Katalog

SAYFA CUMHURİYET OLAYLAR VE GÖRÜŞLER 13 NİSAN 1997 PAZAR Bütçenin Yanştığı sayılar RAHMİ KUMAŞ Hukukçu, Eskı Parlamenter . 'C umhurrvet devruun en vuksek rakamlı butçesı etrafinda' baş- hğını taşıvordu \unus Na- dı'nın 25 Mavıs 1938 gunlu Curıhunvet tekı başyazısı 1938'ın butçe- sınce görulen en buyuk savı 250 mılyondu. O y 1 bır gazete 5 kuruştu Açıkça 1938 but- çesı > mılyar gazeteye karşılık gelıyordu. 1997 butçesının buvuklüğu 6 2 katnryon lıradır Bu bütçe Cumhunjet donemının en yulcek sayılı butçesı olmakla bırlıkte, sanı- nm Bırleşmış Uluslar Orgutu'ne üye 185 de\ etın ıçınde de en yüksek sayılı bütçedır 1938 dekı bır gazete eden (fıyatı) ıle butçe buyukluğu arasındakı oranüyı 1997'ye uy- gulcrsak butçenın buyuklugunün 250tnl>on lıra olması gerekır (Bır gazete eden 50 bın lıra ıle s mılvann çarpımı) Şu andakı gaze- te ederlennı hesap edersek, ulaşılmaz sayı- lar çıkar ortaya 1997'de gazete 120 bın lıra1 Bu çarpıklığın yorumuna malıyecıler bak- mahdır Ben butçenın savılannın toplumu "en büyüksayı nedir" sorusu ıle karşı karşı- \a getırmesme değmmek ıstıyorum Sayılar buyudükçe daha buyuğunu sorar ılkokula gı- den oğrencıler, yaşjan buyudükçe en buvük sayımn artısoosuzdenen kışının duşunme sı- mrlan ıçınde olmayan bır kavram olduğunu anlar 250 mıryon lıralık bütçeyı en yuksek sayılı bütçe olarak goren Yunus Nadı'ye o gunler 6 2 katnlyonu deseler guler geçerdı Sn Süle>TnanDemird."Trayonlansöy1eme- ye aüşacağE" demıştı ama, tnlyonlar da es- kıdı, katnlyonlar ıkı yıldır soylenmektedıı Bu gıdışle bır başbakan çıkar der kı, "Ken- tflyonlara ahşmalryız". Neredevse Turkıye Cumhunyeü en büyuk savılan kullanma ûs- tunluğu (rekoru) ıle Guınnes rekorlarlatabı- na gırecek, belkı de gırmesı gecıktı bıle Bu bakımdan sayılann okunuşu uzennde bılgı sunmakıstedımbuyazııle Bılındığı gıbı bır sayı okunurken, sağdan sola doğru uçer ra- kamlı boluklere aynlır Sonra her boluğe ad venlır tlkboluklnnlerboluğuduT Ardmdan milyonlar, mıJjariar böluklen gehr Daha sonra gelen sayı böluklennı sıralamaktaya- rarvardır Tntyon katnryon, kentılyon seks- tılyon, septılvon oktılvon nonıhon desıl- von, undesılvon duodesıl>on tredesılyon, katordesılyon kendesılyon, seksdesıryon, septendesıKon oktodesıryon, noverndesıl- \on vıjıntıKon vesantılyon Ne var kı sayıları adlandırmada olan or taklaşahk onlan yazarken gorûlmemektedır tlk avnlık tnlvon sözcüğu sayılandınlırken (rakamlandınlırken) ortaya çıkmaktadır Amenkananlayış,ında 1 savısınınonünde 12 sıfir (ya da başka bır sayı) olmakta ıken In- gılızdi2gesınde 18sıfirolmaktadır 1996'dan bu yana akçalı >aşamımıza gıren katnryon- da ıse Ingılızler 24 sıfir kullanırken, Amen- kalılar 15 sıfir kullanmaktadır Çunku 9 Ağırlıklar \eÖlçulerGenelKonferansı *6n" dıve bır kural kabul etmıştır Buna göre bır savıdan venı bır sayıva geçerken, o savmm