Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURfYET 1 KASIM
OLAYLAR VE GORUŞLER
'CU!
Dünden Bugüne
MELIH CEVDET ANDAY
C
umhurıvet Bayramı Ata-
fürk duşmanlarını gerçı
bırkav gun ıçın susmak zo-
runda bırakiı. ama bunun
sureklı olacağını hıç ^an-
nıam Dunden bugune,
çağda^la^nıa aydınlanma karşıtları ele$-
tınlenne yenı nedenler yenı açılar bul-
makta çok hamarat davramyorlar Elbet
bunlaıın ba>lıca hedefı Ataturk'tur. dev-
rımın du^unuru ve yapıcisi Ataturk
Bu konunun surupgitmesınde. eskı kar-
şıtlarayenı kuşaklardan katılmalarolma-
sı da etkındır elbet Bır gun trenç bır ya-
zarımız bana.
- Yanı Atafurkeleştınlmevecek mı^dı-
je sorniu^tu
- Hıç oyle ?c\ olur nıu, demı^tım Ha-
dı ba>la\alım Once MZ konuşun
Genç arkadaşım duralamış ve
- $ınıdı bulamıvorum. demıştı
Buldtıklarında Ke tartışmayı surdure-
mıvorlar Geçengun İlhanSelçuk'un vaz-
dığı gıbı. konu donup dolayp adam ülrııak
sorununa bağlanıvor
Gazefemızdeçıkaneskıbıryazımıgoz-
den geçırırken a\dınlamıu kar>ıtlannın
dunden bugune ne çok açı denedıklennı
1
gordum \e bızım adam olıruk konusun-
da >ılmadan dırenmemızın ne denlı ge-
reklı olduğuna bır kez dahd ınandım
DöıirYüzEvüya~.
"Bi/im kuşak yetişirken, Mustafa Ke-
mal'i >erenlerba^lıca şu kumelerde topla-
nıyordu: Osnıanlı hanedanına bağlı olan-
lar (Osnıanlı devletinin dev rılmesini.
C umhuriu't kurulmasını istemeyenler),
laik devlef yasasına karşı olanlar (Halife-
liğiıı. dinseİ yasalann kaldıntmasinı istç-
mevenler), onun zafenfen sonra vönetimi
IttibatçıJara bırakmarnasına kızanlar (lt-
rihatçılann kalıntılan). Herkoklu değişik-
likte. çıkarı ya da duygu-duşunce yapısı
sarsılanlann bir karşı cephe kurmalan.
tarihin her toplum için doğal saydığı bir
olaydır, Fakatyukarıda sıraladığım kume-
lerde bulunaniann hiçbiri Mustafa Ke-
mal'in Vlilli Misak sınırlan içinde yurdu
kurtardığı gerçeğini yadsımamışlardı.
Hcpsiiçin Mustafa Kemal bır kahraman-
dı. Lleştiri, yurdun kurtuJmasından son-
ra Osmanlı ydnetiminin ve Halifeüğin ni-
çin surduruİmediği, nıçin İkinci Meşruti-
yet liderlerinin işbaşına getirilmediği nok-
talannda toplanıyordu. Hiç unutmam,ço-
cukluğumda soylenen söz şu idi: "Yurdu
kurtardı, amenna. çekıKm bırkoşeye'"
Fakat Mustafa Kemal bir köşe>e çekil-
medi. zaferin sağladığı gtıce dayanarak
Fransız Büyıik Devrimi"nden esinlendiği-
ni sövlediği bir sıra yenilikJere girişti.
1922'de, bir Avrupalı gazeteciye, 'Yenı
Turkıvenın, eskı Turkıye rle hıçbıralaka-
»ı yoktur Osmanlı hukunıetı tarıhe kan$-
mıştır $ımdı>enı bır Turkıve doğmuştur"
diyor. BuyeniTürkiye'ninCumlıııriyet'le
başJayarak ne gıbı nitehkJere burunduğu-
nu burada sıralamava kalkmayacağım,
konum gereği. Yalnızca Ankara Hukuk
Vlektebi'nin açılışı dolay ısıyla (5 Kasım
1925) Mustafa Kemal'in konuşmasmdan
şuparçayıalayım: Bugunku de\ letımızın
şekiı. asıriardan ben gelen es,kj şekıllen
bertaraf eden en mutekâmıl tarz olmuş-
rur"
Cumhuriyet kurulup yürumeye ve e$ki
yonetim ozlemcileri umutsuzluğa dıişme-
ye basladıktan sonra, Mustafa Kemal'e
karşı İstanbul ve Anadofu ?enginierince
yenibirtakımeleştirileratıldıortaya.Bun-
İar. ticaretin \e toprak /enginliğinin öz-
gürliıkçö onderieri\difer; parasal \e mad-
deseJgüçleri,onlan,v(Jnetiminbu\rukçu-
luğuna başkaldırtıvordu. Evct. Mustafa
Kemal kahramandı, ama ontarın davapa-
cak işleri \ardı. Bu alanda giriştikleri de-
nemeleribiJi>oruz,etkileriguçlenereksûr-
mektedir.
