Katalog

SAYFA CUMHURİYET 6 KASIM 1996 ÇARŞAMBA' 14 KULTUR Edebiyatımızda Aşk' konulu panelde yazarlar toplum olarak aşkı tanımadığımızdan söz ettiler 'Edebiyatımız aşk açısından yoksul'KulturServısi- A^kı ne kadartanıvo- ruz1 Ha\atımızda aşka verdığımız ver banka he-.abımızdan once mı gelıvor -oııra mı' L .zerıne du^unmeve deger bır î<?v mı ;>u a^k dedıklen > I * TL > AP Kıtap Fııarı nın bu \ılkı teımsı "Aşk \e Aşk Edebnatı" OIUIKJ dıızenlenen pek çok panel ve sovle^ılerın ba^lıgında "Aşk'a ra>tl]\oıuz kıınılerı vaşanan bunLaaunın ortasmdı 'şimdı aşkın sıra- sı mı" dı\e dursun a^k engellerı bınbır guı,İLikle 3!}ip gundenun tepesıne oturu- vorışte kıtap Fuarı nda duzenlenen panelde v azarlarımız 'Edebnatınuzda Aşk*ı tar tıştıhr konu a^koluriLatartismalarTurk toplumunun a^ka bakı^ı v e 'ınutlu aşk \ar mıdır. \olv mudur' gıbı konular uze nııde \ogıınla>tı A^kın Turk edcbıv ı tırıdakı vansimaları vevazarl ırımızınas- ka bakıiji ise katılımuların bırbırlerıne TÜYAP 15. yılını kııtladı Kultur Scrvısı - T l > AP kıtap Fuarı nın \* vılınau- la^ması nedenıvle e\\elkı ak^am Hılton Balo Salo- nu'nda bır kutlama duzen- lendı Pek ı,ok vavinu vazar (,evırmen \e basin metiMi- bunun da\etlı oldugu gece- de TLAAP \ onetım kııru- lu Başkanı Bulent Inal 1996 onur v azan Peride Ce- lal eodulunu 1 ^ v ıldır fuara katılan va\ıne\!erme de >ukran plaketlerını \erdı Korhan Aba> ın sundugu gecede soz alan Bulent U- nal ozellıkle ıstıkran \aka lavamamı^ toplumlarda I ^ \ılın gelenekselle^nıe açı- sından onenılı bırzamandı- lımıoldugunu sovledı TLYAP ınenbu- \ uk amaanın kıtap tuannı genıjere sağ- lam temellerle de\retmek oldugunu bıl dıren Lnal kendılerını bugune gctırtıı >a>ıncı \azar (.evırmen ve okurlara te şekkurettı Dahaoncekı vıllarda Fazıl Husnıı Dağ- larca, Nadir Nadi. Turhan Sclçıık. Melıh • Aijkı. ınsanı keşfettığımız tek alan olarak goren Afşar Tımuçın. Turk edebı>atında ınsanı, dolavısıyla aşkı keşfeden çok az >apıt oldıığunu sa\undu Pınar Kur kadın \azarlann aşkı >aşanıanın zorluğunu vazdıklarını, erkek \azarlann ıse bu konu\u \uzeysel olarak geçıştırdıklerını sovledı Ilhan Berk de erotızmle aşkı ozde^leştırdı 'konudansapma\alım*uvarıları ılc yun deme gelebıldı Fusun \katli. Pınar Kur, Ilhan Berk e Vfşar Tımuçın ın katıldıkları paneldt a^ka ıhijkın dıle getırılen ger^eklerden bırı toplum olarak a!jkıtanımı\oroluiu muzdu Bu \uzden de a^,k edebı\ ıtının du^unebılnıek ı<,ın once aijkı tanımak bılmekgerekıvordıı Askt ınsanı ksMet tıgmıız tek alan olarık goren At^ar Tı nıuçın Turk edebıvatında ınsanı dolı- \ isıv la a^kı keşfeden çok az \ ıpıt oldıı gıınu --a\ undu "Bızım edebnatımız aşk açısından çok voksul. ^»aırlerımız, kendı- lerinı sıkı sıkı koru\orlar Sert. erkeksı bırdille\azı\orlar". Ilhan Berk ıse dıvan edebıvatına dek uzanan vureçte