Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyet
Imrivaz Sahibi: Berin Nadi
Genel Yayın Yönetmenı: Orhan Erinç
9 Genel Yayın ICoordınatöru. Hikmet
Çetinkaya • Yazuşlen Müdürlen: tbrahim
Yüdız - Dinç Tayanç # Sonımlu Müdür.
Fikret Ilkiz 9 Haber Merkezı Müdürü
Hakan Kara •Gö*fel Yonetmen: Fıkret Eser
Dış Haberier Şinasi Danışoglu • tstıhbarar Cengiz
Yıldınm • Kultür Handan Şenköken 9 Spor
Abdülkadir Yücelman 9 Ekonomı Seda Oguz
# Makaleler Sami Karaören # Duzelıme Abdullah
Yaacı#Fotoğraf Erdoğan Köseoğlu •Büa-Belge
EdibeBuğra^YurtHaberien MehmetFaraç
YâyınKurulu İttıanSel(uk(Başkan),
Orhan Erinç. Oktay Kurtböke.
HikmetÇetinka>a. Şûkran Soner,
Ergun Bakı, Dinç Ta\anç, tbrahim
^ ıldız. Orhan Bursalı. Mustafa
Balba>. Hakan Kara.
Ankara Temsılcisı: Mustafa Balbav Aatürk Bulvan No:
125. Kaf4. Bakanlıklar-Ankara Tel: 4195020 (
7
hat>, Faks-
4195027 • lzmır Temsılcısi Serdar Kızık, H Zıya
Blv 1352S 2'3Tel:4411220, Faks:4419117»Adana
Temsilcisi: Çetin Yiğenoğlu. tnönü Cd 119 S No. 1 Kat: 1.
Tel: 363 12 11. Faks: 363 12 15
Müessese Müdürü Üstün Akmen #
Koordınatör Ahmct Korulsan 9
Muhasebe: Bülenl Yener^Idare Hüseyin
Gürer • lşletme Önder Çeük • Bıİgı-
Işlem Nail İnal # Bılgısavar Sıstem
Mürihet Çiler • Sanş Fazilet Kuza
MEDYA C: • \ onetım Kurulu
Başkanı - Genel Müdur Gülbin
Erduran • ICoordınator Reha
Işıtman 0 Genel Mudur Vardımcısı
NUne Akdağ Tel 514 0" 53 -
5139580-513846O61.Faks 5138463
Ya>ımla>an *e Basan: Yeıii Gün Haber Aıan^ı. Basın \e YayıncJık A Ş
Turkocajh Cad 39 41 Cagaloğlu 34334 Ist'PK 246 tstanbul fel |O 212ı 512 05 05 (20 hat) Faks |O 212» 511 85 95 26EYLÜL1997 İmsak: 5.22 Güneş: 6.48 Öğle: 13.03 Ikındi: 16.23 Akşam: 19.03 Yatsı: 20.24
Aydın Tolan
rektamlapda
• Haber Merkezi - Geçen
günlerde yaşamını yıtiren
tiyatro sanatçısı Aydın
Tolan, Laz Bakkal Amca
tiplemesiyle sevenleriyle
tekrar buluşuyor. Baycan
Çiklet ve Gıda Sanayii'nin
'Fıkra sakızlan" için kamera
önüne çıkan Tolan "ın,
ölümünden sonra da bu
reklamda yaşamaya devam
edeceği bildirildi.
Dil Bayramı
kutlanıyor
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Dil Derneği ile
Pen Yazarlar Demeği. 65.
Dil Bayramı'nı Ankara ve
Istanbul'da düzenlenen
törenlerle kutluyor. Ankara
Milli Kütüphane Salonu'nda
bugün yapılacak ''Dil
Bayramı ve Söylev'in 70.
Yıh" törenini Mehpare
Çelik sunacak. Söylev'in
özellikle genç kuşaklara
tanıtılması, eğıtim dizgeleri
içinde yer alması içın
yetkililere çağn yapılacak
olan törende. Dil Derneği
Ömer Asım Aksoy Ödülü
de, "Türkçe Sesdizimi" adlı
kitabıyla Dr. Ömer
Demircan'a verilecek.
