Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
26 ARALIK 1998 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI 13
1999ithalat
rejîfnî
Başbakanlık'ta
• ANKARA(AA)-Dış
Ticaret Müsteşarlıgı (DTM)
tarafından hazırlanan 1999
yılı ithalat rejimi, dün
Başbakanlık'a sevk edildi.
Türkiye'nin AB ve Dünya
Ticaret Örgütü taahhütleri
dikkate alınarak hazırlanan
1999 yılı ithalat rejıminin yıl
başmdan önce yayımlanması
bekleniyor. DTM
yetkililerinden edinilen
bilgiye göre gümriik ve
fonlardaki önemli
degişiklikler nedeniyle
önceki yıllarda büyük
tartışmalara neden olan 1999
yılı ithalat rejiminde, artık
bir ürün için AB, Avrupa
Serbest Ticaret Bölgesi
(EFTA), en az gelişmekte
olan ülkeler ve STA yapılan
ülkeler için ayn ayn
uygulanacak tüm vergiler,
aynı sayfada görülebilecek.
TVIazot ticareti
yemden
• DtYARBAKIR(AA)-
Silopi Kaymakamj Mustafa
Demir, Kuzey Irak'la mazot
ticaretine yanndan itibaren
yeniden başlanacağını
bildirdi. Demir, yaptığı
açıklamada, Irak'a yönelik
hava saldınsının ardından
tek taraflı olarak kapatılan
Habur Sınır Kapısı'nın,
bugün mazot ticaretine
yeniden açılacağını belirtti.
Habur Sınır Kapısı, 17
Arahk 1998tarihinde,
gûvenlik nedeniyle tek
taraflı olarak kapatılmıştı.
Kapıdan sadece transit
geçişlere izin veriliyordu.
Ziraat
Bankası'ndan
Eurofaizi
• Ekonomi Servisi - Ziraat
Bankası, 1999 yılı başında
yürürlüğe girecek olan Euro
hesaplan için uygulayacağı
faiz oranlannı belirledi.
Bankadan yapılan
açıklamada, 4 Ocak
1999'dari geçerli olmak
üzere, 1 ay vadeli Euro
hesaplanna yüzde 3.25,3 ay
vadeliye yüzde 4.50,6 ay,;,..
vadeliye yüzde 5.25 ve 1 yıl
vadeliye de yüzde 5.75 faiz
verecek.
Güvenen'e aktif
üyelik
•ANKARA (AA) - Devlet
Planlama Teşkilatı (DPT)
Müsteşan Orhan Güvenen,
Avrupa Bilimler ve Sanatlar
Akademisi aktif üyeliğine
seçildi. Avrupa Bilimler ve
Sanatlar Akademisi Başkanı
Prof. Dr. Felix Unger
imzasıyla gönderilen yazıya
göre Güvenen'in üyeliğe
kabulü, akademinin 10-11
Ekim günlerinde yapılan
senato toplantısında
kararlaştınldı. 1990yılında
Salzburg'da kurulan ve
1000'in üzerinde üyeden
oluşan Avrupa Bilimler ve
Sanatlar Akademisi'nin
amacı, Avrupa'yı
"entelektüel, coğrafi ve
siyasi" açıdan tanımlamak
olarak açıklanıyor.
Telsim'den 1
milyon abone
• Ekonomi Servisi - Telsim
abone sayısının 1 milyonu
aştığı bildirildı. Telsim'den
yapılan açıklamada,
özkaynaklardan
gerçekleştirilen yatınmlarla
GSM ana santral sayısının
ll'eulaştığı. 80ilv'el300
yerleşim birimını içine alan
kapsama alanında. 1998
hedefinin yıl ortasında
yakalandığı vurgulandı.
Dünyada ilk kez uygulanan
"extended cell" teknolojisi
ile de kıyı şeridi ve çevre
denizlerde abonelere en
geniş kapsama alanının
sağlandığı bildirilen
açıklamada, 67 ülkede 115
şebekeyle anlaşmalar
yapıldığı kaydedildi.
Kredi hacmi
artıyor
• ANKARA (AA)-
Bankacılık sisteminin kredi
hacmi, arahk ayının ikinci
haftasında 69.1 trilyon lira
genişleyerek 12 katrilyon
119.1 trilyon lira oldu. Kredi
hacmi, 4 Arahk'ta 12
katrilyon 50 trilyon idi.
