Katalog

15MART1996CUMA CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER 11 HDbultatı'tan İsraiı'e saldrı • MARIATOUN (AA>- Güney Lübnan'da lsrail ışgali altındaki bölgede, traE^anlısı Hizbullah örgûrü militanlannın, bir Israıl devriyesine saldırdıklan bildirildi. Gûney Lübnan Ordusu (SLA) kaynaklan, saldınnın lsrail tarafından tek yanlı olarak ılan edilen "güvenlik bölgesi"'ndeki Rihane ve Ayşıyeh köyleri arasında me>dana geldiğini açıİdadılar. Kaynaklar, saldında araçta bulunan 5 lsrail askerlerinin yaralandığını belirttiler. SLA kaynaklan. Hizbullah militanlannın aynca Ayşıyeh bolgesine Katyuşa roketJeri firlattığmı da kaydettiler. Fortjes yapıştan çekiidi • NEVY YORK(AA)- Cumhuriyetçı Parti'nin ABD başkan adaylanndan Steve Forbes'in, önseçimlerde aldığı başansız sonuç üzerine kampanyadan çekilmeyi kararlaştırdıgı bildirildi. Forbes, daha önce yaptığı açıklamada. kampanyasını en az bir hafta daha sürdürmek nıyetınde olduğunu belirtmişti. Ancak başkan adayının yardımcılanyla yaptığı toplantıda bunun gereksiz olduğu sonucuna vardığı kaydedildi. Kaynaklar, Forbes'in yürüttûğü kampanyanın şimdiye kadar kendisine yaklaşık 25 milyon dolara mal olduğunu söylediler. Çeçenya yeniden alevlendi • MOSKOVA (AA) - Rus kuv\etleri, Çeçenya'nın batısındaki üç yerleşim biriminde çeşitli noktalara karşı kara ve hava bombardımanı düzenliyor. Açhoy Martan bölgesi yerel yönetim lideri Şamil Burayev, dün sabah başlayan bombardımanın Bamut, Oreyahovo ve Stariaçhoy adlı yerleşim birimlennde sürdüğünü söyledi. Rus kaynaklan, sıvil halkın tamamen boşalttığı bildirilen Bamut'ta 400 Çeçen milısın bulunduğunu öne sürüyorlar ve bu kasabanın içindeki noktalar iki gündür karadan ve havadan vuruluyor. Öte yandan, başkent Grozni'nin merkezinde de, dûn sabahtan itibaren yeniden çatışmalar başladı. ABD'nin göçmen yasası değişti • VVASHINGTON (Cumhuriyet> Göçmenlik konusunda kapsamlı bir yasa hazırlayan ABD'li senatörler, Amerika'ya turist vizesiyle girmiş ve vizeleri dolmuş kişilenn, vizelerini yenilemek için ülkelerine dönmelerinin şart koşulması konusunda anlaştılar. Göçmenlik yasasına eklenen yeni maddelerle kaçak göçmenlere ve bunlan işe alan fırmalara da ağır cezalar getiriliyor. İngiltere ile Rusya Kıbms'ı göpüştü MOSKOVA (AA) - İngiltere ve Rusya'nm, Moskova'da dün yapılan görûşmelerde Kıbns konusunu ele aldıklan bildirildi. Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcü Yardımcısı Mihail Demurin, dün düzenlediği basın toplantısında. İngiltere Dışişleri Bakanlığı Güney Avrupa Dairesi Başkanı ile yapılan temaslara Rusya tarafından Dışişleri Bakan Yardımcısı, Dışişleri Bakanlığı Uçüncü Avrupa Dairesi Başkanı ve Dışişleri Bakanı'nın Kjbns Özel Temsilcisinin katıldığını belirtti. Demurin," Ada'da bugünkü kabul edilemez statünün devam etmesinden duyduklan kaygıyı dile getirdiler" dedi. Clinton terörle mücadele için İsrail'e 100 milyon dolarlık yardım veriyor ABD'den Israil'e destelDış Haberler Servisi- ABD Başkanı Bill Clinton ile üst dü- zey güvenlik danışmanlan dün tsraıl'de terorizme karşı ortak mücadele yöntemlennın ele alınacağı