Katalog

2ŞUBAT1996CUMA CUMHURİYET SAYFA KULTUR 15 Pocahontas. Kuçuk Afacanlar. Tıparıp. Ozgur V\ilh 2. Mortal kombdt \ -. Dets Mİı tdtılı nedenıvleMnemalaıı kaplavan \e kuçuk se>ırcı kesımını hedef ılan ıs fılm- lerının bolluğu suruvor Sessiz sınema do- nemınden buvanageçen 75-80 vıl ıçınde çoktan klasıklesmii, bazı Walt Dısnev >a- pımı fantaz\alara. tozpembe \e rengarenk masallara canlandırma sıneması (çızgı hlm)başvapıtlannavegunumüzHollvwo- odu nun çocuklaaılevı Mnemava çekecek nıtelıkte gozalıcı teknolojı cılası \e bece- rıv le sureklı tezgâhladığı çok savıddkı po- puler gı>e fılmıne kadar her zaman hatın savılır bır se\ırcı faktorü olageldı kusku- suz 'çocuk filmı turu" Son vıllarda "Bak Şu Konuşana*lardan "Ninja Kaplumba- ğalar", "DcnızKızlan"n,i "101 Dalmaçva- lı"dan "Alaaddın", "Casper", "Aslan KraHa(vesıındıde Pocahontas aıkadar uzatılacak bır lıstc gışesı parlak çocuk fılmlerının gordugu vogun ılgının bır so- nucu degıl mı' Her ne kadar çocuksiı gonlumuze a\ kı- rı kaçsa da çok uzun \illaronce kuçukken Ankara da eskı L lus sinemasında lahmeı- !ı nınemızın goturdugu V\ \\t Disnev klası- gı "Pamuk Prenses \e Vedı Cuce"den berı vakın temasta bulunduğumuz bu turun hakkını teslım edenierdenız sonuçta ço- cuksu fılmlere burun kı\ ırmak degıKe de bıraz fepeden bakmak avncılıgına azicik sahıp olvik da Heı \ıl konulu uzun bıı 'çızgıfilm' uretıp pazarlamav ı karlı bulun- cageleneksellestıren \\alt Disnev studvo- larının unlu Mıkı Fare va da \ak \ak \m- ca gıbı kahıamanlarının pabucunu dama atan venı çızgı karakterler de gırdı artık havatıınıza son ullaıda kultur emperva- lızmının goıkemlı kalesı HolKuood'da sımdıanımas\on(<,izgı fılmlvontemlem- le venı tekııolojık buluslann kavmstıııldı- gı ıçengı bırvana gorsel dııze\ ı bakımın- dan gerçekten çaı pıcı nıtelıktekı 'animale- Jektronik" fılmler moda bırkaç \ıldır Ya- pımcılarını ıh\a edıp gışevı \e salonu da sureklı dolduıan bu çesıt gosterıslı 'o\un- caklar" çocuk sev ııcı notansıselını gozar- dı edılemez halegetırdı getıııvoı nıtedır 15-20 \ ıl kadar once Spielberg, l.ucas \ b gıbı çocuksuluga her zaman pnm \ermis gunumuzun unlu 'firma'larının basını çek- tıgı sevırusını renklı bır mavil \e ha\al alemıne dogru zevklı gezılere çıkaran bu gozalıcı •anınulektmnık eğlencelikler' Bo\~offıce listeleııne denıırattıkı,a gıtgı- de teknolojının tutsagı halıne gelcn Ame- rıkansıneiTMMnıdabırsııkcumbu^ıınedo- nusturu\or gunumuzde $asırtıu goısel efektlerle dekoı-mekan-mak\a| truk be- cerısıvle çesıtlı nıasal ogelerı esprıvebu- luslarla desteklenen bu 'sıg fantaz\a'nın urunıı tılmleıden hıçbınnı su gunlerde pek çckemeveceğını ıt,ınsınemjvagıdemedım bu hatta Türklere karsı da sa\a^ınıs ma- (.eıaperest Ingılız sovkısuvla kızı vasin- dakı gıızel kızıldenlı prensesınm ınasalı- nı VValı Dısnev tarzının 19% versıvonu olarak aktaran Poeahontas" anımasvonu- na > j da T\ dekı "Bızım E\~ dızısının se- \imli kuçuk ıkızleıınm (Marv - Kate ve Ashlev Olsen) Knstıe Alle\ e Ste\e Gut- tenberg ı \enı bıı vuva kumıak uzeıe bır ara\a getırdıklerı "Tıpatıp-It Takos Two' \ a \ .