Merkez Bankası verilerine
göre 11 Arahk 1998
itibariyle kredi hacminin 11
katrilyon 523.1 trilyon liralık
bölümü mali olmayan
kesime, 596 trilyon liralık
bölümü de mali kesime
verilen kredilerden oluşuyor.
Bakanlık, yasağa uymayan gazetelerin her sayısına bir milyar lira ceza uygulayabilir
Promosyon sürüyor, Erez
seyrectiyor• Bakan Erez, kendisine verdikleri destekle dikkat çeken söz konusu
gazetelerin yasal olmayan promosyonlarını sadece yürürlükte olan
yasalara dayanarak durdurma yetkisine sahip olduğu halde "dava
açarak mücadele ediyor" görüntüsünü çiziyor.
FATMAKOŞAR
Hükümeti kurmaklagörevlendirilen Sa-
nayi ve Ticaret Bakanı Yalım Erez. binler-
ce "promosyonzede" yaratan basın tekel-
lennin yasalan çiğnemesini "seyretme-
ye" devam ediyor. Erez, kendisine ver-
dikleri destekle dikkat çeken söz konusu
gazetelerin yasal olmayan promosyonla-
nnı sadece yürüriükte olan yasalara daya-
narak durdurma yetlcısine sahip olduğu
halde "dava açarak mücadele ediyor" gö-
rüntüsünü çiziyor.
Öte yandan promosyonun durdurulma-
sına ilişkin alınan yürütmeyi durdurma
karan, Ankara 10. lcra Dairesi'nde bek-
letiliyor. Gazeteler karan temyiz ederken
lcra Dairesi'nin sonucu bekleme zorun-
luluğu olmadığına dikkat çekiliyor.
Haksız rekabeti körüklüyor
Geçen yıl kabul edilen Promosyon Ya-
sası'na dayanarak gazeteler hakkında da-
va açan ve kazanan Sanayi ve Ticaret Ba-
kanlığı'nın, sadece geçerli olan para ce-
zalannı uygulamasıyla bile promosyonlar
durdurulabilir. Ayrıca Maliye Bakanlı-
ğı'mn gazetelere tanınan vergi indirimini
tebliğle iptal etmesi de promosyonlan en-
gelleyebilir. Beyaz eşyadan züccaciye
ürünlerine, otomobile kadar geniş bir ürün
yelpazesiyle kampanyalar düzenleyen ga-
zeteler, basın kuruluşlanna tanınan vergi
indirimlerinden yararlanarak da kazanç
sağjıyor.
Örneğin. sıradan bir beyaz eşya satıcı-
sı yüzde 15 civannda KDV öderken. ay-
nı ürünleri "pazarlayan" basın kuruluşu
yüzde 1 'lik KDV ödüyor.
Gazetelerin kültürel ürünlerdışında pro-
mosyon ürünü vermesini yasaklayan 4226
Sayılı Promosyon Yasası ile 4077 Sayılı
Tüketici Yasası'nı delen gazetelere karşı
hukuk mücadelesi sürdüren Sanavi ve Ti-
caret BakanlığYnın, söz konusu
basın kuruluşlanna bu yasalara
dayanarak promosyonlu her sa-
yı için 1 milyar lira para cezası
uygulayabileceği bildirildı. Ya-
sanın ihlal edilmeye devam et-
mesi durumunda ise Bakanlık,
söz konusu para cezasını kat kat arttıra-
bıIiyor.Bugüne kadar 40 bin promosyon-
zedenin davasını kazanan Tüketiciyi Ko-
ruma Demegi'nin (TÜKODER) Başkanı
Mehmet Sevim, yıllardır promosyon kam-
panyalan düzenleyen gazetelere karşı Ba-
kanlığınyetkilerini kullanmadığını söyle-
di.
TÜKODER Başkanı Sevim, "Tüketici
Yasası, açıkça bu konuda Bakanlıgın yet-
kilerini beürtmiş durumda. Bakanlığın,
işte
LuigiRom
ıklıâı
mahkemelere gitmeden yaptınma gide-
rek durdurma yetkisi var" dedı.
Gazetelerin dağıtım şirketleri aracığıy-
la kampanja yapmalanna ilişki* Ankara
8. Asliye Ticaret Mahkemesi'nce alınan
"yürütmeyi durdurma kararTnın Anka-
ra 10. lcra Dairesi'nde bekletildiği öğre-
nildi.
