Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 15 TEMMUZ 1996 PAZARTESİ
12 DIZIYAZI
Ankara, ABD destekli Supsa projesine destek verince Ceyhan hattı tehlikeye girdi
Gizli Belgelerle
Boru Hattı
Bozgunu
LALE SARIİBRAHİMOGLU
~>- Türkiye'de boru hattarı konusunda
"birbirini suçlama ve politika belirsizliği"
yaşanırken, 1994 yılında Azerbaycan ile
petrol anlaşması imzalayan AIOC,
anlaşmanın ilk aşaması için kolları sıvadı.
Azeri erken üretim petrolünün geçeceği
güzergâhın seçimi, Ceyhan'ın kaderini
belirleyecekti. Rusya, petrol için mücadele
ederken Türkiye, ABD destekli Supsa
projesine destek verdi.
• Dışişleri Bakanlığfnda da, Supsa'ya Türk
tezi gibi sahip çıkılmasına karşı çıkan
diplomatların uyarıları bitmiyordu. Bir genel
müdürün, boru hatlarından sorumlu
Müsteşar Yardımcısı Temel iskit'e bir bilgi
notu göndermesi üzerine eleştiriler
"genelge" ile yasaklandı. BOTAŞ, erken üretim perolü konusunda Novorosisk yerine Batum Limanı'na destek verince Dışişleri Bakanlığı'yla ters düştü.
Türkiye,kuyusunu kazıyoru
hatları konusunda Türkiye'de
"birbirini suçlama ve politika belirsiz-
ği'" yaşanırken, 1994 >ılında Azer-
baycan ile petrol anlaşması imzalayan
AIOC. anlaşmanın ilk aşamasını uy-
gulamaya koymak için kolları sıvadı.
Bıı aşamayı. 2000'li yıllarda çıkarılması hedefle-
nen ana üretim petroîü öncesi yalnızca bir petrol
saha>ından gerçekleşecek erken üretim petrolü
oluşturuyordu.
Frken üretim petrolünün geçeceği güzergâhın
seçimi. konsorstyuma 2000*1i yıllarda tam kapasi-
te üretime başlayacağı petroiün alıcı potansiyelini
bdirlemesi \e geçeceği güzergâhın seçimi konu-
sunda yol göstermesi açısından önem taşıyordu.
Vani. ana üretim için düşünülen Ceyhan'ın yazgı-
sını. erken üretim güzergâhı belırle>ecekti.
Erken üretim petrolü için Rusya'nın. halen Ka-
zak petrolleriyle birlikte yılda 30 mılyon tona ya-
kın petrolü Boğazlardan uluslararası piyasalara pa-
zarladığı Karadeniz'deki No\orosisk Limanı gün-
denıe geldi. Türkiye açısından ise Çeçenistan "daki
iç kanşıklık erken üretim için Novorosisk'in şan-
sını azaltıyordu.
Türkiye'nin Çeçenistan yanılgısı
Petrol politıkalarını yürüten sınırlı kadro içinde
ycralan Dışişlen Bakanlıgı Müsteşar Yardımcısi
Büyükelçı İemel İskit. 2 Mayıs 1995 tarihinde
ABD'nın Ankara"daki Büy ükelçiliği Ekonomık İş-
ler \lü>teşarı Eugene Dorris \ e büyükelçıliğin bo-
ru hatlarından sorumlu görevlisi P. Delly ile yaptı-
ûı görüşmede. erken üretim petrolü konusundaki
Çeçenistan saptaması \e Gürcıstan"ın tek seçenek
olduûu yolundakı »örüşlerini şöyle dile eetıriyor-
du: ""
"Erken üretim konusundaki düşüncelerimizege-
lince: bu konuda 4 seçenek söz konusu. Birincisi.
Iran seçeneği. Bu seçenek bugünkü koşullarda or-
tadan kalkmıştır. Rusya/Gnozni seçeneğini Çeçe-
nistan'daki durum ortadan kaldırmıştır. Geriye
Gürcistan alternatifi kalmıştır..."
Oysa. daha sonra mey dana gelen gelışmeler. Tür-
kiye'nin bu yöndeki tahminlenni yanlışçıkaracak
\e Rusya. Boğazlariçin tehlikeoluşturanNovoro-
sisk güzergâhını çekicı kılmak için Çeçenistan ile
uzlaşma içine girecekti. Öte yandan. henı Azeri
petrollerini işletecek olan AIOC. hem de Kazakis-
tan. petrolün Rusya üzerinden pazarlanması için kı-
sa süre önce bu ülke ile protokol imzalayacaklar-
dı.
