Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 15 EYLUL 1996 PAZAR
8 PAZAR KONUGU
Büyükşehir Belediye Başkanı Hasan Subaşı çevre ve insan sağhğını tehdit eden sorunlara ilişkin sorulanmızı yanıtladı
Antalya çevrekirliliğine çare anyorAntalya. ülkemizin en önemli tarihi ve doğal güzelliklere sahip yörelerinden
birisi; üstelik önde gelen bir turizm merkezi. Antalya Büyükşehir Belediyesı;
Dün^a Bankası. Avrupa Yatınm Bankası gibi kuruluşlardan toplam 300 rrulyon dolann
üzenndt dCşük faizlı bır kredi alarak bütün ili kapsayacak bir entegre çevre projesi
hazırlatt. Ancak. burada belli pürüzler var. .Antalya Büyükşehir için çöplük alanı
bulunmisına karşın güneydeki Kemer çöpleri vahşi biçimde ÇırakJı Köyü üzerindeki
gûzelimÇeîi Tepcsi'ne dökülüyor. Çöp buradaki yeraltı kaynak sulannı kirletiyor. Üstelik
Çeşi Tepesi'ndeki çöp arazisi şahıs malı. Mahkeme uygulamayı bozduğu halde çöp
dökölmesı .»üriiyor. Hatta Antalya Valisi Hüsnü Tuğlu. "Bana ne'1
Bu benirn işim değil"
diyerek kendisınin yörenin en yüksek devlet memuru olduğunu unutuyor.
Proje kapsamında atık su projesi de yetersiz. Kanalizasyon, denize sadece
ön antmayla döküleceği için çevre uzmanlan, beş yı] içinde Antalya'nın güneyindeki
sulardan boı bol sanlık mikrobu ve kolibasili akacağına kesin gözüyle bakıyorlar; biyolojik
antrranın da şart olduğunu söylüyorlar. Özellıkle çevre ve insan sağlığını ciddi biçimde
tehdit eder hale gelen bu sorunlan Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı DYP'li Hasan
Subajfyla konuştuk. Konuşmamız sırasında söz tabii ki DYP İideri Tansu Çiller'in Antalya
il sınırlan içındekı Beldibi'nde yaptırdığı otele. Çiller'in seçimlerden önce Refah'la
kesinlikle koalisyon kurmama vaadine rağmen yolsuzluklarını örtbas etmek için bu
koalisyona razı olmasına da geldi. Edindiğimiz izlenim Subaşı'nın. Çıller'in genel ve özelde
hemen hemen hiçbir tavrı ve sözünü onaylamadığıydı.
SÖYLEŞİ LEYLA TAVŞANOĞLU
Kemer ve yöresinin çöpleri, L'lupınar
Köyü üzerindeki Çeşi Tepesi'ne dökülüyor. Bir
kere bu arazi şahsa ait, tapulu. Antalya 1. Idare
Mahkemesi bu uygulamayı boznta kararı aldı.
Çöplerin özellikle bu araziye dökülmesininyeral-
tı kaynak sulannı çok vahim biçimde kirletmeye
başladığı snptandı. Ayrıca, arazinin konumıı ne-
deniyle burada bir çöplük bulunmasının orman
yangııılarını cesaretlendireceği bildiriliyor. Ke-
mer ve çevresinin çöplerinin o araziye dökülme-
\inde neden böylesine ısrar ediliyor? Ayrıca oyö-
rede çok fazia tatil köyü ve atel var. .\eden bun-
lurın çöplerini kaldıracak bir çöpfabrikası kurul-
ması şimdiye kadar düşünülmedi?
'Sl B.AŞI - Kemer. Büyükşehir Belediyesi sınır-
lan dışında. Bütün Antalya sahıllerinde çöple ilgı-
lı sorunlar oldugunu bıliyorum. Ormanı ve arazisi
çok kıy metlı olan verlerde. arazisi buna pek ımkân
vermeyen tunzm beldelerinde mutlaka yeni orga-
nızasyonlarla çöp ımha tesısleri bulunmasında ya-
rar var. Belirü bölgelerde ıstasyonlar yapmak ge-
rekır. ama k:y ı ılçelerımız bu sorunu tam anlamıy-
la çözebılmış değil. Hatta bu. Antalya merkezde.
büyükşehirde bıleçözülemedi. Bız, büyükşehir ya-
pılanmasinageçtıkten sonra çöp toplama işı alt be-
îedıyelerımızin sorumluluğundadır. Bunlar Murat-
pa»a. Kepez ve Kony aaitı...Ama depolama yerlen-
nı çozmek ışı kendı sınırlarımız ıçınde Büyükşehir
Beledıyesi'ne aıttır. Ben. konuyu aynntılarıy la bıl-
miyorum. ama Türkıve'dekı genel sorunları bıliyo-
rum. Bu ışı çözmenın yolu. çöpü belirli merkezler-
de toplayıp vılayetle ışbırlığı içinde bunlan Antal-
\a'nm doğusu ve batısında. iki bölgede imha et-
nıektır. Kemer turizm merkezınde. GATAB diye
bir birlık kurulmuştur. Bunun açık adı. Güney An-
talyu Turizm Altyapı Bırliği'dır. Altyapıyla bu ku-
ı-uliiv ligılenmektedır. Antalya merkezi ben ATAK
projesinden ayırdım. Çiinkü çok yavaş ışleyen bır
sistem. Onun için Antalya bölgesini büyükşehırle
birlıkte bu ATAK projesi dışına çıkarıp. doğrudan
Antalya Belediyesi olarak Dünya Bankası'y la bır
proje geliştirdim.
^•™* Sedir bu proje?