Bir an önce u> gulanması gereken kara-
nn. "iıüaz kabilivrtT olup olmadığına he-
nüz karar verilemedi. Yasalann engelle-
mesine karşın "dagıtım şirketleri aracıb-
ğıvla ve gazete satışlanna destek olmak"
gerekçesiyle promosyon kampanyalannı
sürdüren Hürriyet, Milliyet, Sabah gibi
gazeteler mahkeme karannı temyiz eder-
ken, Ankara 10. lcra Dairesi'nin Yargıtay'ın
karannı beklemek zorunda olmadığı bil-
dirildi. Yürüriükte olan yasalara göre ka-
ran uygulaması beklenen 10. lcra Daire-
si'nin "promosyonlann durdurulmasını
risklibulduğu da" ifade edildi.
P e t r o l - i s c e n e l B a ş k a n ı B a y r a m Y 11 d ı r ı m
'Bütün özelleştirmelerdurduruhnah'
ANKARA (Cnmhuriyet Bûrosu)- Pet-
rol-lş Genel Başkanı Bayram Yıkbrun,
tüm özelleştirmelerin durdurulması ge-
rektiğini belirtirken "Petrol Ofisi'ni sa-
öş manüğını o zaman da kabul etmiyor-
duk, şündi de etmiyonız" dedi.
POAŞ'la ilgili. ihaleyegiren firmalar-
dan kurumun çalışanlartna. Petrol-lş
Sendikası'ndan Petrol Ürünleri fşveren-
leri Sendikası'na kadar uzanan çeşitli ki-
şi ve kurumlar tarafından açıimış dava-
lar bulunuyor. Bu davalann hiçbirisin-
de kesin sonuca ulaşılmadı. Özelleştir-
meler konusunda verilen yargı kararla-
nnın gereğini. "uygulama otanagı orta-
dan kalktıgı, devir işlemleri gerçekJeşti-
ği" savıyla yerine getirmeyen OYK ve
ÖİB, POAŞ ihalesinde olduğu gibi pek
çok özelleştirme işleminde de davalann
sonucunu beklemeden satış işlemini ger-
çekleştirmeye çalışarak bu gerekçesine
zemin hazırhyor.
ÖİB, ÖYK'nin ihalede birinci gelme-
sine karşın Havyam Garipoğlu'nu ele-
yerek Türkiye îş Bankası, Bayındır In-
şaat (Kamuran Çörtük), Park Holding
(TurgayCüıer) ve PÜAŞ (Petrol Ürün-
leri Işverenleri Sendikası) konsorsiyu-
muna POAŞ'ı bıraktığı karan uyannca
işlemleri yürütüyor. Bu konsorsiyumun
ihaleden çekildiktcn sonra 50 milyon
dolarlık teminatını alabilmek için koy-
durdugu ihtiyati tcdbir karanyla ilgili
dava devam ederken Doğuş Grubu'na,
ÖYK karan uyannca ihale koşullannı
yerine getirmesi durumunda satış söz-
leşmesi imzalanması için 90 günlük sü-
re tanındı.
Petrol-lş Sendikası Genel Başkanı
Yıldınm ise hükümet boşluğu nedeniy-
le iptal edilmesi gereken ihalenin dur-
durulamadığına dikkat çekerken "Ya
topianıp iptal edecekler ya da prosedü-
rii çalıştıracaklar. DoğuşGrubu almaya-
cagını açıkladı. Ama ortaiık toz duman-
ken bunu kullanırsa bilemeyiz. Şu aşa-
nıada bütün o/tlk-jtiniK'kT durdurulma-
h. Tüpraş, Pttkim ve POAŞ özelleştirme-
leri henıen durdurulmaİL Bunlann özei-
leştirilmesinin mantıgını kabul etnıiyo-
ruz" diye konuştu.
Bağ-Kur'lu çiftçiler sağlık
hizmetinden yararlanacak
ANKARA(.4A)-Tanm ve Köyişleri Ba-
kanı Mustafa Taşar, Bag-Kur üyesı tüm
çiftçilerin, 1 Ocak 1999 tanhinden itiba-
ren saglık hızmetlennden yararlanacakla-
nnı bildirdi.
