Katalog

SAYFA CUMHURİYET OLAYLAR VE GÖRÜŞLEÎT 7 ARALIK1998 PAZARTE! Diyanet %tkisini Aşıyor mu? MUHAMMED DAFİ m vaaj D ıvanet Işlen başkanlan- (vıcdan) ozgurluklen ıçın, Müslumanla- nin cuppe \ e sanklany- ra karşı bır baskı aracı olarak kullanılıyor- la olur olmaz yerlerde gorunmelen. fetva kıta- bı vayımlamalan baş- kanlardan baalanran top- lantılarda cûşagelıp. Kuran'm Turkçeleş- tınlemeyeceğını sovlemelen uzenne bu başlığıbır kez daha kullanmıştım(*) Dı- yanet Işlen Başkanlığı. laık v e demckra- tık Turkıye Cumhunyetı Devietı'nın ku- rumlanndan bın olduğunu, zaman zaman unutuyor > a da gormezden gelıyor Ama- cı açık seçık bılınmeyen "Din Şûralan" oluşturularak devletın sıyasal yapısı ve felsefesıy le ılgılı tartışmalara yol açılıyor Bu kez de o> le oldu Daha soz konusu toplantının sozu edılır edılmez, kendıle- nnı, ınançlanndan dolayı "zulmeöe" sa- yan bır kesımın onde gelenı açıkça Laık devletı savunanlann şehıt sayılamayaca- ğını "dev lette şeriat duzeni olması gerek- tiğTnı sovledı Şûra boyunca hemen bu- tun konuşmacılar Turkıye'nın laık >apı- sma değınmeden edemedıler Aralannda laıklığı, bırınak (dogma) olarak değerlen- dırenler, dıne-ınanca zarar vencı bır da- vatma oldufunu sezındırmek. seslendır- mek ısteyenler bıle oldu Konuşmacılar, sık »ık "laikliğin kesinliJJc dinsiziik de- nıekolmadıgrnı vurgular\e allcş alırken avnı zamanda "laikiiğûı dincılik, dinlilik. dindarhk olmadıgTna hıç, ama hıç de- ğınmedıler Daha da ılerı gıdıldj. sankj laıkJık bır da> atma. dın ve ınanç ozgurluklen, duyunç muş anıştırmasını (ımasını) yaratmak ıs- tercesme "-Jaikük,kişüerindiınevicdan hürmetfcrinin gereği olan tutum ve dav- ranışlanna baskı aracıolarak kullanılma- İKhr" göruşünun benımsetılmesı ıçın bu- yuk çabalar harcandı Sonra da, laık top- lum ıçın, laık düzenı savunanlar ıçın aba altından sopa gostenldı "Uygulamada dinlenn>ennialacakyenibirdogmalaras- tenu, ıdeolojik bır dayatma aracı, vatan- daşlar içın de kabuiü zorunlu bir iman ol- mamasgerekögLrnin »onuç bıldırgesın- deyeralmasıonenldıvebenımsendı Ara- lanndan bın de çıkıp demedı kı laikfik Tur- Idye'nin yaşamsal >apı taşlanndan bin ve başlıcasıdır. Ne bır ıdeolojik dayaüm ara- cıdır. ne de iman-ınanç nesnesL turkıye'de camıye gıdenın. hacca gıdenın yolu kesı- lıyormu'' Hayır Oruç tutanm kapısı mu- hurlenıyor, ağzına su akıtılıyorya da ışm- den gucunden edılıyor mu9 Hayır Na- maz kılanın, namaza duramn altından na- mazlıfı çekılıyor, kendısı yurttaşlıktan kovuluyor, sorgulanıyor mu? Hayır Bız buraya Tûrkıye Cumhunyetı Devietı'nın sıyasaJ yapısıru tartışmaya değıl (çunku bu- na ne hakkımız var, ne de yetkımız), ın- sanlan, mançlanyla mutlu yaşamaya. hoş- gorulu olmaya, banş ıçınde. ınsanhğına ve ozellıkle de, laık ve demokratık bırhukuk devletı olan Turkıye Cumhunvetı'nın te- mellı yurttaşı olduğunu