Katalog

«EYLULI996CUMA CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER3 Saddam'm Kuzey Irak'a girmesi bahane. Washington, ülkeye gelecek petrolü güvence altına almak istiyor A Tfci^k 1 1 1 w 1 1 "I Ointon'a Atina'dan tepki : • ATİÎNA (AA) - Yunan Hjkumeti. ABD Baskanı Bıll Cinton'un. Irak'taki operasyonlar ile ilgıli "Yuıanıstar Başbakanı JCostas Siniris'e gönderdıği mektupta. "TLrkije'nh bölgedeki önernini vjrgulamasına, resmi olarak da tepki gösterdi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü K.cnstantinos Bikas. bugün yaptığı açıklamada. Vunanıstan'ın duyduğu memnunıyetsizliği dile getirerek. "Türkiye gibi uluslararası yasallığı ve insan haklannı ihlal eden birülke. bölgede istikrar rolü oynayamaz" dedi. TiİPk teknesine ateş açıldı • ATİNA (AA) - Yunan Kara Kuvvetlen. Ege'deki Strongili adacığı yakınlannda Türkiye'den geldigi ve kaçak göçmen taşıdığı iddia edilen bir tekneye ateş açtı. Kara Kuvvetleri'nin açiklamasında, "Bugün (dün) saat 10.40'da Strongili adacığının Maramas mevkiindeki askeri gözetleme kulesinden. Türkiyeden gelen ve 15 kadar kaçak göçmen nakleden küçük bir tekneye uyan ateşi açıldı" ifadesi yeraldı. Açıklamada. uyan ateşi açılmasından sonra sözkonusu teknenin Türkiye \ e dogru rota değiştirdiği kavdedildi. Azerbaycan'daki darbe girişimi • BAKL(AA)- Azerbaycan'da geçen yılki darbe girişimine kanştığı gerekçesiyle yargılanan Türkiye - Avusturya vatandaşı Kenan Gürel, 15 yıl ağır hapis cezasına çarptınldı. Kenan Gürel, mart 1995'tebazı Azerbaycan vatandaşlannın \atana ihanet suçuna katılmak. ülke egemenliğini tehdit. iktidan zorla ele geçiımeye çalışmak. silahlı birliklerin devlete karşı kullanılması, yabancı özel istihbarat kuruluşlanyla ilişkiye girerek Azerbaycan "da yasal iktidann değiştirilmesi girişimlerine katılmak ve olağanüstü hal bölgesinde silah bulundurmaktan suçlu bulundu. Kenan Gürel. 15 yıllıkcezasının 5 yılını cezaevinde. kalan bölümünü ise ıslahevinde geçirecek. Çin'de 22 idam • PEKİN(AA)-Çin'de suçla mücadele kampanyası çerçevesinde hırsızlık ve benzeri suçlardan hükümlü 22 kişinin daha idam edildıgi bıldirıldi. Xinhua ajansının verdiği haberde. 10 mahkumun cezalannm. enselerine kurşun sıkılarak infaz edildiği belirtildi. Xinmin Akşam Gazetesi de, dün akşam saatlerinde, Şanghav Halk Yüksek Mahkemesi'nin cezalannın onaylanmasının ardından 12 mahkumun daha aynı yöntemle idam edildiğini duyurdu. Makedonya'da gerginlik • ÜSKÜP(AA)- Makedonya'da Milli Eğitim Bakanlığı'nın bazı okullarda Türk çocuklarının ana dillerinde eğitim görmelerini yasaklaması ülkede etnik gerginliği artırdı. Aşağı Jupa köyünde Türkçe eğitimin yasaklanmasım protesto eden 150 Türk öğrenci velisi. açlık grevine başladı. Bölgedeki durumun gerginleşmesi üzerine lçişleri Bakanlığı. Aşağı Jupa köyüne takviye polis birlikleri gönderdi. Farpakhan'dan Küba'ya ziyaret • MEXICOCITY(AA)- ABD karşıtı tavırlan \e ABD ile sorunlan olan ülkelere verdiği destekle dikkatleri üzerine çeken siyahi lider Louis Farrakhan. ABD'nin 40 yıldır ambargo uyguladığı Küba'ya giderek Devlet Başkanı Fidel Castro ile görüştü. Önceki gün geldiği Havana'da Castro ile görüşen Farrakhan. görüşmeleri geniş çaplı ve harika olarak niteledi. Farrakhan, Küba'yı ziyaretinin amacının bu ülkeye 40 yıldır uygulananan Amerikan ambargosunun etkilerini görmek olduğunu belirtti. ABD,baklayı datıçıkardıFL'AT