Katalog

2 ŞUBAT 1996 CUMA • • • • CUMHURİYET SAYFA HABERLERIN DEVAMI 19 'Kardak krizîni medya yarattı' "VERİH \K TURGITREİS-Turkı- y e \e Yunanistan'ı sa\a^ın e^ığıne getıren kardak kn- zınde her ıkı ulke medyası- nın tutıımu bır dızı tepkıle- re >ol açtı Krızı adım aüim ızleyen ^unan \e Turk medyasin- 3an bazı gruplar > anlı> ada- ya bayrak dıkmekten helı- kopterlerle gerçekle^tırdık- lerı tacız U(,u>Lnna kadar lcrızın en onemlı parçasıydı Yorede y aşay anlar da knzın b u boyutlara gelmesınden med>ayı sorumlu tuttuiar Knz nasıl bas.ladı' Herkes bu sorunun >anıtını. bır Turk. gemısının Kardak a oturmasj \e Yunanlılartara- fından kurtarılmaM çevre- sınde aradı Ancak ola>. ılk kez 28 ocakta gundeme geldı Bu tanhte Hurrı>et ve Mıllıyet ıle Yunan basinı kayalıİua ba>rak sava>ı ba^lattı Tur- gutreıs'e 6 Gumu^luk e 3 mıl uzaktakı ada\a daha on- ce Vunanlılartarafından çe- kılen \unan bayragı Hum- yet ekıbı tarafından ındınldı \e yerıne Turk bayragı dı- kıldı A>nı gun Mıllıvet gazete- sınde ıse Kardak kayalıklan yenne Turgutreıs'ın hemen onundekı Çatal Ada^ı'nadı- kılen Turk ba> ragının totoğ- raflan yer alıvordu \anlışlığı yapan vilt Mıl- lıvet olmadı Interstar tele- vızyonu muhabırı de helı- kopterle Bodrum un 3 mıl uzaklığındakı yıne Turkı- ye'ye aıt Kargı'ya Turk ve lnterstar bayraklarını dıkı verdı Bu gelışmenın uzerıne Yunanıstan'dd fanatık yay ın- larıyla tanınan \ntena adlı televızvon kanalı da farklı bır jdunın goruntulerını va- yımlavarak "Turkler işgal etmek istij or" y J> Im ın ı y ap- tı Medya arasında başlayah "Kardak krizi'" bır anlamıy - la bundan --oıırakı gelı^me- lerı de etkıledı knzın en genlımlı anları- nın yaşandığı 30 ocakta da gaz^tecıkrın *ov u vajd) Gunun ışımasıyla bırlıkte balıkçı teknelenne dolu^an gazetecıler Kardak adoğru yol aldı Yıne basın mensuplannı ta^ıyan helıkopterler gok- vuzunde dolaşarak Ege De- nızının hareketlenmesıne yol açtı Bazı gazetecılenn ısrarla kardak avonelıpYu- nan bayrağı ve askerlennın fotoğraflarını çekmeye ça- lışması ılgınç kovalamaca- lara neden oldu Kıralanan surat teknelenyle Kardak'a "hucuma" geçen basın çalı- sanları hem ^ unan hem de Turkgemılennceko\alandı Yakla^ık ıkı saat suren ha- vadan ve denızden gazetecı huLumunun dınmesıy le bır- lıkte sava> gemılen de eskı verlerıne çekıldı ve gergın- lık azaldı Bu gelı^melerva>>anırken akıııa uğrayan Turgutreıs'te gazetecılenn ıhtıyaçlarını duyduğu tum hızmetler bır anda zamlandı Gazetecılerın knz boyun- ca gozdesı olan kadır Reıs teknesı de zamdan nasıbını aldı Ilk gun gazetecıler 6 mıl- von lıra>a kıraladıklan Ka- dır Reıs ı. ıkıncı gun 20 mıl- >ona tuttuiar Bodrum Res- cue den ıstenen surat moto- ru ı:>e ılk gun gazetecı gru- bunu toplam 2ü mılyon lıra- v a kardak'a kadar goturdu Ancak ıkıncı gun talebın patlamasivla bırlıkte tıyat da kı>ı ba^ına 25 mılvon lı- rava ıjktı Knzın sona erdığı gunde de medyanın damgası vardı Gece yansı SAT İcomando- lannın kavalığa çıkarma v aptığını oğrenen medy a ça- lı>anları