Katalog

3 E K İ M 1998 CUMA * • • • CUMHURİYET SAYFA HABERLERİN DEVAMI 17 TÜlKlW tant>ul Y 20 Sınop Y 21 Adana A 25 dime Y 21 Samsun PB 24 Mersin A 26 ocaelı Y 22 Trabzon PB 22 Diyarbakır A 25 PB 22 Şanlıurfa A 26 A 22 Ankara A 20 Mardin A 24 an alcfrale Y 21 Gıresun mır 1anıs.s A 20 Esk'şehır 19 Siırt A 25 ydtn A 2 4 Konya A 18 Hakkâri A 22 >en izl i A 20 Sıvas A 19 Van A 18 onguldak Y 19 Antalya A 27 Kars A 20 Yurdun kuzeybatı ke- simleri parçalı bulut- iu, Marmara ile Batı Karadeniz sağanak _ yağışlı, ötekı yerieraz Helsinkı DIS MERKEZLER PB 3 bulutiu ve açık geçe- Ştockholm cek. Hava sıcakhğı L o n d r a artacak Ruzgar gu ğ L o n d r a PB artacak. Ruzgar gu- ._...—-j———v neyvebatyönlerden Amsterdam Y hafifarasıraortakuv- Bruksel Y 11 11 vette, yağış anında Paris Y 13 yer yer kuvvetli olarak Bonn esecek. Münih Y 12 Y 10 Zürih Berlın Budapeşte Madrid Viyana Belgrad Sofya Roma Atina Y Y A Y Y Y A A 11 12 19 10 14 12 19 24 Y 13 Şam Moskova Aşkabat Astana Taşkent Bakû Bişkek Tiflis Kahire Y A A A PB A PB A 8 18 11 12 18 10 23 28 A 25 Pacçalı bulutiu Sısiı Bulutiu t Çok bulutiu • Yağmurtu . NflMHH1 Karlı ^ J - * J ~ » Sulukar . Gök gûrûitüKj CTJNCELcÜNEYT ARCAYÜREK | Baştarafı 1. Sayfada H s n i sözüyle söylemler birbın ileçakışsa, amen- ıa... Tanrı doğruları söyleyen bır Başbakan ihsan ey- sdi diye dua edeceğız. Doğrucu Davut Mesut Yılmaz, cımbızla seçtiği ;azetecileri bir yemek masasının çevresinde top- amış. Türk Ticaret Bankası ihalesinde olup biten- 3ri an latıyor. Korkmaz Yiğit ile çetebaşı Alaattin Çakıcı ara- sindaki derin muhabbeti ıhaleden iki ay önce bil- Jiğini, ama elinde hukuksal dayanak olmadığı için jn azından ihaleyi "erteiemeyi" düşünmediğini söylüyor. Gel zaman git zaman.. Korkmaz Yiğit'in 'ürbank'ı 600 milyon dolara satın almasından yak- aşık iki ay sonra ihaleyi "iptal" edıveriyor. Niçin? Basına anlattığına göre Fikri Sağlar'ın Yı- }it-Çakıcı arasındaki telefon muhabbetini açıkla- nası Başbakan'a birdenbire ihaleyi iptal etmeyi il- lam ediyor. Oysa Yılmaz da söylüyor ki, ses bantiarı "delil •ayılmıyor". Yani, hukuksal bir değeri yok. Istihbarat birimlerinden gelen onca "bilgi notu" le "mücehhez" olmasına karşın, bir iki ay önce hu- cuksal kanıtlara sahip olmadığı için ihaleyi, bırakı- ıtz iptal etmeyi, erteletmeyi bileaklından geçirme- -en Başbakanımız.. Yiğıt-Çakıcı konuşmasını içe- en kaset piyasaya çıkınca, delil saymadığı bu ol- }uya dayanarak Türkbank ihalesini bir saatte iptal Kiiveriyor. Liitfen söyler misinız; tutarlılık bu davranışın ne- esinde? Elbette Başbakan'ın bu yoldaki açıklamaları nantıksal açıdan da değer ifade etmiyor. Kuşkusuz Yılmaz'ın sergilediği bu manzara kimi eni yargıların doğmasına neden oluyor. Doğrucu Davut'luğa özenen bir Başbakan, Türk- )ank ihalesi ile ilgili açıklamalanyla toplantıya ça- ^ırdığı gazetecileri "ikna edemıyor". Başyazarlar, azarlar bu gerçeği yazıyor, TV'lerde açıklıyorlar. 