Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
2* NİSAN 1997 PERŞEMBE CUMHURİYET
r
SAYFA
11
HA\TANLAR ismiL GVLGEÇ
lırtefnet: http;//www.pt«el.cwn.tT/Xn Bdttrat* pwte PwfcSw@ptaMMaM.tr T<fc 0.212.S12 05 85 Htc 0.212Jl2 44 97
Atatürk'ün Meclis'teki ilk konuşmasıeclis, 77 yıl önce dün açıl-
mıştı... Ankara Mebusu srfa-
tıyla Mustafa Kemal Paşa,
kürsüye bir gün sonra çıktı;
Meclis'teki ilk konuşmasını 24 Nisan
1920'de yaptı... Mustafa Kemal Pa-
şa'nın konuşması dört saat sürdü; 150
sayfalık birnutuktu bu...
Paşa. henüz Meclis Başkanı değildi,
Vekiller Heyeti seçilmemişti.
Şevket Süreyya Aydemir "Tek
Adam"da, Meclis'teki bu ilk konuşma-
sının Mustafa Kemal Paşa'nın düşün-
ce yapısına ilişkin çok önemli ipuçlan
verdiğini anlatır:
•'Mustafa Kemal, Meclis'in önüne bir
ihtilalci olarak ve bir ihtilal nutku ile çık-
mamıştır. Nutuktaki görüş ölçülerinin
hepsi, hukuk ve mantıktan kuvvet al-
maktadır. Ortaya konulan sistem, mil-
li iradeyi milletin mukadderatınahâkim
kılmaktır ve milletin bütün kuvvetlerini
teşkilatlandırmaktır. Bu sistemde, uzun
süreli bir inkılabın tohumlarıyla ilkeleri
vardır."
Atatürk de, 1927'deki Büyük Nut-
kunda, Meclis'teki bu ilk konuşmasına
değinir; o günün koşullarını irdeler:
"Hakikat, Osmanlı saltanatının vehi-
lafetinin yıkılmış ve kalkmış olduğunu
düşünerek yenı esaslara dayanan, ye-
ni bir devlet kurmaktan ibaretti. Fakat
vaziyeti olduğu gibi söylemek, maksa-
dın büsbütün kaybolmasını mucibola-
bilirdi. Çiinkü genel fikir ve eğilimler,
padişahın henüz mazur mevkiinde bu-
lunduğu merkezindeydi. Hatta Mec-
lis'te, ilk anda, hilafet ve saltanat ma-
kamı bağlantı kurmak ve aramak ce-
reyanı baş göstermişti."
Meclis'teki ilk konuşmasında Musta-
fa Kemal'in, günümüzdeki takıyyeciler
gibi davrandığı ise söylenemez:
"Günün birinde hilafet ve saltanat
makamt. her türiü esaret kaydından,
baskı ve ikrahtan kurtularak tamamen
SESSİZ SEDASIZ NURÎKURTCEBE
FAYOALI
TARLA BAKJMI
TÂfZLALABIN £M BÜVUtC
J SMBARLI OTL&ZDlB.
hür olursa, yani padişahımız kendini
milletin kucağında gördüğü gün, o ma-
kamlann vaziyetini gene Meclisimiz ka-
nunlarla tayin eder."
Şevket Süreyya Aydemir, Atatürk'ün
24 Nisan 1920'deki dört saatlik konuş-
masını şöyle yorumlar:
"Büyük Millet Meclisi kürsüsünde ilk
defa konuşan bir insan, sadece bir ha-
tip yahut sadece bir asker olarak değil
daha ilk günde bir devlet adamı olarak
belirdi. Bu, ondan önce hüküm süren-
lerde görülmeyen, fakat toplumun, ya-
hut hiç değilse aydınların, yıllar yılı öz-
ledikleri, bekledikleri insandı. Bize ka-
lırsa Mustafa Kemal olaylara bütün va-
sıflarından önce bu devlet adamlığı
vasfıyla yön verdi. Evet, bir devlet ada-
mı. Inkılapçı ve ıslahatçı bir devlet ada-
mı. Mustafa Kemal'i ve onun ilkelerini
incelemek isteyenler için, bu hareket
noktasını iyi kavramak, gerçek bir za-
rurettir."