SUBAŞI- Bu, 250 mılyon dolarlık bır çevre pro-
jesi. Bu ışın içinde tller Bankası da var. Dörtyıl bu-
nunla uğra^ıyoruz. Artık Antalya Merkezde çöp-
lük yerını tespit ettık. Antma istasyonlarının yerle-
rı debelırlendı. Buralann kamulaştırmaları hemen
hemen tamanılandı. Altyapı ihaleleri. hatta su ve
atık su ihaleleri çok ıvi bır noktaya geldi. Bu özel
projemızın çerçevesınde sekiz tane ıhalemizı ta-
mamladık.
Bu ıhalelerm ıçınde bır tanesı deniz deşarjı ve
arıtına ıhalesı. Bırısı kanalizasyon şebekelerının
yapılması ıhalesı kı bız daha önce de buna lller
I Banka.M'yla başlamıştık. Buna bağlı olarak eskı
çöplügün ıhvası \e yenı çöplügün yapılması...
Yani bir çöp fabrikası yapılması mı?
SUBAŞI-İşin doğrusu çöp fabnkası buprojenin
içinde yok. Çünkü Antalya'da yeterlı depolama
alanlannı bulduğumuz için simdılik gerek görme-
dik. Bu. pahalı bır sistem. 250 milyon dolarlık pro-
jeye belkı bır o kadar daha ek yük getırecek çok ma-
liyetlı bır sistem. Işletme zorfuklan, onun da getır-
dığı çevre kırhlıklerı var.
Antalya gıbı genış alanlan olan kentlerde ıstifle-
me, düzgün depolama. onun üzerinı kapatma ve
ayrıştırma sıstemlerıyle bu işi çok daha ucuza çö-
zebılivorsunuz. Biz. bu entegre çevre projesi kap-
samında onu da çözüyoruz. Orman'dan yenı çöp-
lük için tahsis yerleri de aldık ve eski çöplüğü ka-
pattık. Hatta çevre yerlere de, "Gdin bizûn depo-
lamayerinedepolayın'" diyebilecegız. Bunların içı-
ne Kemer, Belek gibi yerler dahil. Amacıjııız onla-
ra da yardımcı olmak.
Bizim yenmız onlara yetmeyebilir. Aynca Belek
ve Kemer tarafında bırer çöp depolama yeri düşü-
nülmesi gerekir. Oralarda belki çöp fabrikası, yak-
ma ıstasvonlan kurulması gerekli oiabılecektır. Fa-
kat. dediğım gibi bu işın maliyeti son derece yük-
sek. Bunlan yapmayı düşündük. Ama yap-işlet-
dev ret modeliyle de veremedik.
HÜMM Neden?
SUBAŞI-Çünkü kendini kurtarmayan bir sistem.
Bu. beledivelerin altmdan kalkacağı bir iş degildir.
Belki dev letin yapması gerekir.
Atık su projesinden söz ettiniz. Atık su
projesindegörüldüğü kadarıyla sadece ön antma
var. Biyolojik antma yok. Çevre uzmanlan bu
projede biyolojik arıtmanın mutlaka gerekeceği
konusundafikir birliğindeler. A ntalya 'nın güne-
yinin yapısı gereği, sadece ön arıtmayla atık su
denizeboşaltıldığı takdirde bölgedenizinin beşyü
içide lağım hatitıe dönüşeceğigörüsü hâkim. Kt-
yılartn hemen hemen tamamı tatil köyleri ve otel-
lerle kaplı. İ'stelik deniz suyunda kolibasili 15
güıı, sanlık mikrobu bir haftayaşıyor. İnsan sağ-
lığını, üstelik bu turistik yörenin sağlığını çok
ciddi biçimde tehdit edecek bu duruma karsı ne
gibi bir önlem almayı düşünüyorsunuz?
SIUAŞI - Kemer v öresi kıyılarmda çok yogun bir
yaşam var. Oralarda bivolojık antma mutlaka ge-
rekli. Ama Antalya'da ikı bölgede toplanan atık su-
yu iki bın metrede derin deşarj yaptıgınız zaman bu
da dünyaca. Dünya Bankasf nın da kabul ettıği bir
sistem. İki bin metrede derin deniz deşarjının hiç-
birzararıolmadığınıbiliyoruz. Amasonyıllardaön
antmanın yeterlı olmavacağı kanısı oluşmava baş-
tadr
Biz de bunun raporlannı hazırlatıyoruz. Gerek
olursa zaten o artı maliyeti de koyup biyolojik arıt-
ma> ı da yaparız. Dünya Bankası uzmanlan Antal-
ya denizinin organık muhtevasının zayıf olduğunu,
bu ön antmanın bu muhtevayı canlandıracagını,
güçlendırecegını ifade ettiler. Ama bu konu üzenn-
de zaten duruvoruz. Orada bir eksik yapmavız.
Kemer çöpleri meselesine geri döner-
sek... Kazlılar köyü muhtarlığı, fçisleri Bakanı
Mehmet Ağar'a biryazıyazmış. Yazıda Çesi Te-
pesi 'ne dökülen çöpleriçin Antalya 1. tdare Mah-
kemesi'nin yürütmeyi durdurma karan alması-
na karstn mahkeme kararları çiğnenerek Kemer
GATAB Idaresi'nin köyü çöplüğe çevirdiği, bu
nedenle de GATAB'da görevli Kemer Kaymaka-
mı ve belediye baskanlarının derhal görevden
uzaklaştırılmaları isteniyor. GATAB hakkında
suç duyurusunda bulunuluyor. Bütün bunlara
karşın Antalya lııliligi'ııin hiçbir sorusturmaya
geçmemesine dikkat çekiliyor. Bu konuda ne dü-
şünüyorsunuz?
SUBAŞI - Bu genel bir sorun. Bunu hem merke-
zi hükümet. hem ılgıli bakanlık, tçişleri Bakanlıgi
da dahil. belediveîer de dahil idari yargının karar-
lannı zaman zaman uvgulamalan mümkün olmu-
yor. Çünkü ıdarı yargı. "Şu tasarrufu durdumn"
bıçıminde karar ver. Ama ıdarı yargının hukuk tek-
nıgı yönünden bu kararın içinde çözümü yoktur
Oysa beledıyeler çözüm üretme makamlandır.