KOZLUKLU VVASHINGTON- lrak"a dü- zenlediği fiize saldınları nede- niyle sert tepkilere hedef olan ABD yönetimi "Kendiçıkarlan- mm koruduk" diyerek operas- yonu savundu. VVashington'dan yapılan açıklamada. operasyo- nun "Körfez'den ABD'ye petrol sevkiyatına zarar gelmemesi ve bölgede istikrann korunması" için gerçekleştirildiğı belirtildi. ABD Dışişleri Bakanlığı Söz- cüsü Gh/n Davies, "ABD'nin çı- karlan doğrultusunda hareket et- tik. Bölgede yaşamsal çıkarlan- mız var. Bölgede istikrann sağ- lanması ve ABD ile dostlanna pet- rol sevkiyatının kesilmemesi de bu çıkarlann arasındadır" dedi. Davıes. ABD'nin BM Güven- lik konseyi'nin onayını almadan harekete geçmesi nedeniyle bir- çok ülkeden yükselen tepkiye karşılık olarak da "Operasyonu, • ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Glyn Davies, fiize saldınsının Körfez'den ABD'ye petrol sevkiyatına zarar gelmemesi ve bölgenin istikran için yapıldığını açıkladı. Irak Devlet Başkanı Sad- dam Hüseyin'inhareketterinekı- sıtlamalar getiren BM Cüvenlik Konseyi karanna dayanarak ger- çekleştirdik. Operasvon için sag- lam bir gerekçemiz var ve bunu müttefiklerimize açıkladık" de- di. Savunma Bakanı VVilIiam Per- ry de Irak'taki yaşamsal stratejik çıkarlannın ülkenin kuzeyinde değil. güneyinde olduğunu vur- guladı. VVilIiam Perry "Bizim kaygı- mız ülkenin kuzeyinde yaşana- caklardan cesaret alan Sad- dam'ın hem Irak hem de bizim için daha stratejik olan giineyde bir askeri eyleme kalkışmasıdır. Irak'taki vaşamsal çıkarlarımız güneydedir, kuzeyde değil. Bizim amacımtz öncelikle vaşamsal stratejik çıkarianmızı korumak- tır. Bu da İsrail, Ürdün, Suudi • ABD Savunma Bakanı:Bizim kaygımız, Kuzeyde yaptıklanndan cesaret alan Saddam'ın güneyde askeri eylemlere kalkışmasıdır. Irak'taki yaşamsal çıkarlarımız güneydedir, kuzeyde değil. Arabistan ve Ku veytgibi bölgede- ki dostlanmızı korumak ve Kör- fez'den petrol sevkine zarar veril- menıesini sağlamak demekrir." ABD Başkanı Bill Clinton. Irak'a düzenlenen fiize saldınla- rının Saddam Hüsevin'i i>ice yıprattığını \e şimdilik amaçla- nan hedeflere ulaşıldıâını bildir- di. Clinton ikinci füze saldınsının ardından yaptığı konuşmada. operasyonun Irak'ın askeri he- deflerini imha ederek amacına ulaştığını belirtti. ancak gerekti- ği halde >eni bir operasvon dü- zenlenebileceği uyansında bu- lundu. Clinton "Son birkaç günde gerçekleştirilen hava saİdırılan, fiize saldınları başarılı olmuştur. Hedefterin çoğu tamamen imha edildi. geri kalanlarsa veteıii de- recede tahrip edildi~dedi. ABD Başkanı "Operasvon özedikle Irak'ın günev indeki stra- tejik durumu tamamen değiştir- miştir. Saddam Hüsevin'in btın- dan sonra ne yapacağını bilemi- yoruz. Ancak artık sınırı geçme- nin bir bedeli olduğunu biliyor" diye konuştu. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Irak ordusunun Erbil'e girmesine hâlâ bir tepki gösteremedi Irak'ın kınanmasına Rus vetosuDış Haberler Servisi - Irak'ın Kuzey Irak'a düzenledigi askeri operasvon nedeniyle kınanmasını öngören karar tasansı nedeniyle BM Güvenlik Konseyi daimi üyeleri arasında derin görüş aynl-.gı mevcut. Ingıltere tarafından hazırlanan karar tasansının "ABD'nin Irak'a saldınsına yasal zemin oluşturmayı amaçladığım" belirten Rusya. tasanda değişikliğe gidilmediği takdirde veto edeceğini bildirdi. Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı V'asili Sidorov. Güvenlik Konseyi'nce ovlamaya sunulması planlanan karar tasansının "ABD'nin Irak'a Lebed alay ettiDış Haberler Servisi - Rusya Güvenlik Konseyi Şefi Aleksander Lebed, ABD'nin "ziiccaciye dükkânına giren fil" gibi davrandığını ve "herkesin üzerine tükürdüğünii" söyledi. Banş görüşmeleri için gittiği Çeçenistan'da gazetecilere ABD'nin Irak "a karşı operasyonunu her zamanki alaycı üslubuyla değerlendiren Lebed. "Dünyanm süper güçlü, kocaman bir sahibi var, o da herkesin üzerine tükürüyor" dedi. ABD'nin "Züccacive dükkânına girmiş fil gibi davrandığını" ifade eden Lebed budeyimin Rusça karşılığını kullanarak "Bu sahip, "Çin dükkânındaki boğa gibi' davranıyor" dedi. ABD Başkanı Bill Clinton'ın "demokrat imajını pekiştirmek için" Irak'a saldırdığını belirten Lebed "Gerçek demokrasinin özü budur işte; önce hava saldınları vaparsın, ardından alkış toplamak için gazetecileri etrafuıa toplarsın"dedi. • Rusya, Ingiltere'nin hazırladığı, Irak'ı Erbil'e saldırması nedeniyle kınayan karar tasansmı ABD'nin operasyonuna yasallık kazandıracağı gerekçesiyle veto edeceğini açıkladı. karşı düzenledigi askeri operasyonlara yasallık kazandırmay]" amaçladığım belirtti. 'Tasan tek yanir Sidorov. yasa tasansı üzerinde son yapılan değişikliklerin "mak>aj"dan öteye gitmediğini vurgulayarak "Bu değişiklikler tasannın tek yanlılığını kommaktan öteye gitmiyor" dedi. İnterfaks ajansının Sidorov'a dayanarak v erdiği haberde. Ingiltere tarafından desteklenen yasa tasansının Güvenlik Konseyi'nce oylamaya sunulması halinde veto edileceği bildirildi. Sidorov -ABD'nin askeri operasvonlarını onavlavan bir karann çıkmasına izin verme\iz*'dedi. Sidorov. Güvenlik Konseyi'nin 5 daimi üyesi arasında bulunan Cin ve Fransa'nın da tasanya karşı çıktığını belirtti. Güvenlik Konseyi'nde sadece ABD. Rusva, tngiltere, Fransa ve Cin'in veto hakkı bulunuyor. Güvenlik Konseyi Başkanı Alfredo Lopes Cabral. üyeler arasındaki görüş aynlıklarının çok vakında giderilip oylamaya gidilebileceğini umduğunu belirtti. Güvenlik Konseyi üyelerinin Irak'ın açıkça kınanması konusunda anlaşmazlığa düştüğü bildirilivor. Rusva. Bağdat'a bağlı birliklerin bölgedeki Kürt gruplardan birinin çağnsı üzerine kendi topraklarına girdiğini savunuyor. Fransa ise, tasanyı ancak Irak'a yönelik kınamanın yumuşatılması. ülkenin toprak bütünlüğünün ve Kürt grupları arasında diyalog kurulması gereğinin vurgulanması halinde kabul edeceğini bildirdi. Ingiltere'nin Güvenlik Konseyf ndeki temsilcisi Stephen Gomersall. dün gazetecilere vaptığı açıklamada, Irak'a bağlı birliklerin Kuzey Irak'tan çekilmesi ve gıda karşılığı petrol satışı anlaşmasının av rıca görüşülmesi konusunda üveler arasında anlaşmaya vanldığını belirtti. ABD Fransa'yı Irak'ta uçuşa \asak bölgedeki müttefık devTİye güçleri dışında rutmakla tehdit etti. (Fotoğraf: REUTERS) Dışişleri Bakanı Warren Christopher, müttefiklerini ikna etmek için Avrupa turunda ABD Fransa'ya gözdağı verdiDış Haberier Servisi - ABD Dışişleri Bakanı VVarren Christopher, müttefiklerinin desteğini kazanmak ve Irak'a karşı ortak bir tav ır belirlemek için Avrupa başkentlerini kapsayan bir ikna turuna çıktı. Washington. güney Irak'taki genişletilmiş uçuşa yasak bölgedeki devriye uçuşlannın Fransa'nın katılımı olmadan da yapılabileceğini belirtti. Irak'a düzenlenen operasyonun "Yasal zeminlere dayandığını açıklamak \e ilerisi için