Kötü örnek
ecmettin Erbakan'ın Arap
parasryla bilmemkaçıncı kez
hacca gidişine yönelik
eleştirilere Refahlılann
verdiği "imam-hatip tornası"ndan
geçmiş yanrt malum: "Süleyman
Demirel de, Kenan Evren de, Turgut
Özal da Suudilerin davetlisi olarak
hacca grtti. Onlar eleştirilmedi de
şimdi Necmettin Erbakan neden
eleştiriliyor anlamak mümkün değil."
Hayır, kazın ayağı öyle değil!
Laik ve demokratik bir cumhuriyetin
temsilcilerinden kim ki kendilerine
şeriatçı bir düzen kuranlann davetini
kabul etti, bu ülkenin aydınlık
çevreleıi hepsini eleştirdi. Kaldı ki
Demirel, Evren ve Özal örnekleri
Erbakan'ı haklı çıkarmaz. Çünkü
kötü örnek emsal olamaz! Olursa
eğer... Bütün Genelkurmay
Başkanlan da kendilerine
eski Genelkurmay Başkanı
Kenan Evren'i örnek alabilir!
N
y Cihan Demirci 'den „
L A F O R I Z M A L A K
Insanını dinlemeye tahammülü
olmayan elbette onun telefonunu
dinleyecektir!
Yöpütme, hem yargıyı hem de yasamayı engelliyor
eclis Başkanı Mustafa
Kalemli. önceki gün yazılı
bir açıklama yaparak DYP
Mılletvekilleri Ismail Hakkı
oğlu Sedat Edip Bucak ıle Zülfü
oğlu Mehmet Kemal Ağar hakkında
istanbul Devlet Güvenlık Mahkemesi
Cumhuriyet Başsavcılığı'nca
hazırlanan fezlekelerin
Başbakanlık'tan Meclis Başkanlığı'na
iletilmesinı istedi... Bu açıklama
olumlu bir gelişme mi?
TBMM Başkanlığı'na sunulmak üzere
Adalet Bakanlığı'na gönderilen
fezlekeler Cumhuriyet
Başsavcıhğı'ndan çıkalı tam 84 gün
oldu... Adalet Bakanı Şevket Kazan,
fezlekeleri Meclis'e göndereceğine
tuttu Başbakanlığa gönderdı...
Başbakan Necmettin Erbakan da
fezlekeleri müsteşarına havale etti.
Fezlekeleri incelediğini söyleyen
Başbakanlık Müsteşarı Kadri
Keskin, üstüne hiç de vazife
olmayan bu görevi yanm bırakıp dini
görevini yerine getirmek için hacca
gitti; haccı da bitiremedi felç geçirip
geri döndü. Fotokopisi Susurluk
Komısyonu'ndan çıkan fezlekeler
ortada kalmıştı ki Meclis Başkanı
Kalemli sonunda devreye girdi.
Kalemli'nin kamuoyuna yönelik yazılı
açıklama yaparak fezlekeleri istemesi
olumlu bir gelişme ise de kendi
ıçinde çelişkili bir girişim...
Kalemli basın açıklaması yapmak
yerine Başbakanlığa resmen bir yazı
yazmalıydı: "Başkanlığımıza
sunulmak üzere aylar önce Adalet
Bakanlığı'na gönderilen fezlekeler
hakkında Anayasa'nın 83. maddesi
gereği işlem yapılmasının sağlanması
hususunu rica ederim."
Anayasanın 83. maddesi çok açık:
"Yetkili makam, durumu
(dokonulmazlığın kaldınlması istemi)
hemen ve doğrudan doğruya Türkiye
Büyük Millet Meclisi'ne bildirmek
zorundadır."
Cumhuriyet Başsavcılığı da zaten
bunu yapıyor; fezlekeleri TBMM
Başkanlığı'na sunulmak üzere Adalet
Bakanlığı'na gönderıyor,
Başbakanlığa değil! Anayasa'ya göre
de, Meclis Içtüzüğü'ne göre de
devrede Başbakanlık bulunmuyor.
Adalet Bakanlığı fezlekeleri hemen
inceleyip eksiği varsa geri
göndermek yoksa Meclis
Başkanlığı'na sunmakla yükümlü.