arumsatmaya ve yoneltmeyegeldık Lutfen gorev ımızıya- palım1 Şûra'da egemen olan sağduyu ve akıl değıl, bırtakım on> argılara bulanmış duy- guvebırazdasaldırganlıktı Prof Dr Hu- seyin Ataj 'ın "Akıl kuran'dan once ge- Br. Vahh fle duşunmekvevonımlamakpev- gamberin ışıdir. Ashnda vahyın asıl gore- vi de, ınsaniar ıçin akh oncelemek. aklın volunu iletmekûr-.1 " demesı bıle Şûra'da buyuk homurtulann nedenı oldu, yer yer tartışmalara, yennden bağınp çağırmala- ra yol açtı Oyle oldu kı, daha yarkurullar oluşru- ruluroluşturulmaz, Diyanet lşlen Başka- nı'nın, din eğitimi \arkuruluna "Kuran kurslannın zorunlu eğitimden saydma- sı_" yonunde bır rapor hazırlanmasını onermesı ve bunun daha sonra Şûra ge- nel kurulunda, ulkemızın laık eğıtım dız- gesıne, yasalanna ve felsefesıne ters du- şecekbıçımdetartışmavaaçılması Ben- de, soz konusu dınsel toplantının salt u!- kenın laık eğıtım felsefesmı sakatlamak. sekız yıllık eğıtım uygulamasına geçıl- mesınden dolayı, alanı daralan dınsel eğı- tımı ihyagerekçesı hazırlama toplantısıy- mış duygusu uyandırdı 2. Din Şûra'sının degerlı uyelen. za- man zaman da ızleyıcılen, Şûra boyunca laıklığı ve laık eğıtım duzenını tartıştılar desem, abartma olmaz Kuran kurslann- dan ımam-hatıplere ve oradan unıversıte- lere Dınsel oğretımı, dınsel oğretiyi na- sıl yerleştınr, vasallastınnz'ın dıllendınl- meyen tartışmasını yaptılar Toplantıda hemen butun gundemJen oluşturan "Ku- ran kursbmnmzorunluegitimden sayılma- a", "hafizlık muessesesının ihyasT, ıIkoğ- retım okullannda "5. suufl bttireolerin Ku- ran kurslanna almmasr \e ılkoğretım okullannın -6.7\e8.sınnTannaKuran\e anlamı dersınin konulnıasT. bır de *ka- dınınıamüğınınihvasr ıleDıvanet lşlen Başkanlığı na, devletın kımı ozerk ku- rumlan gıbı. başmabuyrukluktanmma- su. ozJemlen. onenlenvdı Toplantıda Diyanet tşlen Başkanlığı 'na bır de gorev venldı Bır değıl, ıkı gorev venldı Bınncısı BaşkanJığın ne edıp edıp, halen çalışan dın gorevlılennden (ılk ve ortaokullular dahıl) tumünun en az dın- sel yuksek oğrenm \eren bırkummdange- çırttınlmesı, yanı ılahıv at fakültesı dıplo- masıyla donatılması (') tbncı gorevse çok daha onemü Laıklığınbıruzlaşma ara- cı olduğunu ve her toplumun yaşayışına gore bıçım aldığını (') vurgulayan konuş- macıiar "Laildigin zaman içindetophımun koşullanna gore ıçenğınin doldurulnıası gerektiğini: bunun ıçin de, Drvanet Işleri Başkanüğı'ıun gudumunde: Dınbilimci, torecu toplumbılımcı ve sıvasetbüunciler- den oluşacak bu* kuruJ tarafindan. laikü- ğinevrensd bovTidannınbdJrlenmesL." yo- lundadır Ben, bu 2. Din Şûrası'ndan ıkı şev bek- iedım, ıkısının de yanıtını alamadım Birincisi: Hemen her uye dının (Mus- lumanlığın) farklı yorumlandığından ve an- laşılamadığından yakındı Ama bınsı de çıkıp demedı kı Bız Muslumanız, ana dı- lımız Turkçe Kuran Arapçadır