3u, bir. Başbakan, basına Türkbank olayında "hata et- <ğini" söylüyor. Bu, iki. Ama aynı Başbakan hatanın bir sorumluluk yük- ediğini elbette bıliyor. Bu, üç. Ne ki, Başbakan sorumluluğun gereğini yerine jetirmeyi düşündüğünü söylemediği gibi, bu ko- en ufak bir dokundurma dahi yapmıyor. feni cephe oluşturmak Sorumluluğunu kabul eden bir Başbakan hak- unda, doğal olarak muhalefet harekete geçiyor. : azilet ve arkasından DYR soruşturma ya da gen- ;oru önergesiyle konuyu TBMM'ye getirmeye ha- :ır,lanjypr,_ .. . , . „ .. . Bugüne değin Yılmaz hakkında verilen önerge- er, Türkbank'la ilintili önerge yanında solda sıfır ka- yor. Zira, karşımızda bu kez sorumluluğunu 19 ga- :eteci önünde kabul eden bir Başbakan ve söy- emlerini içeren tutanaklar var. CHP'den yeni önergeleri desteklememesi bek- enir mi? Hayır! Zaten önümüzdeki günlerde Başbakan'la CHP irasında kıyasıya yeni bir çatışmanın başlayaca- ğını gösteren işaretler alınıyor. Başbakan'da vazgeçemediği bir huy gözleni- /or. Kimi konuları henüz araştırmanın daha baş- angıcında iken söylenti niteliğinde basına duyu- uyor. Son yemekli basın toplantısında, sadece Malki ;ınayetinin 100'e yakın "kılçığı" olduğunu söyle- jikten sonra, ' "Bu mücadelemizi engellemek isteyen iki kesim ıar. Bu işlere bulaşmış muteber sanılan işadam- arı (yazılmaması koşuluyla burada ısim de veriyor) lükümete artı puan yazılmasından çekinen siyasi lartiler" diyor. Ve sonra işaret parmağını CHP'ye uzatarak, Dİayların kendinden önce oluştuğunu, "Çiller'in oaşbakan, Deniz Baykal'/n başbakan yardımcısı olduğu dönemde bu olaylann olduğunu" söylüyor. Kimseyi suçlamak istemiyor ama; Başbakan. "Zamanında bu olaylann üzerine gidilmemiştir" jiye bir vurgulama yapıyor. Böylecesözünü ettiği "o dönemde" Malki cina- /eti dosyasının kapatıldığını ima ediyor. Bu değinmeler büyük kara para trafiğinin yaşan- ±ğı Malki cinayetiyle ilgili "100 kılçıktan birisinin" GHP olduğunu akla getirmiyor mu? Başbakan sanki yeniden bir köşeye sıkıştırılma- /ı isteyen bir tutum izliyor. Doğrucu Davut izlenimi vermek.. Yeterli olmuyor! CumhuriyeC k ı t a p 1 a r ı Türkân Saylan CUMHURİYET'İN BİREYİ OLMAK 400sayfa,1.hamur Politikadan özel yaşantımıza; aydınlanma sürecindeki kadından, kadın haklanna; cğitimden gençliğe toplumun tüm sorunlan. Ilkekrinden asla ödun vermeyen bir Türk bilim kadınının aydınlıkçı gözlemleri. BÜTÜN KİTAPÇILARDA ' Cumhuriyrt Çağ Pazariama A.Ş. Türkocağı Cad. No:39/41 . kitap kulObfi (34334)Ca§aloğlu-lstanbul Tel: (212)514 01 9€ Coşkiılu kutlamaANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - 29 Ekim Cumhu- riyet Bayramı, milyonlarca yurttaşın katılımıyla coş- kuyla kutlandı. Ankara'da 1. Meclis Binasf ndan başla- yan geçit törenine on binler- ce kişi katılırken Cumhuri- yet karannın alındıgı saatte yurttaşlar el ele tutuşarak "Çağdaş Cumhuriyet Zin- ciri"ni oluşturdular. Cumhuriyetin 75. yıldö- nümü kutlama törenleri, Cumhurbaşkani Süleyman Demirel ve beraberindeki devlet erkânının Anıtkabir'i ziyaretiyle başladı. Devlet protokolü, Aslanlı Yol'u