
uvey kardeşı Barzan Tikriti ya da
Iraklı ust duzey bır generalın getı-
nlmesı bulunuyor
ABD'nın Saddam'ı devırmeyı
amaçlayan senaryosunun gerçek-
leşmesı durumunda Turk askenne
gereksınım duyulmasının nedenle-
n şöyle açıklanıyor
• ABD şayet bu kez Saddam'ı
devırmek amacıyla Irak'a saldıra-
caksa daha once yaptığı gıbı hava
bombardımanı yeterlı olmayacak
Saddam'ın devnlmesı ıle ulkede
ortaya çıkacak kargaşanın önlen-
mesı ıçın mutlaka kara bırlıklenne
ıhtıyaç duyulacak Aynca Iran ve
Sunye'nın de mısılleme olasılığı-
na karşı kara bırlıklenne gereksı-
nım duyulacak
0 Bu durumda Ortadoğu böl-
gesının en ıyı eğıtılmış Turk aske-
nne ıhtıyaç duyulacak Ancak
\rap ulkelennın tepkısını çekme-
mek amacıyla böyle bır kara bırlı-
ğıne ABD \e lngıltere den gelecek
az sayıda asker katılacak ve mutte-
fik kuvvetler adı venlecek Kara
bırlıklennın yüzde 80'ını Türk as-
ken oluşturacak
MusuTa girilecek
# Turk karabırlıklen, ABD nın
uçuşa yasak bölge ılan ettığı 36
paralelın ıçınde yer alan ancak I-
rak'ın egemenlığı altında bulunan
Musul'da konuşlandınlacak Mu-
sul, Irak yonetımının ozel eğıtılmış
seçkın askerlennın geldığı bölge
# Kara bırlıklen Irak'ta meyda-
na gelecek kanşıklıkta komşu Iran
ve Sunye'nın mısıllemede bulun-
ması olasıhğına karşı da kalkan go-
revı yapabılecek.
ABD Ulusal Guvenlık Danışma-
nı Samuel Berger'm ABC televız-
>onuna verdığı demeçte Irak'adü-
zenlenecek bır asken operasyon-
da, bu ulkenın guneyının karadan
ışgal edılebıleceğını ıma etmesı, bu
senaryoda Türk askenne duyula-
cak ıhtıyacın önemJı bır gosterge-
sı olarak değeriendınlıyor Başba-
kan Yardımcısı Bülent Ecevit'ın
öncekı gün gazetelere verdığı de-
meçte. ABD'nın Turkıye ye açık-
lamadığı gızlı bır gundemı oldu-
ğunu ılan etmesı de bu kaygının bır
yansıması olarak değeriendınlıyor
Turkıye ABD'nın bu kez Irak'ı
vurmakla yetınmeyıp Saddam'ı
devırme planının bulunduğuna ışa-
ret ederek, bu durumun Irak'ın bö-
lunmesı ve bır Kurt devletı kurul-
masına yol açacağı kaygısınt da
Ecevıt aracılığıyla dunyaya duyur-
du
PENCERE
• Baştarafı 2. Sayfada
Bağdat, ne Kuzey Irak'a sahıp, ne Guney Irak'a
1
Saddam yonetımı, ulkenın orta yennde kuşatılmış,
petrolunu denetım altında satıyor satamıyor, halk
açlıktan kınlryor, kundaktakı bebeklerbesınsızlıkten
oluyor, ne para, ne pul, ne de uretım var, ekonomı
tam anlamında kıskaca alınmış
1
Bu durumda yaşayan bır ulke, Saddam'ın baş-
kanlık saraylannın bodrumlannda dunyayı uçura-
cak sılahlan nasıl uretıyor? Eğer bu gerçekse,
Iran'ın elı aımut mu topluyor' Dunyanın hemangı
bır yennde, dıyelım kı Afnka ve Asya ulkelennde ya-
şayan dıktatorler, saraylannın bodrumlannda uret-
tıklen kımyasal sılahlarta ınsanlığın kokune kıbrrt su-
yu ekecek asken guce kolayca ulaşamazlar mı'
Neresınden tutarsanız tutun, Irak'ın sılahlanması
olayı bır tuhaf
•
Ya petrol emperyalızmı'..
