Katalog

1EKİM 1997 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA EKONOJVH Tcaret borsaları tıplantısı • İZMİR(Cumhuriyet E>e Bürosu)- Tıcaret Bırsalan Konsey Toplantısı 3 -kim Cuma günü Izmir Tcaret Borsasfnda gerçekleştirilecek. 30 kcnsey üyesinin yanı sıra toolantıya Sanayi ve Ticaret Bikanı Yalım Erez ile TOBB Başkanı Fuat Miras dt katılacak. Toplantıda ağırlıkh olarak ıhraç te-cilleriyle ilgıli borsalann yaşadığı sorunlar tatışılacak ve Erez"e bu kcnuda şikayetler ıletılecek. Tcplantıda aynca Izmır Tı:aret Borsası bünyesinde kmılan Izmir Vadeli tşemler Piyasasfyla ilgili bi gi de \ enlecek. Anıtma tesisi açılışı • Haber Merkeri - TCrkıye'nin önde gelen artma firmalanndan Mass, kendi antma sistemleri üretim tesislerini Gebze'de açn. Gebze Organıze Sanayi Bölgesi'nde kurulan ve Kocaelı Valisı Memduh Oğuz ile Çevre Bakanı Imren Aykut'un katılımıyla açılan tesiste. endüstriden kûçük yerleşim bölgelerine ve turistik tesislere kadar her boyutta su ve atık su antma tesisi ekıpmanlan üretilecek. ÜYK kararları yasal değil' • ANKARA (Cumhumet Bürosu)-CHPGenel Sekreter Yardımcısı Bırgen Keleş. Özelleştirme Yüksek fCurulıTnun (ÖYK.) 30 ağustos tanhli toplantısında. Devlet Bakanı Hüsamettin Özkan'ın imzasıyla alınan 3 karann yasal olmadığını bıldirdi. Keleş. partisinin genel merkezinde düzenledıği basın toplantısında, Özkan'ın ÖYK üyesı olmadığını belirtti. Keleş. Maliye Bakanı Zekeriya Temızel'ın Almanya gezısı nedenıyle Özkan'ın üstlendiğı vekâlet görevinin. 30 agustosta, Temizel yurtiçinde bulunduğu için sona erdiğını kaydettı. Alarko'ya yabanaortak • İSTANBUL(AA)- Alarko Holding Yönetim Kurulu Başkanı tshak Alaton, Alarko Sanayi'nin yüzde 42 hissesının. borsa fıyatı civarvndaki bir rakamla bır Amerikan şirketine satışı konusunda prensip anlaşmasına vardıklannı bildirdı. Alarko, satış fiyatı konusunda açıklama yapmaktan kaçınırken "Alarko Sanayi'nın borsadaki kıymeti 100 milyon dolann biraz üzerinde. Bızım de konuştuğumuz, borsa fivatı civannda" dedi. EmekliHk yaşına 4 • ANKARA (Cumhumet Bürosu) - Ekonomik ve Sosyal Konsey kapsamında oluşturulan komısyon, yaklaşık bir ay süren çalışmalannı tamamlayarak Ekonomik ve Sosyal Konsey'e sunulmaya hazır hale getirdi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı koordinasyonunda, Hazine. Maliye. DPTveSSK'den oluşan uzmanlarca yapılan çalışmalar neticesinde, emeklılik yaşı için 50-55, 55-60, 58-60 ve sadece 60- 60 yaşlan ıçeren dört seçenek hazırlandı ve alternatif seçenekler. malhetlen ile biriikte ortaya çıkanldı. Sendikalann da üzerinde uzlaştıklan 50-55 yaş modelinin, mali açıdan, sistemdekı açığuı sürmesini durduramayacağını vurgulayan uzmanlar. 55- 60' IE da ancak uzun vadede bir rahatlama getirebıleceğini belirttiler. Şekere zam • AVKARA (AA) - Türkiye Şeker Fabrikalan AŞ, şeker satış fiyatlannı yüzde 10 oranmda arttırdı Şeker Fabrikalan'ndan yapılan açıklimaya göre 25 kg'lık kolice 1 kg'lık paketli kutu halindeKDVhançl24bin 660 lıradan satılan küp sekeı. 