Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 26 EYLÜL 1996 PERŞEMBE
12 DIZIYAZI
Teröriin
j\ruztotnisi
Güpses
1812'dekabuledilen
merkeziyetçi anayasa,
ispanya'da merkeziyetçilik
ıle bölgecilik arasındaki
mücadelelerin de başlangıcı
sayılır. Özellikle otonom
yapıların destekleyicisi
Karlıst hareketın
yenılmesıyle birlikte Bask
bölgesi, kral tarafından
verilmiş olan ayrıcalıkları
(ForalLaws)1840'lıyıllarda
kaybetmeye başladı
ETA, Bask ülkesi ve özgürlükask bolgesi. Ispanya ve
Fransa arasında 16 \uzvılın
başianndakt bolunmuşluğunu
gunumuzde de devam
ettımıı^tır Pıreneler"ın
Ispanva taratındakı dort Bask vılavetı
vaklaşık 750 000 kışılık Bask nutusunu
banndırırken 150 000 kadar Basklı
Fransa"dakı Bask bolgesinde
y aşamaktadır Ispanva'nın Bask
bolgesinde avrılıkçı hareket şıddete
yonelırken Fransız Basklılann çoğunlugu
ıse Pans'ın ekonomık vaklas.ımına olumlu
yanıt vermışlerdır 1812'dekabul edılen
merkezıyetçı anayasa Ispanyada
merkezıvetçılık ıle bolgecılık arasındaki
mucadelelenn de başlangıcı sa\ılır
Ozellıkle otonom vapıların destekleyıcısı
Karlıst harekeiın (18 ve 19 >uzvılda
devam eden sa\aşlarda hanedanlığın
devamından \ana gelenekçı ve bolgesel
vapılanmalaıı destekleven bu harekete
ozellıkle Bask bolgesindekı kırsal kesim
destek vermiştır) yenılnıesivle birlikte
Bask bolgesi kral tarafından verılmış
olan ayrıcahkları (Foral Lavvs) 1840 lı
yıllarda kaybetmeye başladı Madrıd bu
hakları 1876'da tamamen kaldırdı Bu
gelışmelerı takıben. Bask Mıllıyetçı
Partısı (PN\ ) 1890 lı \ılların ılk \arısında
Asbino De Arana İ Coiri tarafından Bask
bolgesıne otonom ı statusu kazandırmak
amacı ıle kurulmıiştur
İç savaşta ayrı hükümet
kuruldu
1936 yılında İspanya İç Savaşı nın
başlangıcına kadar P\\ olumlu yonde
bazı başarılar sağlamiştı İt, sa\aş
ortamında ıse Bask bolgesinde ayrı bır
hukumet kuruldu Fakat Hazıran 1937 de
General Mola,San\ur> \e Franko'nun
emrındekı askerı guçler Bask
bolgesindekı en son bolge\ı Bılbao'yu
ele geçırdıler Bask Cumhurıyetı sadece 8
a> yaşadı Bask hukumetı 1979 yılına
kadar suren bır surgun donemı vasadı
Franko vonetımı Bask bolgesı uzenndekı
baskıların artmasivla unlendığı oranda
Basklılar arasında mıllıvetçı-avrılıkçı
ısteklerın koruklenmesine yol açmıştır
Franko \onetimi bolgesel kulturel eğıtım
\e dıl uzerınde baskılarını arttırmıştır
Bask avrılıkçılan Franko nun aşın
merkezıvetçı ve baskıcı tutumuna bır
tepkı olarak (ozellıkle genç mılıtanlar
taratından) Bask Mıllıvetçı Partısinın
(PNV ) vumuşak tutumuna karşı ta\ ır
aldılar \e amaçlannın Bask bolgesının
bağımsızlıgı \e Fransa dakı Bask
boîgesıvle butunleşmek olduğunu
açıkladılar Ikıncı Dunya Sa\aşı sonrası
meydana gelen ışçı hareketlen şıddetle
bastınldı 1951 Bılbao grevını takıben.
