Katalog

19 OCAK 1996 CUMA CUMHURtYET SAYFA KULTUR 15 2 yıl kadar önce Istanbul'da çekilen İspanyol filmi sinemalarda Yaman emrmize amade! K oca içın yanıp tutuşan burjuva aıle kızı Desideria'nın sonunda muradına nail olarak gelinlığini giyip şık şıkırdım bir nikâh töreniyle, varlıklı ve yakışıklı Ramiro'yla evlenmesini izlediğimiz fîlmin başmda, Türkçe konuşmalann kulağa çalındığı, ezan seslenne kanşmış bır Istanbul panoramasma (jenerik yazılan süresince) ister istemez kapılmamak ne mûmkûn? Eşi-dostu, ahbabıyla kocasının doğum gününü kutlayan, küçük yeğenlerine bayılan, erkeği baştan çıkarmanın yollanyla çocuk doğurma muhabbetlerinin müdavimi, tekdüze bir evhlik yaşamına yelken açan İspanyol kızı Desi'yle kocası(Ana Beien, Ramon Madaula) cümbür cemaat Türkiye'ye turistik bir yolculuğa çıkıyorlar derken. Ve ıstanbul, Desi'nin içındeki bazı duygulan uyandınyor, özellikle de yakışıklı Türk rehber Yaman Diindar (Georges Corraface)! Kısır kocasının tersine, hiç bilmediği erorik heyecanlan tattıran Yaman'a tutulan ispanyol kadın, otobüs, vapur, kapalı çarsı vb. mekânlarda beraber oluyor yakışıklı Türkle kendınden geçerek. Ihtiraslı buluşmalan sınır tanımayan Desı-Yaman ilişkisı. kadının ülkesıne dönmesiyle noktalanır gıbi oluyor. Yaman'dan hamile kalan Desi, kocasının da onayını alarak çocugunu doğuruyor; ne \ar ki bebeğı ölûnce bir veda notu yazarak yenıden Istanbul'un yolunu tutuyor, Yaman'ın kollanna doğru. Sabah akşam sevişilen, tutkulu bır aşk yaşayan Desı-Yaman çıftinin arasında kültür farklılıklannın girmesi kaçınılmazdır. Kadını kullanan Yaman'ımız, Desi'yi hatırlı birtakım müştenlenne peşkeş çekerek ikram etmeye gınşince yeniden tspanya'nın yolunu tutuyor ve aynlığa da dayanamayarak üçüncü kez Istanbul'a uçuyor yeniden, Desı'cık. Aşagılanmayı. kullanılmayı göze almış Desı ıçın tutku odağı halıne gelmış Yaman, hem kurrulunması gereken, hem de onsuz edilemeyen bındır artık. Yaman'ın kardeşinın (Rasfan Öztekin) halı filan satılan dükkânında çevnlen uyuştunıcu kaçakçılıği dolaplanna. Yaman'ın hızlı seks âlemlerine ve haremine kanşan ateşli tspanyol kadın, apışarasından vurduğu Yaman'ı Fransız müşterileriyle turistik Türk restoranında bırakıp Istanbu! sokaklanna vuruyor kendini finalde. Istanbul'da çekilen egzotik, turistik ve erotik bir fılm Hangi dünyaya ait olduğunu bilemeyerek, içinde kalmış arzulanna, bır türlü sevemediği dostlanna, hiç doğuramadığı çocuklanna ve âşıklanna elveda çekerek Atatürk Köpriisü'nden seçilebilen, alacakaranlıktaki bır Istanbul sıluerinde doya doya yaşanmış tutkulu aşkını gende bırakarak yürüyor süklüm püklüm Desı bu melodramatik son'da. tspanyol yazar Antonio Gala'nın, "Tirtku* 1 adıyla dilimıze çevrilip Inkılap Yayınevi'nce yayımlanan "La Pasion Turca" romanmdan, Ispanyol sinemasının deneyımli, tanınmış yönetmenlerinden Vıcente Aranda eliyle uyarlanan ve büyük bölümü 1993'te tstanbul'da çekilen"Türk Tutkusu", bizim sinemacılann da gerçekleştirilmesinde katkıda bulunduğu oldukça egzotik, tunstık ve erotik