Bunlann \anı sıra. > ukandakilerle\in
güçJû olmaian bir de solcu eleştiri \ardı.
Mustafa Kemal, bovlesine büvük bir za-
fere da>andığı baJde neden sosvalist bir
\ onetim kurmamtştı? Sosvalist dünva go-
ruşünde buluşanlar. bu sonı>u kendi ara-
lannda tartışırlardı. Konu,sos>alist bir >o-
netimin ancak işçi sınıfının geîişip guçlen-
mesi koşuluna bağlı olduğu duşuncesi \e
inancı iie, burjuva doneminın zorunlu ol-
ma\ıp atlanabüeceği duşuncesi ve inancı
arasında çekişmeli idi. Bu arada, Musta-
fa Kemal'in sos\ali/m degil, ulus kurmak
eregine dönuk olduğu gerçegini benimse-
>enler vardı; her se\, once ulus olmamıza
bağlı idi. Sonra da butun o/JemJerimizin
gerçekleşmesini. ondan beklemek, kendi-
mize hiçbir tarihsel gorev biçmemek eği-
liminin ortüsu olmaz mı>dı?
Belki bu inanı^tan otürü, solcu dıişiın-
ce. Mustafa Kemal'i tarihsel \erine ko>a-
rak kendisi. içinde bulundugu koşullann
gösterecegi »olu araştırma>ı yeğledi. Ata-
türk >urdu kurtarmış \e ilerieme >olJarı-
nı açmıştı.
Bunlan niçin >azı>orum? Halkevleri
Ataturk F nsritusü. \taturk ve Dev rım ad-
)ı. Atatıirkçu diişıince üzerine denemeler
konulu bir kitap vavımladı. Bu kitaptan
sözeden bir va/ı >a/nıa\ ıduşündiiğüm sı-
rada,Okta> Akbafın Cumhurıyet'teçı-
kan "Abdulhamıt Konusu' başlıkJı >azısı-
nı okudum. Abdulhamit'in artık valnızca
sağcılar dcgil, solcularca da ötüldüğünu
anlatan Akbal, "Gerçı artık bovlelerınc
solcudemek vanlış. sagla butunleşmıı> sol
demek daha doğru' divordu.
Oüşundiim, Abdülhamitdururkenaca-
ba Ataturk ve Devrim adlı kitaptan so/
açarak Mustafa KemaJ'iövmeve kalkoıak
avıp olmasın dive. Neden derseniz, bir ta-
nıdığını,gecendebenimiçin Hâlâ Abdul-
hamıt'e kar^ı nıı o'" demiş. Aklı başına
gelmedi mi? demek istiyor. Bir başkası da
aJav etmişbenimotıdeberidelMustafaKe-
mal'i sa\ unnıamla; bilisizfiğime,gerçekle-
ri bir turlu göremediğime getirmiş sözü.
Bunlan da anımsavınca canım sıkıldı.
Korktum mu gene alaya alınacağımdan?
Havır. anlafavım.
Son gunlerde sık sık Mustafa Kemal'i
savunmak zonında kaldım. Çiinkiı gen-
cinden vaşlısından bir dolu tan/dığım, ver-
diler onu bana. Ne bakımdan.' Mustafa
KemaL daha Saınsun'a giderken Ingiüz-
lerle anlaşm/ş, voksa \unanlılarfa savaşır-
ken İstanbul'da bulunan fngili/ler. Fran-
sızlar boş dururiar mı imiş hiç? Sevret-
mekle kalıriar mı imiş? İstikial Savaşı
onemli bir savaş değilmiş gerçekte, çunku
olu savısı çok a/mış. İsrikla)Savaşı"na \ar-
dım için dışardan vollanan paralan Mus-
tafa Kemal cebine atmış. Onun adamlan.
bir gazınoda genç bir çiftgorûrlerse,erke-
ği içeriattınp kızı koşkegöturürlermiş.İş-
çinin elinden grev hakkınıalmış. Birögret-
menin dediğine gore de şapka demiş gi>-
mişiz, Latin harfleri demiş almışız, e son-
ra? Ortada başka bir şev vokmuş, onlar-
la aldatmış bizi. Tanıdığım bir bankacı ha-
nım da "Bankalar tılan açmı> bıze ne'"
dedi bana: insan çıkıp Taksim'de Musta-
fa Kemal'in alev hinde bulunabilmeli ımiş,
bunuda \apamadıktan sonra >aşamak mı
denirmiş buna? Genç kuşak. vakın tarihi-
mizkonusunda maksatlı bilgilerlevanıltıl-
mış, kendi tarihi ile.vabancılaştınlmış,. \et-
sinmişartık Abdülhamit'i, Vahdettın'ikü-
çultmek, aşağılamak?