ortak tavır belirlemek" amacıyla İngiltere. Fransa ve Almanya'yı kapsayan bir tura çıkan Christopher, gezisinin ilk ayağı olan Londra'da dün meslektaşı Malcolm Rifkind'le görüştü. Christopher. görüşmede tngiltere'nin ABD'nin Irak operasyonuna gösterdiği sınırsız destekten duyduğu mutluluğu dile getirdi. • Christopher'in gezisi öncesinde ABD , Dışişleri Bakanlığı, Irak üzerindeki devriye uçuşlarının Fransa olmadan da yapılabileceğini açıkladı. • Christopher, Ingiltere'nin tutumunu överken Fransa'nın işbirliğinin ABD için büyük önem taşıdığını belirterek gezisi sırasında füze saldınsının gerekliliğini anlatacağını söyledi. Londra'daki temaslarını tamamladıktan sonra Paris'e geçen Christopher'ın yine de Irak'a düzenlenen operasyona destek vermekten kaçınan Fransa'yı işbirliğine iknaetmeyi amaçladığı belirtiliyor. *Fransa önemli' Christopher. dün Londra'da gazetecilere verdiği demeçte "Özellikle Fransa'nın işbirliği bizim için büyük önem taşımaktadır" dedi. Fransa'nın "Operasyonun yasal zemini ile ilgili kuşkulan bulunduğunu" belirten Dışişleri Bakanı Christopher. Fransız yönetimine "ABD'nin Irak'a saldırmaktaki haklı gerekçelerini \e uçuşa yasak bölgenin genişletilmesinin devrive uçuşlarının güvenüği açısından şart olduğunu" anlatacaöını bildirdi. Christopher. "Umanm Paris'teki temaslar sonunda Fransa, geçmişte olduğu gibi operasyonlarda bizimle işbirliği yapmava devam eder" dedi. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nicholas Burns, Christopher'ın Paris temasları öncesinde gazetecilere yaptığı açıklamada "ABD ve İngiltere, genişletilmiş uçuşa vasak bölgede güvenliği sağlamava yönelik dev rive uçuşlarının Fransa olmadan da gerçekleştirilebileceği konusunda hemfikirdir" dedi. Burns BBC telev iz>onuna vaptığı açıklamada. "Fransız hükümetinin tepkisinden memnun değiliz. ancak VVarren Christopher'uı ziyaretinde durumu tüm ayrıntılarıv la açıklayıp Fransa'nın desteğini sağlamavı umu>oruz" dedi. ABD'nin irak'ın güneyindeki uçuşa yasak bölge>i 32'inci paralelden 33"üncü paralele çıkarmasının ardından Fransa. genişletilmiş uçuşa yasak bölgede devriye uçuşu yapmayı reddetmişti. VVashington'un operasyonu öncesinde Irak'ın güneyindeki ve kuzeyindeki uçuşa yasak bölgelerde ABD. ingiltere ve Fransa'ya ait uçaklar ortaklaşa devriye uçuşu yapıvorlardı. YELTStN HÜKÖ1ETİ\XE ÇELİŞnOR 6 ABD Rusya'ya bilgi vermedi' • Rusya Dışişleri Bakanlığı'nın, füze saldırısı öncesinde haberdar edildiği yolundaki açıklaması, Yeltsin'in dışişleri danışmanı tarafından yalanlandı. Dış Haberler Servisi - ABD'nin lıak'a düzenledigi askeri operasyondan önce Rusva'ya haber verip veıme- diği sorusuna Kremlin'den çe- lişkiliyanıtlargelivor. Mosko- va yönetiminden önceki gün yapılan açıklamada. "ABD, Rusva'ya haber verdi" denir- ken Rusya Dev let Başkanı Bo- ris Yeltsin'in danışmanı dün ABD'nin Irak'a düzenledigi askeri operasvon öncesinde kendilerine bilgi vermediğini açıkladı. Yeltsin'in Dışişleri Danış- manı Dimitri Ryurikov. dün gazetecilere verdiği brifingde "Hükümetlerarasıkoordinas- yondan söz edemeviz. Rus li- derligine operasvon öncesinde bilgi \erilmemiştir" dedi. Yeltsin'in Genelkurmav Başkanı Anatoli Ç'ubais. Cecenistan ABD'nin operasyondan bir gün önce Rusva'ya haber ver- diğinı bıldirmişti. Çubais, ön- ceki gün yaptığı açıklamada "ABD operasvondan önce Rusya'ya danıştı. Bu denli bü- vük boyutlu bir olavın