Madrıd. bolgedekı hucre orgutlenmelenne
onemlı bır darbe ındırdı Bu arada. soğuk
savaşın gergınleştırdığı uluslararası
sıstemde ABD ve Avrupalı gelışmış
ulkeler Franko uzerınde demokrasıye
geçmesi ıçın baskı \apılmasını ıkıncı
plana ıttıler Ispanyol ekonomısının
canlanmasi ıçın 1Ö0 mılyon dolarlık bır
kredı de sağlandı Tabıı kı bu vardım
Amerıkan hukumetı ıle Ispanvol
hukumetı arasında Temmuz 1951 de
yapılan us anlaşması sonrası gerçekleştı
EKIN yayın hayatına başladı
1952'de Bılbao dakı Densto
Unıversıtesfnden bırguup oğrencı. bır
sıyasi tartışma forıımu oluşturdular \e
EKIN (Bask dılınde •yapmak' anlamında)
ısımlı bır dergı çıkanfmava başlandı Bu
dergıden dola\ı bu grup 'EKTV olarak
adlandınlmaya başlandı EKIN'ın amacı
Bask dılının hâkım olduğu bır bağımsız
Bask Cumhunyetı kurmaktı EKIN EGI
(Bask Gençlığı) ısımlı orgutle ılışkılennı
gelıştırme \oluna gırtı EGI A.raiık
Î945"te Bask Mıllrvetçı Partısı nın (PM )
gençlık orgutu olarak kurulmustu Yasal
olmayan bır orgut olarak Franko rejımıne
karşı faahvetlerını surdurdu EGI ve
EKIN 1956"da bırleşme kararı aldılar
Fakat 1959da EKIN uvelerı P\\ "nın
EKIN uyelennı dı^lar bır tav ır takınması
uzenne EGI den a>nldılar \e 31 Temmuz
1959"da Hınstıvanlarca kutsal savılan bır
gunde ETA'yı kurdular Ispan\ol
styasetımn gundemmden hıç duşmeven
ETA nın e\lemlen 1961 vılında ıç
savaşın galıbıvetını kutlama torenlen ıçın
Sen Sebastıan a gıden Franko
taraftarlannı ta^ıvan trenlerın
engellenmesı amacıvla vapılan başarısiz
saldırılarla başladı Aynı \ıl lspan\ol
gu\enlık guçlerının ETA uvelerıne karşı
mucadelesı de \apılan tutuklamalarla
başlamış oldu Tutuklamalar. surgunler ve
Fransa'va kaçarak kurtulma çabaları
devam ettı Eskı EKIN uvelerı \enı
kdtılımlarolmasina karşın ETA ıçındekı
kontrolu kendı ellerınde tuttular 1962cie
surgunde bır ETA Y urutme Komıtesı
kuruldu Ilk toplantıda ETA nın amacı
'ulusal kurtuluş için savaşan devrimci
Bask hareketT olarak tanımlandı 1963
yılında ETA lıderlığı Uçuncu Dunyacılığı
kendılerıne şıaredındı \e 1964 tekı 3
toplantıda ETA antı-emperyalıst \e antı-
kapıtalıst orgut olarak tanımlandı \e
boylece gelenekçı PNV ıle ıpler koptu
1963 \ilinda ıdeolojık farklılıklarortaya
çıkmaya başladı Bu arada devrımcı savaş
tezı orgut ıçınde kabul gordu \e bu
amaçla Bask bolgesı 6-coğrafi alan olarak
belırlendı 1964 yılıyla birlikte orgut
ıçınde eskı tufek u\elerle genç radıkaller
arasinda çekışme kendını gostermeve
başladı Aynı vıl Fransa da surgunde
bulunan eskı tutek EKIN onderlerı.
Fransa dakı bır ETA u\esının burosunda
çalıntı sılahlar bulunması uzerıne
Belçıka'va ko\uldular
Cenç radıkaller yüKseliyor
ETA nın Ispanvadakı ılk toplantısı 1965
vazındaoldu Eskı lıderler Belçıkada
surgunde ıken genç radıkaller orgutte
\ukselme\e başladılar Orguttekıler,
•Troçkistler' ('işçici eğilim" olarak
adlandmlıvorlardı) \e "Lçuncu
Dıımacılar' (polıtıkalannda Bask
kımlığıne oncelık \eren ve sılahlı
mucadeleyı savunan grup) olarak ıkı
grupta toplandılar ETA lıderlığı 1964 ten
sonra ıkıncı volu seçtı. ETA. Ispanvol
polisi. askerı ve sivıl muhafızlara karşı
sılahlı mucadelevı başlatacak. bunun
sonucu guvenlık guçleH-harekete geçecek
ve Bask bolgesindekı baskılarını
arttıracak bu durum Basklıların tepkisine
vol açacak ve ETA"ya ııye katılımını.
