Katalog

1 KCASIM 1998 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA KULTUR 15 Vasıf Kortun'un düzenlediği iki sergi 28 Kasım'a dek İstanbul Güncel Sanat Projesi'nde Sanat gündelik yaşama kanşü• Vasıf Kortun'un lüzenledıği 'Özel Bır 3ün' başlıklı sergi bır *ünün hıkâyelennı .aklamak ve sunmak izere planlandı. ames Walsh'un stanbul çeşmelenne )daklanmış sergisınde se hafızanın kültürel jüçler tarafından nasıl ılindıği ırdelenıyor .SRA ALtÇAVUŞOĞLU 1 Eylul 1998, 27 sanatçı ıçın Özel Bir Gun' Bu gune aıt hı- âyeler, fotoğraflar, torbalarda ınktınlen nesneler, defterler v e es kasetlennde saklanıyor Va- ıf Kortun'un duzenledığı 'Ozel Mr Gun' başlıklı sergi bır gu- un hıkâyelennı saklamak ve unmak uzere planlandı Sergı- e katılan sanatçılar, Erdağ 4k- el, Elvan Alpay, Huseyın \lpte- Jn, Can \ltav Halil Âltındere CutluğAtaman BednBa>kam «tiha Burtek. İsmet Doğan. Cem îencer ZevnepGulsov Şirinîs- jt, Gulsun Karamustafa, İnsel nal, Balkan Maci tslimyeti Sıt- j Kosemen, Mural Morova, Aj- anMurtezaoğhı, Şeyma Reisoğ- ı >alça, Hakan Onur Serkan )zkaya Esra Sarıgedik, Hale enger. VahıtTuna, Cihan \azı- ı, Janıes Walsh, projelennı bu jzel' gun ıçınde gerçekleştırdı- ;r Sanatçılarbuprojeıle bırlık- ' sanatsal alanlan dışına çıkarak unluk hayata kanştılar Ortak pavda çıkmadT 'Özel BirGun'bırçok şey uze- ne kurulu "Her gun ozel bir ün ama, o kadar çok bombar- ıman var ki... Her şeyi o kadar ok ıçselleştiriyoruz ve baskı al- ndayız ki..." dıyen Vasıf Kor- Kortun, Turkhe'deki izleyicinin güncel sanat alanlan, müze \e egmnı konusunda taleplerı olnıadığını vurguluvor. (KUBİLAY TUNTUL) tun bu sergıyle sanatçılan her gun > aptıklan faalıyet dışına çı- karmayı amaçladıklannı soylu- >or Sergi oncesınde sanatçılar kendı atolyelen ve sanat alanla- n dışına çıkarak. fotoğraflar, def- terler, ses kasetlen ve torbalar- dan oluşan dort tıp konteynırdan bırını seçtıler Konteynırlann formlan ve ıçındekıler sanatçı- lar tarafından behrlendı Sanat- çılar bu projede profesyonellık- lennı değıl alanlannı degıştıre- rek oluşturdular çalışmalannı "Gundclik hayatla sanatı kanş- tırmanın bınbiryolu var. Bu \ap- tıgımız da onlardan bırıvdı. O gunden ortak bu- pavda çıkma- dı. Herkes için oznel birtakun şey ler çıktı. ama ortak bir pav da da çıkabilirdi." James VValsh ve çeşmeler İstanbul Güncel Sanat Proje- sı nde veralanbırdığersergi ıse James Vvalsh'un Çalışmalar 'Çeşme'başlığında sunuluyorız- leyıcılere Bırvıldırİstanbulçeş- melen uzenne çalışan sanatçı bu sergıden önce çeşmeler uze- nne dokuman ve performans ağırlıklı bır ış daha gerçekleştır- mıştı lstanbul'dakı butun çeş- melen dolaşarak bıreysel bır fa- alı>etçerçevesındeonlan temız- leyen sokaktakıbırşeyıalıpbaş- ka bır şey halıne getıren sanatçı, boylece genye doğru bır hafıza kurmayı amaçlıyor Walsh'un bu performansıyla her gun pıslık ıçınde gorme>e alıştığımız her- hangı bırşe\ ı >enıden gorme ve yenıden tanf etmeye başlıyoruz