Katalog

SAYFA CUMHURİYET 5TEMMUZ1996CUMA 12 ARAŞTIRMA/ANKET Gazeteciler haber ve yorumlarını yazarken ne kadar özgürler? Bıı aıaştııma \azılı basındcı calışan mııhabıı \e hoşe ı azaılaı ının hctbeı ı e \ onımlaı ını ı azarken gerçeğe ne kadar btığlı kalabıldıUenm. haber \e \onımlaıını ozguıce kaleme almakta kcırşılaştıklan engelleıı ampınk bıı aıaştırma ıle ortcna çıkaımayı antaçlm an bır anket çalışmasma da\ ann oı Bu Lcılışnnının on somtçları. 5-9 Aralık 1995 taııhınde htanbulda \apılan ıtlııslararası katılımh Duşıtnce Ozguılıığıı sempozMinnma sunuldıt Anket somıçlarınm ozel değerlendmlmesme gore a) Ankete katılan gazetecüenn \ aklaşık \ ıızde 58 'ı, luıbeı \ azımında nesnel geı c eğı \ e ola\ ı \ onını ı azımında dıışıındıtklertnı oldıığıı gıbi yansıtırken engellerle karşılaştık/annı aç ıkladılar b) Gazeteciler, \azma sıırecı suvsmda karşılaşılan en bınıık engelın, habeı \e\a konmla patıonııının \e\a gazetesının ımıddı \e mane\ı ılışkı ıçınde olmasım gosterdıler c) Gazetecıleı 1960-19^0 donemımn gazetecüenn ozguılıığıı açısından bııtıtn donemleıden daha ı\ı oldıığıı goruşıtndeler d) Gazetecıleı, kendılerını daha az ozgııı hıssetmelennın bırıncı nedenı olarak basındakı tekelleşme eğılımını goıdııkleı ını belıı tı\ oılcıı Basınınkalemleri endişeliORHANBIRSAU Bılıyoruz kı basının taal.vetının ozu olaylardan toplumu haberdar etmektır Basın oncelıkle toplumsal. sıyasi ekonomık kulturel bılımsel leknık \e dığer butun gehşmelen \e olavları duyurarak demokratık bır ortamın olu^masina yurttaşların havatiannı buna gore duzenlemelerıne \e duşuııcelerını ozgurce gehştırmelerıne katkıda bulunur Basın sall haber \ermekle kalmaz Ayrıca konular ıızerınde uzman goruş ve yorumlar y a> ımlayarak kamuov unda duşunce zengınlığının herkesın >ararlanabıleı.eğı bır duşunce ha\ uzunun oluşmasına da hızmet eder Basın ıdeal demokratık duzenın oykunduğu toplumsal şefFaflığın dd bıraracıdıraynı zamanda Bu •>eftaflığın yaratılmasına kamusal kurumların \e yonetıınlerın. halktan gızleyebıleceklerı muhtcmel ıcraatlen ızleyerek ve duyurarak katkıda bulunur Basının butun bu \e benzerı ozellıklenyle. \ kuvvetler a>rılıgı ılkelennın geçerlı oldugu demokrasılerde. ıçerığı yasalar \e anayasalarca ranımlanmamış bırdorduncu ku\\et gorevı ustlendığı dıle getırılır Ancak burada, toplumsal şeftaflığın aracı olan basının kendı şeftaflığı da sorgulanmak zorundadır Kendışı yetennce şeftaf olmayan bır kurumun. toplumsal şeffaflığa katkısının ne olabıleceğı sorusu, çok haklı bır sorudur Işte bu araştırnıada bu duşuncelerden yola çıkılarak şu ana soruya >anıt aranmıştır Acaba basın bu gorevını toplumsal sorumluluğuna uygun olarak ne derece yerıne getırebılmektedır' Acaba muhabırler haberlennı yazarken yazarlar goruşlerını dıle getırırken ne derece ozgur davranabılıyorlar' Veva soruyu şoy le soralını Muhabır ve vazarların haberlennı seçer ve vazarken \e goruşlennı