Çınlçıplak bır gerçek
1
Anglosakson emperyalızmı petrol fryatlannı gudu-
munde tutmak ıstıyor, Amenkan petrol şırketlennın
bu savaştakı rollen nedır
J
? Neden dun olduğu gıbı
bugun de Ortadoğu'da twr cehennem yaratmak ıs-
tıyorlar' Ortadoğu'da sryasal hantayla mı oynaya-
caklar'
Işçı Partısı Başkanı Doğu Pennçek 21 Ocak
1998'de yurttaşlan şoyle uyarmıştı
"Batı, Turkıye'yı Yugoslavya gıbıparçalayamaya-
caktır Irtıcanın ezılmesı ve aynlıkçılığın bertarafedıl-
mesı, Batı'nın kozlannı ortadan kaldıracaktır Turkı-
ye halkı, Türk'ü ve Kürt'uyle, Sunnısı ve Alevısıyle
Sevr planlannı bozguna uğratacak bınkıme sahıp-
tır Cumhunyet devnmının yenı yukselışı, Turkıye
halkını sımsıkı bıheştırecek ıktıdar seçeneğını de
yaratmaktadır "
Gerçekten de Batı, Turkıye'de ıkı olgunun arka-
sında yer alıyor, bunlardan bın ırtıcayı, otekı de et-
nık savaşımı vurguluyor
•
Bır ulkenın sıyasetındekı çelışkıler, polrtıka sıcak
savaşa donuştuğunde gerçek yuzlennı gostenrier
Yenı Mandacı'lann Ortadoğu'dakı petrol savaşın-
da Anglosakson sıyasetını kayıtsız şartsız destek-
lemelen bır rastlantı mı'
Hayır
Bır rastlantı degıl
Bır bılınçlı seçım
1
Amenka-lngıttere-Avustralya, Ortadoğu'da savaş
ıçın bırleştıler
Anglosakson rttıfakı mı'
BurttıfakSaddam'ın Başkanlık Sarayı'nın bodru-
munda hardal gazı mı arayacak, yoksa Ortadoğu'da
petrol hantasını yenıden mı çızecek'
Işte soru ve sorun bu!.
'Kürt devletıne karşıyız'
ANKARA (Cumhurivet Bürosu) - Was-
hıngton, Irak'a operasyona hazırlanan
ABD nm
u
bölgede Kürt devleti kurmak ıs-
tediğmi" soyleyen Başbakan Yardımcısı Bu-
lent Ecevıt e "PoBtikamızın ozü Irak'ın top-
rak butunluğunun komnmasıdır; bağunstz
bır Kurt devleone karşı>ız~ yanıtını verdı
ABD gayn resmı açıklamasında ıse Ecevıt'ı
kastederek VVashıngton u, Turkıye nınlrak
konusunda yaptığı kışısel açıklamalar değıl.
hukumetın yaptığı açıklamanın bağlavaca-
ğını bıldırdı
Ecevit'ın oncekı gun 4 gazetenın Ankara
temsılcılenne verdığı demeçte, ABD'ye yo-
nelık suçlamalanna NVashıngton'dan yanıt
hızlı geldı ABD'nın Turkıye Buyukelçısı
Marc Parris dun gazetecılere yaptığı açık-
lamada, ABD Dışışlen Bakanlığı'nda Irak
polıtıkalanylayakından ılgılenenbırkışı ol-
duğunu anımsattı ve EEcevıt'e yanıt nıtehğın-
dekı şu açıklamavı vaptı
"ABD'nın Irak pohükasının ozu \e temel
ilkesı geçmışte, bugun ve gelecekte Irak'ın
toprak butünluğu ve bağımsı/Jığının komn-
masıdır. Bu konuda kesınhkle ABD olarak
açık bir politika izliyoruz. Irak'ta va da bir
başka \erde av nlıkçı otuşumlann kurubna-
sına destek vermiyoruz ve vermeyecegiz.''