Meclis Içtüzüğü'nün 131. maddesi
de dokunulmazlığın kaldınlması
istemi karşısında Meclis Başkanlığı'nı
görevlendiriyor... Yargı ile yasama
arasındaki bir konuda devreye
yürütme giriyor! Yürütme, hem
yargının hem de yasamanın görevini
engelliyor... Hükümet. mahkemelerı
de Meclis'i de ciddiye almıyor!
îletişim: Zeynep Eşiyok
Faks: 0.212. 513 85 95AYDINLANMA ATEŞİ
Onlar hayatta kalabilmenin mücadelesini veriyor
• Atatürkçü Düşünce Derne-
ği'nin Balıkesir Şubesi, Tuğ-
jğeneral Osman Ozbek'in ki-
•tni kesimlerden tepki topla-
^yan konuşmasını yürekten
desteklediklerini bildirdiler
.ve Türk toplumunun asla
'çağdaş, laik, sosyal hukuk
îdevleti'nden taviz vermeye-
^ceğini bir kez daha hatırlattı-
4ar.
Sokak Çocukları
;~GönüIlüIeri Derneği
"Türkiye'de bale sanatının
»duayeni kabul edilen Yıldız Al-
îpar. desteğini 'sokak çocukla-
. n'ndan esirgemeyenlerden.
! Türkiye'nin ilk özel bale oku-
', ju olan Yıldız Alpar Bale, Mü-
Tzik. Tiyatro Kurslan'nın 1997
"Resitali'nin tüm geliri, 'Sokak
jÇoeuklan Gönüllüleri Derne-
^i'nebağışlandı. tstanbul De\-
; fct Opera \e Balesi'nin başba-
• lennı Hülya Aksular ve Okta>
-Keresteciler'indeçocuklar ya-
•ranna dans ettiğı Atatürk Kül-
tür Merkezi'ndeki resitalden
elde edilen gelirin, 'SokakÇo-
cuklan Gönüllüleri Derne-
^i'nin Avcılar'daki Umute-
vi'nde yapılacak olan üretim
atölyelerine kaynak oluşturma-
51 planlanıyor.
; Onlar; çeşitli sebeplerle so-
kaklarda yaşamak zorunda
kalmış, bırakılmış çocuklar.
Bazen acınan, bazen 'suçlu'
diye toplumdan dışlanan 'so-
kak çocuklan'...
Günün ve gecenin herhangi
bir saatinde pek çoğumuzun
aklına getirmekte dahi zorla-
nacaği türden insanlık dışı dav-
ranışlara ve her türlü tacize ma-
ruz kalan çocuklar...
Bannma. beslenme. eğitim,
sağlık. can güvenliği gibi en te-
mel insan haklanndan yoksun
olarak sokaklarda hayatta kal-
ma mücadelesi veren çocuk-
lar...
'Sokak Çocukları Gönüllü-
leri Derneği' olarak bızler, 'bu
çocuklara acımanızı istemKo-
ruz' diyoruz. İstediğımiz, bu
çocuklann yaşama ve topluma
yeniden kazandınlabilmeleri
için onlara fırsat verilmesi.
desteklenmesi... Toplumumu-
zun duyarlı kişi, kurum ve ku-
ruluşlannın da bu çağnmıza
kulak vermelerini arzu ediyo-
ruz."
Balıkesir ADD
"Izmir Fetih Sahnesi adlı
grubun oynadığı 'Bir Halk
Düşmanı' adlı oyun ile inanç-
lan sömürerek cumhuriyete ve
Atatürk ilkelerine saldıran Er-
bakan ile onlarca Refah Parti-
linin havaalanında ve Mek-
ke'de sergiledikleri tutum ile
dini siyasete alet etmelerine
karşı uygar, çağdaş. demokrat
görüşlü ve bir o kadar da yü-
rekli bir Atatürkçü olan Tuğge-
neral Osman Özbek Paşa'nın
haklı çıkışını yürekten destek-
lediğimizi, kendisınin yalnız
olmadığını. milyonlarca Ata-
türkçünün yüreğinin sayın ko-
mutanımızla beraber olduğu-
nun bilinmesini, Türk toplu-
munun asla 'çağdaş, laik, sosyal
hukuk devleti'nden taviz ver-
meyeceğıni tüm kamuoyuna
duyurup bu vesile ile bir kez
daha Ulusal Egemenlik ve Ço-
cuk Bayramını kutlanz."
