Katalog

SAYFA CUMHURİYET 21 KASIM 1998 CUMART! 14 KULTUR Lauryn Hill Jan Garbarek'in yeni soundu elektronik biryonım üzerine oturmuş durumda. Yepyeni Garbarek Birlcaç hafta önce Jan Garbarek'in yeni al- bümü Rites'la ilgılı son gelışmeleri aktarmış- tık. Çift CD'lik albûm nıhayet Türkıye'de de ithal edildı ve Garbarek havranlan Norveçli ustanın yeni soundunu dinleme olanagı bul- du. Garbarek'in yeni soundu ıyiden iyiyeelekt- ronik biryorum iizenneoturmuş dururnda. Alt- taki svnthesizer ve uzaktan gelen vurmalıla- ra baskjn çıkan Garbarek'in saksofonuyla şe- kıllenryor sound ama altyapıdakıelektroniğin bu kez mahareti fazla hıssediliyor Rıtes'de. VTsibte VVorld'den uzun süre sonra yayım- lanan bu albümde Garbarek, Ebarhard We- ber(bas). RainerDruninghaus(klavye), Ma- rüyn Mazur'dan (vurmalılar) oluşan çekirdek ekıbe katılan Bugge Wesseftoft'un elektronik uzmanı olması atmosferi tamamen değiştiri- yor... Caz tutkunlanna hemen aktaralım; Rites bir caz albihnü degıl Caz yerine gözünii ile- rıye çevırmiş. geleceğe bakan bir "dünya mü- 3 $ " (worldmusıc)yapıtı olarak değerlendir- mek daha doğru olacak bizce. Parçalara ge- lince; DonCherry'ye adanan Malinge,tekno- fok çahşma It's High Time'ye The VVhite Clotvn üst düzeyde besteler. White- Clown da bu sınıfa sokulabılir. Bazı parçalarda da new age tadı \ar. "Yeni Garbarek"ı sanınz ilgıyle karşılayacak müzıkseverler. Hill'den duygusal eğitim \Vyclef Jean, La- uryn Hill ve Pras Michel'den oluşan Fugeesgrubunun Tie Scorealbümüyle bü- yük başan kazandı- gı, No VVoman No Cry ve Killing Me SoftJj VVith His Song'la listelerin en üstüne tırmandığı günler çok uzak de- ğıl. O başandan son- ra gruptan fazla ses çıkmamasının nedenı so- list Lauryn HilTın çocuk doğurmaya karar vermesı ve birsüre için müzik sahnesınden ay- nlmasıydı. O evde otururken Vv'yclef Jean, Pras Michel solo işler yaptılar. Hild de çocu- ğunu dünyaya getırdıkten kısa süre sonra stüd- yoyagirip kendı albümü The MiseducationOf Uurtn Hill ı doldurdu... Hill bu ilk solo albümünde dinleyiciye bir çeşit "duvgusal eğjtim" sunuyor. Bu espriyJe ürettiği albümde ayrıca kötü biten bireysel ilişkılerini, Haiti'den gelip gettoda büyümüş bırinin acılannı ışliyor Hill. Arada da tmsel bir yolculuğa niyetlenıp Tann'yı anvor. Annelik rolünün önemıni oğluna adadığı ToZyon ad- lı parçada kavramaya çalışıyor. The Miseducation Of Lauryn Hill sound açı- sından hip-hop ntmlern le "Jamaika groove" akımlannın ortasına oturtulmuş ıddıalı bir al- büm. Örneğin ılk sıngle Toon VVop \e açılış parçası LostOnes,üstün \ okal yorumuyla son dönemın en iyi yapıtlan arasına rahatlıkla so- kulabilecek ıki çalı^ma. Yapıtta Carlos San- tana (To Zyon). May J. Biidge (I Used To Lo- ve Hım) ve D'AngeUNothing Even Matters) gıbı isimlenn mısafir edilmesi de lyi bir refe- rans. Albümü dmleyenlerCan'tTakeMy E\w OffOf You adlı parçanın sürükleyeceğı yapı- tı fazla pop bulabilir. Gerçekten de vitrine bu etıketle koyuluyor Hıt'uı ilk solo denemesi. An- cak fazla tican yanı olmadığı daha ılk dinle- yışte ortaya çıkıyor Dikkatli dinlendiğinde dans ettırirken kayıp giden sozlerde