Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 17 OCAK 1998 CUMARTESİ
HABERLER
Erbakan, MNP'den MSP'ye, oradan da RP'ye uzanan siyasal yaşammda hukukla uyuşamadı
Sfyaseti tliıı üzerine kurduSEBAHAT KARAKOYUN
ANKARA-12 Eylül 1980'deki as-
keri darbenin kapısına kilit vurduğu
Milli Selamet Partisi'nin (MSP) de-
vamı olarak 19 Temmuz 1983'te ku-
rulan Refah Partisi; tıpkı ana çıkış
noktası olan Milli Nizam Partisi
(MNP) gibı Anayasa Mahkemesi ta-
rafindan "laikliğc aykınhk" gerekçe-
siyle kapatıldı. RP' nın laıruluş başvu-
rusunu, MSP'nin Genel Başkanı Nec-
mettin Erbakan ve partı yöneticilen
"syasi yasakh" olduğu içın avukat AH
Türkmen başkanlığmdaki 33 kişi yap-
tı. Askeri yönetimin, kuruculardan
27'sini veto etmesi üzerine RP, 1983
seçimlerine katılamadı. Daha sonra
partinin başuıa getirilen Ahmet Tek-
dal. emaneti 1987'de siyasi yasakla-
nn kalkmasıyla Erbakan'a teslim et-
ti. Erbakan. 3. partisi olan RP'nin 11
Ekim 1987'deki büyük kongresinde
oturduğu genel başkanlık koltuğunu,
10yıl sonra MNP'de olduğu gibi Ana-
yasa Mahkemesi karanyla terk etmek
zoranda kaldı.
12 Eylül darbesınin kesıntıye uğrat-
tığı siyasi yaşamın yenıden hareket-
lilik kazanması ile birlikte, MSP'nin
devamı olarak 19 Temmuz 1983'te
kurulan RP'nin öyküsü şöyle:
"Milli şuur, miİH görüş" sloganla-
nnı kullanan RP, ilk kez 25 Mart 1984
yerel seçimlerine katıldı ve yüzde 4.4
oy alabildi. Bu arada RP'nin alterna-
tif program olarak sunduğu ve "ka-
bfle sosyatizmi, Arap sosyaiizmi" ya-
kıştırmasi yapılan "adil düzen"le il-
gili olarak Süleyman Karagüfle önder-
liğinde yürütülen çalışmalar, 1985'te
Erbakan'ın da katılımıyla sonuçlan-
dınldı. Adil düzen. partinin görüşü
olarak benimsendi.
28 Eylül 1986'daki milletvekili ara
seçimlerinde RP'nin oy oranı yüzde
5'eçıktı. 1987'de siyasi yasaklarkal-
dınlrnca Erbakan ve diğer MSP'liler
RP'ye döndüler. 11 Ekım 1987'de ya-
pılan 2. kongrede Erbakan, RP Genel
Başkanı oldu. 25 MKYK üyeliğın-
den 13'ü eskı MSP'lilerden oluştu,
Oğuzhan Asiltürk, Şevket Kazan, Re-
cai Kutan gıbı ısımler yönetıme hâ-
kimoldu. 29 Kasım 1987 genel seçim-
lerinde oy oranını yüzde 7.16'ya çı-
kardı. Yüzde 10 ülke barajı nedeniy-
le TBMM'de temsil edilemedi. Ancak
26 Mart 1989 yerel seçimlerinde sıç-
rama yaptı, oy oranı yüzde 9.8'e çı-
karken 5 ilde belediye başkanlığını
kazandı. 20 Ekim 1991 erken genel
seçimlerine RP-MÇP- IDP ittifakıy-
la girildi. Yüzde 6.88 oy oranı ile 62
milletvekilliği kazandı. Erbakan. Kon-
ya milletvekili seçilirken Oğuzhan
Asiltûrk. Yasin Hatiboğlu, Şev ketKa-
zan gibi eski MSP'liler de yıllar son-
raTBMM'ye gırmeyı başardılar. RP'li-
lerin TBMM'ye girmesiyle bazı so-
runlar yaşandı. Bazı RP milletvekil-
len kadın sekreter istemeyince erkek
sekreterlergörevlendırildi. 15 Kasım
1991 'de ıttıfakta bölünme oldu, ilk
olarak Alparslan Türkeş ve 18 arka-
daşı RP'den koptu. 25 Ocak 1992'de
de Aykut Edibai ve iki arkadaşı RP'den
aynldı. RP'nin TBMM'deki sandalye
sayısı istifalarla 40"a düştü.