Bır anlamda bu çalişmayla bır- lıkte geçıcı de olsa tanhle 'oynan- maya' başlanıyor Sanatçınm nes- nel ve külrurel hafızanın taşıyı- cısı olarak gorduğu İstanbul çeş- melenne odaklanmii sergisınde fotoğraf ve ses enstalas>onlan, çeşme yuzeylennden alınmış ıkı dızı kalıp ve komür kalemıyle kâğıda aktanlmış karalamalar var James Walsh'un ışlen hafı- za ve hafızanın doğal etkenler \e kulturel guçler tarafından na- sıl sılındığıyleılgılı Sanatçı, bır toplumun duşunce ve faalıyetle- nnın mekânda nasıl ızler bırak- tığı, nesnelleştığı, venı ızlenn es- kıyı nasıl gızledığı ve yok ettığı ıle ılgılenıyor Vasıf Kortun, sanat ortamının yakından tanıdığı bır ısım Bır- kaç v ıldır Turkıye dışmda bulu- nan Kortun 2. ve 3. Uluslarara- sı İstanbul Bienali nın kurator- luğu, 16. yuzvıl mimari eserleri Divan Şiir Çeviri Grubu, iki Katalan konuğun şiirlerini Türkçeleştirdi fârderişâire lioleküfşürçevirisi sergısının koordınatorluğu Tak- sım Guzel Sanatlar Galensı'nde 'Am-Bettek 1', •^m-Beltek2' ser- gılennm kuratorluğu gıbı onem- lı çalışmalara ımza attı Vasıf Kortun, Turk sanat orta- mının dunyadan ızole olmadığı- m -en azmdan beş-on yıldır- du- şunuyor "Şu an yurtdışında do- lasımda olan ve bu dolasıma ta- lip olan pek çok sanatçı var. Bu anlamda dolaşun başladı zaten... İstanbul Kultur veSanat\akfi da bunun bir parçası. Sadece Tur- kiye'de yapılan, adına gerçekten güncel sanat yapıtı diyebilecegi- miz işlerin tstanbul'da ve Turld- ye'de dolaşun alanı yok. Bu alan- da olan işlerin çoğu da benını adı- na sanatdrvemeveceğım çalışma- lar. Şu an birçok galende sergi- lenen çalışmalar da bu kategori- ye gıriyor. Sanat olarak adlandı- rabiieceğimiz işler iseancak içer- de dolaşun içindeler. Turkive'de gerçek anlamda sanat vapan in- sanlann şu anda uretımlerını sur- durmesı bu*kaç sergi ile kısıtlı." Çok amaçh mekân Kortun şu an ıçınde bulundu- ğumuz durumun lyıleştınlmesı- nın oncelıkle ızleyıcı taleplennın yukseltılerek mumkun olacağı goruşunde Kortun, Turkıve'de- kı ızleyıcının güncel sanat alan- lan, muze \e eğıtım konusunda taleplen olmadığını, bu ıhtıyacı dıle getıren ınsanlann uç-beş kı- şıvle sınırlı olduğunu belırtıvor "Ûç-beş kisi kendi aranuzda oyun oynuyonız. Şu anda bunlan du- şunmek abes şevler. Turkive'de muzevi gerekiı kılacak koşullaruı yaratüması gerekıvor Bu da ke- sinhkle pedagojıden, sanatçınm tz- levıcı karşısında anlaşılır kılın- masından, anlasılır ortamlarda sergilenmesinden, kimi zaman hayata karışmasından geçıyor. Birtakun stratejilerin uygulan- ması gerekiyor. Sanatı tartışabn leceğimiz, konuşabıleceğımız or- tak soylem alanlan y aratmamız gerekryor. Aynca hanza "~~"^ da çok onemliŞu anda İstanbul'a yeni bir ser- gi alanı değîl, duşflnme alanı vararmak gervki- URDAN CİHANŞÜMUL Katalan şaırler Wex Susanne ve Jaume 9nt'un şıırlen dort gun suren kolektıf çevı- çalışması sonucu Turkçeye kazandınlıvor erıkı şaınn de katıldığı çevın çalışmasında le\ Susanne mnşıırlennıCevatÇapan Me- letBaydur LaleMuldur AyşeNihal Akbu t. AslıErdogan Jaume Pont'un şıırlennı IM. dnanOzer Huseyin Başve Erav Canbcrk teı uşan Drvan Şıır Çevın Grubu Turkçeleştır Köklu bır geçmışe sahıp olan Katalan Ede- yatı nın tanınması amacıyla Turkçeye ka- ındınlan yaklaşık 50 şıır onumuzdekı gun- rde ıkı kıtap halınde şurseverlenn beğenı- ne sunulacak rartişarak çeviri >apıvoruz' Katalanca bılme>en çev ınnerüer, çev ırı aşa- asında şaırlenn tspanyolca. Fransızca \ e In- lızceye çevnlmış şıırlennden \e şaırlenn lenlennden yararlandı Cevat Çapan çevın amasım ^ovle anlatıyor "Şaırler oncelıkie atalan dilinin en azından sesuu anlavabıl- enuz ıçın şıirlennı yuksek sesle okuvor. İn- lizce, Fransızca ve Ispamolca çeviri şiirler- >n yararlamyoruz. \nlam konusunda da sık k şaıre danışıvonjz. Birkaç kişi yahşfıgımı/ ın neyin daha rvi olacağı konusunda taroşa- ık çeviri yapıyoruz, bundan da i>i bir sonuç taya çıkıwr.'' Cevat Çapan, şıır çev ınsı aşamasında şıınn •ruden kurgulanmasının oğretıcı yanlanna de- mvor *Busa>wledıUerarasındakıavruTigo- Juvor. Başka bır dılın şunnın kendı dılimiz- > nasıl olacağını görebUiriz. Çeviri asaması- ı birkaç kişinin katkısnla o dfldeki en >akın ılam vc en yakın biçim ortava çıkıyor. Bov- ikle şurin en az kav ba uğravarak çev rilme- »aslanrvor. En uvgun anlamın bulunması ba- nundan kofektif çevirinin vararlan var." Şur çevınsı >apan çevırmenlenn şaır ol- Cevat Çapan, Jaume Pont Lale Yluldur, Alex Susanne ve Metnet Bavdur. masınm onemını vnrgulayan Çapan asıl vap- mak ıstedıklennın şaırden şaıreşıırçevınsı ol- duğunu >o>luyor Bundan 4 yıl once oluşturulan Divan Şnr Çevın Grubu'nun bu vılkı sponsoru Yapı Kre- diKulturSanatYayınolık. OnatKuÜarve Ce- vat Çapan ın Fransa'ya gıtmesıyle başlayan karşılıklı çevın çalışmalan Adnan Ozer ve Erdal Alova nın Portekız'e, Hulki Aktunç ve LaleMüldur'untrlanda yagıtmesıvledevam ettı ^undışındakolektıfçevınçalışmalannın >apılabılmesı ıçın belırlı merkezlenn oldu- ğunu v e bu çalışmalann o ulkerun Kultur Ba- kanlığı v e Dışışlen Bakanlığı tarafından des- teklendığını behrten Cevat Çapan "Llkemız- de bu çalışmalar fahri olarak vapılıvBr. Sanat- severlenn desteğıvle bu iş jnrüjor'" dıyor Columna Yaymev ı 'nın >oneficılığını sûrdu- ren Ales Susanne nın şıırlen daha onee Ingı- lızce, Fransızca ve Ispanvolcava çevnlmış 10'a yakın şıır kıtabı bulunan Ale\ Susanne, kolektıf çevınnın ılgınç ve teşvık edıcı oldu- ğu goruşunde Kolektıf çevınnın en ıdeal çe- vın vontemıolduğunu behrten Susanne " Her- kes ortak çalışıyor. Böyle olunca da mükem- mel bır çevın ortava çıJayor. Farklı çevırmen- ler arasında çok guzel bır uyum. abenk orta- va çıkıyor" dıyor trlanda da ve Fransa da ko- lektıf çevın çalışmalanna katılan ve bu katı- lımın yararlı olduğunu soyluyor Susanne, "Bazen şairindilinı bilmesenizbfle.anlam ko- nusundaki şüphelerûuzı dile genrebdirsiniz. Çevırmen şüri farkb bir yönde