Cıralı Köyü Muhtarı İsmet llgaz çevre duyarlılığı istiyor
'Kirliliğin nedeni tatil köyleri'
Çıralı Köyü 700 nüfuslu. Bu,yazın 3000'i geçmiyor, Bir turafta Yanartaş, birtarafta
Olimpos antik kenti olmast nedeniyle baska yere hiç turistgelmese de buraya günübirlik
dahi olsa geliyor. Böylesine güzel bir köyün üst tepesine bütün tatil köyleri ve öbür
belediyelerin çöplerini dökmeleri birfaciadır. Daha şimdiden, yağmur yağmadan su
kaynaklarımtzın baztlarında kirlenmeter basladı. Köyümüzün içme ve kullanma suyu
kuyulardan sağlanmaktadır. O kuynaklardun gelen kirli suların yarın, öbürgün
kuyularımıza kartsması köyün sonu anlamtna gelir. Bizim de çöpümüz oluyor. Ama
Kemer, Kuzdere 'deki çok uygun bir çöp dökme alanı bulunmasına ve arazinin Hazine ye
ait olmasına karşın politikacılar buraya sahip çıkmak istedikleri için bizim köy çöplüğe
çevrildi. Çöpün oraya dökülmesine baştan beri karsı çıktık. Yetkili kisilerden adalete,
adaletin kararlarına saygı göstermelerini istiyoruz. Biz hiçbir zaman hukuka, adalete,
yasalara köylü olarak karsı gelmeyiz. Onların da bizim gibi davranmalarını istiyoruz. Aksi
halde onlardan örnek alarak davranıslarınuzıyeniden gözden geçirebiliriz. Şimdi Antalya
1. İdare Mahkemesi'nin yürütmeyi durdurma ve iptal kararları ayaklar altında
çiğnenmektedir. Çıralı Köyü 'nü tatuyan ve sevenlerin bir an önce açtığımız imza
kampanyasına katılarak bize manen destek olmalan çağrısında bulunuyorum.
Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Hasan Su-
başı, REFAHYOLdan rahatsız olmadığını sövledi.
Yanı çöpü mutlaka bır yere dökmek zorundadır.
İdare. yeni bir çözüm bulamamışsa -ki bu ış gün-
ler, haftalar sürebilir- eskı durumu yenı çözüm bu-
lana kadar devam ettirebilir.
Aslında yargıya karşı tabii ki mazeret yoktur.
Ama ben hukukçu olduğum ıçın bunu söylüyorum.
Gönül ıster ki Tükıye'de çözümler hemen hazır ol-
sa da idari yargı kararını da gün geçmeksizin uv-
gular hale gelebilsek. Antalya Büyükşehir Çöplü-
gü'nebelki 20yıldırçöpdökülüyor. Ama ıdan yar-
gı dese kı "Artık çöpü buraya dökmeyin". elımiz-
de bir çözüm olmasa çok zor durumda kalırız.
m^mmrn Ama bunun bir de insan boyutu var. Bu
çöpleryeraltt kaynak sulannı kirletiyor. Kaynak
suları çöp kokmaya basladı. Yakın bir gelecekte
YÖre halkı bu suları kullanamaz hale gelecek. ya
da kullananlar salgın hastalığa yakalanacak-
lar....
SUBAŞI - Kemer Beledivesi ve GATAB çöplü-
ğü belkı de biraz daha yeraltı sularından uzak ol-
duğu için tepelere çekmiştir. Antalya'da da bız iç-
me sularımızı yeraltından aldıgımız için o konuda
çok hassasız. Hatta düşünün. yenı çöplük ıçın epev -
ce zaman yer aradık. Şımdı Aksu cıvannda tepelık
bıryerdearazi bulduk. Daha önce bulduğumuz ver-
lere köylüler ıtıraz etmıştı. Ama şimdı bız de çok
yüksek bölgelere çekılmek suretıvle yenı çöplük
alanları tesıs ediyoruz.
^^m^m Bıtndan amaç nedir?
Sl'BAŞI - Yeraltı suiarı çok derinlerde oldugu
ıçın böylece kirlenme nski daha zav ıf. Ama bızım
için taşıma zorlukları dogacak. Oraya yol yapaca-
ğız. Fakat orasını köy lülerle fıkır bırlıği içinde seç-
tık. Buraya bilim adamları da onay \erdi. Halkın.
su kay naklan, demesı, çevre bozuluyor. demesı sağ-
lık işaretı Bunlar da bizim teşvik ettığımız konu-
lar. Çünkü halk o çevrede yaşıyor ve çevresine sa-
hip çıkması lazım.
tm^ıma Hastane çöpleri için neyapıyorsunuz?
SUBAŞI - Bütün hastane yetkililerini, Akdenız
Üniversitesfni de ıçine alarak çevre belediyelennı
de çagırarak bir toplantı yaptım. Hastane çöpleri-
nin Akdenız Ümversitesi çöp ımha tesislerinde ım-
ha edümesi için bir sözleşme imzalattım. Ama has-
taneler. ödenegimiz yok diye üniversitenin yakma
ücretinı verememişler. hastanelere bu konuda öde-
nek aynlması için Sağlık Bakanlıgi'nadurumu ilet-
tim. O konuyu izliyoruz.
Hastane atıklannı büyükşehir çöplügüne götür-
mek istemiyoruz. Amacımız bunlann Akdeniz Üni-
versitesi tesislenndeyakılması. Bakanlıklardan da
bu konuda duyarlılık bekliyoruz.
^ I B H ^ Sizin bu imkânlarla yaptırdtğınız bir de
otogar var. Ama orada büyük bir sorun yaşandı.
