Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 9 AĞUSTOS 1995 ÇARŞAMBA
14 KULTUR
Bunsa' ya 2.
Ressamlar
Sokağı
• BURSA (A.A)- Bursa"
da Büyükşehir Belediyesi
tarafından oluşturulan 2.
Ressernlar Sokağı açılıyor.
Belediıve' nın, "Sanata
Katkı ç'alışması"
çerçe\esinde düzenledıği 2.
Ressamlar Sokağı yann
Tayyare Kültür Merkezı
yanındaki Orhan sokakta
açılacak. Suriye' de 5 bin
yıllık Pazar Yeri Bulundu
ŞAM (A.A)-Suriye" nin
kuzevdoğusunda 5 bın
yıllık bir pazar yen
bulundu. Başkent Şam" ın
500 km uzağındakı Tel
Tnınir" de Ameriikalı
arkeologlarca ortaya
çıkanlan antık pazar
yerinde, seramik ve
çamurdan eşyalann
satildığı dükkanlar ile
kasap dükkanlan kalıntılan
yer alıyor.
Hatay' a Dört
Kültür Merkezi
• ANTAKVA (A.A)-
Hatay' ın Iskenderun,
Reyhanlı ve Samandağ
ilçelerinde kültür merkezi
yapılacagı bildirildi. Hatay
Valilıği' nden vapılan
açıklamada. Kültür
Bakanlığı tarafından
yaptmlacak kültür
merkezleri ıçin gereklı
arsalann, Belediiye ve
Hatay Hizmet Vakff nca
karşılanacağı bildirildi.
Projenin yapımına Ekim
ayı içinde başlanacak.
Kültür Bakanlığı.
Iskenderun Kültür Merkezi
için 75 milyar, Kınkhan.
Samandağ ve Reyhanlı
Kültür Merkezleri için de
35' er milyar lira ödenek
sağlıyor.
Kitap Okuma
Kampanyası
•HAKKARİ(AA)-
Hakkari ll Kültür
Mudürlüğü' nce başlatılan
"Tişört Hediyelı Kitap
Okuma Kampanyası"
büyük ılgi görüyor.
Kampanyada, ll Halk
Kütüphanesi'nden aldığı
kitabı okuyan ve özetini
çıkararak oluşturulan
komisyona veren herkes,
tişört kazanıyor. Yetkililer,
tişört hediyeli kampanya
sayesinde okurlann
sayısının her geçen gün
arttığını, bugüne kadar 250
kişiye tişört hediye
edildiğinı belırttiler.
Bantlepas' tan
Romantik Komedi
• ANKARA(A.A)-
Ispanyol aktör Antonio
Banderas. \eni filmı
"Miami Rhapsody-
Romantık Komedi" ile
sinemaseverlerin karşısına
çıkıyor. Banderas" a yeni
filminde ünlü bir kadro
eşlik ediyor. Sarah Jessica
Parker. Mia Farrow. Paul
Mazursky, Naomi
Campbell. . Fılmin
yönetmeni ve yapımcısı
David Frankel. bu filmde
aynı zamanda ilk
yönetmenliğini yapıyor.
Film. Miami" de 54 ayn
mekanda 30 gün içerisinde
çekildi. " Romantik
Komedi" , 25 Ağustos' ta
Türk izleyicisinin karşısına
çıkıyor.
Forbes Köşkü,
Kültür
Bakanhgı'nm
• ANKARA(A.A)-
Kültür Bakanı Ismail Cem. i
tarihi Forbes Köşkü' nün \
Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanlığı
tarafmdan 49 yıllığina
Kültür Bakanlığı' na tahsis
edildiğini bildirdi. Cem.
köşkün kültür merkezi
haline getirileceğını
kaydetti. Izmır" in Buca
ilçesinde bulunan köşk 86
yıl önce Forbes adındaki
lngiliz Konsolosu
tarafından yaptınlmıştı.