a^kı anlatırken onenılı bır gen,egın altını çızıvordu "Dnan şa- ııierı dunva kadar aşk şıırı vazmışlar. a- ma sankı hıçbırı bır kadını sevmemış. bırlıkte \urumenıış gıbı. *?aır, de\lete bağlıdır,bubdğlılık\iızundenelb«tte ka- dın oMilCTiıc/. kışıscl dertler anlatıla- ma/" Pınaı kur ıse ronıan \e o\kude askı anlatırken Turk edebıvatında teıisel as- kın nıutlaka Mu-Juman olma\an bır ka dınla ger<,ckleştırıldıgını getek roman c ı gerek toplumun 'gunah işJe\en' k ' naantıpatıkbaktığınısovledı kadın \a- zarların a^kı va^amanın zorluğunu vaz- dıklarını erkek vazarların ıst bu konu- vu \uze\sel olarak geçıijtırdıklennı sa- \unan Pınar kur'Turk romanındae\den dısarı <,ıkıp da kotu»ola duşme\ en kadın \oktur' saptanı ısını vaptı 'Aşk şiiri >azan kadın ne /aman kabul görecek?' Askı \asanıavan bır toplumun edebı- \atının da a^ktan voksun olacağı sa\u- nulurkensozdonupdola^ıpa^kıntanım- larm ı dasandı Aragon"un unlu dızesı •\ÎTTTIIT sl \ Lîm" uzerındegoru> bırlı- ğınevarılııken Ilhan Berkbırbaşkanok- ta\a dıkkat (,ektı '-Vşkta mutluluk \ardır, ama sureklillk \oktur' Berk erotızmı a^kla ozde!>]e>- tınrken Afşar Tımuçın 'sadece nıutlu aşk değıl, uvgun aşk da \oktur"u savundu ' Vşkı değıl. aşkın edelmattakı \eruıı tar- tışalım' diNtn Pınar kur de son'unda aş- kın tanımını vapnıaktan kendını alıko\a- madı "Aşk resmen bir hastahktır. Nasıl ate- şınızçıkıtor,ılaçalnorsunu/. Aşka\aka- landığını/da da tek çare bo\ le bır ilaç bu- lup aşktan kurtulmaktır" Panelın son noktasinı dınleviLilerara- sında 'aşk şıırı va/dıgı ıçın çevresinden baskıgorduğunu' so\ le\en bırkadın >a- ırkovdıı 'Edebı\atta aşk şıiri \azan ka- dın ne zaman kabul gorecek * Kadın şa- irler ne zaman goğuslerinı gere gere ben aşkı \a7i\orum dnebılecekler?" Bu , ııı PerideCelal'eodulunu Bulent Onal verdı. 15 > ıldır fuara katılanCumhumet Kıtap Ku)ubune\enlenoduluıseKaı}Lrfemaldı. (kADER TLCıLA) Ce\det Anda\. ^aşar Kenıal. Rıfat llgaz, Adalet Ağauğlu \e Ilhan Sek;uk un ka- zandıgı onurvazan odulu 1 4 ^ sılından bu \ ınaedebı\atımızapekt,ok\apıtka- /andıran Pende Celal e verıldı TLV AP Onur >azarı seçılmesı nede- nı\le Ptrıde Celal ın bıvogratisinı \e hakkında %azılın \azıları derlesen Pen \azarlar Derneğı Genel Sekreterı Alpa> Kabacalı da hem Pende Celal hem dt. TL^AP ın baviriNinın bırlıkte kutlan masından duvduğu mutlulugu dıle ge- tırdı PerıdeCelal \aptıgı konu^madaonce- lıkle kendısıne okuma alı^kanlıgı kazan- dıran annesıne \e destek olan dostlarına te^ekkıırettı Vazmahırsı \e\etenegı ne- denıv le bu mesleğı sevtığını bıldıren C e lal vazarlıktaasıl amaıının bu\uk kent te ka\nas,mava(rah:?an vukandakılerı ve aiağıdakılerı bırarada anlatma\a çalı^- tıgını behrttı 1^ vıl boMiiKa kesıntısız olarak TL ^ \P a katılan C umhuınet kıtap kulu- bu ve Cağda^ \avınları \apı kredı \a- sınları Red House Vavınları Mıllıvet >a\ınları \rkın kıtabeM \e \arlık Ya- vınlan temsıkılennt bırerplaket\erılır- ken Turkıve Nazarlar Send'kası İkıncı Ba^kanı Fe%za Hepçilıngiller \e Turkı\e ^a\ıncılar İBırlıgı Ba^kanı Atıl Ant Bu- lent Unal a bırer sukran pl iketı verdıler 'Polisiye ronıan, çağma tanıklık • Nedır pohsı\e roman ' "Kılıçsız", \alin anlatımı \e okuvucusunun zekâsını sına\an kurgusu>ld. eğlendırme \e bılgılendırme oğelerını bır arada bcirındıran bır tıır Okııvucu açısından rıske gırmeden suça katılımı sağlaması da cabası Kultur Senisi - TU\ AP ta otuz kadar okur bır "suça" ortak oldu lar' Otuzkı>ı bırbırl.erıneîiıphcdo lu bakı^lar atarak lo^ bır oda\ a do lu^tular onı_e Derken be% ız sj^lı zekı bakı-jlı bır ıdam esmer >akıl lı gozluklubır ıkıntisi \e\uzugu lerk n,en gıren bır dıgerı verlerını aldılar Bu kı^ıler az sonra gen,ek le^eeek suçıı orgutle\en Erhan Be- ner, Ahmet L mit \ e Masıs Kurkçu- oğludan başkası degıllerdı Iierle \endakıkalarda herkesın neden bır ara\a geldıgı bellı oldu "Suç Ça- ğında Polısı>e Roman" tartışılacak- tı \azın ^a\ıncilık tarıtından du- zenlenen panelın ılk konu^matisı Erhan Benerdı fçındeva^adığımız çaeı ^ıddet (,agı olarak tanımavan Bener u\u$turucu \e silah tıcaretı- nın korukledıgı bır edebıvatın top lumubılın<,lı olarak iiddete\onelt tıgını so\ ledı \e bu edebıvatın urunlennı "sozde" polisne roman olaraknıteledı Turknedekı polı^ı- \e romaııa gelınte "Batı toplu- munda ışlenen suç.çcşıtlı ıncelıkler- le ortbas edılnıc\e çalışılır Bu saıe- de polısrve roman orta\a çıkar. Ço- zulmesı gereken bır toplum suçu vardırortada O\sabı/ımtoplumu- muzda. bır adam naıınıs ıçın karı- sını oldurur, kırk \ennden bıçaklar \e gıder karakola teslım olur Bu or- tamda polısne \a/-amazsını/." Mı ns hukukuınuz Batı dan tırklı ol- dugundan cına\et gerektırnıedıgı ı<,ın bu durumda gerne bır tek ca- susluk kounlu polisıve roman kalı- \ordu Bener e gore Sıs\eGece ıdiı romanıvla Turk polısı\eromanına\enı bırsolukge- tıren Ahmet l mıt polısı\e romanı \enı olanı ıçıne katmasi \e butun- lugunuvıtırmedenfarklıbırozellık kazanması jçısından caz \e sıne- m IN la ozde^le^tırdığı konu^maiin da polısıse romanı \a^a\ ın bırtur olarak nıteledı Umıt e gore okuru aMİ veken polısı\e romanın vanı bu vok bılınme\en)ı denklemm bı- lınmevenlerının sa\isi artsa da bu- tunlugunu vıtırmenıe^ı Lmıt ın polisi\e\azmaMiidakı nedense dı- lının hızlıolması \e 12 E\lul done mınde kazanılmı^ bır vetenek ola rık entrıka kurmav ı >-e\ mesi \azar ıvnca gunumuzdekatılın modern t,igınsanını soketmebo\utunage- tıren sıstem kurumlannın kurbanı olduüunu sozlerıne ekledı Yazar ve yaymcılar birbirlerini anlattılar • Panelde Avdın llgaz babası Rıfat Ilgaz'ı yayıncısı olarak anlattı Erdal Oz de Sergı Ya> ıne\ ı'\le başlayan yayıncılık seru\enınden