dıle getırırken onlennde bırtakım engeller var nııdır \arsa bu engeller nelerdır' Bu soru basının en aslı unsurları olan gazetecı \e yazarlara voneltıldı Anket şu uç ana bolum çerçevesınde duzenlendı 1) Gazetecının a) kendı dışındakı çe\reden ve vasalardan kaynaklanan dış engeller b'l Kendısinden kışısel çıkarlarından kavnaklanan ıç engeller Bu bolumde gazetecı lere toplanı 1" soru yoneltıldı 2) Gazetecının ozgurluğunde zaman bovütu içıııde değışme ve gehşmeler Bu bolumde ^ soru soruldu 3) Gazetecının vazma ozgurluğu uzerındekı meslekı. toplumsal. sıyasal gelışmelerın ve ılişkılenn etkılerı Anketın bu son bolumu 10 sorudan oluşuyordu Aşağıda butun anket sorularını orıjınal sıralamaM ıçjnde vealdıgımız vanıtlan yayımlıyoruz Arkasından ankctın deüerlendırme ve vorumunu okuvacaksinız Sorular ve yanıtlan l - Dusuncenin önundeki en- geller Soru \) Haber vazınıında nesnel ger- çeğı ve olavı yorum vazımında duşun- duklerınızı olduğu gıbı yansıtmak ıster- keıı karşılaştığınızengelleroldumu olu- vor mu' Evet 30kısı Havır I 1 kı>ı Kararsız 4 kısı Vanıtlama\an 4 kıv Soru B) ^anıtınız evetse veva karar- sizsanız Haberlerınızı gerçeğe uygun v azmakta. du^uncelerınızı ozgurce v e ıs- tedığınız gıbı dıle getırmekte ve vazıva doknıekte a^ağıda belırtılen hangı en- geller etkılevıcıolabılnıektedır'l Bır ve- va daha fazla seçeneğı ı^aretlev ınızl I)\fafvaodaklanndankendılenneza- rar geleceğınden endıse duvan 6 kısı 2) Sıvası teror odaklannın kendılerı- nezarar verecegınden endıse eden 9 kı- :?> 3) Dev letın resnıı acjk ve gızlı orgut- lerınden vasal olmavan gırişimlersonu- cıı kendılerıne zarar geleceğınden endı- !;e eden 15 kı>ı 4) Terorle Mueadele \asası nın ılgılı maddelerı nedenıv le cezalandınlmaktan endıse eden 18 kışi 5) Dığer ılgılı yasa maddelerıiKe ce- zalandınlmaktan endıse eden 14 kısı 6) Aıt olduğu sıyası, ıdeolojık sosyal dını kurunisal veva çevresel ılı^kılerı- nın kendisinı hoş karsılamavacağını \e kı>ısel zarar gorebıleceğım du^unen i kı^ı 7) Hâkım toplumsal gelenek. gorenek ve genel vargıların kendisinı dıslavabı- leceğını du^unen S kısı 8) Etık kurallarla çatı^abıleceğınden endıse eden 10kı>ı 9) \eret.eğı haber ve vapmak ıstedığı voıumun. kendiM ıçın (,ızdığı vazar ga- zetecı toplumsal kımlığıvle bağda^ma- vacağını dusunen 8 kısı 10) Haber ve yorumunun sıvasal top- lumsal sonuçlarınm meslekı ve kısjsel geleceğını olumsuz vonde etkılevebıle- ceğınden endı^e duvan 1 kışı 11) konukahramanlannı kendısınetı- kır ve veva duvgu olarak vakın hıssettı- ğı ıçın etkılenebılecek 4 kı^ı 12) Akrabalarının konuvla maddı ve veva manevı bır ılıskı ıçınde olma- sından dolavı etkılenebılecek 1 kı^ı 13) \dk\n dost \e çevresının konuvla ılıskisinm bıılunmasından etkılenebıle- cek 2 kısı 14) \azacağı haber veva vorum konu- sııvla patronunun gazetesının maddı ve- va manevı ılıskı ıçınde olmasinın. ken- disinı kısıtlavacağını duşunen 