Seden otobüs işletmecileriyle tam turizm mevsi-
minin ortasında anlaşmazlık patlak verdi de bu
işin çözümü daha sonraya ertelenmedi?
SUBAŞI - Şöyle oldu: Otogar bitti. Bunun açılı-
şını da bu yaz yapabilırdık. Ama otogar esnafı,
"Tam turizm mevsimi. Şu sıra bizim taşınma zor-
lukJanmız oJabilir. Sc/onun sonunda tayınalım" dı-
ye ricada bulundular. Ben de kabul ettim.
Bu arada biz işletmeyı özelleştırdik. llk direnç
buna oldu. Ama kendilerme ışın aslını anlatınca
kabul ettiler. Bunun en doğru yöntem oldugunu
gördüler. Ama bununla birlıkte yenı uy gulamada fi-
yat bıle tespit etmeden kendılerine yer ayırdıgımı,
İcendilennden artan yerlerin. yanı fazla yerlerın de
ihaleye çıkacagını söyledim. Asıl ıtiraz ıhaleye ol-
du. Kendılerınden çok pahalı kıralaralınacağınııle-
n sürdüler. Ama ben fiyat bıle koymadım. Nasıl pa-
halı olabilirdi? Otogarlarda bazı firmaların tekel-
Ieri oluyor, birçok düzen onlardan soruluyor. Bız
Antalya'da buna izin vermeveceğimız ıçın rahatsız-
lık ondan kaynaklandı. Ba^ka firmalann ihaleye
girecek olması, bazı tekellerın kınlacak olması, ba-
zı firmalan rahatsız etti. Bırkaç fırmanın öncülü-
güyle Antalya otobüs seferlerini durdurdular. Bu
arada benden randevu ıstedıler. Onlara sebeplen
bildiŞimi. bana gerçek ve samimi niyetleriyle gel-
melermı söyledim. Sorunun asıl ihaleden kayna-
klandığını kendilerı de açıkladı Ihale yöntemin-
den vazgeemeyeceğimı. ama ıhale şartlarını bıraz
daha hanfletebılecegımı söyledim. Bunun üzerine
olay çözüldü. Yoksa. sorunun fiyatla, kıralarla hiç-
bir ılgısi yok. Orada kurulacak yenı sısteme, yeni
düzene itıraz cdiyorlardı.
"••^•^ Bir de sizin partinin genel başkanı Tan-
su Çiller'in, Antalya il sınırlan içindeki Beldi-
bi'nde deniz kıyısında yaptırdığı otel konusu var.
Çitler 7/ı bu oteli epeyce tartışmalara yol açtı. Siz,
DYP'li Antalya Belediye Başkanı olarak bu du-
rumu nasıl değerlendiriyorsunuz?
SUBAŞI - Ben bunun yorumuna girmek istemı-
yorum. Ama kışisel görüşümü söyleyeyim. Birsi-
yasetçı artık nüfiız sahıbidir. Onun için de dev letin
kendisine artı getirecek legal de, dogal da olsa hiç-
bir kaynağındanyararlanmamalıdır. Otelınyaptınl-
ması hukukı, legal olarak yorumlanabilır; doğrudur.
Ama siyasetın dogru ve yerleşmış geleneklerınde
bu davrani',1 ben doğru karşılamam. Tıpkı
ANAP'ta, rahmeth Özal'ın çevresinin borsa oyunu-
na katılması gibi. Bır sıyasetçı. ancak hizmeti kar-
şılığı devletın maaşinı alabilir. Onun dışında mal-
varlığma artı getirecek hiçbir imkândan yararlan-
mamalıdır.
Gelışmı^ demokrasilerde de bu böy ledır. \Jensu-
bu olduğum parti 1946 sonrası çıkışı v e ıktıdara ge-
lişinde "Yeter, söz miUetindir" ve "Konuşan Tür-
kiye" sloganları Türk halkının demokrasiye duydu-
ğu ıstegin ıçten ifadelerıydi.
Geçmışte DP ve AP. halkı samimiyetlerine ınan-
dırmışlardı. Bugün de gerçekten demokrasiye bağ-
lılık sözle değil, eylem. ıcraat ve tutarlılık gösteri-
lerek kanıtlanabilir. Ama 1980 sonrası bütün sıya-
si partilere bakıyoruz. Farklı bir sese dahi taham-
mül olmaması halkın partılerden uzaklaşmasına
neden oluyor.
™^^* Tansu Çiller. genel seçimler öncesinde
seçmenine RP'yle hiçbir zaman koalisyona git-
meyeceğisözünü vermişti. Ancak daha sonra RE-
FAH YOL koalisyonu kuruldu. Çiller, kendi yol-
suzluklarını örtbas etmek için bu koalisyonu ka-
bul etmekle suçlandı. Siz, paninizin liderinin baş-
langıçta RP'yle koalisyona gitmeme sözünü ver-
dikten sonra kendi başınt kurtarmak için bu ko-
alisyona "Evet" demesini nasıl karşıladınız?
SUBAŞI - Bunun kişısel yorumunu yapmak çok
zor. Ancak biz şunu söyleyebiliriz:
Sıyasette ılkeler, geleneklerçok tahripoldu. Her
ihtila) her darbenin gerekçelen içinde lider sultası-
nın yıkılması vardı. Yıkılacağı zannedildi. Ama
hep de bunun tersı gelışmeler olmuştur. Onun da
sebebı darbelerin oluşmakta olan demokratık gele-
neklen tahrıp etmelendır.
Demokratik gelenekler tahrip olduktan sonra da
siyasıpartılerhepgenlerden.sıfırdanişebaşlamış-
lardır. Her defasında da lider sultası güçlenerek gel-
miştir. Ama bunun bır başka tarafı da var. Artık Tür-
kiye'de darbelerin çözüm olmadığı anlaşılmıştır.