parasal desteğı arttıracaktır Madrıd ıse
vukselen Bask muhalefetıne karşı
dırenemeveeek ve Bask bolgesını terk
edecektı Bu vaklaşım ozellıkle 1968de
uygulamava konuldu Orguttekı Lçuncu
Dunyacılar sılahlı mucadelenın hemen
başlamasını ve bunun ışçı sinıtım orgute
çekeceğını one surerken buna karşı
çıkanlar (Troçkıstler) ıse sıvasi
mucadeleve oncelık verılmesını
savunuyorlardı Aralık 1966 - Mart 1967
toplantılarında ( Altvncy Meclıs) sılahlı
mucadele tarattarları (Lçuncu
Dunvacılar) orguttekı hakımıvetlerını ılan
edınce ETA ıçınde avrılık başladı Zaten
kuruluşundan bu vana n,ınde çeşıtlı
goruştekı grupları barındıran ETA orgut
polıtıkalannın belırlendığı beşincı meclıs
(ETA-V ) toplantisinda toplumsal ve
sinıtsal konulara agırlık verılmesını
savunan ve etnık kımlık etratında polıtıka
vapılmasına karşı çıkan Troçkist edılımlı
grup etnık mucadele ıle sınıt
mııcadelesint beraber goturmek ısteyen
eskı tutek ETA uvelerınce orgutun sıvasi
burosundan atıldılar Bu grup ETA-
Berrı vı (Yenı-ETA) kıırdu ETA-Berrı
kurucuları Bask mıllıvetçıhşınden
uzaklaşıp ışçı sınıtına vonelen bır yol
benımsedjjer 1969 da 'Komunistler'adlı
bır grup oluşlurdular I9~2de ıse Ispanvol
Komunıst Harekçtı altında orgutteacMler
19
7
0 te orgut ıçınde ıdeolop \e ıktıdar
mucadelesı devam ettı "Kızıl Hucreler'
Pıreneler'in İspanya tarafındakı
dört Bask vılayeti yaklaşık
750.000 kışılık Bask nufusunu
barındırırken, 150.000 kadar
Basklı Fransa'dakı Bask
bolgesinde yaşamaktadır.
İspanya'nın Bask bolgesinde
ayrılıkçı hareket şıddete
yonelırken Fransız Basklıların
çoğunluğu ıse Parıs'ın ekonomık
yaklaşımına olumlu yanıt
vermıslerdır.
Poüsın Bask bolgesındeki baskılan sonucu, daha çok gençler \e işçilerden oluşan ETA sık sık toplumsal e\lemlere baş> urdu.
adlı Marksıst grup orgutten aynldı ve
daha sonra Bask bolgesinde Ispanvol
Komunıst Partısı"nı kurdular l9"?Ö'te
altıncı meclıs toplantısına ağırlığını koyan
ve sınıf mucadelesıne oncelık verılmesını
sav unan grup ETA-VI olarak
adlandırılmava başlanınca ETA ıkıve
bolunmuşoldu ETA-\ (ETA-Beşıncı
Meclıs) ve ETA-\ I (ETA-Altıncı Meclıs)
•Eskitufek'lerden oluşan ETA-\ lıderlığı
1960 lann başindakı Bask mıllıvetçılığını
de ıçeren sol ıdeolojılenne donuş \apma
çağrısı vaptılar ETA'nın denevımsız \e
malı kavnaklardan voksun uvelen ıse
mıllıvetçı polıtıkalardan uzaklaşıp
faahvetlerını sınıt mucadelesı uzerınde
voğunlaştırma kararı alırlar Ispanvol
polısının vaptığı operasvonlarda ETA-
V I nın lıder kadrolarından onemlı bır
kısmı tutuklanır kalanlar ıse surgune
gıderler L veterden bır bolumu ETA-\ "e
katılırken Troçkist bır grup ıse I973"te
Devnmcı Komunıst Lıg ıle bırleşır ETA-
\ I nın varlıgının 1973'te sona ermesıvle.
