Katalog

9 MAYIS 1997 CUMA CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER 11 Saddam Hüseyin İnternet'te ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Irak Dev let Başkanı Saddam Hüseyin. 60. doğum gününün kutlanması için Ürdün'de Intemet Web sayfalan açtırdı. Irak'ta Internet bağlantısı yasak olduğu içın Web sayfalanna gelen mesajlar her gün toplanarak karayolu ile 500 kilometre yol katedilip Bağdat'a ulaştınlıyor. Web sayfalannda "Saddam Hüseyin'in Yaşamı", "Irak'tan Manzaralar", "Ambargo GerçeklerT ve "Bizimle Temas Kurun" bölümlen bulunuyor. Iletişımde yenı bır adım olarak kullanilan ve hızla yayilan Intemet üyeleri arasına, Ürdün'de bulunan "Nahj" şirketine doğum gününün kutlanması için sayfa açtırarak katılan Hüseyin'in, yakın gelecekte sürekli bir Irak sayfası olacağı kaydedildi. Baş sayfada. Irak amblemleri ve Saddam Hüseyin'in bır resmi yer ahrken diğer sayfalarda Bağdat'ın Kuveyt'e saldırmasının ardından uygulanan uluslararası ambargonun ülkede yarattığı şu olumsuzluklara yer verildi: # Ambargo nedeniyle her ay 45 bin çocuk gıda ve ilaç kıtlığı nedeniyle yaşamını kaybetti. # 5 yıllık ambargo nedeniyle 750 bini 5 yaş altı çocuk olmak üzere toplam 1.4 milyon insan öldü. # Uygulanan kısıtlamalar nedeniyle Irak'ın sağlık bütçesi 5 yılda 450 milyon dolardan, 22 milyon dolara düşerek ülkenin sağlık sisteminin çökmesine neden oldu. # 5 yaş altı çocuklann bir ay içindeki ortalama ölüm sayısı 1989 ile 1995'in ilk yansı arasında 593'ten 4 bin 475'eyükseldi. Saddam Hüseyin'e mesaj bırakmak isteyenler içın Internet adresi *http://196.27.0.22/ıraq ya da http^/chat com.jo/ıraq" olarak bıldırildı. Yeltsin NATO'yla anlaşmaya hazır Dış Haberler Senisi - Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin, ülkesının NATO'yla gelecekteki ilişkisini belirleyecek anlaşmanın "yüzde 98 oranında hazır olduğunu"' ve önümüzdeki hafta içınde tamamlanmasını beklediğini açıkladı. Rus haber ajanslannın bıldirdiğine göre Yeltsin, Rusya'ya yönelik tehdidın azaltılması için ikı önemlı sorunun çözülmesi gerektığini belirtti, ancak bu sorunlar hakkında bir açıklama yapmadı. Itar-TASS haber ajansının bildirdiğine göre Yeltsin, anlaşmanın yüzde 98 oranında imzaya hazır olduğunu belirterek önümüzdeki hafta Rusya Dışişlen Bakanı Yevgeni Primakov ile NATO Genel Sekreteri Javier Solana'nın anlaşmaya son biçimini vereceklerini umduğunu kaydetti. Rusya lideri, NATO'nun eski Sovyet cumhuriyetlerini kapsayacak şekilde genişlemesine karşı olduklannı da tekrarladı. Pnmakov'la Solana'nın Lükbemburg'da salı günü yaptığı görüşmenin ardından Brüksel'deki diplomatik kaynaklar, Rusya'nın Soğuk Savaş sonrasında NATO'nun genişlemesı karşısındaki korkulannı giderecek bir anlaşma konusunda umut ışığı belirdiğini söylemişlerdi.Yeltsin, ABD Başkanı Bill Clinton ile yaptığı zirve toplantısından sonra anlaşmanın 27 mayısta Paris'te imzalanabıleceğini söylemiş, ancak bu açıklama Batılı liderler tarafmdan doğrulanmamıştı. ABD Dışişlen Bakanı Madeleine Albright'm geçen hafta yaptığı Moskova ziyareti sırasında NATO ile Rusya arasındaki görüş aynlıklannın büyük ölçüde giderildiği belirtiliyor. Blair, partisinin 102 kadın milktvekiü ile birlikte. Tony Blair ilk toplantısını yaptı Dış, Haberler Servisi-lngıltere'de 1 mayısta düzenlenen genel seçımlerde büyük zafer kazanan Tony Blair başkanlığındaki tşçi Partisi. ilk kabine toplantısını