Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURIYET 24 AĞUSTOS 1996 CUMARTESİ
OLAYLAR VE GORUŞLER
Osmanlmın Olumlu Yüzü
ÇELİKGÜLERSOY
B
u konu Turkçede çok
yazılmış ve çok ışlenmı^-
tır Ozellıkle geçmişego-
zu kapalı âşık olan bir ke-
sim, durmadan bu ızleğı
(temayı) ı^lemıs,tır Butun
b r tanh lıtersturumuz bu ovgıılerle do-
lu "Osmanlı duzenişoylemukemmel-
di. bo\le kusursu/du" gıbı
Ben ıkıncı bır yazıda madalyonun
öbüriıuzunusöze konu edece0m için on-
ce bu vok y ınelenmn o\ gulerı toparlay ıp
jzstlemey ı >ararlı \ede zorunlu buluvo-
-UÎII
ivonuy a gınmeden once. bır soru> u ya-
aıtlamamız gerek Geçmıs, bu kadar
ânemlı mı' Gunumuzun onca dertlerı
dururken tozl.utarıhtensozaçmanın.he-
ledegunluk bırgazetede baı> kos.ey ı gel
-nis-geçmıs. hıkavelerledoldurmanınâle-
mı var mı' Bence şundan dolayı, tarih
inernlı kı^ıleTde olduğu gıbı toplumlar-
da da zaman, Ivesintisiz bır olgu dur Bir
donem. az ote-sindt a/ ya da çok de\am
eder. Azlığı \e çokluğu. ara>a orulen du-
\arlann gucune bağlıdır. Ama deney ım-
lergostermi!}t!Tkı.du\annardındakalan.
buyanını yıne deetkılemeye dev am eder
İki faktörie de^am eder:
-Değeryargjlaruaıle kokenınden baş-
layarak. çes,ıtlı sosyal olçulerle yenıku-
saklara aktarılır Bunu toptan kesnıenin
\olu. şimdrve kadar bulunamadı.
- Bholojik olarak da bır sureklılığın
bulunduğu yetıı bılımsel araştırmalarla
kanıtlanıvor Gerfın ve kalıtını ın sav-
saklanamayacak oğeler(ıhmal edıleme
yecek unsurlar) olduğu anlasilıvor
Buna yakın bırornek \ere\ını Istan-
bul un bır ılçesınde es>nafin çıkanna do-
kunan bır duzenlemeve gıdıldıgınde ılk
>aptıkları 1$ "•ba\rakaçıp"yuruınekolu-
vor Ben de bu goruntuvu "havret \e ılgı
ıle okuvorum Hayretim şundan: Tarıh-
te de bu boyle olur esnat bayrak açıp
Topkapı Sarayfnavururdu Gunumuzde
o gruplardan kimsenın. tanh kitabı oku-
duğunu sanmam.Onları kaç y uz \ ıl >>on-
ra ay nı da\ ranışı alma\ a iten iaktor. olsa-
olsa, gen'leri?
Bızını dun"umuz daha eskılerden ız-
lerta^ısada Osmanlıdır Ozellıkle dun-
ya>a bakış açısında \e deger vargılann-
da kokluee bır değıs.ımı amaçljmı:» olan
Cumhuriyetdonemının bu karakterının
gerçekteçok kısa surmuşolduğu hatırla-
nırsa Osmanlının gunumuzde epe\ı_c
oranda de\am ettığı anlas,ılır
Onun için,, Osmanlı> ı iyi tanımak. gun-
cel bir konudur.