bir film. Sinema Günleri'nde gösterilmiş eski filmleriyle ve gözde oyuncusu VTctoria Abril'e Berlin Film Festıvalı'nde en iyı kadın oyuncu Altın Ayı'sını kazandıran, sınemalanmızda da epeyce ilgi çekmış"Amantes- Aşıklar TI ıyla tanıyıp tuttuğumuz yönetmen Vicente Aranda, pembe dizileri hiç de aratmayan bir çalışma kotarmış bu kez. Pierre Loti egzotizmi ve sevecenlikle bize yaklaşan filmde, pozisyondan pozısyona geçen, adeta kadının tutsağı olduğu bir sevişme ustası, turizm rehberliğinin ötesinde kırli işlere de kalkışan, çivi gibi çakan, Sultanahmet'i mesken tutmuş, ilah gibi yakışıklı, vurucu bir Türk rolündeki, Yunan asıllı Fransız aktör Georges Corraface öyküyü sürüklüyor. Usta kameraman Jose-I.uis Akaine'nin. Ayasofya'dan Kapalıçarşı'ya, vapurlu Boğaz turundan tramvaylı Beyoğlu'na, davul zurnalı düğün-hamam muhabbetinden penbacalı Kapadokya'ya, cenaze-mezarlık SUNGU ÇAPAN Türk Tutkusu (La Pasion Turca) Yönetmen: Vicente Aranda / Senaryo: Josep Rosefl, Antonio Gala'nın aynı adlı romanından / Kamera: Jose-Luis Akaine / Mûzik: Jose Nieto / Oyuncular: Ana Belen, Georges Corraface, Süvia Munt, Ramon Madaula, Bianca Apilanez, Hetio Pedregaj, Francis Lorenzo, Rasim Öztekin, Güzin Özipek/1994lspanya (|FA) Beyoğlu Alkazar sinemasında. manzaralanndan kaçınılmaz göbek dansına kadar, tüm turistik ve karakteristik özelliklerimizin üst üste yığıldığı başanlı görüntülerine kapılarak seyrettiğimiz ve lspanya'da geçen yılın, gişede en başanlı fılmlerinden olduğu bıldirilen "Türk Tutkusu", tam Türk lokumu kıvamında bir melodram sonuçta. Geçen yıl yıne bir roman uyarlaması olan "El Almante Bilingue"sıni de sinemalarda seyrettiğımiz Vicente Aranda'nın "La Pasion Turca-Türk Tutkusu"nun öyle fazlaca önemsenecek bır yanı yok sonuçta. Bizim ıçin yine de ilginç sayılabilecek bu fîlmin, Aranda'nın fîlmografisinde önemli bir yer tutmayacak, vasat bir çalışma olduğunu ileri sürebiliriz. YENİ BAŞLAYANLAR... Ölüm ve Bakire Roman Polanski'nin filminde Sigourney VVeaver, Ben Kingsley ve Sruart \Vilson başrollerde... Fırtınalı bir gecede Paulina Escobar(S. Weaver), iş için şehre giden kocası Gerardo'nun (S. Wilson) eve dönmesini beklemektedir. Fırtına yüzünden hem elektirk hem de telefon kesilmiştir. Yabancı birotomobilin gelmekte olduğunu gören Paulina korkar. Yıllar süren diktatörlük rejiminin ardından şimdi narin bir demokrasi yaşanan ülkede gece habersiz yapılan ziyaretçiler korku nedenidir. Fakat otomobilden Gerardo çıkınca Paulina rahatlar. Kısa bir süre sonra evlerine beklenmedik bir konuk daha gelir. Bu adam. 15 yıl önce Paulina'ya işkence yapan kişidir. Fiziksel ve psikolojik karşılaşmalarla süreldi tırmanan bir gerilim içinde üç karakter hayatlannı sonsuza dek değiştirecek gerçekJerle yüzleşirler. Dünyanm en çok oynanan tiyatro eseri olan 'Ölüm ve Bakire', 30'dan fazla dile çevrildi ve gösterildiği heryerde seyircilerin ve eleştirmenlerin beğenisini kazandı. Broadvvay'de de sahneye konulan ve Tony Ödüiü'nü alan oyun Glen Close, Gene Hackman ve Rkhard