Oradakı anlatım sozel kapsamlıdır Deneye göz- leme olanak v ermez kı, deney-gozlem v e karşılaştırmayoluyla anlamayı ve bılme- yı kolaylaştırabılelım Otekı kıtaplı dın- lerde olduğu gıbı bız de dinimizidilimiz- le oğrenmenın yolunu açalım Boylece hem oğrenmeyı ve bılmeyı kolaylaştır- mış, hem de yanlış yorumJan, farklı yo- rumlan onlemış oluruz Çok bekledun, fakat kımseden boyle yureklı bır ses çık- madı İkincisi: Konuşmacılann hemen hep- sının laık eğıtıme v e laık duşunceye yuk- lenmelenne karşı, Diyanet İşlen'nın sa- yın başkanı kalksın desın kı îyı dıyorsu- nuz, ama ben laık bırdevletındın ışlen gö- rev iısıyım Yasalarla bana venlen gorev, dın ve dın oğretımı, dınsel eğıtım hakkın- da dev letımınyaptığı yasalan uygulamak, o yasa, tûzuk ve yonetmelıkJerde djnın ozune ve uygulanmasına uymayan bır du- rum varsa bunu laık topfum duzenını ze- delemeyecek bırbıçımde yetkılı yerlere ılet- mektır Dın ve ınanç uygulamasını dev- let ışlenne kanştırmaya ve laık toplum > aşamından dın adma gedık açmaya yet- kılı değılım desın Demedı, dıyemedı Sayın başkan bütun ağırlığını, yasal ola- naksızlıklara, yasal yollann kapatılmış ol- masına karşın. Kuran kurslannın orgun ve zorunlu laık eğıtım dızgesı ıçıne yer- leşrınlmesı, bu yonde bırtakım dayatma- cı goruşler oluşturulmasından yana yo- ğunlaştı Sıyasetınseçımeğıtımınegırme- sını fırsat bılerek. amacına ulaşabıleceğı samsına kapıldı Ve ben, kendısını dın- lerken Ingılız devlet adamlanndan Ben- jamin Disraeü'nın "Devlet memurlan, aM- lanna süriilen koltuğa verleşmeden once, görcv ve sorumluluklaruun sınınnı ivi öğ- renmelDer~'? dedığını anımsadım' (*)Cumhunyet, 1 Kasım 1996 ARADABİR ABDÜLKADtR PAKSOY Tanh Oğretmenı Öğretmen ve Siyaset Oğretmenın başında "Damokles'ın kılıcı" gıbı sal- lanıp duruyor siyaset Ne zamandan ben^ Her alanda olduğu gıbı eğıtım alanında da gerıye donuşun başla- dığı 1946'danben Hele 1980'den sonra 1 Bır "depolıtızasyon" polıtıka- sı ç/ktı ve lyıce soyutladı oğretmenı "siyaset"ten ışçı siyaset yapmayacak memur yapmayacak oğ- rencı yapmayacak öğretmen yanına yaklaşmayacak Toplumsal uyanışın "gunah keçısı" olarak oğretmene vuruldukça vuruldu 12 Martve 12 Eylul'unfaturası oğ- retmene çıkarıldı Once TÖS, sonra da TÛB-DER ka- patıldı Öğretmen "s;yasef"ten lyıce "kurtanldı' " Kımlenn "siyaset" yaptıklannı ve ulkeyı bugunlere ge- tırdıklerını hep bırlıkte gorduk, goruyoruz Oğretmene siyaset yaptınlmazken obur yanda teok- ratık devlet sıyasetının okulları bırbın ardına açıldı, ul- keyı sardı ve tam "malı goturuyorlar"d\ kı, kımılenmız uyandı (kımrlenmız hâlâ uyuyor) Oğretmenle siyaset arasında ne ılgı var, şoyle bır ba- kalım İJk once gunluk sıyasetle Cumhurıyet'm ve dev- nmjennın sıyasetını bırbmne karıştırmamak gerekır Öğretmen; elbette, kı, şu ya da bu partının yandaşı gozukmez Oğrencı onun Alevı