Şımdı onun once ı\ı \e guzel \uzune
bakıp derslerçıkaralıın Derslerı ekono-
mı, eğıtım. devlet telseteM gıbı çes,ıtlı
sektorler çıkarmak durumundadır
• Havran oiunacak ilk Osmanlı erde-
mL "hoşgoru' temelıdır Bu ho^goru (to-
leran>)çe^ıtlıalanlardaegemendı Klam
dan gayrı dınlere kar>ı hoşgoru bunların
basjnda gelıvordu Islaın olmayanlara
uygulanan kafa vergısı (uzve)nm bıın-
da onemlı bır rol o\nadıgı soylenebılır
ama olavın bu ekonomık oğe dısında bo
yutlanolduğıınada ku^ku \oktur Istan-
bul şehrınde Ortakoy vemtı Osmanlı
uyumunundunyaçapındabirsergisi ha-
lınde Camı kılıse \e sınagogun bunca
yuzvıl barıs, ıçınde yan yana va^adığı
dunyada pek az \er olsa gerek
Hoşgorunun kendını gosterdığı bir
başka alan, ceza Mstenıındev dı Insania-
rı vere vatınp "Islam-gâ\ur"bakmadan
tabanlarına sopavı basmak çok yavgın
bırcezalandırmavontemı ıdı amaı^gun-
luk hayatta ve çogu kez o kadarla kal-
maktaydı Arap'ın kol-bilek kesme \ah-
şetini, onlann efendısı Osmanlı hıç mı
hiç uygulamamıştır 21 yy "a gırerken
Suudlarda sokaklan -suçun derecesıne
gore- bıleklen dırsekten v e omuzdan ke-
sılmış. bınleae çocugun ve vaşlının dol-
durmakta olduğu gozonune alınırsa Os-
manlının 600 y ıl oncesıne uzanan tanhın-
dekı >o\luluk vegelüjmı-jlıkdaha ı>ı an-
lasılır Gunumuzdekı Turkıve ve gıvdı
rılmek ıstenen >enat gomleğı olgusuna
kar>ı Osmanlıv.ı ı\ı bılnıenm ne kadar
gereklı olduğu kendını gostenyor. değıl
mı'
• İkinci erdem. *bu> uk de\ let olma bi-
linci'dır OMnanlı ı,adırn,okkullansada
hiı, bır zaman bır a^ıret ve çadır orgutu
olmadı 'Bü>ukojnama'ılkesınınvıhne-
ve vıktığı vaviNizalan \e durum \ar Bu-
rada hepsını savmak ıçın verımız vok ta-
bıı
Ama bınnı anavım \eteneklı gorulen
gençlerin meslekte ilerlemeleri ıçın uv-
gulanan polıtıka havıanlık verıcıdır
Kav sen nın bır kov unden çıkmiij Erme-
ni çocuğunu Sınan \apan ortam, bu>-
du:Oıuı Dılmaçva kıvılanndakı Italvan
vapı sanatından Mısır elıramlarına ve
kafkas kalelerıne kar>ı vıllar suren etut
gezılerıne gonderen Obinanlı eğıtımı ve
ekonomık gucu
\9 vv"da devlet çokerken bıle padı-
şahlar resım oğrenımı ıçın gençlerı Pa-
rıs'e yollamaktavdı
1930 larda Cankava'nın penceresın-
den bahçeyı seyreden Ataturk'un bır
gencı çok hevesle çalışır gorûnce onu
hemen Avrupa ya gonderıp bahçe \e
peyzajmımanyapmasındakıhıkmet. Ob-
manlınınakılcıyanı ıdı Ogencınolgun-
luk çağında Anıt-Kabnn bahçelerını dı-
zayn etmesı, aynı çızgının devamı ıdı
• Gu/el sanatlara. muziğe \e çiçeğe
duşkunluk.Osmanlıyıbırçoktoplumdan
avıran erdemlerdı \apilan her bınaya
>ıırletanh soyleyıp onukapıyaenfesbır
mermerle asmak bayramda sevranda. ar-
mağan olarak "çiçektablalan"yollamak
^adeçeı5nıe vesebıl yuzlerıne değıl me-
zar taijlarına bıle de^te deste guller, lale-
ler resmetmek mendıllerı, havluları.
çar^afları gıvMİen para ke^elerını çı-
çek motıfleny le donatmak Osnıanlı\aöz-
«u idi.