137binl50(KDV hariç) liradan satılacak. 50 kg'Iu torbalardaki küp şekenn 1 kg'lık KDV hariç fıyat da 118 bın 200 liradan 130 bın liraya yükseltildi. Kristal şekenn fiyatı ise KD\ hariç 108 bin 120 liradın 118 bın 950 liraya çıktı Yeni fiyatlar bugünden itiba-en geçerli olacak. Dünya devleri şirketlerini birleştirerek büyütmeye yönelirken Türkiye bölerek satıyor Petrolde parçala-sat dönemi• Uluslararası petrol tekelleri petrol arama, çıkarma, boru hattı, rafftıeri ve dağıtım birimleri bulunan "entegre" kuruluşlar olmaya yönelirken, Türkiye ulusal petrol kuruluşlannı parçalayarak uluslararası piyasalarda satmak için çalışmalara başladı. ANKARA (Cumhumet Bürosu) - Petrol sektöründeki uluslararası fırmalar üretim ve dağıtımın bütün aşamalannı bünyelerinde sağlayarak maliyetleri ve rekabet gücünü arttırmaya çalışırken: Türkiye. petrol sektöründeki kuruluşlannı parçalayarak satmaya çalışıyor Özelleştırme Yüksek Kurulu"nun (ÖYK) son topfantısında Petrol Ofisı AŞ (POAŞ) ve Türkiye Petrol Rafinerilen AŞ'n'ın (TÜPRAŞ) hisselerinin uluslararası piyasalarda satılmasmın hızlandınlmasına karar verilmesınden sonra TÜPRAŞ'a bağlı 4 rafinerinin aynlacağı bildirildi. Uluslararası petrol tekellen petrol arama. çıkarma, boru hattı, rafineri ve dağıtım birimleri bulunan "'entegre" kuruluşlar olmaya yönelirken Türkiye ulusal petrol kuruluşlannı parçalayarak uluslararası piyasalarda satmak için çalışmalara başladı. Bütçe açıklannı kapatmak için Petrol Ofısi ve likit gaz da üreten Türkiye Petrol Rafınerileri AŞ parça parça sarılmaya haarlanryor. kapsamlı bır vergı reformu yapmak yerine KlT'lerin özelleştinlmesıne hız vermeyi tercih eden hükümetin, özelleştirmede en büyük gelir beklentilerinden binni de petrol sektörü oluşturuyor. POAŞ'ın hisselerinin satışını 1998"de tamamlamayı hedefleyen hükümet. POAŞ'ın satışından 1.5 milyar dolar gelir beklivor. POAŞ Genel Müdürü Mehmet Gültekin. AA'ya vaptığı açıklamada, kurumun yüzde 7 hissesinin daha önce satıldığını anımsatarak asıl özelleştirmenin yeni başladığını söyledi. POAŞ'ın gerek yerli, gerekse yabancı yatınmcılar için cazip bir kuruluş olduğurru vurgulayan Gültekin, satışın iki aşamada yapılacağını kaydederek "İlk aşamada yüzde 15'lik bir hisse uluslararası piyasalarda satılacak. Daha sonra da uluslararası bir ihaiede blok satış yapılacak. Blok satış oranı ÖYK'de daha sonra beBrlenecek" dedi. POAŞın 1996"da 10.5 trilyon lira kâr ettığini ve 1997'de de 20 trilyon lira kâr etmesini beklediklerini belirten Gültekin, "1998 bitmeden Petrol Ofisi'ndeki kamu hissesi yüzde 50'nin alüna inecek" dedi. TÜPRAŞ'ı da özelleştirme kapsamına alan hükümet. özelleştırmeye hazırlık için TÜPRAŞ'a baglı 4 rafinenyi ayırarak anonim şirketler kurmaya başlayacak. Satış için her bir rafineride ayn yönetim kurullan oluşturulacak. Rafinerilen >abancı