Katalog

11 EKİM 1998 PAZAR CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ / YATIRIMCIREHBERİ 11 Cumhuriyet Altını (btn TL) 17850 17300 17 40CL 17.750 17.200 16.900 4Eyf 11 18 25 3Bc D o l a r (serbest ptyasa satış) 276.000 276500 276.200 277M0 275.300 275.500 4£yt 11 18 25 3Bt (serbest pıyasa sattş) 168500 162 800 170.000 163.500 165.600 159100 4£yi 11 18 25 3Ek «o 84 L> 79 4Eyl Gecelik ılnterbank « O 85 8 2 ^ ^ M 11 18 faizler<%) »Repo 85 85 79 79 25 3Ek. •G 79 9 Borsanın seyri 4Eyl 11 18 25 3Bfc. BORSA VERİLERİ Htsse Senstlen Pıyasa Degerı(mılyarTL) Işlem Hacmı (mılyar TL) işlem Mıktan (roılyon) Sözleşme Saytsı Ftyat Kazanç Oranı Repo Piy Işlem Hacmı (mılyarTL) Tahvıl Piy Işlem hacmı (mıtyar TL) Tescıl Piy Işlem hacmı(mılyar TL) Öncekı Hafta 8 511814 269 895 53 623 373 821 715 2 336 397 288131 870 492 Geçen Hafta 7 938 935 211119 51962 352 713 6 66 2135 120 215 233 919 690 Değşnn % 6 73 2178 3 10 5 65 6 85 8 61 24 78 5 65 BORSADA CEÇEN HAFTA Kıymst Adana Ç m A Adana Çım B Adana Çtm C Sl Aİ2SS& AipkoSan Atfa »52r&ul D Altjnyıidız Anadotu Çam MiAöokj Gıda AnjtcN tsuzu ADohjSîg Apeta Öıf T AratTaJurtH Arö«m Arsan Tekstll Ata Yatınm Avrasya Y Û j Çlmento ova Yapi ın ın Yat FrenS iyâsan Takst sa gun Yay Cimerttaş Çımsa n zi ı _nrrx>_ «va HofcJtng. ı Yayın H mek Elektnk mekSnoıtı mınış Amb nka Ftoklıng iroosan Spof G vren Yat O actofın BO FınansY O Finansbank FordÇ •nD to 3ür>»jgS Hazıîidar v A) Rnans hlas Ho*d Kt F Kır ntema "" Plston 1Pzrrnr ıkas I KarbefnirtAJ Kardemır ®) Kardamlr (m KarsuTekstil Kartonsan Kav " < Mob Ko£JtS3iKonrteks • jaÇım irKo» tya Poc LUfcsKadrfe Makina Takım Mard n Ç m Maret MarmansA.Y M Martı Otol Marshall MedyaHoM Motemteks Mlgros Mıilryet G MuSumu T BU M Yılmaz Yat Mutlu Aku Nergıs Hold NetlHoidıng Net Tunzm ?Tekstt lı GMYO Partc Tekstı! Parsan Pastav ıia Peg Profito Penguen Gtda Petöm Petrokent Tur PotroiOfısı Ptnar Et Pınar Su P nar Sut P nar Un P maş (BU) Poryten Baks Elktr Raks Ev AJeti Rant F n Ktr Sgprta JıÇaza elçuk Gıda ->rve Kırtası vgı Sa^Jık zFlam S Pamuklu Sekerbank Şise Cam Taç Yat Ort Tansaş Tat Konserve T Demırdökum Tekstılbank T ssv to F tspSkfîPîr Toprakbank TrakyaCam ~ t H Turcas Petr TıimteksT Tümteks YENİ 8BB?XO Vakko Tekstıl van Et VjkiKOrt Y Ked B 1 Yasas Yasaftjank Yataş Ijlım lifctan (M0) Kapani} Flyıtı 380000 «a»Haltalık Tûzrlt -40S 27 4 Bileşik endeks hafta boyunca 1800-2000 puan aralığmda dalgalandı Borsada karamsarhk rüzgârı TARIKYHJVIAZ Istanbul Menkul Kıymet lerBorsası'nda karamsarlık ruzgârı suruyor Haftaya 2080 puandan başlayan bı- leşık endeks, 133 puan du- şuşle 1946 puana genledı Hısse senetlen ortalama vuz- de 6 43 oranında değer yı- tırdı Hafta ıçınde mark kar- şısında son 21 ayın en dûşuk dûzeyıne genleyen dolar, cu- ma gunu toparlanarak yuz- de 0 65 oranında pnm yap- tı Suriye korkuttu Haftaya, Sunye ıle sa\a- şa gınlıp gınlmeyeceğı