Bu gibi eleştirilerle kısa bir sure içinde
arkası arkasıva karşılaşmış olmam, ben-
de Mustafa Kemal'e karşı veni bir eleştiri
dalgastnın moda halinde vavıldığı kanısı-
m uvandırdı. Modanın gucii. duşunulme-
den benimsenmesinden gelir; bu bakım-
dan da onunla ussal bir ilişki kurmak ola-
naksızlaşır. Bana,'Putmubuefendım di-
vesoranadivevimld, "Hayır, hıçbır ın^an
putdeğıldır puıolmamahdır Eleştırelım
Mustafa Kemal'î de. ancak dedıkodu gı-
bı kalmasın bu eleştın, vazılsın, tartışıl-
sın da gerçek ortaya çıksın Onun IngıJız
adamı olduğu kulağa soylenır de >azıl
mazsa. ışteasılozamangenç ku>aklaral-
datılmı^olur Eleştırdığımızbıryanından
oturu onu yoksamaya kalkmak, asıl bu
putlaştınr onu'
Osmanlı hanedanı mensuplan. Halife-
>ebağuolanlar. fttihatçılar,onunla belü bir
>eredegin \ ünjv up sonra aynlanlar,onun
uzaklaştırdıklan, hepsı içinde, kimse şim-
divedeğin bovlesine suçlamamışn Musta-
fa Kemal'i. Bir bu. bir de bu suçlama dal-
gasının birden patlaması (uzûvor beni. di-
veceğim sandınız. değil mi? Hayır.) inan-
dıncılıktan yoksun kılıyor bu eleşn'rileri.
Çunku parayediğine katılip fngilizadamı
olduğuna kablmayanla. kızlan koşke kal-
dırdığına katılmayıp \ahdettin'in hakkı-
nı yediğine katılanın bir araya geldiği böy-
le karmaşık bir cephe ile nasıl tarfışıp bir
sonuca vanlacağı kolay kestirikmez.
Birkaçyıloncel^kudar'dabiri'Sız/s-
tanbul'u du^mandan Mustafa Kemal'in
mı kurtardığını sanıyorsunuz
1
' diyesor-
muştu. 'Sanmıyorum, oyle' demiştim.
Yanılı\orsunuz"demişttİstanburudu^-
mandan dort yuz e\ lıya kunardı' Bu sav.
olgulara dayanmadıgı için tanıtlanamaz,
başka bir deyişle. ne doğnıdur. ne yanlış.
Bir inançtır o. Ama bilimsel yöntemli dü-
şunmeyi yeğteyenler, buna benzer duygu-
sal sö/Jerden vazgeçip olgularia tanıtlana-
bilen savlar atmalıdıriar ortaya. Bakarsı-
nız. yanhşJan yanında, olur a. iyilikleri de
bulunur adaniın" (25 5 1973)
ARADA BIR
MUHAMMED DAFW<// vmz
Diyanet, Yetkisini
Aşıyor
Diyanet Işlen Başkanlığı son zamanlarda gorevı
olmayan (yasa ıle kendısıne venlmeyen) ışlerle uğ-
raşmaya başladı Sayın Başkan ın cuppesı ve sa-
rığı ıle bırtakım ılgısız yerlerde gorunerek gorevını
ılgılendırmeyen sozler soylemesı, demeçler ver-
mesı yetmıyormuş gıbı bu kez de tuttu ıkı cıltlık bır
Fetvalar Kıtabı yayımladı Bılındığı gıbı fetva bır şe-
nat kavramı, şerıat terımıdır Ancak şenatla yone-
tılen topluluk ya da toplumlarda başvurulan bır de-
ğerlendırme kurumudur Oysa Turkıye, laık bır ul-
kedır Egemenlığın bağsızkoşulsuzulusta olduğu-
na ınanmış bır sıyasal rejımle yonetılır. Turkıye'de
ınsanların tutum ve davranışlarının. bınbırlerıyle ılış-
kılerının ve benımsedıklen değer yargılarının bırta-
kım dınsel kaynaklara ve dınsel değer yargılarına
uyup uymadıgına değıl, egemenlığın bağsız ko-
şulsuz ulusta olduğuna ant ıçmış kurum ve kuru-
luşların urettıklerı yaşama ve davranma duzenıne
uyup uymadıgına bakılır
Turkıye'de, TBMM'nın koyduğu yasa ve kurallar
dışında, hıçbır kurum ve kuruluşun, ınsanların na-
sıl davranacaklanna, ne yıyıp ne ıçeceklenne ve ne-
ye ınanıp neye ınanmayacaklanna ılışkın yol ve yon-