sermayeye satmaya hazırlanan hükümet, rafinerilen cazip kılabilmek amacıyla, petrol fiyatları konusunda TÜPRAŞ'ı serbest bıraktı. Yabancı sermayenin yatınm için petrol fiyatlannın dünya fiyatlanna paralel biçimde otomatik olarak artması şartını kovdugu belırtildı. TÜPRAŞ Genel Müdürü Ergun Kuran'ın Türkiye"de yeni bir rafineriye ihtiyaç olmadığını söylemesıne karşın. OYK'nin son toplantısında yeni bir rafinennın yap-ışlet modeliyle yaptmlması gündeme geldi. Özelleştirmede fiyasko Türkiye Petrol Kımya Lastık tşçıleri Sendikası (Petrol-tş) Genel Başkanı Bavram Yıldırım. vapılan özelleştirme örneklerinın iddıa edılenlerın aksıne sonuç verdiğini öne sürdü ve özelleştirme uygulamalarından \azgeçilmesi gerektiğinı belirtti BayTam Yıldınm. Merkez Yönetım Kurulu adına yaptığı yazılı açıklamada. Kombassan Holding'e satılarak özelleştirilen Petlas'ta. ışçılenn kıdem ve ıhbar tazminatlan farklannın ödenmediğinı belirterek yeni işveren hakkında >asal ve ıdan işlem yapılması gerektiğinı bıldirdi. Yıldınm. açıklamasında. Özelleştirme ldaresi Başkanlığı \e Özelleştırme Yüksek Kurulu üyelenne sendıka tarafından birer mektup gönderilerek satış sözleşmesine ve toplusözleşme hükümlerine uymayan Kombassan Holding hakkında yasal ve idari işlemlere başlanması gereğinın iletildiğini ifade etti. Çay-Kur'da özelleştirmeye tepki büyüyor ÖMERŞAN RİZE-Doğu Karadeniz Bölgesi'nde çay tanmı ile uğraşan 220 bin aılenin güvence- si olarak görülen Çay-Kur'un özelleştırile- ceğinın açıklarrması tepkiyle karştlanch. Tek Gıda-İş Sendikası Rize Bölge Başka- nı İsmailTopçu, Çay-Kur'un özelleştirilece- ğini açıklayan Devlet Bakanı Eyüp Aşık'a. "Aşık, uykuda rüya görüyor" dıyerek tepki gösterdi. İsmail Topçu. yaptığı açıklamada. Aşık'ın kendısini bölgenın sorunlanyla ıl- gılenıyormuş gibi göstermeye çalıştığını be- lirterek Çay-Kur'un bu koşullarda hiçbir za- man özelleştirilemeyeceğıni savundu. Çay-Kur'un sıyasiler tarafından her za- man siyası bır propaganda aracı olarak kul- lanıldığını vurgulayan Topçu. şunlan söyle- di: "Sayın Aşık bu kurumun neden bu koşul- larda özelleştirilemeveceğini çok iyi bilir. Ça\-Kur'aaitça> fabrikalannıüreticivesa- tarak özeUeştirmeyi planlıjorlar. Bu büyük sorumluluk kaldınr ve öyle anlatıkiığı gibi kola> ca gerçekleştirDemez. Önceçayın ve çay üretkisiileçalışanlannsorunlarıçözümlene- rek Çay-Kur'un siyasilerin çiftliği olarak kullamlması engeUenmelidir." Çay Üreticıleri Derneği de Çay-Kur'un hiçbir şekilde özelleştirilemeveceğıni söy- ledi. Dernekten yapılan açıklamada, fabri- kalann üreticılere satılarak özelleştırilmesi planının siyasilerin ve bazı çıkar çevTeleri- nın oyunu olduğu ileri sürüldü. Çay-Kur'daki işçi kıyımını protesto ıçın bir dizi eylem başlatan Tek Gıda-lş Sendi- kası Rize Bölge Şubesi. Ça> -Kur Genel Mü- dürlüğü önünde sürdürülen bir haftalık otur- ma eyleminın ardından dün yapılması plan- lanan vizite eylemıni ıptal