mı, Sunnı mı olduğunu bılmez Bılmemelıdır Ancak pek çok konuda "bıtaraf" olan oğretmenın bır konuda taraftarlığı vardır, olmalı- dır Oda, sevgılıAtatürk'undedığıgıbı "fıkriıçttmâîın- kılâp taraftartığrdtr Öğretmen, Mustafa Kemal'ın res- mının onunde, Cumhunyet çocuklanyla yuz yuze eğı- tım-oğretım yaparken Mustafa Kemal'e ve devnmle- nne karşı "Ben yansızım" dıyemez Duyarsız kalmaz Hele hele karşı hıç olamaz Karşı olmak hakkı yok mu- dur'' Duyuncu (vıcdanı) elverıyorsa vardır; ama, ant ıçerek goreve başladığı Cumhunyet'ın okullannda de- ğıl 1 Pekı "fıknıçtımâîınkılâp taraftan" olması gereken oğ- retmenlenlerın gorev yaptığı okullardan bunca şenat- çı ve ırkçı "genç" nasıl yetıştft "Kahrolsun laık dıkta- torluk" dıye slogan atan "turban"dıye adlandınlan ve açıkça laıklığe, Gıyım-Kuşam Devnmı'ne bırsaldın an- lamı taşıyan bır başlıkla okul kapılannı zorlayan bu "genç"ler Cumhunyet'ın okullannda yetışmedıler mı'' Her şey ortada Cumhunyet'ın sıyasetını yapması gereken öğretmenı yıllarca "siyaset" ocusuyle korku- tarak gencı şenatçı oğretmenı odullendırmeyle bugun- lere gelındı Ben de bu yazıyı kaleme almadan once çok duşundum Sakın yazdıklanmız "siyaset" sayılmasın' Evet siyaset yapıyorum Bız siyaset yapmadığımız ıçın demokrası la/klık ve Atuturk duşmanı suruler ço- ğaldı Cumhunyetı, laıklığı ve Ataturk'u anlatmak ıçın ders programına dayanmak zorunda değılım Kaldı kı tum ders programlarında, yıllık planlarda "Ataturkılke ve ınkılâplan" serpıştırılmıştır Cumhunyet'ın okulun- da Cumhunyet'ın Devrım Yasalan'nı eleştıren oğrencı- len öğretmen eğıtmeye çalışıyor ikna olmuyorlar Bu- nunla da yetınmeyıp oğretmenı şıkâyet etme cesare- tnı gostenyoriar Onlaradenmıyorkı "ÖğretmenınızCum- hunyet'ın oğretmenıdır, bunlan anlatmak onun göre- vıdır" İsrail'deki Kongre ve İzlenimler ruı. ur. AMŞEJ n 11 Prof. Dr. AYŞE KAYPMAZ Cemhpaşa Akdenız Kemoterapı Kongresı'ne bu yıl 18- 21 Ekım 1998'delsraı], Dr MervynShapirobaş- kanlığında, Tel Avıv'de ıkonuİduketa Herıhyıl- da bır Akdenız ulkelennden bınnde yapılan bu kongrelenn bır oncekı Prof Dr Bülent Berkar- da'nın başkanlığmda, benım de gorev aldığım duzenleme komıtesmın ozvenlı çalışmalan ve 2 bın kışılık katıhmcıyla Antalya'da gerçekleşmış- tı Ozellıkle Akdenız ulkelennde sık rastlanan enfeksıyon hastalıklannın yanında tuberkuloz, mantar hastalıkJan, cınsel temasla bulaşan has- talıklar, AIDS, besın mıkrobıyolojısı, sudan bu- laşan mıkroorganızmalar, ust solunum yolu en- feksıyonJan, antıbıyotık dırençhlığı, çeşıtlı or- ganlarda gelışen kanserler ve kanser sağaltımın- da kullanılan ıiaçlar gıbı çeşıtlı konulan ıçeren bı- lımsel çalışmalann yanında uluslararası duzeyde, konulannda ûnlü bılım adamlannın konferansla- n, üç gun gıb,ı kısa bırsurede 250 katılımeıyla ger- çekleştı Kongrede sunduğumuz, ınsana bulaşması ge- nelde