Katalog

SAYFA CUMHURİYET 9 KASIM 1998 PAZARTE 8 DIŞ HABERLER Başkanlık sistemi zayıflıyor SSCB'nin dağılmasından sonra başkanlık sistemine yönelen eski Sovyet cumhuriyetleri şimdi parlamenter yönetimin arayışı içine giriyor. 1980'li yılların sonunda ve 1990'ların başında, eski Sovyet cumhuriyetlerinde demokrasi ve açıklık politikalarına övgüler düzüldü. Eskiden sembolik olarak uygulanan seçme ve seçilme hakkının, gerçek anlamda hayata geçirilmesi talep edildi. Altematifsiz seçimler ve yüzde 99.9 oyla seçim kazanma dönemi tamamlandı. O sıralarda parlamentolar öne çıktı; siyasi partiler güçlendi, sayıları olağanüstü arttı. Ülke liderleri -çoğu kez göstermelik de olsa- parlamento ve muhalefete saygı gösterdiğini, onlaria diyalog içine girdiğini göstermeye gayret etti. Parlamenter sistemin, demokrasinin en uygun biçimi olduğu kanısı yaygınlaşmaya başladı. Başkanlık rejimi yıprandı Ancak Sovyetler Birliği'nin tümüyle tarihe kanşmasından sonra Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) üyesi ülkelerdeki karmaşık iç dengeler, ekonomik, sosyal, etnik ve dinsel sorunlar, yer yer askeri çatışma ve gerginlikler bu durumu değiştirdi. BDT liderleri "demokrasi oyunu"nu sınırlı tutma ve iktidarlarını pekiştimne yoluna gitti. Devlet başkanları ile parlamentolar arasındaki çelişkiler, başkanları, Batı'ya karşı demokratik bir görüntü çizmekten çok, siyasi istikrarı güçlü bir ortam oluşturmak amacına yöneltti. Başta Türkmenistan olmak üzere Orta Asya ülkeleri, güçlü geleneklerinin de etkisiyle liderlerine neredeyse ömür boyu iktidar verdi. Kazakistan ve özbekistan, siyasi muhalefete özgürlük verilmediği iddiasıyla defalarca gündeme geldi. Iktidarın darbe tehlikeleriyle defalarca sarsıldığı Azerbaycan'da "tek adam yönetimi" iddialan arttı. Belarus'ta diktatörlük ilan edildiği öne sürülür oldu. Gürcü ve Ermeni devlet başkanları ciddi iç sorunlarını çözmekte zorluk çektiklerinden dolayı yıprandılar, muhalefet taraftndan baskıcı uygulamalara ve seçimlerde hilelere başvurmakla suçlandılar. Neredeyse bütün BDT ülkelerınde başkanlık (veya fiili başkanlık) sistemi yoğun eleştiriler almaya başladı. Rusya sistem arayışında • BDT ülkeleri her zaman Rusya'nın etkisi altında kaldı. Rusya'da "demokrasi oyunu"nun 1993 Ekim'inde kanlı parlamento olayları ile tamamlanmasının ve aynı yılın sonunda devlet başkanına son derece geniş yetkiler tanıyan anayasanın kabulünün ardından, öteki BDT ülkeleri liderlerinin ellerini bağlayan zincirler de çözüldü. Ancak iç ve dış koşullar, 80'lerin sonunda başlatılmış olan demokratikleşme sürecini tümüyle ortadan kaldıramadığı için başkanlar ile muhalifleri barındıran parlamentolar arasında yer yer keskinleşen mücadelenin sürmesine göz yumulmak zorunda kalındı. Bugün Rusya'da siyasi gücü neredeyse sıfır noktasına inmiş olan Başkan Boris Yeltsin'i ayakta tutan yalnızca iki neden var: Birincisi, 