bakanlık düze- yindeki iç güvenlik kabine toplantısına kahldılar. Clinton, önceki gün gerçek- leştırilen ve her iki ülkenin de katıldığı Ortadoğu'da Terör- le Mücadele Zirvesi'nin ardın- dan Kudüs'e gittı. ABD lide- ri toplantıda, Washıngton hü- kümetinin, aşın dinci militan- larca bir dızı ıntihar saldınsı- na uğrayan Israil'e daha fazla saldınlann önlenmesi ve Or- tadoğu banş sürecinin korun- ması için yürüttûğü mücade- lede tam destek verdiğini açıkladı. Clinton aynca lsrail ile bu konuda imzalayacağı anlaşma çerçevesinde. teröre karşı yürütecekleri ortak mü- cadele için ABD hükümetinin 100 milyon dolann üzerinde destek vereceğini bildirdi. Pe- res ile yaptıklan ortak basın toplantısında söz konusu yar- dım teklifini önceki gece acı- len kongreye ilettiğini belir- ten Clinton, ABD ve tsrail'ın derhal görüşmelere başlaya- rak terorizme son vermek için imzalayacaklan ikili anlaşma metni üzerindeki çalışmalan- nı sonuçlandıracaklannı kay- detti. Ortak basın toplantısında Anlasmamn ana maddeleri Dış Haberler Servisi- Clinton. lsrail ile imzalayacaklan anlaşmada, siyasi şiddet eylemleri ile mücadelede üç yöntem üzerinde durulacağını belirtti. Clinton bunlan sırasıyla şöyle ifade etti: 1- Patlayıcılann bulunması ve imhası için ABD'den lsrail'e ilen teknoloji düzeyinde araçlann aktanlması ve gerekli eğitimin sağlanması. 2- Birlikte yeni terör karşıtı metot ve teknolojilerin saptanması. 3- İki ülke hükümetleri arasında militanlann yakalanması için iletişim ve haber alma baglan ile koordınasyonun güçlendirilmesi. her iki liderde Suriye'nin Mı- sır'daki zirveye katılmaması ile ilgili yorumlannı aktardı- lar. Clinton, Suriye'nin zirve- ye katılmamasını büyük bir hata olarak değerlendirdi. Pe- resise, Suriye'yi ülkesinde te- rör örgütlerini banndınnakla suçladı. fakat Suriye'nin Isra- il'i parçalamakla ilgili niyeti olmadığını ve bundan doîayı da tüm kapılan kapatmak is- temediğini de sözlerine ekJe- di. ABD Başkan Yardımcısı Warren Christopher ile Mer- kezi Haberalma Örgütü Baş- kanı John Detıtch'un güvenlik anlaşması ile ilgili görüşmele- rin sonuçlandınlması için bir süre daha lsrail'de kalacakla- n bildirildi.Clinton, Başbakan Şimon Peres başkanlığında gerçekleşen ve Israil'in üst düzey konulannın tartıştldıği iç kabine toplantısına katılan ilk yabancı lider. lsrail ordusu da bir açıkla- ma yaparak önceki gece dü- zenlenen operasyonlarda, 24 aşın dinci militanın ele geçi- nldiğini kaydetti. lsrail hükii- meti de ıntihar saldmlan ile bağlantısı olduğu saptanan militanlann ülkeden sınırdışı edileceklerini bildirdi. ABD Başkanı Clinton ve İsrail Cumhurbaşkanı VVeizman basın toplantısı dûzenlediler lsrail ile 4 anlaşma imzalayan Demirel, Filistin Devlet Başkanı Arafat'la da görüştü 'Terörim arkasmda Sııriye var'GAZZE/KUDÜS(CUMHURJ- YET)- Israil'e yaptığı resmı gezının son gününde Gazze şendıne geçerek Fılıstın Devlet Başkanı Yasser Ara- fatile görüşen Cumhurbaşkanı Sü- leyman Demirel. "Ortadogu banş sürecini engellemeye çalışan terörist gnıplara tırsat verilmemesi gerekti- ği" mesajını verdı. Demirel, Avrupa'nın da bazı tu- tum