ko- nusundâkı tartışmalarla baş- layan tMKB, geıgınlığın azal- masıyla bırlıkte rahat bır ne- fes aldı Sunye'yle ılgılı ya- pılan açıklamalan dıkkatle ızleyen yatınmcılar sıkışık pıyasada alım konusunda temkınlı davrandılar Yatı- rımcıların ızledığı dığer önemlı gelışme ıse Asya, Av- rupa %e ABD borsalannın hareketlen>dı Perşembegu- nü dolann 1 60 mark düze- Yatırım araçlarının haftalık getirisi (%) Faızlef net ve dorıem sonu olarak hesaplanmışt r Repo faızlen İMKB venlendır Dövız ve altın serbest pıyasa fiyatıdır ,nn,nn.An S 9 * ınlarBTıı yının altına gelmesı nedenıy- le satışa geçen dunya borsa- lan İMKB'yı de olumsuz et- kıledı Haftanın son gunune 1852 puandan gıren borsada bıleşık endeks, ıkıncı seans- ta gelen alımlarla yuzde 5 to- parlandı ve haftayı 1946 pu- andan tamamladı Ana gruplar ıtıbanyla en yuksekkayıp, yüzde 8 55 ıle sanayı hısselennde gerçek- leşırken sanayı grubunun alt kolu gıda ve ıçecek sektorû endeksırun haftalık kaybı yuz- de 13 54'eulaştı Tüm dünyada haftanın dık- katle ızlenen onemlı konu- laruıdan bın de dolann mark ve yen karşısındakı hızh de- ğer kaybıydı Dolar niye dûştü? ABD Merkez Bankası nın (FED) faız oranlannı 0 25 puan düşurmesını yetersız bulan pıyasalann bır faız ın- dınmı daha beklemesı dola- nn duşüşunü hazırladı Al- manya'da yetkılılenn faız ın- dınmı yapmayacağını açık- laması da yatınmcılann do- lardan çıkıp marka yönelme- sıne neden oldu BuaradaJa- pon hukumetının yapacağı ekonomık reforma muhale- fetın de destek \ ermesı >e- nın de dolar karşısında guc- lenmesını sağladı Yen ve markta pozısyon alınması ne- denıyle Ocak 1997 tanhınde- kı 1 60 mark sınınnın altına genleyen dolar, Türk Lırası karşısında da değer kaybet- tı Cuma gunu mark, yen ve dığer para bınmlen karşısın- da tekrar toparlanan dolar, Turkıye'de de haftalık bazda yuzde 0 65 oranında pnm yapmasını sağladı Bono kazandırdı Serbest pıyasada dolar sa- tış haftayı 277 300 lıradan tamamlarken perşembe 172 bın lıraya kadar tırmanan mark 170 000 lıraya genle- dı Buna karşın haftalık baz- da yatınmcısına yuzde 0 89 kazandırdı Bono ve tahvıl pıyasasın- da ıse yıllık bıleşık faız oran- lan yuzde 140 dûzeyıne tu- tundu Bonolann haftalık ve- nmı yuzde 1 30 ıle yüzde 2 löarasındadeğıştı Mevduat faızlen ıstıkrar- h pnm yapmay a devam eder- ken A tıpı yatınm fonlan or- talama yüzde 3 40 oranında değer yıtırdı Yabancıların hisse sabşı sürüyorEkonomı Servısı - Istanbul Menkul Kıymet- ler Borsası'nda (İMKB) yabancılann çıkışı devam edıyor Eylul aymda da satışlanna de- vam eden yabancılar 116 9 mılyon dolar (32 tnlyon lıra) çıkış yaptılar Yılbaşmdan bu ya na çıkış 462 4 mılyon dolara ulaştı Dunya borsalannın son bır yıldır yaşadığı fırtınalı gunler İMKB'dekı yabancılann ha- reketlennıde olumsuz etkılıyor Yılbaşından bu yana sadece şubat mart ve nısan aylann- da ahşlan saöşlan aşan yabancılann tMKB'de- kı satıcılı pozisyonu geçen ay