Parns bır gazetecının "Buna Kurtdevle-
ünin kurulmasına karşı çıkma da dahil mi"
sonısuna "Evet" yanıtını verdı
Parns Turkıye'nın,Irak'takımevcutçık-
mazın Kurtlen daha fazla bağımsızlık ara-
vışlanna gotüreceğı yönunde bırendışe ta-
şıdığının anımsatılması uzenne şu yanıtı
verdı
"Son 6 yıMır me>dana gelen gelişmeler,
bovle bır olasılığın (bölgede bır Kurt devle-
tı kurulacagı) bulunduğu goruşlenv te çelişı-
yor. Kuzeyde Saddam Huseyın'in kendi hal-
kına saldınlan sonucu buradaki halkın mer-
kea hukümebn otontesını kabul etmeve ha-
zır olnıadığı bır durumla karşı karşıva kal-
dık-Budurum 199 l'dcnbuv ana devam edı-
yor Duşunceme gore, Kuzev Irak'ta bu- Kurt
dev k'ünın kurulması olasılığı 1991'e gore bu-
gun daha yakındır demek oldukça zor. Bu-
nun nedeni, büyük olçude va da kısmen di-
yeyün, ABD'nın Irak'ın toprak butunluğu-
nun korunması vönundekı çok guçlu ve tu-
tarlı poütikasının sonucudur Lndışelen an-
layışla karşılrv orum ve bu endışelenn meşnı
olmadığını soylemıvorum Ancak tarihsel
olarak hem bolgede ne olduğu hem de
ABD'nin politikalan ve uygulamalan açı-
smdan bakıklığında, bu endiseier desteklen-
miyor."
Parns, Irak'a olası bır saldın sırasında tn-
cırlık ıçın Turkıye'den yenı bır talepte bu-
lunmadıklan goruşunu yıneledı
Muhatap hûkümet
Ust duzey bır Amenkalı yetkılıyse Was-
hıngton'un Ecevıt ın açıklamalanna yakla-
şımını "ABD'yi laşüerin değiL hukümetin
kraadan bağlar" şeklınde yorumladı Ay-
nı yetkıh 1 Şubat 1998 tanhındekı Başba-
kanlığın. Turkıye'nın Irak polıtıkasına ılış-
kın genel hatlan ıçeren açıklamasınm ABD
ıçın Ankara'nın polıtikası olarak değerlen-
dınldığını söyledı
Irak knzıne ılışkın Ankara'da askerlenn
de katılımıvla ust düzeyde vapılan zırve top-
lantisı sonrasında vapılan açıklamada soru-
na dıplomatık çozüm bulunması ıçın sonu-
na kadar çaba harcanması gerektığı ve I-
rak'ın kıtle ımha sılahlannın yarattığı tehlı-
keye değınen genel ılkelervurgulanıyor Ust
duzey ABD yetkılısının Bakanlar Kunılu
toplantısından sonra hukumetın açıkladığı
aynntılı açıklamadan çok, bır oncekı huku-
met açıklamasını Ankara'nın polıtıkası ola-
rak değerlendırdıklennı soylemesı dıkkat
çektı
Aynı vetkılı "\macimız gayet açıkbr. I-
rak'ın elındeki kıtlı ımha sılahlannın yok
edilmesi ve kendı halkıyla komşulanna za-
rar vermemesıdır Bızım gundemımız bu-
dıır ve başka bu- gündenümiz yoktur" şek-
lınde konuştu
Amenkalı vetkılı, kendılennın de operas-
yon sonrası ne olacağı konusunda bır tah-
mın yurutemedıklennı belırttı ve bu neden-