Ismail Cem " 86 yıllık bir
geçmişi olan ve bugün biile
ilk günkü görkemint
koruyan Forbes Köşkü" nü
bir kültür merkezi olarak
Izmirlilerin hizmetine
sunacağız" dedi.
Erdogan Ekiner
Şiir Dinletisi
• Kültür Servisi- 22
Ağustos Cumartesi günü
saat 15.00 da Eskişefur
Kibele Sanat Merkezi' nde
Erdoğan Ekiner şiir
dinletisi gerçekleştirilecek.
Dinletiyi Serdar Yiğit,
Mejda Yılmaz, Irfan Yıldız
ve Özgür Özdemir
sunacaklar. Dinleti.
Ertuğrul Algan" ın dia
gösterisi ve Murat
Ozarslan' ın müziği
eşliğınde gerçekleşecek.
Prof.Dr. Cevdet Bayburtluoğlu'nun Arykanda Kazılan fotoğrafları Garanti Bankası Sanat Galerisi'nde sergileniyor
26 yıDık bir kazmm görsel öyküsüTürkiye'de
arkeolojik kazı
fotoğrafı alanında
ilk örnek olmasıyla
önem taşıyan
serginin amacı, bir
arkeolojik kazıyı ve
antik dünyayı bir
parça olsun
kamuoyuna
yakınlaştırabilmek.
Bayburtluoğlu,
"Özellikle kazı
öncesi ve sonrası
konumlannı
gösteren
fotoğraflara ağırlık
vererek yapılann
ortaya çıkanlması
ve ayağa
kaldınlması
sürecini
belgelemeye
çalıştırrf'diyor.
NERMİN BAYÇIN
Arykanda; güneşin kut-
sadığı. gökkubbenın cen-
net vaat eden kozmık tan-
nlannın. ışık oğullarının
se\gili kenti... Helios,
Apollon, Leto, Asklepios
\e Hygieia'nın dıyarı.
Gölgelerın eridiği. ka-
ranlıkların kaçtığı. kötü-
lüklerin soluk alamadığı
ışık ülkesı Lykia'nm bu
güçlü efendilenne yakın,
yalçın kayalıklann dibine
kurdular Arykandalılar
kentlerini.
Parlaklığı ölümsüz gü-
neş tann Helios'u yaşa-
mın efendisi kıldılar. Ze-
kâ, ışık ve dogruluğa. ka-
ranlık, aldanma \e valan
Sorım salt teknoloji değil, para
sızmaması ıçın ona \e
oğullarına tapınak yaptı-
lar. kurbanlar adadılar.
Arykandos Vadısı'nın
yüksek yamaçlarında do-
lanan sokaklan. terasla-
rındaki evlerı, böylelikle
hep gün yüzü gördü. ocaklan bereketle dol-
du. Şeytan ve düşmanlann Attın Helios'un
güçlü ışınları karşısında tutunamadığı bu ül-
keye Apollon, bilgivi getirme fırsatı buldu.
Aydınlanmanın ve mükemmellliğin tanrısı.
doğrunun, iyinin \e güzelin görulebilmesi
- An. kanda \e kazı ealıs.malannı yansıtan
fotoğraf sergini/. bilindiği kadam la ilközel
sergi olma niteliğini taşı\or. \rkeoloji çev-
resi dışına taşan bu girişiminiz ne> i amaçlı-
yor?
BA\ BL RTLLOGLU - Kazı çalışmalan-
mızadestek\eren Garanti Bankası'nınkat-
kılanyla gerçekleştinlen sergının amacı. bir
arkeolojik kazıyı \e antık dünyayı bir par-
ça olsun kamuoyuna yakınlaştırabilmek.
- An kanda'\ ı bulduğunuzda nasıl bir du-
rumdaydı?