ı da \le) Brooks. \\ hoopi Gold- berg, DanlHannah ın konuk ovuntuola rak bo\ gostcıdıklen kadın vonetnıen Pe- nelope Spheeris ın bıriaktm ificanların afauınlıklaıını hıka\e ettıgı 'Kuçuk Afa- canlar' agıtmckdoğrıısu pek n,ımden gel- medı açıkçaM Ve bu lıafta fılniMZ kaldık bö\ lece Bıldığımız kadarı\ la bugun gos- teı ımı ba»ld\ aı.ak olan \ ıktor Hugo kla^ı- gının Claudc Lelouch elısle modernle^tı- rılmi!} Bclmondo lu versıvonu "Sefiller" fıstık C mds nın(Cra>>ford) ılk snıemade- neumı "Fair Gamc-Dumst O\un"ıın \e "Bod\guard" la Mnemanırı ladını '-4 \ı! once almı> olan \\ hıtnr> Houston uıı \enı muzıkal bombası •*\\aiting to Evhale- Bir Oh Desem f "ın \olunu gözleıken Bır de geleı.ek Luma \ızvona gırecek olan 'On Vonetnıen. Iki Film" ta;>arısının urunu "Nerçekımı \şklar"la "Aşk izenneSov- lenm«mışHerşe\'"\aı sıradatabıı kı Ozet- !e tılm^ız gunleıde elımızın ainndakı ba- zı Miıenu kıtapiarından soz etmevı \egle- dık bu hatta Son \ıllarda sa\iM artan sınema \a\ıın- Lilıgımız ıçın \uzakı nıtelıgınde on arka kapak ta>arımından dızgısıne >a> fa duzen- lemesinden çe\ ınsıne kadar emek \e ozen uıunu bıı kıtap Johnson Huston un "Açık Bir Kıtap"ı V onetmen senaı\o \azan o\uncu olarak \a^amını sineınava \ermı> Hu^on un geıçekten roman gıbı haNatını kendı kalenıınden vazıp W sa\talık su- ıukle\ıcı bıı otobı\ografı\edonıı^turdugu •\ı,ık Bır kıtap ozellıkle meraklısı ıçın > ıgınia ılgınç a\nntı ıçerı>or ku^kusuz •\menkdn sinemasinın bu\uk \e oneııılı ustalaı ından bu efsane\ ı ^eru\ enkes \ ara- tıcı \onetmenı Dashıel Hammett ten u\ar- ladıgı \e dedektır Sam Spade ın seru\en- lerını hıka\e ettıgı ılk ^onetlTıenlık dene- meM unlu Malta Şahini fılmını 1941 de gerçekle^tımıesındenolumtanhıolan Ara- lık 198" ve kadaı \as hastalık fılan dın- lemeden surekiı Miiemanın ıçınde\egun- demınde \er aldı Lne ka\uşturduğu HumphreN Bc^art \b gıbı o\unculan\la poliM\eden\\estern e edebı\at uvarlama- lanndan her çe^ıt seru\ ene kadar genı> bır %elpaze\e \a\an değı^ık turlerdekı (kımı- lerı bas\apıt a\annda çogunluguvsa bıreı sınema klaügı gorunumııne çoktan burun- musolan)vıgınla tılm \aptı '"Dostluk.da- \anışma. seru\«n nıhu \ b gibi" erkekçe te- maları arkalasan belırgın bırespn \e mı- zaha da kapı açan \alin ozlu \e >urukle- \ıcı tılmlen\le \,llar \ılı saçını baijinı ağarttıgı "HoU\«ooddeğırmenind«" ılke- lerınden ınançlarındanodun \ennez efsa- ne\ ı bır îsim olu^turdu Alabıldıâıne renk- lı \e "maceraperest'" tılozotumbu bılge kı^ılığıvie sdgldm "humoru\la" smema tanhınegeçtı Hıibton 5 -\gustOb 1906 da \e\ada nın \lonta- na kentınde dogan \onetmen tanınmis John Huston'danMarlon Brando ve Vanessa Redgrave 'e kadar Sinema ldtaphğmuzı zengmleştiren üç otobiyografi... bir yaşamöyküsü Nanessd Rfdg- ra\e/BirVaşa- mo\kıısu (An •\u t o b i o g - raph>) - Çe\i- ren: Puren O/- goren/İletişim \ a ş ı n I a r ı. 1994. 395 sa>- fa. fotoğrafİı. 200.000 TL. John Huston/ Açık Bır Kitap (\n Open Book). Turkçesı:İrma Dola- noğlu/ Nisan \avinlan, Kasını 1995. ^39 sa\ ta. totnğraflı. 