taze bir yaşam deneyinm saklı olduğu hısediliyor. Jungle uzmanlan Elektronik müzık tutkunlan içın verimli bir dönem yaşanıyor. elektronığin uçlannda ge- zınen "drum'n'bass"ıneni>ılerindenChemi- cal Brothers (Brothers fonna Work It Out) ve Photek'in (Form & Function) albümleri art ar- da yayımlandı. Chemical Brothers üyeleri DJ'lik günlerin- den kalma alışkanlıklanyla, kafalannda yer et- mış soundla en iyı bıldikJennı yansıtıyor. So- undlannın özünde yine techno \ -acıd house \ar, deney yenne aynı yolda yürümeyi tercih ediyorlar. Ancak rock, funk. hip hopla bezen- mediklerinde techno ve acid house fazla ku- ru kalıyor, müzikseveri sıkabiliyor. Bu açıdan Chemical Brothers'ın albümü muhakkak alın- malı diyemiyoruz. Photek'in yapıtı ıse ıddıalı drum'n'bass ara- yıslanyla bu kuivann en kalıteli afbümlerin- den biri. Remıx sanatını derinine ınceleyen Pho- tek, Peshay, Doe Scott, J. Majik, DijiteJ gıbi "jungle uzmanlarTnın da yardımını alarak modern cazı endüstriyel soundla birleştirme- \ ı deniyor. Photek (Rupert Parkes) müziğinin elektronık yonımla ne kadar soğuduğunun farkmda biri. Budonuklugu giderebilmek için makineler yardımıyla gerçekleştirdiği cam- bazlıkla Chemical Brothers'dan haylı önde seyretmeyı basanyor elektronik âleminde... Usta müzisyen, ünlü isimlerle düet yaptığı 'Best of Friends'i yayımladı Hooker'dan blues zirvesiBluesun yaşlı kurdu John Lee Hooker seksenine geldi dayandı ama, ılk günkü hırsıyla beşiz üretmeye, albümJeryapma- ya devam ediyor. Clarksdale-Mississıp- pili sanatçı son olarak ünlü isımlerle dü- et yaptıgı Best of Friends adlı bir albüm yayımladı. Van Morrison'la kaydedilmiş Don't Look Back, Santana nın gıtarıyla katıl- dığı Chill Out, Ben Harper, Ry Cooder ve EricClapton'la yaptığı üç bilinmeyen parça albümün ılginç yapıtlan arasında yer alıyor. Listeyi görenler dudak büke- bilır: emektann B. B. King'in yolundan gıttığıni ya da 50 yjl önce ortaya çıkıp kı- nk gitanyla, potinleriyle yeni bir sound yaratmış. başarmış birinin savaşacak gü- cü kalmadığını söyleyebilir. Ustanın ne- den bu tıp bir albüme gerek duyduğunu mü/ık basını da tartışıyor... Italyanlann en ciddi müzik dergilenn- den Jam, Hooker'a bu albümü yapma nedenlerini sormuş. Söyleşiden birbölü- müaktaralırn: - Albümle nevi hedeflediniz bu kez? Ben hep eğlenmek isterim: bu kez de etrafımdaki gerçek müzisyen dostiarım- la calmayı arzuladım. Boogıe Chillen ya da Dimples gıbi parçalan bugüne dek belkı bin kere söyledim; ancak her sefe- nnde sonuç farklıydı. Doğaçlamanın ke- yifli yanı budur ı'şte; akorlara ve notala- ra düşünmeden uğrarsın. Parmaklann tellenn üzennde uçargider ve içinde ne varsa dökersin. Blues budur ve başka gerçek yoktur. - Bluesun özü "country blues'lailişki- leriniz ne âlemde? Country blues minik yerleşım merkez- lerinde yürekten çalınıyor ama, geniş kit- lelere açılamadığı için. tarihi ve sosyal olaylan ızleyemediği için ölüyor. Benim görevım onu yaşatmak. Köylerdekiler gibi ıçe dönük çalmadan bluesu halka yaklaştınyorum ve benimsetiyorum. - Güne\de ve Mississippi'deki köylü blufsculan önemsemiyor gibisiniz... Ben orada doğdum