Taşar aynca. çiftçilerin sulama suyun-
dan kaynaklanan 1998 yılı elektrik borç-
lannın da 1999 yılına faizsiz ertelenece-
ği müjdesinı verdi.
Taşar, Tanm-lş Sendikası Genel Mer-
kezi 'ni ziyaret ederek Genel Başkan Bed-
rettin Kaykaç \e genel yönetim kurulu
üyeleriyle görüştü. Taşar burada yaptığı ko-
nuşmada, Tanm 3akanhğı'nın 1992 yılın-
da 56 bin küsur olan adam'ay sayısının 26
bin adam/aya düştüğünü, emekli olan 2.571
kadrolu emekli işçi yerine de kadro veril-
mediğini söyledi. Daimi işçı kadrosu ye-
tersizliğinin bakanlığın projeli çalışmala-
nnın yanı sıra dış kaynaklı projeleri de
aksattığını belirten Taşar, geçici işçilerin
sürekli istihdamının sağlanması konusun-
daki gelişmeleri anlattı.
Taşar, Köy Hizmetleri işçisine hak sağ-
lanmasma karşı olmadığını, aksine bu hak-
kın verilmesinden yana oldugunu da be-
lirterek sadece devletin adil davranması ba-
kımından aynı hakkın geçici tanm işçile-
rine de sağlanması gerektiğini kaydetti.
Tasan yasalaştı
Bağ-Kur üyesi çiftçilerin sağlık hizmet-
lerinden yararlanamadıklannı da hatırla-
tan Taşar. Bağ-Kur üyesi tüm çiftçilerin 1
Ocak 11999 tanhinden itibaren sağlık hiz-
metlerinden yararlanabilmesini öngören ta-
sannın yasalaştığını kaydetti. Taşar, çift-
çilerin sulama suyundan dolayı olan 1998
yılına ilişkin elektnk borçlannın 1999 yı-
lına faizsiz ertelenmesine ilişkin düzenle-
menin de Demirel'in önünde imzada ol-
duğunu söyledi.
Elektronik alışverişte Noel çılgınlığı
Noel öncesi trafıkten, uzun kuymklardan ve uçuk-kaçık seyahatlerden bıkan Ame-
rikalılar, bu > ıl İnternet üzerindcn alışveriş yapma çılgınlığına kapıldılar. ABD'li tü-
keticiler elektronik alışverişe bu \ıl geçen vılın tam iki katı; yani 2j mihar dolar(713
trihon TL) para harcadılar. Bu rakamın 2002 >ılında 300 mihar dolan (93 katril-
yon TL) bulacağı belirtiKrken saüşlann \iizde 80'inin eglence ürünferi olduğu büdiriliyor.
Umut cazip kampanyalarda
Otomobilciler
krediye sarıldı
• En çok satış yapan yerli markalar
arasında yer alan Tofaş, Şahin, Doğan,
Tipo, Tempra ve Palio, modellerinde 1.5
milyar liraya 6 ay sıfır faizli kredi
uyguluyor.
Ekonomi Servisi - Kü-
resel krizin de etkısiyle
yaşanan durgunluk nede-
niyle üretim ve istihdam
sorunu bulunan otomo-
bil firmalan. cazip satış
kampanyalanyla ayakta
kalmaya çalışıyor.
Bankalar aracılığıyla
"smr" faizli kredi miktar-
lan 2.5 milyar liraya, kre-
di vadeleri 1.5 yıla kadar
ulaşırken kimi firmalar
da peşin fiyatına 6 aya
uzanan kampanyalar dü-
zenliyor. En çok satış ya-
pan yerlı markalar ara-
sında yer alan Tofaş, Şa-
hin, Doğan, Tipo. Temp-
ra ve Palio, modellerinde
1.5 milyar liraya 6 ay sı-
fir faizli kredi uyguluyor.
Marea ve Bravo gibi ithal
otomobıllerde de sıfir fa-
izli kredinin miktan 2 mil-
yar liraya çıkıyor.
Satış rekortmeni Re-
nault ise modellen için
aynı oranda geçerli kam-
panya düzenliyor. 1 mil-
yar lira için 5 ay. 1.5 mil-
yar lira için ise 3 ay sıfır
faizli kredi veriliyor. Ford
da değişik modellerine
farklı miktarlarda verdi-
ği kredilerle pazar payı-
nı arttırmaya çahşıyor.
