Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
14 AĞUSTOS 1996 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA
EKONOMİ
Çiller'in Erbakan'ın yokluğunda açıkladığı desteğe göre verilecek kredinin üst sının 15 milyar lira olacak
KOBPlere kredi ve vergi teşvild• Hazırlanan teşvik
kar\arnamesi ile KOBÎ'lere
vergi ve harç muafiyeti ile
KDV desteği sağlanacak.
Teşvik kapsamında açılacak
kredilerle alınacak malzeme
yaîınm indiriminden
yararlandınlacak.
ANKARA (Cumhuriyef Bürosu) -
Küçük \e orta boy işletmelere (KO-
Bl) yenı teknoloji kullanarak üre-
tim. kalıte ve standartlannı arttır-
mak. istıhdam \e ıhracaia daha faz-
la katkıda bulunmalarını sağlamak
amacıyla hazırlanan teşvik karama-
mesi kapsamında, kredi desteğinin
yanısıra vergi ve harç muafiyeti ile
KDV' desteğinin de sağianacagı bıl-
dinldı. KOBl'lere sağlanacak kre-
diler ıçin sınınn 15 milyar lira ola-
rak belirlendığı bildinldi.
KOBl'Ierı reşvık kapsamına alan
kararnamey ı. koalısyon ortağı
RP'nin Genel Başkanı Başbakan
Necmettin Erbakan yurtdışınday-
ken öncekı gün açıklayan Başbakan
Vekili Tansu Çiller. söz konusu kre-
dılenn kaynağını. fondan aktanla-
cak 5 tnlyon lira ile MEDA
(AB'nin Akdenız Ülkelenne Yar-
dım Programı) fonlarından gelecek
olan 375 milyon dolann oluşturdu-
ğunu söyledi. KOBl'lere verilecek
kredinin sının 15 milyar lira olarak
belirlenırken, aynı sistem içerisinde
en çok 5 milyar lira olmak üzere ış-
letme kredisi verileceği belırtıldi.
Ayrıca. teşvik kapsamında açılacak
kredilerle satın alınacak malzeme
ve teçhızatların da yatırım indın-
minden yararlandınlacağı kaydedil-
di. KOBİ'lere Halk. Kalkınma ve
Yatınm bankalanndan kullanacak-
ları yatınm ve işletme kredilerinde
de. İcolay teminat oluşturmak üzere
bir yasa tasansı hazırlandı.
Buna göre. KOBl'ler. yalnızca sa-
tın almak ıstediklen makinelerı ya
da mevcut ışletmelerdekı tesisler-
den bır kısmını bankaya teminat
olarak gösterecekler. Ayrıca. rehın
sırasında hiçbır masraf. vergi ve
harç alınmayacak.
Çiller'den önlemler
Çiller, ekonomivi vönetmekte ısrarlı.
• Döviz tahvillerinden 1 milyar
dolar gelecek
• Ihracatçıya reel kurgüvencesi
• iç borçta vade uzayacak, faiz
düşecek
• Eximbank'a çok büyük kaynak
aktanlacak
• Büyüme yüzde 5.5 olarak
hedefîenecek
•TMO'ya kaynak aktanlacak
A.NKARA (Cumhuriyet Bürosu) -
Başbakan Necmettin Erfoakan'ın yurt-
dışı gezisi sürerken Ankara'da günde-
mi yoğunlaştıncı toplantılardüzenle-
meye çaba gösteren Başbakan Vekili
Tansu Çiller, kaynak bulmak için uy-
gulanan önlemler kapsamında hükünıe-
tinplanlannıaçıkladı. Döviz tahville-
rinden. öncelikle 1 milyar dolar gelir
beklendiğini ve iç borçlanmada vade-
nin uzayacağını belirten Çiller. ihraca-
tın arttınlması için reel kur politikası
izleneceğini. Eximbank'a çok büyük
miktarda kaynak aktanlacağını. büyü-
me hızı hedefinin yüzde 4.5'ten. yüz-
de 5.5'eçıkanlacagını veToprak Mah-
sulleri Ofisi'ne kaynak verileceğini
söyledi.