900.000 TL. OMincıı \\alter Huston la gazetecı Thea Gore un oğlu\du "Pokcrşampi'tonu" bıı dede\le aktorbabas.nındızlerıdıbındege- çen tatlı çocukluk \ılları Huston S \asin- da\ken annesule babasının a\rılmaM\la sona erdı Babası\la \od\ıllerde bo\ gos- tereceûı turnelercçıktı 14 undeokulııterk edıp hd\at okuluna vazıldı boksa meıak sardı burnunu kırdırdı her çesıtten uğra- şa snandı cıddı olaıak vihne\e adımını 19 undd attı "aşk denı/ının dcrınlıklennc dalarak" kadınları tanıdı PançoVılld nın de\nmcı siı\aıılerı arasina bılekarıstıktan sonra Meksıka donu^ıı Hemingwa\,O'Ne- ill gıbı \azartarla tanlstp dost olacaöı o\- kuleı \azacagi "edcbi donemı"ne gırdı Babasının arkadası olan \onetmcn \Mllıam dı \e on vıllık son donemıne pespes.e An- nıc.l ndcrthe\olcano- ^anardağın Altın- da Pn/7i"s Honor- Prızzı lerın Onurıı \c TheDead-Dublm invinlaıı gıbı tılnıleıını sigdırdı Babasından geçnıe "aıle mırası" ONunculugu kııskusiız \onetmenlıgının gerisınde kalırsa da zaman zaman rol aidı- gı tılmlerde ılgınç "kompo/ısjonlamla'' hep renk katmasinı bıldı Ameııkan sınc- masının oz \e bıçım sağlamlıgını \ ıkala- >ıpherfılmındetutarlı \eetkıle\ıcıbıçım- de "kuran" tıpık \e kısılık sahıbı "ı\ı\e enonemlı" \onetmenlen arasinda ba^ta ge- len Huston un gunumuzdededegerınden hıç\mrmedığihı sozgehsi -ElmasHırsı/- lan" adıvla bıldığımız 1950 vapımı The \sphalt Jungleklasıöı gıbı çogu tılnıı oı- Marion Brando. Robert Lindse> / Brando-Annemin Oğrettiği îjarkı- lar (Songs M> Mother Taught Mc) Çe\ iren: Gurol Koca / Rem/i Kita- be\i. Temmuz 1995. 458 sajfa, fo- toğraflı. 500.000 TL \\>leronu hep kolladı Lcretını Metro'nun patronuSamGold\\>n ınode\ecegı HolK- uooddakı senar\o \azaılıgı donemnse 1940"lu vılların basına lastlar Dunvanın dort bucagını gezıp dolasmaktan bıkarak dondugu HolKuoodda 19i8denba^la\a- rdk senaııst \eovuncukariNennebasla\an Huston un \onetmehk\asamı(tıpkıOrson VVeUes/Cıhzenkaneornegmdekı gıbı) The Maltese Falcon bass apıtı> la ba>ladı \ e \ ak- lasik \ arım asir bo\ unea surdu JamesJo\- ce uvarlaması olan son tılmı THe Dead ı hastalıgına tekerleklı ıskemle\e mahkııiTi olu^una karsın oimeden on>.e 1987 de ta- mamla\an Huston çogu meslektaşının ba- sına gelen "fosilleşmiş bir sakız" konumu- na hıçbır zaman du>medı Vasamının her donemınde enerıık çalisma azmı\ le dolu tıpık Amerıkalı bır "ihti>ardelıkanlı\dı" 19" 1 !) lı \illaida bıraz \oiulmus ızlenımı \eren "ha\ası'" I9S0 leıde \enıden parla- nekler zaten "Duzcnden kopmasını bece- ren. kopmak zorunda kalındığında da so- nuna kâdar gıtmesını bık°n~ Huston kalı- ramanları arasında altın tutkusiınun goz- lerını kararttıgı altın ara\ıulanndan (Sier- ra Madre'nin Hazinelen. 1948) anlamsız bır sa\asıngırdabına kapılıpkorkudan kah- ramanlıga donusen askeılere (Zafer Ma- dahası. 1952) tann sımgesıne kaısi SHJ- sıma gırısen gemı kaptamndan (Mob\ Dick. 1956)o\umsıız nıodern uestern ka- rakterlerıne (The Mısfits, 1960) mat\a \e \eraltı tıplennden (Prizzı"lerın Onuru. 1985) James Jo\se kahramanlaıına kadaı uzatılabıletek "Hustontıplemeleri" ortak noktalar sahıp mjrjınal \e "çağın reddet- tigi** bırtakım kahramaıılaıdır Anlattıgı ovkulerın ozuşle bu o>küleıe kattığı \o- rum \e ûslubu\ la sonuna kadar gerçekçı \e mızahı \aklasimnla dıkkatı çeknıis John Huston ku^kusuz Ford. Ha>vks. VValsh. Wcllman gıbı Amerıkan smemasının eskı kihakıan ontu bu\tık de\lerı\le Aklnch. Ra\. \b gıbı I9s() lerde ortava çıkan ara kıisagın ustaları arasında bır kopru kurar Heıhalde 194^ ten bıı vana Ameııkan sı- nenıasmdan soz edılırken baslıca madde- leıden bırını de John Huston sıneması \e \apıtları olustııracaktır Boluk porçuk gelısiguzel kesık kesık bolumlerden kuıulu havatına 5 es kımısı e\ lılıklerden dalıa hatırlanmava deger pek çok ılıs,kı a\ safkanatlar bahısler. resım boks koleksı\on tutkusu \e >azar \onet- meıı va da ovuncu olarak emeğının geçtı- gı MVtan tazla tılm sıgdırııııs "tukbirişk, tck hır e>lc. tck bır ulkede. tek bir Tann'\ la tek bır h.