yü- rüyerek tören alanına geîdi. Demirel'in mozoleye çe- lenk bırakması ve saygı du- ruşunun ardından Istiklal Marşı okundu. Daha sonra Misak-ı Mil- lı Kulesi'ne geçen Cumhur- başkanı, Ajııtkabir özel def- terine şöyle yazdı: Cumhurbaşkanı Demirel ve beraberindekiler Hipodrom'daki töreni biriikte izledL "Büviik Atatürk. Cumhuriyetin 75. yıldönü- münii miUetimiz coşku>1a kutluyor. Huzurunuz- da hesap \ermek üzere bulunuyonız. Cumhuri- yetimiz mesut, muvafTak ve muzafler olmuştur. Yüzümüz ak. başımız diktir. Demokratik, laik, hukuk devleti olan Cumhuriyetimiz, ülkesi ve muletiyle bölünmez bütünlüğünü koruyacak; müJetimizin refah ve mutluluguna sonsuza ka- dar hizmet edecektir. Sana minnet, sana şükran, sana se\ gi. sana saygı. Rahat ol kahraman Ata- türk." Cumhuriyetin 75. yıldönümü kutlamalan için Ankara'da bulunan İconuk devlet başkanlan ve üst düzey temsilcilerden oluşan heyet de Anıt- kabir"i ziyaret etti. Atatürk'ün mozolesine çe- lenk bırakılması ve saygı duruşunda bulunulması- nın ardından heyet adına Arnavutluk Cumhurbaş- kanı Recep Meydani özel defteri imzaladı. Meyda- ni. "Devlet başkanlan ve özel heyet adına. modem Türkiye'nin büyük insaıu- na saygüarımla..." diye yazdı. KJCTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş, Tacikistan Cumhurbaşkanı tmamali Rahmanov. Pakistan Cumhurbaşkanı RefikTa- rar, Komor Cumhurbaş- kanı Muhammed Taki Abdülkerim, Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursul- tan Nazarbayev, Azerbay- can Cumhurbaşkanı Haydar Ahyev, Arnavutluk Cumhurbaşkanı Recep Meydani, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Askar Akayev, Özbekistan Cumhurbaşkanı lslam Kerimov, tsrail Cumhur- başkanı Ezer Weizman, Gürcistan Cumhurbaş- kanı Eduard Şevardnadze, Macaristan Cum- hurbaşkanı Arpad Göncz. Türkmenistan Cum- hurbaşkanı SaparMuratTürkmenbaşı ile diğer üst düzey devlet temsilcilerinden oluşan heyet daha sonra Anıtkabir'den aynldı. Anıtkabir'i çok sayıda ögrenci, öğretmen ve yurttaş ziyaret etti. Hipodrom'daki tören Ankara'da ilk kez oluş- turulan 5 bin kişilik "Cumhuriyet Korosu"nun Istiklal Marşı'nı okumasıyla başladı. Demirel ve yabancı konuklann da izlediği resmi geçit töre- ninde, 75. Yıl ve 10. Yıl başta olmak üzere çe- şitli marşlar seslendirildi. 480 öğrenciden olu- şan folklor ekibinin yurdun çeşitli yörelerinden oyunlan sergilemesinin ardından Türk Hava Kurumu (THK.) ve Kara Harp Okulu ekipleri, paraşüt gösterilerini gerçekleştirdi. 75. Yıl Bay- rağı'nı gökyüzünde gönderine çeken paraşütçü- ler, finalde büyük boy Atatürk posteri ile Türk bayTağını taşıyarak alana indiler. Resmi geçitte bu yıl farklı olarak Azerbaycan, Gürcistan, Çek Cumhuriyeti, Macaristan, Ma- kedonya, Pakistan ve ABD'den gelen askeri bö- lükler de yer alırken sivil kuruluslann oluştur- KKTCve Türk Cumhuriyeüerinde kutlama HaberMertezi- Cumhuriyet Bayramı- mızın 75. yıldönümü KJCTC ve Türk cumhuriyetlerinde de coşkuyla kutlandı. Kazakistan'da Atatürk hakkında ilk kez Kazakça