Erken üretim petrolü için Novorosisk Limanı'na
alternatif olarak Gürcistan'ın Batum Limanı'na
destek \erme eğilimine giren Türkiye. Boğazlar
Ü7erindeki yükü de hafifletmeyı hesaplarken. ana
üretim için Ceyhan boru hattı önündekı engellerı
ortadan kaldırma>ı hesaplıyordu. Nitekim 18-27
Subat 1995 tarihleri arasındaGürcıstan'ın başken-
ti Titlis'i ziyaret eden Enerji \ e Tabıi K.aynaklar Ba-
kanlığı'ndan (ETK.B) bir heyet. erken petrol için
Bakü-Batum hattının yapımı üzerinde anlaşmaya
varıyordu.
Novorosisk'e karşı
çıkanlar suçlandı
Türkiye'de petrol politikalannı yönlendirenler.
de\ re dışı kalmaktan yakman ETKB ile BOTAŞ'ı.
Batum Limanı'na destek \ ererek. petrolün yıne bir
Karadeniz limanına gitmesine. dolay ısıyla Boğaz-
lara yönelik tehdidin "ilkadimınr atmakla suçla-
yacaklardı!
BOTAŞ. Novorosisk'e karşı Batum Limanı'na
destek \erirken. şu mantıktan hareket ediyordu:
"Batum Limanf nın kapasitesi, erken üretim pet-
rolü için. çok az bir >atınmla yılda en fazla 5 mil-
yon tona çıkabilecekve kapasitesinin daha fazla art-
tırımı teknik olarak mümkün olmadığı için ilerisi
için hesaplanan ana üretim petrolü güzergâhına
(Cey han) engel oluşturmay acaktı."
2"l Haziran 1995 tarihli'BOTAŞ görüşlerini içe-
ren gizli bilgi notunda şöyle deniyordu:
"Türkiye erken petrolün tamammı Batum Li-
mam'ndan satın alabileceği gibi, ana ihraç boru
hattı anlaşması imzalandığı için bu hattın bir bölü-
münü oluşturacak olan Bakü-Samguri boru hattı
yatırımına da katılabilir ve inşaatın Ceyhan'a de-
\amını sağlavabilir."
Amerikan destekli Supsa planı
Türkıye'de bu hesaplar vapılırken. Amerikan
Brovvn and Root firması Nisan 1995'te erken üre-
tım petrolünün Batı'va taşınmasında Batum >eri-
ııe Gürcistan'ın Supsa Limanf nın daha ekonomik
\e eherişli olacağı teziııı gelıştırdiği bir rapor ha-
zırlamistı. Dışişleri Bakanlığf nın. 22 Mart 1995 ta-
rihli BOTAŞ Genel Müdürlüğü'ne vazdığı >azıda.
Brcmn and Root'un Supsa için de\reyegirdiği doğ-
ııılanarak. şö\le deni\ordu:
"Batum hattının finansmanı konusunda Gürcis-
tan Boru Hattı İşletmesi ile Demirvolları arasında
bir anlaşmazlıkçıktığı belirtilivor. Bir Amerikan fir-
ması ise (Bro>vn and Root) Batum'a alternatif ola-
rak Supsa'da bir petrol limanı inşa edilmesi için ça-
lışmalar yapı>or."
'Supsa. ceyhan'ı kesebilir*
9 Ekım 1995'te erken üretim petrolü güzergâhı
seçiminden önce BOTAŞ'ın vazdığı >azıda ise.
Supsa Limanı'na ilişkin tehlikelere değınilerek.
şöyle deniyordu:
"Supsa'ya > apılacak > ılda 10-15 miKon ton kapa-
siteli terminal, vılda 25 milvon ton kapasiteli Bakü-
Ce\han petrol boru hattını hasal haline getirebilir.