soz ettı Ahmet Kuflu ıse yazan Muzaffer Izgu'yle ılgılı anılarını aktardı Düşünce ve Ifade Özgürlüğü Ödülü'nü Kemal ile Öz aldı Kultur Servısi-Turkı\e'iaMiKilar Bırlıgı nın Du>unı.e%e [fade Ozgurlugu Odulu bu vıl Vaşar Kemal ve vavınusı Erdal Oz'e verıldı Odul du^unce ve ıfade ozgurlugu n,m mucadele eden vazar ve vavıncılara bu muLadelelennde valnız olmadıklannı ıtade etmek ve kanıuo\unun dıkkatını onların muLadelesıne ı,ekmek amacı\la verılıvor \aş ır Kemal ve Erdal Oz son olarak "Duşunce>e Ozgurluk \e Turkı\e" kıtabında ver alan >asar kemal ın 'Turkne l'zerınde Kara Cok\uzu" adlı makalesi nedenıvle \argıianmı>lardı Ktanbul 2 no lu Devlet Guvenlık Nt ıhkemesı '»a^ar kemal ve Fıdal Oz u •\a\ın \olu\la toplumun muhtelıf kesimlerıni uk. duşunıe, bolge ve mezhep farklılığı gozeterek kin \e duşmanlığa tahrık etmekten" suıju bulnuı^tu (jeçtiüimız gunlerde de "»argıtav ın bu kararı onavlamasıvla \a!?ar kemal ın hapı^ vavıncısı Eıdal Oz un para cezalan kesinle^mı^tı 1996 Dtışunce ve Ifade Ozgurlugu Odullen Va^ar kemal ve Erdal Oz e bu ak^am saat-19 OOdaTL YAP kıtıp Fuarı kapsamında vapılacak bırtorenle verılecek Kultur Servısı - TL> AP kıtap Fuarı ndavazarlar vavınevlen kı- taplar ve okurlar bır arava gelınee elbetteoldukı,aho5anlar \akınla>- malardavajjanıvor Buolıımlu\ an ların \ogunla^tıgı mekınhr da M nıri7 oncı lıarala gurele iı,ındı. ede bıvatın sanatın ve denıokrasının tartışıldıgı panel salonları TL\ \P etkınlıklerı kapbamında vavıncılar ve vazarlar birbirlerini anlattılar Aslında ı^veren ve çalısan konu munda olan vavıncılar ve vazarlar ulkemızde ımkansızlıklar ı<,ınde verılen ^ava^ın ortak sava^çılan "NavıncılarVazaıiannı. Vazarlar Navıncılarını \nlatı\or" ba^lıklı Faruk Şu\ını'un vonettıgı panelde ılk soz alan \\dın llgaz. babası Rı- fat llgaz ın vavmıiM olma sureunı anlattırken oldukça duvgulaııdı •\\din llgaz babaMvla ılgılı anek- dotlara ver verdıgı konujmasında vavını.1 olmasını babasının başlan- gıçta ıstemedıgını ama kendısını bu ise vıne Rıfat llgaz ın vazar ve mucadeleu kı^ılıgının (,ektığını be lırttı Can \avınları nın salııbı sazar Erdal Oz de Sergı \avınevı ıleba?- lav ın vavıncilık veruvenın pek vok aci anısıııı ızlevıi-ilen gulümseten ver ver gulduıen kendıııe o/gu tar- zıvla ınlartı Lçaktan korkmasına kar^ın ııı,ak ka^ırma Mivundan bır vıl hapisanede kalmasma neden olan bır vargı nıacerasını anlatan Oz bu sureı, ıı,ınde "her nedense" vavınevın.n de kapatıldıgıııı ve bu nedenle Sergı Yivınevı seruvenmın de sona erdığını belırttı Frdal Oz ızlevıcılere "çok şeker" dıve nıte- lendırdıgı hapishane gunlerını tav sıve etıneden de duramadı Panelın son konukları ıse uzun vıllara davanan bır dostlugu ve va- vıncı-v ızar ılışkısmı surduren Bıl- gı Vıvınevı hıh Nahıbı Ahmet Te\- fik kuflu ıle tınlu vazar Muzaffer