Dreyfuss tarafindan oynandı. Pocahontas Kızılderilı kadın kahraman Pocahontas'm olağanüstü yaşamı ve hükmedilmeyen ruhu, Walt Disney Pictures'm 33. uzun metrajlı animasyon fîlminde beyazperdeye ^ansıdı. Aynı zamanda Walt Disney Pictures'ın gerçek hayatta yaşamış bir kişiden esinlenerek hazıriadığı ilk film özellığıni taşıyan yapımda animasyon anlatım tekniğinin büyüsü son derece artıstik biçimde kullamlrruş Yapımcı James Pentecost, 'Pocahontas'ı 'bir foisney filminde görüien en giiçlü kadın kahraman' olarak tanımlıyor ve onun atletik, dinamik ve çok güzel Olduğunu, aynca tanhtekı belkı de ilk diplomat olduğunu ekliyor: "Kmlderililerin ruhunu yakalamaya. özellikle doğaya yakınlıklannı vermeve çabştık. Bu fîlm bir aşk öyküsüdür, ama aynı zamanda bir baba-kız öyküsüdür. Fümin başlannda baba, kızına bir şeyter öğre'tirken sonlarda kızından öğrenmeye başüyor." Dokuz Ay (Nine Months) Yönetmen ve senaryo: Chris Columbus, 'Neuf Mois' adlı Fransız |/ filminden/ Kamera: Donaki McAlpine/ Müzik: Hans Zimmer/ Oyuncular: Hugh Grant, Julianne Moore, Tom Arnold, Joan Cusack, Jeff GoMNum, Robin\Vifliams,Joey Simmrin, Mia Cottet/ 1995 ABD(Özen Film) Beyoğlu Sine Pop, Şişli Kent, Kadıköy Reks, Beyoğlu Lale, Çemberlitaş Şafak, Bakırköy Incirli, Ataköy Prestij sinemalannda. G eçen yılın haziranında Hollywood'un Sunset Boulevard'ında, araba içinde, zenci bir hayat kadınına uçkur çözerken polisçe suçüsrü yakalanarak medyaya malzeme oluşturan, üstelik sıradan bir oral seks ginşimini yüzüne gözüne bulaştırdığı yetmiyormuş gıbi. pişman bir günahkâr utangaçlığıyla yaptığı yüreksiz açıklamalanyla kendini daha bır batıran Hugh Grant'ı, 8 yıl kadar öncesinin, yasaklı E.M.Forster- James Ivory "Manrice"den mimlemiştık ilk kez. Geleneksel usta Ingilız aktörleri çızgisinın yenı bir uzantısı olarak kabul gören, 1960 Londra doğumlu, Oxford'dan Ingiliz Edebiyatı dıplomalı. küçük rollerden sonra John Duigan'ın "Sirenler", Roman Polanski'nın "Acı Ay" ve Mike Ne^elTın "4 Nikah, 1 Cenaze" gıbi filmleriyle dikkatı çeken, temiz ifadeli, efendi kılıklı, muhallebi çocuğu tavırlı. hem bohem aristokrat hem de zarif, soylu bir cenrilmen olabilen, sevimli aktör Hugh Grant'ın ilk Amerikan fllmi "9 Ay"J>ildik teraneleri yineleyerek bir kez daha kutsal aileye övgü dûzen, eğlendirmeye ve oyalamaya yönelik, taptaze ancak basmakalıp bir duygusal güldürü. Son yıllarda hasılat rekorlan kıran"Home AJone-Evde Tek Başına", "M rs. Doubtfîre-Yiüthiş Dadı, Müthiş Baba"gibi fılmlenyle küpünü dolduran, uyanık yapımcı-senarist- yönetmen Chris Columbus'ün. yıne son yıllarda parayı bastınp düdüğü çalan Amerikan sinemasının gelenekselleşmiş Fransız yapımlannı yağmalama alışkanlığına uygun olarak.Patrick Broude'nin 1993 yapımı "Neuf Mois-Dokuz Ay"ından neredeyse bire bir, aynen çektıği Amerikan versiyonu niteliğindeki filmde, senarist, oyuncu, yönetmen Patrick Broude'nin canlandırdığı rolü Hugh Grant, Fransız sinemasının hak ettiği yere pek gelememiş güzel ve yeteneldi genç kadın yıldızlanndan PhiHppine