Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 6 HAZİRAN 1997 CUMA
HABERLER
lireli'ye saygı
etkinliği
• İstanbul Haber Servisi -
Kadıköv Beledıyesi
Caddebostan Kültür ve
Sanat Merkezi. 'Naim
Tırelı'ye Saygı' etkinliği
düzenliyor 7 haziran
cumartesi günü saat
18.00'debaşlayacak
etkinliğe Sabahattin Batur,
gazetemız yazarlanndan
Sami Karaören. Ahmet
Miskioğlu. Nihat Karaveli,
Alp Kuran, Tank Dursun
K. ve Tansu Bele katılacak.
Vali yardımcısı
silahla saldırdı
• Nevşehir (Cumhuriyet) -
Nev şehir Valı Yardımcısı
Zülkarnin Öztürk, Valilik
Yazişleri Müdürü Adem
Yüksel'in evini kurşunladı.
Olayda, Yüksel'in 2
çocuğu hafif yaralanırken
Öztürk'ün saldınyı, girdiği
bunalım sonucu
gerçekleştirdiği öne
sürüldü.
İ8DBVIİR
ürünlerine zam
• İskenderun
(Cumhuriyet) - Iskenderun
Demir Çelik Fabrikalan
(İSDEMİR) ürünlerine,
dünden geçerli olmak
üzere yüzde 3.97-4.26
oranında zam yapıldı.
lSDEMlR'den yapılan
açıklamaya göre ürünlerin
yeni ton fiyatlar şöyle: 8
mm kangal 44 milyon lira,
12 mm çubuk 44.5 milyon
lira, 14 mm çubuk 43.9
milyon lira. 12 mm
nervürlü 45.6 milyon lira,
14 mm nervürlü 45.5
milyon lira. H-l piki 27.8
milyon lira. ST 37 kütük
39.2 milyon lira.
Diyarbakırlı
sanatçı aramyor
• ANKARA (Cumhuriyet
Bûrosu) - Dıyarbakır
Devlet Klasik Türk Müziği
Korosu, üyelerinin sürekli
geçici görevle batı illerine
girmelen nedeniyle
yıllardırdüzenli çalışma
yapamıyor. RP'li Kültür
Bakanı tsmail
Kahraman'ın. şu anda
tamamı Dıyarbakır'da olan
koroyu yeniden 6 kişıye
düşürmeye hazırlandığı,
açılacak sınavla koroya
'Diyarbakırlı sanatçılann
alınacağı' bildınldi.
TÜPk-İş'in SSK
raporu
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu)-Türk-lş'in'SSK.
ve Özerklik' konulu
raporunda. kurumun
özerkleştinlmemesi
durumunda yıkılacağı
savlandı. Türk-tş Sosyal
Güvenlik Uzmanı Ahmet
Şen'in hazırladığı raporda.
SSK ile ilgili yasa
değişikliklennın sürekJi
siyasi iradenin isteği
dogrultusunda
gerçekleştirdiğı
vurgulanarak SSK
hizmetlerinin plansızlık
nedeniyle "eziyet ve
ıstıraba" dönüştüğü
belirtildi.
YSK Başkanı'nın
duruımı
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Seçımlerin
Temel Hükümleri ve
Seçmen Kütükleri
Hakkındaki Yasa'da
değişiklik yapılmasına
ilişkin yasa önerisi TBMM
Genel Kurulu'nda kabul
edildi. Yasaya göre,
Yüksek Seçim Kurulu
(YSK) Başkanı. başkanlık
görevi süresince
kurumundan izinli
sayılacak. Ancak
kurumundaki aylik,
ödenek. her türlü zam ve
tazminatlar ile diger özlük
haklanndan aynen
yararlanmaya devam
edecek.