20 kı^ı 15) Gazetesının sıyası veva ıdeoloıık tutuın ve çizgısınm vazacağı haber ve Anket nasıl hazırlandı? Araşbrnıaya 51 kişi katıldı Sorular hazırlandıktan sonra 26 Eylul 1995 tanhınde, satışı 50 bının üzennde olan 12 gazetede yayımlanan haber \e yorumlarda ımzaları bulunan 182 gazetecı saptandı Bu ısımler. muhabır ve köşe yazan başlıklan altında alfabetık sıraya dızılerek ıkı lıste elde edıldı Lıstelerdekı ısımlerın üçte binnın genel eğılımı yansıtmakta yeterlı olacağı goruşunden hareketle, lıstedekı ısımler arasından 3.,6..9. antmetık dızıne uygun düşen gazeteciler saptandı Boylece bınncı lıstemız 31 muhabır, ıkmcı lıstemız ıse 28 köşe yazanndan oluştu. Bu belırlemeden sonra üçüncü bır f grup olarak 26 eylül tanhlı gazetelerdeki \ imzalardan bağımsız olarak genel yayın müdürlerını, etkın gazetecı ve yazarlan, ^ başyazarlan ve kankatürculen kapsayan 35 ff kışılık ozel bır lıste daha hazırlandı Meslektaşlanm once böyle bır anketten telefonla haberdar edıldıler Onaylan ahndıktan sonra sorular, anketın amacını anlatan ve ısımlenn gızh tutulacağını belırten bır yazıyla kendılenne faİcsiandı ve yanıtların gen fakslanması ıstendı Lç lıstede bulunan toplam 94 gazetecının 51 *ı sorulan yanıtladı Ankete katılmayan veya katılamayan gerı kalan 43 ımzadan 7'sı butun aramalara rağmen hıç bulunamadı 3'u ankete katılmak ıstemedıklennı belırttı Telefonla göriışülemeyen 15 ımzanın adreslerıne ıse anketler fakslandı, ancak kendılerınden yanıt alınamadı 18 ımza d^ş t . sozverdıklerı halde sorufarf ;,. yanıtlamadılar Yanıtlama oranı, muhabırlerde yüzde 52, vazarlarda yüzde 60 ve özel lıstede yuzde 58 Turkıye ve Zaman gazetelennde ımzası çıkıp da lıstemızde yer alan 12 ımza arasında ankete sadece ıkı kışı katıldı 12 gazetenın genel yayın muduründen 7'sı ankete katıldı Burada, ankete katılma duyarlıhğını ve nezaketını gosteren butun meslektaşlanma teşekkür ederım Hepsının sorulara ıçtenlıkle yanıt verdığıne ınanıyorum Onların bu katılımı olmasaydı , bu anket gerçekleşmez v e bu sonuçlara _ ulasilamazdı. vorunıu etkıleyeceğını dusunen 1 7 kı^ı 16) Haber veva yorum konusunun kendısının ba^ka ılışkılerını etkılevebıle- ceğını dusunenler 0 kışı 17) Dığer etkıler 6 gazetecı. yazar \e çızer bu konuda şu gorusjerde bulundu * Basinda gazetecılıkten uzakla^mıs kı^ılerın varlığı "Gazetecilik ilkelerin- den u/aklasmış kişilerin kisisel çelişkile- ri, ruhsal bozukJuklan iledemucadeleet- mek zorunda kalıvorum" * Toplumsal duvarsizlık "S\ılbo\un- ca başbakan ailesinin volsu/lukları uze- rine vaptığımız vavınlar sanki dipsiz ku- \ u>a atılmış bir taş gibi>di. Hıç ses gelme- di Denıek ki kamuov u bo>lesine duvar- sızlaşabilivor. O zaman da boş \er divor- sunuz._" * Basının dev letebağımlıhğı "Turki- ye'de gazeteleri hâiâ de\ let subvanst edi- vor. Hukumetler, devletin kavnaklarını gazeteler uzerinde etkili olabümek için kullanıyor. Gazetelerin ekonomik