Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyet
antivaz Sahibiz Berin Nadi
Genel Yayın Yönetmeni: Orhan Erinç 0
Genel Yavın Koordinatörü. Hikmet
Çetinkava 9 Yazıışleri Müdurlerı.
İbrahinı Vıldız, Dinç Tajanç (Sorumlu)
# Haber Merkezı Müdürır Hakan Kara
# Görsel Yonetmen: Fikret Eser
Dış Haberler Şinasi Danışoöju # Istıhbarat
Cengiz V ıldırım • Ekonomı. Bülent Kızanlık
0 Kultür Handan Şenköken 0 Spor
Abdülkadir Yücelman 0 Makaleler Sami
Karaören 0 Düzeltme. Abdullah Yazıcı
0 FotoŞraf Erdoğan köseoğlu 0 Bılgı-Bclgc
Edibe Suğra 0 Yun Haberlerı Mehmel Faraç
Vj>ınKunıJu
Orhan Erinç. Okta> Kurtböke.
Hikmet Çetinka) a. Şükran Soner.
Ergun Balcı. Dinç Ta>anç. İbrahim
^ ıldız, Orhan Bursalı, Mustafa
BaJbaı. Hakan Kara.
Ankara Temsılcısr Vfustafa Balba\ # Haber Müdürü Doğan
Alun Alatûrk Bul\ an \"o. 125. Kat 4. Bakanlıklar-Ankara Tel
4195020 C hat). Faks. 419502" • îzmır Temsılcısı.
Serdar Kızık. H Zı>a Bl\. 1352 S 2 3 Tel. 4411220.
Fakv 441911? # Adana Temsrlcısı Çctin Viğenoğlu.
Inonii Cd 119 S. No. I Kat: I. Tel 3522550. Faks. 3522570
Müessese Müdürii: Erol Erkut 0
Koordınator Ahmet Korulsan 0
Muhasebe Bülent \ener 0 İdare.
Hüs«yin Gûrer 0 Ijletme Önder
Çeük 0 Bılgı-lslem Nail inai 0
BılgısaşarSıstem Mûrûvet Çüer
MEDVA C: • Vonetim Kurulu
Başkanı - Genel Mudur Gûlbin
Erduran # Koordmator Reha
Işıtman • Gentl Mudur Yanluncıu
Mine Akdağ Tel 514 07 53 -
51?95Sü-5l38460-<>I.Faks 5118466
vınla%aı \tt H a s : ** e=r Gun Haber A|ansı. Basın \e Yayıncılık A S
W4! Cağaoğlu 343341si PK 2-46 Istanbul Tel (0 2 ] 21 5 ] 2 U5 05 (20 hal I Faks" (0,2 ;2) 513 K.ASIM 1996 İmsak:5.02 Güneş: 6.28 Öğle: 11.55 tkindi: 14.41 Akşam: 17.08 Yatsı: 18.28
rurtçu'nun
Haber Merkezi -
fcazetecıleri Korurma
(«cmiyetı'nin (CPJ J 6.
riuslararabi Basın
•^gürlüğüÖdülü.
"îirkiveden halen Sakarya
kapalı Cezaevi'nde
Lalunan Işık Yurtçu"ya
\^ri!ecek. CPJ taraıfından
yapılan açıklamada.
Basina vapılan baskjlara
e-sareîle göğüs geren.
Hndistan. Vleksika. Filistin
\? Türkıye'den dört cesur
gızetecinin ödiile layık
girüldüğü' bildiril<di. 26
ktsımda~\evv York "ta
dLzenlenecek olan «odül
torenı sırasında
Cazetecılen Korurnıa
Ornıyetı'nın 15.
yldönümü de kutlanacak.
Cazetecilere
baskı
• İstanbul Haber Servisi-
Tırkıve Gazeteciler
C:miyeti.(TGC)ekım
ayında gazeteci ve
vizarlara karşı saldı nlar ile
adi yaptırımların
ycğunlaştığı belirterek.
ekimavını "basının kara
ayı" olarak niteledi.
TGC'nın verdigi bilgıye
gcre ekim ayında 14olayda
2L gazeteci saldınya
uğradı. 12 gazeteci
gc£altma almdı. ikisı
tuıuklandı. 10 yeni dava ile
17gazeteci \e yazara
mihkenıe >olu göründü.