Gumu^luk ıle Tur- gutreis arasında mekık do- kudu Sabahın ılk saatlenyle bır- lıkte de 7 gazetecı teknesı kardak'a doğru yola çıktı Yunan ve Turk askerlennın kavalıklardan aynhnasi go- runtulendı Ardından S-VT komando- lanna e>lık edıldı Bu arada çalınan mehter mar^ı e>li- ğınde teknenın uzerınden vapriancanlı bağlantılarbır- bınne kanştı Turgutreıs'te en çok ı^lerı aksayanlar kuşkusuz balık- çılar oldu Uluslararası su- lara çıkamayan balıkçılar. medyaya kızgınlıklarını sık sık dıle getırdıler Turgutre- ıslı balıkçı IsmetVurteri. ya- pay gelı:>meler olduğunu. sı- kıntıyı ve krızı buyuk olçu- de medyanın yarattıgını sa- vundu He,r,n,e Jçadar ba|ık-çı|ar b. u gelışmelerden rahatsız olsa- lar da Turgutreıs'ın ekono- mısı. gazetecılenn gelme- sıyle canlandı Bu knzden kımı yarar, ki- mı zarar gordu Ama Turkı- yeve Yunanıstan'dayai>anan sıyası sıkıntılar bu sureçte ıkıncı planda kaldı Bırçok- lanna gore knz, medya tara- tından ba^latıldı ve sona er- dınldı Çiller'den büyük gaf • Buftarafı 1. Sayfada nyla ılgılı sorun 24 aralık tanlıınde bır Turk ^ılebının kayalıklara çarpmasıyla doğdu Hurnyetgazetesıya- zan Sedat Ergin dunkuma- kalesınde Dı>ı>lerı burok- rasısının yaklaşık I aydan ben bu dosy a uzennde çalış- masınakarşın hukumetdu- zeyınde dıkkatını çekeceğı bır sıvası muhatap bulama- dıöını vurguladı Gergınlık doğmadan 10 gun once Kar- dak konusıında tek bılgı alan makamın Cumhurba>kanı Sulev man Demirel olduğuna dıkkat çekıldı Çıller kardak kayalıkla- rına >unanıstan bavrağının dıkılmesının ardından 28 o- cak pazar gunu A^ntalya ge- zısı donu^unde gazetecıle- nn sorularını yanıtlarken -Bunu başka bir gezide go- rüşetim"açıklamasinı yapa- rak konuyla ılgılenmedığı ızlenımı verdı Çıller buna- lımla ılgılı ılk brıtıngı pa- zartesı gunu aldı ve bunun ardından bırkaç guvenlık toplantısı yaptı Ba^bakan Çıller partısı- nın grup toplantısinda mıl- letvekıllerıııe ve bır grup partılıve kardak bunalımı konusunda bılgı \erdı Se- çımlenn ardından hukumet- tekı boijluktan vararlanmak ıstevenlerbulunduğunu, an- cak tunıunun dııs kınklığına uğradığını so\le\en Çıller. **Turki\e, geçirilen seçim \e aradan geçen /amana karşın dinıdik avaktadır" dedı Avravva tenbotunun ka- çınlmasi ola\ının da karar- lılıkla a^ıldığını sovleven Çıller E\rensel gazetesı muhabırı Metin Gokte- pe nın oldurulmesıne de de- ğınerek "Biı\ukbirciddi\et ve şeffaflıkla sahip çıktık. Guvenlik guçlerinin şeref \e havsıvetine sahip çıkarken kamuov unun o/lediği şeiTaf- Jığı ortava kovduk" dedı Çıüer "Devlette boşluk ol- maz. Hele bi/im içinde oldu- ğumuzdevlette hiç boşlukol- maz™ dıve konustu Ege Denızı nde kıme aıt olduâu konusunda tartışma yaratan kardak kavalıkları gıbı pek ı,ok ada adacık \e kayalığın bulunduğunu an- latan Çıller goanlerını yal- nızca pavla^mak ıçın degıl "tarihe ışık rutnıak ve gele- ceğin kaderini belirlevebil- mek" n,ın açıkladıöını soy- ledı Ege sorununun cıddı bır ^ekılde ve tumuvleelealın- ması gerektığını bıldıren Çıller Ege nın