bağım- sızlıklarının olmaması, haber >e yorum- ların önundeki en bu\ uk engeldir. Gaze- te patronlarının ekonomik çıkarları. ba- sın hurriverinin önundeki birinci engel- dir." * Dev letın bılgı saklaması ~Bilginin doğru olmasına karşın gerekli belgeye ulaşamama sorunu ya da belgenin orta- dan kaldırılma kuşkusu" * Gazetecının tembellığı "Sovlemek istediğin sevi fazla onemsemedi0n için kişisel mıznıızlıklary uzunden yapmıvor- sun. Tembelliğine, duşunce o/gurluğu yok. kılılı ujduruyorsun" * Gazetecı her^evı vazabıhr ~\ncak bu engellere karşı duşunduğunu/u va/a- bilmenin bir yolu \e biçemi kesinlikie bu- lunur. Avrıca yıllar boyunca ve zamanla engeller asındırılır \e aşılır. Dun yasak olan, bir zaman gelir doğal olur." II - Düşiınce özgürluğunün zaman boyutu Soru C) Gazetecı y azann duşunce oz- gurluğu surecını vukandakı engeller acı- sindan zaman bovutu ıçınde değerlenaı- rırsenız aşağ'dakı seçeneklerden han- gı hangılennın doğru olduğunu duşun- mektesinız' Bugun gazetecının du^un- duğunu ozgurce yazma. habennı gerçe- ğe uygun yazma ozgurluğu 18'f 1950-1960 y lîları arası daha ıv ıv - dı dıyen Yok 19) 1960-19^0 y ıllan arası daha ıv ıv - dı dıyen 14 kısı 20) 1970-1980 yılları arası daha lyıy- dı dıyen 12 kışı 21)1980-1990 donemı daha ıv ıv dı dı- yen 9 kışı 22) 1^90-1995 donemınde kotuleştı dıvenl2kışı lyıleştı dıven 8 kışı değış- medı dıven 6 kışı kararsız olan 7 kışı (Bu maddede bır gazetecı ^u ozel vorumda bulundu "İyileşmcyoktur.tumyazarlar genellikle patronlara bağlıdır'") lll - Nedenler arama: Hangı venı gelışmeler gazetecının oz- gurkığunu kisıtlayıcı oldu1 Soru D) Bugun gazetecının haber ve vorum yazmakıa karşılaştığı engellerın veya kendını daha az ozgur hıssetmesi- nın kokenınde sızce hangı yenı toplum- sal meslekı siy asal gelışmeler yatmak- tadır' (Bır veva daha çok seçeneğı ışa- retleyınız) 23) Toplumsal ıletışımın oncekı do- nemlerekıyaslaetkısını arttırması nede- nıyle. matya tıcan sıyası. devlet gıbı çeşıtlı odakların muhabır ve koşe yazar- ları ıızerınde çeşıtlı yollarla baskılannı arttırmaları kontrol mekanızmalan ge- lıştırmelen 21 evet 24)Polıs adlı\e MITgıbı açık \e gız- lı devlet orgutlerının daha hoşgorusuz tutuınu 13 evet 25) Iktıdarlamı sıvasetçılerın gazete cı yazarlarla ozel ılişkıler gelıştırme. onemlı veozel haber verınc polıtıkalan 36 evet 26) Bazı gazetecı ve vazarların mes lekı başanları ıçın ıktıdarodaklarına su- reklı vakın olmayı tercıh etmelerı i" 7 evet 27) Basındakı tekelleşme 18 evet (Bu maddede 1 gazeteu ^u ek vorum- da bulundu Basinda ilkeler vok oldu. İl- ke olmav ınca meslekyok oldu. Basın ken- dini dev aynasında gormeye başladı. Bu hatasını da arttırarak surdurmekte ıs- rarlı. Ca/eteci. ornek, durust \e objektif olma kimliğini > itirvrck uçkâğıtçı damga- sınıvedi) 28) Basındakı tekelleşmeve bağlı ola- rak gazetecının sahıp olduğu karıyere ^uygun basinda ba^ka iş bulma