ve davranışlanyla teröre destek verdiğini belirtirken, "Bizim terö- rön arkasında Suriye vanhr" dedi Demirel'ın tsraii'dekı gezısının son gününde. iki ülke arasında "serbest ticaret,çifte vergüendirmenin önlen- mesi. karşıhklı yatınmlann teşvik edilmesi v« konınmasL, ekonomik ve ticari tşbirligi" anlaşmalart ımzalan- dı. Serbest Ticaret Anlaşması 'nda, Türkiye ile lsrail arasındakı güm- rüklenn, 1 Ocak 2000 tarihıne kadar sıfırlanması hedeflendı. Cumhurbaşkanı Demirel, önceki gün Mısır'da katıldığı "liluslarara- sı Terörizm Konferansı"mn ardın- dan dün geçtığı Filistin'de Arafat ile görüştü. Demirel, Arafat'ın, onuru- na verdiği öğle yemeğinde, banş. sü- recinin Fılıstın halkının haklı dava- sını garanti altına alan kapsamlı bir kesin anlaşmaya vanlacak şekilde ilerletilmesi gerektiğmi belirtirken, "Ahinen yapılan genel seçimler, Fi- listin'de demokrasinin tesisi bakı- mından bir kilomerre tası teşkil et- miştir" dıye konuştu. 1 ürkıye'nın Filıstın'e desteğının süreceğının al- tını çizen Demirel, banşın bölgeye işbıriiğı ve refah getıreceğını vurgu- ladı.. Arafat da, Demirel'in zıyaretin çok önemlı olduğunu vurgularken, u Bize zor günlerdeki desteğinizi unutmaj-acagız.Terörizm Konferan- s çercevesindc yapbgınız önemli kat- kıdan dolayı da size müteşekkirt/" diye konuştu. Demirel, Gazze şendıne geçme- den önce Cumhurbaşkanlığı Sara- yı'nda iki ülke arasındaki anlaşma- lann imza törenıne katıldı. Törende lsrail Cumhurbaşkanı Ezer VVeiz- man da bulundu. Dışişleri Bakanı Emre Gönensay ile lsrail Dışişleri Bakanı l'hud Barak tarafından ım- zalanan anlaşmalar, şöyle sıralanı- yor: Serbest Ticaret Anlaşması: Tür- kiye-lsrail arasındakı ekonomik ilış- kılere büyük hız kazandıracak an- laşma, 1 Ocak 2000 tarihıne kadar ıkı ülke arasında gümriiklenn tama- men sıfırlanmasını öngörüyor. An- laşma, sanayı ürünlennın yüzde 80'nınde gümrüklenn hemen ındı- rilmesini hükme bağlıyor. Bazı iş- lenmış tanm ürünleri ile yaş sebze- len de kapsayan anlaşmanın ıkı ül- ke parlamentolannda onaylanması durumuna göre, 1 Eylül 1996 veya en geç 1 Ocak 1997'de yürürlüğe girmesı öngörülüyor. Anlaşma, tekstıl ve konfeksıyon ürünlen ıçın ıse. üç aşamalı bir gümrük mdirim takvimi belirliyor. Cumhurbaşkanı Demirel GazzeVe giderek Filistin Devlet Başkanı Arafat'la görüştü. Demirel Fifistin'e gelen Uk cumhurbaşkanı oldu. Çifte VergUendirmenin Önlenme- si Anlaşması: Ikı ülkenin vergı mev- zuatlan arasındakı farklılıklann ya- rattığı sorunlan en aza ındıren anlaş- ma, gelecekte olabılecek vergı yasa- lan değışıkliklenne karşı yatınmcı- lann haklannı güvence altına alıyor. Anlaşma ile Türk yurttaşlannın ts- raıl'de geoellıkle yılda 183günüaş- mayan bir süre içınde sürdürdükle- n ekonomik faaliyetlervekazançlar ile yıne lsrail'de 183 günü aşmayan bir sürede elde edilen ücretler lsra- il'de \ergilendırilecek. Yatınmlann Karşılıkh Korunma- sı ve Teş>iki Anlaşması: Anlaşma. ıkı ülke yatınmcılannın Türkiye ve- ya lsrail'de yapacaklan yatınmlan garanti altına alıyor. Türkiye'den ts- rail'e ve Israıl'den Türkıye'ye yapı- lacak yatınmlar ıçın teşvık edıcı uy- gulamalann