dunyanın en krıtık noktalarından bın ol- duğunıı belırterek \unan kara^ulannın 12 mıle çıka- rılmasının savaş nedenı sa- y ılacağının tum dunvaya du- yuruldugunuanımsjttı "O- İa>. sadtve bir Kardak kava- lıkları krizi değildir, bir hak talebidir*" dıven Ç ıller. duy- gulanarak gozlennın doldu- ğu gozlenen konu^ması sıra- sında §u «oru^len dıle aetır- dı "O zaman Genelkur- ma\'a sordum; bu toprak bizim mi ? Bı/im. Dışışlen'ne sordum; bu toprak bi/ım mi? Bizim. \ma uzerimizde buvuk bir uluslararası bas- kı başlıvur. Burada buvuk bir savaş çıkabilir: gerginlik tırmanabilir. Bir ateş açma bolgev i kan golune çev irebi- ür. Biroperasvon, birasker, tıim dunva> ı, N ATO'v u. Bir- leşmiş Milletler'i. A\rupa Biıiiği'ni karşımtza dikebi- lir. \ma soruvorum: bu top- rak bizim mi? Bizim. Telefo- nun obur ucıı. bir tek siv il ki- şinin orava gitmesi. tum dunv a kanıum unu karşımı- za çıkarabilir. \ma bizde can verilir. toprak verilmez. çakıl taşı verilmez. Bu ulke- nin her çakıl taşında şehit vardır. Onun için toprak ve- rilmez. Bazen tarih. insanın iki dudağı arasında şekille- nebilivor. \ncak tarihi va/an geç- mişten kalan mirastır. Bir diplomasi trafıği vaşandı. Bir tek şe> sovledim; bu as- ker gıdecek. bu bavrak ine- cek. Sabah 8JO'da asker gıt- tu bav rak indi. Bı/den sonra- kilerin de bu nıirası gelecek için bir borç olarak gor- melerini istivorum." G Ü N D E M MUSTAFA BALBAY I Baştarafı 1. Sayfada mak " Ya çok gerıde kaldığımızı duşunuyo- ruz ya da hızımızı alamayıp "çağa tur bındırıyoruz " Kardak krızınde de benzer bır duru- mu yaşadık Yanıtı net olarak verılmesı gereken soru şu - Kardak bızım toprağımız mı? Yanıt evet ıse o zaman bız ne yaptık? Kendımıze aıt bır kaya parçasına gız- lıce çıkarma yaptık Orneğın, bır grup askerımız Bod- rum'dan gızlıce yola çıktı ve Marmans'e çıkarma yaptı Buna ancak "fato/>(af"denılebılır Kal- dı kı bu tur tatbıkatlar ozellıkle Ege de çok sık yapılıyor Kardak'ın bızım toprağımız olduğu savından yola çıkarsak demek kı, Yuna- nıstan bızım topraklanmıza gelıp bayrak dıktı, asker çıkardı Yanı, bız ışgale uğradık Eğer, Kardak bızım karasulanmızda degılse sınır otesı harekât yaptık Bunun ıçın de kımse tek başına karar veremez Yurtdışına asker gonderme yetkısı sa- dece Meclıs'ın Çok satışlı gazetelere bakılırsa Kar- dak zaferının muzafferı Tansu Çiller Krız ıkı gun surdu ama gurultusu daha çok devam edecek gıbı gorunuyor Çıl- ler partısının dunku grup toplantısında Büyük Gazi Fatih Sultan Çiller Han... Akdenız'ı fethetmış yarın da Hınt Ok- yanusu'na sefere hazırlanan gozupek odun vermez geçmışı tarihe sığmaz başarılarla dolu bır komutan edasınday- dı Çıller bırkaç kez yıneledı - Bızde can venlır, toprak verilmez Bızde bır tek çakıl taşı bıle verilmez iyı kı, kayalıklarda bırkaç balıkçı barı- nağı yoktu Bu turden bırkaç yapı olsay- dı, "Kardak'takı sevgılı yurttaşlanm " dıye başlayıp sonu gelmez mesajları dınleyecektık Fransa da para karşılığı ozel yayın ya- pan bır dergı Çıller'ın