Katalog

SAYFA CUMHURİYET 23TEMMUZ1996SALI OLAYLAR VE GORUŞLER TCMerkezBankası(l) Prof. Dr. ERDOGAN SORAL 1 931 jazının bır Ankara gu- nunde Mustafa Kemal, eko- nomı jonetımınden bazı ba- kanlarla ust duze\ burokrat- lan çok onem \erdığı bır ko- nudakı goru^lerını ahnak ıçın toplantıva çağırıvordu Etendıler dı>e ba^ladığı koiıu^masını "Vasanın çıkışın- dan \e TC Vlerkez Bankası'nın kurulu- şundan >aklaşık bir > ıla vakın zaman geç- mi$tır. Bankanın hazırlık çalışmalan ta- manılanmıs. bir uıııum mudur bulnıak aşamasına gelinmiştir. Bu çokonemli ma- kama getirilecek kinıse hakkındaki go- ruşlerinizi alacağım. Hepinizin fıkrini te- kertekersoracağım~dı,\e bıtırmı^tır Ba- kanlarlaba>layıp>onetıcılerlesurdurdu- ğu goru^ saptamasindan pek mutlu oldu- ğu so\lenemezdı Çoğunluk. Fransa'dan bır bankacı getınp banka vonetımının hıç olmazsa bır siıre TC hukumetı adına bu Fransız \onetıcı (Gerant) taratından ger- çeklestınlmesinı \e\diuna\ardımcı ola- rak \enlecek bırTurk bankacıyı vetı^tır- mesını onemordu Sıra sondakı sandal- \edeoturan orta bcnlu esmer gençada- ma gelmı^tır Mustafa kemal **Sen çocuk. sen ne du- şünu>orsun"dı\esordu Genı,adam.bu- yuk kurtariLinın gozlerınden gozlennı a> ırmadan "Arkadaşlara katılrrmorum. Bu ulusal uj kamusal bankanın başına nitelikleri \e \etenekleri ne olursa olsun bir \abancinin getirilmesini doğnı bul- mınorum. Turkne'de bu işi \apacak kimsi'lcrin bulunduğuna inaımorum" (*)dı_vordu Mustutak.emal ıngozlerın- dekı se\ gı bağı çozulmu^tu, gozbebekle- n adetaguluşordu Uzatmadı Gozlen- nı genç adamın uzennden alıp topluluğa çe\ ırdı "Toplantı bitmiştir. TC Merkez Bankası L mum Mudurluğu'ne getirile- cek kişi bana gore belirlenmiştir. Teşek- kiır ederinı." Bu kı^ı Selahattin Çamdı Mustafa Kemal'e gonı^unu ^on olarak vansitan esmer. y ağız. genç adamdı o yıllann Ga- latasaray Lısesfnı bıtıren, Fransızcaşı çok ıvı bılen Fransa'dabankacılıkeğıtı- mı goren. yurda donuşte TC Zıraat Ban- kası Genel Sekreterlıgfne getırılen \e toplanm a bu bankanın genel mudur \ ar- dımcısı olarak gıren genç adamdır Çok savıda nıtelığı benlığınde bırleştıren Se- lahattin Çam,kışılıklıdır Bılgılı \e cesur- dur Durusttur Selahattin Be\ \edı \ıl suren TC Merkez Bankası Genel Mudur- luğu'nde (**) bu bın olmazsa, oburu ol- maz nıtelıklennı basindan geçen ola> lar- da kanıtlamakolanağını bulmu^ kısıhk- lı seçkın bır msandır Başbakan İsmet İnönu tstanbul'da bır kabul resmı (receptıon) vermektedır An- kara'dan kabul resmıne katılanlar arasın- da Selahattin Bey de \ardır Başbakan Inonu bır ara Selahattin Bev'ın \anına gelır Musaıtse goruşmek ıstedığını sov- ler Selahattin Beyın koluna gırer bır ko- şeye çekılıp goruşmelennı surdururler Daha sonra kendısını Boğaz'da bır mo- tor gezıntısıne goturur \e orada uzun uzun konuşurlar Başbakan Ismet Inonu hukumetının onemli kaynak gereksınme- M ıçınde olduğunu, yaklaşık yuzellı mıl- yon lıra dolayında hesaplanan bu tutarın butçeden karşılanmasının mumkun go- rulmedığını. o nedenle bu paranın TC Merkez Bankası 'ndan karsı lanıp