le sonuna kadar dıplomatık çabalann surdu-
rulmesıne destek verdıklennı soyledı
Turkıye ıle yakın temas ıçıne gırdıklen
ne ışaret eden ust duzey ABD yetkılısı, kuv -
\et kullanımı halınde olabılecek potansıyel
senaryolan da ele aldıklanna ışaret ettı
Operasyon sonrası ne olacağı şeklınde
varsayımlara davalı sorulara karşılık ABD
Başkanı Bill Chnton'ın da henuz saldın ko-
nusunda bır karara varmadığını belırten
ABD yetkılısı ancak somut olarak gerçek
bır sorunla karşı karşıya bulunduklanna ışa-
ret ettı Aynı yetkıh, bu sorunun Irak'ın 1991
vılından bu yana tam olarak uvma taahhu-
dunde bulunduğu BM kararlanna uymama-
sı oldugunu sovledı i\BD'lı yetkıh "Sonı-
na banşçı bırcozüm için halen umut var, an-
cak zaman hızla geçıyor" uyansında bulun-
du
G U N D E M MUSTAFA BALBAY
• Baştarafı 1. Sayfada
rann varsa verelım " demeyeceğıne gore ongordu-
ğu bır planı olmalı
Yeryuzundekı bılınen petrol kaynaklannın yuzde
onuna sahıp Irak'la ılgılı oteden ben dıllendınlen
"ABD planı" şu
"Irak'ı uçe bölmek"
1991 sonrası hem kuzeyde hem guneyde "ıs-
yan" çıktı Ama her ıkısı de bastınldı Ogundenbu-
gune yaşananlan ozetlersek şu değerlendırmeyı
yapabılırız
- Guneydekı bolunmeyı ABD ıstemedı
- Kuzeydekı bolunmeyı yerlı halk beceremedı
Irak'ın guneyı Şıı Burada yaşayanlar daha çok
Iran'a yakınlık duyuyor Nıtekım, ıç savaş sırasın-
da Iran tanklannın Kerbela'ya kadar geldığı ıddıa
edılıyor Kerbela gırışınde bu tanklardan bın hâlâ
"ornek" olarak gostenlıyor Iç savaş sonrası Ker-
bela sokaklannda dolaşıri<en bır Iraklı şoyle demış-
tı
"Saddam'a aıt ne varsa yakılıp yıkıldı Burada
bırbınmıze ABD saldınsından daha fazla zarar ver-
dık "
Guneyı kadenyle baş başa bırakıp kuzeye gele-
lım Turkıye'nın kaygısı doğal olarak savaş sonra-
sı kuzeyın durumu Başbakan Yardımcısı Bülent
Ecevit'ın bu konudakı degeriendırmesının satır-
başları şoyle
- Kuzey Irak'takı belırsızlık, PKK terorunun tır-
manmasına neden oldu
- Turkıye'nın guneydoğusundakı ekonomık ha-
reketlılığı durdurdu
- Kuzey Irak'ta ABD ıle ışbırlığı yapanlann Ame-
nkan ussu Guam Adası'na gondenldığı dıkkate alı-
nırsa bu ulkenın bolgedekı polıtıkası da çoktu
llk ıkı şık doğru Ya uçuncusu'
Çoktu mu yoksa zamana mı yayıldı'
DTP Genel Başkanı Hüsamettin Cindoruk haf-
ta sonu, "Sızce Irak'a banş ne zaman gelır" soru-
suna şu yanıtı verdı
"Petrol bıtınce "
Pekı yakın gelecek ıçın yeryuzunde en az petrol
kadar onemlı olacak kaynak n e '
Su
Ortadoğu'da "su kaynaklan" denınce akla ılk ge-
lecek ulke hangısı?
