Katalog

5AY=A CUMHURİYET 15 TEMMUZ 1996 PA2ARTESİ 2 OLAYLAK VE GORUŞLER Laiklik Sınavı: 8 Yıllık Zorunlu Eğitim Avrupa'da ise zorunlu eğitim 8 ülkede 8, 9 ülkede 9, 12 ülkede 10, 2 ülkede 11 ve 3 ülkede 12 yıldır. Yani bizim bugün gerçekleştirmeye çalıştığımız 8 yıllık zorunlu eğitirrT, Avrupa'nın en alt sınındır. Beş yıllık zorunlu eğit.m uygulayan çağdaş ülke kalmadı. MÜSTAFA GAZALCI CHP PM Üyesi. Eğit-Der Gen. Bşk. R EFAHYOL hükümeti. ka- muoyunun biiyük bir bö- lümünde oluşan olumsuz tepkılere karşin TBMM'den eüvenoyu al- dı Bu hiikürnette RP'nin kopaıdığı ilk ödünlerden birısi 8 yıllık zorurlu eğitımle ilgiii. Açıklanan hükü- met programında (sayfa: 40) bu konuda şiyledenişor: "Zorunİu öğretim 8 yıla çıkarılacak, öğrencilerinilgi\ekabili\etlerinegöreçe- şitli meslek alanlannda cgitim görebilme- Itri için ilköğretim ikinci kademesinde \ inlendirme sistemine işleriik kazandı- rılacaktır."" Oysadaha 13-P Mayıs 1996"da>apı- lan 15. Millı Eğitim Şûrasfnda 8 yıllık kesintisiz zorunlu eğitim ve *?. sınıfta da yönlendırme kararı alınmı^tı. DYP'li Milli Eğitim Bakanı TuranTayan bu ka- rarı savundu. Ancak Sayın Tayan. MEBden alındı. Yerine eski YÖK Baş- kanı Mehmet Sağlamgetirildi. Yanı Milli Eğitim Bakanı Sayın Meh- met Saglam da gazetelere yansıyan doğ- ruysa "A.NAYOL programında da aynı şey vardı. Temel eğitimin böliinmesi diye bir şe\ olamaz. Çünkii zorunlu eğitim 8 jıldır" divor. Bugörüşteysenıçinbakan- İığı kabuiI etti? Ya da bakanlıgı kabul et- ti\se hükümet programına nıçin "kade- meli" yazılmasına razı oldu? Eğer zorunlu eğitim hükümet progra- mındaki gibi (5+3) yasalaşırsa devlet. iki kanaldan insan.yetiştirmeye başlayacak. Zaten yok muydu diveceksiniz. Ama bu kez zorunlu olarak yapacak. Aynm bu- rada. Bu. anlayış olarak Türkiye'yi 3 Mart 1924 öncesine götürnıek demektır. TBMM'de kabul edilen 7. Beş Yıllık Kalkınma Planı'nda da kesıntisiz zorun- lu eğitim anlayışı benimsenmektedır. 54. hükümetinprogramı hem 15. Mil- li Eğitim Şûrası hem7. Beş Yıllık Kal- kınma Planı kararlanyla çelişmektedir. Hükümet protokolüne ve programına göre imam-hatip lıselerinin ortaokulları aynen korunacak, değişen bir şey olma- yacak. Tersine. varolan durumdan daha kötü olacak. Şimdiye değin bir bütünlük ve avnı programla uygulanan ilköğretim, ikili bir yapıya girecek. Gönüllü sayılan dinsel ağırlıklı eğitim veren imam-hatip orta- okullan. bundan sonra zorunlu eğitimden sayılacak. Bu. eğitim birliğıne aykındır. Geriye dönüştür. Türkiye, nüfus yönünden çocuklar, gençler ülkesidir (0-14. yaş toplam nü- fusun yüzde 35'idir). Ege Çağdaş Eğitim Vakfı'nın en son bir araştırmasına göre ortaokul çağında 3.898.000 kışi varken, ortaokula aidebilenler 2.225.000 kişidir. Yani 1.673.000 çocuk ortaokula gidemi- yor. 8 yıllık zorunlu eğitimle bunlar he- men okula kavuşacaktır. Avrupa'da ise zorunlu eeitim 8 ülkede 8. 9 ülkede 9. 12 ülkede 10. 2 ülkede 11 \e 3 ülkede 12 yıldır. Yani bizim bugün gerçekleştirmeye çalıştığımız 8 yıllık zo- runlu eğitim. A\rupa'nın en alt sınındır. Beş \ ıllık zorunlu eğitim u\ gulayan çağ- daş ülke kalmadı. Kimi çevrelere politik olarak yaranacağım diye 8 yıllık kesinti- sizbireğitimi engellemek.