Meclis'te 40 milletvekili ile dişli
bir muhalefet partisi kimliği sergile-
yen RP. MSP'den beri savunduğu ba-
zı radikal görüşleri yasa önerileriyle
TBMM gündemıne getirdi. Bunlar
arasında cuma günlerinin tatil ilan
edilmesi ve imamlann nikâh kıyma-
sı gibi önerileryeralıyordu. RP bu sü-
reçte Doğu ve Güneydoğu'ya yöne-
lik mesajlara ağrrlık vermeye başla-
dı. 10 Ekım 1993'te yapılan RP'nin
4. olağan kongresi öncesinde Korkut
Ozalve arkadaşlanıun RP'yekatılma-
lan gündeme geldi. Özal ve arkadaş-
lan "RP'nin kitte partisi olduğu izie-
nimi vermesL, bunun için de parti yö-
nedminde bazıisimkrin değiştirüme-
s gerektîğini'" savunuyorlardı. Parti-
nin radikal isimleri Oğuzhan Asiltûrk
ve Şevket Kazan'ın girişimleriyle Özal
ve arkadaşlannm girişimi önlendi ve
katılım gerçekleşmedi. Korkut Özal
ve arkadaşlan kongrede RP'ye katı-
lamadılar. ancak "ordule yakın&şına"
mesajını vermek için 35 emekli suba-
yın partiye katıldıklan ilan edildi. Yal-
nızca Güneydoğu ve orduya yönelik
mesajlarla yetinmeyen RP. 27 Mart
1994 yerel seçimlerine liberal, Kürt-
lere yönelik "scak" mesajlarla girdi.
Başta Istanbul, Ankara, Konya, Kay-
seri, Erzurum, Diyarbakır gibı büyük-
şehirlerolmak üzere28 ıl ve400'eya-
kın belde ve ilçe belediye başkanlığı-
nı kazandı. Yerel seçim zaferinin ar-
dından RP'nin liberal mesajlan bır
kenara bırakması dikkat çekti. 10 Nı-
san 1994'te Ankara ve Istanbul'da
"Sırp katfiamını protesto" savıyla ya-
pılan ve irtıcaı ayaklanma provasına
dönüşen yürüyüşlere RP grup toplan-
PORTRE / NECMETTIN ERBAKAN
Erbakan'ın genel başkanlığını yapüğı ilk parti olan MNP 1971 yılında kapaüldı. 1972'de MSP kuruldu ve Erbakan'ın Konya miDetvekfli adayı olarak katiknğı 1973 seçimlerinde partisi 48 milletvekili çıkarth.
DAVA ARKADAŞLARI, SİYASETADAMI ERBAKAN'IANLATIYOR:
Başkanlığını Mevcedes'ekunılupsahanatsürüyorsun
yaptıgı
tüm partiler
kapaüldı1926 yılında Sinop'ta doğdu. llköğretimini Kayseri ve
Trabzon'da, ortaöğretirnini Tstanbul Erkek Lisesi'nde ta-
mamladı. 1948"de tTÜ Makina Fakültesi'ni bitirdi. Aynı
-fakültede asistan oldu. Almanya'da doktorası-
nı yaptı. 1954'te İTÜ'de doçent oldu. 1956-63
yıllan arasında da Gümüş Motor Dizel Motor-
lan Fabrikası 'nda genel müdürlük yapu. Bu gö-
reve Nakşibendi şeyhi Mehmet Zahit Kot-
ku'nun desteğiyle geldi. Gümüş Motor, bir an-
lamda daha sonra kurulacak olan Mflfi Nizam
Partisi'nin çekirdeği oldu.