etti. Sendika yet- kilileri, Çay-Kur'dan 71 işçinin atılmasını protesto amacıyla önümüzdeki hafta içinde geniş katılımlı bır yiirüyüş ve mıting yapıla- cağını açıkladılar. SEK için tepki gösterileri yapılmasına karşın özelleştirilmişti. Sanayici şimdi de fıyattan şikâyetçi. Süt fiyatlarının ani yükselişinden hükümet sorumlu tutuldu Sanaykiyüksek fıyattanşikâyetçi Ekonomi Servisi - Çiğ süt fiyatının. ani yükselmelerle enflas>onun üzennde artmasından ANASOL-D hükümetı so- rumlu tutuldu. Avrupa Birlığı (AB) Ta- nm heyetlenyle yaklaşık 5 ay once gö- rüşen ANASOL-D hükümetının. tanm ve hayvancılığı Avrupa Ekonomik Top- luluğu'na (AET) *feda eden' tavizler verdiği belirtildi. Yaklaşık 2 yıl içinde fi- yatı yüzde 500 artan sütten yapılan ürün- lenn fiyatının da son 5 av içinde yüzde 100 arttığına dikkat çekildi. Çiğ süt fiyatlan konusunda hükümetı yaptığı açıklamayla uy aran Tikv eşli Şir- ketler Başkanı Doğan Yardarlı, "50 yıl- dır, bu konuda mücadele veriyorunı. AET'na şirin görünmek için tanmı fe- da eden tavizler verdiler. Bu açıkla- maya karşın biri çıksada böyle bir şey yapmadık dese. Bizi sattılar" dedi. Fi- yatlann nonnal seyretmesi için üretimi arttırmak gerektiğini belirten Vardarlı. "Güneydoğu'da, Doğu'da tesislerin üretime geçirilmesi gerekiyor" diye konuşfu. Geçen yıl çiğ süt fiyatlannın 28 bin li- ra olduğunu anımsatan SETBlR Başka- nı Ahmet Arsan, "Birden 36 bin lira- ya çıktı. Şimdi ise 75 bin Iiralardan bahsediliyor. Süt fiyatlannı belirleyen yine sanayiciler oluyor'" diyerek, üre- ticılenn belli bir tavan fiyatı belırtmele- n gerektiğini ifade etti. 55. hükümetin. hayvancılık konusuna ilgı gösterdiğıni dile getiren Arsan, "Ancak, yeterli ça- lışma yapılmıyor. Yeterli gavret yok" dedi. Nısan ve mayıs aylannda piyasada bol süt olmasına karşın. sanayicilerin sata- madıklan için alamadıklannı kaydeden Arsan. süt fiyatlarının kendiliğınden oluşmadığını. yine sanayicilerin belirle- diğini vurguladı. Avrupa'da üretımin is- tikrarlı olmasından dolavı, ani yüksel- melenn olmadığını belirten Arsan. Tür- kiye "de de bunu sağlanabileceğinı anlat- tı. Süt tozu ıthalatıyla ilgıli AB'yle an- laşmaya vanldığını belirten Arsan "Urün bazında yapılan görüşmeler Türkiye'ye zarar \eriyor. Sanayici ola- rak tarım ürünleri ihracatında gücü- müzü bu ülkenin üreticisinden almak istiyoruz. Türkiye'nin siyasi tercihini AB'nin parçası olmak için kullanma- sı doğal. Ancak. bunun için hayvancı- lığı yok edecek tavizleri dikkate al- mak hata olur" dedi. Uretmıe kredi faizi darbesitZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu)-Ziraat Banka- sı'nın tanmsal kredi faizle- rini yükseltmesi, tanmsal üretımde düşmeyi günde- me getirdi. Konuya yakın çevTeler kredi faızlerinin üretimi ve tanma dayalı sa- nayiyi olumsuz yönde etki- leyeceği görüşünde birleşi- yor. Ha>r vancılıkta ise faiz artışının. yaşanan sıkıntıyı krize döndürebileceği bıl- dinliyor. Ziraat