Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyet
îmtivaz Sahibi: Berin Nadi
Genel Yayın Yonetmenı Orhan Erinç •
Genel Yayın Koordınatörü. Hikmet
Çetinkaya • Yazıışlerı Mudürlerı
İbratum Vüdız (Sorumlu), Dinç Tayanç
# Haber Merkezı Müdurü Hakan kara
# Görsel Yönetmen: Fikret Eser
Dış Haberler Şiaasi Danışoğlu # tstıhbarat.
Cengiz Yıldınm 9 Kıütur Handan Şenköken
9 Spor \bdülkadir Yücelman # Makalder
Sami Karaören 9 Duzeltme Abdullah Yazıcı
9 Fotoğraf Lrdoğan Köseoğlu 9 Bılgı-Belge
Edibe Buğra 9 Yurt Haberlen Mehmet Faraç
Vavın tCuruîu. Dhan SdçukfBaşkan ı.
Orhan Erinç, Okta> Kurtböke.
HikmetÇetinka)a,Şüknuı Soner,
KrgunBakvDinçTaysu*;. tbrahim
Yıldız. Orhan Bnrsata, Mustafa
Balbav, Hakan Kara.
AnkaraTemsılcıai: Mustafa Balba> 9 Haber Müdüru. Doğan
Akın Atatürk Bul\an No 125. kat 4. Bakanlıklar-Ankara
Tel. 4195020 Chat), Faks 4195027 9 Izmır Temsılcısı
SentarKoık,H.ZıyaBh.l352S 23Tel.4411220. Faks:
4419117 9 Adana Temsılcısı- Çelin Yiğenoğlu, inönü Cd.
119S No:l Kat.l.Tel 363 12 11, Faks: 363 12 15
Koordınatür Ahmet Korukan 9
Muhasebe: Bülent Yener 9
ldare: Hüseyin Gürer 9 îşletme:
ÖnderÇelik9Bilgı-lşlera Nail
İnal 9 Bılgısayar Sıstenv
Mürüvet ÇUer
MEDVA C: • Yönetım Kurulu
Ba^kanı - Genel Mudür Gülbin
Erduran # Koordınator Reha
Işıtman • Genel Mudur Yardımcısı
Min« Akdağ Tel 514 07 53 -
5139580-5118460-61.Faks 5138463
^ayunlsvan 'e Basajı: Yenı Gun Haber Ajansı. Basın ve Yaymcüık A Ş
TıırKooajCai 2i 41 Cagaloğlu 34334 lsl PK 246tetanbulTel (0712ı 51205 05 (20hal> Faks (0 212)513 85 95
26NİSAN1997 tmsak: 4.25 Gûneş: 6.02 Öğle. 13.09 Ikındi: 16.56 Akşam: 20.02 Yatsr. 21.33
Bir koltukta
3karpuz
• Haber Merkezi - ABD'de
her yıl düzenlenen Country
Music Ödülleri
yanşmasında bu yü 3 dalda
ödül alan 14 yaşındaki
şarkıcı Le Ann Rimes,
zaferinin mevyelerini NBC
televizyonunda sergiledi.
Los Angeles kentindeki
Universal tiyatrosunda
düzenlenen ödül şovunda
genç şarkıcımn mutluluğu
yüzünden okunuyordu. Lee
Ann Rimes, yanşmada 1996
yılının en genç country
music şarkıcısı seçilmişti.
Rimes'ın söylediği "Blue"
adlı şarkı da yılın en iyi
country şarkısı ödülünü
almıştı.
Sınav 1
Itaziranda
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Eğitim
hastanelerinin şef, şef
yardımcısı ve başasistanlık
kadrolanna giriş için gerekli
olan merkezi yabancı dil
smavı 1 Haziran 1997
tarihinde Ankara'da
yapılacak. 20 Şubat gûnü
yapılan yönetmelik
değişikliği ile getirilen
uygulamaya göre merkezi
sınavlar ilk kez yapılacak.