Çiller, "genel ekonomik değerlen-
dirme" gerekçesiyle dün önce ekono-
mi kurmaylannı, daha sonra Ekonomik
KuruPu topladı. Çok sayıda bakanın
Ankara dışında bulunması. bazı bü-
rokratların da tatilde olması nedeniy-
le her iki roplantı da eksik üyelerle
gerçekleştirildi. Çiller. toplantılann ar-
dından yaptığı açıklamada. faizlerin
düşmeye. iç borçlanma vadelerinin
uzamaya başladığını belirterek, ''Tür-
kiye'nin iç borçlan büyük mesele de-
ğildir. Türkiye'nin borç seviyesi çok
yüksek değildir. Ancak, vadeler ve fa-
izler konusunda sıkıntı vardır" dedi.
Ozal'ın siyasi nedenle başlattığı tırmanışı Çiller patlamaya dönüştürdü ve ithalat 2.5 milyar dolara ulaştı
Tarım ithalatı kırmızı alarm veriyor
• 198Oyıhnda51
milyon dolar düzeyinde
tanmsal ürün ithalatı
yapan Türkiye. 1989
yılındaki yerel
seçimlerde dönemin
başbakanı Turgut Özal,
kırsal kesimde oyları
DYP ve SHP'yV
kaptınnca, bu kesimin
siyasi olarak
cezalandınlması
anlamında ithalatınj 1
milyar dolann üzerine
çekti.
MERİH AK
İZMÎR- Tanm sektörün-
de yanlıs politikalar. Türki-
ye'yi dışa bağımlılığa
Sürüklüyor. 1980 yılında 51
milyon dolarlık ithalatın
1995 'te 2.4 milyar dolara çık-
masını "kriz" olarak niteleyen
Izmir Ticaret Borsası Yöne-
tim Kurulu Başkanı Hasan
Özmen. Türkiye'nin sosyal
banşın sigortası olan bu sek-
törde ciddi bir kaosa sürüklen-
diğini belirrti ve ** Bu son si-
gortanın atmasu ülkemizi hiç
beklemedik bir şekilde ve dü-
zeyde bir kaosa göriirebilir"
dedi. Gayri Safi Milli Hası-
la'nın yüzde 15'ini. istihdamm
da yüzde 45'ini saglayan ta-
rım kesimi. Turgut Özal'ın
başbakanlıgı döneminde uy-
guladıgı politikalarda bugün
birçıkmazın içinegirdi. Özel-
likle bu dönemde tanmda it-
halatta büyük patlamalann
gerçekleştirilmesi bazı ürün-
lerde Türkiye'nin büyük pa-
zarlar kaybetmesine neden
olurken tanmda kendi kendi-
ne yeten ülke özelliğini de yi-
tirmeye başladı.
1980 yılından bu yana ta-
nmlailgilı ızlenenpolitikala-
nn bozuklugu ithalat venle-
riyle gözler önüne serilıyor.
1980yıhnda 1 miryar671 mil-
yon dolarlık tanmsal ihracat
yapan Türkiye, aynı yıl 51
milyon dolarlık ithalat ger-
çekleştirdi. Ûzal'ın ekonomi-
den sorumJu devlet bakanlı-
gı döneminde ithalatta da bü-
yük artışlar görülmeye baş-
İandı. |98Tde 176. I982'de
176 milyon dolarlık ithalat
Tanm sektöriinde uygulanan yanlış politikalar ithalatın
gerçekleştirildi. 1982 yılında
Banker Kastelli olayı sonrası
istifa eden Özal'ın ardından
1983 yılında ithalat geriledi ve
138 milyon dolara indi.
1984yılındaANAP'ıntek
başına iktidara gelmesiyle it-
halat "patladı". kriz dönem-
leri başladı. Özal'ın seçimle-
n kazahdigt yıldâ îartrn sek
1
-;
töründe ithalat büyük oranda
arttı ve 417 milyon dolara
yükseldi. 1989 iseÖzal'ın ta-
nm kesiminden "öç" yılı ol-
du. Yapılan yerel seçimlerin-
de büyük bozguna uğrayan
Özal, tanmda ithalatta yeni
bir patlamaya gitti. DYP'nın
kırsal kesimlerde ANAP'ın
önünü kesmesi, SHP'nin de bu
kesimde oylannı büyük ölçü-
de artiınmasının ardından, ta-
nmda ithalat 1 milyar4l mil-
yon dolara yükseldi. Bu yılla
birlikte tanm kesimi içinden
çıkılmaz bir duruma sokul-
patiamasına neden oldu.
du. Tanmla uğraşan büyük
şirketler maddi kriz içine gi-
rerken hayvancılık bu yılla
birlikte yok olmaya başladı.
