Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
$ ÇAĞDAŞ YAYINLARI
C E M İ L Y E N E R
fuzuli
350.000TL
Ç» Pazariama A.Ş. Yereöatan Cac Salkımsoğut Sok No 9'B
Cagaiogiv-Istanbj Posia çe<< no 666322
r.
Cu m huriyet
$ ÇAĞDAŞ YAYINLARI
N E C A T İ C U M A L I
ulus olmak
300.000TL
Çağ Pazariama A ^ . Yereöatan Cad Salkımsogut Sok No 9/B
Cağatoglıı/lstanbül Posta çekj io 666322
74.1SAYI: 28287 / 75000 TL (KDV içinde) KURUCUSU: YUNUS NAOİ (1924-1945) BAŞYAZARI: NADİR NADİ (1945-1991) 26EYLUL1897CUIU
Demirerin gündeme getirdiği sisteme partilerden farklı görüş
Başkanhk tarbşıfayorANAP: Demokratik kültürü belli bir olgunluğa gelmeyen
genç demokrasimiz için ciddi bir tehlike oluşturabilir.
Demirel, Özal'ı diktatörlüğe heveslenmekle suçluyordu.
Aradan geçen zamanda ne oldu? DSP: Bu sistemin dikta
rejimlerine yol açabileceği görüldü. Rejimin tartışmaya
açılmasına gerek yok. Bir rejim bunalımmdan söz etmek
doğru olmaz. CHP: Devletin alnındaki kir dururken, Susurluk olayı
aydnlatılmayı beklerken yeni bir tartışmayı doğru bulmuyoruz.
DYP: Milli iradenin hâkimiyeti olmalı. Yukandan dikte
edilerek yapılan uygulamalarla elbise giydirilmez.
Devletin yapısal değişiminde aşağıdan yukan olmalı. Bu
olmazsa olmaz. RP: Demirerin hangi amaçla gündeme
getirdiği konusunda kuşkulanmız var. Cumhurbaşkanı'nın
bu görüşünü bir ara rejim döneminde ortaya koyması
kuşku vericidir. Acaba daha da baskıcı bir rejimi, BAAS tipi otoriter bir
rejimi mi getirmek istiyorlar?
CUMHURİYET'İN
K Ü L T Ü R
H İ Z M
AVKARA (Cumhuriyet Büro-
su)-2000 yılından önce başkan-
İLk sstemine geçılmesinde ısrar-
lı olaı Cumhurbaşkanı Süleyman
DenireL bu uygulama için anaya-
sayı .e parlamenter sıstemle ılgı-
Ii brçok uygulamayı kökünden
değijtirmesi gereken parlamen-
todan destek bulamadı.
Sıyasi kulislerde. tartışmanın,
"köktendinci bir partinin Meciis
çoğuüuğu ve tek başına iktidarı
ele geçirme olasılığuıa karşı yön-
tem arayışından kaynaklandığr
ıddu edilırken, ıktıdar partılen
ANAP. DSP ve DTP, demokrası-
yi sekteye uğratabılecek her türlü tehlıkeye
karşı "paıiamenter sistemde çözüm aranma-
s" görûşünde bırleştiler. Başbakan Yardım-
A B D d ı ş ı n d a b a ş a r ı l ı o l a n y o k
Ömek ülkeler demokrasi çıkmazında
ANKARA {Cumhuriyet Biirosu)-
Cumhurbaşkanı Süleyman Demi-
rel'in yeniden tartışmaya açtığı
"başkanhk sistemi" sıyasilerve ana-
yasa uzmanlanndan destek bula-
mazken, bu sistemin uygulandığı
Latin Amerika ve Orta Asya ûlkele-
rinde demokratik bunalım egemen.
Anayasa uzmanlan, bu sistemin
ABD dışında hiçbir üikede başany-
la yürütülemediğine dikkat çektiler.
Fransa, Finlandiya, Portekiz,
Avusturya gibi yan başkanlık siste-
mini uygulayan A\Tupa ülkelerinde
partilerarası siyasi çatışmalann bu-
lunmadığı beiirtilirken, Kore, Sri
Lanka. Filipinler'de bu sistemin dik-
tatörlüğe dönüştüğü kaydedildi. Bil-
kent öğretim üyesi ve Türk Demok-
17,Sü.l'de
cısı Bülent Ecevit başkanlık sıstemınin dık-
ta rejimlerine yol açabileceğıne dikkat çe-
kerken, Başbakan Mesut Yıünaz, partisinin
yetkili kurulunda "başkanlıksisteminesıcak
bakmadığını" bıldırdı. 8. Cumhurbaşkanı
Turgut ÖzaTdan sonra. başkanlık sistemini
yeniden tartışmaya açan Cumhurbaşkanı De-
mirel, siyasi partilerce desteklenmedi. Görev
süresi 13 Mayıs 2000 tarihin-
de dolacak olan Cumhurbaş-
kanı Demirel. Hırvatıstan ge-
zisınden dönüşünde başkan-
lık sistemini tartışmaya aç-
masını değerlendinrken şun-
lan söyledi
"Ben cumhurbaşkanıyıtn.