TPB'den seçim
uyarısı
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Türk
Parlamenterler Birliği,
siyasal yanşın gerektırdiği
temel koşullar
sağlanmadan seçim
yapılırsa siyasi bunalımın
derinleşebileceği
uyansında bulundu. Türk
Parlamenterler Birliği
Başkanı Zeki Çelıker,
seçimin siyasal
bunalımlann çözümünde
en etkili araçlardan bıri
olduğunu, ancak bu aracın
demokratik siyasal yanşın
gerektirdiği temel koşullar
sağlanmadan
kullanılmaması gerektiğini
belirtti.
DSP'nin önergesinden 2 imza çekildi, Ecevit 11 haziranda genel görüşme karan aldı
'Güç birliğinde' böliinmeANKARA
(Cumhuriyet
Bürosu)-DSP
Zonguldak
Milletvekili
MümtazSoysal ve
arkadaşlannın "sokla güç
birliğTnin tartışılması içın
grupta genel görüşme
açılmasına ilişkin
önergelerindeki 12 imzadan
2'si geri çekilirken; DSP Genel
Başkanı Büknt Ecevit karşı
atağa geçerek 11 haziran günü
"son siyasal gelişmelerle'' ilgili
genel görüşme açılması karan
aldı. Önergeden imzalannı
çeken Bursa milletvekilleri
Hayati Korkmaz ile AJi Rahmi
Beyreü, "iyi niyetleriııin
suiistimal edildiğini''
söyledıler. Grup Başkanvekili
Hüsamettin Ozkan da.
"Önergeye yeterli imza
toplayamadıklan
anlaşılmaktadır. Yapılacak
toplanttda o milletvekillerine de
görüşlerini açıklayabUme
olanağı sağlanmış olacakür"
dedi.
DSP'h 12 milletvekilinin
öncekı gün ımzaladiğı.
"hükümeti çekilmeye zorlama,
yeni hükümeti kurma ve
sürdürme bakımından solda
güç birliğini sağlama"
konusunun görüşülmesi
istemini içeren önerge parti
yönetimince tepkiyle
karşılandı. Başbakanlık
Konutu'nda tarikaîçılann
kabul ğördüğü iftar yemeği ile
ilgili TBMM'de genel görüşme
açılması önergesinden bazı
imzalan çektiren yönetimin
yeniden devreye girmesiyle 2
milletvekilinin imzasını çektiği
bildirildi.
Bursa milletvekilleri Ali
Rahmi Beyreli ile Hayati
Korkmaz'ın, yaptıklan yazılı
açıklamada şöyle denildi:
"Bugünün koşullan öncelikk
hükümette işbiriiğini, güç
birliğini gerektirirken, bu
öneriye karşı çıkanlaruı hâlâ
ittifaktan. birieşmeden söz
etmeleri samimivetten uzak bir
vaklaşımdır. Mevcut
hükümetten kurtulma,
cumhuriyete sahip çıkacak
hükümet seçeneklerinin
oluşrurulması, tüm
çabalanmıza sivil toplum
MHP'de
birlik
gösterisi
.ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu)-Oldukça gerilim-
li bir genel başkanlık yan-
şının yaşandığı MHP'de
adaylar bir araya gelerek
birlik ve beraberlik göste-
risi yaptılar. Ortak dekla-
rasyon yayımlayan aday-
lar, "6 temmuzda kaldığı
yerden devam edecek olan
kongrede delegelerin hür
iradesi ile seçilecek genel
başkanın etrafında btrleşe-
rek mücadeleye devam
edeceğjz" dediler.
MHP'de liderlik müca-
delesi devam ederken,
adaylar dun Sheraton Ote-
li'nde öğle yemeginde bir
araya geldiler. Genel Baş-
kan Vekili Tuğnıl Türkeş
diğer adaylan kapıda kar-
şılayarak "ev sahibi"nin
kendisi olduğunu gösterir-
ken, De\let Bahçeli de or-
tak deklarasyonu okumak
için mikrofonlann olduğu
sandalyeyi kaptı. Yemek
öncesinde gazetecilerin
sorulannı yanıtlayan Tür-
keş. yüzde 10'luk ûlke ba-
rajının demokrasi açısın-
dan kabul edilemez oldu-
ğunu kaydederek barajın
yüzde 5-7 düzeyme çekil-
mesi gerektiğini söyledi.