portresını yapmış- tı Yarısı Atatürk yarısı kendısı Bu fotoğrafı gorunce aklıma ılk şu gel- dı - Demek kı Çılleryarım olduğunu du- şunuyor Dığer yansını da ancak boyle doldurabıleceğını hesaplıyor Kardak zaferınden sonra Çıller'e Bü- yük İskender'ın de bır parçasını alma- sını onerırız Başbakan'ın ABD hayran- lığı, "Çılıngton" çağrışımını getırmıştı Şımdı de Buyuk Çıllerskender olabılır Ya da "Buyuk Gazı Fatıh Sultan Çıl- ler Han" dıyelım Kendısıne aıt topraklara çıkarma ya- pan boylesıne buyuk bır komutanı tan- hın neresıne koysak sığmaz Sana dar gelmeyecek tarıhı kımler yazsın? Dunyaya hukumdar ol desek, doymazsın Konunun "ulusal sorun " yanına dıye- ceğımız bır şey olamaz. Ege Denızı'nın paylaşımı oteden berı sorun Ne var kı statusu netleşmemış, uzerınde kımse- nın yaşamadığı bır kayalık uzerındekı tartışmanın ardından zafer naraları at- mak, durumu basıtleştırmekten başka bır şey değıl Kardak, Turkıye'de "zafer" havası Yunanıstan'da "bozgun" havası yarat- tı Yunan parlamentosunda ıktıdar mıl- letvekıllerı "yuhalamalarla"karşılanarak "haın" suçlamalarına hedef oldular Oysa ne bozgun var ne zafer Kardak kayalannın durumunun şu an ıçın aynen devam etmesı kararlaştırıldı o kadar Pirus - Kardak Şımdı konunun dığer yanına geçelım "Bır knz gecesı" oyununun sahne- lendığı akşam, başrolde ABD vardı Bu- nu, ne Turkıye'nın çabalarını kuçumse- mek ıçın soyluyoruz ne de ABD'ye pay venmek ıçın Olayın gerçeğı bu Clinton, Demı- rel'ı aradı ABD Dışışlerı Bakan Yardım- cısı Holbrooke, Yunanıstan Dışışlerı Bakanı Pangalos la konuştu Ayrıca Çıller, Clınton'ı aradı Holbrooke, taraflara şu mesajı verdı 'Ilk ateşı açanın ışı çok zordur " Bunun Turkçesı şu "Bıraz krızleşın, ama kenzlığın âlemı yok, ışı buyutmeyın " Holbrooke, ABD Ulusal Basın Kulu- bu'nde oncekı gun bır konuşma yaptı Bırkaç satırbaşı aktaralım "Olay basıt ve komık gıbı gorunuyor Ancak çok cıddı olarak değerlendırıl- melı " "Bu mını dram, ABD'nın dunyadakı lıderlığının ve oynadığı rolun devam et- mesının gereğını gosterıyor " "Ege, boyle başıbozuk gıdemez " "Ege, ABD denetımınde " Holbrooke bu değerlendırmelerının ardından Ankara ve Atına zıyaretıne ha- zırlanıyor Bu durum, Turkıye ve Yunanıstan ara- sında cıddı bır krız belırdığınde "ABD'nın arabuluculugu olmaksızın çozulemeyeceğı "tezıneguç kattı ABD, oteden berı boyle bır rol ıstıyordu Her ıkı tarafın buyuk kayıplar verdığı, zafenn hıçbır kazanım getırmedığı du- rumlar ıçın "Pırus zaferı" denır Bundan boyle her ıkı tarafın hıçbır kayıp vermedığı, durumun ne olduğu- nun anlaşılmadığı, tarafların durumunu aynen koruduğu, hıçbır şeyın değışme- dığı, ama bır tarafın zafer naraları atıp dığer tarafın kaybettık kahırları çektığı olaylar ıçın de yenı bır tanım ortaya çık- tı "Kardak zafen " Genelkıırmay: Yımanistan stratejik lıata yapü 4ÎSKARA (Cumhurivet Burosu)- Genelkurmay Ba^ka- nı Orgeneral İsmail Hakkı Karadavı kardak kavalıkları ıle ılgılı bunalımı yaratan Vunanıstan ın "buvuk bir stratejik hata vaptığını" belırtırken "Ama bu bizim temel politıka- mızı değiştirmedi. Biz Nunanlılar ile dostuz" dedı Bolge- nın ıstıkrannın Turk-\unan dostluğuna bağlı olduğunu kaydedenOrgeneral karadavı. >unanı->tan a"dostiukçem- beri oluşturma" onensınde bulundu Dıyanet Ulerı Ba^kanı Vlehmet Nuri Vılmaz. Mehmet çık \akff na venlmek uzere kurumunca toplanan 23 mıl- yar 7 94 mılvon lıralık bağı^çekını dun Genelkurmay Bas- kanı karadavı yaılettı Bağı^ nedenıyleGenelkurmay Ka- rargâhı ndabırtorenduzenlendı \ılmaz.kuzey Irak'ava- pılan sınır otesı operasyon sırasında sehıt olan askerlerın aılelerıne venlmek uzere daha once 1 mılyarlıratoplandı- ğını anımsatarak "Halkımı/ kampanvavı devam ettirmiş- tir"dedı Genelkurmay Başkanı Karadayı da Turk ulusunu arka- sında goren Turk Sılahlı Kuvvetlen'nın (TSK), kendısını her zaman guçlu hjssettığını belırterek "Bu, bizim için onemli bir olaydır. Önemli olan. bu davranışın nıane\i de- ğeridir" dıve konuştu 1 ı ılmaz ın. Kardak kavalıkları knzının ardından gerçek- le^tırdığı zıyaretın, bu açıdan buyuk onem tasjdıûım kay- deden Karadayı "Bir kriz döneminin hemen arkasından vapılan boyle bir zivaret. bizkre gerçekten büyük güç kat- mıştır. TSK. > üce milletimizi daima arkasında görduğu için guçlu vebuyuktür" dedı Knzın. 24 saat ıçındeatlatıldığı- nı da anımsatan Karadayı. sozlennı şoyle surdurdu "Ama o/ellikle şunu belirtmek istiyorum; hata şuradadır, burada- dır, Vunanistan'dadır... Bunu soy lemek istemivorum. Orta- da buyuk bir stratejik hata olmuştur. Vma bu bi/im temel politikamızı kesinlikle değiştirmemıştir. Bi/ Vunanlılar ile dostuz. Bizim mutluluğumuz. refahımız, bolgenin istıkrarı. Nunanlılar ile dostluk içinde yaşamatnıza bağhdır." Turk-Vunan dostluğu konusunu ılk kez Ataturk un or- taya attıŞına ı^aret eden Genelkurmay Baskanı sozlennı so\ le surdurdu "Biz hiçbirzaman Ataturkilkelerinden ay- rılmadık. V ine o çi/giy e donuyoruz. Sanıv ürum. V unanlılar da bunu son krizde gorduler. Bı/. Nunanlılar ile bolgede dostluk çemberinın varatılmasınıteklifedıvoruz. Bizim he- defimiz, yalnız Vunanlılaıia değil, dunv ay la dost olmak. bir- lik ve kardeşlik bağları içerisinde yaşamaktır. Biz hu/uru- nıuzu. mutluluğumu/u. refahımızı bu birlik >e berabeıiik içinde goruvoruz." Dıyanet İslerı Baskanı \ ılmaz Genelkurmay"dan ayrı- lırken gazetecılenn Kardak kayalıklanna bır Rum papa- zının çıkmasıyla ılgılı goru^unu sormaları uzerıne -Çok uzucu. Bizim Musevi bir din adamına nasıl dav randığımı- zı duma âlem biliyor. Boyle bir olava alet olması çok uzu- cu" kan>ılıgını verdı PIYAN LA'yı Ac! Ac! Ac! Ac! I 5 Subat Pazartesi QLA\XARIN ARDENDAKI GERÇEK I Buşturufı 1. Sayfada "Çıller'ın başbakanlığın- dakı her turlu formule ha- yır" Taraflar boylesıne ku- tuplaşmışken Çıller ve Yıl- maz'ın uçuncu kez goruş- mesının ne yararı olabılır? Sıyası kulıslerde bu so- runun yanıtı aranırken Çıl- ler, dun partısının grup toplantısında şoyle dedı "Yılmaz'la kamuoyu o- nunde goruşelım Halk bu koalısyonun kurulma- sını beklıyor