Opel de Vectra için 1 mil-
yar liraya 18 ay sıfır faiz
uygularken diğer model-
ler için, 1 milyan 9 ay, 1
milyar 350 milyon lirayı
6 ay, 1.5 milyar lirayı da
3 ay süre ile faizsiz kul-
landınyor.
12 ay sıfir faiz
Hyundai de. 12 ay sı-
fır faizle satışını arttır-
mayı hedefleyen firma-
lar arasında yer alıyor. 1
milyan 12 ay, 1.5 milya-
n 9 ay faizsiz olarak ve-
ren Hyundai, 2 milyar li-
raya 6 ay faiz uygulamı-
yor. Volksvvagen grubun-
da yer alan Seat ve Sko-
da da 1 yıl 'sıfir' faizli
kredi ile satış yapan diğer
otomobil markalan.
KOBFlere destek büyüyor
• KOBÎ'lerin teknolojik donanımlannın arttınlması için
başta TÜBÎTAK olmak üzere çeşitli kuruluşlar arasında
protokol imzalandı. KOBİ'lerin ihracatm da yüzde 3l'ini
gerçekleştirdiklerine, Eximbank kredilerinin sadece yüzde
10'undan yararlanabildiklerine dikkat çekildi.
Ekonomi Senisi - Son aylarda
yaşanan ekonomik durgunluğun
çeşitli sektörlerdeki olumsuz
yansımalan sürerken, küçük ve
orta ölçekli işletmelerin (KOBİ)
güçlendirilmesi için çeşitli
kuruluşlar atağa geçti. İMKB ve
KOSGEB KOBl'len halka açma
kapsamında güçbirliğine gitme
karan alırken. teknolojik
donanımlannın arttınlması için de
başta TÜBlTAK olmak üzere
çeşitli kuruluşlar arasında protokol
imzalandı.
Istanbul Menkul Kıymetler
Borsası (İMKB) ile Küçük ve Orta
Ölçekli Sanayii Geliştirme ve
Destekleme Idaresı Başkanlıgı
(KOSGEB) arasında imzalanan
protokole göre, KOBİ'leri halka
açma hedefi kapsamında. her iki
kurumun güçbirliğine gideceği
Ortaklık ÖİBden alınacak izinle gerçekleşecek
THY Avrupa'da birleşecek
İSTANBUL (AA) - Türk Hava
Yollan (THY), Isviçre Hava
Yollan (Swissair), Belçika
Hava Yoilan (SABENA),
Portekiz Hava Yollan (TAP),
Avusturya Hava Yollan ve
Fransız özel havayolu şirketi AOM'la
'Qualiflyer Group' adı altında bir
şirket kuruyor. THY'nin dış hat
seferlerinde, imaj, pazar payı, kârlılık
açısından güçlendirecek ve giderlerde
tasarruf sağlayacak proje. şöyle
işleyecek;
THY, Swissair, SABENA, TAP,
Avusturya Havayollan ve AOM'dan
oiuşan grupta 6 şirketin hisse oranlan
eşitolacak. 'Exceilence of Sales'
olarak adlandmlan satış
projesiyle de Avrupa'daki
büyük üçüncü pazarlarda ortak
rezervasyon üniteleri,
havaalanı veya şehir bileti satış
ofisleri kurulacak. Proje kapsamında.
THY, uçuş trafiğinin çok yoğun
olduğu Almanya'da. sefer
yapılan tüm şehirlerde,
şehir içi ve havaalanı ofislerini açık
tutabilecek.
THY'nin şirket ortaklığınm,
Özelleştirme tdaresi Başkanhğı'ndan
alınacak izinle mümkün
olabilcceği belirtildi.
kaydedildi. İMKB Başkanı Osman
Birsen, sermaye piyasalannın
gelişimi açısından küçük ve orta
ölçekli işletmelerin önemine
değinerek. bu konuda gerekli
desteği vereceklerini söyledi.
KOSGEB Başkanı Birol Altan da
konuşmasında, KOBİ
kapsamındakı tüm işletmelerin
istihdamın yüzde 61'ini. ıhracatın
dayüzde31'ini
gerçekleştirdiklerini, ancak
E\ımbank kredilerinin sadece
yüzde 10'undan
yararlanabildiklerini söyledi.
Tanmdakı sübvansiyonlardan da
yakınan Altan, ekonominin
yükünü taşı>an KOBİ'lere destek
olunmasını istedi.