Uluslararası petrol şirketlerininfi>at kontrolleriniel-
lerinde tutabilmek için belirli rezervlerL beklenen
kapasitelcrin altında üretmeleri de ihtimal dahilin-
dedir. Dışişleri Bakanlığı'nın 20 Haziran 1995 tarih-
li ya/ısında. Natık Aliyev "e (SOCAR Başkanı) da-
yanılarak verilen bilgi, 2007 yılında .Azeri petrol üre-
timi 32 mihon tona çıkarılmadığı takdirde, erken
üretim için düşünülen güzergâhlar, petrolün taşın-
masında yeterli gelebileceği için, ana boru hattınıti
inşası tehlikeye girecek \e>a ertelenebilecek niteKk-
tedir."
BOTAŞ'ın bilgi notunda şu tehlikeye de dikkat
çekilişordu:
"Türkiye'nin önerisi olan Hazar-Akdeniz Ham
Petrol Boru Hattı projesi, sadece .\zeri petrolü de-
ğil, \ ılda 20 milvon tonluk Kazak petrolünün de ta-
şınmasını hedeflemektedir. Projenin Azerbavcan
petrolü ile ilgili bölümü gecikir veya tehlikeye girer-
se, Tengiz petrollerinin Rusva üzerinden nakli ko-
nusunda bü\üksıkıntılarvaşavan C he\ronda mec-
buren CPC (Hazar Petrolleri Konsorsiyumu) pro-
jesine >önelecek, bu da Türkiye'nin Cevhan Lima-
nı üzerinden kazak petrollerinin taşınnıa ihtimali-
ni za> ıflatacaktır."
Nitekim Ankara'nın Ceyhan güzergâhı içinalma-
yı planladığı Kazak petrollerıni ışleten Che\ron.
CPC ile anlaşarak. bu \ ılın nisan ayında Kazak pet-
rollerinin Rusva'nın Novorosisk Limanı üzerinden
uluslararaM pi\ asalara taşınması anlaşmasını imza-
ladı.
Türkiye'ye karşı Dedeağaç projesi
Türkiye'de petrol politikalannı yürüten kadro.
tüm uyanlara karşın Brovvn and Root'un projesin-
den esinlenip. Novorosisk'e alternatif olacağını da
hesaplayarak. erken üretim için Batum Limanı ye-
rine Supsa'ya çoktan sahıp çıkmıştı. Brovvn and
Root firmasi, aynı zamanda Türkive'ye karşı bir
proje de gelıştiriyordu. Bu. Bakü'den Novorosisk
Limanı'na gidecek petrolün. Bulgaristan'ın Bur-
gaz Limanı üzerinden Yunanistan'ın Türkiye ile ih-
tilaflı olduğu Ege sularına açılan Dedeağaç Lima-
nf ndan Akdeniz'e ulaştırılması projesiydi! Yuna-
nıstan.böyleceTiirkiye'verakipolmahesaplan ya-
pıvordu.
Bakü-Novorossisk hattı:
Uzunluk: 1.346 km
Proje maliyeti: 56 mılyon $
Geçiş ücreti: 2.12 $ /varıl başına
Tıkrıoretsk
Karadeniz
ITfffflflSHü
Hazar
Denızı
ANKARAI
Bakü-Batum hattı:
Uzunluk: 926 km.
Proje maliyeti: 231 mılyon $
Geçiş ücreti- 0.43 $/varıl başına
Yumurtahk
yeni hat önerisi
l 1 -Hazar Havzası'ndakı Tengiz
î petrolleri. Hazar Denızı'nın altından
r döşenecek boru hattıyla Rusya'nın
-T Mohaçkale lımanına bağlanacak.
= buradan da Ceyhan'a uzanacak.
TENGİZ
Novorossısk
Karadeniz
RUSYA
Mohaçkale
ÖZBEKİSTAN
TÜRKİYE
İRAN
IRAK
TORKMENİSTAN
2-Tengız yatağından. Türkmenistan'ın
Hazar kıyısındakı Turkmenbaşı
lımanına getınlecek olan petrol,
buradan Hazar Denızı'nin altına
döşenecek boru hattıyla Azerbaycan
üzerinden Türkiye'ye uzanacak.