Turkıye
Gıdış Ortadoğu'dakı "made ın ABD" krızlennın
kahramanlanndan bınnın de Turkıye olacağını gos-
tenyor
Askerin bakışı
Knze ılışkın polrtrkaların gobeğınde doğal olarak
askerler var Genelkurmay'da yapılan ıç değerien-
dırmelerde şu noktalann altı çızılıyor
-1991 'dekı gelışmelerden ders aldık Olası go-
çe hazırlıklıyız
- Bolgede son sekız yıl ıçınde yaşanan "boşluk"
sırasında bız de onlemlenmızı aldık, surpnz gelış-
me olmaz
- Kuzey Irak'ta Turkıye'nın ıstemedığı bır olu-
şum gerçekleşemez
Son değertendırme Ecevit'ın kaygılannın uzen-
ne su serpıyor Başkentte uç gecedır gozler Ge-
nelkurmay'dan gelecek, "Kuzey Irak'a gırdık" ha-
bennde Ancak şu aşamada "resmen doğrulan-
mış" bır gelışme yok Askerler bu konudakı soru-
lara şu karşılığı verıyorlar
"Bu gıdışle medya, savaşı bızden once başla-
tacak "
Yazıyı noktalarken yıne 1991 savaşıyla ılgılı "çok
kuçuk bır aynntıyı" anımsatalım
Saddam Iran'la savaşın bıtımınden sonra Ku-
veyt'e çıkıştı
"Ben savaştayken sen benım petrol bolgeme
gırdın "
Kuveyt şıddetle karşı çıktı Ikı ulke arasında "sı-
nır" sorunu başlayınca ABD'nın Bağdat Buyukel-
çısı, Saddam'a grttı
"Kuveyt'le aranızdakı sınıranlaşmazJığı, sıztn so-
rununuzdur Nasıl çozersenız çozun, bız kanşma-
yız "
Sonrası malum
Bu ayrıntı o gunlerde ışlenmıştı, ama
Bugun ola kı ABD'nın ıpıyle Korfez'e ırfmeyı ta-
sarlayan varsa anımsatalım dedik
Yılmaz: Kürt devleti kurulmasııu engelleriz Baykal: Demeç vermeyin çözüm üretin
• Baştarafı l. Sayfada
gırdığı haberlen dogrulanmadı
DİSK Genel Başkanı Rıdvan Budak ıle dun ls-
tanbul'da göruşen Yılmaz gazetecılenn Korfez
knzı ıle ılgılı sorulannı yanıtlarken, gelınen nok-
tada ABD'nın Irak'a mudahale etmemesı ıçın I-
rak'ın BM Guvenlık Konseyfnın kararlannı ek-
sıksız uygulaması gerektığını sovledı ABD nın
Turkıve ıle gereklı dıyaloğa gınnemesınden ya-
kınan Başbakan Yılmaz, bu dıvalog kopukluğu-
."nun Başbakan Yardımcısı Bülent Ecevh ın dıle
getırdığı gıbı "ABD'nin Kurt devleü kurmak is-
tediği" şeklındekı kavgılara yol açtığını anımsat-
tı \ ılmaz "Amerikahlar şimdıye dek resmı soy-
lemlennde Irak'ın toprak butunluğune sav güı ol-
duklannı sov ledıler. Bu sozlennın ne derece sarrıı-
mi oldugunu onumu/dekı gunler gosterectk" dı-
ye konuştu
BM nın de Irak a uygulanan ambargonun yu-
• muşatılması yonunde açıklama v apması gerektı-
ğını vurgulavan Yılmaz, "BMboylebiraçıklama
yaparsa Saddam'm hareket alanı da genişler. Sa-
vaş çıkarsa ne olacağını kımse şımdıden kestire-
mez" dedı
Yılmaz, knzle ılgılı olarak mılletvekıllenne
bılgı venrken de Kuzev Irak'ta bır Kurt devletı
loluşturulmasına asla ızın vermeyeceklennı belır-
terek ustu kapalı olarak bu olasılığa dıkkat çek-
tı Olası bır Korfez Savaşı sırasında, Kuzey I-
rak ta oluşacak boşluktan \ ararlanmaya çalışacak
Kurt gruplann dev let kurma çabasına gırebılece-
ğıne ışaret eden V ılmaz, goç hareketıne karşı ya-