Ali Kırca
kaza geçirdi
• İstanhul Haber Servisi -
atv'de yayımlanan ""Siyaset
Meydanı". programın
yapımcısı \e yöneticısi Ali
Kırca'nın trafîk kazası
geçirmesi nedeniyle bu
hafta yayımlanamayacak.
Hercuma günü saat
22 30'da. çeşitli konulann
tanışıldığı Siyaset
Meydanı'ntn bu haftaki
konusu "Düs,ünce
Özgürlüğü"vdü.
atv Haber Merkezi'nden
vapılan açıklamada.
Kırca"nın kaza sonucu
kolunun kınlması
nedeniyle ekranlardan bir
süre uzak kalacağı
bildirildi
Terzaghi'nin
yaşamı• Haber Merkezi -
Türkıyede modern zemin
mekaniğinın kuruluşunu
gerçekleştiren Karl
Terzaghi'nin yaşamöyküsü
ılgilenenler için anlatılacak.
İTÜ Inşaat Faküttesi
Geoteknik Anabilim
Dalı'ndan yapılan yazılı
açıklamada. Terzaghi "nin
yaşamının ele alındığı
söyleşi bugün saat 2O.3O"da
Kadıköy-Caddebostan'da
bulunan Gergedan
Kitapev i'nde
gerçekleştırilecek.
Kablolu yayına
başvuru
• ANKARA (Cumhuriyet
Biirosu) - Kablolu yayın
için 47 şirket RTÜK'e
başvurdu. Başvurulann
çoğunluğunu televizyon
yayınları oluştururken.
radyo alanına talebin az
olması dikkat çekti. Buna
göre. kablolu tele\ izyon
yayını yapmak isteyen31.
sadece kablolu radyo yaymı
için 3. her iki yayını da
kablodan yapmak isteyen
13 şirket başvurulannı
RTÜK'e \erdi.
Gemlik'te
deprem
• İstanbul Haber Servisi -
Bursa'nın Gemlik ilçesinde
dün saat 15.53'te hafif
şiddette bir deprem
meydana geldi. Boğaziçi
Üniversitesi Kandilli
Deprem Araştırma
Merkezi'nden ahnan
bilgıye göre. merkez üssü
rasathaneye 80 kilometre
uzaklıkta olan ve aletsel
büyüklüğü 3.6 şiddetindeki
deprem. Gemlik.
Orhangazi. Iznik \e
Mudanya'da hissedildi.
Deneme
yarışması
• ANKARA (Cumhuriyet
Biirosu) - Mülkiyelüer
Birliği Vakfı'nın şairve
vazar Şinası Özdenoğlu
adına düzenlediği Deneme
Yarışması sonuçlandı.
\ansmada birinciiiği Metin
Aysel alırken ikinciliği Aslı
Dinçman Ertuna.
üçüncülüğü de Fernıh Zor
ile Tülay koçak paylaştı.
Yanşmada dereceye
girenlerin ödülleri 4
aralikta \erilecek.
Benzopiren adlı madde, tümör oluşumunu engelleyen bir geni çalıştırmıyor
Sigara yak9
clıuııaıLSIZ okıuı
Yararı var
Nikotin belleği
güçlendiriyor
Çeviri Servisi - Son yıllarda akciğer
kanserine \ e kalp-damar hastalıklarına yol
açtığı kesinlik kazanan sigaranın. yararla-
rının da olduğu ortaya çıktı. Sigaranın ya
da kısaca nikotinin belleği güçlendirdiği id-
diası önceleri basit psikolojik testlere da-
yanıyordu. Şimdi, nikotinin beyinde ya-
rartığı etkileşimin altında yatan karanlık
noktaların aydınlığa kavoışmasıyla. siga-
ranın hiçbir \ aran olmadığını savunan ke-
sim susmak zorunda kaldı.
Geçen hafta ABD'nin Houston kentin-
deki Baylor Ünhersitesi Tıp Fakühesi araş-
tırma grubu. Profesör John Dani yönetimin-
de sürdüğü çalışmalarının sonuçlarını ün-
lü tıp dergisi »Nature'da yayımladı. Dergi-
de yer alan raporda. nikotinin beynin hı-
pokampus bölgesindeki nöronlar arasın-
daki iletişimi kuvvetlendirdiği iddiaedili-
yor.