tem uretmeye. kural koymaya yetkısı yoktur Diya-
net Işlen Başkanlığı, laık toplum ve laık devlet ya-
pısı içinde yer almış, anayasal bır kurumdur Ana-
yasada ve kendi ozel orgutlenme yasasında yeral-
mayan hıçbır davranışta bulunamaz, bunlara aykı-
rı hıçbır soylem (speech act) uretemez
Bu gerçeğı goz onunde bulunduran yasakoyu-
cu, Diyanet Işlen Teşkılat Yasası'nda "fetva" soz-
cuğune ne kavram olarak yer vermış ne de o soz-
cuğu çağnştırabılecek herhangı bır yoruma açık
yer bırakm/ştır Yasaya gore Dıyanet'ın gorevı, yurt-
taşlara nasıl yaşayacaklan, nasıl davranacakları ya
da bınbırlerıyle nasıl ılışkı kuracakları yonunde bır-
takım kurallar uretmek değıl. laık toplum duzenı
bağlamında, yurttaşların ınanç ve tapınmalarıyla ıl-
gılı ışlerınde onlara kolaylık sağlamak, onlan aydın-
latmaktır Bu arada ar damarlan çatlamış bırtakım
şerıat goygoycuları, bırtakım koktendıncı sapkın-
lıklan, salt ortalığı bulandırmak, salt toplumsal du-
zenı karartmak ıçın Diyanet yetkılılerıne "yakada
rozet ıle namaz kılınıp kı/ınmayacağı"n\ sorabılır-
ler Aklı başında ve laık devlet duzenıne ınanmış bır
Diyanet yetkılısı de bu sorunun domuzluğuna so-
rulmuş bır soru olduğunu hemen anlar O bılır kı bu
soruyu soranların asıl amacı, namaz kılmak değıl
Yakalanna Ataturk rozetı takan ve gıderek çoğa-
lan ınsanların kafalarını karıştırmak, yureklerıne
kuşku duşurmektır Doğa dınlerınden tek tannlı dın-
lere geçış aşamasında, ınsanları donuşturmek ıçın
bırtakım totem, onku, sanem vb'den vazgeçırmek
ıçın konulmuş yasak ve kuralları, bugunlere hele
de laık bır toplum duzenıne taşımak, eskılerın de-
yışı ıle "abesle ıştıgal"den başka bırşey olmasa ge-
rektır
Diyanet işleri Başkanlığı, fetva kıtapları yayımla-
yarak dınle, tapınmayla ılgısı, ılışığı bulunmayan
bırtakım sorulara verdığı yanıtları bırerfetva gıbı su-
narak gorev ve sorumluluklannın dışına çıkmış, la-
ık bır devlet kurumu olduğunu unutmuş gorunuyor
Diyanet işleri Başkanlığı'nın fetva yayımlamak,
yurttaşlarla olan ılışkılerını bır fetva ışlevı ve bır fet-
va kavramı içinde değerlendırmek yetkısı yasalar-
da yoktur.
Diyanet ışlen Başkanlığı'nın fetva kıtabı bırzor-
lama ve bu yolla "e/7?/'/i'a/c/"yaratmagırışımıdır Bu
da yasalar karşısında dupe duz suçtur. Diyanet İş-
leri Başkanlığı'nın gorev/. hangı denız urununun
yenıp yenmeyeceğı ya da namazda yakalara ne-
yın takılıp neyın takılmayacağı değıldır. Diyanet fş-
len Başkanlığı'nın gorevı, Turkıye'de namaz kılanın
altından namazlığının çekılmedığını, oruç tutanın
ağzına su akıtılmadığını, hacca gıdenın, camıye gı-
denın yolunun kesılmedığını açık açık soyleyerek
yurttaşları ınançlannda ve davranışlarında ozgur-
leştırmek. laık toplum yaşamının, en demokratık,
en ınsansal bır duzen olduğunu onlara anlatmaya
çalışmaktır
Diyanet işleri Başkanlığı ndan cumhurıyet kuru-
lalıdan ben, onlarla başkan ve dınbılımcı gelmış
geçmıştır Ama hıçbırısı gorev ve sorumluluk sınır-
larını zorlayarak fetva kıtapları yayımlamak gıbı bır
durumla laık devlet ılkelerıne ters duşmek yanlış-
lığını yapmamıştır
Bu Kadar Yeter, Dinle Bayan Çiller!