Köpriiye otobüs
yoiu isteği
• tstanbul Haber Servisi -
Istanbul Otobüs Sahipleri ve
tşletmecileri Esnaf Odası, 1.
Boğaziçi Köprüsü'nde İETT
otobüsleri ile birlıkte
'otobüs yolu' uygulamasına
geçilmesi halinde 100 bin
yolcu taşıyacaklannı.
böylelikle 3"üncü boğaz
köprüsü tartışmalanna
altematif bir çözüm
getireceklerini açıkladı.
tstanbul Otobüsçüler Esnaf
Odası Yönetim Kurumu
üyesi Mehmet An imzah
açıklamada. mevcut
Boğaziçi köprülerinden
geçen taşıtlann büyük bir
bölümünün özel araç
olduğuna dikkat çekildi.
Ekranda şiddete
bakanlık uyarısı
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - tçişleri Bakanı
Murat Başesgioğlu,
çocuklann şiddet içerikli
programlardan korunması
için RTÜK'ün gerekli
önlernleri almasını istedi.
Başesgioğlu, haber
programlannda uçucu
madde kullanımı ile ilgili
bölümlere yer verilmemesi,
sokakta yaşamayı özendirici
yayuılann engellenmesi
gerektiğini bildirdi.
Gen tedavi
merkezi açıldı
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Hacettepe
Cniversitesi, Türkiye'nin ilk
Gen Tedavi Merkezi ile yeni
acil servis ünitesi, dün
Cumhurbaşkanı Süleyman
Demirerin de katıldığı
törenle açıldı. Demirel,
hedefin dünya seviyesinin
gerisinde kalınmaması
olduğunu kaydederek,
bunun için devletin bütün
kurumlanna büyük iş
düştüğünü anlattı. Hacettepe
Üniversitesi Rektörü Prof.
Dr. Süleyman Sağlam, 4 bin
kişiye ait çalışma için
DNA'lann bankaya
alındığını söyledi.
Zeki Müren'in
kasası boş çıktı
• BODRUM (AA) - 'Sanat
Güneşi' Zeki Müren.
ölümünün birinci yılında
önceki gün, değişik
kentlerde çeşitli etkinliklerle
anılırken, Mehmetçik Vakfı
ve Türk Eğitim Vakfı 'na
bıraktığı malvarlığı ile ilgili
ıncelemeler, Bodrum Tereke
Hâkimliği gözetiminde
sürdürüldü. Yapı Kredi
Bankası Bodrum Şubesi'nde
Zeki Müren'e ait kasa,
Tereke Hâkimi Özen Uysal
gözetiminde açıldı. Kasanın
tamamen boş olduğu tespit
edildi.
Bazı pilotlar, Atatürk Havalimanı'nm tehlikeli olduğu görüşünde birleşiyor
4
Pîst 700 metre lasa' iddiasıSAADETLSLU
Atatürk Havalimam'nda
kazalann meydana geldıği
06-24 pıstinin 700 metre
kısa olduğu, kazalann bu
nedenle meydana geldıği
vurgulandı. 30 yıh aşkınbir
süredir pilotluk yapan
THY'nin bir kaptan pilo-
tu, bütün kazalann bu pist-
te meydana geldiğine dik-
kat çekerek "Ataköy'den
gelirken bu pistin başında
otomatikyaklaşma da yok.
Burası dünyanın en tehli-
keli havalimanı" dedı.
Devlet Hava Meydanla-
n tşletmesı (DHMİ) yetki-
lileri ıse pistin uygun oldu-
ğunu vurgulayarak "Böyle
ounasa buraya uluslarara-
9 uçakfirmaİangüvenerek
iner mi" diye sordu.
Istanbul'daki Atatürk Ha-
• İddialan haksız bulan DHMİ
yetkilileri ise şöyle diyorlar: "Pisti
iyi tanıyan pilot, kaza yapmaz.
Buraya ABD'nin Delta Havayollan
iniyor, Singapur Havayollan'nın
747'si iniyor. Güvenli olmadığım düşünseler bu
firmalar uçaklannı indirir mi?"