başlatılması öngörülü- yor. Ekonomik ve Ticari tşbirliği An- laşması: Anlaşma ile Türkiye ve ls- rail arasındakı sıyası konular dışın- dakı tüm alanlarda ışbırlığıne gıdıl- mesi hedefleniyor. Anlaşma, iki ül- ke arasındakı ticari ve ekonomik ılişkılenn Karma Ekonomik Komıs- yon (KEK) toplantılan aracılığıyla izlenmesıne olanak sağlıyor. Cumhurbaşkanı Demirel, dün ak- şam Türkıye'ye dönüşünde uçakta gazetecilerın sorulannı yanıtlarken, Avrupa'nın bazı tutum ve davranış- lanyla teröre destek vendığıni be- lırterek. şunlan söyledi: "Danimarka'da Kürt Parlamen- tosu tuplanıyorsa. bunun başka ne anlamı olabilir? Ne yazık ki. bazı te- rör olayiannın arkasında Avrupa vardır. Clkeleri kastermiyorum. Ama, bazı anlayışlar etkindir. Terö- rist faaliyetleri lstiklal Savaşı gibi görmek kadar yanbş birşey yoktur. Savaşta bile masum insanlar öldü- rûlmez." Demirel, terörle mücadele için oluştunılacak çalışmagrubu toplan- tısında Türkıye'nin de yer alacağını, ılk toplantının da Türkiyede yapıl- masını önerdiklennı söyledi. Demi- rel, 29 martta Washington'da ABD Başkanı Bill Clinton'la görüşeceğı- ni belirtti. Saddam'la kosullu diyalog KDP: Batıhlar garantör olsun ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Kuzey Iraklı rakip Kürt gruplanndan Kürdis- tan Demokratik Partisi'nin (KDP), bölge ile ilgili diplo- matik trafiğin yoğunlaştığı bu dönemde Irak Devlet Başkanı Saddam Hflseyin'le masaya oturmanın zemini- ni aradığı bildirildi. Mesut Barzani liderliğindeki KDP'nin, ABD, İngiltere ve Fransa'nın garantörlüğü ko- şuluyla Bağdat'la diyalog içine girme görüşünü yeni- den canlandırma arayışında bulunduğu öğrenildi. KDP'nin, Türkiye'yi içermediği dikkat çeken ga- rantörlük arayışını kısa süre önce ABD'de bulunan heye- ti aracılığıyla Washington'a ilettiği belirtildi. KDP'ye yakın kaynaklar "KDP, Saddam'ın devrile- meyeceğini. de> rilse bile ye- rine yine bir diktatörün ge- kceğini anladı. Bu nedenle Saddam'la masaya oturma- nın yoUannı anyorlar. 'Ga- rantör üike' fonnülunü yeni- den Bitmaya başladılar" de- diler. KDP'nin; ABD, İngil- tere ve Fransa'dan garantör- lük istediğini belirten kay- naklar, Cumhuriyet'e şun- lan söylediler: "KDP,Çekiç Güç kalksuı kalkmasın bu garantör ülke formülünde ısraru. Bu üç ülkenin garan- törlüğü kabul etmeleri ha- Hnde Saddam'la görüşmele- re başlanabilir. KDP, fede- rasyonda ısrarlı olacak. 1971 'deld özerklik anlaşma- sının tekrar yürürlüğe gir- roesini isteyecek." KDP'nin rakibi Celal Ta- labani liderliğindeki Kür- distan Yurtsever Birliği'nin de geçmişte üç ülkenin ga- rantörlüğune sıcak baktığı kaydedildi. Kaynaklar, Tür- kiye'nin K. Irak'ta fiili du- rumu sona erdirerek Irak'ın toprak bütünlüğü ve ege- menliğinin yeniden tesis edilmesi için Bağdat yöne- timi ile Kürt gruplan arasın- da diyalog yoluyla bir anlaş- maya vanlmasına destek verdiğini belirtiyor. İngiltere Teröre karşı politika değişikliği ZAFERARAPKİRLİ LONDRA - Dünyanın başlıca güçleriyle Ortado- ğu'lu liderlerin katıldığı Mı- sır'daki Terör Zirvesi'nin yankılan sürerken tngiltere. kendi topraklannda şiddet eylemcilerinin bannmama- sı