Bankası'nın üre- ticilere verdiği hayvancılık işletme kredilerini yüzde 43'ten yüzde 59'a, bitkisel üretim kredi faızlerini yüz- de 50'den >üzde 70'e çıkar- ması eleştirilmeye devam edıliyor. Hong-Kong'da gerçekleştinlen IMF top- lantısında, IMF yetkilile- rince "doğru bir kararola- rak desteklenen" kredi faız artışlan tanm kesünıni vıır- du. İzmir Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Üyesi Sa- dık Balcı. tanrrun yaşam daman olarak nitelediğı kredilerin kesılmesinın sektörü olumsuz etkiledıği- ni bildirdi. Balcı. "Artışa gerekçe gösterilen piyasa fa- izlerinin y üksek olduğu gö- rüşü yanhştır, çünkü. he- men hemen her ülkede ta- nm kredilerinde faiz oran- lan düşüktür'' dedi. tzmir Tıcaret Borsası Yönetim Kurulu Üyesı Ke- mal Geka da. hayvancılık sektörünün gırdiğı sıkıntı- nın bu faiz oranlanyla bır- likte krize dönüşebileceği- ni söyledi. DSP Izmir Milletvekilı Yeli Aksoy. DSPnin kal- kınmanın köyden başlaya- cağı yolunda toplumsal bır mesajı bulunduğunu belir- terek. "Görünen o ki bu ekonomikpoütikalanunut- tuk" diye konuştu. IKT1SAT BANKASI TÛRK A.Ş.DEN CÇLNCt YATIRIM FONT YATIRIMCILARINA DITYLTILDLR. 19 12.1996 tanh %e 22852 sayıh Restru Gazetede va>ımlanan Serma>e Pıyasası Kurulu nun Sen VII. No 12 sayılı "Ydtınm Fonlarına Ilışkın Esaslar Teblığı'ne u>urn sağlamak amaci) la Uçuncu Yaünm Fonu Içtuzuğu Sermj>e Pı>asası Kunılu'nun 16 09 199"7 unh ve KYD-593 sayıiı ızru ık değıştınlmış olup x>ı konusu dcğışütlıklcr 19 09 1997 tanhınde ucarei sıcüıne tescıl ve 25,09/199^ unh v e 4384 Suyıh TTSG rtde üan edıhraştır. Yapüao değışıkJıkler çerçe\esınde fjnün Unvanı Eskı tktısal Bankası Türk A Ş Uçuncu Yaünm Fonu Yeni Ikusat Banka^ı Tûrk A Ş B Tıpt Tahv ı! \ e Booo Fonu Yöncücısı Eskı İkltsat Bankası Turk A.Ş Yeni Iküsat Menkul Değerler A^. Turu Esb De£ı$ken Fon Yeni Tahvıl ve Booo Fonu Tıpı Eskı B Tipı Ycnı B Tıpı 4 Forj Strateıi5i Eskı • Nakde dönuşumu koUy, rıskı az olan sermaye pıyasası araçlanna yatınm yapılır Yeni . Nakde donuşumu kolay rıskı az olan sermaye pıvahasıaraçlannd >dünm japılır. Içluzuk Sınırlamaları Eskı : Menkui Kırmet Adı Hizınc Boncsu^Devle' Tahvu Ozel Sektor Tıhviü/Fınan^man E H.sse Sencdı Yabancı Menkul Kıymet \!ün \ç Dı^er Kıvmetlı Maden Yenı Menkul Kıjmet Adı Hazuıe Bonosu,Devlet Tahvılı/ Ozel Sekıor Tah\ılı/Fınafiiman E Hıs^e Senedı YabanL, Menkul KıjTnet Alun \c Dıper Kı>TneÜı M^den Portfovün Min % 0 •jnosu ö Portfovün Mın *£ >>ncsu. Ter> Repv~ı 51 0 0 Û Portfovun Mın % It*} 100 nxı 25 20 Portfovûn Mın % 100 49 25 :o Katılma bclgesı alım <aüm esaslan Eskı Ijlem saaüen. 15 guniennde 08 30 -13.30 saatlen arasında Yenı Işiem saaüen; 15 gunlerınde 08 30 -13 30 saaüen ammda Fona gen saiışlarda. gen satıiacak pay sayısı dola$ımda bulunan pay sayısıntn £: f30'undan fazla olmaM durumuDda j^gan 1 15 gunu önceden, S \TIŞ IHB \R FORMU" duzenlenır olarak Jeğısürılmı$ olup st>z konusu deşiîiklıkkr 06/lf V199? urihınden mbaren sururluğc konulataktır IKTISAT BANKASI TURK A.