pılacak asken harekatla oluşturulacak guvenlık
kuşağının ınsanı yardım amacı dışında Kurt dev -
letı oluşumunu engelleyeceğı mesajını da verdı
Başbakan Vardımcısı ve Mıllı Savunma Baka
nı tsmet Sezgjn, Ecevit'ın Irak takı kımyasal sı-
lahlann bolgede yenı Halepçe olaylanna neden
olabıleceği yolundakı sozlennın anımsatılması
uzenne şu değerlendırmeyı y aptı
"Türkiye'nin Hakpce'yebenzemesidışında ası)
onemli olan Saddam'a bu silahlann kullandınl-
maması. Kitle imha silahlaruun kuüandırüma-
masıdır. Boyk bir endişe, Irak'ın ehnde boyle si-
lahlann bulunduğunu gostermektedir ki bu endi-
şe hepımı/de var. Bulundurulması Turkıye için
buyuk tehlıke arz etmektedır. Bu silahlann yok
edümesı gerekir. Bu demekbr kı, bu sılahlardan
oniarda da var. Endişe bundan kaynaklanıyor."
Hava Ku\~vetlen Komutanı Orgeneral IlhanKı-
hç, Urdun Hava Kuvvetlen Komutanı Tumgene-
ral Mohammed Khair Ababnehı kabulunde, bır
gazetecının, Türk Hava Kuvvetlen'nın bır hazır-
lığı olup olmadığı yolundakı sorusu uzenne "G«-
rckli neyse, onu yapbk ve yapmaktayız" yanıtını
verdı Kılıç, lncırlık ıle ılgılı spekulasyonlar bu-
lunduğunu anımsatan bır başka gazetecıye de "Şu
aşamada üedığını gıbu gereklı neyse onu yapıyo-
ruz. Incuiık de bana bağlı bır büiıktir. Gerekb'
neyse onu yapanz" dedı
Dışışlen Bakanlığı, tum hesaplannı ABD'nın
Irak'a saldırması ıle ortaya çıkabılecek duruma
gore yapıyor Bakanlık vetkılılen, dıplomatık ça-
balann sonuç vermedığını belırtırken, Irak yone-
tımının tek yapması gereken ışın "Birieşmiş Mfl-
letler kararlanna bir an once uyması" olduğunun
altını çızıyorlar Dışışlen Bakanlığı Sozcusu Bu-
yukelçı Necati Ltkan, dun duzenledığı basın top-
lantısında, Turkıye'nın ıstemının bölgede banş ve
ıstıkrann sağlanması oldugunu belırterek, Dışış-
len Bakaru Ismail Cem ın geçen hafta ıçınde yap-
tığı Bağdat zıyaretının bu kapsamda ele alınma-
sı gerektığını soyledı
Cem'ın zıyaretının ardından bolge ulkelen ve
BM Guvenlık Konseyı uvelenyle temasa gecıl-
dığını anlatan Utkan "Bolgesei güvenliği hedef-
leyen bir giivcn artöncı onkmler ve guven artü-
ncı program uzennde çalışılabilir" dedı Utkan,
dıplomatık çabalann sonucunun alınması ıçın
uzun zaman gerektığını kaydederken Cem ın zı-
yaretı ıle ılgılı yapılan eleştınlen anlamakta zor-
luk çektığını soyledı
Utkan, Turk askerlennın Kuzey Irak'a gırdığı
yonundekı haberlen de yalanladı Turkıye'nın
olası bır goç hareketının onlenmesı ıçın gereklı
tüm onlemlerı aldığını belırten Utkan, Türkı-
ye'nuı ABD'den antı-balıstık Patnot füze sıstem-
len alacağı haberlennın de gerçekle ılışkısı olma-
dığını vurguladı Utkan, Turkıye'nm Irak Büyu-
kelçılığı'nın de boşaltılmasının soz konusu ol-
madığını, bu yonde henuz bır karar alınrnadığını
bıldırdı
Kızılay yetkılılen her zaman doğal afet ya da
ınsanı afetlerde anında mudahale konusunda ha-
zırlıklannın tam oldugunu bıldırdıler Kuzey I-