olanağı- nın sinırlanmasi 30 evet 29) Basin patronlarında gorulen ko- ken değışimı gazetecı kokenlı patronla- rın sayısının azalmasi ve ış dunyası ko- kenlı patronların basina hakım olması 27 evet 30) Gazete patronlarının tıcan ve sı- yası ılı^kılennın daha on plana çıkması \e gazetecı v azann bu duruınu kendısı ıçın ekstra bır otosaıısur olarak algıla- ması 28 evet 31) Koşe yazarının hav at standardının vukselmesi sonutu \azann kendı uze- rındekı oto satisuru arttırması 21 evet 32) Dığer etkıler Bu maddede 9 gazetecı ^u ek duşun- celennı belırttıler * Okuma vok "Ga/etecı \e koşe\azar- larının kitap okuma. araştırma \e ince- leme alışkanlıklarını kavbetmesi." * kamuov unda kulturel genlık "Eği- tinı durunıunun gerilemesi sonucu. ka- muov unun. iv i ga/ete, uzerinde eskisi ka- dar ısrarlı olmaması." * 12 Evlul vasaları "Orgutlenmenin onune 12 Evlul ilegetirilen engellerın \ar- lığını koruması. Çalışanların vavın poli- tikasında so/ \e karar sahıbı olamama- sı." * \ ıldızlaşma "Gazeteciliğin starlık- la karıştırılnıası". * Lluslararası sermave "Basın pat- ronlarının uluslararası sermaveve eklem- lenmiş işadamlanndan oluşması veva ba- sının bu tur işadamlarının kontrolünde olması." * Herşey vazılır "kanımcaduşunce- lerine guvenen vazar, satır aralannda her şeviyazar." * \enı patron tıpı "Patronun verini. çalışanlar aldatmacası ıle tutucu kuçuk bir grubun alması." * Eleştırıve hoşgorusuzluk "Orgutlü ideolojik sosval grupların veva çıkar gruplarının elestirive hoşgorusu/luğıi. Turk-lş"in med>a>ı tehdidi gibi." Yarın: Anket sonucları ve yorumu ÇALIŞANLARIN SORULARI / SORUNLARI \1LMAZ ŞİPAL Iki ayrı kuruın, iki ayrı evlenme yardıını Soru: Eşimin olumu uzerine Sosval Sigortalar Kunımu'ndan ba- na dul. kızıma vetim avlığı bağlandı. Ocak 19%"da kı/ımı evlendirdim. Bana sigortadan evlenme vardımı yapıldığını sovlediler. İlgililere başvurduğumda ba- na, almakta olduğu avlığın iki vıllık mtannın ödeneceği söv- lendi. kızımın avlığı 3 milyon 700 bin liradır. Bunun 24 avlı- ğı ise 88 milvon 800 lira tutmaktadır. Kızıma gelen iki yıİlık evlenme vardımı ise 32 milyon liradır. Evlenme vardımı kızı- ma neden 56 milvon eksiği ile odendi. S.M. aylık dığerı ıse sosyal yardım zammıdır Sosyal Sigortalar Yasası ek Madde 24 uyarınca. "g) Hak sahıbı kız çocuklarının ev lenmelerı nedenıy le odenen ev - lenme yardımının hesabında sosyal yardım zammı nazara alınmaz " Boylece evlenen kız çocuklarına, aldıkları aylıkların sosval yar- dım zammı bolumu evlenme vardımı dışında bırakılmıştır Ocak 1996 da alt sinır ay lığı alan bır SSK emeklısinın olumunde ! çocuğu olan eşe ve çocuğa duşen aylıklar ve kız çocuğun evlen- me ıkramıyesı "Ev lenmelerı sebebıyle dul ve yetım aylığı kesilen eş \e kız ço- cuklarla anay a bır defay a mahsus olmak uzere almakta oldukları dul veya yetım aylıklarının ıkı vıllık tutarı evlenme ıkramıyesı olarak odenır Bunlardan ev