Küçük ve Orta Ölçekli
Sanayii Geliştirme ve
Destekleme İdaresi
Başkanlıgı
(KOSGEB),
TÜBlTAK ve Türk
Tanıtma \e Geliştirme
Vakfınm (TTGV)
KOBl'lerin teknoloji
yeteneğinin
yükseltilmesi amacıyla
28 Arahk 1998
Pazartesi günü işbirliği
protokolü imzalayacağı
bildirildı. İmzalanacak
protokolle. bu
işletmelerin araştırma-
geliştırme, yeni ürün
ve üretim yöntemi ile
teknoloji geliştirmeye
yönelik faaliyetlerinin
destekleneceği
açıklandı.
İŞÇİNİN EVRENİNDEN
ŞÜKRANSONEŞ
Dayatmaya Hayır...
Türkiye'nin heryennden eczacılar; siyaset boş-
luğunun olduğu, çok daha önemlisi siyasi lider
kadrolarının, küçük siyasi çıkar hesaplan dışında
kalan her konu ve sorun için duyarlılıklarını yitir-
miş oldukları bir ortamda, hafta başında Anka-
ra'nın yolunu tutaraK dikkat çekmeye çalışacak-
lar.
Eczacılık mesleğinin gereği sadece onların bi-
lincine varabildikleri, aslında halkın canını çok ya-
kacak bir konu için sıyasetçileri zorlayacaklar. Si-
yasette bıraz toparlanma, sağduyunun gelışme-
sini bekleyecek zamanları yok. llaçta patent an-
laşması 1 Ocak'ta yürürlüğe giriyor. Ne anlama mı
geliyor?
Çiller'in iktidannda bir gece yansı kararnamesi
ile uygulaması 1 Ocak'ta başlatılma kararı alınan,
yabancı tekellerin çıkarlanna dönük patent anlaş-
masının ilk sonuçları odaların hazırladığı rapora
göre şöyle özetleniyor:
"• llaç fiyatlan kontrol edilemez bir ölçüde arta-
cak.
• llaç fiyatlannın aşın artışı tüm sosyal kurumlann
çökmesine neden olacak.
• Halk tekel şartlan ile tamamen karşı karşıya bı-
rakılacak.
• Yerli ilaç sanayii yok olmakla yüz yüze gelecek.
• Kazanılmış dış pazaıiar kaybedilecek.
• Seferberlik durumunda ise sağlık sefer stoklan
ihtiyacı karşılayamayacak.
• Tanm ve hayvancılığımızda verim daha da dü-
şecek." Eczacı odalan, sağlıkla ilgili bütün meslek
odalan, Yerli llaç Sanayicileri Derneği aslında yıllar-
dır sorumluları, kamuoyunu uyarmaya çalışıyortar.
Buna yönefik kampanyalar yürütüyorlar. "llaçta pa-
tent anlaşması 'birutanç belgesidir' YIRTALIM" slo-
ganı ile yürütülen kampanyada, yabancı tekellerin çı-
karlanna yönelik dayatmanın, 2005 yılına kadar uyul-
ması zorunluluğu bile olmayan patent anlaşmasının
yürürlük tarihinin nasıl keyfi olarak öne alındığı anla-
tılıyor, yabancı tekellerin keyfine bırakılan bir sana-
yiin halkın aleyhine kullanılmasının çok boyutlu so-
nuçlan açıklanıyor.
llaçta patente karşı bir cephe oluşturan eczacı-
lann konuya ilişkin hazırladıklan dosyada, yerli ilaç
sanayii ve halk için çok ağır sonuçları olan uygu-
lama için hukuksal bir zorunluluk olmadığına iliş-
kin en yetkin hukuk kurumlarının raporları, Milli
Savunma Bakanlığı da dahil, ilaçla ilişkili çok sa-
yıda kurumun, patent kararnamesi uygulamasının
hiç değilse 2005 yılına ertelenmesinin uygun ola-
cağını öngören görüşleri yer alıyor.
Söz konusu gece yarısı kararnamesinin sorum-
lusu Tansu Çiller hükümeti hakkında yargıya ya-
pılmış bir de suç duyurusu var.