Izgu vdu Muzaffer Izgu vavıncısıvla ılgılı 1941 lerden ba^lav an pek s,ok anek- dota veı venıken kendısıne duvdu- gu sevgı ve savgıvı da sık sik \ur- guladı Ahmet kuflu ıse Muzaffer Izgu nun bugune kadar vavımlan- mış I6bın snfalık kıtabını hatırla tarak vazann adeta vırmtdört saat çalistıgınıbelırttı Sanınzvazan ve vavınuMnı bırbırlerıne baglavan en onenılı etken de bu nvdı ^Tîyatro Kanunu Yanlış' mı? YUCELERTEN -I- Son gunlerde kultuı Bakanlı ğı ndaDevletTıvatrolan n,ınbırva- sa hazırlıgı oldugundan soz edıhvor Hemen her sovlentıve ınanmak ge- rekmez Ama kultur Bakmı Savın Ismaıl Kahraman ıle 26 Agustos 1996 tanhlı Turkıve gazetesinde v a- pılansovleşı buhabenndogru oldu- gu duşunctMm guı,lendırıvor Savın Bakan sozkonusu sovle>ı binde Dev let Tıvatrolan hakkında ne gıbı tedbırlerduşundugu soruiunı.i "Ti\atro Kanunu Vanlış" ba^lıklı bolumde ^unları sovluvor "Tabıı her senekı sahne^e kona- cak oMinlann ve m uncuların seçınıı. Devlet Tıvairolan Cjenel Mudurlu- ğu'ne aıt Devlet Tıvatrolan Kanu- nu'na gore bakanlığın genel mudıı- nınu tavınden başka. herhangı bır nıudahale hakkı.sıcıl amırlığı. sanat- çı al-p çıkarma, kunılları kurma. mudahale ve başkanlık etnıe hakkı vok Bu. kuruluş kanunundakı \an- bşlıktır Bo\ lete bu kurum o/erk olu- >or Bu opera. bale ıçın de bo> le Fa- bıı sanata o/gurluk hadısesı doğru- dur \ma ne\ le sınırlıdu Mıllımen- faatlarla sınırlıdır Ve hurnvetler son- suz olursa anarşı doğar, o /aman hurnvet de kalnıaz. Kendı kulturu- muzevabancılaşmış bır toplum me\- dana getırmek ısfemedığımi7e gore de vabancı olan davranışlara gırme- mesı genekır Buna benzer durumla- ra mudahale etmek değıl de. von \e- rebılmek ıçın. sahıp olabılmek ıçın bu- ga\ retın ıçındev ız. 40 gunluk bır hukumetın vapaıağı ışler vanında mıllı kultur ıçın de zaman ıçınde ge- rvğı >tnne getırılecektır" S ı\ ın bakan burada ozetle "!>o\- le kanun olmaz" demt.ve uetınvor Dev kt Tıv ıtrolan '»a-.aM nı degiitı- lerek bakanlığın mudahale pavını arttırnıak nıvetını de ^ıklamıvor Duıum bovleolunca hem kaıııu ov unu hem de vn ın bıkanı daha on <_ekı va^ı valiMinları hakkında bıl üikndırmevı 16 av Dtvlet Tıv ıtro- I ın Gt.nel MudurluiîU v ıpnıı> ve ozellıkle vasa ve \ enı vipıImnı ı ko nusuııda emek vermii bırı ohrak gorev savıvorunı Devlet Tıvatroları nın bır "\enı- den \apılannıa"v ı ve bu dogrultııd ı vtııı bır v is ı\ lUcRk duvdugu jı,ık ur Bır bı>kj de\ı^le De\'ef Fıv ıt IOI nı nın dıha uvgar daha ra^vo nel dahaverınıh dahadenıokı ıt v>. daha ozsur bır konuma actınlınesı zorunludur Aksı takdırde "padışahlık" dıve mtelendırdıgımi7 bugunku ai;in merkezci vapı kısa surede bu gıızı- dt. kurumu \rap^evhlıklerıneçevı rebılır Ovsı gereksmmemız "eum- hunvet"tır Bu vonde7atenı,ok onemlı bırv ol alınmıstır Devlet Tıv atroları t,alı:jinl tıı be nım tanık oldugıım kadanvia I9~l)lerın sonlııındın bi^lavarak bu "venıden vapıl.