Özal'ın cumhurbaşkanı se-
çilmesi ANAP'ın bu kesime
uyguladığı politikanın önünü
kesmedi. 1990'da I milyar
318 milyon, 1991 'de 807 mil-
yon dolarlık ithalat gerçek-
leştirildi. I992'de yapılan ge-
nel seçimlerde iktidara gelen
DYP-SHP ithalatı sürdürdü.
Tanm Dış Tlcareti
Yıllar
1980
1981
1982
1983
1984
!985
İ986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
IW
1994
1994i»)
1995(»)
ihracat
167i.1
22194
2140.4
1880.7
1748..9
1719.4
1885.6
1852.5
2341.4
2128J
2347.0
2682.8
2203.5
2365.3
2456.7
1445.0
1270.9
ithalat
5U
125.0
176.2
138.1
417.7
375.3
457.3
782.3
499.3
1041. i
İ318.3
807.7
1178.5
1664.0
1208.8
766.4
1439.4
(•):Ocak-aâusösdönemı
I992'de 1 milyar 178 dolar-
lık ihracat yapıldı. Özal'ın va-
şamını yitirmesi, Süleyman
Demird'in cumhurbaşkanlı-
ğına gitmesi ve Tansu Çil-
ler'in başbakanlıgı tanm ke-
simini yine sarstı. Çiller,
Özal'ın tanm kesimine uy-
guladığı politikayı sürdürdü.
1993'te 1 milyar 664 milyon,
I994'te I milyar 208 milyon
dolarlık ithalat gerçekleştiril-
di. Çiller'in uyguladığı poli-
tika sonucu. 1995'te tanm ke-
simi bir yeni rekora ımzasını
attı ve geçen yıl 2.4 milyar
dolarlık ithalat yapıldı.
Tanm kesiminde yaşanan
bu ithalat patlaması "dışaba-
ğınıhhğııı en önemti adunbn"
olarak nitelenıvor. JzmirTica-
ret Borsası Yönetim Kurulu
Başkanı Hasan Özmen. bu
gelişmelen "tanm sektöriin-
de kriz" olarak degerlendiri-
yor. 1980-1995 döneminde
sektörün yüzde 1.3 büyüdü-
güne nüfusun da yüzde 2.2
arttığına dikkat ceken Özmen.
böylece sektörde kendine ye-
terliliğin de ortadan kalktıgı-
nı savundu. Sektörün şu an-
da krizde olduğunu belirten
Özmen şöyle konuştu: "Krfe,
tanm politikalanmızın AB
Ortak Tanm PDlifikalan'na
uyumlulaştınlması gereken
bir dönemde giderek derin-
leşmekledir. Buna kars^hkAn-
kara'da varatilan belirsizJik
ortamı ekonominin ve tanm
sektöriinün önünü tıkamak-
ta, gelecek hakkındaki bek-
lentûerimizi olumsuz etkile-
mektedir.*
1
SPK Başkanı Ali Ihsan Karacan, ana sözleşmeyi değiştirdikleri iddiasını yalanladı
4
Kardemir'de topu SPK'ye atmasııılar'
NURTEN YALÇIN
Karabük Demir Çelik'te Yöne-
tim Kurulu üyelennin 8. maddede-
ki "gruplararası devre" izin veren
ifadenın SPK tarafından değişti-
rildigi yönündeki açıklaması, SPK
yetkiliîennce yalanlandı. Yetkili-
ler, söz konusu maddeyle ilgilı ola-
rak hiçbir değişiklik önerilerinin
olmadığını belirtirken SPK Baş-
kanı AB İhsan Karacan "Hiç kirn-
se kendi yaptığı muameleler yü-
zünden SPK'yesığmmayi deneme-
$in"dedi.