sağına 6 sıfir konmaktadır Tanımlanan en son savı olan santıKon sayısında lngılız ol- çusunde 600 Amenkan ölçusunde 303 sıfir vardır Çünkü Avrupaldar sayılan okurken hermüyonkezçoğalrnaya \merikalılarsaher bin kez çoğalma>'a ad vermektedir. Sayılan adlandınrken, o savı omeğın, 10(12) savısı 1000 e >anı 10(3) e bolunur 10(9) bulunur Bu da 10(3) un 3 ûssu olduğundan Latınce- de uçuncu sozcuğunden tnryon admı alır sa- yı Son sayı santılyonda bu durum 10(3)'un 100 ussu olduğundan Laünce 100'den san- tıhyon adı bulunur Bu çozumleme Amenkan çözumlemesıdır Avrupa çozumlemesınde 10(6)t vabolmevapılırve 10(6) nınyanımıl- >onun durumuna gore ad konur Turkıye de durum nedır" TUBlT\K a basvurdum Başkan Tosun Terzıoğlu bana Gebze'dekı Ulusal Meteorolojı Enstıtusu ne başvurmamı sovledı Orava basvurdum UME yonetıcısı Hüse\in Uğur Sana> ı ve Tı- caret Bakanlığı Olçulerve Standartlar Genel Mudurluğü'nde9 Agırlıklarve Ölçuler Ge- nel Konferansı ıle ılgılı belgelen bulacağımı soyledı Genel Mudur Yardımcısı İsmet EJ-- doğan vaptığı araştırma sonunda bızde bu belgeienn olmadığım saptadı Bunun uzen- ne ısteğımı goz onunde tutarak konferans yazıışlennden9 Konterans ınbelgelenruii.- tedıler Turkıve bu konferanslara uye de\ let olarak değıl, muhabırdevletolarakkaülmak- tadır Tum olçulenmızde Avrupa anla>ışı egetnen olduğundan sa> ılar olgusunu da Av- rupa anlayışıvla karşılamamız gerekırken, Aİnenkan dızgesmı kullanmamız dolarcılı- ğımızın sonucu olsa gerek1 Ama olsun, Amenkan olçusu dahakolay ve kullanılabı- lır nıtelıktedır Çûnku onlar çok yararcı (pragmahst) bır u> gulama ıçmdedır 3516 sayılı Ölçuler ve A>ar Yasası ıle L luslararası Ağırlıklar veÖlçulerKonferan- sı 'nın kabul ettığı uluslararası bınmler dız- gesı kabul edıldığıne göre demekkı, sayılar- da da Avrupa olçusunu kullanmamız gere- kır Yalnız bu yasada savılarla ılgılı bır dü- zenleme yoktur Gerçekte hıçbır yasada da >oktur Açıkça devleümızde sayılan okuma olçusu gelışıguzeldır Nıtekım Turk dıl Ku- rumu nun Sözluk unde bıle tnljon Amen- kan ölçüsüyle, katnryon Avrupa olçusuyle kenülyon Amenkan olçüsuyle tanımlanmak tadır Oysa REDHOUSE bu kavramlan her ıkı olçu ıle tanımlamaktadır TBMM Olçuler ve Ayar Yasası nda değı- şıklık v aparak savılan hangı olçuv le okuya- cağımızı kurallandırmak zorundadır Gore- vını TBMM vapmayınca kaynak >ayınlan- mızda da tutarlılık gorûlmemektedır PENCERE Demokrasi Dinsel Şeriata Karşıdır "0 Avrupa'dademokratıkdevrım, Hırıstıyan şen- atı la karşı yapıldı 2) Turkıye'de demokratık devnm, tslam şerıatına karşı gerçekleşıyor 3) Avrupa'da Hınstıyan şenatının hukuku yıkıkjı, Hınstıyanlık ınancı suruyor 4) Turkıye'de Islam şenatının hukuku yıkıkjı, Muslumanlık ınancı suruyor 5) Bugun ulkemızdekı dın kavgası, ınanç kavgası değıldır, şenat hukukunu gen getırme kavgasıdır • Demokrasi Batı uygarlığının