Bu erdemlerın gunumuze uzantısını
sağlamak borı.u altındayız
• Temi/lik. Roma dan sonra halkmher
tabakasının y ıkandığı çar^ı hamamlarını
kurmak onuru bın yıllık bır kesıntıden
sonra Osmanlıyaaıttır GunumuzTurkı-
vesı'nde onte suvu bulup sonra halka
\ ıkanmak alı^kanlığını yerle^tırebılmek
en "çağdaş" gereksınımlerden bın değıl
mı'
• Kışj davranı^larında incelik\ehatır-
gonul olçuleri,en ust duzevdevdı Tanh-
te bunlara sayısız ornekler bulursunuz
Genç Sultan Ahmet. camısı ıçın onerılen
bır yerı şu gerekçe ıle kabul etmez
'Orası meskûnbırmahal Birmabetin-
şa ederken, nice gonlu yıkmak istemcm!"
Denıze bakan yamaçlarda ev lenn. bır-
bınnı gorunum hakkını bozmayan bır du-
zenle y erleşmesın ı sağlay an faktor y azı-
lı bıle olmayan hatır sayma geleneğı ıdı
Yoksa ne bir beledh e örgûtıi, ne bir imar
planı ne de herhangi bir >asa \ardi.
• \ğaç veyeşil se\gisi, doruğa çıkmış-
tır Her camı avlusunun, her meydanın
"eflake ser çekecek" ağaçlarla yeşıllen-
dınlmesı ve golgelenmesı. ımar ılkelen
ıçındeydı
• Hayır-hasenat işleri, dunyada kesın-
lıkle bır benzerı olmayan çaptaydı Ku-
ran ın 1 âyetınamazdan oruçtansozedı-
yorsa 10 âyetının, topluma hizmet >e
halk için \ararlı iş gdrmek hedeflerini
gosterdığını ly ı bılen Osmanlı ınsanı. va-
rını yoğunu hayır ı^len yolunda harca-
mı^tır Vakıflann konulanndakı çeşıtlılık.
şa^ırtıcıdır Su yol, kopru gıbı genel ış-
lerden. Boğaz koylennde ıskelelere ka-
vık yaptırmaya. kımsestz ya da yoksul
çocuklannı evlendırmeye çeşme yuzle-
rıne kuş yuvası yaptırmaya ve guzun sa-
katlandığı ıçın kafıleden gerı kalan ley-
leklerı beslemeye kadar sayısızişe,Os-
manlı, maharlığını bağışlamıştır.
Bu vakıfnamelenn (kı hemen hepsı
bırer susleme sanatı ^ahesen halındedır)
metın ozetlerını gunumuzde acaba kim-
lere dağıtsak dersınız1
Dağıtmak yınedekolay
Okutmak için -sonra da, utandırmak
için-nevapmalı?
Anayasa Mahkemesi Anayasadır
R4HMİ KL >IAŞ
T
urkıyemızde
eleştırının de
enflasyonu
vardır \nla-
yananlamayan
ıstedığı kuru-
mueles.tırebılı>or Heleozel
bılgı gerektıren konulardada
bu kendını bılmezlık daha
çok goze batıyor Bakıyor-
sunuz kı adamın en kuçuk
bır hukuk kavramından ha-
ben yok. ama kendını Danış-
tay 'ı ya da Anay asa Mahke-
mesi "nıeleştırebı letekolçu-
de yeterlı goru>or Bır sınır
bılmezlıktırgıdıyor Bıleşık
kaplar orneğındekı gıbı her
alanda her kurumdabu ken-
dını bılememe duzeyı yıık-
selıyor
1
Sıyasetçılenn. ozelhkle de
mıllenekıllerının her kesım
yurtta^a ele^tırılebılmesı
doğaldır Sıyasetçılerınyurt-
taşı elestırmesi ıse akıl al-
Hukıık^ıı Eskı Paılamenteı
maz bır aymazlıktır Vurtta-
şı "tuz >emiş koyun" olarak
goren bu kafanın seçmenden
destek sjormesı de ayrı bır