ETA-V kısaca ETA olarak anılmava
başlandı ETAnın toplumsal destedıde
hızla artmava başlamıştı ETAnın planlan
tutuvordu fspanvol vonetımının-polısının
Bask bolgesindekı baskılan sonucu, daha
once mıllıvetçı-gelenekçı gençlerden.
avdmlardan v s oiuşan ETA kadrolarına
<vçi <*nıtırrçian da katılımlarolur 1972 de
Madrıd ın guvenlık tedbırlerındekı artışla
birlikte ETA-V ın sılahlı karşı saldınlan
da artar Avnı vıl ETA-\ ve EGI ıle
bırleşırler EGI den gelen bırkaçvuz kadar
uve ETA va onemlı bırguç sağlar 1973 te
ETA Franko nun en guvendıgı
ınsanlardan oldugu ılerı surulen Ispanyol
Başbakanı Amıral LuisCarrero
Blanco'yu Madrıd'de e\ ıne gıden yolun
altına kazdıkları bır tunele verleştırdıklen
çok guçlu bır patlavıcı ıle oldurur Bu
oldurme ıle ETA. adeta evlemlennı
Ispanva nın her yerıne taşımaya muktedır
olduğunu kanıtlamava çalıştyordu
ilk eylem soygunla
başlamıştı
ETA'nın ılk onemlı sılahlı eylemı
1965'tekı bırsovgunla başladı ve sureklı
artan bır oranda (ozellıkle 1970 sonrası)
devam ettı 1968 de ETA'nın şıddet vanlısı
lıderlerınden olan T\abi Et\ebarrieta'nın
Guardıa Cıv ıl adlı İspanyol polısınce
oldurulınesı ETA'nın genellıkle
oldurmevle sonuçlanan saldınlanvla
cevap buldu Olumunden once
Et\ebarrıeta bır orgut dokumanında şo\ le
vazı\ordu "1968'i olumlerolmadansona
erdirmeyeceğiımz, herkes ıçin aşikardır'
(Kpanvolcadan aktaran PRClark,The
Basque lnsurgents Unıv ofVısconsın.
Madıson 1984 48) Kendisi ılklerden
olmııştur Bır vol aramasında arabasından
çıkanlarak oldurulmuştu Olumler
gostenlen de beraberınde getırdı ETA,
Et\ebarneta'nın oldurulmesıne onemlı
bır polıs şefı olan Meliton Man/aras'ı
oldurerek karşılık verdı Polıs şefınm
oldurulmesı uzerıne 16 ETA uyesi.
İspanya tarıhının en onemlı davalanndan
bın oîan 'Burgosdavası'nda vargılandı
Bu davayı etkılemek ıçm ETA mılıtanları
San Sebastıan "dakı Alman Konsolosu H.
Beihl'ı kaçırdı Bu gelışmeler guvenlık
onlemlennın arttınlmasina dolayısıyla
toplumsal tepkılere yol açtı ve gergınlı|ı
arrtırdı Toplumsal protestolar sonucu
Franko 30 Aralık 1970"te olum cezası
venlen altı ETA uvesının cezalarını hapse
çev ırtmek zorunda kaldı Bu gelışmeler
ETA nın mıtlıyetçt kanadının toplumsal
desteğını arrtırdı
Yarın: Franko'nun Olumüyle
baskıcı rejimin izleri silinmiyor
ÇALIŞANLARIN SORULARI /SORUNLARI YILIVIAZ ŞÎPAL
Bağ-Kur'da taın aybk ve 'kısmi aybk'
Soru: Ben "e\ kadını" olarak Ocak 1982 tarihinden bu yana uye ol-
duğum Bağ-Kur'a duzenii olarak vaşlılık primlerini vatıragel-
mekteyım. 1942doğumluyum(54)yaşındayım.a)Ekıml99Sta-
rihinde 13.basamağayukseleceğim.b)Ekim 1996tarihındeO.
basamak için bir vıllık btklcme suremi doldurmuş oiacağım.
(Bildığinız gibi 13. basamaktan sonra bekJeme surtsi 1 vıldır.)
c) Bağ-Kur Yasası'na gore, kadın sigortalılar 50 yaşını doldur-
makveen az I5tam vıl Bağ-Kur prinıi odtmişolmak kaydıyla
"Kısmi Yaşlılık Avlığı" almaya hak kazanmaktadır. d) Ben O-
cak 1997 tarihinde 15 yılımı doldurmakta\ım. (1997-1982=15).
e) "•Kısmi Naşlılık Aylığı" almayı tercih edeceğim. f) "Kısmı
>aşlılık \vlıûı"nı değıl de tam vaşlılık aylığını almak istersem.