değerkndire- rek şairi şaşırtabihr, bazen şairin duşunmedi- ği fUdrier ortava aülabflir." Edebi atmosferi >ansıtmak... tspanvol edebıvatı ogretmenlıgı >apan ve bugune dek >aklaşık on şıır kıtabı yayımla- nan Jaume Pmnt da kolektıf çevınnın yararlı olduğuna ınanıyor Bu sa>ede farklı yorum- larlakarşılaştığmısovlevenPont "Bazenken- di şiirimi yazarken düşünmediğim anlanılar bile çıkıvor. Birkaç kışinın gozuvle şun ycru- den görmüş oluvorum. Bu yuzden kolekof çe- vin yararh bır yontem" dıyor Şıırlen lspan- yolca, Fransızca ve Ingılızceye çevnlen Pont, Turkıye ıle kurulan edebıyat koprusunun onemlı olduğunu soyluyor Çevırmen Hüseyin Baş da kolektıf çevın- nın onemıne değmıyor Çe\ ın aşamasındakı en buyuk zorluğun şaınn varlığıyla ortadan kalktığını soyleyen Baş "Şairinvardımıylaen ıvi devişi bulnıaya çalışıyorsunuz. Farklı ulke- lenn edebıvaü hakkında çevın voluyla habe- riniz olabilir. Tum mesele. o edebı atmosferi yansıtmak ve doğru şevler yapmak. Biz bır yerden baslatnk. umanm daha lyi ve guzei ça- lışmalar da yapılır" dıyor 12 yuzyıladayanan bırgeleneğe sahıp olan Katalan edebıyatı, 20 yuzyılın başlanndan ıtıbarenmodemızmınetkısıaltınagırdı Ulu- sal kulturu etkılı kılmak amacıv la dılın yapı- sı da modernleştınldı Provenceaşksariulan geleneğınden etkılenerek Katalan şıınnın re- tonk formlannı belırleyen 14 yuzyılın en onemlı şaırlennden Ausias March oldu Joan Maragal ıle modernleşme sürecme gıren Katalan şunnın onemlı temsılcılenn- den bın de yazdığı bıçımsel ve ıronık şiırle- nyle Josep Carner 1970"lı vıllardan sonra dunva çapında tanınmaya başlayan Katalan şa- ırlennden Carles Riba ıse yazdığı humanıst şıırlerle dıkkat çektı Ikı sergının ızleyıcı- ye sunulduğu İstanbul Güncel Sanat Proıesı mekânı bundan boyle çok amaçlı olarak ızle- yıcılere açık olacak. Kor- tun'un kutuphanesını taşıdığıbu mekân avlık 20 dergı ve her gun bır yenısmın eklendıği kı- taplarla zengınleştınle- cek Şu an Turkıye"de olmayan bır mekâna do- nuşrurulecek olan fstan- bul Güncel Sanat Proje- sı, maalesef unıversıte- lenmızın vapamadığı su- relı yayın ve yenı kıtap- lara da ev sahıplıgı ya- pacak Kortun, bu me- kanda ınsanlann gelıp, kıtaplan kanştınp oku- malannı amaçladıklan- nı belırtıyor İstanbul Güncel Sanat Projesı sa- dece kıtap ve surelı va- yınlar değıl, sanatçı ar- şıvlerı konusunda da araştırmacılara ışık tut- mayı, oğrencılere burs olanaklan sağlamayı he- deflıyor (istanbul Güncel Sanat Projesı MueyyetSokak 11/2, Tünel Tel 0212- 245 56 52, E-Maıl kor- tun@netone com tr, Sıte http /'vvww kontey- nerhomeml org) jeorge Eliot'ın yaşamöyküsü bu kez Kathryn Hughes tarafından kaleme almdı Kaduısı ve komik bir Viktoryah «rge Eliot 61 vaşında oldu. KuhûrServisı-Mıddlemarch ad- lı yapıtınm BBC tarafından telev ız- yona uyarlanmasmtn ardından, i 995 yıhndan ben, tngılız bıyografi yazar- lan, George EBot'ın yaşamını kale- me almak ıçın y anşa gırdıler adeta Frederick Kari'ın sıkıcı ve