Kardemiryönetimini "Tekayak
üzerinde 10 tane yabn söylemek-
le" suçlayan Karacan. "Yönetidler
kendi sorumluhıklannı başkalan-
nın sırtına atmasınlar" uyansında
bulundu. Kardemır'in başlı başı-
na bir model olduğunu söyleyen
Ali thsan Karacan, iptal edilen 558.
madde nedeniyle SPK'nin halka
açık şirketlerin denetımiyle ilgili
yetkilerinin sınırlandıgını belirte-
rek "Biz, Kardemir ana sözleşme-
sjy le ilgili olarak şirket yönetimh-
le birdizi vaaşmalar >aptık. Bu ya-
zışmalar sonunda bazı maddeler
değişikliğe uğradı. mevzuata uy-
gun hale getirildi. Ancak bu yazış-
malannhicbirindeH. maddedekide-
ğişikliğe dair bir öneriyada uvan-
da bulunnıadık" dedi
Ali Ihsan Karacan, halka açık
şirketlerin ana sözleşmeleriyle il-
gıli olarak yaptıklan müdahalele-
rin, ancak mevzuat açısından sı-
kıntı yaratan maddelerle sınırlı ol-
duğunu, sözleşmenin hazırlanma-
smdan sorumlu olan kişilerin ye-
rine geçemeyeceklerinı belirrti. Ka-
racan "Bizimkararlanmızağırlık-
lı olarak ileride şirket borsaya ge-
çince küçük pa> sahiplerinin zor
durumda külmaması \önündeki
karaıiardır. 8. maddeye ilişkin gö-
rüş beyan etmememiz, sanki bu
madde bizim tarannuzdan empo-
ze edilmiş gibi gösterilryor" dedi.
SPK'nin 15. madde uyannca
gerekli denetimi yaptığım, basın-
da son dönemde Kardemir'le ilgi-
lı çıkan iddialandatakipettikleri-
ni söyleyen Ali Ihsan Karacan, şir-
ketin kuruluşu aşamasında Karde-
mir'deki özelleştirmenin yeni de-
nenen bir model olması nedeniyle
birçok zorluk yaşadıklannı belirt-
ti. Tartışmalı maddenin uygulanma-
sıyla ilgili inisiyatifin yönetim ku-
ruluna ait olduğunu hatırlatan Ka-
racan -Bfaim her maddeye müda-
hafc etmemiz mümkıin değil. An-
caksözieşmeyi hazıriayan taraf,yö-
netim kuruludur. Kendi hazıria-
dıklan maddenin yükünii neden
SPK'ye yüklemek istıyorlar" de-
di.
SPK Başkanı Ali İhsan Karacan.
Kargo taşımacılığında ayıplı hizmet• Kargo şirketlerinin görevi, teslim aldıkları ürünü, herhangi bir hasar
görmeden alıcıya ulaştırmaktır. Maalesef kargo firmalann birçoğunun
yeterince titizçalışmıyorolması birtakım sorunlan da beraberindegetiriyor.
Kargo şirketlerine yönelik olarak bize ulaşan mektuplarda, şikâyetlerin
büyük bir bölümünü paketlerin zamanında alıcıya ulaşmaması, gönderilen
mallann hasar görmesi veya kaybolması oluştunıyor.
• Benzeri bir durumla karşılaşan tüketiciler, ayıplı hizmet veren kargo
şirketini TüketiciHakem Heyetleh'neiletebilirier. Kargo şirketleri "Biz teslim
aldığımızürünü görmüyoruz, kınk olup olmadığını bilmeden naklediyoruz.
Ambalaj sağlamsa hata bizden kaynaklanmıyordur" bahanelerini ileri
süremeyecekler. Bu arada alıcının teslim fişini imzalamadan önce paketi
kontrol etmesini öneriyoruz.
K
adıköy'deki Varan Kargo Ofisi'ne 4
temmuzda telefon ihbariı teslim edilmek
üzere bir zarf teslim ettim. Aradan 25 gün
geçmesine karşın zarfın Izmir'e ulaşmaması
üzerine, Varan Kargo Genel Müdürlüğü'ne faks
çekerek zarann karşılanmasını talep ettim.