Orman ıçınde. yapılann çoğu sık bitki
örtüsüyle kaplanmış. ne kenarı ne köşesi
görünürdeydı. Yalnızca kalıntılara ulaşabil-
mek içın vapılan temizlık çalışmalan bazı
yederde 2-3 kazı sezonumuzu aldı. Kazı
ortanıına asla makıne sokamazsınız. Elle.
verıne göre de kazma kürekle çalışabilirsı-
niz ancak. Toprak \e molozu da en az iki
kere eleyerek buluntuları \ ığından ay ırma-
va çalışırsınız.
- Arykanda'nın tarihteki rolü nedir?
Diğer antik Yunan kentlen arasında ufak
bir kent sayılır. Ancak bir Yunan sitesinı
oluşturan tüm özelliklere sahip. Meclis bı-
nası. bir Yunan sitesıni oluşturan tüm ozel-
lıklere sahip. meclis binası (bouleuterion).
yönetim erkini barındıran "pyrtaneon'u. ti-
yatrosu. iki agorası. 'odeon'. 'gymnasion*
\e 'stadion'u. tapınağı ile bütünlüklü bir
kent. llginç bırözelliği de hamam sayısının
fazlaolması. Sanınmbu.geçişyoluüzerin-
deolmasından kaynaklanıyor Şu anda kul-
lanılmakta olan Elmalı karayolu Arykan-
da'nın önünden geçer. Akdeniz kıyısını Iç
Anadolu'ya bağlayan geçitte olduğundan
kent aynı zamanda bir konaklama merkezi.
Anadolu'ya giden kervanlar burada birkaç
gün dinleniyor. yıkanıyor. paklanıyor. alış-
verişıniyaparakyolunadevamedıyor. Pha-
selıs'te kışlavan Iskenderde mutlaka Ary-
kanda'dan geçmış olmalı.
- Arykanda ile ilgili antik kaynaklarda ge-
çen öy küler neler?
Tatsız ö\ küler. Arykandalıların zevk
düşkünü. tembel olduklanndan söz edilır.
Ancak bu kadar yapıyı yaptıklanna göre
tembel olmadıkları kesın. Yalnız zevk düş-
künü olabılırler. Pınarlanbol.suyuçokgü-
zel. 150 metre yukansında Türkıye'nin bu-
güne kadar en iyi korunmuş sedir orman-
ları... Sedir, antik dönemde de ıthal malze-
mesi olarak çok değerh. Ve çeşitli av hay-
vanlan. Tüm vadiye hâkim muhteşem man-
zarası karşısında da doğrusu ınsan ancak
zevk düşkünü olabilır. Kısacası. insan ye-
şili sevmiyorsa Arykanda'yı da sevmez.
Ancak Arykanda'nın güzelliğinı, neşesıni
sekteye uğratan doğal bir afet var
: Deprem-
ler... Hem de çok sık. Neredeyse 25 yılda
bir. Her yüzyılda bir de büyük sarstntı ge-
çiriyor. M.S. 27. 141 ve 5 Ağustos 240 gi-
bi oldukça hasara yol açan depremlere kar-
şın yerel zengınlerin yardımlanyla yarala-
nnı sarabilmişler.
- Arykanda ve din?
Pagan. Yalnız Batı Anadolu kentlerinden
farklı özellıkler taşıyor. Yerel tannlar ağır-
lik.li. Güneşı sımgeleyen Helios. antik kay-
naklarda Embolos > a da Sozon adıyla yöre-
ye özgü bir nitelik kazanmış. Akropolde
ortaya çıkarılan tapınaktaki şua taçlı Heli-
os tas\ îrlı sunaklan bunu destekliyor. Ay-
nca Asklepios ve kızı Hygıeıa'ya ait ele
geçen heykeller de tapınağın yalnızca He-
lios'a aıt olmadığını gösteriyor. Hıristiyan-
laşma başlayınca aynı ahalı tapınaklan yı-
kıyor. Paganlık ile Hıristiyanlığın geçiş dö-
neminde yoğun bir kuşak çatışması ile kar-
şılaşıyoruz.