için yeni önlemler alma- ya hazırlanıyor. İngiltere Başbakanı John Major "Te- rörün kaynaklaruun kuru- tulması için gerekirse yasal dûzenlemelere gidileeeğini'' söyledi. Başbakan Major dün BBC radyosuna verdiği bir mülakatta. Mısır'daki zirve- de elde edilen sonuçlara iliş- kin açıklamalarda bulundu. Özellikle Ortadoğu ülkele- rinde faaliyet gösteren şid- det örgütlerinin, İngiltere topraklannda destek arayı- şında bulunduklan ve para- sal yardım topladıklan yo- lundaki haberlere değinen Major, "Bunlara izin verü- memesi için ne gerekiyorsa yapacagK" diye konuştu. ls- rail'de son bombalı saldın- lan gerçekleştiren şeriatçı HAMAS örgütünün Lx>nd- ra'da bazı dernek ve kunı- luşlar aracılığıyla propagan- da yaptıği, hatta bağış top- ladığına ilişkin haberler üzerine Israil'in tngiltere'ye "işbirtiği'' çağnsında bulun- duğu bildirilmişti. ingiltere, öteden beri "in- san haklan ihlallerinin ya- şandığı'" ülkelerin vatandaş- lanna gerek siyasi sığınma hakkı vererek gerekse bu ül- kelerin yönetimlerine karşı mücadele eden örgütlere göz yumarak dikkatleri çe- kiyordu. Bu konuda arala- nnda Türkiye'nin de bulun- duğu çok sayıda ülkeden tepki alan Ingilız hükümeti, son bir yıl içinde özellikle Kürdistan lşçi Partisi PKK yandaşı faaliyetlerin yasak- lanması için baskı görüyor. PKK yanlısı yayın yaptığı öne sürülen MED-TV adlı televizyon kanalının yasak- lanması için Ankara'nm gi- rişimleri hâlâ sürerken İn- giltere bugüne kadar olum- lu bir yanıt vermiş değil. Iran Afganlı mülteciler sınır dışı ediliyor TAHRAN (AA) - Iran'ın, 1 milyonun üzerindeki Afgan mültecinin oturma izinlerini iptal ederek bu yılın sonuna kadar ülkelerine göndereceği bildirildi.Iran mülteciler sorumlusu Ahmed Hüseyin, Tahran radyosuna yaptığı açıklamada, mültecilerin Iran'daki ikamet etme izinlerinin iptal edildiğini ve iptal karannın Iran tak\imine göre yeni yılın başlangıcı olan 20 mart tarihinden sonra açıklanacağını belirtti. Bu arada, Kayhan gazetesi Hüseyin'e dayanarak verdiği haberde, 250 bin Afgan mültecinin Türkmenistan, Afganistan ve Iran yetkililerinin 10 nisanda yapacağı toplantıdan sonra belirlenecek bir takvim ve Birleşmiş Milletler'in gözetiminde, Türkmenistan yoluyla Afganistan'a gönderileceğini kaydetti. Sovyetler Birliği'nin 1979'da Afganistan'ı işgal etmesinden sonra milyonlarca Afgan, lran'a sığınmıştı. Mülteciİer, Sovyetler Birliği'nin 1992'de Afganistan'ı terk etmesiyle birlikte ülkelerine dönmeye başlamışlardı. Iran'da halen 1.5 milyon civannda Afgan mültecinin bulunduğu belirtiliyor. Iran dün bir açıklama yaparak Mısır'da önceki gün gerçekleştirilen terör zirvesinin Ortadoğu Banş Süreci'ni yeniden hayata geçiremeyeceğini belirtti. Zirvede alınan iki karann gerçekleştirilmesinin çok zor olduğunu açıklayan Iran Devlet Radyosu bunlardan ilkini, tsrail halkını banşın süreceğine inandırmak, ikincisini ise Islami hareketlerin bastınlması için uluslararası yardım sağlamak olarak ifade etti. POLİTİKADA SORUNLAR ERGU1V BALCI Kuzey Irak'ta İlginç Gelişmeler TBMM'nin Çekiç Güç'ün görev süresiyle ilgili ya- pacağı oylama yaklaşırken Kuzey