ı\at suren ınsanlara hep gıpta et- mış. bırcok haA at \aşa- mış* Huston ustanın \onetmen senarist \e o\uncu tılmografılen- nın de eklendıgı fo- togratlarla bezelı oto- bıvogratık 0}kûsunü aktaran "Açık Bir Ki- tap". kesınlıkle sme- ma kıtaplıgmızı zen- gınlestıren bır vapıt O\uncularına kaı>ı vaklaşımı genelde sert hosgorüsuz oldn Huston un sozgelı^ı 1962 \apımı **Fre- ud"un çekımlerınde \ ıvanalı unludoktoru o\na\an Montgomen Clıft ı aglatatak denlı despot da\ranı^larını dabçizıaçıklıbolumler halınde ornekle>en kuskusuz sınemase- \eileicebirsoluktd\e- nılıp vutuldLdkcınsten anektotlaıla dolustu- ııılmus bu sık otobı- \ografı\ı İrma Dola- noğluçe\ırmıslngılız- ceden "Sınema ovuncusu sanatçı değıl bır mal- dır. ornekse patates çu- \alı C lark Gable un çu\alı Brando" dıven perdenın kuskusuz gelmiıj geçmıs en bu\ük ovuncularınddn NlarlonBrando'nuntum \a>dmını anlattı- ğı gazeteı-sazar Robert Lındse) tarafından bınnı.1 tekıl sahıs ağzı\la kaleme alınmıs otobıvogıatısı -BrandoAnnemin Oğret- hğı^arkilar'.son MİIarda oglunun tına\et- ten hapse dusıisiı \e ktzının ıntıhaıı gıbı acılan da vasamıs bu onemlı çagdas sıne- ma mıtosiınun bıraz da aılevı felaketlerle sarsilan en son malı sorunlarını çözmek anuıiNİd oldukça vuklu telıf ucretı uğru- na \azılınasinı kabullendığı bır kıtap On- teleıı halkın bıı fılm Mİdızına du>dııgu "marazi merakı' tatmın etmek ıçın kı^ısel dusunceleıını oıta\a dokerek otobı>ogra- tısını Nazmanın aptaka \e asağılajıcı bır se\ oldugunu belırten ancak zamanla de- gısıme ıığıadıkça ha>at o\kusunu anldt- ınak konusiındakı ketum tutumu da degı- sen Bıando \la Robeıt Lındseş ın uzun konıismaları \e o\uncunun kendı vazıla- nyla. rasgele kâğıda doktuğu duşuncelenn- den kaynaklanı>or "Annemin Ogrettığı Şarkılar Lındsev ın kalemınden Bran- do'nunanlattıklarını )azılarını.fıkırlerını ve dene\ımlennı bırle^tırerek tum bır>a- >amoykusunü aktaran kıtap ba^tan sona ılgıyleokunu\or orıjınalı vınele>en bayfa duzenı ve her bın bambaşka hıkâveler an- latan ılgınç fotograflare^lıgınde Saytala- n de\ırdıkçe yalnızlıgın egemen olduğu dostlukların>eralmadıgı genlımlı soğuk savasların yaşandığı bırevde. alkolık an- nes>ıne duşkun bır çocuk olarak buvumus aktorün omur boyu otonteden nefret edı- şını orneğın ofkelı çok ıçen. zorba. hatta ruh hastası babasına karşı hıssettıklerıv le ırtıbatlandırabılır >a da o çok bılınen ko- yu ten renklı egzotık kadın tutkunlugu- nun Endonezya kokenlı Danımarkalı cla- dü.