Başta eczacılar, sağlıkla ilgili bütün odaların or-
tak açıklamalarında, ilacın patent koruması altına
alınmasını engellemenin heryurtsever insanın gö-
revi olduğu anımsatılıyor, ilaç sanayiimizin bugü-
ne kadar ucuz hammadde ithal ederek ürettiği
yerli ilaçlarla, kendini geliştirmeye çalıştığı, bu ge-
lişmenin sonucu dış pazarlarda bile söz sahıbi ol-
duğu anımsatılıyor.
İlacın stratejik bir ürün olması nedeniyle, dışa ba-
ğımlı olmadan üretilmesi ve ulusal ilaç politıkası-
nın bir zorunluluk olduğu vurgulanıyor. Patentli bir
ilacın üretim usullerini uygulayarak ilaç üretmemi-
zin olanaksız olduğunun altı çiziliyor. Gelişmekte
olan ülkelerin maddi olanaklarının patente elveriş-
li olmadığı, ayncasavaş gibi özel hallerde, ambar-
go niteliğinde uygulamalann gündeme geldığine
işaret ediliyor.
Toplumsal duyariılığı olan herkes ve örgütlenme-
lerin, ilaçta patente karşı cephede yer alması ıs-
tenirken durum şöyle özetleniyor:
"7998 yılı ilaç pazanmız 2.7 milyar dolar civa-
nndadır. Buparanın 1.9 milyar dolannı devletin ku-
rumları karşılamaktadır (SSK, Bağ-Kur, Emekli
Sandığı, Milli Savunma Bakanlığı, vs.) Artan ilaç
fiyatlan bütçemize büyük darbe vururken, devle-
tin söz konusu kurumlannı da çökertecektir. Pa-
tentli ilaç tekel olacaktır. Ülke çıkarlanmız açısın-
dan ilacın patent koruması altına alınmasının en-
gellenmesi, en azından uluslararası anlaşmalann
Tûrkiye'ye tamdığı uyum süresinin, hakkımızın kul-
lanılması, uygulamanın 2005 yılına ertelenmesi
sağlanmalıdır. Böylece ülkenin, ulusun soluk al-
ması ve ulusal ilaç politikamızın geliştirilmesi yo-
lunda önemli adımlaratılması sağlanabilecektir.."
Ankara'da bir şeyleri duymaya, bir şeyler yap-
maya niyetli kulaklar kaldı mı? Şüphe götürür.
Gelin görün ki sorun acil, yaşamsal önemde. Biz-
den anımsatması... ,
Japonya'da
işsizlik rekor
düzeye ulaştı
• Hükümetin açıklamasına göre kasım
ayı rakamlan ile yüzde 4.4 olan işsizlik
oranının yüzde 4.3 düzeyinde tutulması
için büyük çaba harcanıyor.
Ekonomi Servisi - Eko-
nomik krizin giderek de-
rinleştiği Japonya'da iş-
sizlik oranının tarihinin
en yüksek düzeyine çıka-
rak ABD'deki işsizlik se-
viyesine ulaştığı bildiril-
dı.
Hükümetin açıklama-
sına göre kasım ayı ra-
kamlan ile yüzde 4.4 olan
işsizlik ülkede 1953 yı-
lında yaşanan bunalım ka-
dar ciddi.
Japonya Ekonomi Plan-
lama Merkezi Başkanı Ta-
nchi Sakarva AFP 'ye y ap-
tığı açıklamada "Kasım
ayında ülkedeki işsizlik
oranı yüzde 4.44 oldu.
ABD'nin ise 4.4. Bu ra-
kamlarla ABD'yi geçmiş
olduk" diye konuştu.
Sözlerini espirili bir şe-
kilde sürdüren Sakaiya
"Ancak bu abnda ABDile
rekabet etme gibi bir ni-
>etûniz yok" dedı.
Japonya son üç avdan
beri işsizlik oranını yüz-
de 4.3 se\iyesinde tutmak
için büyük çaba harcıyor-
du.
Daha da artacak
Uzmanlara göre Japon-
ya'da işsizlik oranı önü-
müzdeki aylarda daha da
artacak. Japon Çalışma
Bakanlığı'nın verileri de
bu görüşleri doğrular ni-
telikte.
Bu verilere göre istih-
dam alanlan, iyice dara-
larak Kasım ayında en
düşük seviyesine inmiş
durumda. Iş arayan her
100Japon'un ancak 47'si-
nin ışe girebildiği belir-
tiliyor.