çehşkı
r
\ma en tehlıkelısı sıy aset-
çının va da kendını oyle sa-
nanın uzmanlık gerektıren
konularda bıle kesın yargı-
lar ılerı surmesı Bu bakım-
dan oncelerı Danıı>tay ıle
Anayasa Mahkemesi ağır bı-
çımdeele^tınlırdı >ımdı bu-
na ıdare mahkemelen de ek-
lenmi!» oldu Bu kurumlann
eleştınlecek yanları yok mu'
Elbette vardır Ama onemlı
olan ele^tınrken ılkelere ko-
tulıık etmemektır Orneğın
Anayasa Mahkemesı'nın 12
Mart sonrasında anayasanın
kamula^tırmayla ılgılı mad
desını ıptal etmesı Çunku
kamulaştırmava vergı değe-
n olçubu getıren o duzenle-
me anayasayı daha toplum-
sal bır dev let kurmada daha
elverı>lıbırkımlığeNokmu>-
tu Ovsa Anavasa Mahke-
mesı'nın ıptalı devletı top-
lumsallaştırmavı guçles,tır-
mı> oldu kaldı kı vuksek
mahkemenın ele^tırısı bu
açıdandavapılamaz Cunku
o anavavi kurallarını uygu
lamakla vukumludur ^asa
ların toplumsal varanna bak-
mak sorumluluğu vokiur
Ancak burada kullandığı
anay asay a ay kırılık gerekçe-
sı bır zorlama gerekçe goru-
numundevdı
Bır hukukçu olarak y argı-
vı ele^tırmenın venndelığıne
ınanan v e bunun geregını ve-
nne getıren bırıvım Benım
bu ko>ede çıkan "Vargıda
Orneklerle Tutarsızlık" (11
Man 1991) ıle "Vetmeyen
\argı"( 12Kasım I994)b'av
lıklı yazılarım buna ornek-
tır
Ne varkı vargıyı eleştırır-
ken _>argının kendı kuralla-
rı ıçınde yanlıs, yaptığını or-
tava ^ertnek gerekır Voksa
ıstedığımız ya da bekledığı-
mız karar verılmedı dıye
elestırıde bulunursak bu
hem elesjtırenı varalar hem
deyargnı Orneğın Anaya-
sa Mahkemesi nın 24 Ara-
lık 1995 genel seçımıyle ıl-
gılı olarak çikarılan yasada
veıdığı ıptal kararını **Ana-
vasa Mahkemesi'nden daha
kapsamlı bir ıptal beklıyor-
duk" dı\e ele^tıren dene-
y ımlı bır partı genel ba^kanı
gorduk' Oysa Anavasa
Mahkemesi nın daha kap-
samlı bır ıptal kararı verme-
sı daha dogrusu vereceğı
kararla seçımın ertelenmesı
zorunluluğu doğması ıçın
ortaya yasanın bır başka du-
zenlemesının de getınlmesı
gerekırdı AçıkçasıAnayasa
Mahkemesi anavasayla sı-
nırlıdır yetkılerınde kendı-
ESBANK;
V T T T YUNUS
,EMRE
SONÎ .N D1
Çağdaş Türk resim sanatına katkıda
bulunmak amaayla düzenlenen
"Esbank XIII. Yunus Emre
Resim Yanşması" sonuçlandı.
Seçici Kurul'un, 402 sanatgının topîam 870
yapıtı arasında yaptığı değerlendirme
sonucunda aşağıda isimleri belirtilen
sanatçılar "Başan Odülü" kazandı.
(Alfabetik sırayla)
1- Ömer Yiğit Aral
"İsimsiz"
2- Füsun Bilgin
"Isimsiz"
3- Tanju Demirct
"Asya'dan Işaretler 3"
4- Mustafa Karyağdı
"Espas, No. 1,2,3"
5- M. Orkun Müftüoğlu
"Tutulan Değer"
Başan Odülü kazanan ve yapıtlan
sergilenmeye değer bulunan sanatçılan kutlar,
yarışmaya katılan tüm sanatçılara
yürekten teşekkür ederiz.