ına olan aşm duşkunlugunden kavnak- landıgını filan da keşfedebılırbinız' Gezgıncı satıcı bır babadan olma eskı bır tıyatro oyuncusu anneden doğma (1924 Omaha. Nebraska) kuçuk Brando babasının yazdırdığı Mınnesota dakı aske- rı akademının dısıplmıne dayanamav ıp çe- sitlı ışlerebulastıktansonra I9yasındavo- lunu tuttugu Nevv York ta tıyatro>u seçer bıraz da tesadufen Stella Adler'den aldıgı fevzle kendını gösterır Brodv\d> de \e Elia kazan'ın dıkkatını çeker Derken Stanis- lavtski \onetımı\le tanısacagı James De- an'lerın Paul Newman*ların dd devam et- tıgı Lee Strasberg'ın Actors Studıosuna katılır Tennessee VMIliams'ın 'Ihtiras Traımajı ndakı Stanley Kosvalskı roluvle parlar 1947 de Varolusçuluk felsefesinın merkezı Parıs ın entelektuel ha\asına \e renklı gece vasamına bır sure kapıldıktan sonra Hollywood"un çagrısına ujarak 1949da ılk fılmını çevırır Fred Zinne- man'ın vonetımınde "The Men - Erkek- kr". Erkekler ı ızleven 'A Streetear Named Desirv-Ihriras Tramvm T, '\ ıva Zapata' v e 'Jul Sezar" fılmlenyle buvuk sükse vapa- rak Oscar a adav gostenlen genç Brando sondan motosıkletlı ası gençlık ustune 'cult film e donusen 'The V\îld One- Kanlı Hu- cum un ardından kazan ın 'On The Wa- terfront-Rıhtımlar LzenndeMe Oscar ı alır 1954 te Temelde bır 'vahşi' bır'tabu >ıkıcı'\e son derece 'benmerkezci bır ası" olan Brando. kaba saba tav ırları agır mı- rıl mırıl konuı>ması mımıklen ve sesivle. kısacası sınemava getırdıgı ovun tarzıvla. fızıgıyle ortalıgı kırar geçırır o vıllarda Perdedekı ası vahsı ımajı özel vasamına da vansır Hollyvvood sos>etesınden hep uzak durur \ ıllasına kapanıp sadtlerce bon- go çalmav ı yegler Bunalımlara duser. ruh doktorlarının kapılarını asmdırır 'Teaho- use of the August Moon-Ca> hane' v e 'Sa- vonarada komık veteneklerını sergıler 1958 vapımı 'The Voung Lions-Genç As- lanlar'davva du>gulu ınsancıl bır Nazı su- bav ı olur Ozel ve sanat yasamıvla gerçek- ten farklı ovunculugunu fılmden tılmesur- durur 1960 lı vıllarda da sarsıntılar geçı- ren Holl>vvood un en buvüğudûr vıne de John Huston"un 'Reflections ın a GoMen E>e-PanltılıGozler ındel I966)ujiutuimaz bır escınsel suba>. Arthur Penn'ın 'The Chase-Kacaklar ındadurust bır serıf olur Pbntecorvo nun basvapıtı •Queimada-ls- yan la buvuk basarı kazanır Coppota nın 'TheGodfather-Baba sıv la ıkıntı Oscar'ını dlır 1972 de Bertolucci"nınola\-f>lmı *LI- timoTangoa Pangı-Pans'teSonTango \ 11 vıneunutulmazlaşir Gıderekaz fılmçevı- ren \e kısacık roller karşılıgında bü> uk pa- ralar olan Brando 'ApocahpseNov\-Kj\a- met ten 'Supermen e kadar 1970'lenn de süper aktorüdur Pasıfık'tekı adasına ka- panıp kendını dünyadan tecrıt eden bır ABDde vuzvıllardır ezılen Kızıldenlıle- rın haklannı savunmaya gırıı»en l980"le- nn sınemadan uzak. medıtasyonla geçıren aılesıne hasreden. 1990'larıysa aıle fela- ketlennı goğuslemek zorunda kdlan 'acüı baba Brando. Ke>inCostner'ın'Kurtiar- la Dans Eden Adam'ını seyrederken zırı! zırıl aglavan büyukannesının deyısıvle 'brmanışı uzun vc zorlu bir ahmaklar te- pesi" olan hav atın çoktan doruguna \ armıs bağıslaviLi hosgorulu sade bın artık Brando-Annemın Ogrettığı Şarkılar sı- nemaseverlerın edınmesi gereken ılgınç bır kıtap sonuçta Ydklasık 10 yıl kadar once. unlu Polon- valı yonetmenın otobıvogratısı nıtelığınde- kı 'Roman (va^an^Polanski'çeMnsıvleta- nıdığımız Puren Ozgoren ın dılımıze ka- zandırdıgı 'B«rVaşamo>kusu'de gunumu- zun tanınmı$ Ingılız o>uncusu \anessa Redgrave ı anlatan. benım yayımlanısin- danepev sonra farkettıgım bırba^ka ılgınç kıtap Onlu aktor. "Sır" Mıchat-I Redgra- ve'ın bu\ uk kızı Royal Shakespeare C om- panv nın eskı ogrencısı. Free Cınema akı- mının oncüsu tıvatro ve sınema vonetıne- nı Ton> Rkhardson'un karısı buvuk ask yaşadıgı Italvan aktör Franco Nero'nun sevgılisi. 