- Bu denli sık depreme uğramış Ar> kan-
da'da onanm ve restorasyon çalışmalan ol-
dukça IOT olmalı_
E\ et. oldukça. Üstelik restorasyon çalış-
malannda saptanmış kesin kurallar yok. Ne
ölçüde. nasıl onanlacak? Günümüz koşul-
lannda bazen insan yetersiz kalabiliyor.
Teknoloji vebilgı açısındandahadonanım-
lı, vetkin bir nesil gelene kadar da bu böy-
le. Yine de Arykanda"da her se> i göz önün-
de bulundurarak titizlıkle tüm yapılan res-
tore etmeye, korumaya çalışarak pek çok
yapıyı ayağa kaldırabildık. Tabii sorun salt
teknoloji değil Tüm çalışmalan yürütebil-
mek için para gereklı. Bu yılki 2 avlık kazı
kampanyamız içın Anıtlar ve Müzeler Ge-
nel Müdürlüğü'nce verilen ödenek toplam
379 milyon. Bunun yalnızca 10 mılyonu
malzeme, geri kalanı da işçı parası. 10 mil-
yonluk malzeme parasıyla kazının kaç gün
dayanacağı kolaylıkla tahmin edılebılir. Biz
de paranın yettiği yere kadar kampanya dı-
yoruz.
lu'nun 1971 yılmdakazısına
başladığı Arykanda'nın üs-
tünden bu yıgını sıyırmak ve
onu tekrar gün >oizüne çıkar-
mak pek kolay olmayacak,
bu kayıp kentı kazanmak
tam 25 yılını alacaktı. Ama
sonunda. tüm işlevsel me-
kânlannı banndırmasıyla
seçkinleşen, antik dünyanın
en bütünlüklü yerleşim mer-
kezlerinden birini ortaya çı-
kardı.
Antalya'nın Elmalı ve Fi-
nike ilçelenni bırleştiren ka-
rayolunun tam ortasında,
Arif Köyü yakınlannda yer
alan Arykanda'nın geçmişi,
buluntulan nedeniyle M.O.
2000'lere kadar dayanıyor.
Antik Yunan dönemınde bir
Lykia kentı olarak sürekli
yerleşim gören kentten gü-
nümüze kalan yapıiar daha
çok Roma Imparatorluğu
dönemine ait.
M.S. VI. yüzyıla kadar ak-
tıf bir yaşamı olan Arykan-
da, VIII. yuzyıla gelindiğin-
de, artık depremlerden yor-
gun düşmüş bir kent olarak
Araplann ve korsanlann ıs-
tilalan sonucunda terk edili-
yor.
"Yüksek kayalığın yanın-
daki yer" anlamına gelen
Arykanda'nın savunmaya
elverişli. vadiye hâkim ko-
numu ve yol üstünde olması
kente stratejik bir önem ka-
zandınr. Öne çıkan diğer bir
özelliği de bir mühendislik
harıkası olarak nitelendirilen
su yollan. Kaynaklardan
kente. kimi bölümlerinde ka-
yalara açılan kanal vearklar-
la 8 km. boyunca taşınan su
bugün bile izleyenleri şaşır-
tıyor.
Kısa bir sürede. tamamen
kaybolmuş bir kenti başarıy-
la ortaya çıkaran Bayburtlu-
oğlu. Arykanda'yı kazanma
sürecini şimdi fotoğraflarla
belgeliyor.
Garanti Bankası Sanat Ga-
lerisi'nde sergilenen bu fo-
ıçin meşale tuttu yaşamlarına.
Annesi Leto, topraklannı bereketlı kılar-
ken. oğlu Asklepios ve onun kızı Hygieia has-
talıklara izın vermedi. Ve sedir ormanlan.ye-
mış ağaçları coştu, pınar \e akarsulan tanrı-
ların sevgisiyle çagladı.
Güneş ülkesını arayan Odysseus'un yolu
buradan geçmış olmalı Okeanos'un üzenn-
de. sonsuz ışinımlı güneşin lütfunda. gökkub-
benın çeperineasıh Arykanda. belki de Odys-
seus'un sonunda cenneti gördügü diyann ta
kendisidir.