BeUeği ^erimti çahştınyor
Rapora göre nikotin. beyinde gıdip ge-
len mesajları kuvvetlendiriyor, hızını art-
tınyor. Nöron (sinir hücresi) boyunca ha-
reket eden impulslar, iki nöron arasındaki
sinaps adı verilen boşluğa gelince. boşlu-
ğu atlamak için desteğe gereksinım duyu-
yor. Bu destek nörotransmiter adı verilen
moleküllertarafindan sağlanıvor. Işte bu aşa-
mada devreye gıren nikotin. nörotransmi-
ter sayısını arttınyorvemesajlann sinaps-
lan rahatlıkla atlamasına yol açıvor. Bu
mesajlarbevinde ne kadarhızlı ve rahatdo-
laşırsa. bellek de o kadar verimli çalışıyor.
1991 'de vapılan bir çalısma. bir bellek
kaybı hastalığı olan 'alzheimer'ın sigara
içenler arasında daha az rastlandığını or-
taya çıkartmış.rı. Case\\estern Reserve Üni-
versitesi'nde bellek kaybının nedenleri üze-
rine sürdüriilen diğer bir araşiırmada da
nikotinin alzheimerhastalarındabeyniça-
lışamaz hale getiren birikimlerin oluşu-
muna engel olduğu görülmüştü.
Bu arada ilaç şirketlerı. nikotinin varar-
larının kesinlik kazanması karşısında ha-
rekete geçtiler. Sigara dışında vücuda ni-
kotin vermenin yollannı araştıran şırketler.
menopoz tedav isinde kullanılan östrojen ıçe-
ren bantlardan esinlenerek piyasaya niko-
tin bantlannıçıkarttılar. Bundanböylealz-
heimer veya unutkanlığa yol açan diğer
hastalıklara yakalanma nski taşıyan kişi-
ler, akciğer kanseri ile bunama arasında
birtercih yapmak zorunda kalmayacaklar.
Araştırmaların sonucunda nikotinin ba-
ğımlılık yaratan bir ilaç olduğu gerçeğinin
su yüzüne çıkması. sigara sanayiine yarar-
dan çok zarar veriyor.
Sigara dumanı nöronlan etkiliyor
Nikotinin belleği kuvvetlendirdiği uzun suredır bilınen bir gerçek. Bılım adamlan. şımdı, nikotinin beynı nasıl
etkıledığine açıklık getırıyor: Nikotin sınır sınyallennı kuvvet/endınyof; dolayısıyla belleği guçlendınyor.
Nikotin
reseptörû
Kalsıyum
- iyonları
Nikotin
Nöro-transmrter yuvalan
Nakledici nöron
i Nikotin. nakledıcı nöronlann
' uzerındekı reseptorlere yapışır
Boytece daha fazla kalsıyum
lyonu nöronlara uşuşur.
Nöro-transmiter
Kalsıyum, daha fazla noro-transmıterın
serbest kalmasını kolaylaştınr.
Noro-transmıterler alıcı nöronlann
uzenndekı reseptorler ile kaynaşır.
Altcı nöron
0 Bu kaynaşmanın sonucunda
*" sınyal, nöron boyunca hareket
eder. Boylece noron ve bellek
arasındaki bağlantı kuvvetlenır
Çeviri Servisi - ABD'nin önde gelen
tütün şirketleri, hisse senetlerindeki yüzde
15 düşüş karşısında acil çözüm arayışına
girdi. Hisse senetlerindeki söz konusu
düşüş, Florida'da bir mahkemenin akciğer
kanserine yakalanan bir kişinin sigara
şirketlerine karşı açtığı davayı
kazanmasiyla giderek hızlandı. Geçen ay
sigaranın akciğer kanserine yol açtığı
iddiasının bilimsel olarak doğrulanması,
sigara sanayiini ciddi bir bunalıma soktu.
ABD'nin akademik bilim dergisi
Science'ın son sayısında yer alan bir
makalede, sigara dumanının bileşiminde
bulunan benzopiren adlı maddenin. insan
vücudunda tümör oluşumunu engelleyen
bir geni çalışamaz hale getirdiği
bildiriliyor. Dolayısıyla sigaranın
kanserojen etkisi kesinlik kazanıvor.