renksız bulunan kalın George Elıot bıyog- rafısını Rosemary ishton'ın kale me aldığı, yazann ozel ve yazın ha- vatını sempatık bır dılle ışleyen kı- tabı ızledı Son olarak da Kathryn Hughes'ın 'The LastMctonan' (Son Vıktoryalı) adlı kıtabı ulaştı okurla- ra Butun bu son bıvografılenn te- melınde Gordon Haıgh'ın 1968 yı- lında yayımladığı kapsamlı George Elıot dızısı yer alıyor Amenkalı bır akademısyen olan Haıgh. Eliot'ın mektuplannı dokuz cıltte toplaya- rak daha ılenkı tanhlerde yayımla- nacak bıyografılere kaynak oluştur- du Ancak George Elıot bıyografıle- nnın ana kaynağı kocası Jobnny Cross'un kaleme aldığı bıyografı- lerdı George Elıot 61 yaşındayken 40 vaşında olan Cross ıle ev lenrruş, ancak aynı yıl hayata gozlennı yum- muştu Cross kansının olumunden beş yıl sonra çoğunlukla onun mek- tuplanndan yola çıkarak oluşturdu- ğu bıyografılerde Vıktorya donemı- nın etkısıyle olsa gerek eşıyle ılgı- lı kadınsı, gulunç ve seksı aynntıla- n ayıklamıştı Kathryn Huges'ın bıyografisı ıse yazann eşının butun çabalannı bo- şa çıkanyor adeta Hughes'a gore Cross ya eşcınseldı ya da kendısın- den yırmı yaş buyuk olan Elıot ıle evlenırken onu bır anne gıbı goru- yor, kendısınden cınsel ılışkı tale- bınde bulunacağını beklemıyordu Bıyografi okura kadınsı komık, seksı bırGeorge Elıotportresı sunu- yor Oncekı bıyografıler Elıot'ı yu- celten bır yol ızlerken, Hughes say- gı sınırlannı aşmadan yazann ınsa- nı yonlenru on plana çıkanyor Genç- lığınde akrabalanndan, oncelıkle öz- gur duşunceyı kılıserun tartışmasız doğrularına yeğledığı ıçın buyuk tepkı goren yazar, e\ lı bır adam olan George Henry Levves ıle yaşadığı ılışkı nedenıyle tamamıyla kopmuş- tu y akınlanndan Levves'le karşıla- şana kadar oldukça kotu bır aşk ha- yatıvardı Eliot'ın Âşık olduğu bu- tun erkekler akhna ve zekâsına hay- ran olmalanna karşın çırkm olduğu gerekçesıyle reddedıyordu yazan Vlrginia W»olf da buyukler ıçın ya- zan ılk romancı olarak tanımlıyor- du Elıot'ı Hughes ıse Eliot'ın bu başansının nedenlennı çağıyla bağ- lantılı olarak ırdelıyor okur ıçın Kendi Gök Kubbemîz 1 Cep Tiyatrosu'nda • Kültür Servisi - Yahya Kemal ın yaşamını konu alan Kendı Gok Kubbemız' adlı oyun Harbıye Cep Tıyatrosu'nda sahnelenıvor Sonmez Atasoy 'un > azdığı, Engm Uludağ'ın yonettığı tek kışılık oyunda Toron Karacaoğlu rol alıyor Oyun salı, perşembe ve cuma gunlen saat 20 30'da ızlenebılır Siemens Sanat Ödülü genç openacılam bekliyor • Kultur Servisi - Ilk olarak 1993 yılında, genç sanatçılan teşvık etmek amacıyla düzenlenen 6 Siemens Sanat Odulu bu yıl opera alanında gerçekleştınldı Bugune kadar farklı alanlardan bırçok genç sanatçıya sesını duyurma ımkânı veren yanşmanın sonuçlan yann akşam İstanbul Menkul Kıvmetler Borsası Konser Salonu'nda gerçekleştınlecek olan odul torenıyle açıklanacak. Dr Zifer Incecık ve Dr Arnold Homfeld'ın konuşmalanyla başlayacak olan odül torenınde genç sanatçılar bır konser verecek