Sonra bir gün tannların Arykanda'yı terk
etmesiyle kent sessizliğe. karanlığa gömül-
dü Ve üzerini örten çalılar. arsız bitkiler onu
bınlerce yıl suskun bıraktı, ta ki 1971 yılına
kadar.
Arkeolog Prof. Dr. Cevdet Bayburtluoğ-
toğraflar. 25 yıllık bir geç-
mişin yansıması. Sergi, ayn-
ca Türkiye'de arkeolojik kazı fofoğrafı ala-
nında ilk örnek olmasıyla da önem taşıyor.
Dil ve Tarih - Coğrafya Fakültesi Klasik
Arkeoloji Anabılim Dalı Başkanı Bayburtlu-
oğlu ile fotoğraflar ve onların arkasındaki
serüveni üzerine konuştuk:
Krali\et Filarmoni Orkestrası ve Jose A.Rodrigez Flamenko Citar Topluluğu onprogramda yer alıvor.
CRR'in yeni sezonu sponsora
Kültür Senisi-Cemal Reşıt Rey
Konser Salonu. 1995-1996 sezonun-
da zengin ve kalıteli birprogramla sa-
natseverlerin karşısına çıkmaya ha-
zırlanıyor. CRR'nin yeni sezon içın
planladığı ön program. oldukça zen-
gin bır içeriğe sahip.
Senfonik orkestralardan, caz ve
'blues'dan dansa. operetten barok mü-
ziğe. resitalden geleneksel müziğe ka-
dar çok geniş bir yelpazede, sekiz ay
boyunca sanatseverleri müziğe doyur-
mayı planlayan program, geçmiş yıl-
lardan farklı olarak. bu yıl "•ilkr
'lere de
yerveriyor. İstanbul Filarmoni Derne-
ği ile Gıtar Festivali, yine Türkiye'de
ilk kez Cemal Reşit Rey Konser Sa-
lonu sanat yönetmenliği tarafından
gerçekleştirilecek olan Uluslararası
Pıyano Festivali ve bu yıldan başlaya-
rak gelenekselleştirilmesi düşünülen
Uluslararası Cemal Reşit Rey Genç-
lik Günleri. 1995-1996 sezonunun
"ilk"len arasında.
Yeni sezon programında. ünlü Aze-
n besteci ÜzevirHacıbekov'un "Arşın
Mal Alan" operetı ve çalışmalan he-
nüz sürmekte olan bir çocuk operetı
de yer alıyor. Dünyacaünlü35kişilik
Obratzsov Kukla Tivatrosu'nun gös-
terisinin yanı sıra Avrupa'nın en ün-
lü orkestralan arasında sa\ılan Vıya-
na Senfoni Orkestrası da CCR'nııı
önümüzdeki sezon kapsamında. Bır
başka sürpriz etkinlik ıse Alman Kül-
tür Derneği ile ortak çalı^manın iiriı-
nü olarak Alman sınemasından \apıt-
lannayerverilmesi olacak. Canlı mü-
zığın eşliğinde gösterıme sunulacak
olan "Metropolis"' filmi bu etkınlığin
ilk örneklerinden. Sezonun bır diğer
etkinlığı ise "TürkDünyasındanMü-
zik" başlığı altında sunulacak. Otan-
tık müzikten çoksesli müziğe kadar
eserier. Türki cumhun\etlerin tanın-
mış sanatçı ve toplulukları tarafından
seslendirilecek. Ayrıca Saraybosna
Filarmoni Orkestrasrnın bu yıl şart-
lar elverirse hem İstanbul'da hem de
diğer şehirlerde konserler vermesi
beklenivor
1995-1996 sezonunun. Royal (Kra-
liyet) Filarmoni Orkestrası eşliğinde
piyanist Güher-Söher Pekinel konse-
ri ile açılması planlanıyor. Vloskova
Radyo Senfoni ve Vryana Senfoni Or-
kestrası, Bilkent l luslararası Senfoni
Orkestrası, Çukurova Devlet Senfoni
Orkestrası, Bayer Nefesli Sazlar Or-
kestrası da CRR'nin yeni sezon prog-
ramında yer alıvor. CRR Konser Sa-
lonunda gerçekleştirılmesi düşünü-
len diğer etkınlikler arasında. Mosko-
\a \ irtüözleri, Azerbaycan Oda Or-
kestrası, Yiyana J.Strauss Oda Or-
kestrası. Frank Liszt Oda Orkestrası,
Florik'gium Barok Müzik Topluluğu.