da devam etti Yabancılar eylulde 116 mılyon dolarlık çıkış yaptılar Mayıs ayından bu yana net satıcı po- zısyonunda olan yabancı yatmmcı, geçen ay ıçınde de bu hareketlennde bır değışıklık yapmadı Fırsat bulduğu hısselerde duşuk fı- yatlara karşın satış yapmaktan kaçınmayan ya- bancılar, geçen ay ıçınde 265 1 mılyon dolar- lık alım, 382 mılyon dolarlık satım yaptı En yüksek çıkışını yaptığı mayıs ayından bu yana 693 mılyon dolarlık net satış yaptık- lan gozlendı Yılbaşından bu ) ana 4 mılyar 697 mılyon dolarlık alış yapan yabancılar yaklaşık 5 mılyar 160 mılvon dolarlık satış gerçekleştırdı Net pozısyonlan ıse 462 4 mıl- yon dolarlık satış yonunde oldu İMKB'de hısse satışına mayıs ayında baş- layan yabancılann hareketı borsadakı pay- lannm da hızla genlemesme neden &tâti iMKB'dekı hısse senetlennın yuzde 55'ı ya- bancılann elındeyken mayıs aymda yapılan satışlar bu rakamın yuzde 43'lere ınen yol culuğunu da başlatmış oldu Uzmanlar yabancılardan kısa v adede umu- du keserken 1999 un nısanında yapılacak se- çımın borsaya gelmelerının onündekı en onemlı etken olduğunu dıle getınyorlar İ Borsada yabancı işlemleri (bm s» 1 Ocak ^ Şubat *° Mart Nısan Mayıs Hazıran ! Temmuz Ağustos Eylul Toplam Alış 332.868 552 331 508883 856 819 " 501012 604 055 633 289 441 993 265 100 4.697.250 Satış 427 380 460 622 456145 676 142 862 216 675 366 644 514 575 235 382 037 5.159.657 Fark -94 512 91709 52.738 180 677 -360 30* -71311 -11.225 -133 242 -116 937 -462.407 îşverenler, işsizlik sigortasma karşı ANKARA (AA)-Turkı- ye Işveren Sendıkaları Konfederasyonu (TtSK), Çalışma v e Sosyal Guven- lık Bakanlığı nca uygula- ma hazırlıklan yapılan 1ş- sızlıksıgortası' na karşı çı- karak Turkıye'de ışsızhk sıgortasını uygulayacak ekonomık ve sosyal orta- mın bulunmadığı goruşu- nu savunuyor TlSKtarafından'işsizfik sigortas' na ılışkın olarak hazırlanan raporda, sosyal güvenceye kavuşturulmuş bulunan 4 3 mılyon sıgor- talıya ışsızlık hakkı tanı- mak yenne 5 mılyon ışsı- ze yenı ış olanağı yarat- manın daha onemlı oldu- ğu kaydedıldı Işsızlık sıgortasının tam ısnhdama yaklaşmış ülke- lerde başanlı olduğu vur- gulanan TtSK raporunda, Turkıye'de ışsızlık sıgor- tasını gereğı gıbı uygula- yacak ekonomık ve sosyal ortamın mevcut olmadığı ılen suruldü Çıkanlacak ışsızlık sı- gortasının mevcut ışsızle- nn ış bulma şansını asga- nye ındıreceğı göruşunun savunulduğu raporda kı- dem v e ıhbartazmınan sıs- temınde düzenleme yapıl- madan ışsızlık sıgortası- nın getınlemeyeceğı ıddıa edılerek kıdem tazmınatı- nın, ışsızlık sıgortasının ış- levını ustlendığı vurgulan- dı YORUM ÖZTİN AKGÜÇ Boş İşlerle Uğraşmak Eskı, guzelbırdeyımvar "Abesle ıştıgal" Turkıye, bır- çok alanda abesle ıştıgal edıyor (boş işlerle uğraşıyor) boş laf uretıyor Ustyonetıcılenmızın, partı lıderlenmızın, polıtkacılanmızın buyuk bır bolumunun ayıncı ozellığı bu Boş işlerle uğraşmak boş