Sigara görünümündeki 'nesne'
ABD'nın ikinci büyük tütün şirketi RJR
Nabisco, Science'da yayımlanan bilimsel
makaledeki iddialardan yola çıkarak
sigara dumanının içindeki zararlı
maddelenn etkisini azaltmak için
çalışmalara başladı. RJR'nin araştırma ve
geliştirme bölümü. görünümü sigaraya
benzeyen. sigara hissı veren. sigara
tadında olan. ancak sigara kadar zararlı
olmayan bir "nesne"nin peşine düştü.
RJR. ilk olarak 1988'de Premier adında
dumansız sigarayı piyasaya sürdü. Ne
yazık ki bu girişim büyük bir fiyasko ile
sonuçlandı. Sigara tiryakilerinı kesinlikle
ratmin etmeyen Premier. 5 ay içınde
piyasadan çekildi.
Bu ilk denemenın başansızlıkla
sonuçlanması RJR'yi umutsuzluğa
sürüklemedi. Şirket bu yıl da Eclipse adını
verdiği yeni bir sigarayı piyasaya sürmeye
hazırlanıyor. Şu anda yalnızca
Tennessee'de satılan Eclipse. sigara
tiryakilerinin onayından geçerse ülke
çapında satılacak. Klasik sigaradan farklı
biryapıya sahip olan Eclipse'in ucundaki
kömür yakıldığı zaman. tütün ve gliserin
bileşimi ısınıyor. Tütünün tadını olduğu
gibi koruduğu iddia edilen bu yeni sigara
içildikçe kısalıp bitmiyor.
Şirket yetkililerinin büdirdiğine göre şu
ana kadar gerçekleşen satışlar Premier'den
daha urmıt vencı.
Ancak bu iyimser tablo. sigara
tıryakılennin gerçek görüşlerini
yansıtmıyor. Eclipse'in klasik sigaranın
yerini alacağına pek inanmayan sigara
bağımhlan. uzun yıllar sigara içen bir
kişinin Eclipse'e alışabileceğine ihtimal
vermiyor. Ote yandan bilimsel açıdan
Eclipse'in ne denli
u
temiz~ olduğu
konusuna açıklık getirmeye çalışan bilim
adamlan. tütünün içine eklenen gliserin
dumanının da kanserojen olabileceğini
ileri süriiyor. Aynca Eclipse'in karbon
monoksit düzey inin normal sigara kadar
yüksek olduğuna da dikkat çekiliyor.
Çeşme
Yanmadası
yağmaya açıldı
• Kültür Bakanlığf na bağlı Kültür ve
Tabiat Varhklarını Koruma Kurulu.
Danıştay'ın korumacı niteliktekı karannı 3.
kez iptal etti.
ASUMAN ABACIOĞLL
İZMİR-Kültür Bakan-
lığı'na bağlı Kültür ve Ta-
biat Varhklarını Koruma
Yüksek Kurulu. Danıştay 'ın
aksi yöndeki karanna kar-
şın korumacı nitelikteki 21
sayılı ilke karannı üçüncü
kez iptal etti.
Yüksek Kurul'un "suç"
olarak nitelendirilen bu uy -
gulamasına dayanılarak
Çeşme Yarımadası yağma-
ya açıldı. îzmir 1 N'o'lu Ko-
ruma Kurulu'nun. arkeoio-
jikvedoğal SlTalanlannın
derecelerinı 1 den 2 v e 3 'e
düşürerek yapılaşmaya aç-
tığı yarımadada imar izni
yüzde 20'den yüzde 5O'ye
çıkanldı.
Yüksek Kurul. daha ön-
ce iki kez denediği. ancak
Danıştay'ın yürütmeyi dur-
durma kararı vererek en-
gellediği 21 sayılı ilke ka-
rannınkaldınlması uygula-
masını üçüncü kez günde-
megetirdi. SİTalanlannın
daraltılmasını engelleyici
nitelikteki 21 sayılı ilke ka-
ran. "Hakkındadav-aaçılan
SİT karaıian. mahkeme so-
nuçlanınca»a kadar kurul-
larda göhişülemez ve değiş-
firilemez" hükmü taşıyor.
tlke kararı ~
Yüksek Kurul'un 23
Ağustos 1996tarihindeal-
dığı ve 21 sayılı ilke kara-
nnı üçüncü kez kaldırdığı
466 sayılı ilke kararında
şöyle deniyor:
"İdare mahkemelerinde
iptal dav ası açılan konulara
ilişkin davalarda vatandaşın
mağdurivetinin önlenmesi
amacıvla plan ölçeğinde,
parsel ölçeğinde ve SİT öl-
çeğindeki konular. Koruma
Yüksek Kurulu'nun uvgun
görüşüyle koruma kuruJla-
nnda değerlendirilebilir."