Bır de Türkıye'de anık kıtle iletişim araçları çok ge-
lı^tı. Artık halk liderlenn »öyledıklerine bakmaz
oldu ve liderler her şeyi söyler hale geldi. Bu defa
da Türkıye'de hem sıyaset, hem siyasetçı yıpranma-
ya başlamıştır.
Tutarsız görüntüler sergilenmektedir. Işte. ak,
derken, bıray sonra karanın yapıldıgı görülmüştür.
Ben. kendi partimız DYP'nin RP'yle koalisyon
oluşturmasından çok rahatstz değilim.
• • ^ ^ Seden rahatsız değilsiniz?
SUBAŞI - Çünkü. demokrasi bır deneyım, bir
kültürdür. Bunu her ne kadar darbeler yıpratmışsa
da yine de Türk halkında bir birikim vardır. Ben işin
ılkesiz başlamasını doğru bulmam.
mmmmm Yani?
SUBAŞI -Genel Başkanın, "Ben RP'yle kesin-
likle koalisyon kurmam. RP'yi şöyle tehlikeli görü-
yorum" dedıkten, köprüleri attıktan sonra hemen
köprü oluşturması tutarsızlıktır. Yanı ılkelerın yıp-
randığını kendi partımızde bıraz ön plana çıkar-
mıştır. Belki buyönüylerahatsızlıkduymuşumdur.
Ama halkın önümüze koyduğu bu tablo içinde ay-
n düşünen iki pani de olsa bir araya gelıp koalis-
yon oluşturmasında çok büyük mahzur görmem.
Hatta olaya şöyle bakanm: Sol-sağ düşmanlığı Tür-
kiye'yi geriletmiştır, Tükıye'ye çok zaman kaybet-
timıiştır. Ama ne zaman ki sağ ve sol bır araya ge-
lip koalisyon oluşturmuştur, bu saçma düşmanlık
hemen gündemden çekılmıştır. Çünkü o insanlar
birbirlerini tanimışlardır. Solun ülke bütünlüğüne
yönelmış birtehlike. sağın da Amenkan uşağı, de-
mokrasi düşmanı olmadığı, o insanların bırbirini
anlayabıldiği, uzlaşabıldikleri göriilmüştür. Bövle-
ce demokratik bir deneyimden geçilmış ve birden-
bire bu saçma düşmanhk ortadan kalkmıştır. RP-
DYP koalisyonu da demokratik bır deneyimdir.
Ama dedıgım gibi kuruluş biçımınde ilkesizlıkler
vardır. Siyasetçı her şeyi söy leyen ve bir süre son-
ra da o söyledıklerinı unutan kişiler göriintüsünü
vermiştir.
Özellikle 1980 sonrası bütün liderler ve bütün
partılerde bu aşınma olmuştur. Bu sadece bizim
parti ya da bizim genel başkana özgü bır durum de-
ğil. Bugün kim gelırse gelsin demokrasi yönünden
yararlıdır. lnsanlarımız demokrasi deneyimıni edi-
neceklerdir. Nasıl ki darbelerin yararlı olmadığı an-
laşılmıştır. Farklı fikirlerin bir araya gelip Tükiye
için koalisyon oluşturabileceği de görülmüştür.
Bunlar hep bırikım. kazanımdır. Ama birtakım tu-
tarsızlıklar hem genel başkanlara. hem de partile-
rine zarar verebilmektedır. Onun için söylem değil.
eylem. görüntü. tutarlılık önemli hale gelmıştir.
Bunlann ön plana çıkanlması gerekir. Gönlümüzün
istediğı de zor idare edılen Türkıye'yı kolay idare
edılir hale getırmektir. Bunun için de mucize adam-
lar, mucize reçeteler aramak yenne sıstemın düz-
gün hale getirilmesı zorunludur.
Adalet Balvaıılığumı hâkim ve savcılar atama listesi
Kararnamede. ataması yapılan üst düzey bü-
rokratbr ıle adli. idari ve DGM yargıç ve sav-
cılannın adları ve yeni görev yerleri şöyle:
Sadrettin Kaşo Gaziosmanpaşa Huİc. Hâ-
kımlığı nden Kadıköy Hâkimlıği'ne. ,-VliGü-
zel K.ocaclı Hâkimiıği'nden Edirne Hâkimli-
ğı'ne. CengizOğuzGazıantep Hâkimligi'nden
Burs<ı Hâkımhğı'ne. Fatıh Balık Kayseri Hâ-
kimlıgrnden Lanır Hâkımhgi'ne, CeİilDemir-
cioğlu Gaziosmanpaşa Ç.Başsavcılıgı'ndan
Şişlı C.Başsavcıhgrna. Erol EkinciBayındır
Hikmılığı'nden Gazıantep Hâkimliğı"ne.
TunçerGünal Ey üp Hâkimligi'nden Kadıköy
VÇ.M. Cyelığı'ne. TurgutAydın A.dalet Bak.