kitap yayımlandı. KKTC'de Leflcoşa Büyükelçisi Ertuğ- nd Apakan'ın büyükelçilıkte tebriklen kabulü ile başlayan tören. Atatürk Anı- tı'na çclenklerin konulmasıyla devam et- ti. Dr. Fazü Küçük Bulvan'ndaki tören- lere KKTC Cumhurbaşkanı Vekili Hak- la Atun ve Kıbns Türk Banş Kuvvetleri Komutanı Korgeneral Aydın Şen katıldı. Azerbaycan Millet Meclisi bayram do- layısıyla bir kutlama mesajı yayımlarken ülkedeki birçok gazete bayram ile ilgili haberleri manşetten verdi. Kazakistan'da- ki Türkiye'nin Almatı Büyükelçiliği Eği- tim Müşavirligi, Türk ve Kazak öğrenci- ieri dün aynı çatı altında buluşturdu. Türkiye'nin Bonn Büyükelçisi Tugay Uhıcevik. bayram dolayısıyla yayımladı- ğı mesajda Türkiye'nin Avrupa'ya açılan penceresini oluşruran Abnanya'daki Türk vatandaşlannın, Alman toplumu içinde her alanda sağladıklan başanlarla Türki- ye için iftihar kaynagı olduklannı bildir- di. duğu "Gelişen Tûridye Cumhuriyet Komtmı" da törene katıldı. Türk Hava Km^etleri'ne bağ- lı F-16 ve F-4 uçaklan, Özel Kuvvetler Komu- tanlığı timleri ile Deniz Kuvvetleri Komutanlı- ğı SAT timlerinin helikopterlerle yaptığı geçi- şin ardından "Türk Yıktalarr, 75. yıl için ha- zırlanan özel gösterisini sundu. 8 uçağın birbir- lerine 1 metre arayla uçtuğu nefes kesen göste- ride, bir pilotun uçağıy la önce gökyüzüne dikey olarak tırmanıp daha sonra pike yapması alkış aldı. Askeri bandolar, Seğmenler Parkı, Vedat Da- lokay Parkı, Zafer Parkı, Ulus Alanı ve TBMM Parkı'nda; Büyüşehir Beledıyesi Kent Orkest- rası ve Mehter Takımı, Al- tınpark'ta; Polis Bandosuda Demetevler Cemre Par- kı'nda konserler verdi. Arutkabir'den Cumhuriyet ezgileri Anıtkabir'de sabahın er- ken saatlerinde başlayan zi- yaretçi akını gün boyu sür- dü. Devlet Opera ve Balesi Solo, Koro ve Orkestrası, Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası, Devlet Çoksesli Korosu ve TRT Çoksesli Korosu'nun şef Hikmet Şimşek yönetimindeki "CumhuriŞeie Saygı Konse- ri" geçişlerin sürmesi nede- niyle yanm saat geç başladı. Konsere Anıtkabir merdi- venlerini kırmızı-beyaz giy- sileriyle bezeyen 5 bin kişi- lik "Cumhuriyet Korosu" da eşlik etti. Konser, orkestra ve koro- nun alanda bulunan binlerce kişinin de katıldığı Istiklal Marşı'nı seslendirmesiyle başladı. Konserde, Cumhuriyet dönemi bestecilerinden Zeki Ün- gör, A. Muhtar Ataman, Muammer Sun, Faik Canseten, Hikmet Şimşek ve Cemal Reşit Rey'in yapıtlan ve marşlar söylendi. 10. Yıl Marşı'nm ilk rrusralan coşkulu yurttaşlann da katılımıy- la "Erdikaçıkahnla75yıldaher savaştan,75yri- da 65 milyon genç yararbk her yaştan" diye ses- lendirildi. Binlerce kişinin isteği üzerine ikinci kez okunan marşa Şimşek de koronun içinden eşlik etti. Başkent sokaklannda şenlik Kamu ve özel kuruluşlar, sivil toplum örgüt- len, gaziler ve öğrencilerin katılımıyla ilk Bü- yük Millet Meclisi'nden yola çıkan Cumhuriyet Geçidi'ndeki Polis Ban- dosu, Sıhhiye Köprüsü al- tında küçük bir dinleti ver- di. Yurttaşlann büyük ilgi gösterdiği geçidin