Şikâyetim üzerine inceleme yapacaklannı en
geç 2 Ağustos 1996 Cuma gününe kadar beni
arayacaklannı söyleyen yetkililer, daha sonraki
görüşmemizde bana yardımcı olamayacaklannı
bildirdiler. Muzaffer Alüntaş/İSTANBLL
O
kurumuzun şikâyetini ilettiğimiz Varan Kargo
Genel Müdürlüğü'nden yaptlan açıklamada,
bu olayda şirket olarak hiçbir hatalannın
bulunmadığına dikkat çekilirken gecikmenin nedeni
olarak alıcının ihmali gösterildi. Söz konusu zarfın
ulaşımı sırasında herhangi bir sorun çıkmadığını
belirten Varan Kargo yetkilileri, zarfın 4 Temmuz
1996 tarihinde 196 fiş numarası ile teslim alındığını,
teslimatın yapılması için alıcının 5 temmuzda 09.30
ve 12.30 saatlerinde aranmasına karşı telefona
cevap alınamadığmı bildirdiler. 6 temmuz tarihinde
alıcının 10.15'te tekrar arandığını kaydeden yetkililer,
isminin Aliye olduğunu söyleyen bir bayanla
görüşüldüğünü, paketlerinin olduğunun bildirildiğini
vurguladılar. Okurumuzun 26 temmuzda yaptığı
başvuru üzerine alıcının telefon numarasının tekrar
arandığı ve aynı kişiye paketin alınması için tekrar
bilgi verildiğini kaydettiler. Daha sonra iki kez not
bırakılan kişinin alıcının eşi olduğunu tespit edildiğini
kaydeden yetkililer, Varan Kargo'ya teslim edilen zarf
veya paketlerin bir gün sonra 08.30'da teslimata
hazır olduğunu açıkladılar. Okurumuz Muzaffer
Altıntaş'ın zarfını 4 temmuz tarihinde Kadıköy ofisine
teslim etmiş olduğunu belirten yetkililer, kargonun
alıcıya teslim edilmek üzere 5 temmuzda izmir Efes
Şubesi'ne ulaştığını hatırlattılar. Varan Kargo'nun
bize yolladığı (alıcının hangi tarih ve saatlerde
arandığını gösteren) belgeler de gecikmenin alıcıdan'
kaynaklandığını doğrular nitelikteydi. •
B
ursa ve Kayseri'deki müşterilerimize 3 ye 17 nisan
tarihlerinde Express Kargo ile gönderdiğimiz malzemeler
kayboldu. 1 yılı aşkın süredir, telefon görüşmelerimize ve
yazışmalanmıza karşın 21 Mart 1996 tarihinde kaybolan
malzemeleri kendilerine fatura etmemizi istediler. Ancak
faturayı kesmemizin üzerinden 100 gün geçmesine karşın,
paramızı hâlâ alamadık. Erdem Özer/ISTANBUL
O
kurumuzun şikâyetini iletmemiz üzerine 14 milyon 787 bin 650
bin liralık ödemeyi vadenin dolmasını beklemeden yapan
Express Kargo, yaklaşık 1.5 yıllık gecikmeninin savunmasını
yapmakta güçlük çekti. Oralsan firması tarafından gönderilen malların
taşıma sırasında kaybolmuş olduğunu kabul eden Express Kargo,
borçlanna sadık olduklannı ve ödemeyi en kısa sürede yapacaklannı
dile getirdiler. 15 aylık gecikmenin sebebinin Express Kargo'nun borcu
kabul etmemesiyle ilgili olmadığını bildiren yetkililer, "llk başta
kaybolan paketlerin içinde bulunan malların kimsenin işine
yaramayacağı düşüncesiyle ödemeyi bir süre erteledik.Uzun süre
geçmesine karşın mallar ortaya çıkmayınca ödeme yoluna gittik" diye
açıklama yaptılar. Oralsan'a gönderilen senetin kaybolduğunu
vurgulayan yetkililer, senedın başka birinin eline geçmiş olabileceği
düşüncesiyte hareket ettikierini, bu nedenle senedin vadesi dolana
kadar ödemeden kaçındıklarını ifade ettiler. •
I Nisan 1996 tarihinde
çi Kargo Servisi ile
paycuma'ya göndermiş
oldugumuz freze makinesinin
teslimat sırasında gövde
kısmından kırılmış olduğu
anlaşıldı. Hazırlanan tutanakta,
ambalajın sağlam olduğu,
köpükterin içine yerleştirilmiş
olan makinenin kınk çıkmış
olduğu belirtilmiş. Bize
gönderilen tutanağı
gördüğümüzde, yıllardır
makineteri kargo ile
gönderdiğimizi, bu zamana
kadar baştmıza böyle bir şey
gelmediğini vurgulamamız
üzerine müşterimiz tekrar
Yurtiçi Kargo servisine giderek
ambalajın gerçek durumunu
gösterir bir tutanak
hazırlanmasını istemiş. Ikinci
tutanakta ise köpükle
desteklenmiş olan makinenin
konulmuş olduğu paketin hasar
gördüğü kaydedjlmiş.