Yüksek \İüşavirJiğfnden Ankara Ç.Savcılı-
ğı na. Ahmet Turan Dinçer Uşak G.Başsav cı-
lığı'ndan İzmırÇ.Başsavcı V'ekıliigrne. Ilhan
>Iesutoğlu BalıkesırC Başsavcıhgrndan An-
kara G.Başsavcılığı'na. Hüsevin Yıldız Izmir
Ç.Başsavcı VekillığfndenBomovaÇ.Savcılı-
ğı'na. AvniMetinÇatalca Hâkimligi'nden Ba-
kırköy Hâkımlığıne. Cengiz TuncerAlanya
Ç.BaşsavcıIığfndan Antalya Ç.Savcılıgı'na,
Soysal ÖzenJiNev şehir Hâkimligi'nden Antal-
ya Hâkımlığıne. kamil Yıldınm Kocaelı Hâ-
kim lıği'nden Bakırköy A.C.M. Üyeliği'ne,
Ünal ıMüslehiddinoğiufzmir Hâkimligi'nden
Isparta A.C.M. Başkanlıgı'na, Oktay trdem
Samsun C.Başsaveıİıgf ndan BalıkesirÇ.Baş-
sa\ a I ığf na \iicel Tezel Izmir Ç.Başsav. Vekıl-
liğı"nden Samsun Ç Başsavcılığı'na. Yılmaz
CanKüçükçekmece Hâkimligi'nden Adana
A.Ç.M. Cyelıği'ne. Erdoğan ArhunKayseri
A.C.M. Başkanlıgı'ndan Ankara Hâkimli-
ğı'ne. Mehmet ArslanMersın A.C.M. Üyeli-
ği'nden Kayseri A.C.M. Üyeliğı'ne. Ruhi Ün-
Tü Adana C.Savcılıgf ndan Adana Ç.Başsavcı
Vekıllıöı'ne. Safter Pakyürek Mersın Hâkim-
lıgı'nden Izmır Hâkimlıği'ne, GaziMutluÇo-
runı HâkimligfndenKonyaHâkımlığfne. -\B
Gaiip Barçın Balıkesır Hâkimligi'nden Fatih
Hukuk Hâkımlıgrne, Arif Adnan tncesu Ağ-
n A.C.M. Cyelığı'nden Ceyhan A.C.M. Üye-
liği'ne. Dursun Orhan Ama^ya Hâkimli-
gi'nden Fatsa HâkımlıgTne. INaam Polatlstan-
bul Hâkimlıgı'nden Kayseri Hâkimliği'ne.
Ce\at DemirbağKarabük A.C.M. Uyeli-
ğı'nden Gıresun Hâkimliği'ne, Nurullah V'e>-
sel Hjzel Eskışehir Ceza Hâkimligi'nden Ga-
ziantep Hâkımlıgfne. Kazım Demirean Kah-
ramanmaraş Hâkimligi'nden Isparta A.C.M.
Üyelıği'ne, İbrahim Akahn Gökçen Manisa
Hâkimligi'nden Izmir Hâkimlıği'ne. Coşkun
Çalhan Sakarya Hâkimhğı'nden Ankara Hâ-
kımliği'ne. Remzi Şentürk Samsun Hâkımli-
ğı'nden Küçükçekmece Hâkimliği'ne. Erol
OdabaşKırklarelı Hâkımhgf nden Adana Hâ-
kımlığı'ne. Emir Hasan KoyukanSiırt A.C.M.
C'yelığı'nden Gürün A.C.M. l'velığı'ne. Gün-
düzAkgül Karşıyaka Ç.Başsavcı 1 ığı'ndan Ba-
kırköy Ç.Savcılıgı'na. Erdoğan Atügan Kas-
tamonu Hâkimligi'nden Eyüp A.C.M. Üyeli-
ğı'ne. YakupSanlstanbul Hâkimligi'nden İs-
tanbul Tic. Mah. Başkanlıgı'na. Halil Fırat
Kartal Hâkimligi'nden Edirne Hâkimliği'ne.
Siimer Yurdagül Bartın HâkıiTilığı'nden Sı-
nop Hâkimligı'ne. Battal Zoroğlu Bakırköy
Hâkimligi'nden Üsküdar Huk. Hâkimlıği'ne.
Saime Neylan Feke Istanbul Ceza Hâkimli-
gi'nden Beyoglu A.C.M. Başkanlıgı'na. Ser-
vetKeskinAd. Bak. ^'üksek.Müşavırligi'nden
Ankara C. Savcıiıgfna, Erol Tut Edırne C.
Başsavclığı'ndan Karta! C.Başsa\cı Nekıilı-
gı'ne. AhmetÖzad Konya A.C.M Başkanh-
ğı'ndanlstanbul Hâkimliği'ne. YükselErdinç
Adana C.Savcılığından Evüp Ç.Savcılıgı'na.
MehmetOktarÇakır Eyüp Ç.Başsavcı Yekıl-
hği'nden Gaziosmanpaşa C.Başsavcılığı'na.
