Katalog

Cumhuriyetİmtivaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yönetmeni Orban Erinç 9 Genel Yayın Koordınatörü: Hikrael Çetinkaya # Yazuşlerı Müdürleri: IbrahimYıIdız, Dinç Tayanç (Sorumlu) 9 Haber Merkezı Mudüni. Hakan Kara 9 Görsel Yönetmen Fikret Eser Dış Haberler Şinasi Danışoğlu 9 tstıhbarat: Cengiz YıJdınm 9 Kültür Handan Şenköken 9 Spor: Abdülkadir Yüeelman 9 Makaleler: Sami Karaören 9 Düzcltmc Abdullah Yazıcı 9 Fotoğraf: Erdoğan Köseoğiu 9 Bılgı-Bclgc: Edibt Buğra 9 Yurt Haberlen: Mehmet Faraç Yaym Kımılu. tftan Sdçuk (Başkan), Orhan Erinç, Oktay Kurtböke, Hikmet Çetinkaya. Şükran Soner, ErgunBala,DinçTayuıç, İbrahim Yıldız, Orhan Bursalı, Mustafa BaJbay, Hakan Kara. AnkaraTemsilcısrMu5tafaBaIbay9HaberMüdürQ- Doğan Akın Atatürk Bulvan No: 125. Kat:4, Bakanlıklar-Ankara Tel- 4195020 (7 hat), Faks. 4195027 9 Izmjr Temsılcısı: SerdarKıak.H.ZıyuBlv 1352S 23 Td.4411220, Faks: 4419117 •AdanaTemsılcısı Çetin Yiğenoğlu, înönüCd. 119S.No:l Kat:l,Tel. 363 12 11,Faks: 363 12 15 Koordınatör Ahmet Koruhan 9 Muhasebe: Bülent Yener 9 tdare HüseyinGürer9tşletme: ÖnderÇelik9BUgı-lşlem Nail tnal 9 Bılgısayar Sıstenr Mürüvet Çiler MEDYA C : ' 9 Yönetun Kunılu Başkanı - Genel Miıdür Gülbin Erduran # Koordınatör Reha Işıtman # Genel Müdür Yanjımcısı: Mine Akdağ Tel 514 07 53 - 5139580-5138460-61,Faks 5138463 Y lyımljvan \e Basan: Yenı Gûn Haber \|ansı. Basın ve Yayuıcılık A Ş Turkocagı Cad 39 41 Cağaloğlu 34334 Isl PK 246 lstanbul Tel (0 2121512 05 05 (20 hatl Faks- «K212) 513 85 95 9MAYIS1997 Imsak: 402 Güneş: 5.46 Öğle: 13.08 tkindi: 16.59 Akşam: 20.15 Yatsı: 21.52 Tatil ve eğlence fuarı • İstanbul Haber Servisi - Ekın Yazın Merkezi fle TÜRSAB'abağlı Turizm Destek Hızmetleri A.Ş tarafından TÜYAP Tepebaşı lstanbul Sergi Sarayı'nda düzenlenen "Uluslararası 1. lstanbul Tatil ve Eğlence Fuan - Voyager '97", dün Taksim'de bir şenlik havasıyla başladı. Açılış nedeniyle Taksim'de düzenlenen törende konuşan Turizm Bakanı Bahattin Yücel, Taksim'deki Cumhuriyet Anıtı'nın yollan aydınlatan anıt olduğunu vurguladı. Eğitim Gönüllüleri için oyun • Haber Merkezi -Erdal Özyağcılar, 'Maviydi Bisikletim' oyununu Egitim Gönüllüleri için oynadı. ÇocukJara parlak bir gelecek armağan etmek için çalışan Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı'na kültürel etkinliklerle katkıda bulunmayı amaçlayan oyun, Harbiye Şehir Tiyatrosu Büyük Salonu'nda yardımsever bir kalabalık önünde sahnelendi. TBVIA'dan egitim ppogramı • Haber Merkezi - TEMA Vakfı, Türkiye'nin erozyonla maruz kaldığı tehlikeyi tüm topluma duyurmak amacıyla 10-11 mayıs tarihlerinde izmir Küîtürpark Ismet tnönü Sanat Merkezi Salonu'nda kurs düzenleyecek. 