rak'ı tanıdıklannı ve bolgeye gereklı malzemele-
nnın bulunduğunu anlatan yetkılıler, merkez ve
ozellıkle bolgeye yakın Adana, Erzurum ve Ela-
zığ depolannın da teyakkuza geçınldığını bıldır-
dıler Yetkılıler, gereksınım duyulması durumun-
da toplam 5 hastane kurabıleceklennı, 50 aşoca-
ğını bır anda çalıştırabıleceklennı, 600 bın kışı-
yı banndınp doyurabıleceklennı kavdettıler Kı-
zılay'ın 2 bın personelı bulunduğunu kavdeden
yetkılıler, "Biz her şart aranda calışır, ozkaynak-
larunızJa her şeyı vapanz. Herkes müsterih olsun.
Guvenlik dışında da bır beklentmnzvok" dedıler
Savaş ve ınsanlann vennden edilmesi dunı-
munda Kuzey Irak'ta ınsanı yardımı sağlayabıl-
mek ıçın Devlet Bakanı ŞükruSinaGürelbaşkan-
lığında oluşturulan kunıl bugun son kez bır top-
lantı yapacak, Konuyla ılgılı kamu kuruluşlannın
yetkılılerının de katılacağı toplantıda, gerek du-
yulursa Kuzey Irak'a nasıl gıdıleceğı koordınas-
yonun nasıl sağlanacağı ve ne tür vardımlar ya-
pılacağı konulannda son bır değerlendırme y apı-
lacak
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -
CHP Genel Başkanı Deniz Baykal,
hukumetın Kuzey Irak'a ılışkın kay-
gılannın anlaşılabıhr oldugunu berlr-
terek "Ancak hukumet, demeç verme
yeri değil, çözüm uretme yeridir. Bu-
nu beküvoruz" dıye konuştu
Baykal, dun akşam Turkıye Araş-
tırmalar Merkezı'nın yemeğıne katıl-
dı Gazetecılenn çeşıtlı konulardakı
sorulannı yanıtlayan Baykal, Korfez
knzıne ılışkın düşuncelennı aktardı
Bay kal, hukumetın tercıhlennın yan-
lış oldugunu soy leyemeyeceğını be-
lırterek şoyle dedı
"Turkhe'nin hukumetten bekledi-
ği, saptama değil çozumdur. Huku-
met bu konuda dağınık bir gorunüm
sergüemektedir. Orneğin Sayın tsma-
ıl Cem gıdivor Bunun arabuluculuk
mu olduğu, komşu ulkelerie ortak ha-
reket mi olduğu, yoksa banş girişimi
DÎSK'ten banş çağrısı
• Baştarafı 1. Sayfada
Budak. bızimle farklı dunya görüşü-
nü savunmalanna karşın demokra-
tik, banşçı, uzlaşmacı ve ülke çıkaıia-
nnı her şey ın ustunde tutan anlayışla-
nyla btzhn için herzaman ılkeli vesay-
gın bir muhalif olnıuşlardır. Uışkileri-
miz bundan sonra da gelişerek sure-
cektir" dedı Hukumetın >ıl sonunda
enflasyonu yuzde 50'ye duşurmek ıs-
tedığını 3 yıllık amaçlannın ıse enf-
lasyonu tek rakamlı duzeye ındırmek
oldugunu savunan Yılmaz, DlSK'le
bazı konularda goruş bırlığı ıçınde ol-
duklannı ıfade ettı Yılmaz şunlan
soyledı "DtSK'lesigortasızvıesendi-
kasız işçı çahştırümaması konusunda-
ki göruşlerimiz aynı. ozelteştirme ko-
nusunda ise farklı düşunuyoruz. Eko-
nominın yansı hâlâ dev letin elinde ve
ben Başbakan olmamın yanında Tür-
kiyc'nın en buyuk işverenı durumun-
dayım. Sigortasız işçi çalıştırmak ça-
hşana karşı zulüm, devlete karşı suç,
sendikaya karşı ise haksızlık demek-
tir. Sosyal guvenlik ıle ılgilı hazuiığı-
mızda kaçak is^fleıie Ugili çok Ueri dü-
zenlemelerimiz var."