Borodin Dörtlüsü. Moskova Ça\kqys-
ki Phano Üçlüsü.\i\ana Pi\ano Üç-
lüsü, II Giardino Armonico, Purcell
Dörtlüsü, Paco Pena Flamenko Toplu-
luğu, Jose Antonio Flamenko Dans
Topluluğu, Bcatriz Martin Flamenko
Dans. Bra\o Broad>\a> Opera Müzi-
kali. İdil Biret, Brigette Engerer, Bru-
no Rigutto, Tereza Berganza. Timur
Selçuk ve Boğaziçi Şarkıcılaru Stanley
Clark, Al Di Meola, Jean-Lue Ponty,
Stanle>r
Clarke. ModernJazz Quartet,
Chick Corea Acoustic Quartet, Ben
Harper. Spyro G>ra gibi konuklann
yanı sıra Okay femiz, Önder Focan
Dörtlüsü, Erkan Oğur, Burhan Öcal
ve Fahir Atakoğlu gibi Türk müzis-
yenlerınde >eni sezonda müzikse\er-
lerin karşısına çıkması planlanıyor.
Prograının dans bölümünde ise
G\nr Dans Topluluğu, İstanbul De>-
let Opera \e Balesi (Coppelia). Fran-
sız Caz Balesi, Laszlo Berki Çigan Or-
kestrası ve Dans Topluluğu bulunu-
yor.
Önümüzdeki sezon programının
"Geleneksel Müzik" bölümünde ise
Sadi Yaver. Nida Tüfekçi, \ah\a Ke-
mal, Münir Nurettin Selçuk anma ge-
celen. İstanbul Devlet Klasik Türk
Müziği Topluluğu. AnatoliaToplulu-
ğu. Arif Sağ konserler dizisi. Okay
Temiz \e Mehter Konseri yer alıyor.
Cemal Reşit Rey Konser Salo-
nu"nun 1995-1996 ön programının
yaşama geçirebilmesınde en büyük
engel. ekonomik güçlükler. İstanbul
Büyükşehir Belediyesi'nin CRR içın
avırdığı belırtilen 650 bin dolarlık
bütçe. ön programın gerçekleştırile-
bilme.si içın yeterlı değil. CRR. bu ne-
denle böyle bir programı sunabilınek
ıçin özel sektörden de yardım beklı-
yor.
REM, yeni albümünü tanıtmak için dünya turnesine çıktı
4
Tarzmuzdan ödiin vermeyeceğîz'
STOCKHOLM (Cumhurrvtt) - Gü-
nümüz rock müziğinın en sevilen tem-
silcılerinden REM, beş yıldır ilk kez
turneye çıktı. 13 ocakta Avustralya'nın
Perth kentinde gerçekleşen konser. tam
anlamıylabirfaciavdı. Martın başında
baterıst Bill Berry. ls\ içre'de beyın ka-
naması geçirince turneye ara verildi.
Berry, ameliyat oldu ve şimdı iyi. Is-
veç'tekı konser. gerçekte nısanda yapıl-
mış olacaktı. Bu aradan ötürü. ağusto-
sa kaldi.
REM. Rapid E\e Mmement (Hızlı
Göz Hareketı) adının kısaltılmışı.