ülkemizin ge- lişmesine karşı çıkmaktır. Üstelik 1994 yılı sonunda imzaladığı- mız Çocuk Haklan Sözleşmesi, devlete 18 va^ına değın çocuğun eğitimini ödev olarak \ermektedir. Bu sözleşmeve göre herinsan 18 vaşınakadarçocukturvebu çocuğun korunması. eğıtılmesi de\ letin görev idir. 8 vıllık zorunlu eğitimı bir bütünlük içerisinde bitırenler. istediğı okula. bu arada imam-hatip lisesine gitsin. Yön- lendirme temel eğitıminden sonra olsun. Ortaokulların tümü ilköğretime devre- dilsin. Temel bir insan hakkıolan çağdaş eğitimden bizim ülkemizin insanlan da en az kesıntisiz 8 >ıl >ararlansın. 8 > ıllık kesintisiz zorunlu eğitim. de- mokrasimİA ulusal bütünlüğiimüz açı- sından da vakından ilgilidir. Kişilerin a>- nı program bütünlüğü içinde eğitim al- nıası. hoşgörülü. birbirini anlavan insan- lar olnıası. demokrasinin daha i\ i işleme- sini sağlar. İki kanaldan insan yetiştiren bir zorun- lu eğitim kabul edilemez. De\ let zorunlu din eğitimi \apamaz. Bu hem laikliğe, hem de eğitim birtiğine a\ kırıdır. Bir çok kez >azıp söyledik. tartışılan konu dın değil. eğıtimdir. Dini öğrenmek ya da dini eğitim yapmak isteyenler yıllık zorunlu temel eğitimı bitirdıkten sonra Kuran kurslarına. imam-hatip li- selenne gidebilir. Konu. küçük yaşta dinsel bilgiler ver- mekse ana> asal bir zorunluluk olarak -la- ikliğe aykırı olmasına karşın- ilk \e or- taöğretımde "dinkültürüveahlakdersi** di. zaten okutuluvor. anayasadeğişmedikçe bundan sonra da okutulacak. Çok küçük > aşta çocuklan meslek seç- me\e /ortamak. u/manlann belirttiğine göre çocuğun ruhsal durumunu bozmak- tadır. Istemeden küçük \aşta meslek se- çenler. va mutsuz olarak mesleklerini sürdürüyorlar ya da olanak bulduğunda me.slek değiştirivorlar. Çocukları, ekonomik ya da başka ne- denlerden dolayı isteği dışında bir oku- la. hele dönüşü olmayan meslek veren okullara zorlamak vanlıştır. Örneğin birçok aile. barınma \e bes- lenme zorunluluğundan imam-hatip li- selerinı *eçmek zorunda kalmaktadırlar. Günümüzde \ urtlar. eğitimin bir parçası durumuna geldi. Devlet. \eterince \urt açma\ ınca boşluğu tarikatlardoldurmak- tadır. Cumhurbaşkanı'yla görüşme 8 Hazıran 1996tarihınde 10 eğitim \e demokratik kuruluş temsıicisi, Cumhur- ba^kanı Sa\ ın Süle> man DemirePe girtik. Kendisınden 8 > ıllık kesintisiz zorunlu parasız eğitimin Meelis'te şûra kararı doğrultusunda bir an önce yasalaşması için katkı istedik. Gelecek öğretım şılında bütün yurtta bu uvgulamanın vapılabilmesi için bu- gündenhazırlıklarınvapılmasıgerektiği- ni sövledik. Sayın Demirel. "Cumhuriyetin en bü- >ük başanlarından birisi, eğitim alanın- da yaptıklandır. 8 > ıllık zorunlu eğitimin şûra kararı doğrultusunda yasalaşması için elimden geleni >apacağım. ileride 11 >ıl zorunlu eğitimi ben de istiyorum" de- Cumhurbaşkanf na \erdiğimiz ortak metindeki öneriler şöyleydi: "Ileri. çağdaş üleklerde olduğu gibi Türkiye'dede zorunlu eğitimin süresi.en az 8 \ ıla uzatılmalıdır. Bu konudaki ya- sa. TBMM'den bir an önce çıkmaiıdır. Yakın gelecekte zorunlu eğitim. 