3 kız dogurup adeta o>unt.u fab- rıkası gıbı çalışan anaç \anessa Redgrave de kaleme sarılıp sanat \ e polıtıka> la ıç ıçe geçmıs vasamının dokumünüyapıvor An- tontoni'nın 'Blo»-Lp-Cina>ıeti Gördum'. Karel Reisz'ın Isadora ve Sıdnev Lu- met'ın Çehov uyarlaması "Martı'sından Mkhael Apted'ın 'Agatha' sıvasal gorus- len> le bütünu>le ortusen bır rolde doktuı- dugü Fred Zinnemannın 'Julia'. Da>ıd Hare'ın "Wetherb>" ve James hon'nın "Bostonlular vada 'HonardsEnd ıne ka- dar bellegımızde yer etmı:, fılmlerın usta oyuncusu. "Bır Yaşamoykusü nde sahnev- le perde >a>amını anlatırken çalkantılı du\- gusal yasamını da gozler onune serıyor ödun vermedıgı sosyalıst dunva goruşuv- le ovunculuk uğrasmın neden kdçınılmaz baglar ıçınde oldugunu açıklıvor Çagdas Ingılız kûltürunün 40 >ı!dıroncusu veteın- sılcisı olagelmis bü>uk bır ovuncunun ınançlı yureklı bır kadının yaşamövkusü- nu merak edenler ıçın bıraz v uzev sel ama yıne de kevıflı okumalar vaat edıvor Va- nessa Redgrave ın An Autobıographv kıtabı YENİ BASLAYANLAR... YENİ BAŞLAYANLAR... YENİ BASLAYANLAR... YENI BAŞLAYANLAR.. Durust Oyun / Fair Came Lnlunıodı.i Cındv Cra«ford un ılk fil- mı olan "DurustO\un". Andrev* Sıpes ın "The Champıon"dan sonra vonettığı ıkıiKi tılm Cındv Cravstord'la bırlıktc \\illıanı Bald^in ın bd^rollerı pavlastık- ları Durust Ovun. bır aıle avukatı olan kate MeÇuean(Cındv Crauford) ıleonu ortadan kaldırnıak ıstevenlere karsı koru- van cına>et masası dedektıflerınden \1ax ın(WıllıamBalduın)bırbankasov- nıayı planlavan eskı kGB ajanlarına kar- i)i mucadelesını ve bırbırlerıv le ılışkılerı- nı anlatan bır macera Fılmde Cındv C ravvtord ve W ıllıam Bald\\ ın ın vanı sı- ra Ste\en Berkhoffv e Christopher McDo- nald da rol alıvor Sefiller / Les Miserables Claude Lelouch un \ ııtor Hugo un baş>apıtından ııvar- ladığı "Scfiller"de JeanPaulBelmondo,MichelBoujenah. Annie G irardot. Clementine Celaire v e \ icole Croisille bas.- rollerı pavlası^or ^ ılın en ıvı vabanu tılmı dalında Altın Kure Odulu kazanan filmııı yo netmcnlığının vanı sıra vapım- cılığını ve senarvo vazarlıgını da ustlenen Claude Lelouch 2 Dunva Savası sırasında vaşadı ğı çocukluğundan aklında ka- lanları Hugo nun unlu roma- nındakı anlatım akısı \ e karak- terlenvleozdeijleştırmıs Lelo- uch un Setıller ı o\kusuvıi7- vılın basında ba^lavan ve hem katıl hem kahraman hem >oksul hem de kral olan Henry Fortın adlı bır kışılığın etrafında odaklanıyor Fılm boyun- ca Henry"nın hayaHdrzı veçevresındekı dunyaıle ılışkıle- rı Hugo'nun romanındakı Jean \aljean ın çızgısınde gelı- şırken Andre ve Elıse Zıman adlanndakı Vahudı çıftın ov- külen de bu 19 yuzyıl trajedısındekı onjınal ruhuna benzer bır çızgıde gelı- ^erek filmın ıçınde bırbınne paralel ge- lışen oyküler saglıyorlar Bugune ka- dar yapılan 12 Sefiller versıvonunun yonetmenı Lelouch "Bir Kadın Bir Er- kek" fılmıyle Cannes Fılm Festıvalı Buyuk Odulu Altın Palmı>e yı almıv tı 15 dakıkalık bırTurkıve belgeselı de