Kızılay Meydanı'na ulaşmasının ardından burada dans, mü- zik ve koro gösterileriylc "Cumhuriyet Şenliği 1 * başladı. Şenlikte, Atatürk Belgeseli gösterimi yanın- da, Azerbaycan, Kazakis- tan ve SHÇEK halk dans- lan topluluğunun gösteri- leri, TED öğrencilerinin danslan, çeşitli okullann halkoyunlan ekiplerinin gösterileri, Ankara Devlet Konservatuvan, TSK Ar- moni Mızıkası. Jandarma Bandosu, Polis Ban- dosu ve Bilkent Senfoni Orkestrası konserleri düzenlendi. Demirel. Başbakan Mesut Yılmaz, devlet ba- kanlan ve konuk devlet başkanlannın da katıl- dığı şölende yüzbinlerce kişi Cumhuriyet kara- nnın alındıgı saat 20.30'da el ele tutuşarak ts- tiklal Marşı'nı söyledi. Çeşitli sanatçılann ka- tılımıyla gerçekleştirilen Cumhuriyet Balosu da büyük ilgi gördü. Cumhuriyetin öyküsünü aktaran "Uçar- casına" balesinin prömiyerine Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel ve konuk devlet başkanlan da katıldı. Cumhuriyete 75 altuı gülANKARA (Cumhuriyet Büro- su)-Bal sansı kadife çiçekleri, Ya- lova güneşinde yanmış karanfiller, akköpük Akdeniz'den, Antal- ya'dan glayör, ardıç kuşunu aldatan mazı. Sonra? Gül dantel kızlar, boy boylayan haşan oğlanlar, kalm kaş- lı babalar. sıcakkanlı gençler, yu- muşak gülümsemeleriyle kadınlar. Bu? "Misakı MilK KulesL" Uç- su« bucaksız ovalan, dağlan ile >aırt toprağı. Bu? "Hürriyet Kule- sir Adı üstünde. özgürlüğe adanan yaşamınesintisi. Bu? "Istiklal Ku- lesL" Derinden duyulan ses, o ses: "Benim karanm: Ya bağımsızhk, ya ölüm..." Hangi tepe? Cumhuriyetin kar- deşlik yıldızlannın sayıldığı Rasat- tepe. Ankara'da bütün yollar Anıt- kabir'e çıktı dün. Türkiye'nin dört bir yanından getirilen çiçeklerle bezenen Anıtkabir; Cumhuriyetin 100. yılında aynı saygıyla manevi huzuruna çıkacak gençleri, Cum- huriyeti 150 yaşına taşıyacak be- bekleri ve gözleri dolu yaşlılan ağırladı. Yaşlı bir kadının mozole- ye Türk bayrağı yerleştirmesi ile bir yurttaşuı dua okuması aynı fo- toğraf karesindey di. Ata'nın mozolesine Cumhuriye- tin 75. yılını temsilen 75 altm gül yerleştirildi. Ancak biri siyahtı... Mozoleye çıkan merdivenlerin her 2 yanı kırmızı ve beyaz çiçek- lerle şerit halinde bezenirken, orta kısımda bulunan "Hâkimivet Ka- yıtsız Şartsız Milletindir" yazılı mermer sütunun üzerine kınnızı beyaz karanfıllerle büyük boy "75. Yıl" logosu yerleştirildi. Ata'nın mozolesi de "Atatürk Çiçeği"yle süslendi. Çiçeklerin ortasına yer- leştirilen geniş bir vazoya gül şek- linde oluşturulmuş altın kaplama olduğu bildirilen 75 adet gül konul- du. Güllerden biri Atatürk'ün ölüm yıldönümü olan 1938 yılını temsi- len siyahtı. Üzerinde 75. yıl logosu ve Ata- türk resmi ile "Atam tzüıdeyiz" ya- zılı bir zeplin tören boyunca Anıt- kabir üzerinde tur artı. Resmi törenin ardından adeta akın akın Aslanlı Yol'u dolduran yurttaşlar. Atatürk'ün mozolesinin önünde ve tören alanında alkış ve ıslıklar eşliginde "Türkiye laiktir. laik kalacak". "Türkiye senink gu- rur duyuyor", "Atatürk ölmez, va- tan