Eğitim hastanelennin boş
bulunan 300 şef ve şef
yardımcısı ile 500'e yakın
başasistan kadrosu için
yapılacak sınava yaklaşık
2000 adayın başvurması
bekleniyor. Sağlık Bakanlığı
yabancı dil sınavı için son
başvuru tarihinin 5 Mayıs
olduğunu açıkladı
Kaplumbağalar
kansen' kurbanı
• tZMÎR(AA)-
Kaplumbağa kanının
kanserli hastalara iyi geldiği
söylentisi, kanserli
hastalann son umudu haline
geldi. Sahillerde uzun
uğraşlar sonucu bulunan
kaplumbağalan kesip karnnı
içen hastalar. kaplumbağa
nüfusunun artması için
çalışmalar yürüten bilim
adamlannm tepkisine neden
oldu. Söz konusu inanışm,
soyu tükenmek üzere olan
denizkaplumbağalanm da
tehdit ettiği belirtildi.
Intepnefte
popnografi
• BRLKSEL(AA)-
Avrupa Parlamentosu,
pomografi ve ırkçılıkla ilgilı
yayınlann tnternet'ten
çıkanlması için uluslararası
alanda önlem alınmasını
istedı. AB üyesi ülkelerin,
tntemet'te yasadışı
yayınlann neler
oiabileceğini sıralayan ortak
bır yasa tasansı üzerinde
anlaşmalannı isteyen
parlamento. böyle bir
yasanın, suçlulann
yargılanmasına imkân
sağlayacağmı bildirHi
însanlık tarihinin en büyük teknoloji faciasmm üzerinden 11 yıl geçti, ancak acılar artarak sürüyor
Çemobü'i unuttnak kolay değîLÜMfTOTAN
tZMİR-tnsanm olduğu heTyer-
de hata olabiliyor. Çernobil'de de
öyle oldu. "Küçük bir hata" dün-
yarrazı radyasyona boğdu. Tarih 26
Nisan 1986'ydı. Yani tam on bir
yıl öncebugündü...
însanlık tarihinin en büyük tek-
nolojı faciası olarak tanımlandı
Çernobil patlaması. Ölçüm cıhaz-
ları radyasyona katlanamadılar,
pes ettiler. Ya insanlar?
Başlanna nelerin geldiğini. ne-
lenn geleceğini somutbiçimde öğ-
renemediler. Yetkililerin "gizfflik''
zırhını delmek çok zaman aldı.
Gerçek bilim adamlannın rapor-
lan radyasyona boğulanlann baş-
lanna gelenleri açıkladığında bir-
çok şey için çok geçti.
Kanserde artış
Almanya'da nükleertıp konusun-
da uztnanlığını sürdüren Dr. AH
Nadir Savaşerın söyledikleri. bir-
çok bilim adamının yaklaşımın-
dan farklı değil. Ukrayna'da hızla
artan kanser olaylan, sakat do-
ğumlar. düşükler, hastanelerde te-
davi gören Çernobılzedeler; acı
sürüyor.
Çernobil kazası bırçok ülkeye
"ders" oldu. Enerjisinin neredey-
se yanya yakın bölümünü nükle-
er santrallardan sağlayan Isveç.
TARİH 26 NtSAIS 1986, YER ÇERNOBİL...
Facia iki gün sonra fark edildi
Ukrayna Çernobil'deki RBMK-1000 tipindeki
nükleer santrahn4 no'lu reaktörü "ffifflak" ettiğin-
de "kalbindeki'' toplamyakıtınm yüzde 70'ini tüm
dünyaya savurdu. fsveç, patlamadan 48 saat sonra
ölçüm cihazlannın alarm vermesiyle olayın farkı-
na vardı ve tüm dünyayı uyardı. Ahnanya, Avus-
turya, Italya ve Finlandiya'dan gelen radyoaktivite
yükselmesi haberlen birbirini izledi.
Ukrayna Parlamentosu Nükleer Güvenlik ve
Enerji Sektörü Komisyonu Başkaru Juri Stacher-
bak, "Avrupa'nın ortasında atom savaşı oknuş. gi-
bi'' yaklaşımını getirirken, Ukrayna Başbakan Ve-
kili 1991 yılında yaptığı açıklamada, "ArükgEİe-
yecek bir şey yok. Şu anda Ukrayna'da 36 bin kflo-
meiretikbir alan rad>^^oaktifmaddekrinetkisi alun-
da. Patkmadan etküenen 1& miyon Uknnnahdan
480 bini çocuk" diyordu.