Türkiye'nin daha iyi idare
edilmesini sö\lü\orsam bun-
dan alınganhğa lüzum yok.
2000'li yıllara girdiğimizde
Türkiyerejimtartışmasını bi-
tirmeüdir. Benim sabit fikrim
yok. Fikir empoze etme> e ça-
lışmıyorum. Ben Türkhe'nin
daha Ki idare edilmesinin şeklini ve yolunu
anyorum. Buvrjın tarösuı. Tartışmak istemi-
MArkasıSa. 17,SÜ. l'de
MGK toplantısında, S-300 füze bunalımı ve PKK'nin Karadeniz'e sızma girişimi ele alındı
Olağanüstü hal üçfldekalkıyor• Cumhurbaşkanı Demirel
başkanlığında toplanan
Milli Güvenlik Kurulu
toplantısında, halen 9 ilde
devam eden olağanüstü hal
uygulamasının Batman,
Bıtlıs ve Bingöl'de
kaldrrılması kararlaştınldı.
• MGK Genel
Sekreterliği'nden yapılan
açıklamada, "Batman,
Bingöl ve Bitlis'te
OHAL'in kaldınlması
uygun bulunmuş ve bu
görüşün Bakanlar
Kurulu'na bildirümesi
kararlaştınlmıştır" denildi.
I 4. Sayfada
Başbakan Yılmaz
'Kayıp silahlar
örtülüden'
• Başbakan Yılmaz,
Susurluk soruşturmasında,
emniyette olmaması gereken
silahlann Türkiye'ye
girişinin yapıldığının
belirlendiğiıi söyledi.
Yılmaz, hibe edildiği
beürtilen 50 milyon dolarlık
silahın parasınm örtülü
ödenekten karşılandığmı
açıkladı. • 5. Sayfada
BAROLARDAN
AYDINLIK EYLEMİNE
DESTEK • 5. Sayfada
*r*.
alkan UTjayının renideri
• Balkanlar için, 'dipsiz kuyu " demek, güzel Balkan coğrajyasma ve insanlarına
haksızlık olur. "Uzay" tanımı, Balkan derinliklerini daha doğru tanımlıyor. Bu
coğrafyada 72 ulustan insan yüzyıllardır birlikte yaşıyor. Balkanlar da her rengi
görmek olası. Bulgaristan da Kubadın Belediye Başkanı Vehbi Osmanlı, soyadına
"lar" da ekletip "Osmanlılar"yaptırmakistemiş. Nüfus Müdürü, "Bukadarı
yeter" karşılığım vermiş. Bulgaristan Parlamentosu nun Türk üyesi Güner Tahir
ise. "Sivasi baskı kalktı, verini ekonomik baskı aldı " diyor.
MUSTAFA BALBAY'ın gezi izlenimleri pazar günü Cumhuriyet'te
200 Yıldır
Neden
Bocalıyoruz?
NİYAZİ BERKES
B i r i n c i C i l t
Unlü toplumbilimcimiz Niyazi
Berkes'in üniversitedeki
görevine Türkiye'de çok partili
rejime geçilirken son verilmişti.
İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra
Türkiye'de hortlayan tutuculuk
ve gericilik yüzünden değerli
bilim adamımız yurtdışına
gitmek zorunda kaldı;
uluslararası alanda çalışmalarını
sürdürdü.
Niyazi Berkes "200 Yıldır
Neden Bocalıyoruz?.." adlı ünlü
kitabını 1965 yılındayazdı.
Du kitap, kazandığı ünü hak
edecek bir içeriğe sahiptir.
Bugün içine düştüğümüz
bunalımı anlamak bakımından
da güncel değerdedir.
Derkes 20'nci yüzyılın başında
İslamcılığın ve Turancılığın
rolünü anlatıyor:
"Türkiye ya yaklaşan Dünya
Savaşı'ndan kaçmaya çahşacak
ya da ona askeri hizmeti
karşılığında yardımı vaat eden
tarafın uğruna varını yoğunu
kumara yatıracaktı. İslamcılığın
ve Turancılığın rolü, bu işte
Türkiye'yi ikinci yola
yönlendirme ödevini üstüne
almak oldu."
lUsayfa
Bugün Cumhuriyet 'le.