• Lastiklerden yere yapışan yağlann da uçaklar
için büyük tehlike oluşturduğunu ifade eden bir
kaptan pilot, "Özellikle yağmurlu havalarda bu
yağlar, uçaklann kaymasına neden oluyor" diyor.
vaalara'nın dünyanın en teh-
likeli havalımanlanndan bı-
ri olduğu belirtildi. Zama-
nmda alınmayan tedbirler
yüzünden iniş kalkış yapan
uçaklar kadar cevrede yaşa-
yanlann da büyük bir teh-
like içinde olduğunu belir-
ten 37 yıllık kaptan pilot.
"Ciddi bir kaza olsa,çevre-
de ne insan kahr ne de ev"
dedi.
Son üç yıl içinde 6 kaza-
nın meydana geldiğı 06-24
pistinin 700 metre kısa ol-
duğunu söyleyen pilot, şöy-
le devam etti:
"Bu pisteinen pOotlarkı-
sa olduğu için mesafeyiayar-
layamıyor. Pistinortasndan
inince pist dışına çıkıyoriar.
Özal zamanında Florya, ya-
hlaria donankh. Ashndaora-
da ikinci bir pist \apılması
düşünülihordu. BH yalılar
hâlâ kaçak. Atatürk Hava-
limanrnın çok yakınında
yoğunbiryertesnnvar.Nor-
mal şarüarda yerieşim ha-
vaalanına en az 5'er kflo-
metreuzakhktaofanah. Ama
biz bumuna kadar girmişiz.
Örneğin Flona'da. l çağın
biri pist dışına çıkacak olsa
5 tane apartman param-
parçaolur. Vakındakara\ol-
CounttyMüzik Ödülleti
Kültür Servisi - 31. Country Müzik Ödülleri
önceki akşam sahiplerini buldu.
Sunuculuğunu Rick> Skaggs'ın yaptığı
gecede "yüın en iyi single'ı" ödüliinü
'Strawberry Wine' isinıli albümü) le Deana
Carter aldı. Carter ödülünü aürken
sevinçten sunucu Skaggs'a şankiı (şağda).
"Yİİın albümii" ve "yüın erkek şarkıcısr
ödüUerine George Strait la>ık göriilürken.
"Yüın kaduı şarkıcısı" ödülünü Trtsha
Yearwood aldı. "Horizon"' ödülüne ise,
country müzik dünyasında gerçekleştirdiği
başanlı çahşmalanyia LeAnn Rimes layık
görüldü (solda). ABD'nin Nashville
kentinde düzenlenen ödül töreninde a>nca
Toby Keith. Sting ile birlikte sahneye çıkü
(üstte).(Fotoğraflar: REUTERS) "
Ülkeler Türkçe 'besleniyor'
CELALYILÎMAZ
İZMİR- Atatürk'ün önderliğinde
1932 yılında Dolmabahçe Sarayı'nda
toplanan ve "26 Eylül Dil Bayramı"
olarak kabul edilen "1. DU Kurulta-
>i"nın 65. yıldönümü çeşitli etkin-
liklerle kutlanıyor.
Ege Üniversitesi (EÜ) Edebiyat
Fakültesi Türk Dili Bölümü Yeni
Türk Dili Anabilim Dalı Başkanı
Prof. Dr. Günay Karaağaç'ın son
araşormasuıa göre Türklerin "beslen-
me >« ghim-kuşam kültürü"nün ürü-
nü bin 500"ü aşkın kelime, Balkan-
lar, Rusya, Türki Cumhuriyetler ve
Doğu Avrupa uluslannın dillerinde-
ki yerini koruyor.
Prof. Dr. Karaağaç, halen Farsça,
Arapça, Rusça, Romence. Bulgarca,
Sırp-Hırvatça, Arnavutça. Yunanca
ve Macarca'da da kullanılan Türkçe
kelimeleri saptadığını %-urgulayarak,
"Türkçe'nin, komşulanna tarun ve
tahıla da> alı >i>ecekle. pamukve be-
zedayalı giyecek adlannı sunmuş o\-
ması, bozkır kuşağı kadar tarun ku-
şağınuı da Türklerin yerieşim bölge-
si olduğunu göstermektedir" dedi.