9.00- 18-00 saatleri arasında gerçekleştirilecek program sonunda katılımcılara "TEMA Vakfı Erozyon Eğitim Belgesi" verilecek. Bu belgeye sahip olanlar vakfın gönüllü elçileri olarak okullarda, çeşitli resmi ve özel kuruluşlarda erozyon felaketini anlatan konferanslar vererek erozyonla mücadeleye katkıda bulunacaklar. Şevket Karaduman öldü • NEVVYORK (Cumhuriyet)- Merkezi New York'ta bulunan ve ABD'deki Türk demeklerini bünyesınde banndıran Türk- Amerikan Dernekleri Federasyonu Başkanı Dr. Şevket Karaduman önceki akşam geçirdiği bir kalp knzi sonucu yaşamını yitirdi. Iki yıldır federasyon başkanlığı görevini yürüten tıp doktoru Karaduman'ın çarşamba akşamı bir yakınını karşılamak üzere havaalanına gittiği, bu sırada arabasının direksiyonu başında geçirdiği kalp krizi sonucu, henüz 45 yaşındayken öldüğü belirtildi. Karaduman'ın cenazesi bugün New York'ta kılınacak namazdan sonraTürkiye'ye getirilerek memleketi olan Kayseri'de toprağa verilecek. Eczacıbaşı'nın tıp odullerı • İstanbul Haber Servisi - 1997 Eczacıbaşı Tıp ve Eczacılık Bilim Ödülü, 14 mayıs çarşamba günü Eskişehir'de sahiplerini bulacak. Tıp. kımya ve eczacılık dallanndaki bilimsel araştırmalan desteklemek amacıyla 1959'danbuyana 51 çalışmayı ödüllendiren ve 144 bilimsel araştırma projesinin giderlerini karşılayarak destekleyen Eczacıbaşı Bilimsel Araştırma Ödül Fonu, bu yıl stkiz bilimsel araştırma projesine de parasal destek sağlamayı kararlaştırdı. Ömerli ve Darlık barajlannın ormanlarla kaplı koruma alanlan hakkında alınan 'doğal SİT' karan 'kadük' bırakıldı Yağmaya Kültür Bakaıüığı desteğiOKTAY EKtNCİ Istanbul'un su havzalanndaki koru- ma alanlan İSKİ yönermeliğındeki değişiklikler ve Bayındırlık Bakanh- ğı'nın bu değişiklikleri kendi nâzım plan kararlanna da taşıması sonucun- da "fldüzevinde" imaraaçtürken, RP'li Kültür Bakanlığı yönetimi de yağma- ya "StT kararlannı engefleyerek" des- tek veriyor. Kentin Anadolu Yakası'ndaki en önemli içme suyu rezervuannı oluş- turan Ömerli ve Darlık barajlannın ormanlarla kaplı koruma alanlan hak- kında tstanbul 2 Numaralı Kültür ve Tabiat Varhklannı Koruma Kurulu tarafından geçen yıl alınan "doğal SİT" karan, Kültür Bakanlığı'nca res- mi işlemleri tamamlanmayarak "ka- dük" (geçerliliğini yitirmiş) bırakıl- dı. Koruma Kurulu bu karan aldıktan sonra "müdûrü" ve "baa üveteri" gö- revlerinden uzaklaştırçlmış, 15 Mart 1996tarihli "Ömerfi-DarhkDoğalSİT AJanı" tespıti de durdurularak dağırı- rru yine bakanlıkça yasaklanmıştı. İSKrnin 'eski' talebiydi ~ Özellikle 1980'lerinsonlannadoğ- nı yoğun yapılaşma ve "kaçak kent- leşme" baskısı altında kalan su havza- lanndan Ömetli ve Darlık bölgesinin doğal StT karanyla koruma altına alın- ması, aslında İSKİ'nin 1993 yılında Kültür Bakanlığı'na yaptığı bu yön- deki talebi üzerine gündeme gelmiş- ti. Bu başvuru bakanlık ve Koruma Ku- rulu uzmanlannca "inceteme" aşama- sındayken. İstanbul Tcknik Üniversi- tesi (İTÜ) de 1995 yılında kapsamlı raporlar hazırlayarak, tstanburun su havzalannm a>iıı anda "korunması gerekli doğal değerler" mteliğini taşı- dığı, bu nedenle navzalann ve bu alan- lan çevreleyen kuzeydeki ormanlık bölgelerin "doğal SİT" statüsü için- de ele alınması gerektiğini bildirdi. Nitekim, lstanbul 3 Numaralı Ko- ruma Kurulu 15.11.1995 tarihinde al- • Yasadışı yapılaşma ve kaçak kentleşme baskısı altında bulunan Ömerli ve Darlık su havzalanna