vegerçekleri iyi bi- liyorum. Yaşam orada çok durgun. in- sanlar tembel. Hiçbir hedef saptamadan barakalann önünde blues yapmak, kâğıt oynamalc, zar atmak benim işimdeğil. Blu- es oradan çıktı, ama yaşaması için geniş Cumhur Canbazoğlu 1MUZIK • Bluesun yaşlı kurdu John Lee Hooker ilk günkü hırsıyla albümler yapmaya devam ediyor. Sanatçının yeni albümü 'Best of Friends'de Van Morrison, Santana, Eric Clapton gibi müziğin usta isimleri de yer alıyor. Hooker, bluesun yaşaması için geniş kitlelere ulaşması gerektiğini savunuyor. kıtlelere uiaşması lazım. - Clapton ya da Morrison yerine R. L. Burnside gibi Mues ustalanvla, Detta'da- ki köylü ustalarla albümyapmayı hic dü- şündünüz mü? Ben herkesın tanıdığı ve sevgisini sun- duğu bir bluescuyum. Buna karşın ken- dimi üstün görmekten hep kaçındım. Blu- es yapmak insanı hem ruhsal hem de ar- tistik açıdan zengınleştirir: bu tip konu- larla ilgilenmezsiniz. Ilk kez bir albüm- de bırlikte çaldığım Clapton da büyük mü- zisyen ve bu aynntılara takılmak yenne bluesun hakkını vermeye yoruyor kafa- sını. - Hangi müzis>enlerle blues yapmak isterdiniz? Albümümde çalanlarla; onlann arası- na Canned Heat grubunun üyelerinı de katmak isterdim. -BluesungeJeceğininasdgörüvorsunuz? Blues modern yaşamla atbaşı ilerli- yor. 20'li-30'lu yıllarda blues plaklan binlerce alıcı buluyordu ama, blues din- leyen grup belli ınsanlardan, tutkunlar- dan oluşuyordu. Şimdi blues heryerde kar- şımıza çıkıyor; filmlerde, yollarda, rad- yolarda. yaşamın içinde. Bir bakjyorsu- nuz Blues Brothers 2 dıye bir film dün- yayı etkilıyor. Bu yeni akım bluesun za- fendır. - Bundan sonra sırada hangi projeler var? Bir kulübüm ve kayıt stüdyom var. Çalmayı hiç bırakmayacağım ve konser- lere devam edeceğim. Geçen kış AVTU- pa'da konserler verecektim ama, saglığım bozuldu; ama şimdi iyiyim ve gelebili- nm. Adams özedönüyor Son üç yılda Br> f an Adams'tan üç albüm dinleme olanagı buldu müzıkseverler. 1996'da 18TiUIDie(Ölenedek 18yaşında), 1997so- nunda Brvan Adams MTV Unphıgged ve bu yıl bıtmeden de One A Day Uke Today'i ya- yımladı Adams. 80'lerin baştnda ortaya çıkıp gitan, deri cekeri ve çatallı sesiyle dikkat çeken Adams'ın eski günlerinden çok uzakta olduğunu belir- telim öncelikle. Parçalanndaki söylemi yu- muşatırken şöhretin altında ezilen Kanadalı yıldızın romantikleri heyecanlandıracak, göz- leri sulandıracak şarkılar söylemeye başladı- ğını, herkesin kolay rüketebileceği, orta yol- lu, popa kaçan bir türe yöneldiğini gördük. Bu arada sinema sektörüyle flört ederek Ro- bin Hood'dan Don Juan de Marcoya kadar, gişe hasılatı yüksek filmlerde se- siyle ro! aldı. Ardmdan yardım konser- lennde Streisand,Pavarotti,TinaTurner, CeBne Dion gibi isimlerle sahneyi pay- laşarak yeni tercihini açıkça ortaya koy- du. Her türlü zevke seslenmek için zevk- siz parçalar söyleyecekti... Evet, Adams'ın kıdemli dinleyicile- n için tablo son yıllarda hayli kararmış durumda. Ancak Adams'ın Kanada Van- couver'da doldurduğu bu 10. srüdyo al- bümü, sanatçının 80'lerdeki soundundan izler taşıyor. Örneğin bır önceki albüm Unplugged'a gitmeyen BackTo You çok