ÇYDD Genel Merkez
ve Tûm Şubeleri
Türkân Saylan bildiriyor:
"Susurluk'la ortaya çıkan
olaylar. siyasetle kural ve yasa
çignemenin. yurtseverlikle
sahtecilığin, kahramanlıkla ci-
nayet işlemenın, kirliyle temi-
zın, kısacası dogrularla yanlış-
lann birbirine kanştığını göz-
ler önüne sermiştir.
Gelinen nokta ise ne acıdır ki
salt ka\Tam karmaşası, halkın
güvenini yitirme, yöneticilere
ve siyasetçilere kuşkuyla bak-
ma olmuştur.
Çözüm, 'devlet sırn', 'ûlke
yaran','\Tirt çıkan' gibidoku-
nulmazlıklann ardına sığınıl-
madan, bütün gerçeklerin,
doğru sanılarak yapılan yanlış-
lann, ders alınması ve yinelen-
memesi için hiçbir şey gızlen-
meden ortaya çıkanlmasında
yatmaktadır.
Gerçek yurtseverlik ve onur-
luluk da bunu gerektirmekte-
dir. Ulusça, ancak her şey açı-
ğa çıktıktan ve kavramlar yer-
lı yenne oturduktan sonra. her
alanda şeffaflıkla ve temiz sı-
yaset, temiz yönetim olarak
uygarlık dünyasındaki demok-
rasi yürüyüşümüzü sürdürebi-
liriz.
Bütün sorumlulan. ülkemi-
zin aydınlık geleceği için acı
da olsa sonuçlanna katlanarak
tüm gerçekleri ve yapılan yan-
lışlıklan açıklamaya, bövlece
halkın güvenini yeniden ka-
zanmaya çağınyoruz."
'Akdenizli Kadınlar ve
Demokrasi Konferansı'
3 mayısta gerçekleştirilecek
"Akdenizli Kadınlar ve Demok-
rasi' konulu uluslararası kon-
feransa Fransa. Tunus. Ceza-
yir, Fılistin, Fas. Mısır. Yuna-
nistan, Italya ve Ispanya'dan
konuşmacılar katılacak.
The Marmara Oteli'ndeki
toplantıda 'Kadının shasete
kaulımında siyasal partilerin ve
sivil toplumun etkisi', 'Kadın
seçmen ve ada>lann sryasal va-
şamda karşılaştıklan engeiler,
'Gelenek, hukuk ve dinin, ka-
dınlann siyasal yaşamlannda-
ki rolü" tartışılacak.
UNESCO'nun REUN1R
(kiyıdan kıyıya iletişim) adlı
bölgesel kadın örgütlenmesi-
nin Türkiye'deki bu etkınliğinı
İstanbul Oniversitesi Kadın
Sorunlan Araştırma Merkezi
ile Kadın Araştırmalan Deme-
ği ve UNESCO Türkiye Milli
Komisyonu düzenliyor.
KİM KIME DUM DUMA BEHÎÇAK
ÇİZGİLİK KÂMİL MASARACl
HARBİ SEMİH POROY
GADD4R DAVUT MRIKIRTCEBE
(SÜNBŞİ fOK. AMJ BU OÜAfX4fiJ/M "2
SAAUtO
SOMSUZLUSU
CS/B/'..7
§ • f
AAI/AUİ C e
MIRMIRLAK t ĞIR DVRAK
KUREJAN BAYRAMl 6EL'
bi '
TARİHTE BUGÜN MÜMTAZARIKAN 24 Nisan
UAREKETORDUSUİSTANBUL'DA.
19O9'M SuGÜfJ, "UAR£K£T O/SGuSU* '£'-
CMĞl "31 MA/Sr AYAKCANMASI', IT.
YET'İ H£O£F ALA&4K
ÜZ£GİNE, SELANİK'TEKİ IU.O&OlJ tOOMUT*NI
MAHAmrrŞEVKErftiÇ^^STAHSUl-'A YÜISÜM£
KAB/IR/ ALMfÇTl. /&£* £ÜieE0£ lCmNSUL 'A
ULAÇAM OGDCt, AYAfeLANMAYf 8ASn/SMIf,K(Ç~
e AP i
ÇO6U
ÖUJM CEZASfMA ÇAef>rTG/CM/ŞT7. OCAYLAÇ,
PADİŞAH ITABDÜLtSAM/r'rM 7#HTT?W l'N-