ABD"nın Georgıaeyaletindekı ünıver-
site kentı Athens'de kuruldu. •'Dünya-
nın en iyi müzik yapan grubu olacağız
ve insanlar bizimle gunır duyacak. Fa-
kat tarzımızdan asla ta\iz vermeyece-
ğjz." Bu sozler ünlü rock grubu REM'in
solisti Mkhael Stipe'a ait. 5 yıldan bu
yana hıç konser vermeyen grubun 1991
yapıtnı OutofTîmev'e 1992'deki .\u-
tomatic For The People'dan sonra piya-
saya çıkan Monster albümü, grubun
müzıkal düzeyınin gıderek yükseldiği-
nin bır kanıtı. Yeni albümlerini tanıt-
mak amacıyla dünya turnesine çıkan
REM. gittiği her yerde yoğun bir ılgiy-
le karşılaşıyor.
1980'lerden bu yana müzik piyasa-
sının içinde olan grubun dünya çapın-
da tanınması ıçin 1990'lan beklemek
gerektı. Man On The Vloon ve Loosing
M\ Religion, grubun hit parçalan ola-
rak mılyonlarca müziksevere ulaştı. Fa-
kat bu kadar popüler olmanın yarattığı
sıkıntılarda\okdeğil "Ruhunuzu,vü-
reğinizi ortaya koyarak bir şeyler yapı-
yorsunuz. ama insanlar bunu duvamı-
yorlarT REM. sanat yapmak adma po-
püler olmaktan vazgeçmek yerine bu
ıkisi arasında bir denge kurmaya çalı-
şıyor. Rolling Stones yada Pink Floyd
gibi gösterişli şovlar gerçekleştireme-
se de farkl ı bır şeyler yapıyor. Ancak bu
yönüyle birtakım eleştiriler alıvor. Se-
yırci. REM'den belki degörsel yanı da-
ha zengin sahne performanslan bekli-
yor. "Kendibildiğiniizyoldagideceğiz"
dıyen grup içın bu belki de bir dezavan-
taj.
Solist Michael Stipe, müziğe duygu-
larını da katan başarılı bir müzisyen.
REM'in şarkılannın sözlerini genellik-
le o yazıyor. Kımilerine göre Stipe ve
dolayısıyla REM fazlasıyla melanko-
lik. Eleştiriler dönüp dolaşıp aynı nok-
tada buluşuyor: Sahne iletişimınin.
REM'den umulandan sönük oldugu.
"Monster", grubun on birınci albü-
mü oluyor. İlk kez "Losing My Religi-
on"ıle ünlenen bandın üyeleri şunlar:
Michael Stripe (vokal). Peter Buck
(gıtar). Mike Mills (bas ve vokal) ve
Bill Berry (baterıst).
Isveç'ın E\pressen gazetesindenTo-
biaslNielsen,REM"i Berlin'deki konser-
den sonra yakaladı. fsveç'e gecikerek
de olsa gelecekleri içın mutlu oldukla-
rını söyîeyen Amerikalı rockcular, ül-
kelerinden epeydır uzak kaldıklan ıçm
herhangi bir "sıla
özjemi" çekme-
diklerini belırtti-
ter. REM'e soru-
lan sorulann ve
verdıkleri yanıtla-
rın bazılannı akta-
nyoruz...
- Anılannı >az-
dığın kitaba hangi
adı kovardın?
Peter: Kendinı
dışarı kılitleyen
oğlan. Bu başlık.
her şeyi kapsama-
ya yeterlı. Küçük-
ken, rock yıldızı
olmayı hayal eder-
dim. 17yaşımagi-
rince, asla olama-
yacağımı anla-
dım. 10 yıl sonra.
ansızın oluver-
dim: içerdiği her
şeyle. Şimdi 40
yaşındayım ve en
tanınan zamanım-
dayım.Hıçhesaba
katmamıştım
- Sonunda nasıl
olsa ölünecek ol-
duktan sonra, ya-
şamanın anlamı ne?
Bill: Kendi deneyimimle konuşuyo-
rum; yaşanan her an, bir kârdır. Once-
den yaşam olmasaydı, ölüm de gelmez-
di.