Irak, ilginç geliş- melere sahne oluyor. Bağdat yönetımi ile Mesut Bar- zani'nin liderliğindeki Kürdistan Demokratik Partisi (KDP) arasındaki diyaloğun son zamanlarda arttığı gözleniyor. Irak Petrol Bakanı Amir Muhammed Raşit'in Ker- kük-Yumurtalık boru hattından petrol akıtılması ko- nusunda teknik görûşmelerde butunmak üzere ge- çen hafta Ankara'ya yaptığı ziyaret, Kuzey Irak'taki gelişmelere de ışık tuttu. Bilindiği gibi Irak, tutumunu yumuşatarak BM'nin kendisine 2 milyar dolarlık petrol satma ızni veren 986 sayılı karanna olumlu baktığını açıklamıştı. Bu konu- daki görüşmeler halen New York'ta Irak'la BM ara- sında devam ediyor. BM Güvenlik Konseyi'nin geçen yıl aldığı 986 sayılı kararda, Irak'a gıda ve ilaç ihtiya- cını karşılayabilmesı için yılda 2 milyar dolartık petrol satma izni verilmişti. Kararda, Irak'ın satacağı petro- lün en az % 51 'inin Kerkük-Yumurtahk hattından akı- tılması şart koşulmuştu. Irak, petrol satışından elde edeceğı 2 milyar dola- nn yansıyla gıda ve ilaç alacak, % 30'unu BM Taz- minat Fonu'na yatıracak, % 15'ıni Kuzey Irak'taki Kürtlere dağıtacak ve % 5'i ile de BM'nin harcama- lannı karşılayacak. : • • • Işte Irak Petrol Bakanı Amir Raşit, petrol satışı ko- nusunda Ankara ile temaslarda bulunmak üzere gel- diği Türkiye'ye Kuzey Irak'tan geçtı. Mesut Barza- ni'nin liderliğindeki Kürdistan Demokratik Parti'nin (KDP) denetimındeki bölgeden geçen Amir Raşit'in güvenliği KDP peşmergelerı tarafından sağlandı. Ku- zey Irak'taki Kürtlerle "diyalog halınde olduklannı" söyleyen Raşıt bölgede "çok olumlu " gelişmeler kay- dedildiğıni belirtti. Dahası Iraklı bakan, Ankara'nm Kerkük-Yumurta- lık boru hattının Kuzey Irak'ta kalan bölümünün gü- venliği ile ilgili kaygılarını da yatıştırdı. Raşit, boru hat- tına bir zarar gelmeyeceğine ılişkın Ankara'ya gü- vence verdı. Raşit'in güvencesı, Bağdat ile boru hat- tını koruyacak olan KDP arasında bu konuda görüş- meler yapıldığının ışareti olarak görülüyor. öte yandan BM kaynakları da Irak lideri Saddam Hüseyin ın oğlu Kuzay'ın 8 ay once Kuzey Irak'a ge- çerek Barzani'nın üst düzeyde bir temsılcısı ile gö- rüştüğünü, böylece Bağdat'la Barzani arasında doğ- rudan temasların başladığını bildiriyorlar. ABD ise, gerek Barzani ile Bağdat arasındakı di- yalogtan gerekse Iraklı Bakanın Barzani'nin bölgesın- den geçerek Türkıye'ye gıtmesinden büyük rahatsız- lık duyduğunu gizlemedi. VVashington, Bağdat-Bar- zani yakınlaşmasında Türkıye'nin rol oynamış olma- sından kuşkulandığını da pek saklamadı. • • • Böylece ortaya ilginç bir tablo çıkıyor: Bir yanda Bağdat-Barzani-Ankara ekseninin ya da diyaloğunun oluştuğu gözleniyor. Barzani ile Bağdat arasındaki di- yalog, Irak'ın toprak bütünlüğünü savunan ve Kuzey Irak'taki otorıte boşluğunun PKK'ye yaradığından ya- kınan Türkiye için çok önemli. Türkiye-lrak-Barzanı yakınlaşmasının karşısında ise bu diyalogdan rahatsızlık duyan ABD, Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) lideri Celal Talabani, Iran ve Suriye yer alıyor. Talabani yeni oluşumda devre dı- şı kalacağından ve petrol gelirınden pay alamayaca- ğından