Yüksek Kurul'un. aynı
tarihte aldığı 472 sayılı il-
ke karany la da Çeşme Ya-
rımadası SİT kararlarının
görüşülmesini sağladığı öğ-
renildi. İzmir 1 No'lu Ko-
ruma Kurulu, 28 Aöustos
1996 tarihindealdıgr 6344
sayılı kararla, daha önceki
kurulun aldığı v e hakkında
yaklaşık 100 dava açılan
korumacı nitelikteki SÎT
kararlannı değiştirerek ya-
nmadayı yapılaşmaya açtı.
Değişiklikler
İzmir 1 No'lu Kurul'un
yaptığı değişikliklerle Çift-
lik Yanmadası'nda Dl'ler
(1. Derece Doğal SİT'ler)
D2 ve D3 'e düşürüldü. Dal-
yan Yarımadası'nda Dl ve
A3 (3. Derece Arkeolojik
SlT'ler) olan SİTIerden
valnızca A3'lerkaldı. Yine
Dalyan Yarımadası'ndaki
D1 ve A1 'lerden oluşan SlT
alanlanndan büyük bölü-
mü A3, D2 ve D3 olarak
düzenlendi. Boyalık'ta Ka-
lemburnu arkasından Çeş-
me'ye kadar olan bölgeler
D3 'ten sıfıra düşürüldü. Ka-
lemburnu Arkeolojik
SlT'ler ise A3'e düşürüle-
rek tamamen yapılaşmaya
açıldı. Oysa yörenin antik
kent olduğuna dikkat çe-
ken bilirkişı raporlanna gö-
re Kalemburnu'nun tama-
men Al olması gerekiyor-
du. Sifne'de ıseî)l'ler tü-
müy le kaldırıldı.
Bilindiği gibi Yüksek Ku-
rul'un aldığı yeni ilke karar-
larına aöre 3. Derece Ar-
keolojik SlT'ler (A3'ler).
yüzeysel bir sondaj çalış-
ması koşuluyla her türlü ya-
pılaşmaya açık alanlar ha-
line getirildiler. Karan de-
ğerlendıren İzmir Çevre Ha-
reketi av ukatlan. koopera-
tif alanlarının özellikle gö-
zetildiğini. bu kararla Çeş-
me Yanmadası'nın yağma-
ya açılmış olduğunu söy-
İediler. Avukatlar. İzmir 1
No'lu Kurul'un. Çeşme Ya-
nmadası'ndan sonra Sefe-
rihisar, Karaburun ve Sel-
çuk'taki SlT alanlannı da
gözden geçirerek değiştir-
meye hazırlandığına dikkat
çekti ler.
Yeni iddia: Depresif yapı tedavi edilirse sigara tutkusu azalır
Sigara yerine anti-depresan ilaç
Çeviri Servisi - Sigaranın
zararlanna ilişkin tüm uyanlara
karşın sigara rüketimi özellikle
gençler arasında giderek artıyor. Tıp
merkezlennde sigara alışkanlığına
karşı çözüm üretmeye çalışan
uzmanlar. bugüne dek tütün
bagımiıhgını kesin olarak tedavi
edememenin sıkıntısını yaşıyorlar.
Son yıllarda fngiltere'de başanyla
uygulanan bir yöntem. bu konuda
yeni umutlann yeşermesine yol açtı.
Anti- depresanlann sigarayı
bırakmakta ne denli etkili olduğunu
ortaya çıkaran Ingiliz doktorlar,
şimdi bu yöntemin yan etkileri olup
olmadığını inceliyor.
Ruhsal açıdan sağlıklı kişilerde
görülen sigara bağımlılığının büyük
ölçüde ağız alışkanlığından
kaynaklandığı görülüyor. Oysa
depresyon geçiren hastalarda tutku
şeklinde ortaya çıkan sigara
ahşkanlığının. hem çok şıddetli hem
de sürekli olduâu izlenivor.