ait geçen yıl alınan doğal SÎT karan Kültür Bakanlığı'nm müdahalesi ve engellemesi sonucunda "resmi işlerlik kazandınlmadan" beklemeye alındı. Şimdi bundan yararlanan ISKİ ve Bayındırlık Bakanlığı, bu bölgeleri de imara açan yönetmelik ve plan kararlannı "SlT engeline takılmadan" uygulamaya sokuyorlar. masaydı yasadışı külliyelerin bu kez tt imarh''(!) olarak yapılacağmı anım- satıyor... Koruma Kurulu "dağıtıldr 3 Numaralı Kurul'un Beykoz-Sap- yer SlT karanyla Elmalı Barajı hav- zasında da imar kısıtlaması getirme- sinin ardından, bu kez 2 Numaralı Ko- ruma Kurulu da 1993'teki ISKl'nin başvurusu üzerine incelemesi yapı- lan Ömerli-Darhk SlT talebini 1996 yılı başlannda gündemine aldı. Ar- dından yapılan değerlendirmelerin so- nucunda İTÜ'nün de raporlan doğrul- tusunda ömerli ve Darlık Baraj göl- leri çevresindeki tüm ormanlık ve hav- dığı "Beykoz-Sanyer Doğal SİT" ka- ranna İTÜ'nün bu görüşünü de daya- nak tutarken, Beykoz ilçesi sınırlan içindeki Elmalı Barajı su havzası da aynı karar kapsamında "SİTalanı için- de kalarak" yasal koruma altına alın- dı. Şimdı, bu SlT karan yüzünden ör- neğin RP'li Beykoz Belediyesi Elma- lı su havzasına giren ormanlık bölge- lerdeki yağmaya artık "nıhsat veremi- yor". Bu nedenle örneğin Çavuşba- şı'ndaki kaçak "dinseleğitinr yapılaş- masıyla ilgili tartışmalarda da Bele- diye Başkanı Yücel Çelikbilek ısrarla "SİT karan kalksın, imar >etkisi biz- deobun"diyerek, eğerSlfengeli ol- za nitelikli alanlann "doğal SİT" ilan edilmesine karar verildi. Koruma Kunılu'nun 15 Mart 19% günlü toplantısında aldığı ve kurul üyelerinin de imzasıyla resmi tuta- naklara bağlanan bu karann "neden işfertikkazanmadığr*' yönündeki araş- tırmamız sonucunda ise söz konusu SlT karannın bakanlık müdahalesiy- le dağıtımı ve resmi işlemleri durdu- rularak "kadük" bırakıldığı ortaya çıktı. Kurul bu karan aldıktan sonra bölgenin SlT olmasını savunan üye- lerden Prof. Dr. Refîk Duru'nun gö- revine hemen son verildi. Ardından ay- nı kurulun müdürü Asuman Ça\iış da görevinden alınarak Arkeoloji Müze- si'netayinedildi. 1 No'lu kurulda üye iken 2 No'lu Kurul'un Prof. Duru'nun alınmasıyla boşalan üyeliğine atanan Prof. Taner Tarfaan da bu değişiklik- lere kızıp istifa edince, SİT karan olan kurul, eksik üyeli kaldı ve bir süre "çalışamaz" hale geldi. Bu tıkanıklı- ğın ardından eski 3 No'lu Kurul Mü- dürü Yıldız Toker'in 2 No'lu Kurul'a müdür olarak atanmasıyla birlikte baş- layan toplantılarda Ömerli-Darlık Do- ğal StT karan artık gündeme bile alın- mayarak, yürürlüğe gırebılmesi için ge- rekli "lamamlayıa karariar" engellen- miş oldu... Işte son aylarda Kültür Bakanlı- ğı'nın hazırladığı bu "olanaktan" ya- rarlanan İSKİ'nin RP'li yöneticileriy- le Bayındırlık Bakanlığı'nın RP'li kur- maylan, 1995'te 3 No'lu Kurul'un SlT karan aldığı Elmalı havzası dışın- daki tüm içme suyu rezervuarlannı imara açıyorlar. Bunu engellemek üze- re Ömerli ve Darlık bölgesi için ge- çen yıl alınmış SlT karan ise "eksik bırakılan işlemleri" nedeniyle Kültür Bakanlığı