20 mifyon tonlukerken üretim
A zerbıncdiı a ailpetrolsahalanndan
/t yapılacük ana üretim öncesi 5 \ıl
/-\ süre ile çıkanlnuısı cliişünülen erken
.X J üretim petrolünün toplanı 21) nıilyon
tomı bulması bekleniyor Çıralı yatağından
çıkarılmaya buşlamwak olan veyılda ?
nıilyon tona ulaşması beklenen erken üretim
petrolünün tüıminün. Rıısva ve Azerbaycan
arasında vapılan anlasma çerçevesinde
Rıısva'nın Karadeniz'deki Sovorosisk Limanı
üzerinden boğazlan zorlavarak dünva
piyasalanna taşınması öngörülüror Erken
üretim petrolünün. "Kuzcy hattı "olarak
nitelendirilen Rıısva nın Xovorosi.sk
güzergâhından pazarlanması öm.i'\indc bu
hat üzerinde 5"" mih on dolarlık a: bir
lıarcamavla onanm vapılması gerekivor.
Erken üretim petrolünün. hasku
kavnaklardan bulunacak petrol ile
taşınacağı bir diğer giizergâh. "Batıyolu"
olarak anılan Gürcistan ın yine
Karadeniz deki Supsa Limanı.
Bıınısı aynı zamanda. Türkiye ııin getirdiği
kosullann geri çevrilmesi üzerine erken
üretim pi'troliinde devre ılısı kaldığı
güzergalı. Bu güzergâhın erken üretime lıazır
hale getirilmesi için vaklasık 259 nıilyon
dolarlık bir yalırıııı gerekiyor. AIOC bu
aımıçlci ihaleye çıkıı. AlOC'niıı
valısımılunncı göre Gürcistan hattı için 239
nıilyon dolar vatırım öngörülürken. bu hatta
bölgede üretilen diğer petrol kaynakları
kııllanılarak vılda 6 nıilyon ton petrol
pompulanması plaıılanıvor. Rıısva hallına da
vılda 5 milyon ton peirol verilnıesi
öngörülüvor.
Yunanistan'ı cesaretlendiren AlOC'nin Başkanı
Yardımcısı Art McHaffie, 19 Nisan I996'da Ba-
kü'de başına yaptığı açıklamada. Türkiye ve Yuna-
nistan üzerinden Akdeniz'e ulaşanlar ile Baltık De-
nizi'ne uzanan güzergâhlann diğerlerinden daha
makul olduğuna değıniyordu.
Elestiriye genelgeli yasak
Dışişleri Bakanlığf nda konuyu yakından izle-
ven. ancak devre dışı bırakılan diplomatların uya-
rıları bitmck bilmıvor. ancak sözlerıni dinletmekte
güçlük çekıvorlardı Nitekim Dışişleri Bakanlı-
ğı'nda. Günaltav Şıba> olduğu belirtilen genel mü-
dürün. boru hatlarından sorumlu Müsteşar Yardım-
cisı Temel İskit'e. Supsa'nın. Türkiye'nin Ceyhan
tezine aykırı düştüğünü bıldıren bir bilgi notu gön-
dermesi sert tepkiye neden olmuştu. Dönemin Dı-
şişleri Bakanı DenizBaykal'aimzalatılan bir genel-
ge yayınlatılarak. "hiçbir memurun Türk dış poli-
tikasını zedeleyici ifadeler içeren bilgi notlannı bir
müsteşar yardımcısına gönderme yetkisi yoktur"
talımatı veriliyordu. Genelgeyle paylanan genel
müdür, aslında Türkiye'nin çıkarlannı gözetmeye
çalışıyordu! '
BOTAŞ'ın 24 Temmuz 1995 tarihinde Dışişleri
Bakanlığı'nın ilgıli yazılarına yanıt olarak hazırla-
dığı bilgi notunda. şöyle deniliyordu:
"13 Haziran 1995'te Enerji \e Tabii Kaynaklar
Bakanlığı'nda. söz konusu çalışma grubunun TP\O
Temsilcisi Necdet Pamir tarafından, erken üretimin
Gürcistan'ın Supsa Limanı üzerinden taşınmasını
Türkive tezi olarak empoze etmeve çalışan \e baş-
langıçta çalışma grubunun raporu gibi takdim edi-
len bir sunuş yapılmıştır. BOTAŞ'ın ve Tiflis Büyü-
kelçisi Sn. Tev fik Oky ay üz ile Batum Başkonsolosu
Sn. Kemal Gür'ün itirazları \e Supsa konusundaki
ikazlan üzerine, bu çalışmanın. AlOC'nin hazırlat-
tiğı bir raporun ö/eti ile Bnmn and Root fırmasınm
önerisi olan Supsa Limanı'ndan petrol ihracı tezini
ihtha eden \e sadece TPAO taşima ve pazarlama
grııbu başkanlığf tarafından hazııiananbir özelça-
lışma olduğu kabul edilmiştir."