yaptı. İşçi Partisi hükümeti, eğitim, sağlık, suç oranının azaltılması. siyasal partilere dış yardımın yasaklanması gibı konulann yanı sıra sigara tüketimine de özel bir önem veriyor. Önümüzdeki hafta Kraliçe II. Elizabeth'in konuşmasıyla resmen çalışmaya başlayacak olan İngiliz Parlamentosu'nun önüne hükümet tarafından konulacak öncelikli yasalann arasında. "sigara reklamlanna yasak getiren" yasa da bulunuyor. Blair hükümetinin yasanın mutlaka çıkanlmasmı istediği belirtılırken tasannın yasallaşmasıyla bundan ulusal tütün şirketlerinin ve uluslararası sigara üreticilerinin nasıl etkilenecekleri henüz bilınmıyor. Bu arada, seçimlerde sandalyesini koruyan Muhafazakâr Partı milletvekillerinden Mkhael Sherby'nin dün yaşamını yitırmesiyle Muhafazakârlann sandalye sayısı 164'e düştü. ABD'nin Küba tarlalanna uçaktan ekinleri yok eden böcekler attığı öne sürülüyor KübaVa biyolojık salchrı• ABD'ye ait bir uçağın geçen ekim ayında Küba'nın Matanzas bölgesindeki tarlalara ekinleri yok eden Thryps Palmi böcekleri serptiği öne sürüldü. ABD suçlamayı reddetti. HAVANA (AFP) - Küba'nın ABD'yi, ülkesine karşı biyolojik savaş başlatmakla suçladığı bil- dirildi. Koınünist Parti'nin ya- yın organı Granma gazetesinde yayımlanan bir habere göre ABD'ye ait bir uçaktan, Kü- ba'nın Matanzas bölgesindeki tarlalara ekinleri yok edecek bö- cekler serpildi. Gazeteye göre geçen ekim ayında Matanzas bölgesinin üze- rinden geçen tek motoriu bir ABD uçağı havaya grimsi bir toz bıraktı. Küba Tanm Bakanhğı yetkilileri, geçen aralık ayında bölgede Thryps Palmi türü ekin yiyen zararlı bir böceğin varlığı- nı belirlediler. 1985 yıhndan be- ri Karayipler'de varlığı bilinen zararhnın Küba'da ilk kez görül- düğübildirildi. Granma gazetesi, böceklerin ABD'ye ait SR2 tipi uçağın Ma- tanzas'tan geçtiği tarih olan 21 Ekim 1996 günü serpildiğinin belirlendiğini yazdı. Gazete "ABD'nin bir kez daha Küba'ya yöneük biyolojik saldın gerçek- leştirdiği kanıtlandı" yorumunu ABD ambargosuna karşın ayakta kabna savaşı veren Küba, şimdi ekinlerini yok eden böceklere karşı da savaşmak zorunda. yapt. Habere göre Küba Devlet Başkanı Fidel Castro 1 Mayıs günü halka yaptığı konuşmada, Thryps böceği saldınsının çok kuşkulu olduğunu belirtti. ABD Dışişlen Bakanhğı ise haberi bir skandal olarak nite- lendirerek yalanladı. Yapılan açıklamada "Küba hükümeti bu suçlamayla büinçli olarak ger- çekleriçarprtıyor. Uçak,güvenlik tşlemleri gereği, duman salarak yerini göstermiştir" dendi. Küba yetkilileri, Florida'daki Cocoa Beach'den havalanan uçağın, Küba üzerinden Grand Cayman Adalan"na gitmek için izin aldığını, Küba hava trafik kontrol yetkililerinin, uçağın du- man saldığını görünce pilotla bağlantı kurduklannı belirttiler. Hava trafik kontrol yetkililerine göre pilot bir sorun olmadığını söyledi. Granma gazetesi habe- rinde, olağan koşullar altında bir uçağın herhangi bir madde sal- masınm tuhaf olduğunu belirtti. ABD tarafından yayımlanan bildiride ise Küba tarafından 3.048 metre yükseklikte uçtuğu öne sürülen ABD uçağının. 