Rus- va'va danışılmadan vapıldığı kuşkusunu ortava atmak so- rumsuzluktur" demışti. Rusva Dışişleri Bakan Yar- dımcısı Mktor Posuvalyuk ise olayların tamamen tarklı bir yorumunu dile getirdi. Posu- valvuk. "Rusva Federasyonu ile ABD karşılıkli olaraksürek- li temas halindevdiler. Ameri- kan vönetimi, Kuzev Irak'taki durumu değiştirmek için her tüıiü önlemi almava ha/ır ol- duğunu vinelivordu. Bizse her seferinde Bagdafa karşı güç kullanımına karşı olduğumuzu \urgulu\orduk"" dedi Rus birlikleri geri çekiliyor ŞALİ(AA)-RusyaDev- let Başkanı Boris Yeltsin'in Cecenistan Temsilcisi Alek- sander Lebed. ılk Rus bir- liklerinin Pazar günü Ceçe- nistan'dan ayrılacaklannı açıkladı. Lebed Çeçenistan'ın baş- kenti Grozni'nin 30 km gü- neydoğusundaki Şali kenti- nin merkezinde toplanan ka- labalığa hitap ederken. "İlk Rus birlikleri 8 Eylül'de Çeçenistan'dan çekilecek" dedi. Rus>a Güvenlik Kon- seyi Sekreteri General Le- bed'in. konuşmasında. Rus birliklerinin çekilmesine ilişkin takvim hakkında baş- ka hiçbir aynntı vermediği dikkat çekti. Cece n istan "da seçimlere kadar görev yapa- cak bir koalis>on hükümeti için C e Ç e n Genelkurmav Başkanı Aslan Mashadov ile görüşmesinden sonra Şa- li'ye gelen Lebed 300 kişi- lik bir kalabahk tarafından coşkuyla karşılandı. Yelsin: Acele yok Rusva Dev let Başkanı Bo- ris Yeltsin, Cecenistan tem- silcisi Aleksander Lebed'in banş çabalannı, "cumhuri- vetten alelacele asker çe- kilmesi" noktası dışında. tü- müyledesteklediöini söyle- di.' Yeltsin, Rusya Televizyo- nu'nda bu akşam yav ınlanan demecinde. "Asker çekme konusunu hiç kimse acele- ye getirmemeli. Kalan her noktavı tümüvle destekli- yorum. Lebed şimdi, süre- ci daha da ileri götürme- li" şeklinde konuştu. Öte vandan Başbakan Çernomırdin. Lebed'in ba- nş girişimlerine karşı tem- kinlibiraçıklamayaptı.Cer- nomırdin. Lebed'in Çeçen tarafı ile imzaladığı si>asal içerikli belgenin "hukuki bir bağlavıcılığınınbulun- madığını, ancak izlenen volun doğru olduğunu" böyledi. Cernomırdin. belgenin hukuki bağlayıcılığının ol- mamaMnın nedenini. "Çe- çenistan'da anlaşmaları kiminle imzalayacağımız hala hukuken belli değil" sözleri ile açıklarken. "An- cak Lebed'in izlediği yol doğru ve bu yolda daha da ilerlemeliyiz" şeklinde ko- nuştu. Yeltsin kalp ameliyaü olacakMOSKOVA (AA) Rus- ya Devlet Başkanı Boris Yeltsin. bu ay sonunda kalp ameliyatı olacağını açıkladı. lnterfax Ajansı'nın haberine göre, dün bir telev izyon ka- nalına demeç veren Yeltsin. doktorlarin, muayene sıra- sında kalbinde bir hastahk tespit ettiklerini belirtti. Doktorlarin ya ameliyat olmasını ya da az çalışması- nı önerdiklerini kavdeden Yeltsin. ameli>atolmayı ter- cih ettiğini söyledi. Yelt- sin, ameliyatının yurtdışın- da olmayacağını da belirte- rek. "Bizim kardivoloji merkezimiz, bu ameliyatı gerçekleştirme kapasitesi- nesahiptir"dedi. Yeltsin, Ağustosonalannda Mosko- va'daki Çazov kardiyoloji merkezine vatınlmıştı. Clinton endişeli ABD Başkanı Bill Clin- ton'ın Yeltsin'in sağlık du- rumu konusunda endişeli ol- duğu bildirildi. Beyaz Saray Sözcüsü Mike \lcCurry. dün Florida'va inmedenön- ce uçakta gazetecilere yaptı- ğı açıklamada. "Başkan Clinton. Yielltsin'in kalbiv- le ilgili sorunlan olduğunu duvduktan sonra çok en- dişelendi" dedi. Sözcü. Moskova'daki ABD Büyü- kelçiliğinin bu konuda aynn- tılı bilgi edınmeye çalıştığı- nı da belirtti.