karsı la- nayacağını sorar Selahattin Bey sakın \e se\ecendır tsmetPaşa'ya, herşeydenon- ce bo\ le bır paranın TC Merkez Banka- si tarafından venlmesının yururluktekı yasaya aykın olacağını kıbarca anımsa- tır sonra boyle bır sakıncaolmasa veTC Merkez Bankası para basıp bu gereksı- nımı karsilasa ne olur sorusunun yanıtı- nıekonomıkaçıdanvermeveçalisır Baş- bakan İsmet Paşa enflas\on hakkında kendisine sade bir dille sunulan bilgileri dikkatle dinler. Enflas\onun ekonomik dengeler uyerindeki \ ıkıcı olumsuzlukla- nnı genel mudure sorduğu sorularia ir- deler. Vapılan açıklamalardan memnun kalmıştır. Sonuç olarak enflas>onun top- lumdaki sınıfsal dengeleri bo/an haksız bir \ergi olduğu konusunda iki u\gar in- san anlaşmıştır. 1938 vılında Celal Ba\arba>bakandır Almanyadan Turkıye ye donen Doğu Ekspresı'nın bır \agonunda Başbakan Celal Bayar la TC Merkez Bankası ge- nel Muduru Selahattin Çam karsılıklı oturmaktadır Celal Bayar bır ara Sela- hattın Bey e "Sizi hep suskun gorü\o- runı. Sanki ozenle bizden uzak durmaya çabşıyorsunuz. O\sa bize >akınlaşmanız sizin çıkannızadır" dıyordu Selahattin Bey'ın rengı aldan mora donuşuyordu Trenın penceresınden sankı sonsuzluğa uzanan veşılın çekıcılığme dalıp gıtmış- tı Sonra bır gun Celal Bayar. Selahattin Bey "e o\ guler y agdırarak bır îvtemde bu- lunur Butçedeyeterlıodenekyoktur Hu- kumet bır harcama ıçın TC Merkez Ban- kabi'nın kay naklanndan y ararlanmak ı->- temektedır TC Merkez Bankasfnın kul- lanılabılecek tek kaynağı para pıyasası- nasunduğuparadır Vıptığıemısyondur1 TCM Bankası'nın bunun dıijinda huku- metekullandırabıleceğıdışedokunurbır kaynağı yoktur Selahattin Bey Isnıet Pasa"ya soyle- dıklennı daha ozgıın bır bıçımde Celal Bayar"a soyler Entlas\onun başını alıp gıtmesı hdlındc buyuk halk kıtlelerının uğrayacaklan y ıkım. bozulacak dengele- ri. bunlann sosyal yaşamaolumsuzyan- sımalannı bır bır anlatır Bayar ın yanıtı kısadır "Bu söylediklerinizde hakiı ola- bilirsiniz. Ama biz hukumetiz." Bu tum- ce Selahattin Çam'ın TC Merkez Banka- sfndan ayrılması ıçın yeterlıdır Çunku Selahattin Bey hukumetlerı toplumun tumunun gonencını korumak ıçın gore- vegelenkurumlar olarak algılamaktadır Tumce bır başka vanıyla da onemlıdır Turkıye'nın dunu\le bugununu bırleştı- ren koprunun başında duran \e Turk eko- nomı tarıhıne damgalarını \uran ıkı adam İnoniı \e Ba>ar arasındakı uygar- lık \e akılcılık farkını gostermek bakı- mından da onemlıdır Selahattin Çam bılgılı ve cesur bır ın- ;>andır Fuat \ğralı Malıye Bakanıdır O yıllarda ulkemızde paranın altın esasına bağlılığı ozen taşıdığı ıçın "Kambi\o\e Dış Ticaret Rejimi" ıle ışlemlenn duzen- lenmesı.yonlendınlmesıvedenetlenme- siTC Merkez Bankası'nıntemel gore\- len arasında yer almaktadır O nedenle "kliring'" \e "takas" işlemlennden goz- lenen aksamalann gıdenlmesı ıçın yenı bırduzenlemeyegereksınmeduyulmuş- tur Tasarlanan duzenleme ıle ıleılı ola- rak TC B M Mechsı Dış Ilışkıİer K.o- mısyonu'ndaTC M Bankası Genel Mu- dunı. komısyon uyelerıne ve Malıye Ba- kanına