Aü Zeki Öz Aydın C.Savcılığı'ndan Gölbaşı
(Ankara) C.Savcılıği'na. Ziya Karaduman
Gebze Hâkim ligfnden Fatıh Hâkimlıği'ne
Nermin .\lpmanAdalet Bak. A.P.K. Kurulu
Üyelıgfndcn Ankara Hâkimliği'ne. Ender
EğilmezSakarya Hâkimligi'nden Kadıköy Hâ-
kimliği'ne. M. Hulusi Özek Bursa Ceza Hâ-
ktmlıği'nden Bursa A.C.M. Başkanlıgı'na,
Mehmet Akîov Midyat Hâkimligi'nden Ço-
rum Hâkimliği'ne, Aktan Ataka\ Kadıköy Hâ-
kimlığınden Istanbul Tıcaret Mah.Başkanlı-
ğı'na. Irfan \anılmazTokat C.Savcılığı'ndan
GazıantepC.Savcılığı'na. HaydarBulut Izmır
lcra Hâkimligi'nden Konya Hâkimliği'ne,
Ömer Raci İmamoğluAnkara Ceza Hâkimli-
gi'nden .Ankara A.C.M. Başkanlıgı'na, Hasan
Esen tzmır Ç.Başsavcı Vekilliği'nden Bakır-
köy C.Saveılığı'na. Osman Hasgfil Adalet
Bak. A.P.K. Kurulu Başkanlıgı'ndan Adana
Hâkimliği'ne. Şeref KanalZonguldak Hâkim-
ligi'nden Balıkesir Hâkimliği'ne, Erdoğan
Özbek Adalet Bak. Huk. Işl. Gn. Md. Yardım-
cılığı'ndan \argitay CSavcıhgı'na, NailEkin-
ci Düzce Hâkimligi'nden Gebze Hâkimliği'ne,
Tacettin Tok Vakfikebir Hâkimligi'nden Vize
Hâkimliği'ne, Hüseyin Akın Mersin C.Savcı-
lığı'ndan Kaysen Ç.Savcılıgı'na, Akuı Bulut
Balıkesir Hâkimligi'nden Balıkesir Hukuk
Hâkimhgfne. Ahmet Atıcı Islahiye Hâkimli-
gi'nden Malatya A.C.M. Üyeliği'ne Abdül-
kadir Yavuz Uşak Hâkimligi'nden Uşak
A.C.M. Başkanlıgı'na. Ahmet Pınar Mersin
Hâkımlıgf nde.n Ankara Hâkimliği'ne, Turgut
OztürkAkhisarC.SavcılığrndanEyüpC.Sav-
cılığına. Yılmaz Durmaz Izmir Hâkimli-
gi'nden tzmir Tıcaret Mah. Başkanlıgı'na, fh-
san Taşkın Aydın C.Başsavcılığrndan Karşı-
yaka C.Başsavcılıgrna. OzkanSözübek Üskü-
dar A.C.M. Başkanlıgı'ndan Beyoğlu Ceza
Hâkimlıği'ne. Mehmet Ustaoğlu Sınop
A.C.M. Başkanlıgı'ndan Gazıantep Hâkimli-
ği'ne. Uçkun Büke Ey üp Hâkımi ığı' nden Bur-
sa Hâkimliği'ne, Vahap GüneşAdana C.Baş-
savcılığı'ndan Edirne C.Başsavcılığı'na. Seyit
Kamil Yaman Aksaray Hâkimligi'nden Esİcı-
şehırHâkimliğı"ne. KadirİspirL'şak C.Sa\cı-
lığından Adana C.Savcılığı'na, Akif Dinçer
Uçok Baiıkesir Hâkimligi'nden Izmir Hâkim-
liği'ne, Sabri Kılınç Trabzon Hâkimlığınden
Adana Hâkimlıği'ne. SamiOztürkMersın Hâ-
kimligi'nden Kayseri Hâkimliği'ne. Hasan
Hüseyin Gönen Adalet Bak. Huk. Işl. Gn. Md.
Yardımcıhğı'ndan Ankara Hâkimliği'ne. Or-
han ŞekerYargıtay Tetkik Hâkimligi'nden Iz-
mir Hâkimliği'ne, Mehmet Turgut Ey üp Hâ-
kimligi'nden Istanbul Hâkimliği'ne, Mehmet
Uyanık Afyon Ç.Başsav cılığı'ndan Tokat
C.Başsavcılığı'na, İsnıail Erhan Dönmez An-
kara C.Savcılığı'ndan Yargıtay C.Sav cıiığı'na,
Turgut CejranBayındırHâkimliği'nden\len-
deres Hâkimliği'ne, Hüseyin Aydın Trabzon
Hâkimligi'ndenNevşehırHâkimliği'ne. Naz-
mi Şarvan Ankara C.Başsavcılıgı'ndan Mer-
sin C.Başsavcılığı'na, Zeki KaramanBodrum
C.Başsavcılığı'ndan Izmir C.Savcılığf na. Hö-
seyin Turgut Ad. Bak. Eğt. Dai. Eskı Başkan-
lığı'ndan Kınkkale Ç.Savcılıgı'na, Erhan Ya-
man Akyurt C.Savcılıgf nda Keşan Ç.Savcı-
lıgı'na, Yılmaz ŞengürErzurum Hâkimli-
gi'nden Ipsala Hâkimliği'ne, Necati Ergan
Mersin Hâkimligi'nden Ankara Hâkımlığf ne.
ÖzdenMirasoğlu Yalova Hâkimligi'nden An-
kara Hâkimliği'ne, Ali Osman Biiyükorhan
Ceyhan A.C.M. Üyeliği'nden Şereflıkoçhısar
Hâkim liği'ne, Olcay Seçkuı Şişli C.Sav cılı-
ğı'ndan (stanbul Ç.Savcılıgı'na. Özer Kaya
Seferihisar C.Savcılığı'ndan Kayseri C.Sav-
cıiığı'na, Fehmi Yıldınm Ankara Hâkimli-
gi'nden Yargıtay Ç.Savcılıgı'na, ŞuleBaşoğlu
Yargıtay Tetkik Hâkimligi'nden Yargıtay
C.Savcılığfna. Mehmet Emin Özden Edırne
Hâkimlıgı'nden Zeytınburnu Hâkımlığı'ne.
Neşe Zileli Bıga Hâkimligi'nden Karaman
A.C.M. Üyeliği'ne. Ayşe Tufan Serık Hâkım-
lıgı'nden Antalya A.C.M. Üyelıgfne. Raşit
A>iaç Malkara Hâkımliği'nden Fatsa Hâkıın-
lığı'ne, MehmetMünipYazıcıGırebun A.C.M.
Üyeüğfnden Develı Hâkımlığıne. Ahmet
Tuğcu Denızlı Hâkimligi'nden Lrla Hâkimlı-
gine, Mustafa Erdoğdu Adalet Bak. Tetkik
Hâkimligi'nden Ankara Ç.Savcılıgı'na, Sela-
hattiıı ŞimşekGıresun Hâkimligi'nden Anka-
ra Hâkımlığıne. İhas Dönmezer Gazıantep
A.C.M. Başkanlıgfndan Kocaeli Hâkimli-
ğı ne. Rüstem Çiloğlu Akhısar Ceza Hâkimli-
gı'nden Izmir A.C.M. Üyeliği'ne, AJi Şükrü
Börü Tokat C.Başsavcılıgı'ndan Gaziantep
C.Savcılığfna. .Ahmet Ceylani Tuğrul Adalet
Müfettışligi'nden Adana C.Başsavcıîığı'na,
Mustafa Acır Gaziantep Hâkimligi'nden Mer-
sin Hâkımlıgf ne. ErdalGüzüaçıkMustafake-
malpaşa Hâkimligi'nden Fyüp Hâkimliği'ne.