laf uretmek Ekonomı alanında da genelde onemlı olmayan gelış- melen on plana çıkanyor onemlı gelışmeten ıse gen planlaraıtıyoryadagormezlıktengelıyoruz Ekonomı ko- nusunda bazı takıntılanmız var Borsa endeksı dovız kurlan, repo faızlen gıbı Buna karşın reel gelışmeler bızı fazla etkılemıyor Ure- tım, yatınm rakamlan genelde ılgı alanımızın dışında ka- lıyor Son gunlerde takıntılanmız arasına malı mılat gır- dı Bankalara ne kadar beyanda bulunuldu? Bloke edı- len değerienn tutarı bırkaç mılyar USD'de mı kaldı yok- sa 20 mılyar USD ye kadar ulaştı mı'' Içtenlıkle bır ıtıraf- ta bulunayım Yıllarca Malıye Bakanlığı Hesap Uzman- lığı ve daha sonra da oğretım gorevlılığı yapmış bır kışı olarak ben malı mıladın ekonomıye ne yarar sağlayaca- ğını henuz kavrayamadım Herhalde bır yaran olacak Bu denlı tartışmalara, gurultuye yol açtığına gore Borsayı malı mıladı bır yana bırakıp ekonomıdekı ba- zı cıddı gelışmelenn altını çızmeye çalışalım •Turkıye nın dışsatımı, USD'nın değer yıtırmesıne karşın genlemektedır Temmuz 1998 ayı dışsatımı, bır oncekı yılın temmuz ayına gore yuzde 4 5 oranında azalarak 2 150 mılyon USD'den 2 054 mılyon USD'ye genlemıştır Mayıs ayın- dan bu yana dışsatımımız genleme gosterıyor Yıllık baz- da dışsatımımız 26 5 mılyar USD ye genlemış durum- da Bu yıl USD'nın dığer guçlu paralara gore değer yı- tırmesı karşısında, reel olmasa bıle dışsatımımızın USD bazında artması gerekırken genlemesı, gelışmelenn, go- runduğunden daha da olumsuz yönde olduğunu gös- termektedır • Ara malları dışalımının genlemesı, sınaı uretımın du- raöanlığının bır gostergesını oluşturmaktadır Temmuz 1998 ayında hammadde ve ara malı dışalı- mı, bır öncekı yılın eş ayına gore yuzde 4 7 oranında aza- lış göstermıştır CX^k-temmuz donemı ıtbanyla hammad- de ve ara malı dışalımında artış ıse sadece yuzde bır do- layında kalmıştır • Imalat sanayıı uretım endeksı, Temmuz 1997 ayın- da daha duşuktur Imalat sanayıı uretım endeksı (1992=100) Temmuz 1997 ayında 124 9 ıken, Temmuz 1998 ayında 124 3'e gentemıştır Gerçı genleme bınde 5 duzeyındedır Ancak bır oncekı yılın temmuz ayında ımalat sanayıı uretım en- deksının Temmuz 1996'ya gore yuzde 12 7 oranında art- tığı dıkkate alındığında, bu yılkı genleyışın boyutu daha goze çarptcı olarak ortaya konulabılır • Imalat sanayıı kapasıte kullanım oranı, uretım en- deksıne koşut duşmektedır Imalat sanayıı kapasıte kullanım oranı Ağustos 1997'de yuzde 82 4 Temmuz 1998'de yuzde 80 9 ıken 1998 Ağustosu'nda yuzde 80 7'ye genlemıştır Ağustos ka- pasıte kullanım oranı hem geçen yılın aynı ayına hem de bu yılın oncekı ayına gore daha duşuktur • Kredı kullanımı belırgın bır duşuş göstermektedır Bankalara ılışkın ehmızde son bılgı 11 Eylul 1998 ta- nhı ıtıbanyladır Buna gore tum banka kredılennde artış hızı, bır oncekı yılın eş donemıne gore 1998 yılında yuz- de 86 0'dan yuzde 64 7 ye genlemıştır Bu genleme