2.473 metre yükseklikten geçen bir Küba yolcu uçağına yerini göstermek için dumanla işaret verdiği belirtildi. ABD, uçağın Grand Cayman Adalan üzerin- den Kolombiya'nın başkenti Bo- gota'ya gitmekte olduğunu bil- dirdi. Washington tarafından yapı- lan açıklamada, uyuşturucu ya- pımında kullanılan maddeleri içeren bitkilen ilaçlayarak yok etmek amacıyla kullanılan uçak tipinin duman salma ve tohum- lama sistemleri de olduğu bildi- rildi. Uçaklar uzun mesafe uç- tuklan zaman tohum bölmesine yakıt konduğu için tohumlama yapılamadığı belirtildi. Gazete. Kübalı yetkililerin. önceleri uçağın yükseklığinin böcek salmaya uygun olmadığı- nı düşündüklerini ama ABD ta- rafından yürütülen bazı araştır- malann, böceklerin daha yük- sekten bile serpilebileceğini gös- terdiğini belirtti. Küba, 1960'lıyıllardanbuya- na pek çok kez AB D'yi Küba' ya karşı biyolojik saldınlarda bu- lunmakla suçlamıştı. ABD yönetiminin Nazi altınlarının transfer edildiği ülkeler raporu Yahudileri sevindirdi 'Bu daha başlangıç'• Israirdeki Yahudi Ajansı Başkanı Avraham Burg, Nazi altmlannın araştınlması için bir uluslararası kurul oluşturulmasını istedi. Nazi altmlannın gönderildiği ülkeler arasında Türkiye'nin de bulunduğu belirtiliyor. Dış Haberler Servisi - Israil- li yetkililer, ABD yönetimi ta- rafından hazırlanan ve önceki gün açıkJanan Nazi Altınlan Raporu'nun, Avrupa'ya kara leke sürmüş olan bir olayı or- taya çıkardığını belirttiler. Raporda, Nazilerin soykı- nm kurbanı Yahudilerdençal- dığı altınlan başta Jsviçre ol- mak üzere Türkiye ve çeşitli ülkelerin bankalanna yatırdık- lan belirtiliyordu. Yan resmi Yahudi Ajan- sı'nın Başkanı Avrahanı Burg, "Avrupa'daki ber altın kfilçe- sinde,enazbirsovkmmkıır- .. ., . „, ._.... , , , , , .. , . , . , • bam Yahudi'nin aİtın dişi var- N a z d e r ' S«l"«**en oMurmekle kalmamış, altın dışleruıe kadar soymuşlardL dır. Bu rapor yalnızca bir başkngrç" diyerek Avrupa Yahudi Ajansı, 2 yıldır, Hitier döneminde Alman- ve ABD'deki altınlann, kurbanlann mirasçılanna ge- ri venlmesi için eyleme geçilmesi gerektığini belirtti. lar tarafından katledilen 6 milyon Yahudi'den çalınan altınlann, kurbanlann mirasçılanna iade edilmesi için uğraş veriyor. 7 aylık bir çalışmanın ürü- nü olan raporda, altın külçele- rinin bir bölümünün soykınm kurbanlanndan çalınan altın diş, yüzük ve altın paralardan oluştuğuna yer verildi. Burg, 4 milyar değerindeki hazinenin Isviçre, tsveç, Fran- sa Ingiltere, Macaristan, Po- lonya ve ABD'ye transfer edildiğini belirtti. Avraham Burg, Avrupa ve ABD'deki al- tınlann izin sürecek uluslara- rası bir araştırma kurulu ku- rulmasını ve çalınan her kuru- şun Yahudilere teslim edilme- sini istedi. lsrail dışmda yaşayan Yahu- dileri temsil eden Amerikan Yahudi Kongresi (AJC) de Nazi altmlannın sahiplerine iade edilmesi için çalışıyor. ABD Kongresi üyeleri de AJC'yi desteklediklerini açık- ladılar. AJC, önceki gün Al- man hükümetine yaptığı çağ- nda, soykınmdan kurtulan 20 bin kişiye tazminat ödenmesı- ni istemişti. Uluslararası tlişkiler Kurul üyesi Gary Ackerman, Dışiş- len Bakanlıgı'na, AJC'nin is- teğinin gelecek ay Washington'a gıdecek olan Alman- ya Başbakanı Helmut Kohl'e doğrudan iletilmesi için baskı yapılacağını açıkladı. UNESCO'nun Amman sorumlusu Asmahan El Batrawi radikal Islamcılığı değerlendirdi Şeriat siyasi boşluktan çıkar LEYLATAVŞANOĞLU Asmahan El Batravvi Mısırlı bir kadın. Eğitimini Fransa'da yapmış. 1971'den 1997 başına kadar Fransa'da yaşamış; UNESCO'da (BM Eğitim Sosyal, Kül- türOrgütü) çalışıyor. Dd aydırda UNES- CO'nun, Ürdün'ün başkenti Amman'da- ki bürosunun sorumlusu. Asmahan El Batrawi'yle, hafta sonun- da I.