sıkı bir çahşma; albüme ismini veren ve ilk singleolarak seçilen beste ve laâ- de Out, Fearless, Could, Lie To Me gibi parçalarda vasatı aşıyor. Aynca Adams'ın popçulara yönelik hazırladığı ve Spice Girls'ten Melanie C ile düet yaptığı VVhen You're Gone adlı çalışma da var albümde. Adams'ın 18 yıllık kariyeri 55 milyon adet albümle bezeli; endüstrinin bun- dan böyle ondan dırek, sözsüz müzik ve pop parçalar istemesiyle bu sayı hızla yükselecek şüphesiz. One A Day Like Today, 'Yeni Adams'ı sevenlerin albü- •OwADa\LJkeToda>'aeAdanıssevenierineulaşı>or. m ü. Chrislsaak, 60'lan anımsatan farklı bir soundu aramış yeni albümünde. 60'lara yolculukChris Isaak,son yıllarda Vahşi KaJp(Wild At Heart). Kuzulann Ses- sizfigi (The Sılence of The Lambs), Küçük Buda (Little Buddha) gi- bi filmlerde oyuncu olarak iyi performans gösterirken müzikte de iyi işler yaptı. Özellikle 50'li yılîann atmosfennde üretilmiş, elektro- akustik soundlu, zengin altyapılı kompo- zisyonlara sahip Baja Sessions albü- müyle birçok pop tutkununu yanına çekti. Isaak bu sonbaharda çıkardığı Spe- ak Of The Doil'da ise daha rock ve güriiltülü bir albümle kulvar değiştir- meye karar vermış. Ancak rock der- ken bu albümü özel bir yere koymak gerek. Isaak birkaç yıldır Verve, Ra- diohead ve SmashingPumptdnsdin- lemesine karşın kalkıp Kali- fomiya sounduna yakın. 60'la- n anımsatan farkJı bir rock so- undu aramış yeni albümün- de... Speak Of The Devil ra- hatlıkla kalıteli Ameri- kan rock'ına örnek gös- terilebilecek bir çalışma, aynca ilginç vokal dene- meleriyle Isaak'ı daha saygın bir düzeye taşıyacak güçte. Breakin .4part ve Don't Get So Down On Yoursetf gibi baladlar dışında vokaideki de- rinlik arayışı. bu eski boksö- rün gelecekte daha rafine iş- ler yapabileceğini müjdeli- yor. Isaak hayranlan dışında kaliteyi arayanlan da mem- nun edecek zenginlikte, sürp- rizi bol bir yapıt Speak Of The Devil. Münir Nureddin Selçıık'la Anılarda Gezinfi Münir Nureddin Selçuk'un, daha sonra îstanbul Konservatuvan adını alacak Darülelhan'ın arşivi için dol- durduğu plaklardan derlenen Münir Nureddin Selçuk'la Anılarda Gezinti adlı albüm Kalan Müzik etiketıyle ya- yımlandı. Albümde Buhurizade Mustafa Itri Efendinin Gülbin-i hş midemed sak- i gül'izar ku (güfte:Şirazlı Hafız), Ha- mamizade İsmail Dede'nın Ey kaş-ı ke- man tir-i müjen canıma geçti. Zekâi Dede'nin Serde he> r ay r -ı kaküİ dilde ha- yal-i canan. Hamamizade İsmail De- de'nin Hasretle tamanı nal'e döndüm sensiz. Şakir Ağa'nın Bir dübere dil düştü ki mahbub-ı dilimdir. Kazasker Mustafa tzzet Efendi'nin hicaz ilahisı (güfte: Yunus Emre), Hamamizade İs- mail Dede'nin Yörük değinnenler gi- bi dönerier, Derviş Mustafa Efendi'nin Bayati mevle\i ayini (baş taksim, peş- rev. I..II., III. ve IV selamlar, son peş- rev, son >âirük semai, son taksim) yer alıyor. Albüm kapağında Bülent Aksoy'un verdiği bılgiye göre ellerine ulaşmış Bayati mevlevi ayininin başında ney taksimi ile peşrev, son yürük semai bu- Albüm, Münir Nureddin'in fazla bilinmeyen yorumJanndan oluşuyor. lunmuyormuş. Plaklardaki dığer saz bölümlerinden yararlanarak boşluk