lenme tarıhınden ıtıbaren ıkı yıldan once boşanan- larla ev lılığın butlanına veya teshıne karar verılenlere venıden ay- lık bağlanmasi halınde odenmış bulunan evlılık ıkramıyesinın ıkı yıldan eksık sureyeaıt kısmı tahsi! edıhnceye kadar ayhkları oden- Öien Emekli 506 sayılı Sosyal Sigortalar Yasası Ek Vfadde 12 ıle SSk'den vetım aylığı alan kız çocuklann evlenme vardımı yapıl- ıııası ongorulmuştur "Sıgoıtalının olumunden dolavı aylık ve gelır almakta olan hak sahıbı kız çocuklarına ev lenmelerı halındebırdefayamahsusolmak uzere aylık veya gelırlerının ıkı vıllık tutarı evlenme vardımı olarak veıılır Ikı vıl ıçerısınde meydana gelen boşanma veya dul kalma halınde bu sure ıçın tekrar aylık veya gelır odenmez " Sosyal Sigortalar Kurumu'nca odenen malulluk. yaşlılık dul ve vetım aylıklaıı ıkı ayrı odeme toplamından oluşur Bunlardan bırı DulEş 1 Çocuk E> lenme \ard. Avhk 5 4"4>ll 2 "3" 25^ 1368 62" 1368 62" S 'ı Zammı 4 69ü 000 2 145 000 2 345 000 Toplam Avhk 10 16-4 511 5 082 000 3 ^ 13 000 I 368 62" 1 368 627 (yetım aylığı X 24(ay) = 32 847 TL (evlenme vardı- mı) Sosyal yardım zammı evlenme vardımına katılsaydı kızınız 103 mılvon 200 lıra alacaktı (3 710 000 toplam yetım aylıüı X 24 ay = 89 112 000 TL) 5434 savılı TC Emekli Sandığı Yasasi'nın 90 maddesı gereğın- ce Ocak 1996'da alt sınır ay lığı alan bır Emekli Sandığı emeklısının olumunde 1 çocuğu olan eşe \e çocuğa duşen av lıklar \e e\ lenme ıkramıvesı Olen Emekli DulEş 1 Çocuk Evlenme ^ard. Genel <\vlık "05 120 423 (P2 211 516 2IM36 Kıdem Aylık 6"S 000 406 800 201400 201400 Taban Av'lık 8 140 000 4 884 000 2 442 000 2 442 000 Ozel Tazmınat 1 149 120 2 009 ^92 1 004 796 1 004 "96 Toplam Avlık 2 ÎT2 440 7 "21465 1861732 3 861 "12 3 861 732 (yetım aylığı) X 24 (ay) = 92 681 568 TL (evlenme var- dımı) ANKARA...ANKA... MÜŞERREF HEKİMOĞLU Bir Ödül TöreniRahat solugu sanat olaylarıyla alırım her zaman Sa- natçı dostlarımla Dunya yenıden guzelleşır yaşama se- vıncı yenıden yeşenr karanlıgı aşar aydınlıga ulaşırım Geçen hafta da yaşadım bu rahat soluğu Buyuk Tıyat- ro'da, Edebıyatçılar Derneğı nın odul torenınde Ozumu- ze sozumuze donuk bır toren gerçekten Aziz Nesin ıle bırlıkte ızlıyoruz O da karşımızda sahnede bır guzel gulumsuyor ben de duşunuyorum Azız oldu mu daha çok mu yaşıyor yoksa? Edebıyatçılar Dernegı 8 kışıyı odullendınyor 1996 yı- lında Bırı, ozan Arrf Damar Ellı aîtı yıldır şıırfe ugraşıyor Turk şıırının dıl ve ıçerıgıne buyuk katkısı var buyuk sa- vaşımı Daha once hıç karşılaşmadık Bu torende o mutluluöu da yakaladım Eskı bır dosta kavuşur gıbı se- vındım Ismet Zekı Eyüboğlu, Attila ilhan, Nezihe Me- riç, Nermi Uygur, Memet Fuat, Can Yucel de odullen- dırılen sanatçılarımız Kımılerı katılmadı amabıze ses- lendı Çok lyı bıldığımız sozcuklerıyle sıvrı ığnelennı uya- nlannıdahıssettıkyuregımızde Örneğın Can Yucel ındı- zelerınde Nezihe Merıç ın başkentlı kımlıgını