1993 anayasasında başkana tanınan olağanüstü yetkiler (örneğin, başkanı yasal yöntemlerle düşürmenin neredeyse olanaksız hale getiriimiş olması). Ikincisi de, muhalefetin yeterince becerikli ve halka güven verici bir duruma gelememesi. Ne var ki, hastalıklarının yanı sıra, 23 Mart'ta Viktor Çernomırdin'i başbakanlıktan almasından ve özellikle de 17 Ağustos'ta patlak veren mali krizden sonra Yeltsin'in lidertiği iyice ; . sembolikleşti. "• '• Anayasanın değişmesi talebi yalnızca muhalefette değil, hükümet ve hatta zaman zaman devlet başkanlığı yetkilileri tarafından da desteklenir oldu. önümüzdeki aylarda, en geç 1.5-2 yıl içinde, Rusya'nın güçlü başkanlık sisteminden çıkarak parlamento ve hükümetin yetkilerinin arttınlacağı yeni bir sisteme geçeceği bugünden belli oldu. Bunun öteki BDT ülkelerini de etkileyeceği kuşku götürmüyor. ÖÜCUMHURİYETİN 75. YILDÖNÜMÜNDE ERBAKAN'IN REJİM KUMARI TÜRK SiYASETiNDE FRAKSiYONiZM • GÜNEYDOĞU'NUN 75 YILI • RTÜK YASASI DEGİŞEBİLİR Mi? • CUMHURİYETİN 75. YILINDA MAi TARTIŞMASİ • LOBİLERİN DIŞ POLİTİKAYA ETKİLERİ • ATATÜRK'ÜN BARIŞÇI DIŞ POLİTİKASI NoMa Dergni, intemet Web Adresa:hnp:'>»w«.m«l.vate«Lcam/ııakta Nofctı Dergisi, E-Maü Adresi: m.Mafc >w<i>a<nt.cıpın DİYARBAKIR JŞ MAHKEMESİ'NDEN Sayı: 1996/463 Davacı SSK. Genel Müdürlüğü tarafından davalılar Mehmet Ali Uyan ve arkadaşlan aleyhine mahkememizde açmış olduğu ıstirdat davasının yapılan açık yargılaması sıra- sında verilen ara karan gereğince; Davalı Mehmet Ali Uyan adına çıkanlan tebligatın bila ikmal iade edildiği, mahke- memizce yaptınlan adres araştırmasından adresı tespit edilemediği ve tüm aramalara rağmen bulunamadığından ilanen tebligat yapılmasına karar venlmiş olup, davalı Meh- met Ali Uyan'ın mahkememizde yapılacak olan 20.11.1998 gûnlü duruşmasına gelerek dava ile ılgili belgelerini sunması veya kendini bir vekille temsıl ettırmesi, aksi takdir- de ilanın tebliğinden itibaren 15 gün içinde dava dılekçesınin teblığ edilmiş sayılacağı hususu ilanen tebliğ olunur. Basın: 7136 KYB ve KDP, Ankara görüşmelerini, Washington sürecinin devamı olarak tanımlad Kiîrt KderlerbuhıştuANKARA(CumhuriyrtBürosu)-Irak Kür- distan Demokratik Partisi (KDP) lideri Me- sud Barzani ile Kürdistan Yurtsever Birliği (KYB) liden Celal Talabani dün bir araya geldi. KYB Washington Temsilcisı Bahram Salih. görüşmenin ardından yaptığı açıklama- da, "Bağımsız bir Kiirt devleti kurmak gibi bir niyetierinin olmadiğuu" söyledi. Türkiye'nin Kuzey Irak'a ilişkin siyasi ve güvenlik endişelerini anladıklannı belirten Salih, "YVashington Anlaşması uyannca böl- gede PKK kampı bulunamaz" dedi. Ankara'da geçen haftadan beri bazı temas- larda bulunan Barzani ile önceki gün Anka- ra'ya gelen Talabani, Talabani'nin kaldığı Hilton Oteli'nde dün bir araya gelerek, bir sa- at 45 dakika göriiştüler. Kürt Hderler. görüş- • KDP lideri Barzani ve KYB lideri Talabani, dün Ankara'da bir araya geldiler. Ankara'nın Washington sürecinin rafa kaldınldığı açıklamalanna karşın, KDP Sözcüsü, Ankara toplantısının, Washington sürecinin devamı olduğunu söyledi. meleriyle ilgüi açıklama yapmazken. KDP Po- litbüro üyesi Hoşyar \'ebari **lld Kürt Bde- rin bir araya gelmesinin. 