bölünmez" ve "Ataya uzanan eüer kmlsm" sloganı attılar. Slo- ganlar, alkış ve ıshklar, mozolenın önünden tören alanına dalga dalga yayıldı. Gençler ve çocuklann sa- bırsızlığına karşın, "Cumhuriye- tin kuşaklannı" mozolenin önün- den ancak görevlilerin anımsatma- lan ayırabildi. Türk bayrağı, Atatürk resmi ve balonlar taşıyan yurttaşlann geçi- şi sırasında hoparlörlerden "10. Yıl Marşı" ile Atatürk'ün kçndı sesin- den Cumhuriyetin 10. yılında yap- tığı konuşma verildi. Havai fişek gösterisi can aldı İstanbul Haber Servisi - Cumhuriyet'in 75. kuruluş yıldönümü nedeniyle dün akşam Kasımpaşa'daki bir gemide, Eda Havai Fişek ve Sualtı Işleri Şirketi'nce gerçekleştirilen havai fişek gösterisi sırasında basına havai fişek ateşleme borusu isabet eden Zafer Kurt (20) adlı işçi. yaralı olarak kaldınldığı Taksim llkyardım Hastanesi'nde tüm müdahalelere rağmen kurtanlamayarak yaşamını yitirdi. Tanla: Mafya ve çeteler Cumhuriyeti tehdit ediyor İstanbul Haber Servisi - CHP Genel Başkan Yardımcısı BülentTanla Cum- huriyete yönelen tehdidin sadece ırtica olmadığını belirterek "Cumhuriyetin son elli yıbnda. iktidara egemen olan merkez sağ partüerin, Cumhuriyetin değerlerine \eterince saWp çıkmanıala- n, çıkar paylaşımlan son yillarda çete- leri ve mafyayı egemen kdmıştır. Mafya ve çeteler Cumhuriyete yönelen başka bir tehdit unsuru habni ahnıştn*" dedi. Tanla, Cumhuriyetin, CHP için ayn bir anlarn taşıdığını, Cumhuriyetle ya- şıt olan CHP'nin 75 yıldan bu yana Cumhuriyete, demokrasi ve laiİdiğe ödünsüz sahip çıktığını söyledi. Mus- tafa Kemal Atatürk'ün, Cumhuriyetle Türkiye'nin rotasını çizdiğini kayde- den Tanla, "Bu rotayı değiştinneye kim- senin gücü yetmez. Tarih boyunca bazı- lannın Cumhuriyetle hesaplaşma için- de oMuklanru biliyoruz. O nedenle bu çevTelerin sahte demokratüklan, sahte Cumhuriyetçilikleri kimseye inandıncı gelmez. Bu düşünce içinde olanlar ikti- darlannda gerekli dersi ahp aynlmak zorunda kalmışlardır'" dedi. Tanla, CHP'nin 2000'li yıllarda Tür- kiye'de sosyal demokrat iİctidan kura- rak irtica ve çeteleri Türkiye'nin soru- nu olmaktan çıkaracağını iddia etti. Demokrasinin en gelişmiş. en çağ- daş biçiminin "sosy^ddemokrasi" oldu- ğunu vurgulayan Tanla, "Sosyal de- mokrat iktidarla biriikte Atatürk'ün öngördüğü halkın Cumhuriyeti daha da kökieşerek yaygınlaşacaknr. Gerçek demokrasinin kurulmasu hukuk devle- tinin gerçekleşmesi, sermayenin büyö- yerek gelir dağıhmının eşit paylaşınu, enflasyonun indirilerek ezilenlerin refa- ha ka\ uşturulacağı sosyal demokrat ik- tidarda halk. Cumhumete daha çok sahip çıkacak, koruyup koDa«acaknr" dedi. Türkiye Gazetecüer Cemiyeti'nin yayınladığı günlük Bizim Gazete Ülke sorunlanna ilişkin raporlarıyla, araştırmalanyla, köşe yazılanyla, tarafsız haberienyle sivil toplumlann gazetesi. Düzenli okumak için abone olun. Tel: 0.212. 