Ş.DEN DORDUNCÜ YATIRIM FONU YATIRIMCILARCSA DUYURLDUR. 19 12 1996 tanh ve 22852 savılı Resmı Gazet de > ayımlanan Sermaye Pıyasas Kurulu nun Scn VII. No 12 sa>ılı Yaünm Fonlarına Iltşkın E»aslar Tebhğı ne uyum sağlamak amacıyla Dorduncu Yatınm Fonu Içtuzugu Sennaye Pıyasası Kurulu nun 03.09 199 7 lanh ^e KYD-562 S3\ilı ıznı ıle değışunlmış olup soz konusu değiîiklıkîer 11 09 199"? tantıınde ucaret sıcılıne lestıl ve 18A)9/1997 Unh \e43~9 Sa>ılı TTSG r>de ılan edılmışur. Yapılan deşışıkîıkler ^erçevesmde fonun. L'nvanı EsJa flcusat Bankası Turk \ Ş Dorduncu Yatınm For_ Yeoı Dtusat Bankas. Turk \ Ş A Tıpı Değiîken Fonu Yoneocısı Eskı Dcüsat Banka^i Turk \ Ş Yeru Ikusai Menkul Değerler A Ş Turu Eskı Değışken Fon Yenı Değışken Fon Tipi Edn - A Tıpı Yeru A Tıpı Fon Stratejısı Eskı Nakde donuşumu kola> nskı az olan «ermaye pıyasası araçlanna yaünm yapıhr Yenı . Nakde donu^umu kola>. n«kı JZ oidn sermaye pıyasası araçlaiına yaunm >apeîır Içtuzuk Sınırlanaları Eskı Menkul Knmet \dı Hazine BonL->u/De\leı Tabvı.ı Ozel Sektor Tıh\ ı'ı Tınansrrun Bor Hısse Senedı Yabancı Menkul Kıvmeı AJün *e Dıâer Ki\meılı Mdden Yenı Menkul Kıvmet \dı Hiz ne B m< »u/De\bt Tihuh Ozel Sektcr Tah\ ık/Fmamrrun B jr Hfsse Senedı Yabancı Menkul Kı\met Atün \e Dıâer Kıymeth Maden Porlfovun Mın c k 0 om 0 25 0 II Portfo>un Mın *k t) .vu 0 25 'I [t Portfovun Mtn % 15 75 9S 25 20 Portfovun Mın % 75 "5 100 25 20 Katılma heigcsı alım-saiım esaslan Eskı I^îem saatlen, 15 guniennde 08 30 -10 00 saaüen arasında Fona gen ^atışlarda asgan 2 ış gunu onceden "SATIŞ IHBAR FORMU" duzenienır Yenı: Işkm saaüen: ış gunlennde 08 30 -10 00 saaüen arasında Fona gen ^aüjlarda. gen satılacak pay sayısı dolaşımda bulunan pav savısının ^40'ından fazla olma.sı durumunda asgan 2 ış gunu onceden. ft20-3f40 arasında olması halınde 1 ., gunu onceden SATIŞ IHBAR FORMU" duzenlenır olarak değıştınlmış olup soz kcınusu dcğışıkiılder 06,'10/i997 tanhındcn ıubaren yururluğe k l k BENCE IZZETTIN ONDER Hangisi Doğru Hepımizi şaşırtan vergi istatistikleri yayımlandı. Ünlü meslek sahiplerinin neredeyse asgarı ücret- li düzeyinde vergi ödedikleri ortaya saçıldı. Kaldı ki yayımlanan sonuçlar. yanılmıyorsam. beyana dayalı olanlardır. Bır de beyan edilmeyenlerı hesa- ba katsak, kim bilir, ne kadar mikroskobik değer- lere ulaşırız!. Öteden beri şu iki sav durmadan topluma pom- palanmaktadır. Birincisi, enflasyonuntemel nede- ninin kamu açıklan olduğu ve enflasyonla müca- delede birinci derecede önemli olan konunun ka- mu açıklannı kapatmak olduğu dayatmasıdır. Ikin- cısi ise kamu açıklannı kapatmada kamu kesimi- nin küçültülmesinin gerekli olduğu dayatmasıdır. Zira, bu görüşe göre kamu kesimi çok büyüktür. Devlet bazı gereksiz alanlardan çekilerek. kendi- sini "asli" (ne demekse!) görevlerine hapsetmeli- dir. Biryandan devletin yayımladığı