17 Evlül'de VVas- hington'da imzalanan anlaşmanın devamı ni- teliğinde olduğunu" söyledi Veban, ikı lide- rin, "Türkiye ile Uişkileri gelistirmenin yolla- nna ilişkin görüş aİışverişinde bulunduğunu ve Kuzey Irak'ta banş ve istikrar ortamınuı oJuşması için ortakçalismanın önemi üzerin- de durduklannı" kaydetti. Basın mensupla- nnın sorulannı yarutlayan KYB sözcüsü Bah- ram Salih de, 17 Eylül'de iki Kürt partisi ara- sında imzalanan VVashington Anlaşması'nm bölgede banş ve istikrar ortamının oluşma- smı hedeflediğini. Kuzey Irak'ta PKK'nin kamplannın bulunamayacağını kaydetti. VVashington Anlasması'nın komşu ülke- ler için de iyi bir anlaşma olduğunu savunan Salih, Türkiye'nin anlaşma sürecinde dışlan- dığı görüşünün anımsatılması üzerine, ''Tür- kiye güçlü bir komşumuz. onu dtşlayamayı ve ilişkilerimizin gelişmesi. iki tarafın da çıkı nnadjr"dedı. Salih. KYB liden Talabani'ni Ankara'ya gelmesınin ilişkileri geliştirmek aı zulannın bir göstergesi olduğunu söyledi. & lih bir başka soru üzerine. Iran'ı ve diğt komşu ülkeleri de Kuzey Irak'a ilişkin gelis melerden dışlayamayacaklannı kaydetti. Irak'ın geleceğınin Irak halkı tarafinda kararlaştınlması gerektiğini belirten Saltf bağımsız bir Kürt devleti kurmak nıyetind olmadıklaruH belirtti. Salih, "Biz Irak'ta ft deratif bir düzenlemeden yanayız, bu bölgt nin güvenlik sorunlarını çözecektir" diye kc nuştu. KDP liden Barzani dün Ankara'dan a> nldı. KYB liden Talabani ise, resmi temaj lanna bugün başlayacak. Felaket açlıkgetirdi Orta Amerika filkeierini yerte bir eden Mitch tayfunu ortadan kayboldu ama yeni felaketler kapıda bdtöyor.Yaklaşıkl2bin kişinin can verdiği, 13 bin kişinin kay bolduğu bölge>e yeterii miktarda yardını henüz gönderilemedi. Felaketin boyutlan o denli büyük ki, ekiplcr bile nereden başlayacaklannı kestiremiyoıiar. Felaketle boğuşan insanlann yryecek ihtiyacını karşılamak bundan sonraki en büyük sorun. Honduras'ta yaklaşık 2 milyon, Nikaragua'da da yaklaşık 1 milyon kişi kendilerine yardun eli ıızatümasını bekliyor. Mhch tayfununun vurduğu diğer bir ülke olan Guatemala'daki Madre Meja köyünde insanlar kendilerine uzatılan bir parça yiyecegi abnak için saatJerce beklivorlar. Rıuıılar: İsraillfler Türk casıısu KUDÜS (Ajanslar) - Kıbrıs Rum kesiminin lsrail temsil- cisi Euripides Evriviades, Kıb- ns Rum polisinin casusluk yap- tıklan iddiasıyla önceki gün tutukladığı iki İsraillinin ''Tür- kiye adına, Kıbns Rum kesi- mindeki askeri mevTÜer haklan- da casusluk yapıp y apmadıkla- nnın soruşturulduğıınu" söy- ledi. Evriviades, Reuters'e