ınma " iı,ın ı^csitlı ^alı^mal ıı v ıpıııı^l ırdır Ilk sOınut adım 1990 v ılmda o zamankı kul- turB ıkını Sıvın NamıkKemalZe\- bekt ıratındın dıızenltiKn "Tı\atr» Kurulta>ı"nda oıtava atılmı^tır IkıiKi bisimık 19V| vılında Mersinde duzenknen ııluslarırası semınerde aeKekle-.mıştır TO- B\\ \IEkSÂ\ V.IIINITII arubunun oıadadılegetırdıgı onen tumtıv ıt rova>ımımızımodukrbırs ıpı ı^ın dekapsıvaı. ıkbır*TurkTı\atroVa- sası"nın an ihjtlannı ortiv i kov ir Dıha sonra 1992 vılmdı Devlet Tıvatıolııı nd ı v ıvinan uelı^ıHLİer somn.tı "Dtvlıt Tı\atıoları ^a>>a- sı"n ı odıkİNtııık _'L1I-ÜI dojınıi 1 » tıır Doıicmın kııltur Bakaııı Snvın Rkn Sağlar'ın ozendırmesı ve vu- reklendırnıe-ı ıle vurt Lapında >e çımler vapılarak sanaKi teknık ve memurkeMiıılerının tcınsıkılen be lırlenmış v e vasa konusunda çalisma vapatakbırkomisvonolıisturulnıu^- tur Bov lece hem Dev let Tıvatrolan «.alı^anlan kendı kaderlerını belırle- nıe konuNunda soz sıhıbı olmu^lar hem de daha oncekı Lahsnıalarla ve- liMiıevcn bır tasiak on ıv a ı.ıkmKtır Benım DeUet lı\ ıtroları Genel Mudurlugu gorevmı ustkndıgmı 1992 Ekınıı nden ıtıbaıende tasiak tasarıva donu^turulerek kultur Ba kanlıgı na gondenlmı^ \e venı bır suıete gırılmiMir Bu sureı,te o zanıankı kultur Ba kanlıızı Mııstesarı Sıv ın Fmrc Kon- gar"ır buvıık k ıtkıl ırı\l ı tı-> ırı v ı si teknuı bıkımından vı.nıdtn du- zenlenmıs ılaılı bak ınlıklaıın go- ruslerını. sunuldukf ın sonn cereklı duzeltmtkr vapılnıistıı Üogal kı hera^anıad ı tıv ıtro ki muo\unun goru^lerı de ılınmıstır \L bu tasarı ı,ı.\rı.sinde tıvatro kı muovunun ımınıkun ol ıbıleı.ek en v uksck ıııııt ıb ık ıtı s ı_l ınnııstır \mavazil. M Sıvııı Sıglar tivi rının oliNiııasında gozlenen atak o?endmu ve desteÜtVM tutumu- nu vasanmhavataget,ınlmesıkonu- sunda gosterememı^tır Sonuı, ola rak Turkıve dekı sivaM i'-tıkrarsızlık nedenıvle ta-.an ne Savın Saglar ın bakanlıgı donemınde ne de daha sonra vasala^nıa >ansını vakahva- bılmıştır Ne kı Dev let Tıvatrolan sanat^ı- ları ve vJİı^anları vılmamı^lardır Turkıve Bııvuk Mılkt Meclısi nııı VL hukumetlenn intınetıgı gundı. mı \e (dk\ mıı venı ve uvgaı bır va -.ava kavu^mava olanak tanınıavın- ca çabalarbaskabıreksendesurdu- rulmustur Bu kez havata geLinlnıesı leknık olarık daha kolav goruiKiı bır "de- ğışıklıktasansT'u7tmıdı.ı,aİ!!}ilmi:> tır ^ uıurluktckı v îsanın 6 "" mıd dt-sının dtgısrınlnıesıv It bırdonusu ıının ve bırvenı v ıpıhnmanın nıuııı- kun olabıleLegı gorulmu^tur Bu vonde bırta»arı hazırlanmı^ ve kul- tur Bakanlıgı taratından Ba^bıkan- lıga gondenlnıesı saglanmiitır L stelık o zanıana kadar butun bu gLİisnulere nKsatclı dıırııı Gcnı.1 Mudur S ıv ın kuruı, u>rev lı "" kısı nın tınıklıgı onıındı. _cnel mudur ••ıtatıvlı bu oıitrıvı