Facia Avrupa'dan dahaçok ülkemizietkiledi. Is-
veç tüm dünyayı ayağa kaldırmıştt, ama bize gücü
yetmemişti. En yoğun etkilenen Karadeniz, Trak-
ya ve Kuzey Ege'de hiçbir uyan yapılmadığmdan
küçük bebekler ve hamile kadınlann korunması
mümkün olmadı. Radyasyonlu gıdalan yediren baş-
ta zamarun Atom Enerji Kurumu Başkanı Ahmet
Yfiksel Özenıre olmak üzere hiçbiryetkili hakkın-
da sonışturma açılmadı ve kimse yargılanmadı.
2010 yılına kadar nükleer enerji-
den "vazgeçme" karan aldı. Dün-
yada birçok ülke nükleer santral
kurma planlannı askıya alırken.
satıcı ülkeleri korku sardı.
Bir de nükleer santrala "çokiş-
tahh" görünen ülkeler var. Daha
doğrusu yetkililer var. Bizim yet-
kililerimizin "Akkuyu hayaü" hiç
dinmedı. Çernobil sonrası "hiçbir
şey otmamış."ı oynayan yetkilile-
rimiz aynı çabayı sürdurüyor. Tûm
dünya "nükleer aükkn nereyeko\ -
mah"ya kafa yorarken, Çe%Te Ba-
kanımız "Alttarafibirkamvon vü-
kû
r
deyip burun kıvınyor.
Gerçek bilim adamlannın başı-
mıza gelen felaketin açık seçik or-
taya konulmasına yönelik çabala-
n, yetkililerin duvanna '^osluyor".
Bu konuda başı en çok ağnyan,
Çemobil patlaması sonrası yurttaş-
lan çay içmemeleri konusunda
uyancı araştırma yapan Ortado-
ğu Teknik Üniversitesi Kimya Bö-
lümü'nden Prof. Dr. İntiGökmen.
Yaşanılan acı deneylerden artık
ders ahnması gerektiğini belirten
Gökmen, yetkililere yanıtlaması
için şu sorulan soruyor: "Çerno-
bil civannda tiroit kanserlerinde
arhş var. Türkiye''de durum nc-
dir? En az45-50bin ton radyasyon-
hı çay gömüldü. Sulara kanşma
riski vaı mı. izteniyor mu? Çerno-
bil'den sonra Türkiye ve Kıbns'ı
kapsayacak radyasyon erken u\ a-
n tstasyonlan kuruklu. Bu istasyon-
lann çahşmalan ne durumda? Yet-
kilikr ekonomik kaygdardan sı\-
nlıp önceüği insana veçevnreye w -
meye niyetli mi?"
Aradan tam on bir yıl geçti. Çer-
nobil'i unutmak zor, hatta olanak-
sız. Kimileri görmezden gelmeye
çabalasa da o, bize gerçek yüzü-
nü her geçen gün göstermeyi sür-
dürecek. Bunu biz değil, bilim
adamlan söylüyor. Dünya Sağlık
Örgütü"nde görevli radyasyonbi-
limci Keith Baverstock, "Çerno-
bil'dcn gelen sıcak parçacıklann
neden olduğu cüt, meme ve akci-
ğer kanserierijıde arüslar olacak-
ür" diyor.
Beyaz Rusya Halk Sağlığı Araş-
tırma Merkezi'nden Akxei Oka-
nov, katarakt, hiperaktif tiroit bez-
leri sorunlanndan Çemobiri so-
rumlu tutuyor. Camridge Üniver-
sitesinden Williams Dilhvyn, 1
yaşının altındayken yüksek düzey-
de Çernobil serpintisine maruz ka-
lan çocuklardan yüzde 40"ının ye-
tişkin olduklannda tiroit kanseri-
ne yakalanabileceğini belirtiyor.