besmler ve su ıle olduğu bılınen, gastroın- teshnaJ sıstemde, mıdede, üisere ve seyrek ola- rak da kansere neden olabıleceğı duşunülen He- Iıcobacterpylon baktensırun toplumumuzda bel- lı bır kesımdekı oranı, sağaltımı ve ozellıkle bu- laşma yollannın araştınhp halka yonelık korun- ma yontemJennı verebıleceğımız eğıtıme katkı- sı olacak çahşmalanmızın, konuda soz sahıbı olan Fransız bılım adamlan tarafindan ovulmesı, tum yorgunluklanmızı ortadan kaldırdı Benım okurlarlapa> laşmak ıstedığım ıse ılk kez gıttığım Israıl'de bılırnsel ızlencenın (programın) dışında benı etkıleyen gorduklenmdı Tel-Avı\ 'e ulaştıktan kısa sure sonra Yafa'nın tıpık bır Akdenız yerleşım bolgesının doğal ozel- lıkJennı vaşadık Sıcak bır ıklım, palmıyeler, kı- yıyı okşayan genış dalgalar Uzun sürelı öğle ta- tılmden (sıesta) yararlanmak ısteyen gencecık gu- zel genç kız ve delıkanlılann bir eflerinde silah, öbiir elkrinde dondurma ıle bırbırlen> le şakala- şan fsraıl askerlen Duvarlarda huzursuzluğun bıtmedığını anımsatan eskı kurşun ızlen 4000 yıllık Jaffa, adını Hınstıyan ınançlanna gore Nuh Peygamber ın oğlu Japbet'den almış Tufandan sonra Japhet şehn kuran ılk kışı olmuş Bır başka duşunceye gore bu ad. îbranıcede "Yo- fi" gûzel anlamında olduğu ıçın Yofı denmış ve Jafa'ya donuşmuş Bız Yafa dıyoruz Denızcı ve ruccarlara lıman olan Yafa Karnak, Fınıke Mı- sır, Pers, Fılıstın, Ibranı, Bızans, Helen, Arap. Fransız Osmanlı, Ingılızegemenlığındeyaşamış bu şehırde tum uygarlıklardan kalan eserler, adım başı karşımıza çıkmakta Aslan Yıırekü Rişar'dan Napoleon'a değın pek çok komutanın kuşatma- sını yaşamış olan şehır, Osmanlılann 400 yıl yo- Tıp Fak Halk Sağlıgı Anabüım Dalı Başkanı netımınde kalmıştır 14 Mayıs 1948'de Israıl Cum- hunyetı nın kurulmasiyla şımdı Arap ve lsraılh- lenn dostlukJa yaşadığı bır yer olarak gorulmek- te O gece Tel-Av ıv 'de arkadaşlanrruzdan bınnın onensı uzenne 7-8 kışılık grubumuzla bır gece kulubune gıttık 3-4 genç, hem şarkı soylemekte hem de yemek servısı yapmaktaydılar Nereden olduğumuzu sorup bızı on masalardan bınne yer- leştırdıler Yemeğımızı yerken bır sûrpnzle kar- şılaştık Şarkı soyleyen genç, bızı gostenp Tûrk olduğumuzu bıldırdığınde sıcak bır ılgı gördük ve son yıllarda yarattığımız pop kultüründe başan- lı bır sanatçımızın esennı tum konuklarla bırlık- te söyledık Geçsaatlerdeaynlırken, oburkonuk- lar bızlen alkışlayarak uğurladılar Yıne orada soyleştığımız lıse, unıversıte eğıtımı almış bırkaç kışıye Musevı asıllı Kafka ve Elias Canetti'yı se- ver mısınız, okur musunuz gıbı sorular sorduğu- muzdaKafka'yıevetamaCanettı'yı tanımıyoruz gıbı yanıtlar aldık O anda bu değerli yazarı Tûrk aydmını Körleşme yapıtıyla buluşturan değerh çevırmen Ahmet Cemal'ı ve Payel Yayınevı'ni anımsamamak eide değıldı Sosyal program ıçınde Kıbutzlara (Ibranıce