Leroy-Beaulieu'nün üstlendıgı hamile eş rolünü de, Hollywood'un artık geçerli ve gözde kadın starlan arasında adı anılan Julianne Moore oynuyor. Çocuk canavardır! Uzun süredir uyumlu, mutlu bir beraberhği sürdüren, özel ve meslekı bakımdan bır elleri yağda öteki balda, San Francıscolu genç ve yuppie çiftin (H.Grant, J.Moore), kırmızı Porsche'li, lüks, rahat ve tıkırında yaşamlan, (kızın beklenmedik hamileliği ve 9 ay sonra doğurmasıyla) değişıyor. Nerdeyse şoka giren çocuk psikiyatn erkeğın, kadının anaçlığına ters düşen yaklaşımı, yakın aile dostu, tam da düzenin istediği cinsten, damızlık bır çiftin de (Tom Arnold, Joan Cusack, 3 canavar çocuk yetiştiren bir kan-koca) etkisiyle, sonunda yumuşayarak aceleci, sevecen bır baba adayına dönüşünce. kakara kikiri bir şenliktır gıdiyor. Popüler gise fflmi Hele bır de devreye uzman ebelikle azman gebehği ya da 'vulvo'yla volvo'yu birbirine kanştıran. dil ve R harfi özürlü, kendi 'Amerikan Rûyası'nı gerçekleştırmeye azımlı, fare- maymun baytarlığından ilk doğumunu gerçekleştırecek, gayretli, sıcakkanlı, tezcanlı ve biraz da heyecanlı kadın doktorluğuna transfer olmuş, yoldaş veteriner Kosevich rolünde, bir kez daha seyırciyi kınp geçiren Robin VVllliams gırince, abuk sabuk ve klişe komıklikler peşpeşe sıralanıyor. Her yaş ve zevkten seyirciyi gülümsetecek cinsten başan reçetesini bir kez daha uygulayan, işini bilir yönetmen Chris Columbus'ün, seyircisine görmek. duymak, dinlemek istediklerini verdiği, kasa ve salonlan dolduran popüler gişe filme niteliğindeki "9 Ay"ı, uyanıkça tezgâhlanmış basmakalıp bir Hollywood eğlencelıği olarak kolayca tüketıliveriyor. Birtakım klişe karakterleri, gülünç durumlan, malum temalan gözümüze gözümüze sokan bu şurup gibi komedi sayesinde hem ününe ün katan hem de filmin reklamını yapan, medyatik seks kaçamağıyla cici çocukken kaka çocuk muamelesine maruz kalan Hugh Grant'ın, bir bakıma aile kurumuna alkış rutan, sevecen baba adayı rolünde adeta günah çıkardığı da söylenebilir ucuz Hollywood duygusalhğına göre. Farstan kaba güldürüye meyleden film, yönetmenin cilalı yaklaşımı, malum konusu, domesrik özellikleri, Van Morrison, Marvin Gaye, Stones ve bebeğe ağlamasını bile kestiren Bon Javi şarkılanyla bezeli müziği bir yana, karizmatik ve çekici oyuncu kadrosundan da destek alıyor büyük ölçüde. Tabii başta yine, tek tip oyunculuğu sergilese de. Hugh Grant'ımızın geldığı kadroda kimler yok ki, Jeff GoMbhun'dan Joan Cusack'a kadar. (Hatta pek hazzetmediğim Tom Arnold bile iyi.) Gülme katsayısını yükselten baştaki piknık, hastaneye yollanan arabanın çarptığı başka yaralılarla da doluşturulduğu doğum yolculuğu; ıkınmalı, sancılı, bağırtılı ikili doğum ya da şapşal, sevimli kahramanımızın patenle yokuş aşağı uçuverdiği, vb. sahnelede do!u "9 Ay", tüm humoru, ailevi değerlere bağlılığı, sadakati filan ifade ve ilan eden yapısıyla, beylik bir eğlencelik olmanın ötesine geçemeyen, önemsiz, sıra işi bir güldürü özetle. KEDİ GOZU VECDt SAYAR Yazanmız Vecdi Sayar'ın bugünkü yazısını yurtdışında bulunduğu için yayımlayamıyoruz. Yazanmız, önümüzdeki haftadan itıbaren yazılannı Paris'ten sürdürecektir. 