Yönetmen Atan Pakula öldü • Kultur Servisi - Unlu fılm yönetmenı Alan Pakuİa, Nevv York'ta ^ geçırdığı trafık kazasında yaşamını yitırdı Polıs tarafından yapılan açıklamada, 70 yaşındakı Pakula'nın Nevv York'un banlıyolennden bınne doğru gıderken bır metal banyenn, otomobıhnın on camından gırerek başına çarptığı, daha sonra yonetmenın otomobılını demır parmaklıklara vurduğu belırtıldı Unlü yonetmenın hastaneye kaldınlırken yolda olduğu açıklandı Robert Mullıgan'ın hemen tum fılmlennm yapımcılığını ustlenen Pakula. 1969'dan ba^layarak hem yapımcı hem de yönetmen olarak bırçok fılme ımza attı 'Başkanın Butun 4damlan , Sophıe nın Seçımı gıbı Hollyvvood'un öndegelen filmlennın yonetmenlığını ustlendı Pakula'nın fılmlennden bazılan şoyle Bahar Ruzgân, The Paralax Vıevv, Fahışe Stanıng Over, Rollover, Comes a Horseman C>ream Lover, Orphans, Consentıng \dults, Pelıkan Dosyası, The Devıls Own Paul Cezanne'ın tablosu 11.5 milyon dolara satıldı • Nevv York (AA) - Unlu ressam Paul Cezanne'ın 'Le Chateau Noır' adlı tablosu oncekı gun düzenlenen bır muzayedede 11 5 milyon dolara satıldı \'ew York'takı Chnshe's muzayede salonunda gerçekleştınlen açıkarttırmada sanatçınm 1904 yılında vaptığı tablo 6-8 milyon dolara satışa sunuldu Ressamın mavı ve yeşıl renklere genış yer verdığı ve konusunu en çok beğendığı bu eser, 1991 yılıoda olen BMW eskı Yonetım Kurulu Baskast. ** Jacques Koerfer'ın koleksıyonundan alındı Rocco Parisi konser veriyor • Kultur Servısı - Borusan Kultürve Sanat Merkezı tarafından düzenlenen açıklamalı klasık mûzık konserlen dızısı Italyan muzısyen Rocco Pansı ıle suruvor Çağdaş mûzık vorumcusu Rocco Pansı, 27 Kasım Cuma gunü saat 19 00 da ltalyan Kültür Merkezı nde muzıkseverlerle buluşacak Mercadante, Pıazzolla, Gentıle, Paganını, Dolphy ve Beno'nun yapıtlannı seslendırecek olan Pansı, arpıst ve komo sanatçısı Verda Ferah'ın Turkçe çevınsıyle konser sırasında dınleyıcılere eser hakkında bılgı verecek BüGUN • BİLGİ C\t\ ERSİTESÎ'nde saat 14 00-18 00'de yonetmenlığını Barış Pirhasan'ın yaptığı 'Kuçiık Bahklar' ve saat 16 0O-20 00'de 'And God Created Vvoman' adlı filmler ızlenebılır (216 00 00) • IDOB'da saat 11 OO'de G. RossnuVR.Perak'ın •Külkedisi' adlı yapıtı ^er alıyor (251 10 23) • BORLSAN KÜLTÜR VE SANAT MERKEZl'nde saat 10 00-12 OO'de 'Okay Temiz'le Çalalım', saat 14 00-15 00 te Verda Ferah 'Büinçata 4rmonisi' saat 15 00-19 00'da 'Ses Enstalasvonu' ve saat 14 00-16 00'da Mutlu Torun 'Sazlar ve İcracılar' atolyelen ızlenebılır (292 06 55) • AKS\>AT ta saat 12 OO'de Mozart'm 'Don Giovanni', saat 16 00'da Beethoven'm '9. Senfoni' konsen lazer-dıskten ve saat 19 00'da 'Alacakhlar' adlı oyun ızlevıcılere sunuiuyor (252 35 00) w «n -gun 1 şeytan'ın son günahı 20 kasım -12 aralık 1998 Kazım T İstiklal KULTUI? SANAT YAYINCIUK ^Bü sergı Vapı Kredı Kultür S*nnt Yavincıtık tarafından Y.ıpt ve Krçd! Bankası A.S. içtn dûfenlerfinişîif. No: 265 Beyoğtu - İstanbul