511 08 75 Vatanseverler, insanlar, doğaseverler, toprak erozyonu size sevebileceğiniz hiçbirşey bırakmıyor. T.E.IVI.A. Türkiye Erozyonla Mücadele, Ağaçlandırma ve Doğal Varlıklan Koruma Vakfı Tel: (0.212) 281 10 27 / 268 09 85 G Ü N D E M MtSTAFABALBAY • Baştarafi 1. Sayfada Macaristan Cumhurbaşkanı Göncz... Katilımı bir de tersten yorumlayalım: Arap ülkelerinin hiçbirinden üst düzey temsilci yok. Yoksa, cumhuriyet onlara kötü örnek mi?! ABD, Enerji Bakanı Bill Richardson'ı, Rusya da Dışişleri Bakanı Igor Ivanov'u gönderdi. Yani Türki- ye için "güncel" bakanlar! 75. yılı ülke içinde büyük bir coşkuyla ve özgüven- le kutluyonjz. llginç bir görünüm: Cumhuriyetin temellerinin çok sağlam olduğuna, uzun yıllar yaşayacağına inancımız tam ama, yann ne olacağını bilmiyoruz! Bugün Türkiye'ye biraz da dışandan ve bulundu- ğu bölgeyle biriikte bakalım. Cumhuriyetin kuruldu- ğu dönemle karşılaştınnca akla ilk şunlar geliyor. Yüzyılın başından bu yana, Balkanlar'da bütün sı- nırlar en az bir kez değişti. SovyerJer Birliği'ndeki sosyalist deneyim çöktü. Kafkaslar"da sınırlar birkaç kez değişti, bugünkü görünüm de güven vermekten uzak. Güneyimizdeki manda yönetimleri, sınırlan Ingiliz cetveliyle çizilmiş, "öaö'ms/z'devletlere dönüştü. Iran'da şah yönetimi molla yönetimine dönüştü. Tablonun yorumu şu: Kuruluş sonrası, bölgede yapısını, sınırlannı koru- yan, aradaki tökezlemeter bir yana bırakılırsa siste- mini istikrarlı olarak ayakta tutan tek ülke Türkiye. Bunu küçümsememek gerekiyor. Kötü ömek, ör- nek değildir. llerlemenin fitili hep, "daha iyiyi" iste- mektir. Bunlara evet. Ancak bulunduğumuz konumu ve geldiğimiz süreci de göz ardı etmemek gerekiyor. 21. yüzyıla hazırlanırken bulunduğumuz zeminin ya- pısını, ne kadar sağlam olduğunu çok iyi bileceğiz ki ne kadar sıçrayabileceğimizi öngörelim. Zira, 75. yıl kutlamalanyla iç içe giren dış gündem, Türkiye'yi 21. yüzyılda bekleyen fırsatian ve sorun- lan gösteriyor. Banş: Akıllı insanlann işi! Fırsatlardan başlarsak... Orta Asya-Kafkas devlet başkanlan, Aliyev, Şevardnadze, Kerimov, Nazar- bayev ile Demirel ve Yılmaz, dün ortak bir dekla- rasyonaimzaattılar. Konu, Bakû-Ceyhan. Biliyoruz, aç-kapa, döşe-vazgeç, petrol vanalan yalama oldu. Ama yeni gelişmelerin, daha doğrusu gelişmemele- rin altını çizmekte yarar var. Daha önce duyurulan, Ankara'da "on*a>f anlaşma- nın" imzalanacağı idi. Bunun, protokol olabileceği söylendi. Sonunda, bir deklarasyona dönüştü. Met- nin özü şu: "Ana hat Bakû-Tıflis-Ceyhan'dır." Bunun Türkçesi şu: "Saöa hat başka bir yer olabilir." Imza sonrasında Enerji ve Tabii Kaynaklar Baka- nı'na soruluyor: "DeWarasyon metni bağlayncı mı? Ersümer'in yanıtı her şeyi anlatıyor "Bu dönem bağlayıcı bir iş yapılmıyor. Birsatranç oyunu oynanıyor." Satranç oynuyorsak iyi. Satranç tahtasında pışti oynadığımızı düşünüp, "Ne zaman gol atacağımızı" sormayalım da! Orta Asya-Hazar deyince akla ilk Bakû-Ceyhan gelmeye başadı. Yanlış. Bu bölgeyle ilişkileri çeşrt- lendinmek, bir seçenek zayrflıyorsa, ötekilere yönel- mek gerekiyor. Sürekli doğuya gidilerek de batıya ulaşılabilir. Belki uzun diyeceksiniz ama, yakın kapı- nın önünde yıllar boyu beklemekten iyidir. Sorunlar bölümünde ise her şey dönüp dolaşıp, banşta düğümleniyor. 