yenıden hıssetmekten kaynaklanan sevıncınde ve huznunde Memet Fuat'ın ıçten seslenışınde 1950 lı yıllarda Kadı- koy vapurlarında gorduğum guzel delıkanlıyı anımsa- dım O yıllardan berı hıç karşılaşmadık ama hıç de ay- rılmadık Sevdığımız yazarları yakından ızlerız, bırlıkte yaşarız değıl mO 1996 odullerınden bırı de Nermı Uygur'a Edebıyatla felsefeyı, felsefeyle edebıyatı ustaca buluşturdugu yapıt- larıyla duşunmenın yolunu açtığı ıçın Bu seçım nedenıy- le Edebıyatçılar Derneğı nı de ıçten kutluyorum Useler- de felsefe derslerını kaldıranlara guzel bır uyarı dahası, ders nıtelığmde bır odul bu Odullerden bırını alan Ismet Zekı Eyüboğlu da altmı çızdı bu gerçeğın Felsefe ders- lerını kaldıran polıtıkanın urunu ortada değıl mı Duşun- ce yollarını kapamayı amaçlıyor 12 Eylul un uyguladığı bır eğıtım polıtıkası1 Duşunmeyen duşunce uretmeyen, dahası. konuşmayan tartışmayan kuşaklar ongoruyor1 Bı-lımde sanatta oluşan boşlukları da Sayın Nermı Uy- gur gıbı aydınlar dolduruyor ancak1 Mıllı Eğıtım de çok tehlıkelı odunlu bır polıtıkaya kar- şı odunsuz aydınların savaşı aydınlatıyoryolumuzu O y- ol daha guzel dunyalara yonelecek elbet Genç kuşak- lan çağdaş oğretımle aydınlatan polıtıkalar da oluşacak ulkemızde Bılımın ışığı egemen olacak Sıyasal kadro- lar da degışecek o kadroların korudugu sıstem de de- ğışecek enınde sonunda 1996 yılının 8 odulunden bınnı de Mina Urgan a ven- yor Edebıyatçılar Dernegı Bu aynca sevındırıcı bır olay elbet Uzun yıllar Ingılız Edebıyatı Kursusunde çalışan bır bılım kadını, Profesor Mına Urgan Turk edebıyatının ge- lışmesınde rol alan temel yapı taşlarını eleştırı ve çevın çalışmalanyla oluşturması nedenıyle alıyor odulu Seksen bır yaşına meydan okuyarak çıkıyor sahneye Karşımızda. beyaz saçlı ıkı kadın var şımdı Tıyatro Kur- susu nden Profesor Sevda Şener sesınde çok guzel tıt- reşımlerle Mına Urgan ı anlatıyor bıze Sevgı saygı dolu bır seslenış Mına Urgan ı anlatıyor bıze Sevgı. saygı dolu bır seslenış Mına Urgan ı tanıyanlar her savaşta davranışını belırten, kışılıgını bılenler ıçın sozcuklerın ote- sındeanlamı var bu seslenışın Odadıkılıyorbırden Bel- lı, konuşacak - Ikı sozum var dıyor - Bır ben Turk edebıyatı ıçın tek satır yazmadım şım- dıye kadar, Ingılız edebıyatıyla uğraştım Ama odullen- dıniıyorum Çunku kımı cahıllerın sandıgı gıbı kultur ulu- sal degıl evrenseldır - Ikı, bu odulu Azız Nesın 'ın resmı onunde almaktan onur duyuyorum Azız Nesın hepımızın, tum Turk ay- dınlannın soylemek ısteyıp de soyleyemedıgını soyleyen, yapmak ısteyıp deyapamadığını yapan bır kışı, Turk ay-t dınlarının onurudur Bır çıft sozle tum gerçeklen anlartı Mına Urgan Bu soz- ler duyması gerekenlere de ulaşabılse dıye duşundum Ancak bır Kultur Bakanı'nı bır Mıllı Eğıtım Bakanı nı boy- le toplantılarda gormedım hıç Turk yazın ve duşun ya- şamına yaşam boyu emek veren katkıda bulunan sa- natçılarımız