'Sinema Dünyada 100,Türkiye'de 99.yaşında' KültürServisi- Mımar Sı- nan Ünıversıtesı Sinema-Te- levızyon Merkezı, "Sinema Dünyada 100., Türkiye'de 99. Yasmda" baslığı altında sürdürdüğü fılm göstenmle- nnın üçüncüsünü 1 -29 şubat tarihlen arasında gerçekleş- tirecek. Pazartesı ve perşem- be günlen ıkişer seans ha- linde yapılacak fılm gösten- lennuı programı şöyle: 1 şubat perjembe 16.00: ABout De Souff- le/Seneri Âşıklar Yönet- men :Jean Luc Godard Oyuncular: Jean Paul Bel- mondo, Jean Seberg, Daniel Boulanger 18 30 AhGüzeMstanbuJ- Yönetmen: AnfYılmaz. Oy- nayanlar Sadri Alışık. Avla Algan, Feridun Çölgeçen, Dklehan Baban, Danyal To- patan. 5 şubat pazartesi 16.00: Üç Arkadaş Yö- netmen:Memduh Cn Oyun- cular Muhteran Nur, Fikret Hakan, Semih Se?erti, Salih Tozan, Faik Coşkun. 18.30 ButchCiLsskhAnd The Sundance Kid/Sonsuz Ölüm Yönetmen- George Roy HUI Oynayanlar: Paul Newman, Robert Redford. Katharine Ross, Srrother Martin, Henry Joncs 8 şubat perşembe 16.00: Abb>s/Sonsuz De- rinlik Yönetmen:Jamcs Ca- meron Oyuncular: Ed Har- ris, Marv Elisabeth Mast- rantonk). Mkhacl Biehn 18.30: Bedrana Yönet- men: Süreyya Duru Oyna- yanlar Perihan Savaş. Aytaç Arman. thsan Yüce, Tuncer Necmioğlu 12 şubat pazartesi ]6.00:İntikam Meleği (Kadın Hamlet) Yönet- men ıVletüı Erksan Oyuncu- lar- Katma Girik. Sc\da Fer- dağ, Reha VurdakuL Orçun Sonat, Ahmet Sezeral 18.30: L'Age D'Or/Ahın Çağ Yönetmen • LouLs Bu- nuel OynayanlarGaston Modot, Lya Lys, Max Ernst, Pierre Prevert,Jacques Bru- nius 15 şubat perşembe 16.00: Le Grand Meli- es/George Melies'e Saygı Yönetmen.Georges Fran- ju,Le Ballon Rouge/Kırmızı BaktnYönetmen AlbertLa- morisse OynayanlarPascal Lamorisse. Madimir Pupof 18.30 Vesikalı ^arim Yö- netmen. Lütfr Ö. Akad Oy- nayanlarTürkan Şoray, fz- zet Güna>, A\fcr Ferav, Ay- dcmir Baİkan, Semih Sezer- li 26 şubat pazartesi lö.OO.Sürgün Yönet- men:Orhon Murat Anbur- nuOyuncular: Orhon Murat ,\rıbumu, Nedret Güvenç, Ayla Karca, İbsan Evrim, Ercüment Betı/at Lav 18.30 HiçbirYerde Değil- dinYönetmen: Tamcr Üstel Oynayanlar:Özlem Avden, Hasanoglu, Cüneyt Duru, Sonbahar Yönetmen. Cllkü L'zun Oynayanlar-Lale l'lu- tepe, Fethiye Gümüş, Erkan Doğankaya, İki Göt Arasj- Yönetmcn. F. Çağdaş Ka>a Oynayanlar:Tuna Kiremitçi, Rabia Altidk 29 şubat perşembe 16.00: Rebecca Yönet- mcn.AJfred Hitcbcock Oyuncular: LaurenceOüVi- er, Joan Fontaine, George Sanders, Judith Anderson 18.30: Gidi Yüz Yönet- men: Ömer Kavur Oyna- yanlarZuhal O)ca>, Rutkay Aziz, Fikret Kuşkan GÖSTERİMDEKİ FİLMLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ * * * Carrington •• • •••• •• • • • • Elisa Golden Eye Güneş Yanığı Olağan Şüpheliler Türk Tutkusu Suikast Çemberi Yargıç Postacı Dokaz Ay HAMIT GORELE R E S İ M S E R G I S I 1 9 O C A K - 1 O Ş U B A T 1 9 9 6 Y A P I K R E D I SANAT GALERISI Inonû Caddea 73 Dörtyolağzı 01010 Adana TSIefon (0322)251 82 12 YAPI KREDi