istatistikleri, di- ğer yandan da hâkim gruplann topluma pompa- ladığısavları bir arada dikkate alırsak, ciddı birçe- lişkı ya da çatışma ile karşı karşıya geliriz. Ters yön- de iki sav aynı anda doğru olamayacağına göre bunlardan birinin yanlış veya geçersiz olduğu açık • tır. Eğer Maliye'nin verdiği istatistikler doğru veya çarpıcı ise devletin büyük olduğu ve küçültülme- si gerektiği savı geçersiz olur. Zira, eğer fiilı vergi geliri vergi kapasitesine yaklaşmış olsa idi, böyle- sine bir kamu açığı ile karşı karşıya gelinmemiş, enflasyon denetimden çıkmamış ve devletin kü- çültülmesi gerektiği tezi de geçertilik kazanmamış olurdu. Buna karşın, eğer gerçekten bütçenin küçültül- mesi savı doğru ise yeni vergi gayretlerine giriş- meden, zaman kaybetmeden harcamaları kısmak gerekir. Bu durumda, Maliye'nin istatistikleri çar- pıcılığını yitirir. Maliye, hayali hedeflersaptamadan, bir an evvel harcamaları kısmaya ve böylesine is- tatistiklerden vazgeçip, vergileme kapasitesi ola- rak daha düşük bir hedef belirlemelidir. Olsa olsa, yükümlüler arasında adaletin gözetılip, yük dağı- lımında hakkaniyetin gerçekleştirılmesine itina gösterilmesi gerekli olurdu. Görülüyor kı her iki tez de aynı anda geçerli ol- mamaktadır. Bunlardan birisi, hiç değilse kısmen de olsa, kesinlikle geçerli değildir. Bu noktada so- run. bunlardan hangısinin geçersiz ya da daha az geçerli olduğunun saptanmasıdır. Çoğu sosyal konularda olduğu gibi vergi konu- sunda da mutlak bir yanıt bulmak olası değildir. Vergi yükünün ne olması gerektiği sorusuna, an- cak ampirık olarak cevap verilebilir. Yani, benzer ekonomilere bakılır, onlardaki bulguların ortala- ması sağlıklı değer olarak kabul edilir. Bu açıdan Türkiye'de hâkim çevrelerin tezi değıl, Maliye'nin tezi geçerlidir. Yani Türkiye'de devlet kesimi bü- yük değil, vergi yükü yüksek değil, fiilı vergi gay- reti vergi potansiyelinin çok altındadır. Peki, Türkiye bu istatistiklere yeni mı ulaştı? Ce- vap: Hayır, bu istatistikler öteden beri yapılmakta idı. Son istatistiklerde de eski istatistiklerde kulla- nılan meslek grupları aynen alınmış. O halde şim- dıye dek niçin durduk? Vergi sisteminde randı- man ölçütünden yatay denetim (cross-check) adı verilen denetim sistemine dek uzanan çok çeşitli denetim sistemleri varken bunları niçin çalıştırma- dık? Yerli, yabancı birçok uzmana yaptırılmış olan projeleri tozlu raflara kaldırdık da niçin ciddi bir ida- ri reform yapamadık (yapmadık, değil!)? Bütün bunların cevabı çok açık: Çünkü ekonomik güç is- temedi! Birinci derecede güçlü sermaye yasal yol- laıia, yani yasama sürecinde etkili olarak vergi dı- şına kaydıkça, ikınci derecede güçlü sermaye ya da güçsüzler de kayıt dışına kaydı. Bır ekonomı- de bileşik kaplar hâkim olacağından, birinci dere- cede güçlü sermayenin de kayıt dışı olmadığı te- orik olarak savunuiamaz. Böylece, sısteme soku- lan vırüs, zaten tüm işlemleri kayda