urunudur; 18'ıncı I Arkası 6. Sayfada Bankaların 1996 mali yılı sonunda İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'na bildirdikleri mali tablolara bakıldığında, Yapı Kredi'nin en büyük olduğu görülmektedir. YAPI KREDİ'NİN TOPLAM AKTİFİ. Yapı Kredı, 557 trılyon TL'ye ulaşan toplam aktıfıyle. kamu ıştıraklı bankalar dışında, Turk ozel sektorunun en buyuk bankasıdır YAPI KREDİNİN NAKİT KREDİLERİ. Yapı Kredı, 296 trılyon TLye ulaşan nakıt kredı toplamıyla, kamu ıştıraklı bankalar dışında, Turk ozel sektorunun en buyuk bankasıdır. YAPI KREDİ'NİN TOPLAM MEVDUATI. Yapı Kredı, 421 trılyon TL'ye ulaşan toplam mevduatıyla, kamu ıştıraklı bankalar dışında, Turk ozel sektorunun en buyuk bankasıdır YAPI KREDİ'NİN SERMAYESİ. Yapı Kredı. 60 trılyon TLye yukseltılen yenı sermayesıyle, kamu ıştıraklı bankalar, devlet bankaları ve ozel sektor bankaları ıçensınde en buyuk bankadır Bır başka deyışle, Turk bankacılık sektorunun en buyuk bankası Yapı Kredı dır YAPI KREDİ'NİN NET FAALİYET KÂR ARTIŞl. Yapı Kredfnın netfaalıyet kârı, 23 trılyon TL'ye ulaşmıştır. Bır oncekı mali yılın net faalıyet kârının 4 trılyon TL (16 trılyon TL'lık net kârın 12 trılyon TL'sı, Çanakkale Çımento San. A.Ş 'nın satışından elde edılen olağanustu kâr) olduğu goz onune alındığında. Yapı Kredi'nin net faalıyet kârı artış oranının % 475 olduğu gorulmektedır YAPI KREDİNİN " ENFUSYON MUHASEBESİNE GÖRE DEĞERİ. Uluslararası muhasebe standartlanna (IAS 29) gore, eğer bır ulkede son uç yılın toplam bıleşık enflasyon oranı %100'u geçerse, o ulkedekı mali tabloların enflasyon muhasebesı prensıplenne gore hazırlanması gerekmektedır Oysa ulkemızde, son uç yılın toplam bıleşık enflasyon oranı % 600'len aşmasına rağmen, mali tabloların halen yururlukte olan yasal uygulamalara gore hazırlanması zorunluluğu vardır. Bu uygulama, bankaların aktıflerını gerçek anlamda yansıtmaktan uzaktır. Dunyanın onde gelen dış denetım kuruluşlarından bın olan Ernst and Young Internatıonal'ın, enflasyon muhasebesı prensıplerıne dayanarak hazırladığı rapora gore. Yapı Kredı'nın 557 trılyon TL olarak gorunen toplam aktıflerının, gerçekte 694 trılyon TL, 66 tnlyon TL olarak gorunen ozkaynaklarının, gerçekte 213 tnlyon TL olduğu gorulmektedır. Yapı Kredı'nın, mali tablolannı enflasyon muhasebesı prensıplenne gore hazırlattırmasının en onemlı nedenı, hıssedarlarına Yapı Kredı'nın "gerçek değerf'nı yansıtabılmektır Yapı Kredı, uluslararası pıyasalarda ışte bu mali tabloları uzennden değerlendırılmektedır Yapı Kredi, "en büyük" olmanın bilinciyle, "Türk insanına imkân verme", "Türk bankacılığına yön verme", "Türk ekonomisine güç verme", "Türkiye'ye güven verme" görevini, daima aynı inançla, aynı şevkle, aynı mükemmeliyetçilikle sürdürmeye devam edecektir. Burası Yapı Kredi. Fark burada. YAPrCKREDi "hizmette sınır yoktur" > c *