'Gazikatillerisokakta dolaşiyor'
CHP MYK üyesi ve İstanbul
Milletvekili Mehmet Sevigen,
Gazi Mahallesi oiaylannda
yaşanunı yitiren Zeynep
Pmraz'ın ailesiniriyaretetti.
Zeynep Poyraz'ın babası Cemal
Poyraz, Trabzon'da yapılacak
olan mahkemenin tarihinin bile
belli olmadığım belirterek,
kızının katillerinin sokakta
dolaşbğını söyledi. Gözyaşlan
içinde kalan anne Menekşe
Poyrazda, Sevigen'den davanın
takip edümesini istedi. Sevigen
de,Gazi olaylannın Merin
Göktepe davasında okhığu gibi
unutturulmaya çalışıldığını,
şehirden şehre gönderildiğini
belirterek "Yapay gündemlerle
bu olaylar unutturulmaya
çalışılıyor. Önümüzdeki günlerde
çalışmalanmız olacak.
Suçlulann ortaya çıkanlması
için çaltşacağız ve
unutturmayacağız* diye
konuştu. (Fotoğraf: HÂTİCE
TUNCER) <.,>«--•
örgütlerinin desteğinin
sağlanması için isteğe destek
verdik."
Milletvekilleri
açıklamalannda, önergenin
"gereken sayıda imza
tamamlanmadan basma
aksettirilmesinin iyi niyetli
değeriendirmelerinin
istisman" sonucunu
doğurduğunu. "parti içi
muhalefet harvketi gibi
gösterilmeve*' çalışıldığını
söyledıler. Önergenin "bir
siyasal partinin söylemleri ile
paralelhale
dönüştürüMüğunü"
saviinan Beyreli ve
Korkmaz, bu nedenle
imzalannı geri
çektiklenni bıldirdiler.
Ecevit'ten karşı atak
tki milletvekili yazılı
açıklama yaparken. DSP
GYK' de olağanüstü
toplandı ve genel
görüşme önergesinden
rahatsızlık duyan
yönetim karşı atağa
geçti. Grup Başkanvekili
Hüsamettin Özkan bu
toplantıdan sonra şu
açıklamayı yaptı:
"Genel Başkan'uı çağnsı
üzerine toplanan GYK,
son siyasal gelişmeleri
değeriendirmek üzere, 11
haziran günü yapılacak
olağan grup genel kurulu
toplantısında bir
görüşme vapılmasını
kararlaşürmjşür. Bu
arada, DSP'li bazı
milletvekülerinin bir
genel görüşme önergesi
hazırladıklan, ancak
yeterli imza
toplayamadıklan basında
çıkan haberierden
anlaşılmaktadır.
GYK'miz bu hazırlığı
nedense CHP Genel
MerkezTnce basına
iletifen bir bilgklen
öğrenmişrir. 11 haziran
günü yapılacak
toplanüda o
milletvekillerine de
görüşlerini açıklayabUme
otanağı sagtanmış
' 'olacakör." "r
v
"
'Solda güç birliği yapılmalı' önerileri TBMM dışındaki sol partileri de hareketlendirdi
• • •
ODP ve IP dayanışma istiyorIŞIK KAINSU
ANKARA - Işçı Partisi (İP) ile
Özgürlük ve Dayanışma Partisi'nden
(ÖDP), solda ittifak. güç birliği
çağnlanna destek geldi. tP Genel
Başkanı Doğu Perinçek, Türkiye için
tek seçeneğin "sol güç birliği iktidan"
olduğunu savundu. ÖDP Genel
Başkanı Ufuk Uras, "Genel anlamda
bir sol dayanışma. solun biıüği Türkiye
siyaseti açısuıdan zorunluluktur" dedi.