Prof. Dr. Günay Karaağaç. bes-
lenme kültürüyle ilgili 786; giyim-
kuşam kültürüne ilişkin 739 kelime
olmak üzere, toplam 1525 kelime-
nin Farsça, Arapça. Rusça, Romen-
ce. Bulgarca, Sırp-Hırvatça, Arna-
vutça, Yunanca ve Macarca dilleri-
ne Türkçe'den geçtiğini belirterek,
"Farsça, Rusça, Macarca ve Arap-
ça'ya verilen kelimekrdeki Türkçe
kaynaklıkk oranının, Balkan dilleri-
ne geçen kelimelere göre yüksek ol-
duğu görülmektedir. Bu da söz ko-
nusu kelimelerin, Balkanlar'a Os-
manh İmparatorluğu de>rinde ta-
şuınuş ohnasındandır" dedi.
Araştırmacı Remziye Eryılmaz
'Türkiye çevreye
ilgi göstermiyor'
ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Türkiye, imzala-
dığı uluslararası çevre anlaş-
malarına uymuyor. Çevre
araştırmacısı ve eğitimcı
Remziye Eryıunaz. "Çevre
Anlaşmaları ve üygulama-
lar" başlıklı araştırmasında,
Türkiye'de, altma imza ko-
nulan çevre anlaşmalanna
çelişkili uygulamalar yapıl-
dığına dikkat çekti. Eryıl-
maz'm araştırmasında yer
alan bilgiler şöyle:
Birleşmiş MiDeÜer (BM)
Çevre Deklarasyonu: Türki-
ye'nin de onayıyla 5 Haziran
1972'de kabul edildi. Türki-
ye'de, toplum çıkarlanna de-
ğil, ^bancı sermayeye yöne-
lik yatınmlaryapüıyor. Nük-
leer santral kurma ve siyanür-
leme yoluyla altın üretme gi-
bi çe\Te ve ınsan sağlığına za-
rar verecek kararlar aliniyor.
Akdeniz Özel Koruma
Alanlan Protokolü: 15 Ocak
1976'da imzalanan protoko-
lü, Türkiye 29 Eylül 1989'da
kabul etti. Türkiye'de, özel
çe\Te koruma bölgelerinde
kaçak yapılaşma oluyor. Ka-
rar aşamalannda halkın dü-
şüncesi sorulmuyor. SİT
alanlan, doğal ve tarihi gü-
zellıkler yağmalanma tehli-
kesi altında.
Dünya Kültür ve Doğal
Mirasın Korunması Sözleş-
mesi: 21 Kasım 1972'de ka-
bul edildi. Türkiye, 14 Şubat
1983"de imzaladı. Sözleşme,
'tarihi kentlerdeeskijBpüa-
ruı kültür mirası olarak ka-
bul edilip korunması" ama-
cını taşıyor. Türkiye'de tari-
hi yapılar yeterince korunmu-
yor. Birçok yörede eskı ya-
pılar yıkılmaya terk edilmiş
durumda.
AGİG Deklaras>onu-Pa-
ris Şartı: Türkiye'nin de ka-
bulüyle 20 Kasım 1996'da
imzalandı. Anlaşma hüküm-
leri. "demokrasiye, insan
haklanna ve çevreye saygüı
bir duzeni, hükUmet dışı ör-
gütlerin karar ve uygulama
aşamalannda Lşbirligi" ama-
cını taşıyor.
Kanguruyla boks maçı
Önceki gün Varşova'da başlayan uluslararası
sirk festrv aline kaülan Moskova Sirki olağanüs-
tü performansıyla büyük beğeni topladı. Gös-
teriden önce Moskova sirkinin maskotu kangu-
ru Tonikile bakıcısı Valeva Afanasyev'in arasın-
da bir boks maçı provası yapıldı. f onik kuyruk
avantajını kullandığı için taraflar arasında üs-
tünJük sağlanamadı. (Fotoğraf: REUTERS)
lan da olmamah. Bu şekil-
de bir düzenleme yapılma-
sına izin verenler, havaala-
nının ne olduğunu bilmi-
yormuş, cahilmiş.'"