• Anti-depresan ilaçlarla
depresyon uzun süre denetim
aitında tutuluyor. Nikotin
bantlan ise yalnızca kısa
süreli yarar sağlıyor.
Hastalann pek çoğu sigarayla
stresten ve gerilimden kurtulduğunu
belirterek sigarayı ilaç gibi
gördüklerini kaydediyor.
Nikotinin bir anti-depresif olup
olmadığı konusu henüz tartışılırken
6 yıldır sürdüriilen iki bilimsel
araştırma. sigara alışkanlığından
kurtulmak için anti-depresan
kullanımının yararlannı somut bir
biçımde ortaya koyuyor.
Nikotin içeren deri bantlan
Ingiltere'de yayımlanan The Joumal
of Clinkal Ps>chofc>g> isimli bilimsel
dergide yer alan bir araştırma
raporunda şiddetli depresyon
vakalannda nikotinin vararlan
gözler önüne seriliyor. Bu
araştırmada hastalara geçirdikleri
depresyonun şiddetine göre nikotin
içeren deri bantlan yapıştınlıyor. 6
yıl boyunca izlenen hastalarda gözle
görülür bir iyileşme süreci izlenivor.
Dolayısıyla bu deney sonucunda
nikotinin bir anti-depresan olduğu
iddiası bir anlamda doğrulanıyor.
Ne var ki hastalar nikotin bantlarını
çıkarttıkları anda depresyon yeniden
ortaya çıkıyor. Oysa anti- depresan
ilaçlarla depresyon uzun süre
denetim altında tutuluyor. Nikotin
bantlan ise yalnızca kısa süreli yarar
sağlıyor. Bu bağlamda gençler
sigarayı. yalnızca ellerini meşgul
eden bir alışkanlık değil. morallerini
yükselten bir kaldıraç olarak
algılıvor.
Bu bulgulardan yola çıkan bilim
adamlan. depresif ruh yapısının
anti-depresan ilaçlarla ortadan
kaldınlmasıyla sigara tutkusunun
azalacağını ileri sürüyor.
Penisîlinli ölüme
soruşturiîia
e-posta : tan (a vol. com. tr
Haber Merkezi - Sağlık
Bakanlığı. 4 yaşındaki Şe-
nol Pehlivan'ın özel bir tıp
merkezinde bilinçsizce va-
pılan enjeksiyon sonucu öl-
mesi üzerine soruşturma baş-
lartı. Olayın son derece üzü-
cü olduğunu belirten Sağlık
Bakanı Yıldırım Aktuna.
"Vapılan ihmal afTedilemez"
dedi.
Sağlık Bakanlığı 'ndan va-
pılan açıklamada. konuyla
ilgili basında çıkan haberler
üzerine, Sağlık Bakanı Yıl-
dınm .Akruna'nın soruşrurma
yapılması talimatı verdiği
bildirildi. Bakan Aktuna'nın
talimatı üzerine, Teftiş Kuru-
lu Başkanliğf nın konunun
soruşturulması için bir baş-
müfettişi görev lendirdiği be-
lirtildi.
Adana"da bulunan Sağlık
Bakanı Aktuna da. yaptığı
açıklamada. olayın bir özel
poliklinikte yaşandığını. bu
kuruluşun bakanlığına bağ-
lı olmadığını. ancak soruştur-
ma başlatılması için talimat
verdiğini bildirdi.
Penisilinin. rastgele enjek-
te edilebilen bir ilaç olmadı-
ğını vurgulayan Bakan Ak-
tuna. şöyle konuşru:
" İğne yapümadan önce,lo-
kal olarak mutlaka test ediJ-
mesi gerekir. Bu yapılmıvor-
sa. büvük hatadır. Test yapıI-
sa dah'i, penisilin vapılan ki-
şinin, bir süre gözetim altın-
da tutulması gerekir.^
Yıldınm Aktuna. özel sağ-
lık kunıluşlan ve muayene-
hanelerin belirli aralıklarla
denetlenmesi konusunda ta-
limatı bulunduğunu ve so-
nuçlann rapor edildiğini de
kaydetti. Aktuna. Adana'nın
Feke ilçesinde, astım hasta-
sı bir genç kızın ölümünde
doktor ihmali bulunduğu yo-
lundaki iddialarla ilgili ola-
rak da, ll Sağlık Müdürü Dr.