kıbbuts toplantı. kolektıf) yapılan gezımız ılgınç- tı Gozumuze ılk çarpan bakımlı ve temız bır or- tamda çocuk bahçesınde oynayan 8-10fcuçukço- cuk oldu Konuk odalanna alıridığımızda çay, kahvenın yanına fınndan yenı çıkrruş çıkolatalı kurabıyekokusueklenıvodu Bızıldbütekonusun- da aydınlatan gorevlı. kendılennın eskı Rusya'dan goç eden ve tanmla uğraşan Musev* goçmen grup olduğunu soyledı Ortak yaşamaya başladıktan son- ra kendı aralannda ışbolumu yapmışlar. kımı do- ğan çocuklara bafcmış, bır başkası eğıtmış, ortak kullandıklan tek arabavla (şımdı bu sayı artmış) şehre urettıklen meyve ve sebzelen satmışlar el- de edılen para ıstevenın tuketımıne sunularak, or- tak kullanım ıçın bır keseye konmuş, orneğın şe- hırden bır tışort almaya gıdıldığınde oradan alın- mış ve artan para vıne aynı kesesıne konulmuş Yıllar, bu paylaşma duzeni ıçınde geçmış Mul- kıyet ve yonetımın u>elerce paylaşıldığı kolektıf yaşama dayalı tanmsal yerleşımde şımdı gelırle- n bıraz daha artmış Bu çıçekJer ve ağaçlarla do- nanmış çıftlıkte şu anda 66 aıle yaşamakta Her aılenın dünya ıle bağlantısı basmdan goruntulu. gorûntusûz > ayından başka lnternet ıle de oluş- makta Kudüs'e gıttığımızde Hebrevv Unıversıtesı'nın bahçesınden şehre panoramık bakışlanmız sıra- sında kımımızde sıradan bır şehre geldığımız ız- lenırru oluştu Geç saatlerde oradan aynlırken ıse bu kutsal topraklann etkısını vuzvılJar bojoınca ıçınde duyumsamış (hıssetmış) ınsanlann duşun- celennı yukJenmıştık Yuzyıllarboyunca Muslu- manlar. Hınsnvanlar Musev ıler. Ermenıler4 5 kn> olan bu dar alanda bırlıkte çok yakın yaşamışlar Bırcamının fotoğrafinı çekmeye kalktığımızda ka- renın ıçme bır sınagogun kapısı ya da Isa'nın çar- mıha genlıp geçtığı yolun bır kısrru gırmekteydı Çektığımız her fotoğrafımızda hemen hemen her dının kutsal sayılan bır ıkı bölgesını bırlıkte gor- mek mumkun olmuştur Mescıd-ı Aksa gıbı çok guzel bır camının ıçınde dolaşırken Muham- med'ın Mıraç'a uJaştıği kutsal büyük kayanın al- tına gırdık Herkes kendı duşuncelen ıçınde dua etmeye başladığında o yore haikından bır hanım, asıstanıma benı gostenp kardeşın mı, dıye sormuş O da. "hocam" yanıtını verdığınde Turk olduğu- muzu oğrenen hanım pantolonumu gostenp ve sağ elmı kalbının uzenne koyup hocan boyle gıyını- yor ama herhalde kalbı temız demış Konuşma- lanna devam ederken, "Ataturk un tum dünva- da Türk kaduunı bir nokta haline getirdiğini'' soyledığınde ona duşuncelennın tersıne Ata- turk'un Turk kadınına kazandırdığı onur ve tûm vatandaşlık haklannı tek tek söyledık Hanım, yuksek sesle konuşmayı sevıyordu Tartışma baş- kalannı da rahatsızedıyordu. Orada daha fazla kal- mayı ıstemeyereR aynldık Musevifenn kutsal ağtunaduvan ve Isa'nıri çar- mıha genlıp olduğu yere kadar uzanan kutsal >trf, mezan zıyarete gelen çok kalabahk akınıyla do- luydu