DHMİ yetkilileri. pistle-
rin uzunluklannın değişebi-
leceğıni belirtti. 06-24 pis-
tinin uluslararası standart-
lara uygun olduğunu vurgu-
layan yetkililer, şöyle de-
vam etti:
"Bir kere burasııun teh-
likeU olduğunu düşünen bir
pilot niye inip kalkıyor. Pis-
ti iyi tanıyan pilot kaza yap-
maz. Bu pist pilot hatasına
izin vermiyor. Pist, Atatürk
Havalimanı'nm deniz se\>
yesine göre y-apüıruşür. Dün-
y&Aa benzerleri var. Bura-
ya ABD'nin Delta Havayol-
lan iniyor, Singapur Hava-
yoDan'nın 747'si iniyor. Gü-
venli olmadığım düşünse-
ler bu firmalaruçaklannı in-
dirir mi? \abancı gözünün
yaşına bakmaz. 'Uçağımı
indirmiyorum' der. Pilotlar
aüp tutmadan önce kendi
hatalanna bakmata."
21 Ağustosl996tarihin-
de yine aynı pistte Mısır Ha-
vayollan'na ait Boeing 707
tipi yolcu uçağı kaza yaptı-
ğında zamanın Ulaştırma
Bakanı Ömer Barutçu, pis-
tin uluslararası standarlara
uygun olduğunu söylemiş-
ti. Zamanın Turizm Bakanı
Bahattin Yücel ise havaala-
nının büyütülmesı gerekti-
ğini belirtmiştı.
Lastiklerden yere yapı-
şan yağlann da uçaklar için
büyük tehlike oluşturduğu-
nu ifade eden kaptan pilot,
"Özellikle yağmurlu hava-
larda bu yağlar, uçaklann
kaymasına neden oluyor.
Uluslarası havaalanlannda
yağlar temizlenirken bizde
yoğunluk yüzünden yapıl-
mıyor. Günde 100-150 uçak
inip kalkıyor" dedi.
Kaptan pilot şunlan söy-
ledi:" Cep telefonlan \e lap-
toplar kcsinliklc ucak için-
de kullanılmamalı. L çaklar
buradan aldıklan sinyaller-
le sağa sola gidiyor. Bir gün
kazaolabilir.OzeUikleTürk
yokular bu duruma dikkat
etmiyor. Yçağın düşebilece-
ğini duşünmmortar. Özellik-
le tekerieklerin açüdığı za-
manlar büyük tehlike at-
lanlry or."
Bakanlık göreve çağrıldı
SİT alanlannm
yağmasma tepki
tstanbul Haber Servisi -
"SİT alanlannm yağma-
lanmasTna yol açacak Ba-
kanlar Kurulu kararaame-
sine Mımarlar Odası ts-
tanbul Büyükkent Şube-
si'nden sert tepkı geldi.
Kararnameyle 7 ilin doğal
ve tanhı önemi bulunan
bölgelerinde yeni turizm
merkezleri açılması öngö-
rülüyor. Mimarlar Odası
yetkilileri. Koruma Genel
Müdürü AltanAkat'ın Ko-
ruma Yüksek Kurulu'nu
bilimsellikten uzaklaştır-
dığını, bu anlayışın da kay-
gıyı arttırdığını vurguladı.
Gazetemızin dünkü sa-
yısında yayımlanan "StT
alanlan yağmalanacak"
başlıklı haberimizle ilgili
bir yazılı açıklama yapan
Mimarlar Odası tstanbul
Büyükkent Şubesi, 7 ilde
StT alanlannı tehlikeye
düşüren Bakanlar Kurulu
kararnamesiyle ilgili ola-
rak Kültür Bakanlığf nı
göreve çağırdı. Açıklama-
da, turizm merkezlerinin
ilanlannın önlenmesi iste-
nerek, "Sonyıllardabilim-
sellikten ve kamu yaran
anlayışından uzaklaşün-
lan Koruma Yüksek Kuru-
lu ve Bölge Koruma Kurul-
lan yeniden yapılandınl-
madan ilan edilecekturizm
merkezleri yeni tahribat-
lara yol açacaknr" denıl-
di.