5 Mİ daha prım odemem gerekecek. g) fam yaşlılık avlığını se-
çersem, "Kısmı Yaşlılık Aylığı" ile arasındaki maddi kazancım
ne olacaktır? Yani 1997 ile 2002 yılı arasındaki parasal fark ne
olacaktır? Doğaldır ki şimdiden 2002 yılın göstergesi >e katsa-
yısını kcstirmek olağandışıdır. Ancak. bu günku gösterge ve
katsayılarla bir karşılaştırma yapabilmek için bu iki aylığı bil-
nıemgerekiyor. E K.
\\]S1T: Bağ-Kur sıgortalıların vaşlılık aylığından yararlanabılmesı
ıçın '"b) Kadın ıse 20 tam yıl erkek ıse 25 tam yıl sıgorta prımı odemış
olması şarttır
c) Kadın ıse 50 erkek ıse 55 yaşını doldurmakla beraber en az 15 tam
vıl sıgorta pnmı odemış olanlara da kısmı aylık bağlanır '
Bağ-Kur sıgortalılarından kadın ıse 20. erkek ıse 25 tam yıl prım ode-
yenler. haneı yaşta olurlarsa olsunlar yaşlılık aylıâı almaya hak kazanır-
İar
Bağ-Kur Yasasf nın 36 maddesı "Yaşlılık Aylığının Hesaplanması"na
ılışkındır
Y'aşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanan sıgortalılara en son prımı
odedığı gelır basamağında en az bır tam v ıl prım odemesı koşııluv la bu-
lunduğu basamağın "«''0 ı oranında ay lık gelır hesaplanır Bulunduğu ge-
lır basamak prımını bır tam yıl odememışse bır oncekı basamak uzerın-
den aylık gelır hesaplanır
Bu oran 25 y ıldan fazla pnm odenmiş olması halınde fazla olan her tam
yıl ıçın °ol ı kadın ıse 50 erkek ıse 55 yaşlarından sonra sıgortahlığa
devamda tazla olanları her tam vaş ıçın deavnca'M arttırılır
Bu madde uyarınca ' Bağlanacak aylıklarda ıse prımı odenmemış 25
yıldan az her tam yıl ıçın °ol ındırım yapılır"
"Kısmı Yaşlılık Aylığı' 20 tam yıldan az pnm odeyen kadın sıgorta-
lılarla 25 tam y ıldan az prım odeyen sıgortalılara bağlanmaktadır
2002 yılına kadar prımlerınızı duzenlı ve yatıracak olduğunuzu ve ba-
samak yukseltmesı yapacağınız da varsayılarak 1 Temmuz 1996'dan ge-
çerlı verıleregore 1997 ve2002 yılındakı avlıklannızın hesabı
Yıl
Basamak
Prım yılı
Yaş
Aylık oran
Katsayı
Gosterge
Aylık
S YZammı
Toplam
1.997
14
15
54
%64
2.550
7 010
11 440 320
4 500 000
15.940.320
2.002
19
20
59
%74
2.550
11 710
22 096 720
4 500 000
26.596.720
ANKARA NOTLARI
MUSTAFA EKMEKÇİ
GökseNn Öyküleriyle
Dilimiz...Husnü Göksel'ın "Lacıvert Mayolu Kız" adıyla çıkan oy-
kulennı zevk duyarak okudum "Bılgı Yayınevı "nden çıkan
yapıtta Husnu Goksel ellı yılı bulan sağınlık anılarını oyku-
leştırmış Göksel'ınoburyapıtlarıda "Bılgı Yayınevı"nceya-
yımlandı (Yayınevının telefonu 431 81 22, faks no 431 77
58 Ankara)
Kıtabını yollarken "Mustafa Ekmekçı'ye Domuz'dan bır
kıl(çık)"dıye yazıp ımzalamış Husnu Bey'ın kıtabıyla birlik-
te, Dıl Derneğı Genel Başkanı Şerafettin Turan ın "Turk
Devnm Tarıhı- Yenı Turkıye 'nın Oluşumu" adl/ yapıtı da çık-
tı Oda "Sn Mustafa Ekmekçı'ye ıçtenlıkle" dıye yazıp ım-