Israıl'ı tanıtan bır kıtap ve uzennde Jarus- selam (Kudûs) yazılı bırkaç anahtarlık satın almak ıstedığımızde -daha once uyanldığımız ıçın- duk- kân sahıbınden bıraz ınduım yapmasını ıstedığı- mızde once nereden olduğumuzu sordu Tür- kıye'denız dedığımızde "Suriye ile uğraşnıayı bırakm,dükkânsizinolsun'" sozlen>lekarşılaştık Guneş neredeyse batıyordu Akşam ezanı okunuyordu Bınlerce yıldır Muslumanı, Musevısı, Ermenısı ve ^vrupa'da oluşan Hınstıyan haçlı ordusunun yaya olarak kıtalan aşıp ulaştığı, uğ- runa kanlar akıtılan her dın ıçın kutsal olan Kudus, alacakaranlıkta mmıbusumuzun arkasmda kal- dığında rehbenmız ışıl ışıl buyuk bır bınayı gos- terdı Parlamento bınası îşte butun gun daldığımız etkıleyıcı kutsal ınanç ve düşüncelerden kop- mamız, bu bına ve ılende çok uzakJara uzanan modern Kudus'un ışıltılanna gözlenmızın takıl- masıyla oldu Ülkemıze dönuş hepımızı neşelen- dırmıştı Ikı ızlenım daha Yapısı ve donanımı ıle modern mımanye guzel bırornek olan "TheNew Israeli Opera TeJ-AvTv" bınasında Falstaff'ı ız- ledık Oyununun son günunde bu guzel lınk komedıyı yakalamak bızım ıçın şanstı Tel- Av ıv dekı son anlanmızda ıse opera bınasının yanındakı "Td-Aviv Museum ofArt" zevkle zaman a>ırdığımız mekânlardan bın oldu Muzeden aynlmak uzereyken büyuk ahşap bır kapmın arkasından gelen keman sesı bızım, zaten aralık olan kapıyı hafıfçe ıterek salona gırmemıze neden oidu Prova yapan sanatçılarbuyüleyıcı bır uyum ıçınde çalışıyorlardı Oradan aynlmak ıs- temıvorduk O anda Mendelssohn'un keman kon- çertosu bızı tutsak ederek 'îçağı kaçırmamıza neden olması çok olağan gıbı geldı CUMHURİYET"TEIS OKURLARA ORHANERtNÇ Erozyonu Önlemenin Tiirlü-Çeşitlî' Yollanı Geçen haftanın onde gelen gundem konulann- dan bın erozyonla mucadeleydı Sryasal erozyonu gozardı edıp 1 Aralık Salı gu- nü TEMA VakfTnın başlartığı "Erozyonla Mucade- le Haftası" nedenıyie toprak erozyonundan soz aç- mayı, haftanın anlam ve onemı açısından yeğleme gereksınımı duydum 50 bın dolayındakı uyenın her yaştan ve gorev- den temsılcılen LKKM'de bır araya gelmıştı Katı- lanlann coşkusuna tanık olmak bıle ınsana umut ve- nyordu Ozellıkle 1 mılyar meşe palamudunun ekımı ıçın açılan kampanyadan her soz edılışte, salonu guç- lu bır uğultu kaplıyordu Turkıye, çolleşmekten kurtulmanın kurallannı be- lırleyen uluslararası "Çolleşme Sozleşmesı"ıle "Bı- yolojık Çeşıtlılık" anlaşmasını ımzalamış, fakat uy- gulamaya koyamamıştı Vakıf Başkanı Bay Hayrettin Karaca, konuşma- sında yasa ıle zorunlu kılınan ÇED (Çevre Etkı De- ğeriendırme) raporu duzenlenmesının de beklenen yaranoluşturmaktanuzakolduğuna, değınmıştı Hu- kumetlenn bu raporlara uymadıklannın ornegı ola- rak da Çamlıhemşın'ı gostermıştı Bu hava ıçınde gazeteye dondum ve toprakla ıl- gılı arşıvımı kanştırdım Topraklann korunması ıçın hukuk duzenımızde