Ödül töreni, 27 Eylül 1996 tarihinde
lstanbul, Beyoğlu'ndaki Devlet Güzel Sanatlar
Galerisi'nde gerçekleşririlecektir Ödül kazanan ve
sergilenmeye değer bulunan yapıtlar, 27 Eylûl-18 Ekim
1996 tarihleri arasında aynı galeride görülebilir.
sıne getııılmeyen bır madde
hakkında doğrudan ıncele-
me yapamaz. vaparsa ı^teo
zaman eleştırıvı hak etmi!;
olur Eğer bu olavda seçım-
de ada\ olacaklann çekılme
zorunluğunu anayasaya ay-
kın olarak "beledKebaşkan-
larına. belediye meclisi uye-
lerine. il genel meclisi u\ele-
rine" de getıren vakla^ım
anayasava aykırı dıve ıptal
davasına konu olsaydı "da-
ha kapsamlı bir iptal~ çıka-
b111rdı Si\ asetçiler kendi ek-
siklerinide Anayasa Mahke-
mesi'nin gidermesinı iste-
mektedirler. Bunun ıçın
"\etme\en Nargı" ba^lıklı
bır \azı yazdım bu kos,ede
\argı her olumsuzluğu ço-
zumsuzluğu gıdermekle y u-
kumludeğıldır kaldı kı bu-
na gueu de v etmez
1974 yılında anayasaya
aykm olarak çıkanlan unlu
1803 sayılı Af \asasrnın
5 A maddesının bıçim yo-
nunden ıptalını eleı>tırenle-
rın bugun yuzlerı kızarmak-
ta mıdır' Ölnıu^ olanlann da
kemıklen sizlamakta mıdır'
Karga>a neden çıkmı^tır bu
konuda bılıvor musunuz
1
1961 Anayasası nıngetırdı-
ğı çağda^ ılkeden \asalan
yorumlamayetkısıyargının-
dır Oysa 1960"tan once bu
yetkı yasamanındı
TBMM'ııın vasaları vo-
rumlama ıle ılgılı çok kararı
vardır Bunun uzerıne "Ana-
yasa Mahkemesi af yasası çı-
kardı. 'Setkilerini aştı" gıbı
saçma sapan ama bellı bır
kesım yurttas, topluluğunca
onay goren ele^tırı yapıldı
Oysa y argı çoğunluğun eğili-
mini goz onune alırsa ada-
let' olmaz. siyaset olur.
Anayasa Mahkemesi nı
çağdas, hukuk duzenını on-
goren 1961 Anayasası nıko-
ruyan yaklaşımından oturu
once 1971 değı^ıklığıylebu-
dadılar Olmadı \ uce Mah-
keme yıne çağdas, kaldı Bu
kez 1982 Anavasasi ıle (bır
kışla yonergesı demek daha
doğru olur) onun dokusunu
bozdular \ uksek Mahke-
me'yı Cumhurbaşkanı'nın
seçtığı kısılerledonatıpdaha
kendılenne uyumlu kılma-
nın vollannı aradılar Vıne
olmadı Çunku vargıçlarku-
rallan uvgularken hıç olsun
bağımsızdırlarokatta Açık-
çası Anayasa Mahkemesi
uvelen 65 vaşını doldurun-
caya dek gorevlerınden
uzakla^tırılamayacağına go-
re elbette hukukun geregı ne
ıse onu \apacaklardır Öyle
de yapmaktadırlar O katın
kımı baskan ya da uyelen-
nın kımı başka katlarda ek
gelır elde etmek ıçın kımı
gorev lendırmelen kabul et-
melerı kendılennı golgele-
mıştır Gonul ıster kı emek-
lı olduklannda gelır getıncı
bır ış arama zorunluğu duy-
masınlar, duyarlarsa da yığıt
kalsınlar
Son olarak Anayasa Mah-
kemesı'nın 53 TC Bakan-
lar kurulu'nun guvenovla-
ması Çekıç Guç ve olağa-
nustu durum oylamalarıyla
ılgılı olarak verdığı ıptal ka-
rarı da boy le lıaksız eleştırı-
lere neden olmaktadır 1983
yılından bu yana 13 yıl geç-
tı Bu sure ıçınde dort ayn
vasamakurulu gorduk Ana-
vasada açıkça "veni içtuzuk
çıkarma y ukiimliıluğu sure-
lendirildiği" halde bunu çı-
karmayan Meclıssorumsuz