benınısedıgmı ıtadt etnıı^tır Sanırım bu ciddı bır a^garı mu^teıektır Butun bu gın-jimlere Savın Ku- ruı, vaklaşnn gostermedıgı ı<,ın so- nuca ula^mav an bır "seçım" onensi de katılacak olursa su sonuç ortava ı,ıkıvor DevletTıvatrolarn,alı*anla- rıkiM orta \e uzun \adelı butun ço- zıım onenlerını olu^tunnuş havata geLirnitk iı,ın de buvuk ı,aba harca- mı^lırdır Buonenlerın hepsi deav- nı dotrrultud ıdır ^azmıııı bu ılk bolumunun sonun- dı meskktaslaıım ı meslek kuru- lushrını (ozellıkle bu ».alı^malaıa ba^langıçta (,itı oluşturan aına da- ha sonra anla^ılmaz bır bıgmde me- safekovan7()BA\ a) Devlet"Iıvat- rolaıı (,alı>anlannın se(,nıı^ oldugu "vasa konııs\onu"nda gorev lı arka- daslannı ı DcvletTıvatrolan ııınsa \ın voriLtKikııiK savın genel ıııu dıırv ırdıiîKihnna ^avııı eskı gentl mııdurlere ve savın genel nıudure bualındıkı gorev lerını \e sorumlu- luklarını hatırhtmak ıstıvorum S ın ıtııı ve tıv atronun bammsızh- « n ı onelen bu üin^ım oldugu za- n ın nuLduı JLIIISL nelsın açık^a k ıı -.j vikm ık . ıv/dır' Arslonga vıta Surecek DEFNE GOLGESİ TURGAY FİŞEKÇİ - Eski Hayatlar Geçen hafta Cumhurıyetımızın kuruluşunun 73 yıidonumu kutlanırken son yıllarda kımı çevrelerce one çıkarılmak ıstenen bır tartışma kafamı kurca- ladı Dıyorlar kı 1923 Devrımı, toplumumuzu geçmı- şınden bıçakla kesılmış gıbı ayırdı boylelıkle geç- vnışı olmayan bır topluma donuştuk KuKurel yapı-, mız yara aldı Bır toplumu tanımak ıçın gunluk hayat benzer- sız varsıllıklarla dolu bır laboratuvar nıtelıgındedır Resmı ya da kuramsal bılgılerın çok otesınde var- , sıl ve kapsamlıdır gunluk hayat Cumhurıyet oncesıne ılışkın aılemden bana ge- çen pek bır bılgı yok Dedelerım nasıl yaşarlarmış'' bılmıyorum ama okuduğum yazın urunlerı "eskı hayat"\ yeterınce tanıtıcı nıtelıkte Sozgelımı Evangelmos Mısaılıdıs'ın ılk kez 1872 de yayımlanan Temaşa ı Dunya ve Cefakâr u Cefakeş (Seyreyle Dunyayı adıyla Robert An- hegger ve Vedat Gunyol tarafından 1986 da Cem Yayınevı nde yenıden yayımlandı) adlı sekız yuz sayfalık romanı geçen yuzyılın Osmanlı toplumu- nu tanıtıcı zengın bılgılerle dolu Oylesınekı yuzyır- mı yıl oncesının bızım toplumumuzdan değıl de . sankı yeryuzunde hıç olmamış kurmaca bır ulke- nın ınsanlarından soz edılıyormuş gıbı gelıyor oku-" yana o denlı uzak o denlı gerçekustu 1923 le bırlıkte hem de yeryuzunde gorulmedık bır bıçımde abecemızı kılık kıyafetımızı de değış- tırerek geçmışımızden koptuğumuz bır gerçek A- ma koptuğumuz o geçmışle bırlıkte neler yıtırdık dı- ye soracak olursanız yıtırdıklenmız ıçınde bugun sahıp olmak ısteyecegımız bır şey olabılecegını sanmam Nedıl netarıh ne cografya bılıncı Dun- yaya kapalı kor bır hayat Mıthat Cemal Kuntay'ın Uç Istanbul'u da Cum hurıyet oncesını tanımak ıçın bulunmaz ozellıkler- le dolu bır romandır Hem