15. şû- rada kabul edildiğı gıbı 2*8^ 1 = 11 \ ıl ola- rak bolünmeden uygulanmalıdır. - Mesleğe vönlendirme, eğitbilim an- layışına uygun olarak zorunlu eğitimden sonraya bırakılmalıdır. - Zorunlu eğitim yasası çıkar çıkmaz li- selenn ortaokulları ilköğretimede\redil- melidir. - Isteyen öğrenciler, istediği kursa \e okula zorunlu eğitimden sonra gitmelıdir. - 8 yıllık zorunlu eğitimin bütünlük içinde uygulanması hem eğitim birliği (te\hid-i tedrisat) hem dedemokrasi açı- sından önemlidır. - 8 yıllık zorunlu eğitim. demokratik. bilimsel. laıkbiranlayışlazamangeçirıl- nıeden uygulanmalıdır." Diyeceksiniz ki. bunca sorun varken 8 yıllık zorunlu eğitim önemli mi? Evet önemli. Yol a> nmı, Sayın Tansu Çı Iler' in, dola\ısı>la DYP'nin laikliğin güvencesi olup olmadığının sına\ ı. Dün ak dedikle- rine bugün kara diyecekler mi? Bütün laik. demokratik güçleri bu ko- nuda uyanık olmaya, hükümet üzerinde baskı oluşturmaya çağınyoruz. TARTIŞMA Köşk'teki Yargı Doruğundan Sonuç... ski adalet bakanlanndan Sa> ın Seyfi Oktay'ın kulaklan çınlasın. \argının hızlandırılması çalışnıalannın sonuçlandığını. 6 Nisan 1993 tanhınde basına açıklamışlardı (Cumhuriyet). Konuyla ilgiii ~zirve~ haberi ise. Cumhurbaşkanı Süle>man DemirePin. 4 Mayıs 1996 tarihinde Çankaya Köşkü'nde yargı organlarının başkanlarıyla bırtoplantı >apmış olduklandır (Cumhuriyet, 5.5.1996). Toplantıya Anayasa Mahkemesi. Yargıtay. Danıştay. Sayıştay, Askeri Yargıtay. Askeri Yüksek Idare Mahkemesi, Uyuşmazlık Mahkemesi. Yüksek Seçim Kurulu başkanlan. Hâkim ve Savcılar Yüksek Kurulu Başkanvekili. Türkiye Barolar Birliği Başkanı ve Ankara Üniversitesı Hukuk Fakültesi Dekanı katılmı^lar. Adalet. Türkiye'nin önde gelen sorunlarının ilkidir. Yurttasm en çok geçtiği adalet kapısı. >erel adli mahkemeler ve sonuçta Yargıtav "dır. Sulh hukuk. asliye hukuk. ticaret. sulh ceza. asliye ceza. ağır ceza ve iş mahkemelen; vurttaş için. adalet kavramının nesnel \e tinsel (maddı ve manevi) olarak somutlaştığı yerlerdir. Öncelikle vurgulanması gerekir ki. günümüzde 30 dairesı. 200"ü aşkın üyesı, 70'ten fazla cumhuriyet savcısı. 250'den çok u tetkikhâkimi"ve uyulması zorunlu Içtıhatlan Birleştirme Kararlan ile \argıtavınıızın. kaynak hukuk ülkeleri içinde bir eşi daha voktur. Lst mahkemelerin (tstinaf) yokluğundan duyulan. sıkıntılar \adsinamazken bu mahkemelerin yeniden kurulmasindan ısrarla kaçınılmaM, anla^ılır olmaktan uzaktır. Hukuk devletı. soyut bir kavramdır. Kavramı somutla^tıran. günlük yaşamdaki kamusal ya da özel e>lem ve işlemler karşısındaki yurttaşın durumudur. Dev letle > urttaş. yurttaşla vurttaş arasındaki ilişkiyi >asalarla düzenlemeven hetnen hiçbir de\let yoktur Hukuk devleti ıle yasa devleti av ırdının anlaşılması. vurttaşlık bilinciyle ilgiii bir konudur. Devlet ne ana. ne babadır: toplumsal örgütlenmenin çerçevesıdir. Devlet adına cumhurbaşkanı da. başbakan da: ne babadır ne de ana. bacı... Onlar valnızca kamu görevi yapan yurtta^lardır. \'alıden memura. polisten askere. kamu hizmetlerinin her derecesinde görev yapanlar. vurttaş için ve önce onun hizmetindedirler. Devlet denilen örgütlenmede. yukandan aşağıva. tüm kamu görevlileri. örgüte verHmiş olan anayasal görev lerin yurttaşa sunulmasında. birer orkestra şefi gibidirler. Demokrasinin. hukuk devleti ife >asa devleti arasındaki yorumlanışı. toplumun duvarlı yurttaşlardan oluşup oluşmadığına bağlıdır. Yurttaşların hak ve özgürlüklerinin kaynağı hukukun evrensel ilkeleri. tapusu anayasa. güvencesi bağımsız yargı ve yargıçtır. 