verdi- ği demeçte, "Sonışturma de- vam ediyor. Bütün olasıiıkian değeriendiriyoruz. Bu kişilerin • Kıbns Rum kesimi, önceki gün casusluk yaptıklan iddiasıyla tutukladığı iki israillinin Türkiye adına çalışıp çalışmadığını araştırdığmı açıklarken tsrail Dışişleri Bakanı Şaron, meselenin soğukkanlılıkla ele alınması gerektiğini söyledi. Türkiye için casuslukyapmışot- malan ihtimali var" dedi. Ev- nviades, "Herkes, suçlu oldu- ğu kanıtlanana kadar masum- dur. Eğer kesin kanıt varsa ada- let yerini bulur. Şu an için ka- nıüar kesin değU" diye konuş- tu. Udi Hargov (27) ve tgal Da- mary (47) adındakı ikı israil- linin, "Nildforos'" tatbikatmın yapıldığı zamana denk gelen 15-22 Ekim tarihleri arasında Kıbns Rum kesimini ziyaret ettiklerini belirten Evriviades. bu kişilerin evinde yapılan ara- mada dinleme ve haberleşme ci- hazlan bulunduğunu söyledi. Evriviades. "tsrail ik ikili iliş- kilerimiz mükemmel: bu ko- nuyu hızlı ve iyi bir biçimde bi- tirmek konusunda bizim tara- fımızda bir iyi tıiyet var" dedi. tsrail Dışişlen Bakanı Ariel Şaron ıse meselenin soğukkan- lılıkla ele alınması gerektiğini söyledi. lsrail Askeri Radyosu, yetkilılerin Kıbns Rum kesi- minde tutuklanan iki İsraillinin serbest bırakılması için diplo- matik atağa geçtiğini duyurdu. lrak-BM krizi Saddam güvence istiyor • Suudi Arabistan, diplomatik yollann tıkanması durumunda, güce başvurulmasma onay verecek. Dış Haberier Servisi - Bağdat'tak diplomatik gözlemciler, Irak lideri Sad dam Hüseyin'in ambargonun kaldınl masının, kendisinin devrilmesine değil sadece Irak'ın silahsızlandınlmasın; bağlı olduğuna dair güvence alabilmel için BM ile gerginlıği yeniden tırman dırdığını öne sürdü. Irak, ABD hesabma çalışmakla suç ladığı BM Özel Komisyonu UNS- COM'la bütün ışbirliğini kestiğini açık- lamıştı. Ancak Iraklı yetkililer, Bağ- dat'taki diplomatik gözlemcilerle yap- tıklan özel konuşmalarda, Bağdat'ır asıl isteğinin ambargonun kaldınlma- sının yalnızca sılahsızlanma koşulum bağlanması olduğunu söylediler. Irak'ın bu tavnnın altında, ABD vt îngiltere'nın Saddam Hüseyin rejim. devrilene kadar ambargonun kaldınl- mayacağı yolundaki demeçleri yatıyor Suudi yetkililer, diplomatik çözüm- den yana olduklannı, ancak diploma- sinin çıkmaza girmesi durumunda. Irak'a karşı güç uygulanmasma yeşil ışık yakabileceklerini bildırdiler. Üst düzey bir yetkili Fransız habeı ajansı AFP'ye yaptığı açıklamada, "Kriz karannın soruniluluğu tamamen Irak yönetimine aittir. Irakyönetiminin. hal- kın çektigi ıstıraplan göz önü ne alıp ye- ni acılann önüne geçmelidir'" diye ko- nuştu. Yetkılı, askeri müdahale ile ilgi- li bir soruya, "Şu anda yalnızca askeri seçeneği değil, bütün seçenekleri tarn- şryonız" yanıtını verdi. CumhurTyejt kitap kulübü Taksim Sergi Salonu KASİM AYI ETKİNLİKLERİ SOYLEŞİÜ İM2A GÜNU 10 Kasım Salı Saat:17.00-19.00 FAKIR BAYKURT Kitaplannı