ozel tıcaret bankalanndaçok daha belırgındır Özel öcaret ban- kalannda kredı genışîeme hızı, yılın yaklaşık ılk dokuz ayın- da yuzde 84 2 den yuzde 53 8'e genlemıştır Dış tıcarette duraklama, hatta ara malı hammadde alı- mında reel gerıleme, uretım endeksınde dûşüş Imalat sanaytı kapasıte kullanım oranında genleyış banka kre- dılennın artış hızının belırgın btr şekılde yavaşlaması tum bunlar ekonomık duraklama gostergelen Ekonomımı- zın ozellıkle yılın ıkıncı yansından rtıbaren duraklamaya gıreceğı onceden gorulmuş, yetkılıler uyanlmış ıdı An- cak cıddı bır onlemalınmadı Önlemalmakbtryana du- şunulmedı bıle Vergı gelırlennın yuzde 80'ını borç faızı odemeye ayırmak zorunda kalan, daha çok boş ve gos- tenşlı işlerle uğrasan vızyonsuz hukumetlenn yapabıle- ceklen olumlu bır katkı da yok galıba 6 Dünya rekabet örgiitü kurulnıah9 ANKARA (A.\) - Rekabet Kurumu Baş- kanı Aydın Ayaydın'ın, Turkıye 1 Ulus- lararası Rekabet Sempozyumu'nda yaptı- ğı, dunya rekabet orgutu oluşturulmasına ılışkın onen, dıger ulkelenn rekabet kuru- mu temsılcılennden yoğun destek buldu \vrupa Bırlığı Komısyonu Rekabetten Sorumlu 4 No'lu Genel Mudurluk Tem- sılcısı Helmut Schroter, Ayaydın'ın one- nsını, 'degertendirmev«degerbironeri'bul- duğunu soyledı Rekabetın korunması ıçın dunya çapın- da bır sıstem oluşturulması fıknnın Dun- ya Tıcaret Orgutu ve OECD gıbı uluslara- rası organızasyonlarda da tartışma konu- su olduğunu behrten Schroter sadece sa- nayıleşmıs ulkelerde değıl, tum ulkelerde bu konuda bazı temel kurallar gelıştınlme- smın zaman alacağını kaydettı Japon Rekabet Kunımu Temsılcısı Aki- nori Lesugu Avrupa Bırlığı Komısyonu'nun goruşlenne ters duşmeyen sozkonusu one- nnın, konunun ıkılı ılışkılerde ele alınma- sını savunan ABD taranndan destek bul- mayacağını soyledı Romanya Rekabet Kurumu Temsılcısı Nicolae Şerdin de, dunya rekabet orgutu- nûn kurulmasına Turkjye'nın onculük et- mesı gerektığını savundu Şerdm, Turkı- ye'dekı Rekabetın Korunması Hakkında- kı Kanun'un, Avrupa Bırlığı uyesı sana- yıleşmış ulkelenn yasalan ayannda oldu- ğunu soyledı Yunan Rekabet Kurulu Uyesı Dimitri- os Tzouganatos da, Aydm Ayaydın'ın one- nsmı olumlu bulduğunu, ancak dunya re- kabet orgutunun oluşturutmasının zaman alacağmı soyledı YATIRIM FÛNLARI NE GETİRDİ? Yatınm Fonu Adı Hüftalılı Ynıçı Dtiısım Dejısım X % A TTP) FONIAR - M P i U , .....ıKaratafi... amukbank ATÎpı De|ı îmiakbank Htsse Sened [mtakbatıkOeîıskeflF umefKarmaFon KHpaftn. vcıınuı r Sıeorta ılATİpı İfli _..n Fon »TjpıRısseFon AîıpıpeTçken nFon I ._.jîmT ADeiısken îacırier A Tipı Karma JrateiiAOe|ışL \MMM 3 l İ 1 Yatınm Fonu Adı Haftahk Yılıçı Degışım Dejşım % % 144 ajarban* UMt Fon ıns B Tıpı Tahvıl ınansBtipıp- 1 - ınansBTıpıbkL. 'ıraat 6 Tıpı Deiıske raatBTp ükırT 'ıraat Fon-4 rtalkB Tahvıl BMIO M B D " ' ıpıTaN-B ws 8. ıklarBYahl AlfaBTıpıC AlfaBTipıf Yatınm F B Tacırier B 0 \] Â