r. ALEV COŞKUN Eskı Mıllen ekılı \ e Bakcrn
B
asında kendısıne "rehine hanını"
tanımıjakı^tınlan TansuÇilIer'ın
\ aptıkları o derece bo> utlan aştı kı
artık, onun hakkmda bır ı>eyler
yaznıa> a gerek vok Onuuvarma-
yadeğmez \rtık halk dejımı ıle
onun ıçın "Doktorne.verseyesin, dedi"
Ancak ge<,en hafta orta\a attigı bazı savlara
cevap vermezsek buvuk Atatûrk'un kurduğu
Lumhunjete kar^ı kendıınızı borçlu goruruz
Tansu fianını Cumhurı>et Bayramrnın 73
vıldonumu kutlama hazırlıklarmın >apıldığı ge-
çen hafta, "Siyaset, dinin emrinde olacak" dedi
Sıvaset va^amına "Kuran'ı öperek", "Ezan,
bayrak" dıyerek gıren daha sonra da "Camiyi
Av rupa'ya taşıyacayız!" de> ı^ını v umurtlayan Ba-
yan Çıller, dını zaten sıyasete alet etmenın turlu-
çe^ıtlı orneklerını sergılıyordu
Anrnas^aâykm ~"
Ama şımdı so> ledıgı bu soz. Cumhurıvet Ana-
>asasına ve Turk Ceza Yasası'na avkırıdır Ata-
turk ılkelerıne ve devnmlenne de tamamen kar-
şıdır
Kısaca açalım
Anavasamızın I maddesı kısa bır cumledır
"Tiirkhe devleti bir cumhuriyetfir."Bu cumle,
dev letın >eklını duzenlemıştır
Cumhurı>etın nıtelıklerıneışareteden 2 nıad-
de ıse Turkıye Cumhurı>etrnın
"~ Ataturk milliyetçiliğine bağlı (...) demokra-
tik, laik \e so$yal bir hukuk devleti" olduğunu be-
lırtır
Anavasamızın 24 maddesı ıse "din ve vkdan
özgürliiğünö'" duzenlemıştır Bu maddenın son
fikrası avnen şoyledır
"Kimse,devletin sosyal. ekononıik. siyasi ve hu-
kuki temel düzenini kısmen de olsa din kurallan-
na dayandırma veya sivasi veya kişiselçıkaryahut
nııfu/ sağlama amacıyla her ne suretle olursa ol-
sun dini veya din duygulannı yahut dince kutsai
sayılanşeyleriistismaredemezvekötüyekullana-
maz."
Ba>an C ıller, bu durumda Anayasamızm her uç
maddesıne de aykırı davrannııştır Bır anayasa
suçuışlemıştır AslındaCumhurıjetSavcılannın
harekete geçmesı gerekır
"Siyaset dinin emrinde olacak" demek. ne de-
mektır
7
-Fgemenlik,kavıtsız koşulsuz ulusundur" ılke-
sıne davalı bır devlet sıstemınde "sivaset dinin
emrine"gıremez dinin hızmetkân olamaz
Egemenlığın ulusa aıt olduğu bır cumhunyet-
te. siyaset ulusun hızmetındedır, halkın hızmetm-
dedır
Dıne dayalı teokratık devletlerde va da dıne
davalı >erıatçı duzenlerde sıvaset dının emrinde
olabılır, ama cumhun>et ve demokrasılerde sı\a-
set ancak halkın hızmetındedır
"Siyasetdinin emrindeolacaktır"demek, sı>a-
set dının buvruklarına gore duzenlenecektır, dev-
let din kuralları>lj >oneltılecektır demektır Bu
da TC nıtelıklenmn değıştırılmesı demektır
Oysa kı. Turkıve Cumhunvetı'nın devlet şek-
lı ve temel nıtelıklenmn değı^tırılmesı Anayasa-
mızın 4 maddesıne gore teklıf bıle edılemez
Ba>an Çiller. sız bu sozlerınızle nıtelıklenmn
değüjtmlmeM teklıtbıleedılemeveeek olan dev-
let şeklımızı değı^tırmeye yeltenıyorsunuz
Ne söytediğbu bflmiyor
Kendi kendıme dû^unuyorum. bu bayan neva-
pıyor
1
Ne yapmak ıstıyor' Sonunda vargıya va-
rıyorum
Tansu Çiller >a ne soyledığını bılmıyor va da
ne buyuk bırgaf yaptığınm. ne buyuk bır suç ı^-
ledığının ayırdında değıl
Bayan Çiller.
Şurasını ı> ı bılınız kı. kendınızı kurtarmak ıçın
bır partı ıle ıktıdar ortağı olabılırsınız Sırf ken-
dınızı du^unerek kokenındedemokrası ugraşı >a-
tan DYP'yı de erıtıp bıtırebılırsınız
Bılınız kı,
Sıyasetı dıne alet etmek ısteyen bırçok polıtı-
kacı bu ulkeden gelıp geçtı Ama Buyuk Ata-
turk un dedığı gıbı. bu uTke "şeyhler.dervışler öl-
kesi*olmayacaktır
Egemenlık koşubuz sartsız ulusa aıttır Cum-
hunyetımızın Ataturk tarafından konulan bu çok
onemli nıtelıgını değıştırmeye kımsenın gucu
yetmeyecektır
Bayan Çiller, bu sözlerınızfe cumhunyetımızın
73 yıldonumunde, Ataturk'unkemıklennısızlat-
tınız
Çumhurıyetı coşkuyla kutlayan. demokrasıye
bağlı. Ataturk'e bağlı ulusumuzu derınden yara-
ladınız
DYP'nın ıçındekı yuz bınlerce - mılyonlarca
Atatürkçuvu tedırgın ertınız
Onurlu bir devlet memuru
Bayan Çiller. sız bu sozlennızle Cumhunyet
TARTIŞMA
Riyakârlık!