bılgı -.unacaktır Selahattin Çam'ın yaptığı ozgun açıklamalan Ma- lıye Bakanı'nın anlayarak ızledığın soy- lemek guçtur Fuat Ağralfnın konuyla ılgılı pekfazlabırbılgısıolmadığı veklı- nngle takas kavramını çok yanlnış algı- ladığı anlaşılmaktadır Malıye Bakanı- nın Selahattin Bey"e ıkı kavram arasın- dakı farkla ılgılı olarak sorduğu soru bır saatten berı konuyu açıklamaya çalışan genel muduru çıleden çıkarmay a yetmış- tır Selahattin Çam Malıye Bakanı'na do- nerek şunları soylecektır "Her şe\i dıi- şiınebilirdim fakat. bir Malive Baka- nı'nın iki verleşik işlem arasındaki farkı bilmeyeceğini ya da boyle bir basit (ele- mentaire) bilgiden yoksun olabıleceğını düşünemezdim." komısyonda Selahat- tin Bey 'ın ne duşunduğunden çok Malı- ye Bakanı'nın ney ı duşunmedığı konuşu- luyordu Selahattin Çam ornek say ılacak duzey - de durust bır ınsandır Olumunden sonra evınden ve bugun onarılmaya çalışılan mezanndan başka sahıp olduğu ne para- y a. ne pula ne tasınır ne de taşınmaz ma- la rastlanmıştır Sağlam temeller uzerıne kurulmuş TC Merkez Bankası bır kamu kuruluşu olarak uzun yıllar ulkemıze çok onemli hızmetler sunmuş. ısmıne golge duşure- bılecek olumsuzluklann konusu olma- mıştır Turkıye'nın ekonomı polıtıkasın- da gozlenen gelışmelere ay ak uydurmak- ta ozverıyle çaba gostermıştır O gunle- nn Dis Ticaret ve Kambıyo Rejımının gereğı olarak y uklendığı ağır gorev ı ye- nne getınrken karsilaştığı darboğazlan aşmada zaman zaman zorlanmış. fakat kendısınden kay naklanan bır prestıj kay - bına uğramamiştır Orneğın 1976-1980 donemı Turk ekonomisinde odemeler dengesi sorununun ust noktalarda oldu- ğu bır donemdır 1974 y ılından başlayarak ılerleyen yıl- larda uy gulanan kambıyo rejımıy le Turk Lırası'na yapay olarak edğer kazandır- maya devam edılmesı yalnız dış tıcaretı değıl, sermaye hareketlennı de olumsuz yonde etkılemıştır Kısa donemlı serma- ye akışıulkeyı 1977-78"debırdenbıredar boğaza sokacak şekılde artmış ve sonra bırdenbıre durmuş. uzun donemlı proıe kredılennde de onemli daralmalar goz- lenmiştır Odemelerdengesındekı bozul- ma dış borçlann ana para taksıtleny le fa- ızlerının odenmesınde bankanın zorlan- masına neden olmaktadır A.ma bu her şeyın sonu değıldır Banka. ekonomının kurallanna gore yonetılmekte, kuruluş ya^asında yeralan hukumlere uygun olarak hareket edıl- mektedır Bankanın yonetımıne gelenler belkı bırer Selahattin Çam değıldıler Bıl- gılı durusttuler ama Çam çapında bırer kişilık değıldıler Belkı bunun tam tersı bırdavranışkalıbınasahıptıler Amaku- rallardan ve yasadan yanaydılar Kural- sızlık o y ıllarda henuz ulkemızı kaplamış (ıstıla etmış) değıldı Kuralsızlığın hu- kum surmeye başlaması ıçın 24 Ocak Kararlan'ylâ 12 Eylul 1980 asken dar- besinı beklemek gerekmıştı Bırbırını tamamlayan bu ıkı olayı ge- lecek yazımızda TÇ Merkez Bankası açısından yorumlamayı surdurecegım 1*1 Bu makalede \erafan anılar ba>gıdeger dostum Zekensa AkçaJı nın bdMma hazırUn^n anılarından alınmıijtır Kendılerıne vurekten te- jekkurlerımı ^unuvorum (**) 1211 iavılı \aianınkabulundenonce\u- rurluktekı yasalardaTC Merkez Bankası nıvo- neten kı^ının unvanı Genel Mudur dur 147 0 \ılında vururluâe gıren 1211 saulı \asada TC Merkez Bankası m > oneten kı^ıv e Gou\ erne ur karijilığ] ba^kan Mtatı \enlmı^tır ARADABIR KEMALETTİN ÇELAN Laikliğin Tarihi Turk Ansıklopedısı, laıklığı şoyle tanımlar "Laıklık, dın ve devlet ışlerının bırbınnden ayrıla- rak, kamu ışlerını duzenleme ve yurutulmesıne daır ılkelerı dın etkısı dışında tutmaktır" Cılt 22, s 454 Laıklık ılkesının tarıhı, Hırıstıyanlık dunyasında Pa- palık makamı ıle krallar ve ımparatorlararasında, ya- nı kılıse ıle devlet arasında geçmış bır savaşımın ta- rıhıdır Ozellıkle Kutsal Roma Imparatorluğu ıle Fran- sa Krallığı arasında papazın sıyasal ıktıdar sahıbı ol- masından kaynaklanan bu uzun savaşım, ıhtılale ka- dar devam etmıştır Kılıseler devlet kılısesı sıfatını taşıdıkları surece devletın yonetımmde etkılı olmuşlardır Onların bu gu- cu, kendılerıne baglı tarıkatların buyuk mulk sahıbı ol- maları ve ekonomıyı etkılemelerıne dayanır Bızde de aynı yola gıdılmektedır Fransız ıhtılalının duşunce ve dın hurrıyetını ılan et- mesı sonucu laıklık ılkesı benımsenmış ve devlet, kı- lıse egemenlığınden kurtulmuştur Bu ılke, Fransa'ya, Amer.ka Bagımsızlık Bıldırgesı'nden gelmıştır Osmanlı da ıse devlet yonetımıne dınsel bır nıtelık verılerek kamu hızmetlerı dınsel kurallara uydurul- muş ve yargı ıle mıllı eğıtım kısmen şeyhulıslama bağlı olarak yurutulmuştur Osmanlı'nın şerıata dayalı duzenını yıkan Atatürk, kurduğu Turkıye Cumhurıyet'nde once yargıyı ve mıl- lı eğıtımı dın baskısından kurtarmış ve ardından obur yasalarla dın ve devlet ışlerını bırbınnden ayırmıştır Laıklık sozcuğunude bugunlerı duşunerek 1937 yı- lında anayasaya koydurmuştur Bırey, ya bır dıne mensuptur ya da karşıdır Yansız olamaz Laık bır devletten yana ya da karşı olabılır Çağdaş ve demokrat olabılır Oysa devlet, tuzelkışı- dır Tuzelkışıler herhangı bır dıne mensup olamaz Ibadet edemez Laık devlet yansızdır Ne dındardır ne de dınsız Devletın gorevı, mılletın sosyal, ekono- mik ve kulturel gereksınımlerını guven ıçınde sağla- mak ve toplumu dış tehlıkelerden korumaktır Bu ıl- ke, ABD Fransa ve Turk anayasalarına gırmıştır Obur Avrupa ulkelerının çoğu Protestan ve demok- rat oldukları ıçın laıklık ılkesı, tabıı olarak devletın ya- pısında vardır Şerıatçılar dının devletın olduğu ıdeolojık olduğu ıddıası ıle egemenlığı mılletten alıp Allah'a vererek, onun adına Osmanlı halıfelık kurumunu kurup mılle- tı yonetmek arzusu ıle kıvranmaktadır Oysa dın ıde- olojık değıl orf ve âdet'tır (islam Ansıklopedısı, cılt III, sayfa 590) Laıklık ıçın Ataturk bakın ne dıyor - Laıklık yalnız dın ve dunya ışlerının aynlması de- mek değıldır Tum yurttaşların vıcdan. ıbadet ve dın ozgurluğu demektır - Dın ve mezhep herkesın vıcdanına kalmış bır ış- tır Hıçbır kımse ne bır dın ne de bır mezhebı kabul etmeye zorlanamaz - Dın ve mezhep hıçbır zaman polıtıka aletı olarak kullanılamaz - Softa sınıfının dın sımsarlığına ızın verılmemelıdır