gerçekleştıren Lelouch "Tdm Bir Va- şam"adlı filmınınbırbolumunudeGo- reme vc Pamukkaletie çekmıştı KEDİ GOZU VECDİ SAYAH İki Kalas Bir Heves Meryemce'nın bal sansı gozlerı pırıl pırıl Eskı bır dosta kavuşmanın mutlulugu besbellı Gehp bıyıkla- nyla dokunuverıyor bıyklarıma Meltem kıskanma- sın da ne yapsın? O da gelıyor yanıma mırıl mırıl Oynaşmamız kısa sıirvyor Mehmet ın kucagına atlayıverıyorıkısıbırden Sevgılı babalan Martınıkten daha yenı donmuş Gogsune yaslanıp hasret gıder- menın tam sırası Mehmet Ulusoy'un kedısı olmak kolay mı? Bunun keyfım şımdı çıkarmayacaklar da ne zaman çıkaracaklar'' Elbette, bızım pabucumuz dama atılıverıyor Zey- nep Oral'la Genco'ya da pek yuz veren yok llle de Mehmet'ın ılgısını beklıyor bızım kara kızlar Ne ya- palım bız de kendımızı başka turlu avuturuz Meh- met'ın Martınık'ten getırdıgı kasedı takıyoruz vıde- oya Bakahm Mehmet'le Genco ne yapmışlar oralar- da Bır buyu yayılıyor ekrandan Gıtmedıgımız gor- medığımız bır dünyadan, ama bıze o Kadar yakın Martınık'ın çukulata renKlı ınsanlarının tıka basa dol durduğu bır salondan yayılan bır buyu bu Hem de daha dumanı ustunde (Dedım ya Mehmet Martı- nık'ten donelı henuz saatler oluyor) Oyunun adı "Sımyacı Paulo Coelho'nun Fran- sa'da buyuk ılgı goren romanmdan yola çıkan ıkı Fransız (Richard Soudee ve Georges Pouget) met- ne Mevlana'dan alıntılarla evrensel bır boyut kazan- dırırken, Doğu kulturlennın buyusunu sahneye taşı- mışlar Bu da zaten bır 'sımyacı" olduğundan hıç kuşkumuz bulunmayan Mehmet Ulusoy ıçın tam dı- şıne gore bır malzeme olmuş Bır duşun gerçeğe donuşmesının oykusu 'Sımya- cı", ya da her ınsanın ıçındekı çocugun çıglıgı Para- nın egemen olduğu toplum duzenı karşısında ınsan yureğmın gucunu anlatıyor Coelho ıle Ulusoy San- tıago adlı bır çobanın surusunu terk ederek duşle nndekı hazıneyı aramak ıçın yaptıgı yolculugu nefes nefese ızletıyor Mehmet Ulusoy her zamankı dına- mık sahne yorumu ıle Bız vıdeodan ızlerken bıle sahne ıle seyırcının nasıl bırlıkte soluk alıp verdıgını fark edebılıyoruz Yılların buyucusu Mehmet Ulu- soy'un en guzel oyunlarından bın bu hıç kuskusuz Tabıı yanında bu sımya ışlerının bır başka ustası- nın, Genco Erkal ın olması Mehmet e buyuk destek olmuş (Genco şu sıralar Turkıye ye donmuş olmalı Ama Parıs'te yenıden buluşacağız çok yakında ' Ex polangues" fuarında Kultur Bakanlıgı nın duzenledı- ğı etkınlıkler çerçevesınde Nâzım'dan Insan Man- zaralan"sergıleyecek Genco'yuseventum Panzyen kedılere duyurulur) Ya, şu yanımızda oturan çehmsız kıza ne demelı pekı 7 Genco ıle yanşan bır oyun sergılemış Şaşkın şaşkın, bır yanımdakı kıza, bır de ekrandakı usta oyuncuya bakıyorum Meryemce, Mehmet'ın kucağını terk etmeye pek nıyetlı gorunmuyor ama Meltem en sevdığı mekâna yayılmış kım tnlır kaçıncı uykusunda? Vıdeonun uze- rıne boylu boyunca uzanıvermış sıyah aygıtın ustun- de neredeyse fark etmek olanaksız Besbellı vıde- onun sıcaklığı hoşuna gıdıyor Bır de belkı o bellı be- lırsız hınltısı Şu Parıslı kedılerın keyıf duşkunlugu- ne ne buyrulur'? Tabıı goçmen kedılerın boyle lukslerı olmadıgın- dan, bızım aklımız -ve de gonlumuz- ekranda Bızım gıbıler zorluklar ıçınde yaratmanın sıkıntısını lyı bılır- ler Bu ışın buyusu