Alper Pişkin'den bilgi aldı.
Sağlık Müdürü Pişkin. ko-
nuyla ilgili soruşturmanın ta-
mamlandıfını, ihmali görü-
len doktor hakkında y asal iş-
leme başlandığını bildirdi.
SÖYLEŞİ ATTİLÂİLHAN
Türkçülük' Ne, 'Irkçılık' Ne?..
Sosyalist sol, 'Türk Ocağı'na iyi bakmazdı: 'ırk-
çı/turancı yuvası' deniliyordu; nasıl Ziya Gö-
kalp, 'ırkçı/turancı sosyolog' diye küçümsenmiş-
se! Peki 'ırkçı' değiller miydi, 'turancılık hayalleri'
kurmadılar mı?
Yanılmıyorsam, Naziliğin çekim alanına düşün-
ceye kadar, ırkçıdan çok 'Türkçü'yöü\er; Turan
Imparatorluğu hayali, doğrudan doğruya Devlet-
i Aliyye'nin bir imparatorluk olmasından geliyor-
du: Batı'da kaybedilen topraklar, Doğu'da kaza-
nılacaktı. Gerçekte Pan/Turanizm de, Pan/lslâ-
mizm de, son Osmanlı 'münevverânı 'nın, bir tür-
lü vazgeçemediği imparatorluk, 'cihangirâne bir
devlet olmak' rüyalannın sanata ve politikaya yan-
sımasıdır.
Gâzi Mustafa Kemal bunu pek güzel anlamış,
cumhuriyeti demokratik ve laik. -fakat en önemli-
si- ulusal ve üniter bir devlet olarak tasarlamıştır;
Nutuk'da okumuşsunuzdur, Pan/islâmizm'i ve
Pan/Turanizm'i. birer apandisitmiş gibi kesip atar.
Öyledirde, zaman zaman, acaba neden o ilk 'Türk
Ocakları 'nı biraz erken mahkûm ettiğimizi düşünü-
rüm?
Asıl amaç' neydi?..
Ziya Gökalp ve Hamdullah Suphi, onları,
1913'de kuruyor. Anlamlı tarih. Balkan Hezi-
meti'nin hemen sonrası! Gerilerden bir yerden
Pan/Turanizm etkili olsa da, (aynı 'hayal' Sultan
Galiyef'i de etkilemişti) asıl amaç, ımparatorluğu
oluşturan Sırp, Hırvat, Rum, Bulgar, vb. emperya-
list destekli etnik grupların 'milliyetçilik' iddiaları-
na karşı, artık muhtevasını kaybetmiş 'Osmanlılık'
kavramıyla değil, Devlet-i Aliyye'nin 'unsur-u as-
ffs/'Türklük kavramıyla dikilmiş olmalarıdır. Hanl ha-
rıl, kendini Müslüman diye tanımlayan ahalide,
Türklük bilincini uyandırmayı çabalıyorlardı. Kur-
tuluş Savaşı'ndan sonra, Ziya Gökalp ın Gâzi'ye
iltihakı, Pan/Turanizm hayalinden vazgeçmesi ne-
yi belirtir? 'Türk Ocaklan'nın, ırkçı/turancı olmak-
tan çok -söylem öyle görünse de- Türkün ulusal-
lığını ve bağımsızlığını savunduklarını değil mi?
Hem de kimlere karşı? 'Sistem'in güçlü yayılma-
cı devletlerine! Peki bunda hiç mi anti/emperyalist
bir edâ yoktur?
'Türk Ocaklan'nın yayın organı 'Türk Yurdu'nda,
XIX yy sonlannda en karanlık dönemini yaşayan Türk-
lük dünyasının bütün önemli düşünürleri yazmış-
lardır. Sultan Galiyef'i ve Nur Molla Vahidof'u in-
celerken hayretle görmüştüm ki, Volga Tatarları'nın
Lenin ve Troçkiy'e kabul ettirdikleri ilk birlik an-
laşmasında, SSCB'ne katılacakTürk Cumhuriye-
ti, Kazan, Kınm ve Buhara Hanlıklarını içeren bü-
yük bir Turan Sosyalist Cumhuriyeti olacaktı.