- En son ne zaman bunahm gecirdin?
Bill: Martta, Lozan'da. Kafam parça-
lanır gıbiydı. Ölmek istiyordum.
- Bir iş sahibi olmak ister mi> din?
Peten Belki bir plakçıda çalışırdım.
patron fazla manyak değilse. Umanm
maaşlı bir iş aramama gerek kalmaya-
cak.
Bill: Çalışmak çok sıkıcı bir şey. Ön-
ce müzik, sonra iş. Bihyorsun. Georgia
çok sıcak bır yer. Bütün gün bır traktö-
rün tepesinde oturmak kolay değil.
(Bill, gerçekte koca birçiftliği olan bır
köylü.)
- Hangi şarkı seni tir tir titretiyt)r?
Peter: "Moon River". Daha çocuklu-
ğumdan anımsıyorum. Birkaç kez can-
lı olarak icra ettik.
- Karşılaşrığın en kötü şe> ne?
Peter: Kolay bir soru: Rocky IV'ü
TV'de izlemek.
- Eğer bir filmde oynaman gereksey-
di, hangisini \eğlerdin?
Bill: "SineklerinTannsrnı. Aslında
pek iş yok. ama yine de olanlann en iyi-
si.
- Bugüne dek yapılan en iyi albüm
hangisi?
Peter: Gününe. haftasına bağlı. Şu
an için, PattiSmith'ın ilk albümü diye-
bilirim. 18 yaşımdan beri seviyorum o
albümü.
- Rock ile pop arasında ne fark var?
Peter: Pop. popüler; rock değil. Eğer
çok popüler olmasaydık, ^anınm biz
de daha fazla pop yapardık. Şimdı dı-
haei
ipe Peter
Buck Mike
ills veBUI
Bern
ı
''den
oluşuyor.
lediğimizı yapabiliyonız, rock yapabi-
livoruz. Halk. ne \ersek alıyor.
- Ünlü olmak mı iyi, ünsüz mü?
Bill: Ünsüz. Michael (Stripe) gibi.
örneğın. Onun yaptıklarını yapmak is-
temezdım doğrusu. Ünlenmek, sanıldı-
ğından daha zevkli gibi gözüküyor.
Peter: Ünlü demekten ne kastedildi-
ğine bağlı. Henüz 15 yaşındayken be-
nı rock klübünde herkes tanıyordu. ka-
pının dışında hiç kimse. iyi ki öyleydi.
Hazır değıldim çünkü. Sessiz sedasız
çalışabilmek. sanınm daha sonraki ba-
şanmın temelini oluşturdu.
- Tanıdığın en tamnnuş kişi kim?
Bill: Başkan Clinton. Ama çok kısa
bir görüşmeydi. ABD'deki en iyi kişi
bugün için o. En azından. diğer seçe-
neklerden iyi. Yine de. birpoîitikacıyı
desteklemek güç bir şey. Hiçbiri çok
iyi değil.
Peter: Stevie\Vonder. Oldukça tanın-
mış bin, değil mi?
- Kendinden hiç bıkmryor ntusun?
Peter: Hayır, ben hiçbir şeyden bık-
mıyorum. En kötüsü, söylev dinlemek.
Neyse ki ben böyle bir şeye asla yaka-
lanmıyorum.
- REM'in en iyi şarkısı hangisi?
Bill: Yeni bir şarkı: "Lndertone". Biz
hep yeni şarkılanmızı daha çok seve-
riz.
Peter: Eski parçalan düşünmüyoruz.
En iyisi hangisi. bizim için söylemesi
güç. Halk daha çok "•Losing my Religi-
on1
"! seviyor. Ben pek o görüşte deği-
lım.
Michael: Eğer eski parçalan dinle-
mek ıstiyorsan. bir müzik dolabma git.
^'ok eğer "rock'n' rolT göstensi gör-
mek ıstiyorsan, bizi izle...