Gerek CHP gerekse DSP'de tartışmaya
açılan "solda ittifak ya da güç birliği
yapılmalı'' önerileri TBMM dışındaki
sol partileri de hareketlendirdi. İP
Genel Başkanı Doğu Perinçek,
partisinin 1994 Aralık ayından bu yana
solda güç birliğini gündeme getirdiğini
anımsatarak Türkiye'de Batı'dan
"neoliberal eğUimli" bir sol güç
birliğinin tezgâhlandığmı belirtti.
Perinçek, cumhuriyetin yıkımından
sorumlu merkez sağm iktidar olma
şansınm bulunmadığına işaret ederek
şu görüşleri savundu: "Şu an Türkiye
• Gerek CHP gerekse DSP'de tartışmaya açılan solda güç
birliğine tP ve ÖDP'den destek geldi. ÎP Genel Başkanı Doğu
Perinçek, devrimci cumhuriyet programı temelinde bir sol güç
birliğinin, Türkiye'nin ufkunu açacağını söyledi. ÖDP lideri Ufuk
Uras ise Türkiye'deki krizin ancak solun sol olmasıyla
aşılabileceğini vurguladı.
için tek seçenek, sol güç birliği manda ve himaye kabul edilemeyecek.
iktidandır. Devrimci cumhuriyet Yeni dünya düzenine karşı ulusal piyasa
programı temelinde bir sol güç birliği. ve ulusal devletin bağunsızlığı
Türkiye'nin ufkunu açar. Devrimciliğin savunıuacak."
ÖDP Genel Başkanı Ufuk Uras da,
konuya "Sol, siyasete nasıl damgasını
vurur, toplumsal muhalefeti nasıl
örgütler?" eksenınde bakılması
gerektiğini vurguladı. Batı'da solun
seçim zaferlerinin, istıhdam ve vergi,
haftalık çalışma süresinin kısaltılması,
asgari ücret gibi yeni liberal saldınya
karşı emekten yana politikalann
detaylandınlması ile gerçekleştiğine
dikkat çeken Uras, "Türkiye'nin de,
ancak solun sol olmaya başlamasıyla
krizden çıkabileceği ortadadır. Yeni
liberal politikalann daha iyi
amnı çiziyorum, çünkü Türkiye'nin
bugünkü sorunlan ancak cumhuriyetin
1920'lerdeki devrimci tavnyia
çözülebilir. Türkiye'nin cumhuriyet ile
kurulan ekonomi kaleieri. KİT'ler
IMF saldınsına karşı konmacak ve
geliştirflecek, modernleştirilecek.
Sosyal devlet ilkesi konmacak ve
geliştirilecek. Bir devrimci eğitim
seferberliği gerçekleştirilecek. Dış
politikada Asya, Afrika, Amerika
arasındaki dengelerin varattığı
manevTa alanı değerlendirilecek. Sıvas
Kongresi'nde alınan kararlar gibi,
uygulanabileceği çerçevesinde, yani
solun sağcılaşması ile Türkiye'de hiçbir
şansuun olmayacağı kesin" diye
konuştu. İttifak ve güç birliğinin hangi
zemin, ortam ve yasal çerçevede
gerçekleşeceğinin tartışılması
gerektiğini belirten Uras, şunlan
söyledi: "Siyasi Partiler ve Seçim
Yasası'na göre düşünülen ittifak ya da
güç birliğinin nasıl olacağı gibi teknik
zeminin netleşmesi gereldyor.
Yoksa genel anlamda bir sol dayanışma,
solun birliği Türkiye siyaseti açısından
bir zorunluluktur. Zaten hemen hemen
bütün partilerin taban iradeleri bu
kanıda olup demokratik olmayan siyasi
yapılanmalar nedeniyle üst
yönetimlerin turumlan büyük ölçüde
burada bir engel teşkil etmektedir. Bu
solun en geniş beraberliğine yönelik
kamuovu basıncına karşı dar grupçu,
benmerkezci anlayışlann hiçbir şansı
olmadıgını düşünüyorum."