korkuyor. ABD, Saddam Hüseyin'in yalnızlık- tan kurtulmasını istemıyor. Sunye ile Iran ise, Türki- ye'nin Irak'la ilişkılerini geliştirmesı sonucunda böl- gede inısyatıfın ellerinden kaçacağından korkuyorlar. Son zamanlarda Saddam Hüseyin'e karşı açıkça cephe alan Ürdün Kralı Hüseyin'ın de yeni durum- dan rahatsız olduğu düşünülebilir. Kuzey Irak'ta bir tür satranç oynanıyor. Ankara bu inceoyundaVVashington'u kaygılandırmadan, Kuzey Irak'lı Kürtlerle Bağdat arasında diyaloğun geliştiril- mesine çalışıyor. Yeni hükümetin çok zor olan oyunu, son derece dikkatli oynaması gerekiyor. Hazar petrolleri için yeni girişim FUAT KOZLUKLU VVASHİNGTON - Hazar Havzası'ndan çıkanlacaker- ken üretım p>etrolünün ulus- lararası pıyasalara taşınma- stnın önündekı "güvenlik en- geüni" ortadan kaldırmak amacıyla yeni bir gınşım başlatan Clinton yönetimı, bu cerçevede, Azerbaycan ile Ermenistan'ı banş masasına oturtmaya çalışıyor. Was- hıngton'un. Moskova'yı "gûcendirmemek" amacıyla söz konusu yeni girişımde Rusya'yla ışbirlıği yaptığı ve Azerbaycan ile Ermenistan liderlerini nısan ayında dü- zenlenecek bir zırvede bir araya getırmeyi planladığı bildirildi. Zirveyle, Dağlık Kara- bağ'a özerklik statüsünün nasıl gerçekleştınlebıleceğı ile savaş mağduru Azeri göç- menlerin nasıl ve nerelere yerleştirileceği konulannda bir sonuca ulaşmanın hedef- lendiği kaydedildi. Dıplomatık bir kaynak, Cumhuriyet'e, ABD'nin Kafkaslar'dakı yeni gırişımı- nı, "Türkiye''ye gklecek hat- lann güvenliğini sağlamak icin Clinton yönetimi bir giri- şim naşlarn. Cey han hattı için çeşitti güzergâhlar var. Türki- ye, ister Gürcistan, ister Er- menistan olsun tüm güzer- gâhlar konusunda ABD ile görüş birtiği içinde. ABD. bu alternatiflerden biri olan ve en kısa yol kabul edilen Er- menistan hattındaki güven- lik sorununu çözmek isriyor. AmacL Ermenistan ileTürki- ye ilişkilerini iyileştirmek. Ancak Ankara'nm koşulu, Azerbaycan ile savaşuı sona erdirilmesi ve Bakü'nün mağduriyetinin giderilmesi" şeklınde değerlendirdi. Clinton yönetiminın son Kafkaslar gınşımının bir di- ğer amacının da, bölgede et- kinliğı her geçen gün artan lran'ı izole etmek olduğu ifa- de edildi. Amerikan kaynak- lan, Clinton yönetiminın hafta ortasında başlattığı gi- rişimlerin kısa vadedeki he- defmi, "Azerbaycan Devlet Başkanı Haydar Aliyev ile Ermenistan Cumhurbaşka- nı Levon Ter Petrosyan'ı önü- müzdeki ay Moskova'da ABD ve Rusya'nın üst düzey yetkilileriyle bir araya getir- mek" olduğunu söylediler. Nısan ortasında Mosko- va'da yapılacak Nükleer Si- lahlar Zirvesı'ne katılacak olan Clınton'ın, bu gezisinde Kafkaslar konusunu da ele alacağını belirten dıplomatık kaynaklar. "Amerika aynca, Dağlık Karabağ'a özerklik statüsü sorusunun nasıl hal- ledileceği >e savaş mağduru Azeri göçmenlerin yeniden nasıl ve nerelere yerleştirilece- ği konusunda ilerleme kay- detmeyi umuyor. Bölgede te- maslarda bulunan ABD Dı- şişleri Bakan Yardımcısı Strobe Talbott ile Ulusal Gü- venlik Konseyi'nin ikinci adamı Sandy Berger, Clin- ton'ın Rusya seyahati önce- sinde Ermeniler ile Azerileri iknaya calışıyortar" dcdı.