dol- durulmuş... Albüm, Münir Nureddin'in fazla bi- linmeyen yorumlanndan oluştuğu için Türk musikisiyle ilgili müzikseverler için önemli bir kaynak işlevi de taşıyor. Yaşamı 1901 'de Sanyer'de doğan Münir Nu- reddin Selçuk, on beş yaşında Darü'l Feyz-i Musiki Cemiyeti'ne öğrenci ola- rak girmiş. Zekâizade Ahmet Efen- di'den dersler almış ve daha sonra mü- zik çalışmalanna Şark Musiki Cemi- yeti'nde devam etmiş ve bu cemiyetin konserlerinde solist olarak parlamış. Askerliği sırasında Muzika-i Huma- ytm'da görev yaprruş, Cumhuriyet'in ila- nmdan sonra da Riyaset-i Cumhur He- yeti'nde yer almış. Sahibinin Sesi plak şirketi adına Pa- ris'e gidip iki yıl ses ve sahne tekniği dersleri aldıktan sonra yurda dönüşün- de öğrendiklerini konserlerde uygula- maya başlamış. O döneme kadar küçük mekânlarda, oturan hanendelerce icra edilen Türk musikisini 'ayağa kaldıra- rak' solo konserlerini ayakta vermiş. Çeşitli şirketlerle yaptığı plak çalış- malanndan sonrea 1953 'te Îstanbul Be- lediye Konservatuvan'na üslup ve te- ganni öğretmeni olarak atanmış, bir yıl sonra konservatuvann icra heyeti şef- liğini üstlenmiş, aynca tstanbul Rad- yosu'nda da öğrenci yetiştirmeye baş- lamış. Avrupa ve Ortadoğu'da verdiği kon- serlerle de Türk musikisinin tanınma- sına katkıda bulunan Selçuk, 27 Nisan 1981'de vefat etmiş. S E L M I ANDAK MESAM'da Gelişmi? İlkeler, Krfterler Türkiye'de müzik yaratıcılannın, somut d yişje eser sahiplerinin 'deste, söz ve aranjmt kullanım, yayma ve çoğaltmadan doğan 'I lif Haklan'n koruyan tek yasal meslek birii olan MESAM'ın 15 Kasım 1998 günü yapılî 'Olağanüstü Genel Kurul' toplantısında, ye tüzük oluşmasını da içeren önemli ve olum kararlar alınmıştır. MESAM'ın baştan beri vetanrtım broşürür de de açıkladığı gibi 'temel ilkeleh, temel ir san haklan sayılan fikrihaklar'ın korunmas; öze likle MESAM'ın uygulamalannda uluslarara: meslek birlikleri olan SACEM ve GEMA gibi te lif haklan birliklerinin ve MESAM'ın da üyesi bı, lunduğu CISAC'ın (Uluslararası Eser Sahiple ri Konfederasyonu) sözleşmelefie bağlı olan ge lişmiş ilkeleri esas alınmaktadır. MESAM'ın 'olağanüstügenelkunjl'topian tısındaki gündemde temel konular olarak a- Eser adlan ve de sahipleri belirienemeyef MESAM koruması altındaki müzik eserleri içir radyo ve TV kuruluşlanndan yapılan sözleşmf dönemine ait tahsilatlann değerlendirilmesi b- Eser sahipleri, yayımcılar (editor) ve mali hafr sahiplerinin 'asıl' ve 'yaraıianan' üyelikleri il€ ilgili üyelik krrterieri. c- Tüzük değişikliği, d- Ek bütçe üzerine konuşmalar ve alınması gere- ken kararlar yer almaktadır 1997 yılı sonuna kadarsürede il radyo ve te- levizyondan alınan ve yapılan sözleşmeler dö- nemine art tahsilatlann değerlendirilmesi için gerekli ve zorunlu olan 'eseryayın çizelgele- ri'riın (bu döneme ait müzik yayınlan için liste- lertutulmadığı nedeniyle) henüz MESAM'a ve- rilmemiş bulunması, ödemenin tanrtjlabilme- si hususunda MESAM'a büyük güçlük çıkar- maktadır. Bu konuya ilişkin olarak hakçasına bir çözüme ulaşılması için MESAM Yönetim Kurulu'nca 21 üyelik bir komisyon kurulmuş- tur ve çalışmalannı yoğun