Uzmanlann görüşleri, uyanla-
n bıtmek tükenmekbilmıyor. Kim-
seler dinlemeye yanaşmıyor. Nük-
leer lobiler "çalışmalannr sürdu-
rüyor. ÇED raporu olmayan, ka-
nunlara da uymayan Akkuyu Nük-
leer Santralf nın yapım ihalesi için
haziran ayı bekleniyor...
Hiroşimalar unutulmadı. Çer-
nobil de unutulmayacak. Evren-
de yalnızca bir "evi", yaşayabile-
cekleri tek dünyası olan insanlar.
radyasyona bulanmadan enerji sağ-
lamanın yollannı mutlaka bula-
cak... e-posta : tan (d vol. com. tr
1993^TE 164 ÜLKE İMZALAM1ŞTI
Kimyasal Süah
Anlaşması'na
ABD^den onay
Dış HaberlerServisi- Kim-
yasal silahlann üretilmesini
ve kullanılmasını yasakla-
yan ve 1993 yılında 164 ül-
ketarafindan imzalanan ulus-
lararası anlaşma önceki gün
ABD Senatosu'nda onaylan-
dı. 29 nisanda yürürlüğe gi-
recek olan anlaşma gereği
kimyasal silahlan üretmek,
depolamak ve kullanmak ya-
saİdanıyor.
Söz konusu anlaşmanın,
26'ya karşılık 74 oyla kabul
edilmesi. bu yolda yoğun ça-
ba harcayan ABD Başkanı
BiflCBııton için zafer olarak
kabul ediliyor. Clinton,
ABD"nin anlaşmaya onay
vermemesi durumunda, an-
laşmayı ımzalamayı redde-
den ve kimyasal silah üret-
mekle suçlanan Irak ve Lib-
ya ile müttefık gibı görüne-
ceğini savunuyordu.
'Amaç güvenü dünya'
Clinton, Beyaz Saray'da
yapılan basın toplantısında,
"21. yüzyüda daha güvenüir
bir dünya kurma çabasında
olan ABD bir kez daha gös-
termek zorunda olduğu li-
deriiği sergilemistir. Kimya-
sal Silah Anlaşması ashnda
ABD'de yapılmıştır. Bu
ABD'nin hakkıdır'' dedı.
20yü süren görüşmelerden
sonra son halini 1993 yılın-
da alan Kimyasal Silahlar
Anlaşması bugüne kadar 164
ülke tarafindan imzalandı.
74 ülke de anlaşmaya onay
verdi.
Iran söz konusu anlaşma-
yı ımzalarken, kimyasal si-
lah üretmekle suçlanan Irak,
Lıbya ve Kuzey Kore anlaş-
mayı imzalamadı.
Anlaşma, imza atan ülke-
lerin belli WT süre içinde kim-
yasal silah stoklannı ve üre-
tildikleri yerleri yok etmele-
rini öngörüyor. Anlaşmada,
2007 yılıyla birlikte üye ül-
kelerin bütün kimyasal si-
lahlardan anndınlması he-
defleniyor.
Nükleer silahlann azalnl-
masuu öngören START III
Anlaşması için Rusya ile gö-
rüşme yollan arayan Clin-
ton için Kimyasal Silah An-
laşması 'nın önemli bir adım
olduğu belirtiliyor.
ABD Senatosu'nda yapı-
lan oylamada kilit rol oyna-
yan Cumhuriyetçi lider Trent
Lott, Beyaz Saray'ın
ABD'nin güvenliğinin tehli-
keye girmesi durumunda an-
laşmadan geri çekileceğini
açıklaması üzerine olumlu
oy verdiğıni söyledi. Lott.
anlaşmanın onaylanmama-
sının ABD için daha onanl-
maz sonuçlar getireceğine
inandığını söyledi.
Öte yandan, ABD'nin an-
laşmaya onay vermesinin ar-
dından yetkinin Kimyasal Si-
lahlan Yasaklama Örgütü'ne
(OPCW) geçeceği bildiril-
di. ABD'nin OPCW'ninku-
rucu üyesi sıfatını alacağı
belirtildi. 6 mayısta Lahey'de
ılk resmi toplantısını yapacak
OPCW "nin diğer kurucu üye-
leri arasında, Birleşmeş Mil-
letler Güvenlik Konseyi da-
imi üyesi tngiltere \e Fran-
sa da yer alacak. Anlaşmayı
Fransa 1995'te, Ingiltere ise
1996 yılında imzalamıştı.