Açıklamada şu görüş-
lereyerverildi: ""Bilindiği
gibi yaklaşık 10 yıl önce bir
12 Eylül üriinü olan Turiz-
mi Teşvik Yasası'na daya-
nüarak daha çok büyük
kenflerimizin en değerii ke-
simlerinde bulunan par-
seller turizm alanlan Oan
edilmiş, hızlı bir teşvik kre-
disi ve arsa tahsisi kam-
panyasına girişilmiştir. Bu
uygulamanın ürünlerin-
den olan Park Otel, Oök-
kafes. Swissotel, Conrad
Oteli'ni anımsamak, ama-
cın sergilenmesi bakunın-
dan vararlı olacaktır.'
e-posta : tan (a prizma.net. tr
SÖYLEŞİ ATTİLÂİLHAN
Paraya 'Endeksli' Gençlik 'Üretimi'!
Tıknaz bir oğlan: moda öyle olduğundan, seyrek
sakal yüzünde eskitilmiş; intemet haberleşme-
si dilinden düşmüyor, sayısız elektronik flört edin-
miş de, Milano, Londra, Münih demeyip kırıştırı-
yormuş! Kırmızı Alfa Romeo sporarabasmdan, 'kü-
çük' bir kral gibi indi, Boğaz'da tur attığı deniz mo-
toru, on milyar mı neymiş!
Hayrola? Yeni bir senaryo için, 'tip' mi uyduruyo-
rum? Yazsaydım, belki de 'abartılmış' diyebileceği-
miz bu 'tip' gerçeğin ta kendisi 'ecnebi' dille öğre-
tim yapan bir kolejde okuyor, yani 'liseli'; aklı fikri 'ko-
lay ve çabuk' para kazanmakta; 'koiay ve çabuk' çap-
kınlık etmekte: sefahati 'aşk' sanmaktadır, adam
kazıklamayı, 'ticaret'! Tam bir 'pislik!'
Özal 'fraAisfomTasyon'uylabaşlamış.Çiller'in 'de-
ğişim 1 ile gelişmiş 'liberal' ve 'alafranga' öğretim ve
eğitimin, 'ürettiği' tip, üç aşağı beş yukan budur: ya
bunun iki parmak üstünde görünür, ya iki parmak
attında; aralannda derece farkı olabilir, mahiyet far-
kı olmaz! Bu öğretim idrakinin, sorumluiuğunu 'müd-
rik', yurt ve millet -dolayısıyla tarih- bilindne sahip,
'yurrfaş'yetiştiren, 'erken'cumhuriyet dönemi 'ma-
arifinden'ne kadar uzakta olduğu. açık ve seçik gö-
rünmüyor mu?
'Liberal've'alafranga', aynı zamanda 'paraya en-
deksli' gençlik üretimi, ortaya 'yurttaş' değil. elbet-
te 'tüketici' çıkanyor ama, onun da 'kötüsünü'! Bun-
lan ben uydurmuyorum, binlercegenç arasında ya-
pılmış bir kamu araştırmasının sonuçlan gösteriyor.
Ister misiniz, şöyle bir göz atalım?
ibret verici bir tablo!..
A raştırmayı gerçekleştiren, Bilimsel Eğitim ve Kül-
M t ü r Vakfı (BİLSES), Izmir'de toplam 4 bin 600
genç üzerinde 'çalışmış', çeşitli anket sorulannaal-
dığı karşılıklan tasnif edince, karşılanna çıkan sonuç
aynen şudur:
"...gençlerin en çok değer verdiği olgulann
başında, yüzde 38 ile 'iyi bir meslek' ve yüzde
29 ile 'iyi bir öğrenim' gelirken, üçüncü strayı 'zen-
gin olmak' alıyor. Gençlerin yüzde 35'ine göre
'mutlu olmak' için, öncelikle 'para' gerekiyor. İyi
bir 'eğitim' yüzde 22, 'iyi bir iş' yüzde 17, 'sağ-
lıklı iletişim' yüzde 6, 'özgür olmak' yüzde 5 ora-
nında gerekli..."