2>. yüzyılın egemen devletle- ri, bölgemizde yeni sınır değişiklikleri isteminden vaz- geçmiş değil. Abdullah Ocalan'ın bir "maşa" gibi oradan oraya taşınmasının altında yatan da bu. Türkiye bu sorunu aşar. Ama asıl aşılması, ulaşıl- ması gereken bölgede banş. Avrupa'nın krtasal kal- kınmasının temelinde yatanlardan biri de 20. yüzyı- lın ikinci yansında kıtasal banşı kurabilmesi. Unutmamak gerekir ki banş akıllı insanlann işidiri Bîll Cünton'ın Atatürk hayranlığı VVASHINGTON (AA) - ABD Başkanı Bfll CKnton, "Türkiye ne kadar şansh ki Mustafa Kemal Atatürk gibi bir üdere sahip oldu" dedi. Clinton, Türkiye Cumhuri- yeti'nin 75'inci kuruluş yıl- dönümü nedeniyle yayımla- dığı mesajda, "Türldye Cumhuriyeti'nin kuruhışu- nu kutiayan herkese sıcak tebriklerimi öetirim" diye konuştu. ABD Başkanı, mesajını şöyle sürdürdü: "Türkiye ne kadar şansh ki Mustafa Ke- mal Atatürk gibi bir tidere sahip oldu. Atatürk, Türki- ye'nin kurucusu olduğu gibi bu yüzyıhn da en değerttdev- let adamlanndan biridir. Atatürk'ün, 'Yurtta Sulh, Cihanda Sulh' ilkesi, Türki- ye'nin, bugün bölgesel istik- rann korunması için oyna- dığı rolün de temeli olmuş- tur. ABD, Türkiye'ııin bu- müttefiki ve dostu olmaktan gurur duymaktadır. Yeni yüzyıhn sınavlanna hazırla- nırkenortakhğımızı daha da güçlü hale getirmeliyiz." Başkan Clinton, Cumhu- riyetin 75'inci yıldönümü için 'bir köşe taşı' niteleme- sini kullanarak Türk hükü- meti ve Türk halkına, 75 yı- lın başanlannın daha da ile- riye götürülmesi dileklerini ilettiğini söyledi. Türkiye ilavesi Cumhuriyetin 75'inci yılı nedeniyle New York Times gazetesi de Türkiye ilavesi verdi. Atatürk'ün Cumhuri- yet balolanndan birinde bir bayanla dans ederken çekil- miş fotoğrafının süslendiği ilavede, "Hiç bitmeyen dans" başlıgı altında, Ata'- nın 75 yıl önce, Avrupa ile Asya'nın buluştuğu noktada genç Türk Cumhuriyetini kurdugu ve bu Cumhuriye- tin bugün demokratik bir ül- ke olarak dünyada hak ettiği yeri aldığı kaydedildi. İlave- de Başbakan Mesut Yıhnaz ile Clinton'ın biriikte çekil- miş fotoğraflan da yer aldı. Rusya DevletBaşkanı Bo- ris Yetain'de Cumhurbaşka- nı Demirel'e gönderdiği me- sajda "Rusya, iki ülke ara- smda, karşıhkh menfaatian gözeten ilişkilerin daha da geliştirilmesi poütikasını sûr- dürecektir" dedi. Cumhuri- yetin 75'inci yıldönümü Moskova'da da kutlanırken Rus basını ve televizyonlan 75'inci yıla geniş yer veri- yorlar. Rusya'nın resmi ha- ber ajansı Itar-Tass da yoru- munda 75' inci yılın Türkiye tarihi için önenüi bir köşe ta- şı olduğunu vurguladı. A- jans yorumunda "Ancak bu yıldönümü, Rusya-Türkiye İBşküeri tarihinde de en az bu kadar büyük bir öneme saUptir" denildi. Türkiye Cumhuriyetinin 75'inci yıldönümü Türki- ye'nin Londra Büyükelçiliği konutunda verilen bir davet- le kutlandı. Davete eski Yu- nanistan Kralı Konstantin ile eşi de katıldı.