dosyalannda "işlevsiz" bir şekilde tutuluyor. Bakalım bu büyük yağmaya, lstanbul Büyükşehir Bele- diyesi, ISKİ, Bayındırlık Bakanlığı ve Kültür Bakanlığı'ndan sonra hangi il- gili kurumun RP'li yönetimleri de "or- tak* olacaklar?.. Gazetemizin 74. yıldönümü için kutlama tebrik ve mesajlan dün de sürdü Esld ve yeni Cumhuriyetçfler buhıştuİstanbul Haber Servisi - Gazetemiz 73 yılı geride bırakırken eski ve yeni çalışan- lan önceki gece bir araya gelerek hasret gi- derdiler. Gazetemizin kuruluş yıldönümüyle ilgi- li önceki gün başlayan kutlamalar dün de devam etti. Eski ve yeni Cumhuriyet çalı- şanlan önceki akşam tstanbul'da Armada Otel'de bir araya gelerek eğlendiler, anıla- n tazelediler. Okurlanmız ve siyasilerdün de telgraf ve faksla gazetemizin 74. kuru- luş yıldönümünü kutladılar. Gönderilen mesajlarda; Cumhuriyet gazetesinin cum- huriyet ilkelerinin şekillendirilmesinde so- mut katkılan bulunduğu belirtildi. TBMM Başkanı Mustafa Kalemli gön- derdiği kutlama mesajında, şunlan dedi: "Atatürk ilkeve inküaplan ile demokra- tikvelaikTürkiyeCumhuriŞ«i'nintürnde- ğerterinin yerleşmesi, gelişmesi ve yayguı- laşmasında kurulduğu günden bu yana de- ğerii hizmet ve katkılarda bulunan Cum- burivct gazetesinin bundan sonra da aynı coşku ve hassasiyet içinde bu tutunıunu sürdüreceğine eminim." ANAP Genel Başkanı Mesut Yıtmaz ga- zetemizin lmtiyaz Sahibi Berin Nadi adı- na gönderdiği mesajda, "Atatürk ilkeleri ve doğru habercilikten 74yıldıra>Tilmaya- rak, Türldye'de ciddi ve güvenilir gazeteci- likörneği olmay ı daima sürdüren Cumhu- riyet gazetesinin kuruluş yıklönümünükut- luyor,şahsnıızda tüm Cumhuriyet çahşan- laruıa selam ve sevgilerimi sunuyorum" dedi. Gazetemize dün telefon ederek, faks ve telgraf çekerek ve çiçek göndererek mut- luluğunu paylaşanlar arasında şu isim ve kuruluşlar bulunuyor: CHP Genel Sekre- ten Adnan Keskin. CHP'li Algan Hacaloğ- lu, Çanakkale Milletvekili Ahmet Küçük Cmnhuriyet gazetesi 73 yıh geride bırakırken, eski ve yeni çahşanlar Armada Otel'de bir araya geldiler. (KADER TUĞLA) Selçuk Universitesi Rektörii Abdurrah- man Kutlu. DİSK Dev Maden-Sen Genel Başkanı Tayftın Görgün, Hatay Barosu Başkanı Nabi İnal, Zonguldak Barosu avu- katlanndan Kaya Taşcakmak. Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürü Aydm Ka- rahan. Gazeteciler Sosyal Hizmetler ve Emeklilik Vakfı'ndan Vasfiye Özkoçak. Prof. Dr. Nurhan-Setim Gökhan. sanatçı İl- han İrem, SEKA Genel Müdürü Halil Sön- mez, Türk Hukukçu Kadınlar Derneği adı- na avııkat AydenizTuskan, Arkadaş Kulü- bü Başkanı Doğan Katnnoğlu, tstanbul Kız Lisesi Eğitim Vakfı Genel Başkanı Bimur Özümert, tstanbul Erkek Liseliler Vakfı llkokul Müdürü Leyla Bilgin. Kırk- lareli Köy-Koop Birliği Başkanı Erdoğan Kantürer, Rize Gazeteciler Cemiyetı Baş- kanı Faik Bakoğlu, Zümrüt Rize Gazete ve Matbaası Genel Yayın Yönetmeni Ömer Şan, Kafoğlu A.