MİLYOMARCA MARK TOPLANDI
Milli Görüş'ten
bir vurgun daha
• îslam Tq)lumu Milli Görüş"ün, Köln'de yeni
bina alacağ gerekçesiyle milyonlarca mark
toplıdığı, aıcak binayı aknak için hiçbir girişimde
bul\nmadıp belirtildi. Nokia Kabel GmbH
firrrasına at olan bina ve arazinin 40 milyon
marca alınıcağı duyurulan broşürlerde Avrupa'da
ya^fyan 3..' milyon Türk'ün yardımı istendi. Milli
Göriş'e Bcrlin Senatosu'nun da 1 milyon mark
yarom ettûinin belirlenmeşi kamuoyunda
şaşlanhk yırattı. METİI GÜR'Ün habert • 3. Sayfada
İŞKENCE DAVASI
Türkiye
mahkûm oldu
• Avrupa İnsan Haklan Mahkemesi, gözaltında
işkence ve tecavüzden dolayı Türkiye'yi suçlu
buldu \e davacı 21 yaşındaki Lütfiye Şükran
Aydın'a 25 bin sterlin (yaklaşık 7 milyar TL)
aynca davalının avukatlanna da 37 bin sterlin
(yaklaşık 10 milyar 360 milyon TL) ödenmesine
karar verdi. Mahkeme, TBKP'nin kapatılmasının
AtHS'ye aykın olduğu savıyla yapılan başvuruyu
da ele aldı. Karar 2 ay sonra açıklanacak.
AZE MARŞAirn haberi • 4. Sayfada
SABANCrDAN ÇİLLERT
'Halimize
ağlıyorum'
• Beksa'mn Avrupa Kalite Büyük Ödülü sevincini
çalışanlanyla kutlamak için dün Kentsa'da
düzenlenen toplantıda konuşan Sabancı. Tansu
Çiller'i. Başbakan Mesut Yılmaz'a 'şerefsiz
onbaşı' demesi nedeniyle sert dille eleştirdi.
Sabancı. Türkiye'de binlerce onbaşı olduğunu ifade
ederek, "Daha önce onbaşı olan milletvekillen
nerede, ya diğerleri nerede? Neyi bekJiyorlar? Ne
zaman harekete geçecekler?'" diye konuştu.
FATMJI KOŞAR'in haberi • 7. Sayfada
GENELKURMAY
Tansu Çiller'e
'onbaşı
5
davası
• Genelkurmay Başkanlığı'nın. "Hiçbir genel
başkan, onbaşı olma şerefsizliği göstermedi" diye
konuşan Çiller hakkında Samsun Cumhuriyet
Başsavcılığı'na başvuruda bulunarak hakaret
davası açtığı öğrenildi. Genelkurmay Başkanlığı
daha önce de bazı RP'li milletvekili ve bakanlar
hakkında suç duyunısunda bulunmuştu. IP üyesi
Kudret Deniz Öğüt de, Çiller hakkında 1 milyarlık
manevi tazminat davası açtı. Başbakan Yardımcısı
Sezgin ise Çiller'i kınadığını belirtti. • 5. Sayfada
ENDONEZYA
Yangın
çevreyi
tehdit
ediyor
• Kerestecilenn arazi
açmak için çıkardıklan
ve ıkı aydır
söndürülemeyen
yangınla oluşan büyük
duman bulutu
Endonezya, Malezya,
Singapur, Brunei,
Filipinler ve Tayland'da
binlerce kişiyi ölümle
karşı karşıya getirdi.
Bölgedeki durum
uluslararası bir felaket
olarak nitelendi.
• Endonezya'da çıkan
orman yangınında,
ağaçlı bozkır ve tanm
alanlannın da
bulunduğu toplam 600
ila 800 bin hektarlık
alanın kül olduğu
bildirildi Yangının
kontrol edılemez
boyutlarda olduğu,
Malezya'dan gelen bin
kişilik bir itfaiye ekibi
ile birlikte 9 bı'n 500
itfaiye görevlısinın
Sumatra adasında
yangmı söndürmeye
çalıştığı bildirildi.
• 9. Sayfada
BORATAV
'Arşivim
Türkiye 'ye
getirilsin'
• Tek parti döneminde
Niyazi Berkes ve
Behıce Boran ile birlikte
çalışmalan engellenen
ve yurtdışında yaşamaya
mahkûm edilen Pertev
Boratav'ın tek arzusu,
Fransa"daki arşıvının
ölmeden önce
Türkiye'ye getirilmesi.