zalamış Bu kıtap da "8//g/"den çıkmış
Bugun Husnu Göksel'ın "Öykuleşen Gerçekler" dedığı
yaprtından soz etmek ıstıyorum "UÇ Kış/ydıler"baş\ık\ı oy-
ku şoyle
"Onlan ılk gorduğumde, uç kışıydıler Anne, baba ve
kızlan Kız, kız çocuklannın babaya en duşkun olduklan yaş-
taydı Buyuk bır sevgıyle, taparcasına bağlıydı babasına
Amelıyattan çıktığım zaman anne ıle kız benı beklıyor-
lardı Kızı uzmemek ıçın her şeyın lyı gıttığını soyledım
Gerçekte, hıçbır şey yapamamıştım Sonradan annesını
çağınp gerçeğı anlattım
Anne-kız hergun babanın zıyaretıne gelıyor çıçeklerge-
tınyorlardı Baba her gun hayattan bıraz daha sıynlıyordu
Fakat zıyaret saatınde kansı ve kızı geldıgı zaman yenıden
can/anıyor, yenıden hayata bağlanıyordu Yatağın yanında-
kı komodının uzenne kansının vekızının resımlennı koymuş-
tu
Bır gun odamda otururken kapı açıldı, kansı yalnız ola-
rak gırdı Bugun kızının gelemedığını, bundan yarahana-
rak benımle yalnız konuşmak ıstedığını soyledı
Oturdu Once kocasının sağlık durumundan soz ettık
Hıçbır şeyı saklamadan kendısıne anlattım Sessız sessız
ağlıyordu Konuşmam bıtınce hıçkınklarla aglamaya baş-
ladı
'Doktor' dedı, 'sıze bır şey rtıraf etmek ıstıyorum Ama
once bır kez daha kesınlıkle oğrenmek ıstenm Kocamın
hıç kurtulma şansı yok mu?'
Acı gerçeğı yumuşak sozcuklerle bır kez daha açıkladım
'Dınleyın oyleyse' dedı, 'şu anda kocamın sıze ne kadar
gereksınımı varsa, benım de en azından o kadar var Ben
kocamı çok severım O da benı çok sever Kızımla beraber
bız dunyada bırbırını en çok seven uç kışıyız Ama ben vıc-
dan azabından oluyorum Kocam ve kızım bırbırlerını yan-
lışlıkla sevıyorlar Belkı de bırbırlennden nefret etmelerı ge-
rekır Çunku kocam kızımın babası değıldır'
Gozlenmı onumdekı kâğıtlara ındırdım Yuzune hıç bak-
mıyordum O konuşmasını surduruyordu
'Bugune kadar ıkısınden de sakladım O kadar mutluy-
duk kı bu mutluluğu yıkmak gucunu bulamadım kendım-
de Her gun acı çektım, vıcdan azabı çektım Onlar bırbır-
lerını kucakladıklan zaman ıçım kan ağlıyordu Ama artık
saklayamayacağım Hıçbır kurtuluş şansı olmadığına go-
re olmeden once bunu ıtıraf etmek ıstıyorum kocama Bıl-
mesı lazım Kendısıne her şeyı soyleyecegım Ister affet-
sın ıster affetmesın Başka turlu ben yaşayamayacağım
O'nun arkasından bu ağır yukle '
Gozlenmı onumdekı kâğıtlardan hıç kaldırmadan konuş-
maya başladım
'Kocanızı sevıyorsunuz ve O'nun mutiu olmasını ıstıyor-
sunuz Bugune kadar ortak yaşamınız boyunca O'nu mut-
lu ettınız Olurken bu mutluluğu yıkmak ıster mısınız
7
Oğ-
reneceğı bu gerçekle son saatlerınde ve son dakıkaların-
da çekecegı acı sızın butun omrunuzde çekeceğınız vıc-
dan azabından çok daha ağır çok daha denn olmaz mı?
Bırakın hıç olmazsa rahatça olebılsın
Hıçkınklan yavaş yavaş dındı Sessız sessız ağlıyordu yı-
ne 4.