Ş. Yönetim Kurulu üyesi Inan Tamer,Ali Balkaner,Gülsevfl Erdem, Mehmet Aktürk, Mustafa Duyar, Nedime Birol Özbay, Serif Tomay, Tangut Muhsin Bügehan,Se*im Kıhç, VtP Turizm Yönetim Kurulu Başkanı Fethi Pirinççioğlu. Demirbank Genel Müdürü Selahartin Serbest, Demirbank Reklam ve Halkla tlişkiler Müdürü Murat Emert, MESAM Genel Sekreteri Dursun Karaca. 200 bin dolara mal oldu Bir Nâzım belgeselide Amerika'dan AHMET YEŞtLTEPE NEW YORK - New Yorklu genç sinemacılar Nizun Hikmet ın yaşamı- nı ve yapıtlannı konu alan bir belgesel film çektiler. Yönetmenliğini ve yapım- cılığını StephanieCappa- refl'in üstlendiği belgesel, salon bulunduğu takdirde önümüzdeki yıl Türkiye'de de gösterilecek. Yaklaşık 200 bin dolara malolan fil- min çekimleri Türkiye, Rusya, Fransa ve ABD'de gerçekleştirildi. Filmin yapımını, New Yorklu bağımsız sinema- cılann kurduğu küçük bir şirket olan Substantial Fıbn tnc. üstlendi. Stephanie Capparell. belgesel için Nâzun Hikmet'in yaşamı ve yaprtlan hakkında 2 yı- lı aşkın bir süre araştırma yaptıklannı söyledi. Çe- kimlerin bir >ıl sürdüğünü ve ellerinde 15 saatlik ham görüntü bulunduğunu an- latan Capparell, filmin montajının bu yıl içinde tamamlanacağını belirtti. 16 mm olarak çekilen bel- geselde Nâzım Hikmet'in akrabalan ve Rus eşı ile 50'yi aşkın sanatçı. düşün- ce adamı ve politikacı, şa- ir hakkındaki görüşlerini anlattı. Belgeselin taıutımı ama- cıyla hazırlanan basın bül- teninde, Nâzım Hikmet'in baskılara karşın ölümüne dek inandığı gibi yaşadı- ğı belirtildi. Hikmet'in şi- irlerinin okul kitaplannda yer almadığına dikkat çe- kilen basın bülteninde, uy- gulanan sansürün halk üze- rinde etkisiz kaldığı ve şa- irin Türkiye'nin en sevilen sanatçılanndan biri oldu- ğu kaydedildi. Bültende, Amerikalı ünlü bir gazete- ci-yazarın, Nâzım Hik- met'in şiirlerini çok sev- mesine karşın sol görüşlü bir şair hakkında konuş- manın ilişkisi bulunduğu vakfa zarar vereceğini be- lirterek belgeselde yer al- maktan kaçmdığı da be- lirtildi. Belgesele, yazar Howard Fast ve 60'lı yıl- lann ünlü müzisyeni Pete Seeger de katkıda bulun- du. Yılda yaklaşık 1.5 trilyon liralık dışalım miktanna ulaşıldı Yabancı dil yayınları başıboş BARIŞDOSTER Türkiye'de yabancı dille eğitim yapan kurumlann artmasıyla birlikte gelişen ve yılda toplam yaklaşık 1.5 trilyon liralık ithalat miktanna ulaşan yabancı yayın sektÖrü, dışalımdan pazarlamaya kadar pek çok sorunla boğuşuyor. Yayın- cılar, en çok özel ve devlet okullannın komisyon kar- şılığı kitap satmasmdan ve korsan yayınlardan yakı- nırken, devletin bu alanda denetim görevini üstlen- mesini istiyor. Yayıncılar, "Deviet,okul- lann kitapticaretiyapma- sını önler ve bu işi kitapçı- lann yapmasını sağlarsa, hem vatandaş kazüdanmaz, hem de korsan yajinlar or- tadan kalkacağı için, vergi kaçağınnı da önünegeçâmiş olur" görüşünü savunuyor- lar. Türkiye'de bulunan ya- bancı yayınlar, yabancı dil yayınlan, akademik kitap- lar, genel referans kitaplar ve dergiler olmak üzere dört grupta toplanıyor. Bunlar arasında en büyük dilimi, yabancı dil yayınlan oluş- turuyor. Bu sektörde 6 mil- yon sterlinlik bir ithalat var ve Oxford University Press, •Longman ve Heinemann yaymevleri