Ü. Kadın Sorunlan Araştırma ve Uygulama Merkezi, Kadın Araştırma- lan Derneği ve UNESCO'nun ortaklaşa düzenledikleri AkdenizüKadınlarveDe- mokrasi konulu konferansı sırasında ta- nıştık; onunla ilginç bir konuşma yaptık. El Batravvi, Islam köktendinciliği ve radikalizminin, bir ülkede siyasi boşluk doğdugu zamanlar güçlendiğini, ancak insanlann eğitilmesi ve Islam radikaliz- mine alternatif bir siyasi güç ortaya çık- tığı zaman gücünü kaybettiğini söyledi. Asmahan el Batravvi'yle konuşmamız şöyle geçti: - Islam köktcndküiginin yükselisj MJ- sırlı kadınlan nasıl etkikdi? EL BATRAVVİ - Ben Mısır'ın yanı sı- ra Güney Akdeniz ülkelerindeki durum- dan da söz etmek istiyorum. Ama Ceza- yir'e fazla değinmeyeceğim. Umanm Cezayir'de bugün yaşanan durum fazla uzun sürmez. Ortadoğu ve Kuzey Afri- ka ülkelerinde, Islam köktendinciliği toplumlann çeşitli bölümlerinde önem- li kabul gördü ve başanlı oldu. Bizlerin, bu ülkeler içın daha iyi çözümler, özel- likle de bu ülkelerde yaşayan kadınlar için daha iyi çözümler üretmemiz gerek. Bu arada Türkiye'de bulunduğum şu kısa süre içinde görebildiğim kadanyla Türkiye'de durum çok daha değişik. Bence ülkenizde ciddi ve yerleşik bir la- iklik geleneği var. Türkiye. demokrasi açısından çok daha gelişkin bir ülke. Sanıyorum Türkiye'deki kadın hare- keti de Mısır'dakine yakın benzerlikler gösteriyor. Tarihten kaynaklanan bağlar, ortak sayılabilecek bir kültür var. -SizceözeUikle böJgemizdeki kadınlar neden İslanıi köktendinciliği benimsiyor? EL BATRAVVİ - Bunu anlamak güç. Bu kadınlar Islam ideolojisinin kendi in- san haklanna çok daha fazla saygı gös- terdiğini söylüyorlar. Bu konuda fazla bir şey bilmiyorum. Burada şunu belırt- mek ısterim: Kuzey Afrika toplumlan- nm Türkiye'yle yeterince ılişkileri olma- dığını sanıyorum. Oysa Türkıye, Avru- pa, Batı ve Güney Akdeniz bölgesı ara- sında bir köprü olabilir. Bu da Akde- • Batravvi, yerleşik bir laiklik geleneği olan Türkiye'nin Güney Akdeniz ile Batı Avrupa arasında köprü olmasının, bu ülkelerde laiklik ve demokrasi düşüncesini geliştireceğine inanıyor. niz'in hem kuzeyi hem de güneyine çok yararlı olur. -NeacKİan? EL BATRAVVİ - Çünkü Avrupa. Gü- ney Akdeniz'le ilgili olarak, Türkiye ara- cılığıyla çok daha fazla bilgilenebilir. Bu da Güney Akdeniz bölgesi ülkelerine ciddi bir açılım sağlar. Kuzey Afrika ül- keleri demokrasi ve laiklik konusunda daha fazla düşünmeye başlarlar. Çünkü Güney Akdeniz ülkelerinin gündeminin en üst maddelerini laiklik oluşturmuyor. Bence bu tarihten kaynaklanıyor. Türki- ye'de. laiklik çok tarihsel bir dönemeçte oluşturuldu. Oysa Akdeniz ülkelerinin tarihi. bu ülkelenn insanlanna o fırsatı sağlayamadı. Yanı, laiklik Güney Akde- niz'de geniş bir biçimde konuşulan bir kavram değil. Bu nedenle Türkiye bu ülkelere çok yardımcı olabilir. Türkiye, nüfusunun çoğu Müslüman bir ülke olmasına kar- şın sadece sözde kalmayan ciddi bir la- iklik uyguluyor. Üstelik beğensin ya da beğenmesin bugün Türkiye'deki bütün siyasi partilerin gündeminin en üst sıra- sında laiklik yer alıyor. - Peki. ama böylesine laik bir ülkede koalisyon ortağı partinin dinci olması pa- radoksunu nasıl karşıfayvrsunuz? EL BATR.4VVİ - Bu sanıyorum pek çok yerde görülebı lecek bir durum. Böy- le bir paradoksun özeleştinnin yapılma- dığı dunımlarda ortaya çıktığı söylene- bilir. Halkın Islamcı bir partiye neden oy verdiğini sorup yakınacak yerde laiklik ve demokrasiye bağlı insanlar ve parti- ler oturup özeleştirilerini ve