Sonraları Stalin'i Galiyef'e düşman eden de bu-
dur. Daha da şaşırdığım nedir? Galiyef'in Türki-
ye Komünist Fırkası'nı örgütlemekle görevlendir-
diğı Mustafa Suphi'nin de, Fırka'nın Umumi Kâ-
tibi Ethem Nejat'ın da, daha sonra benzer görev-
leri üstleneceklerden Şevket Süreyya'nın da -
kimbilir daha nicelerinin de- birer Türk Ocağı ay-
dını olması mı?
Buradan bakınca 'Türkçülük' davası, yüzyılın
başında bir Nazi ırkçılığı olmaktan çok, Batı'lı em-
peryalist 'sistem'e karşı anti/emperyalist bir 'Maz-
lum Millet Hareketi' olarak görünmüyor mu? Ha-
di 40 karanlığının duman edilmiş sosyalist solu, o
perişanlık içinde, böyle bir tefrik yapamıyordu;
1931 'de kapatılmış da olsa, Türk Ocağı 'aydınla-
rının' 'mahiyetlerinin' ne olduğunu bilmeleri: 'Her
Irkın Üstünde Türk Irkı' gibi Nazi sloganlarına ka-
pılmamalan gerekmez miydi? 40 karanlığından
geçtim, hanidir Ülkü Ocaklan diye süren 'hare-
ket', günümüzde bile, anlamını kaybetmiş Soğuk
Savaş' temalarını tekrarlayıp duruyor; daha kötü-
sü, Islâmcı bir 'sath-ı mâile' kaymış gibidir; onun
yerine acaba 'Türkçülük Hareketi'nin yüzyılın ba-
şında, TKF'nın kuruluşuna ve ideolojisine 'katkısı-
nı' merak etmemeli midir?
Ozamanki 'müşterekzemin', sakın anti/emper-
yalizm olmasın?
'Yurttas' yerine kanda$' mı?
Cumhuriyet, Türk Ocaklan'ndan neden rahat-
sız olmuştu?
Muhtemelen 'ittihatçılığın', daha çok da Enver
Paşa 'turnacılığının' yuvası olmaları kuşkusun-
dan! Italyan ve Alman faşizminin Türkiye'deki 'köp-
rübaşı' olabileceği kimsenin aklına gelmemişti. Oy-
sa 40 karanlığının 'Türkçüleri' 'yurttaş' hitabını
'kandaş'la değiştirecek kadar, işi Rosenberg ve
Gobineau 'ırkçılığına' dökmüşlerdi; Mihver'in
mağlubiyeti kesinleşince o rüya sona erdi; fakat bu
defa da, Soğuk Savaş da 'Sistem'in gelıştirdiği
anti/komünist sloganları, 'ülkücütüğün' ideolojisi
sanmak gafletine kapıldılar. Kimbilir. gittikçe Islam-
cılığın' çekim alanına girmeleri. belki de SSCB'nin
dağılışından sonra anti/komünizmin anlamı kal-
madığı için, kendilerini 'boşlukta hissetme/eri'nden
doğuyor. Içlerinden pek azı 'Türkçülüğün' yüzyı-
lın başında ifade ettiği manayı kavrayabilmiş; Ga-
liyefçi tavnn, Türkün anti/emperyalist kurtuluş ha-
reketine. eldiven gibi uyduğunu görebilrniştir.
'Soğuk Savaş' aydını, bağımlıdır, üstelik mani-
pülasyon aydınıdır. 'Türkçülük', XIX yysonunda bü-
tün soyları ve boylarıyla 'esârete düşmüş' Türklü-
ğün, onu esir eden emperyalizmlere (ingiliz, Fran-
sız, Rus vs) karşı kurtuluş ve bağımsızlık hareke-
tiydi; bu zeminde Mustafa Kemal'le Sultan Ga-
liyef, Yusuf Akçura ile Ziya Gökalp aynı hizada
görünüyor; aksi halde, Gâzi, fikır platformu bas-
bayağı Galiyef'in 'Mazlum milletler' tezi olan 'Kad-
ro Hareketi'ne, onca destek verir miydi?
http:// www. vol. com. tr/ A İLHAN
http://www.ada.com.tr./-bilgiyay/yazar/ailhan.html