başı çekiyor. Akademik kitaplar ve ge- nel kitaplarda ise 2.5 mil- yon sterlinlik bir ithalat ya- pılıyor. Toplam 9 milyon sterlinlik piyasada yaban- cı yayınlann yüzde 70'i tn- giltere'den geliyor. Oxford University Press Türkiye Genel Müdürü Emrah Özpirinççi. şöyle diyor: "Oxford'unpekçok yayınını Türldye'de basa- rak hem ülkemize dö\ iz ka- zandırmak. hem de dışan- ya dö\ iz akmasını önleme- yi arzuluvoruz. Türkiye bu- nu yapabilecek güçte. Fakat devletin khapta KDV oran- lannı düşürüp, kâğıt konu- sunda bizleri desteklemesi gerekiyor." Dünya Aktüel Kitabevi yöneticisi Kemal Karabağ da okullann eğitimi unu- tup kitap ticareti yapmala- nndan yakınıyor. Karabağ e-posta : tan (y vol. com. tr "Okuüareğitimin değil, ko- misyon karşüığı kitap sat- mamn peşindeler. Müfre- dadanna en uygun ve en iji kitaplan değil. okul yö- netimine en fazla komisyon veren yayınevinin kitabuu tercih edij'orlar" diyor. Literatür Yayınlan'nın yöneticisi Atilla Akbaş Li- teratür Yayınlan' nın tek ba- şına yılda yaklaşık 2.5 mil- yon dolarlık yayın ithal et- tiğini belirtiyor ve "Türki- ye yılda yaklaşık 50 milyon dolarhk kitap ithal ediyor. Amacımız Türldje'de çok daha ucuza basılabilecek olan bu kitaplan basmak ve çevirflerini yapmaktır" diyor. ABD'nin en iyi üniver- sitelerinden Yale'de yıllar- ca ders veren ve dünyada- ki pek çok üniversitede ko- nuk öğretim üyesi olarak çalışan Yıldız Teknik Uni- versitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Oktay Sinanoğlu ise olayın kültürel boyutu- na dikkat çekiyor. Sinanoğ- lu, Anglosakson kültür ve dil emperyalizminden ya- kınarak şöyle konuşuyor: "1973 yılında ABD'dey- ken eümegeçen ve hükümet tarafından yapünlnıış bir araşurmaya göre ABD, ki- taplar sa\esinde kendi kül- türiinü egemen kılmanın ve bu yoila para kazanma- nın yoDannıdahao zaman- lar planlıvordu. ABD ve İn- gfltere bu işten hem siyasal hem de parasal kazanç sağ- uyorlar." SÖYLEŞİ ATT\I İLHAN Ayıptır Söylemesi... Kemal Tahir, 'mapusânecilik faslı'rv müteakip, bir müddet Kasımpaşa'da oturmuştur; TSP'den dostum 'Terzi' Enver (Ebcioğlu), Pa- ris dönüşü beni, onunla, o evde tanıştirmıştı. (Fi- rûze mavisi akşam, martılar çığlık çığlığa inip kal- kıyor, kepleri kulaklanna akmış bıçkın bahriyeliler, Haliç vapurlarının çakal düdükleri.) Salonda 'çi- lingir sofrası' kurulmuş, Semiha 'abla' vaziyete hâkim, epeyce kalabalığız; Nâzım'ı ve o davadan hüküm giyenleri kurtarmak bahsinde, Paris'teya- pılanlan, 'lisân-ımünâsiple'anlatıyoaım; amacım bazı 'örgüt içi sonınlan', Kemal 'ağbiy' üzerin- den Nâzım'a duyurmak! Kemal Tahir, fevkalâde hoşsohbet bir adamdı, ağzından bal akıyor; nasıl olduysa, birden kendi- mizi, Türkiye solculuğunun tahlili içersinde bul- duk: ne kadar 'solcu' türü ve tipi var, her biri ne çeşitli 'örgrüf/eAtten'kopupgelmiş; 'Iştirâkçiler'den tut Spartakistler'e, 'Iştirâkiyuncular'Ğan tut, KUTV 'ehline', kimleryok ki! Yanılmıyorsam ilk defa o ak- şam, o sofrada, -mutlaka 'Kemal Tahir'in ağzın- dan- 'Ismet Paşa Solcuları' tâbırini duymuştum, çok da