yetersizlık- lerinin analizıni yapmalılar. Sanıyorum bu partiler. toplumun bütün kesimlerine seslerini ulaştıramadılar ya da onlarla yeterince temas kuramadılar. -Türkiye'nin Güney Akdeniz bölgesiy- leAvnıpa arasında bir köprü oluşturma- sına kadınlar nasıl yarduna olabilir? EL BATRAVVİ -Bana göre burada ka- dınlann oluşturduklan sivil tcplum ku- ruluşlan ve uluslararası örgütlerin oyna- malan gereken önemli roller var. tnsan- lar bu konularda karşı karşıya gelmeli ve fıkir alışverişinde bulunmalılar. İn- sanlar deneyünle, duymakla ve görmek- le öğrenirler. Ben birkaç gündür Türki- ye'deyim. Ama inanm bana, yeni bir bo- yut, burasının durumuyla ilgili farklı bil- giler edindim. Türkiye artık benim için soyut bir kavram değil. Burada, Türki- ye'nin köprü görevini yapabileceğini, bu rolü üstlenebileceğini gözlerimle gör- düm. zaire Mobutu ile Kabila görüşecek • Zaire Devlet Başkanı Mobutu Sese Seko'nun, is- yancı lider Laurent Kabila ile çarşam- ba günü görüşeceği bildirildi.Isyancılar ise başkente yaklaşıyor. Dış HaberlerServisi-Zaire Devlet Baş- kanı Mobutu Sese Seko'nun, isyancı li- der LaurentKabila ile çarşamba günü gö- rüşeceği bildinldi. Güney Afrika Devlet Başkanı Yardımcısı Thabo IVlbeki dün Dar Es Salam" da gazetecilere yaptığı açıklamada "Mobutu ve Kabila önü- müzdeki çarşamba günü görüşecek- ler" dedi. Mbeki açıklamasında, ıki li- der arasında yapılacak görüşmenin yeri konusunda bir açıklama yapmadı. Mbe- ki, Mobutu'nun sıhhatinin bozuk oldu- ğunu bu yüzden toplantı yerinin kesinleş- mediğini söyledi. Zaire hükümeti tarafından dün yapı- lan açıklamada da Devlet Başkanı Mo- butu'nun Zaireye döneceği bildirildi. Bi- lidiği gibi, Orta Afrika ülkeleri tarafın- dan Zaire'de 7 aydır süren ıç savaşı sona erdirmek için düzenlenen mini bir zirve için Gabon'da bulunan Mobutu hakkın- da değişik spekülasyonlar yapılıyordu. Bazılanna göre böylesine kritik bir dö- nemde Kinshasa'dan aynlan Mobutunun ülkesine bir daha dönmeyeceğı iddia edi- liyordu. ABD Başbakanı Bill Clinton ile birlik- te Meksika gezisinde olan Beyaz Saray Sözcüsü Mike McCurry ise Mobutu'nun bugün Kinshasa'ya döneceğıni öne sür- dü. Mobutu ile Kabila arasında geçen hafta sonunda Afrika Devlet Başkanı Nelson Mandela'nın da hazır bulunduğu göriişmede anlaşmaya vanlamazken Gü- ney Afrika iki tarafın önümüzdeki on gün içinde yeniden bir araya geleceğini açık- lamıştı. İsyancılar saldınyor İsyancı lider Laurent Kabila'ya bağlı birliklerin başkent Kinshasa'ya üç kol- dan saldırdıklan bildirildi. İsyancı birlik- lerin başkente 200 kilometre uzaklıktaki Kenge'de hükümet bırlikleriyle gırdiği çatışmada 200 sivilin yanı sıra hükümet birliklerinden 106 askerin, isyancılardan ise 15 kişinm yaşamını kaybettiği belir- tildi. tsyancı birliklerin bir yandan baş- kentin doğusundaki Kenge'de çarpışır- ken, diğer yandan başkent Kinshasa'ya kuzeybatıdan yaklaştığı kaydedildi. Diplomtik kaynaklar ise, Zaire ordu- sunun İsyancılan Kenge kentinde kuşat- tığını ileri sürdü. Kaynaklar bölgeye tak- viye birliklerinin gönderildığini belirtti- ler. Bazı kaynaklardan önceki gün alınan bilgilere göre isyancılar Kinshasa'nın 400 kilometre uzaklıktaki Bandundu Ka- sabası'na herhangi bir çatışma olmadan el koydu. Mobutu'nun doğum yeri olan Lısala'yı bir hafta önce ele geçiren ıs- yancılann kente 100 kilometre uzaklık- taki Buzinga'nın doğru yol aldıklan ıfa- deedildi.