almanın çok zor olduğu bizım gibi gelişmekte olan ekonomı- lerde ipleri iyice elden kaçırdı. Vergi dışı kayıt dışı işlemleri, kayıt dışı işlemler de vergi dışılığı tetik- leyerek sistemin bünyesinı kanser gibi sardı. Peki, bugün ne oldu da ipler pazara çıktı? Lüt- fen dikkat edelim, ipleri pazara çıkanlar kayıt içı fakat vergi dışı olan güçlüler değil. İpleri ser- gilenenler, kayıt dışı ve vergi dışı olanlardır. Denizin bittiği yerde de hâlâ güç konuşuyor hem de kamu yetkililerinin ağzından! Toplumun üzerine çöreklenmiş faiz parazitlerine hiçbir önlem yok iken bir sorumlu, belki de ne de- diğinin çok da farkında olarak gecekonduları ver- gi kapsamına almaya yelteniyor. Eğer gecekondu sakinleri, gecekondu mafyasının ağında ise bizim de devlet olarak cüssemiz kadar gücümüz var dior isek. bu mafyayı rant bedellerini tahsil ederken sermaye değer artışı tipinde bır vergi ile tevkif ede- lim. Böyle bir vergi, 1971 yılındaçıkarılmış idi. Ara- da bir de yargı kararı olmakla beraber, kim kaldır- dı çok gerekli olan bu vergiyi: Rant gelirlerini yaratan ve şişirenler! IKTISAT BANKASI TURK A.Ş.DEN BEŞINCI YATIRIM FONU YATIRIMCILARINA DUYURUDIR. 19 12 19% Lanh ve 22852 sayıh Resmı Ga^cte'dc >a>ım!onan Sermaye Pıvasaîı Kurulu'nur. Sen VII No' 12 sayılı "Yaunm Fonlanna Ilışkın Esaslar Tebhğı ne u> um sağlamak amacıyla Besıncı Yaünm Fonu Içtuzugu Sermaye Pı>asası Kunılu'nun 03 09 1997 lanh ve KYD-562 sayılı ıznı ı!e Jejısnnlmıs olup. soz konusu değışıkhlder 11.09 1997 tanhinde ucaret sıcılıne ts>cılve [g,Wrl997 tanh ve 4379 Sayılı TTSG'nde üan edılmijnr Yıpıbr. değışüdıkler çerçe\csmde lonun Un\anı Tıpı Eskı Dcüsat Bankası Turk A Ş. Beşıncı \ aünm Fonu Yenı lkns.ii Bankası Turk A Ş B Tıpı Değıjken Fonu Eskı flcus.ii Bankası Turk A Ş Y enı İkusat Menkul Değerler A Ş Eskı DeğışkenFon Yenı Değışken Fon Eskı B Tıpı Yenı B Tıpı Fon Stfaleıuı Eskı Nakde donu|umu kolav. rıskı az olan sermaye pıyasası arjçlanna y jtînm >apüır Yenı Nakde dönuşumu kola\. rıskı az olan sermaye pıyasaaı araçlanna yaunm \apilir îçtuzuk Sınırlamaian Eskı Menkul Ki)met \dı Portfovun Mın Hazine Bonesu/De". Eet Tahvılı Ozel Sektur Tjhvılı Pınonsman Bonosu Hısse Senedı Yabancı Menkul Kıvmet .\lün \ e Dı«er Kıvmeüı Maden Yenı Mnıkul Knmet Adı Portto)unMın Hazine Bonosu,T>e\ lel Tah\ılı Ozel Sektor TahMİLfırjnsman Bonosu Hısse Senedı Yabancı Menkıı! Kı\neı Allın ve Dığer Kıs-meüı Maden 0 0 0 0 •k 0 0 0 0 0 Portfövüo Min % 100 95 95 25 20 Portfovun Mm % 100 100 100 25 20 Katılma belgeM alım-^aüm esaslan ESKJ Işlcm saaüerı 15 guniennde 08.30-13.30 saaüen arasındJ Yenı. Işlem saatlen; ış gunlennde 08.30 -13 30 saaüen arasında Fona gen saüşlarda, gen saulacak pay sayısı dolaşımda bulunan pay sa>iiinm fy ^0 undan fazla olması durumunda asgarı 1 ış günu onceden, "SATÎŞ IHBAR FORMU" duzenlenır oiauk değı^ünlmi} olup *ÜZ konusu değı^ıklıkJer 06/10/1997 tarıhınden mbaren yurürlüğe konulacakür