Çaycuma Şubesi'nin ciddiyetsiz
yaklaşımı üzerine, şikâyetimizi
Yurtiçi Kargo Genel
Müdürlüğü'ne ilettik.
Şikâyetimizi lütfen dinleyen
yetkililer, iki tutanak arasındaki
çelişkiyi açıklamaktan
kaçındılar. Özel ambalaj içinde
teslim ettiğimiz aletin
gövdesinden kırılmış olabilmesi
için ancak paketin sürüklenerek
bir yerden bir yere taşınması,
birkaç kez atılmak suretiyle
yerleştirilmiş olması gerekiyor.
Bora Çal/İZMIR
T
eslim aldığı paketlerde
dayanıklık özelliği arayan
Yurtiçi Kargo Servisi,
müşterilerine şirket prensibi
olarak ambalajın hasar görmesi
durumunda tazminat ödüyor.
Yurtiçi Kargo Servisi, iki birim
noktası arasında taşıdığı
paketlerin ambalajlarının zarar
görmemesi, buna karşın taşınan
ürünün kınlması veya
parçalanması durumunda hasan
tazmin etmiyor. Paketin dış
görünümüne bu kadar önem
veren ve buna göre müşterilerine
ödeme yapıp yapmayacağı
konusunda karar alan Yurtiçi
Kargo Servisi, aynı paket için
hazırianan iki ayn tutanak
hakkında bilgi vermekten
kaçınıyor. Tutanaklar arasındaki
çelişkili ifade, ister istemez Yurtiçi
Kargo Servisi'nin olaya hangi
ciddiyetle yaklaştığı konusunda
fıkir sahibi olmamızı sağlıyor.Tolga
Makine Sanayii ve Ticaret Limited
Şirketi tarafından Gaziemir
şubesinden Güneş Ticaret'e
gönderilen kargonun taşıması
sırasında hasarlandığına dair
başvurunun ilgili birimlerce
incelendiğini belirten Yurtiçi Kargo
Servisi, bu araştırma sonucunda
ödeme yapılmasına gerekçe
oluşturacak bir kusurun olmadığı
sonucuna vanldığını vurguladılar.
Yetkililer, ambalajın dış kısmında
herhangi bir belirti olmadan,
içindeki makine parçasının kırılmış
olmasının mümkün görülmediğini
bildirdiler. •
BENCE
IZZETTİN ÖNDER
Kaplanlap ve Kredi
Başbakan Yardımcısı, Anadolu kaplanlarına bol ve
ucuz kredi sözü verdi. Böyle Dirdavranışın hem eko-
nomik hem de siyasal amaçları vardır. Bu iki amaç
tutariı olduğu sürece ülke bundan yarar sağlayabi-
lir, aksi durumda ciddi zararlar ortaya çıkabilir.