1965'teprofesörlüğeyükseidi. 1%7'deOda-
larBirliği Sanayi Dairesi Başkanlığına, 1967'de
Türkiye Odalar Birliği (TOBB) Genel Sekre-
terliğine, 1969'da da TOBB Genel Başkanlı-
ğı'na seçildi. TOBB Genel Sekreteri olduğu sı-
rada yapılan ara seçimlerde AP'nin kontenjan
listesinde yer alarak Konya'dan milletvekili ol-
mak için girişimde bulundu. Başvunı tarihi
geçükten sonra yaptıgı bu girişimin kabul edil-
mesi içm Haa AM Demirel' in arabuluculuğu işe
yaramadı ve başvurusu reddedıldı. Erbakan da
TOBB'daki görevine geri döndü. TOBB Baş-
kanı seçildikten sonra hükümetle sürtüşmeler
yaşadı. Konya"daki bazı gerici eylemlerde par-
mağı olduğu ıddialan nedeniyle hakkında so-
ruşturma açıldı ve "sakıncah" olduğu gerek-
çesiyle Ticaret Bakanı'nın emriyle görevden
alındı. 1969 genel seçimlerinde milletvekili
olmak için harekete geçti ve adaylık için AP'ye
başvuruda bulundu. Başvurusu reddedilince
AP yöneticilerine duyduğu öfkeyle Konya'dan
bağımsız aday olarak seçimlere katılma kara-
n aldı. 12 Ekim 1969 genel seçimlerinde Kon-
ya'dan bağımsız milletvekili seçildi, düşlediği
grubu kuramadı. Ancak daha sonra 26 Ocak
1970'te kurulan MflB Nizam Partisi'nin (MNP)
8 Şubat 1970'te yapılan ilk kongresinde genel
başkanlığa seçildi. Programı laikliğe aykın bu-
lunan MNP, 1971 'de Anayasa Mahkemesi'nce
kapatıhnca bir süre lsviçre'ye gitti.
1972*de MflH Selamet Partisi (MSP) kuruldu ve Erba-
kan bu partiden milletvekili adayı olarak 1973 seçimleri-
ne katıldı. 48 milletvekiliyle üçüncü parti olarak Meclis'e
giren MSP'nin seçim sonrasında yapıJan olağanüstü kong-
resinde genel başkan seçildi. 1974-78 yıllan arasında ku-
rulan MC hükümetlerinde devlet bakanlığı ve CHP-MSP
koalisyonunda da başbakan yardımcılığı yaptı.
12 Eylül 1980 askeri darbesinden sonra üç hafta Izmir
• Uzunada'dagözaltındatutuldu. 15Ekim 198O'de21 MSP
1 yöneticisiyle birlikte tutuklandı. "MSP'yi illegal bircemi-
\ yetedönüştûrmekvciaikliğea>kındavranmak"ıddiasıy-
' layargılandı,24Temmuz 198l'deserbestbırakıkiı. 1983'te
hakkında verilen hüküm Askeri Yargıtay tarafuıdan bo-
zuldu ve beraat etti. 1982 Anayasası gereği 10 yıl siyaset
yasağıyîa karşı karşıya kaldı. 11 Ekim 1987'de 4 yıldır
"emanetçiyle" yönetüen Refah Partisi'nin Genel Başkan-
lığı'na getirildi. Erbakan'ın liderliğindeki RP, 1987 genel
seçimierinden barajı aşamadığı için milletvekili çıkara-
madı. 20 Ekim 1991 seçimlerine MÇP ve IDP ile ittifak
yaparak giren RP, oylann yüzde 16.88'ini alarak 62 mil-
letvekilliği kazandı.