Eskı ıçtuzuğu kolayına gel-
dığı gıbı uygulayan haklı,
ama yanlış yapıldığını soy-
leyen suçlu1
1982 Anayasa-
sı 'nın duzenlemesı çok açık
Tersıne bır duzenleme yok-
sa toplantıy a katılanlann salt
çoğunluğu gerekıyor dıyor
Ama 13 vıl buna aldıran yok
Ovsasıyasetçılennbu 'reha-
vetleri' sorunu bugunlere ta-
şıdı Çok bılmışlık gıbı ol-
masın. ama ben 5 Aralık
197
7
gunu bu koşede "Vasa-
manın Vargısal Denetimi"
başlıklı yazımda Anavasa
Mahkemesı'nın boyle bır
yetkısı olduğunu yazdım
Tum olasılıkları çozumle-
dım Nıtekım 1989kasımın-
daTurgutOzal ANAPoyla-
ny la cumhurbaşkanı seçılın-
ce anayasanın ongorduğu
asal bıçım koşullan tam ger-
çekleşmedığınden Anayasa
Mahkemesi ne gıdılmek ıs-
tendı haklı olarak Çunku ılk
ıkı ovlamada Meclıs'te 300
kışı yoktu Eğer o zaman
Anayasa Mahkemesi ne gı-
dılseydı belkı de o seçım ıp-
tal olacaktı Erdal İnonu'nın
urkeklığı yuzunden bır ana-
yasal denetımden yoksun
kaldı o ışlem
1
Anayasa Mahkemesı'ne
yapılan eleştınlerden bın de
"•yururluğıı durdurma" ka-
rarı vermeye başlamasıdır
Boyle bır yetkı anayasada.
yasalarda yok demek. goru-
nuşte haklı ama ozunde
haksız
1
Çunku hıçbıryargı-
yerı (mahkeme) gosterıle-
mez kı onlem (tedbır) kara-
nveremesın Anayasa Mah-
kemesı'nın yetkısı anayasa-
nın yanlış uygulanmasını
onlemek ıçındır Yoksa atı
alanlar Uskudar ı "Iptal ka-
rarlan geri \Tirumez" man-
tığıyla rahat geçsınler dıye
değıl Kendısını boyle bır
y etkıy le donatan \ uce Mah-
keme kutlamay ı hak etmış-
tır
kım ne derse desın ıy ı bır
bır Anayasa Mahkememız
vardır Bu Yuce Mahkeme
1982 Anayasası'nı hukuka
daha uygun duruma getıre-
cek olçude hukuka sahıp çı-
kıyor Onu kutluyorum O,
anayasanın en ıy ı çalışan ku-
rumudur
TARTIŞMA
Orman Yangınlanna Roketle Müdahale
O
rman yangınının
ne zaman.
nerede nasıl ve
hangı nedenden
başlayacağı belırsızdır
Onemlı olan yangının
çıktığı anda gorulup derhal
sondurulmesıdır Bunun
ıçın
11 Orman alanlarını
devamlı gozetım altında
tutacak gozetleme -ıletişim
sıstemı gerekır Bu sistem
halen memleketımızde
vardır
2) Orman vangını
başlangıcı olabılecek atese
en kısa zamanda müdahale
etmek gerekır Bu
müdahale de en serı şekılde
ve derhal roketle uzaktan
yapılabılır
Bılındığı gıbı roketler
halen askerı bırlıklerce
du^man hedetlerı tahrıp
edetek olan patlavıcı
tuplerı hedete sevk etmek
ıçın kullanılmaktadır
Pıyade roketatarları
(bozoko) 1 kgpatlavıcı 2
km mesafeye atabılır Araç
tıpı roketatarlar 5 kg
patlayıcıvı 10 km'ye
atabılırler Sabıt roket
batary alan 50 kg
patlayıcıvı 25 km'ye
atabılmektedırler
Roket, patlayıcı tup yerıne
yangın sondurucu tup
taşıyabılır Nıtekım
pıyasadakı yangın
sondurme tuplen 0 5 kg ıle
50 kg olabılmektedır ve bu
tupler mandalları
çekıldıgınde ateş
sondurucu kopuk. toz ve
fışkırtmaktadırlar Demek
kı roketın taşıyacağı tup
yangın venne vannca
etrafına vangın sondurucu
kopuk toz vs tışkırtacaktır
Gorev e hazır durumda
bekleyen roket
bataryasından yangın
mahallıne roket veya