Kurulmuyor- sa neden kurulmadığım herkes gorsun " Pek çok uluslararası go- ruşmeyı bıle bakanları dıplomatları dışlayaraktek başına yapma eğılımınde olan Çıller'ın boyle bır onendebulunması, "Arka- sında ne var" sorusunu beraberınde getırıyor ANAP'ın buna yanıtı "Geleneklere uygun degıl, cıddı bulmuyoruz" oldu Daha oncekı guvensız- lık ortamlan bır yana, salt Çıller'ın dun yaptıgı onerı bıle ıkı lıder arasındakı gu- ven bunalımının ne kadar derın olduğunu gosterıyor Yılmaz değerlendırmele- rınde sık sık "Çıller'e gu- ven duymadıgmı" soylu- yor Çıller'ın açıkgoruşme onerısını kabul edıp her şeyın netleşmesını sağla- yabılırdı Ancak gorunen o kı Yıl- maz, Çıller'ın bu onerıyı "başka hesaplarla' getır- dıâı duşuncesınde Ikı lıder arasındakı gu- ven bunalımı aşılamadığı surece anlaşma zemınının yaratılması çok guç • • • Kardak için çevre I Buşturufı 1. Suyjuda lı ekolo|istler Ege'nın do- ğal vapisinın korunması ıçın ı^bırlığı onerdıler Vtınada- kı Netvvork Medıterıanean SOS den SOS Akdenız Bu rosu na gelen faks mesaıın- da Turk ekolojıstlerın ve çev reulenn bugun vapacak- lan evlemın \unan basınına ve medva kurulu^larına du- yurulacağı bıldınldı Medı- terranean SOS vetkılılenn- den NannisChrvssoverghis, SOS Akdenız Burosu ıle olu:;turulacak ı>bırlığı ı,er- çevesıııde Ege Denızı nın ekolojık oneme sahip eko sistemlerını toklar ve dığer canlılann va^am alanlannı gosteren bır harıta ve doku- man hazırlamay ı onerdı Bu dokıımanın kendı yayın or- ganlarında her ıkı ulkenın dılınde yayınılanmasıyla "accross the water" (su bo- vunca) adı verılebılecek bır projeye parasal kay nak iağ- lanabıleceğını de bıldırdı Nukleer enerjıve karsı da ı^bırlığı oneren Çhrysso- verghis. yalnızca fokljr ıçın değıl !>uhınler gıbı dığer caniı turlerı ve denız kuijla- n ıçın de yasam alanı olan Ege adaları \e kayalıkları- nın koruma altına alınnıası gerektığını vurgulavarak. "Her iki toplumun birbirie- rine v onelık tarihi nedenlere dayalı korkuları var. Ancak bu korkular. \apav çekişme- lerle >a da politik amaçlarla provoke ediliyor. Eğer her i- kitoplum bu korkularınıye- nemez ve ekolojık. çalışma. barış hareketleri ile politik ve sosyal gruplar arasında da- yanışma yollan geliştiremez- se. gelecek vıllarda iki ulke arasındaki savaştan kaçın- mak çok zor olacaktır. Naşa- dığımız knz. neler olabilece- ğinin bir işaretıdir" dedı Iznıır Çe\re Hareketı Avukatları ndan NoyanOz- kan Dı>ı>len ve Çevre ba- kanlıkları ıle Yunanıstan Büyukelçılığı ne çektığı fakslarla her ıkı ulkenın uluslararası anla^malarla. Ege Bolgesı ndekı ekoloıık sıstemı surdurmek ve doğa- vı korumakla vukumlu ol- duklarını anımsattı Ozkan Kardak adaları knzının doğa koruma huku- ku yonunu ele aldığı taks mesajında soruna yalnızca devletler hukuku jçMtıdan yakla^manınvanlışolaLağı- nı bıldırdı K o n a I y/ T ü r k i y e E k r a n Kuybolan toprak değil, ekmektir. T.E.M.A. Turkıye Erozyonla VİuLddele Ağaçlandırnıa ve Doğal Naılıklaıı koıunıa \aktı Fel.: (0212) 281 10 27 268 09 8*