T
um dınlenn
nefret ettığı
tek »ey
nyakârlıktır
Pekı. nya ve
nyakârlık
nedır' Sıkıştığı zaman
ınandığının tersıne beyanda
bulunmaktır nyakârlık,
ıkıyuzluluktur Bır
Musluman. can tehlıkesı
bıle olsa ınandığının
dışında "beyan"da, yanı
olduğunun tersıne bır
gınşimde bulunursa buna
"riyakârlık" denır
Nıtekım Muhammet. "Va
olduğun gibi gorun ya da
gorunduğun gibi ol"
dememiş mıdır
9
Muslumansan Musluman.
Hınstıyansan Hmstıvan,
dmsızsen dınsızgıbı
davran olduğun gıbı tanın
Şerıatçı partımızın ve de
hukumetımızın başkanı
son kıırultayda birden laık
demokratık ve Ataturkçu
kesılıverdı
Omrunde bır kez olsun
Atatürk'un adını ağzına
almamış. laıklıkten ve
cumhunyetçılerden,
cuzzamlıdan kaçargıbı
kaçmış bınsının bır tek gun
içinde Ataturkçu, laık
olması beklenebıhr mı'
Ama yuzu kızarmadan
çıkıp bovle olduğunu
sav undu
Baktım da yuzune. hıçbır
kızarma gormedım
Hanı bılmesek tanımasak
tamam dıyeceğız. adam
gerçekten Ataturkçu, laık
Ancak şunu da bılıyoruz.
bır Musluman, hayatı
tehlıkealtındaysa
"takıy>e"yapabılır. yanı
yalan soyleyebılır
Hocamız bır gunde boy le
bır duruma geldıyse, yanı
takıyye yapıyorsa burnuna
bır tehlıke kokusu mu gırdı
acaba. bızım
algılayamadığımız^
Yoksa ortada fol yok
yumurta yokken neden
kıble değıştınyorr>
Yıllardırİslamın ba>
duşmanı ılan ettığı
Ataturkçuluk ve laıklık
maskesıne neden sarılıyor7
Gerçı Ataturkçuluğu de
laıklığı de manmadan
soyledığı ovlesıne
okunuvordu kı yuzunden
buna ınanacak bır kı^ıye
rastiamak olası mı°
Rıya. Islamın baş
duşmanıdır Rıvakârıse
cehennem kutuğu
1
Bunları ben uy durup
soylemıyorum. fslamı
kavnaklarda yazılı
Oyle olunca da sormak
gerekıyor Hem rıyakâr
hem Musluman olunabılır
mı
7
Saadettin Malkoç
KÜÇÜKÇEKMECE 1. ASLİYE HUKUK HÂKİMLÎĞİ'NDEN
9%8i5 E
Da\acı A>*e A\u tarafından mahkemıze açılan gaıplık davası Nebebı ıle vapılan açık duruşma-
>mda verılen ara karan gereğınte Izmır ılı Konak ılçesı Ulku Mah C 10(1-3 s 96 kutuk 39O'da
nufu->a kavıtlı 19^1 D lu Hasan \e Ferıde öen olma Husevın \\n nın balık aNİanıak uzere denıze
açılmıs olup tırtına ncdcnıvle kav bolmu> \ e kcndısmdcn bır daha haber almamadıgını bev an cderek
Huvevjn Auı nın gaıplıŞıne karar vcrılmesını istemı^ olmakia Izmır Konak Ulku Mah c 100-3
s 96 kutuk 290 da nufusa kavıtlı Hasan ıe Fende den olma I9SI D lu Huseyın AVLI dan haberı
olanlann %e\a verını bılen \e bu kı>ı\ı tanıvjnların bır sene !(,erısnde Kuçukçekmccc 1 Aslıje Hu-
kuk Mjhkemesı nın 1996 SSS vivılı do^vJ^ınd hjber \ crnıelen ılanolunur M)9 ]996B<ısın MI234
Turkıyesı'ne hızmet efmış olan onurlu bır dev let
memurunu, şımdı hayatta olmayan gerçek bır
Ataturkçuyu de "muazzep" ettınız. azap ıçmde