roketler demetını
gondermek sanıyelerle
olçulebılecektır "Sanı
koordınatları roketatar
batarvasına bıldırılen ve\a
batarya nışancısı tarafından
bızzat gorulen yangın
başlangıcına sondurucu
tupu gondermek sanıyelık
ve en fazla dakıkalık bır ış
olacaktır Ayncageçen
sanıyeler zarfında
gozlenecek olan yangın
yenne tekrar tekrar roket
gondermek mumkun
olacaktır
Bunu temınen oncelıkle
mevcut orman
arazılerımıze vonelık
planlama yapılıp en etkın
ve ekonomık mudahaleyı
sağlay acak roket
bataryalan tesıs edılır Bu
batary alarda uzman
personel ve asken tımler
gorev lendırılebılır Boylece
mev cut ormanlarımız
yanmaktan kurtanlır
Oncelerı yanmış olan ve
şımdı fıdanlanmakta olan
orman arazılerının geleceğı
de gu\enlık altına alınmış
olur
Yuk.\lüh. \HMET
CELAL BİROL
TARSLS 2.NCİ ASLİY E HUKÜK MAHKEMESİ'ıNDEN İLA.NDIR
EsasNo 1996 16
Davacı Şeret Şerefhanoğulları vekılı Av Abdullah Çabuk tarafından davalı Sema
Şeıefhanoğullan aleyhıne açtığı boşanma davasında
Davalının teblıgata sarıh adresı zabıtacada tespıt edılemedığınden ılanen teblığıne karar
verılmiş olmakla duru^manın bırakıldığı 26 9 1996 gunu saat 09 OO'da davalının
duruşmava gelmesi veva kendısmı bır vekıl ıle temsıl ettımıesi akbi halde davanın vok-
lugunda devanı edeceğı ve karar verıleceğı teblıgat (HL'Nlk 377 md) yenne kaım olmak
ıızere ılanen teblıâolunur 16 05 1996 Basın 90907
PENCERE
İlhanArsel Olayımn Anlamı...
Prof ilhan Arsel bır kıtap yazdı
"Şenat'tan Kıssa'lar"
(Kaynak Yayınları)
Kuran'dakı ayetlere ve şenat dunyasında çok
onem verılen kımı hadıslere ılışkın açıklamalara da-
yananbu kıtap yobazkesımdetepkıyarattı Yobaz-
lar Sayın Arsel'e 'Ikıncı Salman Rüşdü" dıye sal-
dırdılar Salman Ruşdu Hınt asıllı bır ingılız yazan
"Şeytan Ayetlen" kitabı yuzunden hakkında 'olüm
fetvası' çıkarıldı
Fetvayı çıkaran kımdı
Ayetullah Humeyni!..
İlhan Arsel'ı "IkıncıSalman Ruşdu"dıyesuçlamak*
olanaksızdır, ama bızde bır değıl, bırçok Humeyni or-
talıkta dolaşıyor açıkça olum fetvaları yazılıyor
Pekı devlet ne yapıyor?
Devletın yetkıhsı Ârsel'ın kıtabını toplatıyor, dev-'
letın 'Dıyanet Işlerı Başkanlığı bıraçıklamayaparak
yobazların yanında yer alıyor
Şenatçı gazeteler İlhan Arsel'ı hedef gostenyor-
lar, buyetmıyor, 'Kaynak Yayınları'nayonelık kışkırt-
malar meyvelerını verıyor yobaz eylemcıler 'Kay-
nak Elektronık' adlı bır dergının burosunu 'Kaynak-
Yayınlan'sanıpbasıyorlar '/4/r/f'gazetesı,saldırgan-'
ları 'duyarlı vatandaşlar' olarak tanımlayıp 'Kaynak
Yayınlan'mn gerçek adresını açıklıyor
•
Turk Ceza Kanunu'nun (TCK) 163'uncu maddesı
şerıatçılık propagandasını yasaklıyordu Bu madde-
nın kaldırılması ıçın tartışmalaryapılırken, Cumhurı-
yet gazetesınde ıkı goruş belırmıştı Hıfzı Veldet Ve-
lidedeoğlu ve Muammer Aksoy, yasağın surme-
sını laık Turkıye'nın guvencesı sayıyorlardı, ben ve
otekı yazar arkadaşlar dıyorduk kı [
' 163 'uncu madde de 141-142 'ncı maddelehe bır-
lıkte kaldırılmalı '
Nıçın?