olarak tamamlamak üzeredir. Yönetim kurulu adına MESAM Başkanı At- tila Özdemiroğlu'nun açıkladığı gibi: Tüzük- teki üyelik krrterlerine ek olarak yeni kriterler geliştirilmiş ve bunlann gelecekteki genel ku- rulun onayına sunulması karan alınmıştır. Bu- nun için tüzükte yer alan 'Genel Kurulun Gö- rev ve Yetkileri' başlıklı 14. maddesine ek ya- pılarak 'üyelik ölçütlennin saptanmasıyetkisi- nin genel kurula verilmesi" karan alınmıştır. MESAM üye yapıanın daha sağlıklı bir zemi- ne oturtulabilmesi için üyelik kriterleri: Asıl üye, yararlanan üye, aday üye olarak saptanmış, ay- nı zamanda yayımcı (editor) olanlann üye ola- bilmeteri için kriterler konmuşttır. Yararlanan üye kriterlen bölümünde önemlibıryenılik: Türk va- tandaşı olanlann yanı sıra Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti veya Türk cumhuriyetierinden bi- rinin vatandaşı olmak veya Türk kanunlanna göre kurulmuş bulunmak veya bunun dışında bulunan veTürk, KKTC veya Türkcumhuriyet- ierinden herhangi birinin vatandaşı olmayan, ancak yasal oturma izni bulunan ve beş yıldan beri ülke topraklannda yaşamakta olmak. Bu kriteriere uyanlar da MESAM üyesi olabile- cekler... Olağanüstü Genel Kurul'un gündemindeyer alan en önemli konulardan biri de uzun yıllar- dan beri önlenemeyen 'korsan kasetçilik'\e mücadele planlan çerçevesinde MESAM'ın ek bütçe kapsamına giren bir atılımla, hem GEMA, IFPI (Uluslararası Müzik Yapımcılan Birtiğî) ve aynca ülkemizde yeni kurulan şirket ile birlikte harekettir. Deta} adlı üçüncü albümüy le Mustafa Sandal yerli popta liderliğini geçen hafta da sürdürdü. Doğuş, Ve Şarkılan adlı yeni çalışmasıyla listeye ikinci sıradan girerken Yaşar ikinci albümü Esirinim ile listenin üçüncüsü. Türk sanat müziğinde, Müzeyyen Senar, popun ünlüleriyle birlikte yorumladığı şarkılann toplandığı Bir Ömre Bedel adlı albümüyle birinciliğini sürdürürken Hiirya Avşar, Hayat Böyle adlı yeni çalışmasıyla ikinci sırayı aldı. Zeld Müren ile Muazzez Abaa'nın yorumlannın yeni tekniklerle bir araya getirildiği Düet albümü üçüncü oldu. Halk müziğinde yeni seslerden Zara, Avuntu adlı albümüyle liderliğini sürdüriiyor. İsmail Türüt, Karadeniz Sofrası'yla ikinci, Yavuz BtngöL, Güle Naz Gülen Az'la üçüncü sırada haftayı kapattı.Yabancı müzikte popun favori parçalannm bir araya getirildiği Number One Hits VoL 1 adlı albüm liderliğini sürdüriiyor. Dire Straits'in en iyilerinin toplandığı Sultan Of Swing-The Very Best of Dire Stnüts albümü listeye ikinci sıradan girerken Radyo 5'in toplama albümü Summer Hits '98 üçüncülükte kaldı. yeniler- A Sokliers Daughter Ne\w Cries- Soundtrack - The Dhine Comedy-(CD) - Baila Habibi-Vanous - Trip Do Brazfl-Various - A Body of Wbrk-Paul Anka (CD) - RedrockWonderland-Midnight Oil - Embrya-Maxwell (CD) - Jennifer Paige-Jennifer Paige - Yediveren 6-Çeşitli Sanatçılar - The Best Of 1980-1990 - U2 - Is This Desire? - P.J. Harvey - Gran Turismo - The Cardigans - Alisha's Attic - Illumina - The Best of - Crystal VVaters - VVander This World - Johnny Lang - The Beatifui South - Quench - I's Not Over - Debelah Morgan - Prolonging The Magic - Cake