Dınden maddı çıkar sağlayanlar ığrenç kımselerdır - Kutsal ve tanrısal olan ınanç ve vıcdanlarımızı her turlu çıkarlarla tutkular alanı olan sıyasetten kurtar- mak zorunluluktur - Bız ılhamlarımızı gokten ve gaıpten değıl, doğru- dan doğruya hayattan almış bulunuyoruz (Bu cum- Ie, Anıtkabır Muzesı nde duvara ışlenmıştır) Işçi Hakkı Uzerine Oyunlar TURGUT INAL Balıkesır Bcırosu Avııkatlarmdan % sçı haklarının odenmemesı konusunda tum I ovnanan oyun ve hılelenn saptanması n,ın bırunı\ersıtekurmavakalksanız ınanıvoruz kı bu oyunların oynanmasında buyuk so- rumluluk payı taşiyan bu duzen unıversıte- nın rektoru bu oyunlan vapan bazı ış\eren- ler de muhakkak kı o unıversıte senatosunun sena- torlerı olurlardı Çan ılçesınde vaşanmakta olan olay. bu konuda sergılenen hıle veovunların ışçıle- rı mılyonlarca lıra kayba uğrattığını gostermektedır Bu kayıplarda. devletın çok ağır yerı ve sorum- luluğu bulunmaktadır Buradakı bır ışyennde çalı- şan yuzlerce ışçıden uçunun başına gelenler şoyle Bu ışçıler Çan ve Çanakkale'nın koylennde yetış- miş, ışçılıkten ustalığa yukselmışlerdır Çalıştıkla- nışverıne l965-l970yıllarındagırmışlerdır Yırmı yıllannı dolduran bu ışçıler durup dururken çalış- tıkları tabnkadan çıkanlmış gosterılmış ve kıdem tazmınatları hesaplanarak odenmış v e y ıne bu ışçı- ler değışık adla kurulan yenı ışyenne gınşlerı yapı- larak aynı ışyennde ve aynı iş tezgâhında çalışma- ya başlatılmışlardır Bu uç ışçının bu değışıklıkten sonra aldıklan ucret senelık ızın tazla mesaı ıkra- mıyeler ve prımlerınde hıçbır tark olmamıştır öorunuşte ışçıyı hıç zarara sokmayan. şırketler arasında işçı dev n gıbı gorunen bu olav. ılk başta çok masum bır hareket gıbı gelır Işçının hukuku zede- lenmıyor ya. ışçı ıçın fark etnıez sanılır Gorunuşte ı,ok masum sanılanbuolavın vergı hukuku açisın- dan kamuy a ağır zararlar v ermesı uzerınde durma- vacağız Bız ışçıler açısından. işçıye oynanan ovunu or- tava koyacağız Bu uç işçıve çıkarılıp kendılerıne kıdem tazmınatı odemesi yapılırken ışçılerın tu- munden umumı ıbra alınmıştır Ibravı ımzalama- yan işçıye kıdem tazmınatı odenmemış \e fabrıka odememekte dırenmıştır Ibraname ımzalayan ışçıler venı şırkete yenı gı- ren işçı olmuşlardır Burada bazı ışçıler, uç yılını doldurmadan ışten çıkarılmış veva emeklı yapıl- mıştır ya da kendılerı çıkmışlardır Işyennde son uç yılını doldurmadançıkma \eçıkarılmaolayı yaşan- mış. kıdem tazmınatını hak etmesı ıçın vasanın ara- dığı. uç y ılını doldurma zorunluluğu gerçekleşme- dığınden ıkıncı şırketten bırçok kışı kıdem tazmı- natını alamamişldrdır \e çalıştıkları son ıkı-uç yıl ıçın kıdem tazmınatından voksun kalmışlardır Işçının aleyhıne varatılan son ıkı-uç yıl ıçın kı- demden yoksun kalma olayından çok en ağırı, ılk fabrıkada orneğın yırmı vıl uzennden gunde 30 000 TL"lık yevmıye uzerınden kıdem tazmınatı hesaplanırken. aylık 900 000- \ 20 yıl = 18 000 000-TLalacaktır Aynı ışleveaynı ışyenn- de çalışmış olmasına karşın. şeklen yaıatılan ıkın- cı tabrıkadaçahştığı son uçyıl eklendığınde. çalış- tığı 23 y ıl uzennden kıdem tazmınatı hesaplanırken her yıl vevmıyesıne "o 60- 7 0 zam geldığını duşu- nursek uç yıl sonrakı enflasvon uereûı vevmıvesı 150 000TL avlığı4 500 000-TLoldcaktır Kıdem tazmınatının tutarı ıse 23 vıl uzennden 4 500 000 -TLayhk \23 vıl = RH >00 000-TL işçıye odenmesı gerekecektır Oysa tabrıka ! 