bıraktınız O onurlu, saygın kışının. gerçek Ata-
turkçu e>ının kemıklerını de sızlattınız
Kımden mı sozedıyorum Bayan Tansu Çiller'
Muhterem babanız Hüseyin ÎVecatiÇiller'den soz
edıyorum Ataturk'un doğduğu kentlı olan. top-
lumun ıçındekı dav ranışlany la herzaman gerçek
Ataturkçuluğu sımgelemış olan Selanıklı muh-
terem annenız Muazze? Hanım'dan soz edıyo-
rum
O Necatı Çiller kı, gazetecılık yaptıgı donem-
de Kuvayı Mıllıye"nınılkelerını sav undu O Ne-
catı Çiller kı. yıllarca hızmet ettığı Ataturk Cum-
hunyetının onurlu bır devlet memuruydu Ata-
turk ılkelen ıçın çaba harcadı Ataturk karşıtı ha-
reketlerehıçbırzaman hoşgoru ılebakmadı Her
zaman karşı geldı
Çunku, o gunlerın başbakanının dını polıtıka-
ya alet etmesınfSbır türluîçıne sındıremıyordu
Gerçek bır Ataturkçu ofan O. Necatı Çiller kı,
devnn başbakanının Meclıs grubunda mılletve-
k 11lerıne, "Siz hilaferi bilegerigetirebilirsiniz" so-
zunu asla kabul etmıvordu Bu nedenle. emeklı
olur olmaz hemen Ataturk'un kurduğu CHP'ye
katıldı l%0oncesı bunalımlıgunlerde "CHPıs-
tanbul İI Danışma Kurulu Başkanı ve üyesi" ola-
rak gorev yaptı. Ataturk duşmanlanna karşı sa-
vaşverdı (*)
Bellegınızı zorlayınız O onurlu babanın. O
Ataturkçu annenın sızesoyledıklennı anımsayı-
nız Sonunda bır dakıka ıçın dahı olsa duşunup
urane duy unuz
Bayan Tansu Lçuran Çiller,
içinde bulundugunuz koşullar sızı o kadar kor-
leştırdı kı, ya sıvaset nobetı geçınyorsunuz, ya ze-
kânızı ve bellegınızı kaybettmız >a saymasını
bılmıyorsunuz, ya Bay Uçuran'ın etkısınden kur-
tulamıyorsunuz ya da Turkıye Çumhunyetf nın
73 yıl once toplumun tum bagnazlıklardan kur-
tarılarak Ataturk tarafından kurulduğunun bılın-
cındedeğılsınız
Bayan Uçuran Çiller,
Iktıdarda kalabılmek ve kendi kışısel hırslan-
ruzın doyumuna ulaşmak ıçın her şeyı yapmaya
hazır olabılırsınız Ama, Turkıye Çumhunye-
tı'nın nıtelıklerını "dine dajalı" bır devlet bıçı-
mınedeğıştırmeye asla gucunuz yetmeyecektır
<*)Su\m \ecarı Çiller CHPIstanbutII'Danijmu Ku-
rulu ndagore\ \aparken bıı makalemn \azan da o gıın-
leıde CHPIttanbul II Genç/ıi kolu Başkam \dı Bu ne-
denleBa\aıı Çılleı bu \azdiklaiimu kaışı çıkamcı:
"Şimdi îki
kızım var.
Büyüğün
adını
Eziyet
koydum."
Şukran Aydın
Jandarma Karakolıı'ıuia
""" tccasrii.'r lit""' "•• ''.'rkılöın
Kadmlar
konuşuyor.1-10 Kasım tarıhleri arasında Tüyap Kıtap
Fuarı, Pazartesi standına gelin. Pazartesı
koltuğuna oturun, artık sız de konuşun.
PENCERE
Kitap Cenneti...
TUYAP Istanbul Kıtap Fuarı her yıl Tepebaşı'r
açılır Eskıden orada Şehır Tıyatrosu'nun dram
komedı bolumlerı vardı, ıkısı de yandı yıkıldı.
Barbarlık parayla mı?