Dışişleri ne anlam veremiyoruz'
BOTAŞ'ın 24 Temmuz 1995 tarihli bilgi notun-
da 20 Temmuz 1995 tarihli Dışişleri Bakanlığı ya-
zısı anımsatılarak. şöyle deniliyordu:
"Dışişleri Bakanlığı'nın ilgili >azısında.Supsa Li-
manı'ndan \ azgeçilmediği görülmektedir. Sn. Baş-
bakan'ın (Çiller) ABD Başkanı Bill Clinton'a hita-
ben ya/dığı 22 Ha/iran 1995 tarihli mektubun so-
nuna. Türkiye'nin Gürcistan teklifıni cazip hale ge-
tirmek için erken petrolün tamammı Supsa veya Ba-
tum'da almayı esas alan bir öneri paketini tamam-
iamak ü/ere olduğunu ifade eden bir cümle ilave
edilmiştir. Halbuki Türkiye'nin. ana boru hattı ile
ilgili hususları da gözönüne alarak. erken petrolün
Gürcistan üzerinden ihracı konusundaki esas görü-
şü, Enerji \e Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müsteşan
Sn. A. Gökçen başkanlığında. Dışişleri Bakanlığı
Müsteşar Yardımcısı Sn. Temel İskit'inde bulundu-
ğu heyetin Gürcistan'da yaptığı görüşmeler sonu-
cundâ, 28 Şubat 1995'te tiflis'te Gürcistan Başba-
kan Vardımcısı Sn. Kervalışvılı ile imzalanan pro-
tokolde açıkça ortaya konmuştur. Kervaliş>ili. BO-
TAŞ'ın sorusu üzerine. erken üretim için halihazır-
da mevcut boru hattı \e linıan tesisleri sebebiyle er-
ken petrolün ekonomik şeki1de ancak Batum'dan ta-
şınabileceğini. Supsa için ise BP (İngiliz) ve AMO-
CO (ABD) tarafından çalışıldığını, BP'nin Supsa ci-
\annda petrol arama-üretim çalışmalarını sürdür-
düğünü ifade etmesi de. Supsa'nın ana hattan bes-
lenecek bir potansiy el büy ük terminal olarak düşü-
nüldüğü tehlikesini ortaya koymaktadır... Tüm bu
uyanlara rağmen Dışişleri Bakanlığı'nın Bakü-Sup-
sa hattı konusunda ısrarlanna anlam verilmemek-
tedir."
Türk tezi tuhaf
Aynı bilgi notunda. BOTAŞ şu görüşlen dile ge-
tiriyordu
"Dışişleri Bakanlığı'ndan bize iletilen, VVashing-
ton Büyükelçiliğimizin gönderdiği, Emre Gönensay,
Temel İskit \e Necdet Pamir'in 5-6 temmuzda \Vas-
hington'da yaptığı görüşmelere ilişkin memorandu-
mun ilk paragratindan, Türkiye tezi olarak erken
üretim için Bakü-Supsa boru hattının teklif edildi-
ği anlaşılmaktadır. Ay nı nıemorandumda. ilgili hü-
kümetlerin ikna ediiebilmesi için Bnmn and Ro-
ot'un maliyetleri düşük gösterdiği konusundaki şüp-
helere de yer \erilmesine ve Gürcistan hükümeti ile
Bnmn and Root'un bilgilerinin çeliştiği ifade edil-
mesine rağmen Türk heyetinin. ısrarla bir firma
pmjesini "Türk tezf şeklinde sunması son derece
tuhaf görünmektedir."
Yarın: Muthis Türk'ten
Boğazlara tehdit
POLÎTİKA VE ÖTESt
MEHMED KEMAL
• ••Anıların Arkası
Gençliğimizde şairleri, yazarları, sanatçıları siyasi
polis izlerdi. Emre Kongar dostumun üçüncü bası-
mı piyasaya çıkan "Ben Müsteşarken" adh kitabın-
da gördüm, izleme olduğu gibi yerinde duruyor. Fiş-
ler değişmemiş, izleme sürüyor. Bir de 141 -142 kalk-
tı diyorlar.. negezer!