Fıkır ozgurluğunu bır butun sayıyorduk, şerıatçılı-
ğa karşı Turkıye de laıklığı savunacak guçlerın ye-
terlı guvence olduğuna ınanıyorduk, Hıfzı Veldet Ho-
ca ıse engın deneyımınden kaynaklanan bır kuşku
ıçınde soruyordu
- Avrupa 'nın yuzyıllarda aştığı surecın ıçmdeyız,
henuz erken değıl mı?
Hocam haklı mıydı?
Bu sorunun yanıtını zaman gosterecek Ancak
1989-1991 yıllarını donum noktası sayarsak sağcı-
lara gore "komunızm tehlıkesı" kalmamıştı, Özal yo-
netımı, şerıatçılığın onunu açmak ıstıyordu
Ve açıldı
•
Batı uygarlığının temelı 'Aydınlanma Devnmı'ne
dayanır, daha once 'Ftonesans' ve 'Reform 'la aydın-
lanma felsefesının temellerı atılmıştı, 'Fransız Devn-
mı' bır donum noktasını vurguladı Uç 'R' (Rone-
sans-Reform-Rovolusyon) tarıhını bılmeden ve 'Ay-,
dınlanma Felsefesı' ıle ortaya çıkan 'Yenı Insan'm
kımlığını belırlemeden '7923 Devnmı'ne donuk bır
değerlendirme yapmak olanaksızdır, Batı'da yaşa-
nan tarıhı es geçerek Turkıye ıçın soylenecek her soz '
eksık kalır Bu kapsam ıçınde Cumhurıyet tarıhımı-
zın ılgınç bır noktasına erıştık
Şerıatçı, devletın temelını laıklığe değıl, dınsel te-
mele oturtmak ısteyen kışıdır Dun şerıatçt TCK
163'uncu maddesıne gore yargılanıyordu Bugun
yasak yoktur ve ış tumuyle tersıne donmuştur, artık
şerıatçılığı eleştırel aklın suzgecınden geçırmek ıs-
teyen bılım adamlan ve aydınlar yargılanıyor, oldu-
ruluyor ve tehdıt edılıyor
Fıkır ozgurluğune yasak tersıne dondu
•
Sıvas ta 37 aydını dırı dırı yakan şerıatçı, dın adı-
na kelle peşınde
'İlhan Arsel olayı' yaşadığımız gunlerın anlamını
vurgulaması bakımından çok onemlı
1
Bu arada fı-
kır ozgurluğunu yalnız Kurtçuluğe endekslemek ıs-
teyen kımılerının ne yaptıklarını da merak edıyorum
Ârsel'ın fıkır ozgurluğu yok mu?
İLHAN SELÇUK
iskele sancak
sol - sağ - şeriat
Yıldızfalı ulkelerve
devletler ıçın değıl
ınsanlar ıçın geçeriıdır
Gerçı bızım bayragımızda
yıldız var ama suskun1
Daha çok hılal
konuşuvor "Korkrıa
sonmez bu şafaklaraa
yuzen al sancak''
Insanımız da balık gıbı
bakıvor gelecege
Bır gozu aglar
Bır gozu guler
Bır gozu iskele
Bır gozu sancak
YENI
CIKTI
250.000 TL(KDVdahıl)
Çağ Pazartema A.Ş. Ya-ebatan Caddesı SaJkımsöğût Sokak
No 9/B Cağakjğiu istanfauf Tei 514 01 96/95
PosJaçekıno 666322
GELENEKTEN GELECEGE
15-16 HAZİRAN
Sırrı Öztürk
150 000 TL
Sorun Yayınlan
Baş Musahıp Sokak No 3/2 Cağaloğlu-Istanbul
Telefax (0212)511 08 29
A R A Y I N I Z
Umutlannızı Fidan
Dikerek Yeşertin
ORMAN BAKANLIGI
AGAÇLANDIRMA VE EROZYON KONTROLU
GENEL MUDURLUĞU