imzalayacak ve okurianyla söyleşecek. IstiMal Cad. (AKsanat karşısı) Taksim Te!:252 36 81/82 TRABZOxN SULH HUKUK MAHKEMESt SAHŞ MEMURLUĞU'NDAN EsasNo: 1998 7 Satış Davacı H.Ali Bölükbaşı vekilı Av. Hasan Çavuşoğlu tarafından Trabzon Sulh Hukuk Mahkemesi'nin kesin- leşen 21.4.1998 gün ve 1996/1124 esas ve 1998/385 karar sayılı ilamı ile taşınmazı satışa koyarak yeniden yapılan değer takdın sorunu raporunun tebliği gereklı olduğundan: Trabzon ili, Bahçecik mahallesinde kain, tapunun ada 10, parsel 6 numarasında kayıtlı, 3851 m2 miktarh, tarla cinsli, toplam 46.212. 000.000 TL muhammen degerindeki taşınmaza yeni tespit edilen değerdır. Iş bu ılan adresı tespit edilemeyen davalı pay- daş Ali Galip Nişantalı (Haydar Alp oğlu) değer takdiri bilirkişi tespit raporu tebliği yenne geçerlı olmak üzere ilan olunur. Basın: 50160 Türkiye Gazeteciler Cemiyetı'nin yayınladığı günlük Bizim Gazete Ülke sorunlanna ılışkın raporlariyla, araştırmalanyla, köşe yazılanyla, tarafsız haberleriyle sivil toplumların gazetesi. Düzenlı okumak için abone olun. Tel: 0.212. 511 08 75 Cumhurtyet kitap kulübü | IMZAGUNU TUYAP 17. İSTANBUL KİTAP FUARI'NDA î 1 Kasım Carsamha KCumhuriyrt kitap kulübü | fc IMZAGUNU, TUYAP 17. İSTANBUL KİTAP FUARI'NOA ıt:18.00-20.00 1 Saat: 17 00-20.00 Stand No:85-86 (Alt kat) Tüyap Sergi Salonu Tepebaşı-İstanbul | Stand No:85-86 (Alt kat) Tüyap Sergi Salonu Tepebası-İstanbul İLAN İSKENDERUN SULH HUKUK HÂKİMLİĞİ'NDEN EsasNo: 1991/1 Tereke Müteveffa Irfan Eldaş'ın terekesinin tasfıyesi ve def- ter tutulması davasının 5.6.1998 tarihli ara karan ile tas- fıye memuru olarak Iskenderun Hukuk Mahkemeleri Yazıişlen Müdürü Engın Çağatay'ın atanmasına karar vermiş olduğundan MK'nin 574. maddesi gereğınce te- rekenin tespit edilen malvarlığı cihetı ile tasfıyesıne gı- dileceğinden müteveffanın terekesınde hak sahibi oldu- ğunu iddıa edenlenn, bu ilan tanhinden itibaren 30 gün içinde yukanda belirtılen tereke dosyamıza müracaatla- n ile turulacak olan deftere taleplerinı yazdırmalan hu- susu. aksı takdirde terekenin tespit edilen mal varlığı ile tasfıyesi yoluna gidileceğı hususu ilan olunur. 22.6.1998 Basın: 32623 İLAN T.Ç. ALACA ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ'NDEN Sayı: 1993/345 Davacılar Abdullah Güler \ekili Av. M. Esat Ayvaz'ın davalılar Lokman Güler ve arkadaşları aleyhine mahke- memıze açtığı tapu iptali tescil davasının verilen ara ka- ran geregince; davalı Lokman Güler'e dosya müracata bırakıldıktan sonra yenileme dilekçesinin teblığ edile- mediği, daha önce de ilanen tebligat yapıldığmdan dava- lı Alaca tsmailli köyünden Lokman Güler'in duruşma günü olan 3/12/ 1998 günü saat 09.30'da Alaca adliye duruşma salonunda hazır bulunması veya kendisini bir vekille temsil ettirmesı, aksı halde yargılamaya yoklu- ğunda devam edıleceğı ve karar verilecegi hususu ilanen tebliğ olunur. Basın: 31549