.Ahmet Akgül Ad. Bak. H.S.A. E. Mer. Bşk.
Yardımcılıgf ndan Ankara Hâkimliği'ne.
Mehmet Atilla Sağıroğlu tzmir Hâkimli-
gi'nden tzmırTıc. Mah. Başkanlığı'na. lsma-
il Hakkı Asaruoğlu Gölbaşı (Ankara) Hâkim-
ligi'nden Ankara Hâkımlığı'ne. Durmuş Yar-
gı PendıkC.Başsavcıiığfndan Üsküdar Ç.Baş-
savcı \"ekilligı'ne, NusretGüngörAdalet Baş-
îmifenışliğfnden Yargıtay C.Savcılıgrna. Ga-
lipTopçuoglu Tarsus C.Savcılığı'ndan Gazıan-
tep C.Saveılığf na. Nazmi Çelik Ağn A.C.M.
Üyehgi'nden Karaman Hâkimlıği'ne. Hasan
Hüseyin Özüdoğru Eskışehir Hâkimligi'nden
Setenhısar Hâkımlığı'ne. Ramazan Kaya Ma-
latya Hâkimliğf nden Mersin Hâkimlıği'ne.
OsmanHoşlan Eskışehır Hâkimligi'nden Zey-
tınburnu Hâkimliği'ne. A.A\dın Gürbüz Şiş-
lı C.Savcılığı'ndan tstanbul Ç.Savcılıgı'na.
ÜnalSubakanTerme Hâkimligi'nden Bozdo-
gan Hâkimlıği'ne. Turhan Korkutan Samsun
C.Savcıiığı'ndan Kayseri Ç.Savcılıgı'na, DUa-
\er Ağaoğlu Ankara Hâkimligi'nden Yargıtay
C.Sav cıiığı'na. ÖzdemirŞahin Gebze Hâkim-
ligi'nden Kartal Hâkimliği'ne. MehmetDeve-
ci Adana Hâkimligi'nden Antalya Hâkımli-
gi'ne. ZekiGiingör Adalet Bk. Yüksek Müşa-
vırlığı'nden Ankara Ç.Başsavcı Vekilligı'ne,
SelmaniFarizAkyolŞışli C.Sav cılığı' ndan Is-
tanbul Ç.Savcılıgı'na, Sadi Yoldaş Sarıyer
C.Sav cılığı'ndan Istanbul Ç.Savcılıgı'na,
Mustafa Ünal Tarsus A.C.M. Başkanlıgı'ndan
Mersin A.C.M. Başkanlıgı'na, KadriSöğütiü-
oğJu Ad. Bak. H.S.A.E. Mer. Bşk. Yardımcılı-
ğı'ndan Ankara C.Sav cılıgj 'na.Selahartin llu-
soy Karamürsel Hâkimligi'nden Uşak Hâkim-
ligı'ne. Kemalcttin Satılmış Gelibolu Hâkim-
ligi'nden Ankara Hâkimliği'ne, Ah' Turhan
Ad. Bak. Per. Gen. Müd. D. Başkanlıgı'ndan
Ankara Ç.Başsavcı Vekilhgi'ne, Nurettin Var
Adana Hâkimlıgi'nden Adana A.C.M. Baş-
kanlıgı'na, .AhmetVelioğlu Yargıtay Tetkik Hâ-
kimligi'nden Ankara Hâkımlığı'ne. Gökmen
Çefik Sincan C.Savcılığı'ndan Afyon C.Sav-
cılıgı'na. Adil SeverAdana Hâkimlıgi'nden
Trabzon Hâkımligi'ne. Mahir Ersin Germeç
Adalet Bak. Yüksek Müşavirliği'nden Anka-
ra Hâkimliği'ne, tlhan Kıyıcı Zile Hâkimli-
gi'nden Hayrabolu Hâkimliği'ne, Ferit.Aslan-
kurtKüçükçekmece Hâkimligi'nden Bakırköy
Hâkimliği'ne, Remzi Yaşar KızılhanBartın
C.Başsavcılıgı'ndan Bakırköy C.Savcılığf na.
Hakkı Aydın Nazilli C.Savcılığı'ndan Gire-
sun C.Savcılığı 'na, CoşarZülkadiroğlu Konya
Hâkimligi'nden Antalya Hâkımligı'ne, AHFi-
dancı Yargıtay Tetkik Hâkimligi'nden Konya
Hâkimlıği'ne, Mithat Kasap Of Hâkimli-
gi'nden Bala Hâkımligi'ne. Yusuf ÖztürkAf-
yon A.C.M. Başkanlıgı'ndan tstanbul Hâkim-
liği'ne, Halil İbrahim Ekici Uşak A^C.M. Baş-
kanlığı'ndan Izmır Hâkimügi'ne, Özer Başta
Çorum Hâkimligi'nden Hatay Hâkimliği'ne,
Hayrcttin Ozsoy Mersin Hâkimligi'nden De-
nızlı Hâkimlıği'ne, Burhan Küçükerdoğan
Muş A.C.M. Üyeliği'nden Giresun Hâkimli-
ğı 'ne, F. Mehmet Ekmekçiogiu Adalet Bak.
Per. Gen. Müd. Yardımcılığfndan Yargıtay
C.Savcılığı'na, Yasar YavuzBılecik A.C.M.
Başkanlıgı'ndan Konya A.C.M. Başkanlı-
gı'na, Fethi AkçayMersın A.C.M. Başkanlı-
gı'ndan Konya Hâkimlıği'ne.
SÜRECEK