AVRUPA"DA KAMPANYA, TÜRKİYE^DE EYLEM
'Çernobü Santrah
tamamen kapatıkın9
1986 yılında ÇernobiTde meydana gelen faciadan sadece Ukrayna'da 480 bini çoeuk. yaklaşık 2
nıihon insan etküenmişti. l kraynalılar her yddönümünde Çernobfl'in acısıru yeniden yaşıyor.
Haber Merkezi - Çernobil Nük-
leer Santralı'nın bütünüyle kapatıl-
ması için, Avrupa Birliği'nin (AB)
ilgili birimlen nezdınde kampanya
başlatıldı. Merkezi Hollanda'da bu-
lunan AvTupalı Genç Ormancılar Ör-
gütü (EYFA), Çernobirin tümüyle
kapatılması için. Avrupa Birliği'nin
ilgili birimlerine faks çekilmesini is-
tedi.
EYFA Türkiye koordinatörlüğünü
yürüten Greenscreen Yeşil Haber
Ajansı Editörü ÜmhÖztürk'ten alı-
nan bilgiye göre, hazırlanacak faks
mektuplan, 'AB
Çernobil Komisyo-
nu Başkanı \ an den
Broek dikkatine'
başhğıyla (00-32-
2-2953609) numa-
ralı faksa gönderi-
lecek. Çernobil'ın
tümüyle kapatılma-
sı kampanyasına,
Türkiye'den de Ar-
kadaş Çevre Gru-
bu destek verdi. Ar-
kadaş Çevre Gru-
bu'ndan yapılan ya-
zılı açıklamada, şu
görüşlere yer veril-
di: "Çernobil pu-
suda_. Yeniden dünya>x, geleceği, ya-
şamı karartmak için bekliyor. Tür-
kiye, etranndaki Çernobiller kuşat-
ınasının kalkması için çaba gösterme-
li. Sırur tanıma\an, adres sormayan
radyasyon tehlikesi için, hareketegeç-
mckteİd her gecikme, insarun insan-
ca yaş^yabUme ortamlannı yok edi-
yor. Genetik bozukluklardan uzak
doğal bir yaşam, ancak nükleer teh-
likeden uzak bir > aşamdan geciyvr."
Çernobil patlamasının yıldönü-
münde Türkiye'de nükleer karşıtla-
n, yeşiller, çevreciler. gönüllü kuru-
luşlar da çeşitli etkinlikler dûzenle-
di.
Çernobil'deölenler için helva da-
• AvrupalıGenç
Ormancılar
Örgütü'nün
Çeraobiî'in bütünüyle
kapatılması için
başlattığı kampanyaya
Türkiye'deki çevre
örgütleri de destek
verdi. Çernobirin
yıldönümü nedeniyle
Sinop, Mersin,
Akkuyu ve ,
Samandağ'da
etkinlikler var.
ğıtılmasınm da yer aldığı etkinlikler
şöyle:
Sinop: ÇevTe Dostlan Derneği bu-
gün ve yann "Nükleere Hayır Şen-
Bgi" düzenledi. Etkinljk, Sinop Uğur
Mumcu Meydanı'nda gerçekleştıri-
lecek.
Akkuyu yürüyüşünü başlatacak
olan Timur Danış'a Diyojen"in fene-
rini verecek olan Sinoplu nükleer
karşıtlan. Danış'ı törenle uğurlaya-
caklar. Sinop'ta Çevre Koruma Plat-
formu oluşturan Sinoplulann yaptık-
lan açıklamada. "Hiç kimse bize kan-
ser fabrikası nükleer
santralı işsağlavacak
bir fabrikaymış gibi
yuttununaz" denil-
di.
Mersin: DoğuAk-
deniz Çevre Dernek-
leri bugün saat
10.30'da Mersin Ti-
caret ve Sanayi Oda-
sı'nda nükleer forum
düzenledi. Toplantı-
ya Silifke Belediye
Başkanı Sadık Avcı,
yöre muhtarlan,
Nükleer Karşıtı Plat-
form ve Doğu Ak-
deniz Çevrecileri ka-
tılacak. Forumun ardından Çerno-
bil'de yaşamını yitirenler için ''nük-
leer karşıtı hetva" dağıtılacak.