8 000 000 - TL kıdem tazmınatı odemekle ışten ve sorumluluktan kurtulmuştur Çunku. 1990senesın- de aldığı duşuk yevmıveden kıdemı hesaplanmiş. çalışmış gosterıldığı venı şırkette uç yılını doldur- madan çıkanldığı ıçın venı bır kıdem tazmınatı odenmemiştır Şayet yapay olarak varatılan son donemde uç yıl çalışmış olsaydı uç yıl ıçın kıdem tazmınatı 3 yıl \ 4 5 mılyon TL av lık uzennden = H 5 mılyon TL tutacaktır Budurumdaıseılkodenen 18mılyonTL ılesonradanodenecek 13 5 mılyon TLtoplandığın- da 31 5 mılvon lıra işçıye odenmektedır Boylece ışçının çalışması ıkı fabrıka arasında paylaştınldığındaışçı. 103 500 000 TL kıdem yerı- ne 31 s mılyon TL kıdem almak tablosu ıle karşı karşiya bırakılmaktadır Goruluyor kı vasaların tanıdığı ve çok masum gorunen boy le olay larla bırçok şırket. y ıne kendı ku- rucularından. yıne kendı personelınden oluşan ay- nı fabrıkasını, aynı tezgâhını. aynı ışını kendı ken- dıne kıralavarak veya tabela değıştırerek yaptığı ıç sozleşmelerle boyle bır şırket oluşturmak yolu ıle ışçılerın herbırıne 70-80-100 mılyonluk zararlar ver- mektedır Bu biçim ve içerikteovunlara kurban edı- len. sadece bu uç ışçı değıl. yıllar ıçerisinde yuzle- n \e bınlerı aşan ve bolunmuş şirketlerde çalıştırı- lan ve bu tezgâhlara muhatap kılınan ışçılere. mıl- yarlarca lıra kıdem tazmınatı ödenmemek suretıy- le haklan utanılmadan çalınmakta ve gasp edılmek- tedır \ukandaoykusunu anlattığımız ışçılerın hakla- rı sadece şırket oyunlanyla yenmemektedır Bu ışçıler ıçın açtığımız bu davalar hâlâ devam etmektedır ve bu gıdışle daha da devam edecektır Onumuzdekı yıllar ıçerisinde bıttığınde davanın temyızı, ıcrası paranın tahsılı ışlemlerının uzatıl- ması ıçın ıcranın tehırı paranın temınata bağlana- rak odenmesının durdurulması işlemlerı de eklen- dığınde ne kadar yıl sonra ışçının para alacağını du- şununuz ve o paranın ne hale geleceğını takdır edı- nız Ayrıca belırtelım Işçılere oynanan oyunu hu- kumetler yasal faızı 12 yıldan berı o o30 oranından hıç arttırmamak suretıyle oynamaktadırlar Bırçok ışyerlerınde ışçıden. ışyenne gırerken ça- lışırken. çıkarken emeklı olurken. ış kazasına uğ- radıktan sonra elınden.zordurumdabulunmasından yararlanarak. boş ya da dolu kâğıtlara ımzalar ah- nır lmzalamazsa işe gıremez va da ışe devam ede- mez tahakkuk eden hakkını. tazmınatını alamaz Koca koca konfederasyonlar. koca koca bakanlar, hukumetler bu olaya çare getırmemişlerdır Çunku ıbra. duzenın oyunudur, duzenın aracıdır DOĞUM ve TEŞEKKÜR 15 7 1996 tanhınde kızımız TIANA BÖRTLÜCEııin doğumunu gerçekleştıren Op. Dr. HAKKI UYAR ve ckıbıne. ayııca kızımızın bakımını ustlenen Uz. Dr. NADİRE UYAR ve Ozel Umranıve Hastanesı gorevlılenne teşekkur edenz GLL - T\RK.