1982 Anayasası'nı değiştirebilmek yeteneğinı gösterememiş olan TBMM üyeleri. hiç değilse bu anayasadaki vetkilerini kullanarak yargının yeniden yapılanmasına olanak sağlayacak yasaları yapmalıdırlar. \argının ve organlarının bilinen sorunlarının. yetkili ve ilk ağızlardan cumhurbaşkanına iletilmiş olmasının sonuçlannı hep bırlıkte göreceğiz... Av. Hulusi Metin İstanbul PENCERE Refah Partisi Osmanlıcı mı?.. Refah 'Osmanlıcı' mı?.. Bu partinin önde gelenleri, 'Şeriatçıyım' derler; ama Refah adına konuşan kimileri, eyyama göre bir yorum buldular, Refah'ın Arabistan'daki örnekleri gi- bi şeriatçı olmayıp Osmanlıcı sayılacağını söylüyor- lar. Öyleyse soralım: Refah. Osmanlıcı ise, ne demek bu?.. Refah Par- tisi nasıl bir Osmanlıcılık güdüyor?.. • Şeriat, en kısa tanımıyla Kuran'a dayalı islam hu- kuku demektir. Ancak bir buçuk milyar nüfusa yaklaşan İslam dün- yasında tam anlamında şeriatçı bir devlet yok!.. Çünkü yaşadığımız çağda şeriatı uygulamak ola- naksız!.. 'Şeriatçıyım' diyen tüm toplumlarda, işi kitabına uydurmak, 'h//e-/şenye'yebaşvurmak, 'idare-imas- lahat'\a şeriat hukukunu kıyıdan köşeden yontmak, zamana zemine uydurmak geçerlidir. Suudi Arabis- tan; ticaret, bankacılık, dış ilişkiler konularında şeri- ata uysun da görelim!.. Petrol kokan bütün Arap şeyhlikleri, Hıristiyan ve Yahudi sermayesinin izin verdiği kadar şeriatçıdırlar. Osmanlı'da da şeriat hiçbir zaman tam anlamında ve tüm koşullarıyla uygulanamadı. Şimdi bu gerçeği öne sürenler, Refah'ın avukatlı- ğına sıvanarak diyorlar ki: - Osmanlı 'da şeriat düzeni geçerli değildi, Refah Osmanlıcı bırparti... • Peki, Refah nasıl Osmanlıcı?.. Üçüncü Selim gibı mi?.. Yavuz Sultan Selim gibi mi?.. ' ikinci Mahmut gibi mi?.. Kanuni Süleyman gibi mi?.. Üçüncü Selim. İkinci Mahmut gibi yenilikçi padi- şahlar. Batı'ya gözlerini çevirmişlerdi. Reşit Paşa, Fuat Paşa, Ali Paşa gibi Osmanlı devlet adamları, yaşadıkları zamana göre bugün Re- fah'ın başındaki Erbakan'dan çok daha ilerici sayı- lırlar. Türkiye Cumhuriyeti gökten zembille Anadolu'ya inmedi; Osmanlfdaki ilericiliğin temelleri üzerinde yükseldi; evrimin devrime dönüşmesiyle gerçekleş- ti. • Osmanlıcılık 1789 Devrimi'nden sonra çatırdayıp çökmeye yüz tutan çokuluslu ımparatorluğu kurtar- mak için ortaya atılan nafile birgörüştür: 'mülk'te ya- şayan tüm ulusların ve etnik grupların kendilerini Os- manlı saymalan gerektiğine ilişkin bir düşünce akı- mıdır. 1904'te Yusuf Akçura Türkçülüğü savunmaya başlayınca karşısına ünlü Ali Kemal çıkmıştı. ikinci Meşrutiyet'ten sonra Osmanlıcılığı savunan Süley- man Nazif, Osmanlf nın damarlannda özel bir kanın dolaştığını ileri sürmüştü. • Arkası 6. Sayfada j 3 yıl arka arkaya şampiyon! ALTAY ANTALYASPOR FENERBAHÇE GALATASARAY BEŞİKTAŞ BURSASPOR Ç. DARDANELSPOR DENİZLİSPOR GAZIANTEPSPOR GENÇLERBİRLİĞİ ISTANBULSPOR MKE ANKARAGUCU SAMSUNSPOR SARIYER TRABZONSPOR VANSPOR ZEYTÎNBURNUSPOR Futbolun adresi değişmiyor. 4 büyüklerden sonra, şimdi de 1. Lig'in tüm maçları, Ağustos'tan itibaren sadece CINE 5'te! Sezonun başlamasını beklemeyin. Şimdiden abone olun, CINE 5'in yaz fiyatlarını kaçırmayın! 1. Futbol Ligi, 3 sene CINE 5'te, unutmayın! Decoderler AEG-BOSCH Bayilerinde ve CINE 5 standlarında... (İstanbul'da Akmerfcez, Capttol, Carouml, Carrefour, Galleıia, Mudo Crty • Rumeli Caddesi, Ankara'da Karum, İzmir'de Klpa Alışveriş MerkezleriiMto)