RP, 24 Aralık 1995 genel seçimlerinde del58 millet-
vekiîiyle parlamentoya girdi. 28 Haziran 1996'da Cum-
hurbaşkanı Demirel REFAHYOL'u onayladı. Ancak,
RP'nin izlediği politikalarla tırmanan gerilim düşürüle-
meyince Erbakan görevi, ortağj Çffler'e devrederek âu-
rumu kurtarmak istedi. Kendi deyimiyle "havada ikmal"
amacıyla 18 Haziran 1996'da ıstifasıra Cumhurbaşkanı De-
mirel'e sundu. Ancak evdeki hesapçarşıya uymadı ve hem
koltuğundan hem hükümetteo oldu.
Nakşibendi tarikatı lideri Zahit
Kotku'nun ölümünden sonra
yerine geçen damadı Esad
Coşan bir süre sonra
Erbakan'la çatıştı. Erbakan'ı
"tuz, ekmek hakkını bilmeyen
nankör insan" diye niteleycn
Coşan, 26 Mayıs 1990'da
lstanbul'da Asfa
Dershanesi'nde yaptıgı bir
sohbet sırasında Erbakan'ı şu
sözlerle eleştirdi:
"_'Cihat yapıyoruz' diyor.
'Ben cihat emiriyim' diyor.
Muhterem kardeşlerim, şu
anda bir harp \ar mı
Tiirkhe'de? Cihat kâfirlerle
olur. Sen cihat yapün mı
kâfirlerle? Afganistan'a gküp
düşmana silah atbn mı?
Mercedeslere kunıiup saltanat
sürüyorsun.
_. 40 yıldır tanışınz. 40 yıldır
desttklcdiğimiz, besledigimiz
insan. Kardeşlerimizin
parasıyla biitçesi kabarmış,
şişmiş insan. Almanya'dan
valizlerle gelen paralarla
zenginleşmiş insan. Suud'dan,
Kuveyt'ten gelen paralarla şey
yapmış insan."
Erbakan siyasi yaşamı
süresince 'duruma göre
strateji' izlerken, kendine özgü
yorumuyla her olaydan
kendine pay çıkararak zaman
zaman yakın çevresindekileri
bile şaşırttı. MSP
kuruculanndan Malatya
Milletvekili Turtıan Akyol,
Erbakan'ı şöyle tanımlıyordu:
"Hocalastikgjbidir.
Basıyorsun, varm assı oluyor.
Ezdim sanıyorsun. Bıraktığm
zsunan eski haline geih«riyor.n
MSP Manısa Milletvekili"M.
Gündüz Sevilgen de Erbakan 'ı
şöyle anlatıyordu:
"Erbakan şayet kendi
düşündüğü gibi bir karar
çıkaramamışsa cok farkh bir
karann tatbik edilme şansı hiç
yoktur. Çunkü Erbakan kendi
istediği karan çıkartmak için
tekrar tekrar, bıkmadan
usanmadan konuyu gündeme
geririr. Milleti bıkünr. Sonunda
herkes, 'Lanet olsun, senin
dedığin olsun' der."
Milli Selamet Partisi
Gümüşhane Milletvekili
Orhan Akkoyunlu da
Erbakan'dan söz ederken
"Hoca'nın hayaline kurşun
sıksan yetişmez" dıyordu.
Kapatılmayı getiren maddeler
# Anayasa'nın 68. maddesinin 4. fikrasına göre, siyasi partiler,
tüzük ve programlan ile eylemlerinin devletin bağımsızlığına, ûlkesi
ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne, insan haklanna. eşitlik ve
hukuk devleti ilkelerine, millet egemenliğine, demokratik ve laik
cumhunyet iIkelerine aykın olamaz; sınıfveya zümre dıktatörlüğünü
savunmayı ve yerleştirmeyi amaçlayamaz; suç işlenmesini teşvik
edemez.
0 Anayasa'nın 69. maddesıne göre, bir siyasi partinin 68.
maddenin 4. fikrası hükümlerine aykın eylemlerinden ötürü temellı
kapatılmasına, ancak, onun bu nitelikteki fîillerin ışlendığı bir odak
haline geldiğinin Anayasa Mahkemesi'nce tespit edilmesi halınde
karar verilir. Temelli kapatılan birparti bir başka ad altında kurulamaz.