odullendınlırken de hıçbırı yok 1 Bırakahm Edebıyatçılar Derneğı nın odul torenını bır konsere, bır oyuna, bır baleye ya da operaya gıden kaç bakan, kaç mılletvekılı var 1 Şııre. oyku ve roman okumaya kaç kışı vakıt ayırıyor 1 Ayırabılseler başka polıtıkalar uretırlerdı belkı Yasak koymayı değıl yasakları kırmayı yeglerler- dı Edebıyatçılar Dernegı'nın odullendırdığı aydınları ya- kından tanır sorgulama yargılama tutuklama yontem- lerınden vazgeçerlerdı Duşunce ozgurlugunu kısıtlamaz, savunurlardı Burada kalemım durdu bırden Kımı dost- larımı duşundum, kultur bırıkımlenne karşın da sıyasal yaşamda ışıgını yansıtamayanlan Gorevının bılıncıne u- laşamayanları Hayırdıyemeyenlerı.ozunu sozunubelır- temeyenlerı Başkentın ozellığı bu Tum konular guncel polıtıkaya yonelıyor gıderek Ben de guvenoyuna gelıverdım ışte Goreceğız bakalım ne oyunlar sergılenecek yıne ne pazarlıklar Kımler degışecek kımlıgını yıtırecek ne çıkarlar ugruna 7 Hangı partıden seçılmışler nasıl bır pazarlıkla karşıda alıyorlar solugu Kısa surede nasıl ruz- gâr gulu oluyorlar1 Ancak bu topragın oz urunu degıl onlar Çunku bırde yarım yuzyılı aşkın uğraşlanna karşın kımlıklerını koruyan- lar var degıl mı' ? Mahkemeye hapse ışkenceye karşın soluğunu yıtırmeyenler dunyayı değıştırmek ıçın şıır yazanlar duşunce yolunu açanlar doğruları soylemek- ten gen kalmayanlar ınançlarından sapmayanlar dun- yamızdan ayrılsalar da olmuyor onlar YaMsalar da kul olmuyorlar yıllar geçse de kullenyle ışık saçıyorlar BULMACA SOLDVNSAĞA: 1/ Bıılıkte çalın- mak uzere bırçal- 1 gı ve orkestra ıçın p bestelenmışmuzık yapıtı 2/\aprakla- 3 rın duz ve parlak > bolumu Akde- nızde vaşavan bır 5 balık 3/\ ırtıcı bır hayvan Hındıs- tan'dahalkınayrıl- mı^ olduğu bırbın- ne kar^ı kapalı si- 8 nıflann adı 4/ Ikı g tarlaarasındakı M- nır Halattakavmauonle- yen bır duğum bn,ımı 5/ Turlu bıtkılerın vapıak \e kabuklarıyla kokulandınl- mı^ acımtırak bır ıçkı Şasma belınen bır soz 6/ Tehlıke anında va da guç c duı umda olan kımsey e y a- pılanvardım Iyıceyana-" rak ateş durumuna gelmış 7 komur ya da odun parçası 8 7/ Rus ımparatorlarına ve- q nlensan Edebnattaetkı- vı çoğaltmak ıçın bır ^.evın tersını soyleyerekedılen alav 8/ Asbestlı çımentodan vapılan çatı kaplama gerecı 9/ Bılınç fjemıde vetkenlenn açıtması \IKAR1DW \Ş\Ğ1\A: 1/Eskıden kullanılmış bır çe^ıt devrık yakalı kurk 2/Hıle. duzen Naprakları çav gıbı haşlanarak ıçılen bıı Guney Ameııka bıtkısı 3/Şohret Bır kımsenın arandığında bu- lunabıleLeğı \er 4/Reçıne 5/Notadadurak ı^aretı Gozun ag labakasi 6/ Borulaıı dondıırnıeden eklemevı »aglavan bağlantı paıçası Eskıden Roma kentıne \enlen ad II Ha- vava fırlatılanbıı plakanın vuıulması ılkesinedavalıatıcılık dalı Japoıı muzıgıne ozgu tellı bıı çalgı 8/ Boıç senet- lerının bankava odenmesi ıçın \ade tarıhınden ba>lavarak tanınan ıkı gun 9/ Satranı,ta bıı taş ^ uksek bır makama sunulan mektup \a da ı