Uras, ittifak ve güç birliği önerilerinin
ÖDP'nin tüm katmanlannda
tartışılacağını da sözlerine ekledi.
UZ YAZIIORHAN BİRGtT
"SürekliAydınlık Için BirDa-
kika Karanlık" eylemini çocuk-
ça bir tavır olarak yorumlayan
Erbakan'ın, bu sabah saat
11 .OO'de nerede olacağını ger-
çekten bilmek isterdim.
Başbakan, öyle sanıyorum
ki, saatlerin 11.00'i gösterdiği
sırada devletin ve partisinin ha-
ber a)ma örgütlerinden birbiri
arkasından gelecek ve son yıl-
ların en kapsamlı davranışına
"ilk adım" olarak nitelendirile-
cek bir eylemle ilgili bilgileri
beklemeye başlayacaktır.
Bir ülkede, işçilerin, üretici
çiftçilerin, esnafın ışbırakmak
amacı ile harekete geçmeleri
olağandır. Çalışanlar, "genel
grev" silahına sahip değillerse,
uyarı amaçlı boykotlar yapa-
caktır. Bir adım ötesinde bu
boykotlar, genel grev için bir
tür prova sayılacaktır.
Her toplum gibi biz de bu tür
eylemlere alıştık. Onlarda ön-
celikle silahsız ve saldınsız ol-
ma koşulunu aradık. Bir de,
başanya ulaşabilmesi için en
gerekli, arkasında geniş halk
kesiminin olup olmadığına
baktık. Eylemcilerin asıl amaç-
larının demokratik düzeni ko-
rumak mı, yoksa onu ortadan
kaldıracak yolu açmak mı ol-
Bu Sabah Saat 11.OO'de
duğunu öğrenmek istedik.
Sözü daha fazla uzatmadan
söyleyelim: Bugünkü eylem,
silahı ve saldınyı istemeyen bir
"sivil güçlerin koalisyonu" ta-
rafından düzenlenmektedir.
Bugünkü eylem, "Türkiye
Cumhuriyeti'nin temel daya-
naklan olan Atatürk ilke ve in-
kılaplannın, demokratik ve la-
ik sosyal hukuk devleti tarihi-
mizin en büyük saldırılarıyla
karşı karşıya olduğu, demok-
ratikleşme durdurulduğu, var
olan yatınmlarbirbirkapanma
noktasına geldiği, işçi ücretle-
ri enflasyona yenik düştüğü,
işsizlik veyoksulluk çığ gibi bü-
yüdüğü için" yapılmaktadır.
Hükümetin, devletin anaya-
sal kurumlanyla, işçisi, emek-
lisi, işvereni, esnafı, genci, ka-
dını, kısaca halkıyla kavgalı ol-
masından kaygı duyanlar bu
kaygılannı açıklamak amacı ile
kentterde, kasabalardaki çeşit-
li işyerlerinde bir araya geliyor.
Bir araya geleceklerini açık-
layanlar, işçilerimizin büyük
çoğunluğudur. Yani Türk-lş ve
DlSK'in çatısı altındatoplanan-
lar. Ülkemizin örgütlü tek es-
naf kuruluşu olan, Türkiye Es-
naf ve Sanatkâriar Konfede-
rasyonu'nun (TESK) üyeleridir.
Ama bunlar kadarönemli iki
kuruluş daha, bu ortak eylem
için hemen hemen ilk kez ala-
na inmekte, işçi ve esnaf ile el
ele vermektedir. Yani Türkiye
Işveren Sendikalan Konfede-
rasyonu ile Türkiye Odalar ve
Borsalar Birliği de bu eylemin
düzenleyicileri arasında yer
alarak işyerlerinde bu sabah
bir saatlik işbırakma olayına o-
muz vermektedir.