Bir siyasi partinin temelli kapatılmasına beyan veya faalıyet-
leriyle sebep olan kuruculan dahil üyeleri. Anayasa Mahkemesi'nin
temelli kapatmaya ilişkin kesin karannın Resmi Gazete'de gerekçeli
olarak yayımlanmasından başlayarak beş yıl süreyle bir başka
partinin kurucusu, üyesi, yöneticisi ve denetçisi olamazlar.
Yabancı devletlerden, uluslararası kuruluşlardan ve Türk
uyrukluğunda olmayan gerçek ve tüzel kişilerden maddi yardım alan
siyasi partiler temelli olarak kapatılır.
Siyasi partilerin kuruluş ve çalşmalan, denetlenme ve kapanlmalan
ile siyasi partilerin ve adayIann seçim harcamalan ve usulleri
yukandaki esaslar çerçevesinde kanunla düzenlenir.
# Anayasa Mahkemesi'nin 84. maddesinin son nkrasma göre,
partısinin temelli kapatılmasına beyan ve eylemleriyle sebep olduğu
Anayasa Mahkemesi'nin temelli kapatmaya ilişkin kesin karannda
belirtılen milletvekilinin milletvekilliği, bu karann Resmi Gazete'de
gerekçeli olarak yayımlandığı tarihte sona erer. Türkiye Büyük
Millet Meclisi Başkanlığı bu karann gereğini derhal yerine getirip
Genel Kurul'a bilgi sunar.
# Siyasi Partiler Yasası'nın 107. maddesine göre, Anayasa
Mahkemesi karanyla kapatılan siyasi partinin bütün mallan Hazine'ye
geçer. Kapatılma karannı Bakanlar Kurulu uygular.
REFAH PARTİSI'NİN 'KARA CUMA 'SINDAN NOTLAR
Erbakan soğukkanlı, milletvekilleri sinirliANKARA (Cumhunyet Büro-
su)- tki yüksek mahkemenin. RP
ve DYP Genel Başkanı Tansu Ç0-
ler hakkında verdiği iki ayn ka-
rarla. 16 Ocak 1997 günü RE-
FAHYOL ortaklan için "kara cu-
ma" olarak tarihe geçti.
• Güne sakin başlayan baş-
kent. Erbakan'ın Başbakan Me-
sut Yümaz ve DYP lideri Tansu
Çiller'le TBMM'de görüşeceği
haberi üzerine hareketlenmeye
başladı. Arkasından, Anayasa
Mahkemesi'nin karannı saat
15.00'te açıklayacağının duyu-
rulması üzerine Necmettin Erba-
kan son siyasi manevrasını "in-
san haldan, dayamşma ve özgür-
lük" konusunda işbirliği isteye-
rek yaptı.
• Erbakan, Yümaz'la görüşme-
ye 5 dakika gecikmeli olarak
14.05'te başladı. Erbakan'a, Lüt-
fü Esengün. Salih Kapusuz, Re-
cai Kutan,Oğuzhan Asiltûrk, Te-
mel Karamollaoglu'nun da arala-
nnda bulunduğu kurmaylan Ba^-
bakanlık makamının önüne kadar
eşlik ettiler. Erbakan'ın, "zorald"
gülümsemeye çalıştığı gözlenir-
ken, Kutan ve Asiltürk görüşme-
de hazır bulundular.
• YılmazTa 1 saat kadar gö-
rüşen Erbakan, daha sonra do-
landıncı Parsadan'a örtülü öde-
nekten para verdiğinin Yargıtay'ca
onanmasıyla Yüce Dıvan'da yar-
gılanma yolu açılan eski ortağı
Tansu Çiller'i ziyaret ettı. Erba-
kan, RP Genel Başkanı olarak
girdiği Tansu Çiller'in yanından.
partisini ve mılletvekilliğini "kay-
betmiş'' olarak çıktı.