Neyse, şımdı orada yukselen beton yapıda "/
tap Fuarı "nın açılması gonullere su serptı
istanbul Kıtap Fuan'na gıdınız Bu kıtap cenn
tınde aydınlık ınsanları omuz omuza goreceksın
çoğunlukla gençler kıtaplardan oluşan renklı t
bahçede çıçek derlemeye çıkmış gıbıdırler
Bu cennet kolay kurulmadt
•
Deniz Kavukçuoğlu anlatıyor-
"Ulkemız Nazı ımparatorluğunun uç buyuğun
den bırı olan kıtap kundakçısı GoebbelsV hasetın
den çatlatacak kıtap kıyımlan yaşamış Yuzbınler
ce kıtap fınnlarda, kuyularda, toprak altlannda, SE
KA'nınhamurteknelenndetelefolupgıtmış (. )C
karanlık yıllarda ulkemız ınsanları kitaptan urker,
korkar hale gelmışler Daha dun denılebılecek ka-
dar yakın geçmışte ulkemızın okuyan ve duşunen
ınsanlannın ıçmde yaşadığı koşullar duşunulecek
olursa, 1982 yılında TUYAP tarafından atılan 'ayv
kırı adım'ın onemı daha lyı anlaşılabılır "
Yaşanan olayın puf noktası bu'
Kıtap Fuarı'nın temelı 12 Eylul faşızmının en y o
ğun zamanında atılıyor
Cehennemın ıçmde bır cennetın kapılarını açmav
ya kalkışmak, yurek ıstemez mı? 5'
O yurek, kıtap fuarlarını 15 yıl once kurduktarr
sonra bugun ulkeye yaymak amacının peşındekr
Bülent Ünalda var
•
Kıtap Fuarı 15 ıncı yılında
15'ıncı yılın "Onur Konuğu" Peride Celal.'.. r-
Perıde Celal kım
1
? .j
Bır cumhurıyet kadını «'
1923 Devrımı'nın aydınlığından fışkırmış nıce de-"
ğerlı sanatçılarımızdan bırı Yaşamı ve urunlerı ın-
celendığınde gorulur kı, Perıde Celal bırdenbıre
Perıde Celal olmamış Zaman içinde adım adım
kendısını yetıştırıyor yazarımız, ılk oykusu 1935'te
Yedıgun'de yayımlanıyor, ama, 1948'e değın yaz-
dıkları sanatın ve gerçekçılığın gızemını yakalaya-ı
bılmış değıl Uzun ve ınce bır yolda yurumeyı goze
alıyor "Kıtap Fuarı'nın Onur Konuğu" 1948 yılı sa-
nat yaşamının donum noktasıdır 1935'te başlayan,
yazarlık seruvenını 1996 yılında duraksamadan sur-,
durebılmesı de soluğunun gucunu vurgulaması ba-
r
kımından çarpıcı
Perıde Celal adı Cumhunyet kuşaklarının kulağı-
na kupe gıbı takılan bır sımgedır
•
Istanbul Kıtap Fuarı'na ılışkın "Cumhunyet Kıtap
Ekı" bu yıl 64 sayfa Gelecek yıl, umarım Kıtap Ekı-
mız 164 sayfa olur
Nereden nereye
9
1923 Çumhurıyetı "Aydınlanma felsefesı" uzem-
deyukseldı Ancak Avrupa'da "Aydınlanma Çağı"
denen 18'ıncı yuzyılın temellerı kutuphanelerı dol-
duran nıce kıtapla atılmıştı Bızde devlet bu gorevı
ustlendı, 1940 lı yıllarda "Aydınlanma"n\n felsete,
edebıyat, kultur klasıklerı, çevırı seferberlığıyle Turk-,
çe'de yayımlandı
O donemde devletın ustlendığını, bu kez ozel ya-,
yınevlerı surduruyorlar istanbul Kıtap Fuarı bu ge-
lışmenın en guzel gostergelerınden bırıdır
T Cumhurîyet
Kîtap Kulübü
TÜYAP 15. İSTANBUL KİTAP FUARI'NDA
IM2A GUNU
2 Kasım Cumartesi (Yarın)
ALEV ATAOL
COŞKUN BEHRAMOGLU
TüVAP KİTAP FUARI
Saat 14 00
Stand No A 85-86(Alt kat) -
Tuyap Sergı Sarayı Tepebaşı İstanbul
Çocuklanmız Içın
Eskı Anadolu'dan Yenı Oykuler
ALA KİTAPLARJ
Yazan MİNE SOYSAL
Çızen SERDAR SONMEZ
1 ALA
2 MERMERKENTPRİENE
Tı»';ı)ı
tllifllfl
Meviut
Pehlıvan
Cad 20'2
Gayrettepe
80290
Istanbul
Tel 0212
212 99 73
FaJcs 0212
212 99 70
İLAN
T.C.
GEMLİK ASLİYE HUKUK (İŞ)
MAHKEIVIESİ'NDEN
DosyaNo 1995 974
Davacı SS Kurumu Genel Mudurluğu vekılı Av Çığ-
dem Demırcıoğlu taratından davalı Ozkan Dur^un aley-
hıne açılan alacak davasının verılen ara karan geregınce
Davalı Ozkan Dursunadına O^manıye Mah IncırlıSk
No l.D ZGemlıkadresıneçıkanlandavetıyenınbılateb-
lığ lade edıldığı yapılan emnıyet ara^tırmasında da da-
vahnın teblıgata yarar açık adresınm tespıt edılemedt-
gınden davalıya teblıgat yenne kaım olmak uzere duruş-
manın atılı buİunduğu 5 II 1996 tarıhlı durıışmada ha-
zır bulunması veya kendiMnı bır vekılletemsılettırmesı,
duruşmaya gelmedıgı takdırde yokluğunda duruşmalara
devam olunacağı ılanen teblığ olunur
Basın 114396