Yakın tarihimizde; bedelsiz
otomobil ithalatına yol açan
karamame karştsında otomo-
tiv işçisi ile ortak hareket için
Bursa'da Tofaş fabrikalarında
yapılan eylem dışında ilk kez
ülkenin işçileri ile işverenlerinin
el ele olacağı bir hareketin ilk
adımının nasıl atılacağı gerçek-
ten merak konusu olmalı.
Ama hayale de kapılmamak
gerekiyor:
Her ilk gibi, bu sabah saat
11 .OO'deki işbırakma hareketi-
nin de, düzenleyıcilerin kur-
maylan tarafından dört başı ile
düşünülüp hazıriandığını söy-
lemek sanırım olanaksız.
Bu konuda çerçevesi geniş
bir duyuru yok. Hele hele, ha-
reketi başlatacak, ortak çağrı-
lar da şayet varsa bile yeterin-
ce duyurulmamış.
Örneğin, bu eyleme arka ve-
recek özel televizyon ve radyo-
larda, saatler 11.00'i gösterir-
ken, belirli bir çağn olacak mı?
Olacaksa, bu ortak çağn için
işçilerin, işverenlerin ve esna-
fın televizyonlannı açmalan için
uyan bildirileri, gazete ilanları
yapıldı mı?
Ustelik, böyle bir ortak eyle-
mi düzenieyen karargâhın, bu-
günkü ILO toplantısı için Türk-
îşveTlSKbaşkanlan, Bayram
Meral ile Refik Baydur'un Ce-
nevre'ye gıdeceklerinı hesaba
katmayışlan affedilecek bir şey
midir? Ama tüm bu eksiklikler,
bugünkü birinci provaya katı-
lacak olanlann şevkini kırma-
malıdır. İlk adımlarda, elbette
bazı aksaklıklann olacağı unu-
tulmamalıdır.
Kamu Emekçileri Sendikala-
n Konfederasyonu Genel Baş-
kanı Resul Akan'ın, "Hükü-
meti düşürmeye yönelik ey-
lemler, parlamento iradesini
tehdit anlamı taşır" gerekçe-
siyle yan çizmesini ciddiye al-
mamalı, böylesine konuşan ki-
şinin asıl amaçlarını araştırma-
lıdır. Demokrasilerde, her ey-
lem elbette parlamento irade-
sini etkilemeyi amaçlayacaktır.
Önemli olan eylemin tavrıdır,
biçimidir. Kullanılan araçlardır.
Bu sözleri söyleyen kişi,
başkentin Kızılay alanında eli-
ne mikrofon alıp konfederas-
yonu adına hak ararken, siya-
sal iradeyi etkilemeyi düşün-
müyor muydu?
Bugün 6 Haziran 1997. Bu-
gün günlerden cuma.
Saatlerin 11,00'i gösterdiği
anda, tıpkı saat 21 .OO'de evle-
rimizdeki ışıklan söndürdüğü-
müz gibi, demokratik haklannı
kullanan işçi, esnaf ve işveren
yurttaşlanmıza arka çıkmanın
bir saat sürecek bu ilk prova-
sında onlarla birlikte davrana-
lım. özellikle kadınlanmız, böy-
le bir eylemi evlerinde bile ger-
çekleştirir, tencerelerinın altını
bir saat için söndürerek de ol-
sa çalışan yurttaşlanna omuz
vermiş olurlar.
BIRBAKIMA
SERVER TANİLLİ
Fransız Seçimleri ve Biz
Son yılların çarpıcı özelliklerinden biri de şu: Av-
rupa'da sol rüzgâriar esiyor. •
Sol, yükseliş halinde.
Yakın iki örnekten biri, 1 Mayıs'ta, Ingittere'de iş-
çi Partisi'nin -uzun bir aralıktan sonra- iktidara geç-:
mesi idi. Geçen pazar günü de, Fransa'da sol -bir,
bütün olarak- iktidan aldı: Sağ'ın 257 milletvekili-'
ne karşı, sol 319 milletvekili kazandı. Sosyalist Par--
ti'nin, başı çekmesine karşın mutlak çoğunluğu
alamaması önemli değil; Komünist Parti'nin 37, Ye-
şiller'in de 8 temsilcisi, sol'a parlamentoda mutlak
çoğunluğu sağlıyor.