yer alan yasalan ve yonetmelıklen şoyle bır hatıriat- makta yarar var • Anayasanın 35,43,45,166 ve 169'uncu mad- delerı, • 3202 Sayılı Koy Hızmetlen Genel Mudurluğu Yasası, • 3083 Sayılı Tanm Reformu Yasası, • 3573 Sayı ıle çıkan ve 4086 sayılı yasayla de- ğışen Zeytıncılığın Islahı ve Yabanılennın Aşılartırıl- ması Hakkında Yasa, • 2844 Sayılı Fındık Uretımının Planlanması ve Dıkım Alanlarının Belırienmesı Hakkında Yasa, • 2872 Sayılı Çevre Kanunu • 441 Sayılı Tanm ve Koyışlerı Bakanlığının Ku- rulmasına Daır K H K , • 443 Sayılı Çevre Bakanlığının Kuruluş ve Go- revlen Hakkında K H K , • 383 Sayılı Başbakanlık Özel Çevre Koaıma Ku- rulu Başkanlığı Kurulmasına Daır K H K , • 388 Sayılı GAP Bolge Kalkınma Idaresı Baş- kanlığı Kuruluş ve Gorevlen Hakkında K H K , • Tanm AJanlannın Tanm Dışı Gaye ıle Kullanıl- masına Daır Yonetmelık, • Sulama AJanlannda Arazı Duzenlemesıne Da- ır Tanm Reformu Uygulama Yonetmelığı, • Zeytıncılığın Islahı ve Yabanılennın Aşılattınlma- sına Daır Yonetmelık, • Fındık Uretımının Planlanması ve Dıkım Alan- larının Belırlenmesıne Daır Esas ve Usuller Yonet- melıgı (Kaynak- Ismet Tayşi - Turk Parlamenteıier BırMjı Parlamento Dergısı / Ocak 1998) Yukanda saydıktanma 28 Şubat 1998 gunü ÇJ- kan 4342 Sayılı Mera Yasası ıle yasanın 31 Tem- muz'da yururiuğe gıren ıkı yonetmelığını de ekler- sek yasa sayısının 11, yonetmelık sayısının da 6 ol- duğunu goruruz Orman Yasası ıle haşhaş ve tu- tun ekım alanlanna ılışkın yasa maddelerı de konu- nun bır başka boyutunu gozler onune serer Toprak hukukumuzda tanm arazılen elvenşlılık açısından 8 sınıfa aynlmıştır Ilk dort sınıf hem ya- salar hem de yonetmelıklerdekı kesın hukumler ne- denıyle tanm dışı amaçlarla kullanılamaz Danıştay Onuncu Daıresı, bınden fazla uyesı bulunan şırket ve kooperatıflere tanm alanlannda ınşaat ıznı venl- mesını ongoren yonetmelık maddesını bu kurala ay- kırı duştuğu ıçın Zıraat Muhendıslerı Odası'nın baş- vurusu uzenne 30 6 1993 gunu ıptal etmıştır Yukanda andığımız 2844 sayılı yasa fındığın ılk dort sınıf toprakta yetıştırılmesını bıle yasaklamış- tır Devletın, en onemlı ıhraç urunlennden bın olan fındığın, venmlı tanm topraklarında yetıştınlmesıne koyduğu yasağı gorunce, yönetıcılenmızın toprak- larımızı gozlennın ıçı gıbı koruduklanna ınanasınız gelır Ama durum oyle değıldır. Ege'de pamuk, tutun, ıncır, üzum, sebze, satsu- ma yetıştınlen bınncı sınıf tanm arazılenne, sıgara, otomobıl, tekstıl fabnkalan kurulmuştur Marmara ve Trakya bolgesınde, soğan, patates, uzum, sebze, ayçıçegı, şeftalı, sıyah ıncır yetıştın- len ve hayvancılık yapılan alanlara, otomobıl, las- tık, çadır bezı, makıne yağı tesıslen yapılmış, 15 bın konutluk yerteşım alanı açılmış*, doğalgaz santralı yerleştınlmıştır • Arkası 8. Sayfada •'t Akıllı kutusu. ZİHİN AÇAR, BASARIYI HIZLAND1RIR.