\N BÖRTLÜCE *-ı*m i.mi ifrmı Beyoğlu Nutus Memurlugu ndan aldığım huvıvet cuzdanımı kavbettım, hukumsuzdur SE\I4H4TGL\DOĞ4\ A K S A N A T ' T A 23-27 Temmuz'96 Kültür Sanat ılanlarınız ıçın 23 Salı Soat. l2 30ve 18.30 Laser dıscten konser MUSSORGSKY "B.r Sergıden Tabtolar" (\ \,shkenaz\ I^et RJCHO Senfonı OrKestrası) 1 >d 40 d ) 24 Çarşamba Soot 12.30 ve 17 30 Laser dıscten film •VVEST SIDE STORY" (Ingılızce ori|inJİ> )onetmen R * ı « i | Robbıns OvıtııcıtUır \ ^So<xl R Besmer R TambK R Moreno O Chakms 12 M 1-ıdı 25 Perşembe Soot 12 30 Laser dıscten opera aryalan •CARRERAS DOMINGO PAVAROTTI IN CONCERT MEHTA- 1 -a ^ ı d ı Soat. 18.30 Laser-dısc'ten bale ÇAYKOVSKI "Fındıkkıran" Acıeogm/ı<e ioıulmen VI Bjn^hnıko\ ı -vmtnkan Bale Tıvjtrosu) <2 SJJII 26 Cuma Soot 12 30 Laser dısc ten caz. MILES DAVIS "Mıles :n Pans" ] s 1 ı t l Scot 11.30 Laser-dısc'ten konser MOZART "Piyano Konçertosu No 26 - Coronauon-" Soltil H Frantesch (G Mbracht Mnıan Oda Orkestra'sı > MOZART •Piyano Konçertosu No 19" Sılıst R Lupu (D Zmman \lman Oda Orkestrası 1 27 Cumartesi Soat. 14.30 Laser-dısc ten opera MOZART "Cosı Fan Tutte" Solıstler E Onjbero^a D Zıegler L Lıma F Furlanetlo (Hamoncoult ^ ı\ ınd Fılamıonı ('ı saat) Soot. 18.30 Laser-dısc'ten pop konsen BONJOVI -Nevvjersey" (1 saa!ı MUZİK DİNLEME ODASI Zengın dıskocegınuzden klasık batı muzıgı CD lerını Pazar \e Pazartesı gunlen dışında her gun İ4 00 15 00 ıle 16 UO l"00\e 18 00 19 00 sjatlen arasında ozcl kulaklıklarla dınlevebılırsmız STUDYO VE ATÖLYELER , LUografl ve Sengrafi Atoh'esi nde Yurdaer Mtıntaş Prof Sadı Dıren Gurol Sozen Mustafa Ata bınan Demırtaş Resım Atohesi »de ı Husevın Bılısık He\kel Atol\esı nde ' Halıs Başarır Çok Amas,lı Salonda \er alan konser fılm bale ve opera gostenlen lastr dısc \e\a \ıdeodan bımjk ekranda stereotonık olarak sunulrruktadır Çok \maçh SaJon daki gosterilere program başladıktan sonra girilmcmesi rica olunur. AKBANKS a n j t ı n . S a n u ı ç ı n ı n V a n ı n d a • 293 89 78 / (3 hat) Salı emin igüa Her Salı 22.30 CABARET (M1 esıipınjr s< k \ r 2 \rnjuıknı Kültür Sanat ilanlannız için: ;293 89 78 (3 hat) v * .• •J 'A / * j ' / PENCERE Tek Sütunluk Bir Haber... Aygün Uğur oldu 25 yaşındaydı Olum orucu sonucunda gozlennı yaşama kapama- saydı, adını ne ben bılecektım, ne de sız Âygun Uğur, TKP (ML) davasından yargılanıyor- muş, karakola sılahlı saldırı eylemınden tutuklanmış, 12yıl6ayahukumgıymış, 1992yılından berı hapıs- hanedeymış, UmranıyeCezaevı'ndesuregelen olum orucunun 63'uncu gununde şu kahrolası dunyaya al- lahaısmarladık demış Çok satışlı gazeteler, Aygun Uğur'un olumunu tek sütunluk haberle geçıştırdıler • Içerıde olum orucu surdukçe, dışarıda ınsan ola- nın boğazına lokmalar dızılıyor Şaırlerın dızelerı ınsana yalnız sevdalandığı zaman gerekmez, Melih Cevdet'ın Rosenberg ler ıçın yaz- dığı şıır, ınancı uğruna olumu goze alan herkese uyar- lanabılır kım olursa olsun neden olursa olsun ha- yatı elının tersıyle ıteb/len kışının derdını, davasını anlamaya çalışmak