Akkuyu: Büyükeceli beldesinde
yann Elektrik Mühendısleri Odası
Mersin Şubesi 'nin düzenlediği "nük-
leer sohbet toplanüsı" yapılacak. Et-
kınliğe yöre halkı, gönüllü kuruluş,
nükleer karşıtlan temsilcileri katı-
lacak.
Samandağ: Osmaniye Çevre Ko-
ruma Demeği'nden Umur Gürsoy
ve Sınırsız ÇevTe Yolculan'ndan Hil-
mi Çamurdan. Samandağ'da Ata-
türk Anıtı önünde düzenlenecek tö-
renden sonra nükleer karşıtlannca
Akkuyu'ya uğurlanacak.
MESELA DEDIK ERDAL ATABEK
ir haber başlığı beni hem şa-
şırttıhemdeüzdü.Başlık'Akıl-
h Kart' diye yazılmıştı. Içimden
"Yok canım" dedim. "artık bu ka-
dan da olmaz, gene devletin, mille-
tin büyüklerine sataşıyurlar." Şım-
dı, büyuklerimizi beğenmeyebilir-
siniz, eleştirirsiniz, ama onun da bir
yolu yormadı var. Sözünüzü, yazı-
nızı ölçüp bıçmeniz gerekmiyor mu?
Aklına esen, akhna geleni yazıp çi-
zerse bunun sonu nereye vanr? 'Akü-
lı kart' ne demekmiş? Bari 'akdhyaş-
h' de, 'akülı uslu' de, ne bileyim, öy-
le bir şey de ki, insanm kulağmı tır-
malamasın. Gazeteyi elimden atıp
konuya dalmışım, düşünmeye baş-
lamışım. Galiba burada bir yanlış-
lık yapılmış, zira bizim yaşlı bü-
yüklerimiz •akıllf sayılu- mı? Hadi
'kart' sözcüğü insanlar için yakışık-
sız bir ifadedir de 'akdh' demek için
de şöyle bir tartmak gerekmez mi?
Aklımdan usul usul kim 'aküh' kim
'kart' geçiriyorum?
Tansu çiller için
kullanılmış oıamaz...
ransu Hanımbır kere 'genç' sa-
yıhr. Sonra biraz dilini terbiye
etmiş kimse, bir hanım için bu söz-
cüğü kullanmaz. Olsa olsa 'kıdem-
H', 'tecrübeli', 'yıllann politikaası'
gibi zarif sözcüklerkullanrnayı yeğ-
ler. Aynca Tansu Çiller. 'âkillı' sa-
yılır mı? Doğrusu, kendisi ve aile-
si için 'akıllı' sayılmahdır. Zira ser-
vetine servet katmış, sıradan bir ai-
leyi dünya zengini yapmıştır. Eline
geçirdiğı iktidan aile zimmeti hesa-
bına çok iyi kullanmıştır. Amabun-
dan ötesine bakınca 'aküh' demek
çok zor. lçine girip başına geçtiği
DYP'nin canına okumuştur. Ken-
dine kolruk değneği olanlan bile çi-
'AkılhKart'...
leden çıkanp başına vurulacak so-
pa yapabilmiştir. Kendini kurtar-
mak uğruna ağzına geleni söyledi-
ği Refah'la ortaklık kuımuş, mem-
leketi allak bullak etmiştir.
'Değisim rüzgârlan", 'rûzgârü sa-
nşın', 'sihirli dokunuş' gibi mıstik
bir hava yaratarak de\leti şenatm eşi-
ğine getirmiş, çok sevdiği Batılı ül-
kelerde adını 'güvenilmez'e çıkart-
mıştır. Böyle 'akdh' olımuyorsa o za-
man akhn tarifınin yeniden yapıl-
ması gerekir. Hayır, şu 'aküh kart'
sözü, Tansu Hanım için kullanılmış
olamaz. Içimiz ferah olsun.