Anadolu kaplanlarına kaynak aktarma vaadini
Başbakan Yardımcısı'nın yapması (bu arada TÜSİ-
AD'açatmayı da ihmal etmeden), Refah'ın önünü ke-
serek Doğru Yol'aavantaj sağlamaz. Zira bu kaynak
tahsisini Başbakan Yardımcısı değil, hükümet yap-
maktadır. Görülüyor ki işin özünde fazla ince ve an-
lamlı bir siyasal manevra yoktur. Hatalı bir biçimde
öyle düşünülmektedir ki Anadolu kaplanlarına kay-
nak aktarma sözünü kim ederse, kaplanlar da Re-
fah'tan kopup, koşarak onlann yanına gelecektir. Eğer
kaplanlar, akıllarını bu kadar ekmek peynirie yemiş
ise zaten onlara kaynak aktarmaya gerek yok de-
mektir. Böyle bir şey olası değildir. Böyle basit, hiç-
bir akıl panltısı olmayan oyunlardan (siyasal taktik da-
hi değil!) Türkiye'nin artık kurtulması gerekmektedir.
Türkiye'nin çok şeyden kurtulması gerekiyor ya!
• • •
Anadolu kaplanlanna aktanlması düşünülen kay-
nak, hangi partiye oy getirirse getirsin, böyle bir ak-
tarım ülke kaynakları üzerinde bir tasarruf oluştur-
duğundan, bunların ülke ve ekonomi yaranna kulla-
nılması gerekmektedir. İşte kaynak kullanımının eko-
nomik yönü budur ve işin bu yönü fevkalade ciddi-
dir.
KOBl'lere aktanlacak olan kaynakların hangi ko-
şulla/da ve ne gibi sonuçlar dogurabileceği, soyut
olarak düşünülebileceği gibi 1963 yılında başlayan
Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı ve onu izleyen plan-
\ar dönemindeki uygulama ve sonuçlanna bakılarak
da öngörülebilir. Ranlamanın uygulandığı dönem-
de, ekonomi bir anlamda özel kesime teslim edile-
rek ithal ikameci ve gümrük koruması politikaları uy-
gulandı. Tüm ekonomi iç ve dış rekabetten yoksun
bir durumda özel kesim ajanlanna devredilirken hiç-
bir sanayi ve teknoloji normunun uygulanmamış ol-
ması, bazı yatırım ve hatta atılımlann yapılmış olma-
sına rağmen, Türkiye'ye gerekli ivmeyi veremedi. İş-
te o politikalann sonucunda, gümrük biriiği karşısın-
da Türkiye bu halde bulunmaktadır. Hem de böyle
bir başlangıcın üzerinden neredeyse yanm yüzyıla
yakın bir süre geçmiş olmasına rağmen!
Bir ülkede yatırımların miktarının tek başına faz-
la bir önemi yoktur. Önemli olan yatınmlann verim-
lilik düzeyidir (lütfen dikkat edelim, kârlılık değil, ve^
rimlilik). Yatınmlann dünya standartlannda verimli
olması halinde ülke içinde bazı büyüme katsayıları-
na ulaşılmasına rağmen ekonomik kalkınma gereği
biçimde gerçekleştirilemez. İşte Türkiye, dün oldu-
ğu gibi bugün de böyle ciddi ve sinsi bir tehlike ile
karşı karşıya bulunmaktadır.
• • •
KOBl'ler, doğaJ olarak kaynak mücadelesinde
büyük sermaye ile çatışmaktadır. Bu çatışmanın ül-
ke yaranna çözülmesi, bu alanlara yapılan sermaye
yatınmının, diğer aJanlardakilerden, hatta dünya ve-
rimlilik düzeyinin üzerinde bir verimlilikle kullanılma-
sı koşuluna bağlı bulunmaktadır. İşletme ölçeğinin
ufak olduğu, rekabetin tam olarak yerieşmediği, gi-
rişimci ve işletmeci ruhunun tüm topluma tam ola-
rak yayılmadığı bir ortamda KOBİ'lerin elinden tut-
mak demek, sadece onlara kaynak aktarmanın öte-
sinde, bunlann teknoloji atılım ve güçlü donanıma
ulaşmada katkıda bulunacak bır orta dönem plan ya
da perspektif geliştirmek demektir. Aksi durumda,
bu sektöre aktanlacak olan fonlar toprak ağalığı hâ-
kimiyeti altındaki tanm kesimine destek vermeye
benzer. Sonuçta sadece kaynak israf edilmiş olmaz,
fakat aynı zamanda gelir dağılımı da bozulmuş olur.