ınsan olanın kaçınamayacağı bır gorevdır Aygun Uğur neden bu yollara duşmuş1 ? Bâbası Gülabi Uğur anlatıyor "Tuncelı'de koyumuz yakıldıktan sonra Mersın'e goç ettık Evımızden bır tek eşya bıle kurtaramadım Ayda altı mılyon lıra maaş alıyorum ve 10 nufusu beslıyorum Oğlumu ancak uç ayda bır gormeye gelebılıyorum Şımdı de olum orucunda olan oğlu- mu zıyaret edeceğım " Gulabı Uğur, cezaevının kapısında bu sozlerı ga- zetecılere soylerken oğlunun olduğunu bılmıyordd ama Gulabı'nın kısacık açıklaması, yaşanan olayın nedenlerını bın sayfalık bır kıtaptan daha etkılı bıçım- de sergılıyor eklenecek tek sozcuk yok • Aygun Uğur'u anlamak kolay, baba Gulabı'yı an- lamak çok daha kolay Ben bızı anlamakta guçluk çekıyorum Nasıl anlayayım7 Bakın, Melıh Cevdet'ın şıırını ezbere bılen çok kışı var bu toplumda1 Nıce okullar unıversıteler bıtırmış, dunyayı gezıp gormuş edebıyatyalamış klasıkmu- zık dınleyen bılgısayara aşına, meslek sahıbı seçkın- lerımızın sayısı 21 'ıncı yuzyıla 4 kala hıç de az de- ğıl' Duşunun kı 50'yı aşkın unıversıtede bınlerce profesor ve doçent çalışıyor, holdınglerımızın şırî- ketlerımızın partılerımızın vakıflarımızın, bankaları- mızın, medyamızın ust yonetıcılerı sayısal açıdan on bınlerce, belkı yuz bınlerce . Bu ınsanlar neden olum orucuna yatıp hayatına son veren 25 yaşında bır gençle Atlanta'dakı olımpı.- yat oyunları kadar ılgılenmıyorlar'?. Bu sağır duvar ne zaman oruldu'' Yurekler ne çabuk taşlaştı? • Geçmış yuzyıllarda Avrupa'da feodal temeller uze- rınde yukselen toplumda yaşayan arıstokratlar ka-- lebentlerın ya da kurek mahkûmlarının yaşadıkları karanlık zındanlardan yansıyan oykulere dudak bu- kerler, saray dedıkodularıyla ılgılenıp eğlenırlerdı O duruma mı duştuk'' ', Cezaevlerınde olum oruçları tutulan bır ulkede', yalnız sosyete dedıkodulan ve borsa haberlenyle ya- şayanların egemenlığı ne kadar surebılır? • Aygun Uğur oldu Tanımazdım kendısını Tanıdım Annesı Yıldız Uğur'a ve babası Gulabı Uğur'a baş L sağhğı dıleyemeyecek kadar utanç ıçındeyım, bü olumde hepımızın payı var, senın benım, hepımızın ISTANBUL Artık her Çarşamba akşamı The President Hotel'deyiz L zeı nuzcle Uıc t\ eıdı bu gok\ ıızıı aşağııhı tepeden tıınağu Maımaıa \e Istanbııl Buı bekude kokıısm la du\etkar bu lezzet Aıdından ccııılı muzık \e onanial Salata Büfesi Soğuk Mezeler Barbekü Tatlı - \le\ve Büfesi Limitsiz Yerli İçkiler. TL. 1.450.000.- Canlı Mtizik Oryantal Rezervasyon: 0.212 - 516 69 80'den 654 Tıyatro Caddesı, 25 Beyazıt 34490, Istanbul Tel -0 212-516 69 80/20 Hat Faks 0 212-516 69 99 TROJA TLIR 585843 VÜ^ÜIUI ^jnüt hılün anluyı^ 638 66 61 KIBRIS CLUB ACAPULCO T.K. YP. 29.450.000TL 7 gece K T H Y ıle ulaşınv transfer-rehberiık daNldır BODRUM A— 17J0U00 OOMKTA-HKOlt) U30O000 A8SO3 KBIVANSARAY ffTB. 1&2HL0M •TgnYf turtanma ve 6d«me holaylıMafimz ıgn baı aıayinn. DEMİR FARABİ ANADOL Hep >anımızdasın. Eşin, çocuklaruı, kardeşlerin ve \ eğenleiTiı Romanlarınız ve ansıklopedılerınız yerınızden alınır Tel.: 554 08 04 Ehlıvetımı kavbettım hukumsuzdur 4)Dl\ 4KI\