'Haklısınız' dedı, 'bu sırrı kendımde saklayacağım
Kader gerçeklestı Baba gozlennı yumduğu zaman ka-
nsı ve kızı yanıbaşındaydı
Onlan son gorduğumde de uç kışıydıleryıne. Anne, ba-
ba ve kızlan "
Okuyun Husnu Göksel'ın yapıtını, belkı sız de beğenır-
sınız
1
Husnu Goksel, yapıtında, benım kullanmakta dırendı-
ğım "sağın", "bacı", "sayn", 'saynew"sozcuklennıkullan-
mıyor Husnu Goksel gıbı yazarlar kullanmazlarsa ozturk-
çe sozcukler nasıl tutunabılır'? Halka nasıl mal olabılır'' 22
eylul pazar gunu, "Ankara Notlan"nda bır mektubunu ya-
yımladığım 81 yaşındakı Sacit Öge, mektubunda "televız-
yon "yenne "uzgoreç"sozcuğunu kullanıyordu Oylesevın-
dım kı
Bugun "DılBayramı " Dılımızın ozleşmesı ıçın yapılan gı-
rışımın 64 yıldonumu Devrımler bır butundur 1950 de
Arapçaezanbırbahaneydı Dın somurusuyle 1950'nınpo-
lıtıkacıları, Atatürk devnmlennı yok etmek ıstemışlerdı Bu-
gun kımı polıtıkacılar da onların ardılıdırlar (devamıdırlar)
Turkçe ezanı Ataturk okutmuştur Ataturk 'un doğumu-
nun 100 yıldonumunde, -12 Eylul'culer '•/Afafu^çu'geçın-
dıklen ıçın o yılı gorkemlı bıçımde kutlamak ıstıyorlardı- Ben
de "Madem Ataturkçusunuz, ezanı Turkçe okutun da go-
relım1
'dıyeduşunerek "Turkçeezan"yazılanna başladım
A.K. gıbı tutucu yazarlar, gazetelennde saldırılara başladı-
lar "Ezan Turkçe okunsa camıye mı gıdeceksın" dıye sal-
dırıyorlardı Gazetenın başyazarı N.l.şımdı Turk Dıl Kuru-
mu Başkanı olan A.E.'yı danışman gıbı çalıştırıyor, ozturk-
çeye karşı çıkıyordu Ataturk'un vasıyetı yok edılıp, TDK ka-
patıldıktan sonra tumunun başı goğe mı erdı sankı' Turk-
çe ezan yazılarım da yasaklandı
Dılın ozleşmesınden yana olanlan kutluyorum Aynca bu
yıl "Gunbatımı Öykulen"ıle ÖmerAsım Aksoy odulunu ka-
zanan Erhan Bener'ı de kutluyor başanlar dılıyorum
Dıl Bayramı ıle odul torenı ıçın bugun saat 18 30'da An-
kara da Adakale Sokak'takı Turk Hukuk Kurumu nda bır
toplantı duzenlenıyor Dılın ozleşmesınden yana olanlara
kutlu olsun1
B U L ^ L 4 C A SEDAT YAŞİYAS
1 2 3 4 5 6SOLD\> SAĞA:
1/ Osmanlı de\ le-
tınde "tercuman"
anlamında kullanı-
lansozcuk 2/lnsan
bedenıçevresınde- 3
kı manvetık alan
Muslumanlıkta
mezhep kuran kım-
se 3/Eskıden "pas-
toral" anlamında °
kullanılan sozcuk j
Bır etkınhğın geçı-
cı olarak durdurul- 8
duğu sure 4/Zıhın n
açıklığı 5/Y'ıyecek
bulamayan yoksulkımse
Dar uzun ve hafıf bır ka- •,
yık Eskı Misır'da ınsanoğ-
lunun yaşamsal dayanağı
olan uretıcı guç 6/ Turkı- 3
ye'nın de uyesı olduğu bır 4
orgut Bunama 7/Çevre- c
bıhm 8/ Kımı bıtkılerden
elde edılerek eşyalan cıla- °
lamayayaravanbırcınsre- 7
çıne Korelme 9/Hındıs- g
tanda buyuk toprak sahıbı q
prenslere venlen ad Ku-
çuk erkek kardeş
YLK.\RIDANAŞAĞIY\:
1/Çanakkale Boğazı nın Batı dıllenndekı adı 2/lskambılde
bır kâğıt Belırlı aralıklarla yanıp sonen kuçuk denız fene-
n 3/ "Meclıste — ol kelamı dınle El ıkı sovlerse sen bınn
soyle"(Karacaoğlan) Elsıkışma 4/ Pemgamberağacı reçı-
nesınden çıkanlan ve hekımlıkte kullanılan bır sıvı 5/ Ana-
dolu'dakurulmuşeskı uygarlık Yenıçen kışlası 6/Bırsoru
ekı Maun da denılen buy uk bır orman ağaci 7/ Yardım ıs-
tendığını belırten bır sozcuk Bocek ısırmasıy la oluşan yum-
ru 8/Karagoz oyununda kullanılan kamiş duduk Oğutul-
muş tahıl 9/1 Dunya Savaşı yıllannın unlu kadın casusu