GAPMaster Planı'nda
üç alternatifli formül
ŞANLIl'RFA (AA) -
GAP Bölge Kalkınma Ida-
resi Başkanlığınca hazır-
lanan GAP Master Planı ça-
lışmasında, bölgesel makro
gelişmenin foımüle edildi-
f i üç altematifortaya konul-
du. 2005 yılına kadar 1993
yılı fıyatlanyla 680.7 frilyon
lira harcanması gereken
GAP'ta, birinci alternatifte
1.7 milyon hektar alanın su-
lamaya açılması, yılda 27
milyar kilovatsaatenerji üre-
tilmesi öngöriilüyor.
Çalışmalan tamamla-
nan GAP Master Planı'nda
bölgesel gelişme için üç al-
ternatif ortaya konuldu.
Planda, ortaya konulan öne-
ri paketinin, gerçekleşmesi
ağırlıkla kamu finansmanı-
na dayalı yatırım programı
olduğu belirtıldi. GAP
Master Planf nda. bölgenin
ileriye dönük sosyo- eko-
nomik v'erçevesıni gösteren
birinci altematifin. GAP'ın
şimdiye kadar topluma
anons edildiği şekilde en
kapsamlt ve yaygın kamu
yatınmını vedolayısıylaen
yüksek maliyeti içerdiği
kaydedilerek söz konusu al-
ternatifte hedefın 1.7 milyon
hektar alanın sulamaya açıl-
ması ve yılda 27 milyar ki-
lovatsaat enerji üretiminin
elde edilmesi olduğu vurgu-
lanıyor.
Dünya petrol fiyatlan
en yüksek seviyede
(BM'nin sınırlı miktarda pet-
rol satışına ızin veımesinden
sonra yakın zamanda yeni-
den piyasalara döneceği
beklentısine rağmen. dünya
petrol fiyatlarının. son üç
ayın en yüksek değerine
ulaştığı bildirildi.Londra
Uluslararası Petrol Piyasa-
sı'nda brenttürü Kuzey De-
nizi petrolün eylül ayı tes>-
lim fiyatı. cuma günkü ka-
panışa göre 73 sent artarak.
varili 20.67 dolara vüksel-
di. Borsa uzmanlan fiyat-
lardaki artışı. spekülatörle-
rin flyatlan yükselterek, Ku-
zey Öenizi petrolü üzerin-
deki muhtemel müşterileri
dağıtmayı amaçlamak şek-
linde yorumluyorlar. Bu
arada. Hollanda'nın Saybolt
firmasının. BM tarafından.
Irak'ın petrol satışını denet-
lemekle görevlendirildigi
kaydedildi. Saybolt'un. bir-
kaç hafta içinde. Iraka gi-
derek çalışmalanna başlaya-
caeı belirtılivor.
KDV'de yeni düzenleme
ANKARA(AA)-Sahte \e
içeriği itibanyla yanıltıcı bel-
ge konusunda haklannda ra-
por bulunan miikelleflerin.
buraporadayanarak belırle-
nen vergi ve buna bağlı ce-
za. gecikme faizi ve gecik-
me zammını ödemeleri ko-
şuluyla teminatları paraya
çevrilmeyecek.
Bugünkü Resmi Gaze-
te'deyayımlanan Maliye Ba-
kanlığı'nın Katma Değer
Vergisi (KDV) tebliğine gö-
re. düzenleme. sahte veya
muhtev ıvatı itibanyla yanıl-
tıcı belgedüzenleyenler. kul-
lananlar ile bu neviden bel-
gelen kullananlardan mal
alımlan nedeniyle mütesel-
silsorumlulukçerçevesinde
haklannda raporbulunan mü-
kellefleri kapsıyor.
Sahte v eya tnuhtev iyatı
itibanyla yanıltıcı belgekul-
lanan veya bunlardan mal
alan mükelleflerin. herhan-
gi bir olumsuz rapor buiun-
mayan dönemlere ait iade ^e
mahsup talepleri, yeni bir
olumlu rapor beklenilmeden,
indirimli teminat uygulama-
sından yararlananlar için yüz-
de 10. diğerlerinde ise yüz-
de 100 teminat alınmak su-
retiyle yerine getirilecek.