son derece genış bır kı- şıler yelpazesı ıçerır hem de bu çok sayıda kışının gunluk hayatına ılışkın sonsuz ayrıntılarla doludur Oylesıne çurumuş ınsanlardır kı bu romanda anla- tılan kışılıkler neredeyse bu toplum lyı kı çokmuş başka turlu de olamazmış gıbı gelır ınsana Eskı hayat ustune anlatıları gunluk hayat varsıl- lıklarıyla dolu bır yazarımız da Huseyın Rahmı Giır- v pınar'dır Geçen yuzyılın sonundakı Istanbul so- kaklarında dolaşır Gurpmar romanlarında sankı bır belgesel fılm çekermış gıbı kapı kapı ev ev çarşı pazar ınsan ınsan Sonunda ortaya çıkan tablo ro- mancımızı buyuk bır karamsarlıga duşurmuştur Bu denlı cahıl kor ınançlara saplanmış bır toplum akılcı duşunceye ulaşmadıkça gelışemeyecektır 1923 te bıçakla kesılırcesıne koptuğumuz top- lum çagdışı bılımdışı akıldışı bır toplumdu Yok- sa degışım gızılgucu taşımayan bır toplumu hıç- bır baskıcı guç zorla değıştıremez Toplumsal degışmemızı yazın yoluyla ızlemek ıs- teyenler ıçın elbette Fethı Nacı'nın Turkıye'de Ro- man ve Toplumsal Degışme (Gerçek Yayınevı) ad lı kapsamlı kıtabını anmadan geçmek olmaz Ya- zarımız bu kttabında, romancılarımızın toplumsal _ olayları nasıl degerlendırdıklennı bır bır ele alıp ır-' deler Fethı Nacı nın zekâ ve ıncelık dolu yazıları sıradan okurlar ıçın de eleştın turunu tat alarak oku- nur kılar Ben bu kıtabın yol gosterıcılıgınde askerlıgımı yaptıgım ve okumak ıçın bol zamanımın oldugu yıl- larda romanımızın geçmışıne benzersız bır yolcu- luga çıkmıştım Boylesıne ferah bır zaman dılımıne sahıp olanlara ve yazın egıtımı goren ogrencılere Fethı Nacı nın kıtabının yol gosterıcılıgınde ro- manımızı yakından tanımalarını oğutlerım KİTAP FL ARINDA YARIN ASALOM 13 00 - 1 s 00 Panel Turkı\e"de Teror \e Basın \ oneten Sezgın Kızılçelık Konuijmacılar Okta\ EkşL Mustafa Gunduz Valçın Ozer H 0 0 - r 0 0 Panel Savaşve Insan Yoneten Ragıp Zarakolu Konuşmacılar EşberVağmurdereh Ertuğru! Kurkçü Meh- met Metıner Erhan Bener 17 00 - 19 00 Bılge Karasu Aramızda Yoneten Fusun Akatlı \ Konuşmacılar V ıldırım Turker Murathan Mungan Mu- ge Sokmen 19 00 - 20 00 Turkı\e ^avıncılar Bırlığı 19% Duşunce\e Ifade Ozgurlugu Odul Torenı BSALOM 12 00 -14 00 Fevza Hepçıüngırler ı le sov leşı "Kjrmızı Ka- ranfil Ne Renk Solar ve Ch kunun Renklen" 14 00-1600 konterans DılLzenne Konu^macı Prot Dr NejatBinncı 16 00-1800 Panel AşkveŞıddet Konuşmacılar Pınar Kur Canan Arın FerhanOzenen Fe- rıde \ ıldırım 18 00 - 20 00 Thomas Brussh ıle sov leşı -Genç Alman Edebıvatı-Kustah. Sulu Ofkeh" um-ag Kultur Etkınlıklerikapsamında Lğur Mumcu nun avukatı M Enıın Deger um ag vavınlannın 26 kıtabı olan LgurMunuuve 12 Mart ı okurlara ımzalıvor Cumhun>et Kıtap Kulubu ımza gunu kapsamında Mehmet Başaran ve Denız Som kıtaplannı ımzalıvorlar KAMİL M A S A R A C I K Ü L T Ü R • Ç İ Z İ K ^