Yoksa, Allah korusun,
Süleyman Bey mi?..
Oyle bir şey hiç olamaz: bir dev-
let büyüğümüze böyle saygı-
sızca dil uzatılamaz. Evet, Süley-
man Bey'in yaşlandıkça akıllandı-
ğı doğru olabilir. Şimdi konuşma-
lanna bakınca ne denli akıllı. nere-
deyse bilgece uyanlarda bulundu-
ğu, yorumlar yaptığı görülüyor.
Olaylann nereden nereye gittiğini,
nasıl anladığına bakılınca ne denli
'akıllr olduğu fark ediliyor. Ama
40 yıllık politik geçmişinde Süley-
man Bey' in bu denli 'aküb' davran-
dığı söylenebilir mi? Solun gaddar-
ca ezilişinde. sağın her yanhşına sa-
hip çıkılışmda, Süleyman Bey
k
aktf-
h' mı davranmıştır? Her iktidar dö-
neminin askeri müdahaleyle kesili-
şinde kendisinin akıl hesabında yan-
lışlık payı yok mudur? Bugün bu
memleketin şeriatın eşiğine gelme-
sinde kendisinin kollayıcı payı az mı-
dır? Tarikatlarla tekkelerle siyaset-
çi ilışkisi kurulması bugün mü baş-
lamıştır? Kendisinin pohtik icazetı
kimlerden aldığı bugün hatırlanma-
sa da zamanında nasıl 'akühlık' sa-
yıldığı unutulmuş mudur? Bizde
politikacılann aklının başına gel-
mesinin hangi yaşlarda olduğuna
ilişkin bir geriatrik araştırma yapıl-
sa iyi olur. Ama bütün olup biten-
lere bakılınca bu sözün Süleyman
Bey için söylenmediği çok açıktır.
Rahat olunsun, milletin keyfi kaç-
masm. bu söz bu maksatla söylen-
miş olamaz.
Akıllı kurt' denmiş
olmasın?..
A caba haberin başlığı 'Akülı
/A. Kurt' iken, dizgi yanlışıyia mı
böyle çıktı? Belki de Türk tarihinin
gelmiş geçmiş en büyük politikacı-
sı olan rahmetli AlparslanTürkeş'e
ilişkin bir haberdi. Rahmetli de son
zamanlannda Islam-Türk sentezinin
analizini yeniden yapıyor gibıydi.
Sentezin İslam kefesi ağır basıp şe-
riata doğru yola koyulunca Türk-
lük kefesine ağırlık verip yeni bir
denge tutturmak ister gibiydi? Bel-
ki de bû tslam-Türk terazisinın ta-
şıdığı riskleri görerek bir şeyler an-
latmaya çalışıyordu. O da epeyce
gecikrniş bır 'akıllıhk' sayıhrdı ya.
Hayır, bu yakışıksız söz onu için de
söylenmış olamaz.
Acaba Bülent Bey'i mi
kastettiler?..
D ilmem ki, siz Bülent Bey'de
D yaşlandıkça bir 'akıllıük'görü-
yor musunuz? Bize. söyledikleri
çok doğru, yaptıklan çok yanlış ge-
liyor da. Şu solda görünen, öyle ka-
bul edilen partılerin oy potansiye-
lini bölüp azaltmakta gösterdıği bü-
yük irade. harcadığı büyük çaba na-
sıl bır 'akıl' sayılmali? "Soldan da
oy almalı (onlar nasdsa benim), sağ-
dan da oy kapmalı" diye düşünüyor
olmalı ki, tarikatiara bile eskisin-
den çok farklı yaklaşıyor. Belki es-
kiden de böyle yaklaşıyordu da bi-
zim haberimiz yoktu. Bu da olabi-
lir. O zaman bu yakışıksız sözün
bize de pek uymadığı sonucuna va-
nyonız. Bülent Bey'ehiç uymuyor
Meğerse akıllı
kart' neymiş?..
"l/"ok canım, boşuna üzülmüş, bo
JL şuna telaşa kapılmışım. 'Akıll
kart' biletmiş bilet. Yanınıza ah|
otobüslere biniyormuşsunuz. Ney
se hepimize geçmiş olsun.