"...kısa yoldan 'zengin olmanın yolu', 'ticaret'
olarak görülürken, bunu yüzde 26 ile 'miras',
yüzde 20 ile politika, yüzde 10 ile şans oyunlan
alıyor..."
"...Türkiye'de gençlerin en çok para harca-
dıkları alanların başında, yiyecek ve içecek ge-
lirken, kitap gazete ve dergi 3. sırada yer alıyor.
Gençlerin yüzde 27'si son bir ay içinde kitap
okumadığım, yüzde 33'ü 1, yüzde 22'si 2, yüzde
12'si ise 3 kitap okuduğunu belirtti..."
Aynı araştırmayı 1978/1979 yıllanndayapmış olan
Prof. Dr. Ibrahim Armağan, '1990'lar gençliğinin
benimsediği değerler sistemi 1970'ler gençliği-
nin değerler sisteminden çok farklı' demiş!.. Ona
göre, "...Mutlu olmak için en önemli şeyin para
olduğuna inanan 1990'lar gençliği, kısa yoldan
para kazanmanın yolunu, ticaret, miras ve poli-
tikada görüyor"muş! Bunda, "...son yıllarda ya-
şanan siyasi yozlaşmanın da etkili olduğu"na
inanıyormuş! {Yeni Yüzyıl, 29 Mayıs 1997)
Hadi gelin de, Prof. Dr. Armağan'a yanılıyor de-
yin bakayım!
İbret verici bir tablo!..
Nedediğimizmâlum, 'Tevhid-iTedrisâtKanu-
nu' hem 'Imam/Hatip Liseleri' ile 'delinmiştir',
hem de 'ecnebi' dille öğretim yapan. 'Anadolu Li-
seleri' ile; Bilimsel Eğitim Kültür ve Sanat Vak-
fı'nınaraştırması,bence 'dehnmenın', 'lâik'öğretim
kesiminde yaptığı 'tahribat'\ gösteriyor. Bu kesimin
öğrencileri -ki çoğunluğu küçük ya da büyük burju-
vaçocuklandır- hem bütünüyle 'bürokrasi'den ümi-
di kesmişlerdir; besbelli son yıllarda üst üste yaşa-
dığımızskandailar, onlara'to/ay para kazanmakiçin'
ne yapmak gerektiğini açıklamış: 'ticaret, mirasa
konma ya da politika' buna yeterli! 'İyi bir meslek'
denildi mi, herhalde 'devlet memurfuğu' anlaşılmı-
yor. hele subaylıkfilân, asla! işin mı yok, en azjndan
gözde bir 'holding'e kapağı atmalısın ki, bir şeye ben-
zesin! Tabii, yurtdışında -niye olmasın, mesela
ABD'de- dişe dokunur bir iş uydurulabilirse, o en
iyisi!
Bir ikinci araştırma daha var ki, onu da tartışaca-
ğız, o vali, kaymakam, subay, öğretmen vb. önem-
li devlet memuriyetlerine kimlerin, hangi okullardan
çıkan öğrencilerin heves ettiklerini meydana çıkarı-
yor; o da doğrudan doğruya, Tevhid-i Tedrisât Ka-
nunu'nun Imam/Hatip Liseleri'yle 'delinmesi'nin
neticesi! O da önemli, en az önceki kadar büyük bir
'tahribat'l Kısacası, Özal 'transformasyonu' sonra-
sının, 'lâik' ve 'alafranga' Anadolu Liseleri ve 'özel'
kolejleri, paragöz ve 'komprador' 'lâikler' yetiştir-
miş; Imam/Hatip Liseleri ise, 'Bürokrasi'y\} yâni
devletin yönetimini ele geçirmeye gözünü dikmiş.
hiç de 'uhrevV olmayan, son derece 'dünyevV bir-
takım 'mü'minler'!
Şu işe bak! Yahu bu vaziyet, Tanzimât-ı Hayriy-
ye sonrasında da böyle değil miydi? Koskoca Os-
manlı imparatorluğu bu yüzden batmadı mı? Al-
lah encâmımızı hayreyleye!
http:// www. prizma.net. tr/ A İLHAN
http://www.eda.tr/-bilgiyay/yazar/ailhan.htlm