• Kararı. Çiller'in yanında bu-
lunan Erbakan'a, basm danışma-
nı Fikret Ozkan, yazılı bir notla
iletti. Erbakan'ın notu okuduk-
tan sonra "hayırlı olsun" demek-
le yetindiğı öğrenildi. Televizyo-
nun açılmadığı görüşmede Çil-
ler'e de haberi Özel Kalem Mü-
dürü Akın İstanbutlu ılettı. Erba-
kan. "Bu kararia hukuk sadece bir
yerinden değil40 yerinden parca-
İannuşbr" sözleriyle ilk yorumu-
nu Çiller'e yaptı.
• Karar, RP Genel Merkezi'nde
ölüm sessizlıği yarattı. Gazete-
cilerin binaya girmesine izin ve-
rilmezken, televizyon ve duvar
saati gibi
u
yükte hafîf pahada
agır" mallar partililer tarafından
taşındı.
• Karann açıklanmasının ar-
dından RP milletvekilleri, parti-
nin Meclis'teki grup odasına akın
etti. Karann şokunu yaşayan mil-
letvekilleri, ilk başta tepkilı ve
gergin olarak gazetecilerin soru-
lanna "ters" yanıtlar veTdiler.
RP'liler, kendilerine "geçmiş ol-
sun" diyenlere, "Asıl demokrasi-
yegeçmiş olsun, bizebir şevohnaz"
dıye tepki gösterdiler.
• RP lCınkkale Milletvekili
Mikail Korkmaz ise "Bu işe baş-
ladığunızda sadece Erbakan var-
dı, sonra 150 kişi olduk. O zaman
elimizde simh vardı. şimdi para-
nuz da, çevremiz de var, her şey
daha kolay" dıyerek meydan oku-
du.
• Erbakan Çiller'le görüşme-
sinin ardmdan makam odasında
kurmaylanyla bir araya gelerek
değerlendirme yaptı. Bu sırada,
Mikail Korkmaz ile Erbakan'ın
hukukçu danışmanlanndan Kah-
ramanmaraş Milletvekili Musta-
fa Kamaiak'ın, Erbakan'ın grup
odasında ağladıklan öğrenildi.
• Siyasetten 5 yıl yasakJanan
Şevket Kazan, karan. kalp spaz-
mı geçirdiği gerekçesiyle kaldı-
nldığı Ahmet Örs Hastanesi 'nde
tedavi alrındayken öğrendi.
• RP'nin kapatıldığma ilişkin
haberin televizyonlardan naklen
yayımlandığı dakikalarda RP'li
Melih Gökçek'in yönetimindeki
Anakent Belediyesi EGO Genel
Müdürlüğü'nde "RPMarşT ça-
lındı. Hoporlörlerden binaya ya-
pılan marş yayını yaklaşık 5 da-
kika sürdü.
tısında destek veren Erbakan, göste-
rileri "halk avaklanmasu sosv-al pat-
lama" olarak niteledi. Erbakan bu-
nunla yetinmeyerek partısinin kapa-
tılmasının dayanaklan arasında yer
alan açıklamasını da yapü. Erbakan'ın
"RP iktidara gelecek. adil düzen ku-
rulacak. Sorun ne; geçiş dönemi sert
mi olacak yumuşak mı oiacak? TaÜı
mı olacak, kanu mı; 60 milybn buna
karar verecek" şeklindeki sözleri bü-
yük tartışmalara yol açtı.
Bu süreçte RP'nin parasal kaynak-
lan da tarüşma konusu olmaya baş-
ladı. Kaddafi'nin İslamı devrimı yay-
gınlaştırmak amacıyla kurdugu Lib-
ya Islama Çağn Cemiyeti'nin RP'ye
500 bin dolarlık yardımda bulundu-
ğuortayaçıkn. RP'yeAvrupa Milli Gö-
rüş Teşkilatı aracıhğıyla önemli öl-
çüde para aktanldığı sap-
tandı. Bu tartışmalar stra-
sında RP'nin gızli kasası
olarak bılınen Süleyman
Mercümek ismi sık sık
gündeme geldi. RP'nin
Bosna'ya yardım savıyla
başlattığı kampanyada
toplanan paralann, Mer-
cümek'in kişisel hesabı-
na aktanldığı ortaya çık-
tı ve TBMM'de bir araş-
tırma komisyonu kurul-
du.