Kitapta okudum ki şair Nevzat Çelik'ı izlemişler,
pasaport da vermemişler. Bunu duyan Emre Kongar
ilgililer kapısında ilgilenmiş. Nevzat Çelik'e pasapor-
tu alınmış.
Ama kazın ayağı öyle değil.
Pasaport istemi tenis topu gibi ilgililer arasında ge-
lip gitmiş. Sonunda da alınmış. Kongar'ın kitabında
böyle görünüyor. Ben de gördüklerimi yazdım.
Derken şair Nevzat Çelik'ten bir faks notu aldım.
Benim kitaptan yazdıklanmı düzeltiyor, olayı kendi-
ne göre anlatıyor.
Faks notunu Emre Kongar'a geçtim.
Olayın doğrusu ikisinin arasındaydı. Benim bildik-
lerim kitapta olanlardı. Eğer eğrisi varsa o da arala-
rındaydı. Nevzat Çelik'in faks notu çok uzun, alacak
olsam köşeyi doldurur. Nevzat Çelik, "Işin aslına ba-
karsanız" diyor:
"Emre Kongar Hocam böyle anımsamış veyazmış-
sa yapacak bir şey yok. Onlarca işle meşgulken ben
tek cümleyı kendisine anlatamamıştım. Umanm baş-
kalanna ilişkin anılarında daha vahım anımsamalar
yoktur. Hocamın yanlış anımsadığını biliyorum. Fa-
kat sevgili Mehmed Kemal, tuğla kalınlığındaki anı-
lar kitabmdan sadece o olaya ilişkin anımsamayı kö-
şenizde konu edinmeniz beni öne çıkarmış, vefasız
insan konumuna düşürmüş durumda."
Burada Nevzat Çelik araya giriyor. Bunu Emre'ye
faksladım. Emre'nin mektubunu olduğu gibi fakslıyo-
rum: j
"Sevgili ve Sayın Mehmed Kemal,
'Ben Müsteşarken' adh kitabımla ilgili yazınıza ve
o yazıya yanıt olarak Sayın Nevzat Çelik'in yolladığı
mektubu bana da göndermenize çok teşekkür ede-
rim.
Önce kitabım hakkındaki güzel sözlerinizi, yazarlı- \
ğımla ilgili en önemli yargılardan biri olarak kabul et~'
tiğimi belirtmek isterim. Sanıyorum, duyatiı kişiliği-;
niz ve şair zarafetiniz, beğendiğiniz anlaşılan kita-;
bımla ilgili olarak, benim için, hak edip hak etmedi-;
ğim tartışmalı övgülerin ortaya çıkmasına yol açmış.
Aklınıza, elinize ve kaleminize sağlık. ;
Gelelim Sayın Nevzat Çelik'in mektubuna. •
Kitabımı, görevden hemen ayrılır ayrılmaz yazıp
yayımlamıştım ki, eksikya da yanlış hatırladığım nok-
talar varsa, ilgililer tarafından düzeltilsin. Bu çerçe-
vede, kitabın üçüncü baskısına sizin yazmızı ve Nev-
zat Çelik'in mektubunu da a/acağım. Böytece oku-
yucu, gerçeğin farklı kişiler tarafından algılanışı hak-'.
kında objektif bir bilgi sahibi oiacak. \
Ayrıca o bölümde vurgulamak istediğim nokta,
'bürokrasinin ne gibi anlamsız işlerle uğraştığı ve ne
gibi olanaksızlıklar ile karşılaştığım' idi. Genç ve ba-
şarılı bir şairi üzmüş isem kendisinden özür dilerim.
Pasaport verildikten sonra, Sayın Nevzat Çelik'in
beni aradığını hatırlamıyorum. Ama binlerce telefon,
ziyaret ve iş arasında unutmuş olabihrim. Kendisi;
'Aradım' dıyorsa, mutlaka doğrudur.
Sonuç olarak, bir gerçeğin daha iyi anlaşılmasına
yol açan yazınıza bir kez daha teşekkür etmek istiyo-
rum.
Size ve Nevzat Çelik'e saygılanmla..."
Bir politikacımız, "İnsan belleği yanılgılarla dolu-
dur" der. Elbette bir anılar yazarı çok yanılır. Ben şa-
irin ızlendiğini anlatmak istedim. Kitaptan bu anıyı da
bunun için seçtim. Islamcı bir şair şöyle diyor: "Bir
gaza ettin ki hoşnut eyledin Peygamberi..."