bıraz da burada degıl mı 9 Yanı "ıkı kalas, bır heves "ın nelere kadır oldugunu anla- yabılmekte Santıago'nun yanı çobanın seruvenı, uçagıyla ço- le duşrnuş bır pılotun seruvenı ıle kesışıyor' Sımya- cı"tia Mehmet ve Genco usta bır tasanmçının elın- den çıktığı hemen anlaşılan dekoru kendı ellerı ıle ger- çekleştırmışler Parçalanmış bır uçagın kahntıları (evet, gerçek bır uçagın parçaları) plastık ambalaj malzemesındenyapılmışbulutlarve Ulusoy un 'ala- met-ı fanka"si kocaman lastıklerle yaratmışlar bu buyulu dunyayı Uluslararası Tıyatro Eleştırmenlen toplantısı ıçın Parıs'e gelen Zeynep Oral tatsız tuzsuz bır suru oyundan sonra Mehmet ın oyununu -vıdeodan da ol- sa- ızlemenın sevıncını paylaşıyorhepımızle Oyunun şubat ayında Parıs te sahnelenmek uzere teklıf aldı- ğını, ama Parıs Beledıyesı'nın destegını kesmesı uze- rıne bu ışın tehlıkeye gırdıgını ogrenmek sevıncımı- zı kursağımızda bırakıyor Bu noktada Turkıye bır şeyler yapamaz mû Bana kalırsa hemen mudahale edıp gereklı destek sağlanmalı, "tanıtma fonu ' ne gune duruyor 9 Ama tabıı, ben kedı degerlerı açısından ele alıyorum me- seleyı Bızım oralarda ulkesınıntanıtımma buyuk hız- metı geçmıs ulkesınm adını en nıtelıklı platformlara taşımış ovguler kazanmış bır kedıye sahıp çıkılır da Çunku bır ulkenın gerçek tanıtımmın sanatsal çaba- larla olabıleceğı konusunda herkes goruş bırhgı ıçın- dedır Meltem ıle Meryemce de bunu çok lyı bılırler ama nedense hıçbır şey soylememeyı yeglıyorlar Fransn Kültün'de bu hatta • Kultur Senısı - Fransız kultur Merkezı nde pazartesı ve çarsamba gunıı saat 18 00 de Gerad Depardıeu. Sıgournev VVeaver Tchekv karvove Fernando Re> ın rol aldığı 1492 C nstophe C olomb adlı tılm gosterıleı.ek Amenkanın kcstının >00 >ıiındd>apılan bu fılmde Avrupa >0() vıl oncekı olayları tekrar guııdeme geîırıvoı \menka va tekrar ayak basıyor Fransız kultur Merkezı nde salı «unu saat 18 00 de de Izzet Kerıbar ın Meksıka nın Guzellıklen Bır Renk Senfonisı adlı dıa gostensı yapılacak Olağanustu renklı ve vasam dolu bır Meksika"nın gosterıldığı dıalar ozgıın bır nuızıkle sunulacak Dıa Gostensı Gıınev \feksika nın Acapulco Cancun se Vucatan varımadasinın guzelleklennı anlatıyor Ilk TüPkçe-Almanca mizah dergisi: • Kultur SerMsı - Avrupa da vayımlanan ılk Turkçe- Almanca mızah dergısı Hallo" geçtığımız hatta yavına başladı Istanbulda hazırlanan ve Mmanva da basılarak dağıtılan dergının vazı ısleıı mudıırlusıunu Erdoğan Karavel ustlenmıs Ilk savısında Necmı Rıza Ayça. Turhan Selçuk Seırııh Balcıoğltı Tan Oral İsmaıl Gulgeç gıbı karıkdturdevlennın çızgılerının ya>ımlandıgı dergıde. vazı ıslen kurulu ıse~Necatı Abacı Gurbuz Doğan Eksıoğlu Kamıl Masaracı Mert Alı Basarır Cıhan Oemırcı ve Hasan Eteden oluşuvor Dergı her ıkı topluma vonelık elestırı ve sorunlan mızahı bır dılle anlatm'aya çalışıyor Git Gözümün Alası • Kultur Semsı - OkM de mmartesı uuııu ıkı tılm gostenmı yapılacak Bu 'ılmlenn ılkı saat 16 00 dakı "Gıt Gozumun Alası" acilı kısa film FOSEM (Fotoğrafve sınema enıuçılerı) ın japtıgı lılmın muzıklerı Grup ^orunı jaıt Fılmde Av^e Gııleıı Halk Sahnesı Oyuncuları rol <j ı\O r OkMde saai 16 n tı. ıse Şerıt Goren ın \onert<iı "Yol" adlı tılm ızlencbılır (OKMTel 238 20 23)