hoşuma gitmişti. Ne kadar 'solcu'?.. Onun sohbetindebulunmuş, -o da şart mı san- ki, sadece ilk romanlannı okumuş olanlar da- bilîr; Kemal Tahir, '40 karanlığı'n\n ağırlığını, deh- şetini ve acılannı iliklerine kadar yaşamış bir adam- dı: Nâzım'ın 'Kemal Tahir'e Mektuplar'\, bunun do- kunaklı bir isbatıdır. Bu bakımdan, 'Millî Şef yö- netiminin 'Nazilerden' yana politikasını elbette tesbit etmişti; o yüzden de, kendi kuşağının bü- tün 'kulağıkesikleri'gibi, 'resm/7cteo/q/;'nin kanat- lan altında geliştirilmek istenen, yunan/latin ta- banlı, 'alafranga' ve 'Batılı' o 'solculuğa inanmı- yor; 'Ismet Paşa Solcuları' dediği, işte bu haya- le inanmış olanlar; yâni kim, Hasan Ali Yücel ve 'takımı'l 'Millî Şef, biraz 'Batılı' müttefiklerine ('Sistem1 ), biraz Moskova'ya karşı el altında bulundurup 'kul- landığı' bu 'takımı'; vaktı saati gelince, başta Ha- san Ali Yücel olmak üzere, gözünü kırpmadan har- camıştır(NiyaziBerkes, 'Unutulan Yıllar'da içyü- zünü tafsilâtıyla anlatmış); ne var ki, tepeden tır- nağa üstyapısal bir kültür hareketi sayılabilecek 'Is- met Paşa Solculuğu', tek parti rejiminin tasfiye- sinden sonra da ülkemizde geçerli -yâni 'zararsız'- solculuk olmak özelliğini korumuştur. O kadar böyledir ki bu, 'çoğulcu' siyasi düze- ne geçtiğimizden beri, 'solculuk', gerçekte bu sı- fata lâyık olduklan son derece şüpheli olan, bazı merkez/sol kişi ve kuruluşlara maledilmiştir. On- lann dışında kalanlar, bildiğiniz gibi 'Moskova Aja- nı Hainler (!) idi; alışkanlıkla olsa gerek, bugün da- hi, media'mız, 'sol' ve 'solcu' deyince münhası- ran 'Ismet Paşa Solculuğu'nu ve 'solculan'nı an- lar, ötekilerinin 'iğrapta mahalliyoktur', ne haber- leri verilir, ne görüntüleri çıkar: bu da, -nasıl olu- yorsa- basbayağı 'demokratiklik' sayılabiliyor. Dut yemiş bülbül... Geçen akşam, niyebunlandüşündüm? Bilmem dikkatinizi çekti mi, 'siyasiIslâm'm ra- dikal eğilimleri 'dişini gösterdikçe', 'Cumhuriyet' Türkiyesi'ni temsil edenlerin tepkisi, sadece 7a- iklik' düzeyinde oluyon 'Atatürkçülüğü' de, bek- çiliğini Silahlı Kuvvetler'in yaptığı, soyut bir laikli- ğe indirgiyorlar; dillerden düşmeyen tarif, 'demok- ratikvelaikhukukdevleti'; haftalardır, Anadolu Ih- tilâli ve inkılâbı'nın tâyin edici vasfının, 'ulusal demokratik bir devrim' olması hasebiyle, elbette demokratiklik ve laiklik; ama en az onlar kadar önemli ve ağır olarak, anti/emperyalistlik olduğu- nu yazıyorum. Ne yazması? Ben yazmıyorum, Anadolu Ihti- lâli ve Inkılabı'nı başarmış olan Gâzi Mustafa Ke- mal ve dâva arkadaşlan, 'bizzat' söylüyor; oysa, bakıyorum bu konuda, 'laik ve demokrat' siyasi liderierimiz de, çoğulcu ve laik media'mız da, 'dut yemiş bülbül'! O zaman, 'laiklik', 'Atatürkçülük', hatta 'ilericilik'; Ankara'da bir orkestra konserin- de, büyükçe bir kalabalığın, 'Beethoven'in 9. Sen- fonisi'ni huşû içinde dinleyip, heyecanla alkışla- ması oluyor. Ayıptır söylemesi, aslında bu, 'Ismet Paşa Sol- culuğu' olmasın? http:// www. prizma.net tr/ A İLHAN http://www.ada.com.tr7-bilgiyay/yazar/ailhan.htrrrf