Bu sıra siyasetçilerimiz. şairlerden çok dize alıntı-
lıyorlar. Helal olsun!
B U L M A C A SEDAT Y.İŞAYAS
SOLDAN SAĞA:
1/Türkiye ile Gür-
cistan arasındakı >
sınırkapısı. 2/Na- o
zılerın polıtikasın-
da Germen ırkın-
dan kunselere ya-
kıştırılanad... Kes-
kın kokulu doğal
madde. 3/ Sanat
yapıtlannınkorun-
duau \e sergilen-
dığı yer... Gerçek-
leşttrilmesı zama- 8
na bağlı istek. 4/
Benzenden türe-
yen \e boya sanayibinde
kullanılan zehırli bir mad-
de... Endonezya'nın plaka
işaretı. 5/ Bir tür cimnastik
ayakkabısi... Güneş doğ- 3
madanöncekıalacakaran- 4
lık. 6/ Bir ya da daha çok
elektron kazanmış ya da
yıtırmış atomdan oluşan °
elektrık yüklü parçacık... 7
Bir nota. II Olumsuzluk 8
belirten birönek... Bırdü- g
şünce ya da karara karşı
cıkma.8/Ördeğebenzerbirsukus.u... Anadolu'dakurulmuş
eskı uygarlık. 9/Tıp dilinde ""felçlı" anlamında kullanılan'
sözcük.
YUKARIDAN AŞAĞ1YA:
1/ Tropıkal Amerika'da yaşay an küçük bir may mun. 2/ Üre-'
tımle elde edilen kullanma değeri... Delinmış. yırtılmış bir
yere dıkilen parça. 3/ Zarara uğrama tehlıkesi... Yığıt. 4/
Modcrn Yunanca. 5/Galy um elementinın sımgesı... Duman;
lekesı... Esnek \e ınce uzun metal şerıt. 6/ Eskı yapı ya da
kent kalıntiii... Cok eskı bir tarıhı anlatmakta kulİanılan de-
yım sözü. II "Sarhoş" anlamında argo sözcük... Topu düş-!
man ateşınden koruyan zırhlı bölme. 8/ ""Amirler" anlamın-|
da eski sözcük... Gelec«k. 9/ Közlenmış patlıcan. sarımsak-ı
lı yoğurt ve kıymayla vapılan bir çeşit yemek. '
B
A
L
E
h
V
1
N
L
E
M
E
b
R
E
Z
MERSİN 2. ASLİYE HLKUK MAHKEMESİ
Esas No: 995 1070 - Vlersin 26.6.1996
Davacı Hatıce Dilsiz ile davalılar Ömer Ün vs arasında-
kı ıştirakin çözülmesi dav asının vapılan v argılamasında da-
v alılardan Mersin Çıftlik köy ünde ikamet eden Göksel Cn'e
dava dılekçesi \e duruşma gününün ılanen teblığtne karar
verilmiş olup karar gereğınce:
Dav acı 23 11.1995 tarihli da\ a dilekçesinde \ e duruşma-
da kendısınin Arif Dılsız varisı olarak Mersin 1. As. Huk.
Mah. de C.Tescil da\ası açtığını. ancak Mersin Çıftlik kö-
\iinde kaın 248 parsel sayılı taşınmazdakı i^tırakın çözül-
nıeden teseıle karar \erılemediğıni ıleri sürerek anılan 248
parsel sayılı taşınmazdakı iştırakın çözülerek müşterek mül-
kıvete dönüstürülmesıne karar \ erılmesıni ıstemis olduğun-
dan adı geçen davalı Göksel L'n'ün duruşma günü olan
11.1U. 1996 tarihinde mahkememıze gelerek duru^may a ka-
tılması \e \l.K..'nın 584 a maddesı uvarınea ıştırak halin-
deki mülkıyetın mü>terek nıiilkıvete çevnlmesıne haklı bir
ıtırazının \ar^e bunu 10 gün içinde bıldınnenız veya >an>
süre içinde takMiıı da\ası açıııanız. aksı taktırde ı^tırak ha-
lındekı mülkıvetin müşterek mülkiyete çevrılmesine karar
\erileceğı hususunda bılgı edinmeniz ilanen tebliğ olunur.
9"52