• 90 yaşındaki Pertev
Boratav, ömrünü adadığı
Türk folklorunu
araştııma v e derleme
çalışmalannın başka
üikede kalmasından acı
duyduğuru söyledi.
• 5. Sayfada
YALTA
Patriğe
alkışlı
karşılama
• Trabzon'da bir grup
MHP'li ve ülkücü, Patrik
Bartholomeos aleyhinde
gösteriler yapıp
sempozyuma katılan
yabancı konuklann
otobüslerini
taşlamışlardı.
Bartholomeos, Yalta'da
gemiden indiği andan
itibaren halkın büyük
ilgisinı gördü.
• Bartholomeos. uzun
zamandır arasının
'şekerrenk' olduğu Rus
Patriği Aleksis ile bir
görüşme yaptı. Daha
sonra sempozyumun
genel oturumuna birlikte
katıldılar.
LEYLA TAVŞANOĞLirnun
~l 10. Sayfada
ALBRIGHT:
KARDAK LAHEY'DE
ÇÖZÜLSÜN
• 9. Sayfada
Sayısd Loto'da
trilyoıa doğru
• Sayısal .oto'ya ilgi
arts^or. 46 haftada hasılatm
1 . S Tilyoru ulaşacağı
belrtildi. Ceçen haftaki
Çeidişte 6DÜen çıkmadığı
içLr 364 rnlyar bu haftaya
i • 11. Sayfada
DOttR
o17U0
a™
1T3A0
MARK j AITO1
û.û
•7 000 • 1.«X.000
PKK kamplarına bomba yağdı
İki gündür sınır ötesi operasyonu sürdüren Türk Silahlı Kuvvetleri 11 PKK'liyi öldürdü
HaberMeri«ezi-Türk Silahlı Kuvvet-
leri'nin (TSK) iki ay aradan sonra Ku-
zey Irak'taki PKK kamplanna ikinci kez
düzenlediğı harekât devam ederken ör-
gütün bazı kamplan Türk uçaklan tara-
findan dün sabah bombalandı. Terörist-
lerin kaçışlannı önlemek için özellikle
Irak-Suriye sınınnda da yoğun güvenlik
önlemleri alınırken Amediya bölgesin-
de yaşanan sıcak çatışmalarda, 11
PKK'li ile 4IKDP peşmergesi öldü. Dı-
şişleri Bakanlığı Sözcü Yardımcısı Ser-
met Atacanlı. kış mevsimine girerken
PKK'nın sınıra yakın yerlerde yuvalan-
dığı ve bölge halkına baskı yapmaya gi-
nştiği yolunda duyumlan üzenne bölge-
ye sınırlı bir operasyon düzenlediğini
bildirdi. Irak ise TSK'nin sınır ötesi ope-
rasyonunun ülkenin egemenliğini irilal
ettığini öne sürdü. îran ve Suriye'den sı-
zan bine yakın teröristin Kuzey Irak'a sı-
zarak Hakurk, Diana, Zap, Barzan, Ho-
jiamra, Sidıkar, Yakuzede. Zap, Amedi-
ya, Avagöze, Kani Mazı, Haftanin,
Snath, Şıvi ve Zeli kamplanna yerleş-
mek istediği ıstihbaratının alınması üze-
rine önceki gün başlatılan sınır ötesi
operasyon devam ediyor.
Arkadaşımız Enver Seviş'in bildirdi-
ğine göre IKDP'nin isteği doğrultusun-
da 15 bıni aşkın asker ve zırhlı araçlar-
la önceki gün Habur sınır kapısı yakının-
dakı Siyahkaya bölgesinden Kuzey
Irak'a geçiş yapan TSK birlıkleri. terö-
MArkasıSa. 17,Sü.5'te
PKK^MUTFAK VE PÎKNlK
TÜPU İLE SALDIRIYOR
• 10. Sayfada
GUNDEM
MUSTAFA BALBAY
Demirel Başbakan Olsaydı...
Bizdegelenektir...
Suçlu hep tenceredir...
Ne yemeği kötü yapan sorumluluğu üstlenir, ne
malzemeyi eksik-bozuk getıren...
Bütün suç tencereye yüklenince de çözüm olarak
hemen tencereyi değiştirmek düşünülür.
Malzemeler ve yemeği yapan aynı olduktan sonra
• Arkası Sa. 17, Sü. 8'de