Bu gelişmeler yaşanır-
ken 24 Aralık 1995 ge-
nel seçimlerine gelindi.
RP yüzde 21.40 oy oranıy-
la seçimlerden birinci par-
ti olarak çıktı ve bu kez
158 milletvekiliylebirin-
ci parti olarak parlamen-
toya gırdı. Cumhurbaşka-
nı Süleyman Demirel in
hükümetı kurmakla gö-
revlendirdiği Erbakan ba-
şanlı olamayınca, 3 ay sü-
ren MesutYdmazbaşkan-
hğında ANAYOL kurul-
du. ANAYOL ortaklığı-
nın bozulmasından sonra
Erbakan, DYP Genel Baş-
kanı Tansu Çiller'le an-
laşarak 28 Haziran
19%'daREFAHYOLhü-
kümetıni kurdu.
llkkezbaşbakanlıkkol-
tuğuna oturan Erbakan,
ilk günlerde "uzlaşmaa"
bir görünüm vermeye ça-
lıştı. Ekim 1996'daki 5.
büyük kongreye başba-
kan olarak katılan Erba-
kan, uzlaşmacı görünü-
münü pekiştirmek için
Atatürkçülük ve laikliğe
sahip çıktğı mesajını ver-
meye çalıştı. RP iktidar-
da "tatayyeci'' anlayışını
sürdürürken bir süre son-
ra Erbakan ve arkadaşla-
nnın gerçek kimlikleri ön
plana çıkmaya başladı.
Erbakan. lran'dan başla-
yan 10 günlük bır Doğu
seferine çıkarak çatışma-
nın ilk işaretlenni verdi.
Ardmdan başörtüsü tar-
tışması yeniden ülke gün-
demıne getirildi. Bunun-
la da yetinilmedı ve Erba-
kan Taksim'e cami tarnş-
malannı körükledi. Kur-
ban derileri ve karayoiu ile
hac, ıftar mesaisi tartış-
malan gerilimi nrmandır-
dı. Ve son olarak Sin-
can'da RP'li Belediye
Başkanı Bekir Yüdız'ın
düzenlediği ve şeriat pro-
vasına dönüşen Kudüs ge-
cesi, 28 Şubat kararlarmın
gerekçesi oldu. 28 Şu-
bat'ta yapılan ve 9 saat
süren Milli Güvenlik Ku-
rulu (MGK) toplantısın-
da irtica tehlikesine dik-
kat çekildi ve toplantidan
18 maddelik önlemlerpa-
keti çıktı.
MGK kararlannın Er-
bakan tarafindan imzası
da tartışmalı oldu. Üç gün
gecikmeyle ımzayı atan
Erbakan. "kararbradegfl
prosedüre imza atogını"
öne sürdü. Bu gelişmeler
DYP'deolduğu gjbi RP'de
de çalkantıya yol açtı.
TBMM'de art arda genso-
nılar gündeme gelmeye
başladı ve 21 Mayıs
1997'deYargıtay Cumhu-
nyet Başsavcısı Vural Sa-
vaş'uı hazniadığı iddiana-
me ile RP'nin kapatılma-
sı için Anayasa Mahke-
mesi'nce dava açıldı.
Bu süreçte ilk kez
RP'den istifalar gündeme
geldi. Iddianamede ısmi
geçen üç milletvekilinin
danışıklı istifalanyla bır-
likte RP'nin TBMM'deki
sandalye sayısı 150'ye
düştü. Bır yandan MGK
kararlan biryandan da ka-
patı Imadavasıylakapana
kısılan RP, çıkış yoluara-
maya başladı. Bu sırada
Erbakan. tek çıkış yolu
olarak ortağı Tansu Çil-
ler'in "kotaık degisiıııi"
önerisine onay verdi. Bu,
RP içinde de tartışmalara
yol açtı. Ancak Erbakan,
18 Haziran 1997'deistifa-
sını Demirel'e sundu.