Budak ıse Yılmaz ıle sıyaset fark-
lılığının otesınde bır dostluklan ol-
dugunu ve DISK'ın Ankara ya yap-
tığı yuruyuşte sonınlannı Yılmaz a
ılettıklennı söyledı Budak şoyle de-
dı "Turkrve'de çahşanlar. uretenler
her ay duzenlı olarak vergilennı odu-
yorlar ve onlann vergüen enflasyon-
dan anndınlmıyor. Buyuk gelir sahip-
lerinin kazançlaruun arösından ver-
gi vermelerine karşıyız. Turkıye Kor-
fez knzuıde geleneksel akücı ve banş-
çı dış polıbkasını izlemelıdır. Çunku
savaşın faturası herkese çıkar ve bu si-
yaseti zortaşünr. Biz başbakandan pa-
ra, pul değil, daha çok ozgurluk, de-
mokrasi, refah, hukuk devletı ve ba-
nş istiyoruz."
Erkaya'dan brifing
Yılmaz, daha sonra Dışışlen Ba-
kanlığı tstanbul Temsılcılığf nde Baş-
bakanlık Başdanışmanı GüvenErka-
ya'dan "Türk Boğazlan V onetim ve
Bilgj Sıstemi" (TURBO) çalışmalan
ozelliğinı mi taşıdığı hâlâ belli değil.
Bir petrol tartışması yapılıyor, gelip
gelmev eceği konusunda farklı vorum-
lar okuyoruz. Turkive'nın hukumet-
ten bekledığı, artık dağınık ve karar-
sız gorunum değü. tarüşmalan orta-
dan kaldıracak kararh adımdır."
Baykal Korfez knzını sağlıklı yo-
rumlayamamanın ekonomıye de za-
rar verdığını, Merkez Bankası'nın do-
vız rezervlennın endığını belırttı
hakkında bnfıng aldı Bnfıngde, Er-
kay a boğazlardan geçışte guvenlı bır
seyır sıstemi oluşturulması konusun-
da yapılan çalışmalan anlattı Zaman-
la yanştıklannı belırten Erkaya, bu
çalışmalann IMO'nun alt komıtesı
olan Denız Emnıyet Komıtesfnın
mayısta Londra'da yapacağı toplantı-
ya da hazırlık çalışmalannı ıçerdığı-
nı soyledı Gemı trafık emnıyetmın
etkın bır bıçımde ışletılebılmesı ıçın
oluşturulan 6 ayn çalışma grubunun
konulan ıse şovle
0 Kmniyetle ilgili yangın veya ka-
za durumunda işletme usulleri nasıl
olacak? # Çevre koruma ıçın oluş-
turulacak altyapı ve personel # Can
ve mal kayıplannı onlemeye yoneük
orgutlenme. # Gemı romorkorlen
yangın sondurme ve denız ambulans-
lan ıçın orgutlenme #Tum birim-
lerde bulunan elektronik cıhazlann
bakım ve onarunı için bir bırim. #
Oluşturulacak bınmlenn çalışmala-
nnın ulusal ve uluslararası hukuka
uygunluğunu kontrol edecek hukuk
gnıbu