Gazetelerin yazdığına göre, Fransa'yte birlikte, 15
üyeli Avrupa Birliği'nde sol ya da sol koalisyonun
iktidar olduğu ülke sayısı 13'e yükseldi. Bir ıspan-
ya, bir de Almanya var, sağ'ın iktidanyla yönetilen.
Sol rüzgârın, on beş yıldan berı Helmut Kohl baş-
kanhğındaki Hıristiyan Demokratlar'ın iktidarınt sal-
layabileceği söyleniyor; Almanya'da 1998 genel
seçimlerinde sosyal demokratlann zafer kazanma-
sının büyük olasıhk içinde olduğu belirtiliyor.
Evet sol yükseliş halinde...
90'lı yıllann başlarında "Sol öldü", "Sosyaiizm
bitti" diye çığlık çığlığa dolaşanlann kulaklan çın-
lasın! Kapitalizm yeryüzünde var oldukça, sağ'ın
yani sıra, dahadoğrusu onun karşısındasol'un, gi-
derek sosyalizmin bulunacağı gerçeğinin somut
örnekleri bir kez daha sergileniyor.
Kapitalizmin kaçınılmaz çelişmesidir bu!
Öyle görünüyor ki, Avrupa'ya şu önümüzdeki yıl-
larda, hele hele 2000'li yıllara girerken, sol rüzgâr-
lann bereketi yağacak.
Bunun, kıtanın dışını da etkilememesi imkânsız.
Bekleyelim görecegiz...
•
Fransa'daki seçimlerin aynca iki özelliği var: Ye-
şiller, Meclis'e ilk kez giriyorlar. Bu, büyük bir ka-
zanım. Öte yandan, pariamentoya kadınlar 62 tem-
silciyle katılıyorlar. Daha önceki oranı çok aşan bu
katılımın da önemli yararları olacak.
Le Pen'in ırkçı partisi, ülkede aldığı oy bakımın-
dan üçüncü durumda olsa da, seçim sısteminin
özellıklerı sonucu, Meclis'e 1 temsilci sokabilmiş
halde.
Fransa'da sol'un iktidan yeniden gerçekleşse
de, hiç kuşkusuz işi kolay değil. Sağcı iktidar, baş-
ta işsizlik olmak üzere arkasına önemli soruniar bı-
rakmış durumda.
Ama sol, böyle çetin soruniar için değil mi? O-
nun yazgısı bu!
Peki Fransa'da yeni iktidar bunlann üstesinden
gelecek mi?
Elbette canla başla çalışacak başarmak için; da-
ha da önemlisi, elinde, sorunlann temeline inecek
yöntemi var. Bu yöntem, eski katılığını da bırakmış
durumda, halkın beklediklerinin de bilincinde. Ger-
çi Sosyalist Parti'nin başkanı ve yeni başbakan Li-
onel Jospin, başanlarının kaynağı olarak çevresin-
dektlerı gösterıyor. Ama kendisi de ciddi bir insan;
yüzünü Avrupa'ya çevirirken, Fransa'yı da unutma-
yan bir kişilik. Belli ki Avrupa'nın çıkarlanyla yurdu-
nun çıkarları arasında bir denge sağlamaya çalışa-
cak. ...«».- ..-.
Fransa'nın sol'u, başarmak zorunda da. Çünkü
başaramadığı an, kapıda, sağ'ın bilinen şarlatan-
larının yani sıra, asıl korkunç birini bulacak: Düpe-
düz ırkçı ve gerici Le Pen'in partisini!
Böylece, Fransız solcuları bir yol ağzındalaıi
•
Avrupa'da bu gelişmeler olurken, Türkiye'nin ta-
lihsizliğine bakın siz!
Fransa'da Jacques Chirac, daha güçlü bir sağ
adına "erken seçim" kumannı oynarken, restini gö-
recek güçlü solcular vardı karşısında ve oyunu boz-
dular.
Ya Türkiye'de?
Şeriatçı partiyle yardakçısı, bir erken seçimi tez-
gâhlamayı başarır da seçıme giderse, oyununu bo-
zacak güçte siyasal örgütler yok. Sağ'da alın biri-
ni vurun ötekine! Sosyal demokrat partilere ise han-
gi olumlu eylemleri için bel bağlayacaksınız?
Üstelik, Türkiye'de işler tersine giderse, yüz yü-
ze gelinecek acı gerçek, yalnız en yaşamsal sorun-
ların sürüncemede kalması değil, doğrudan doğ-
ruya Cumhuriyet düzeninin yok edilmesidir. Unu-
tulmasın, Cumhuriyet yıkılırsa, söz konusu sorun-
lan hiçbir zaman çözemeyeceğiz; onları çözmek,
en başta Cumhuriyet'ı ayakta tutmaya bağlı.
Daha doğrusu, yeniden ayakları üzerine dikme-
ye!
Erken seçim; halka gitmek adına tezgâhlanan
bu hinoğluhince oyuna dikkat etmeli!
Şu sırada seçimlerin getireceği hiçbir şey yoktur.
Bir kez daha tekrarlayalım: Türkiye'nin gerçek-
ten Cumhuriyetçi, demokrat ve devrimci güçleri
biryol ağzındadıriar... •
CHP lideri Baykal
'Kapkaç seçim
bunalımı çözmez'
MALMO (AA) - CHP
Genel Başkanı Deniz Bay-
kal, seçmen kütüklerinin
sıfırdan yenilenmesinin,
yapılacak bir erken seçim
için önkoşul olduğunu be-
lirterek "Birkapkaç seçim,
bir oldu-bitti seçim Türki-
ye'nin bunalımlannı çöz-
mez" dedi.
Baykal, A\Tupa Sosyal
Demokrat Partileri 3. Ola-
ğan Genel Kurulu'na ka-
tılmak üzere geldiği Mal-
mö'de Türk gazetecilerin
sorulannı yanıtladı. Bay-
kal, erken seçim konu-
sunda dikkatli, sabırlı ve
hazırlıklı olunması gerek-
tiğini söyledi. Türkiye'de
secmenlerin yeni kütükle-
re yazılmasının mutlak bir
ihtiyaç olduğunu ve bunun
kütüklerin güncelleştiril-
mesi ile sağlanmasının
mümkün olmadıgını kay-
detti.
Önseçimin de önemine
dikkat çeken Baykal, "Seç-
men, pariamentoyayaban-
cılaşürılmıştır. Bunun te-
mel nedeni. partilerin ken-
di iç dümalannda. kapah
mekanizmalar içindeotup-
bittUerk hazırladıklan lis-
teleri halkın önüne çıkanp
bunlan onav lanmakduru-
munda bırakumalandır.
Bu, haklı ve düzeltilebiBr
bir şikâyet konusudur" di-
ye konuştu.
CHP'nin seçim işbirli-
ği önerisinin Bülent Ecevit
tarafından reddedilmesi-
nin ardından DSP'li 12
milletvekilinin konuyu
parti içinde gündeme ge-
tirmesiyle ilgili değerlen-
dirmesi sorulan Baykal,
"CHP'nin genel başkanı
olarak, bir kardeş partinin
iç işlerine kanşmak bana
yaktsmaz" dedi. Baykal bir
başka soru üzerine de, göz-
lemci olarak katıldığı Av-
rupa Sosyalist Partilerin
Kongresi'nde, Türkiye'nin
RP ile darbe arasında sıkış-
mış bir ülke olmadıgını an-
latacağını belirtti.